Jacqueline Doorn voltooide
Willem de Derde-biografie
VAT
'SCHILDERIJTJES'
LEVENDE BLOEMEN
Arbeid eerlijk verdelen
1
E
PROBLEEM 00K HET
VEEL BELANGRIJKE DOCUMENTEN UIT
DE VORIGE EEUW ZIJN VERNIETIGD
Bas de Gaay Fortman in forum tot vakbeweging:
Gentse rechter vrd
moord beschuldig»^
-
MAANDAG 28 FEBRUARI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
door Annemarie Lü
door Fred Lammers
BUSSUM ,,Als je
schrijft over de negen
tiende eeuw, ontdek je
telkens dat als er sprake
is van iets lelijks van ie
mand, vooral als het slaat
op leden van de koninklij
ke familie, de daarop be
trekking hebbende docu
menten zijn vernietigd."
Als de schrijfster Jacqueline
Doom tot deze conclusie komt,
spreekt zij uit ervaring. Ze
heeft dat onlangs weer ge
merkt toen zij zich verdiepte in
het leven van koning Willem III
en de figuren die in zijn wereld
een grote rol speelden: zijn bei
de echtgenoten, Sophie en Em
ma. en zijn zoons Willem en
Alexander.
Met name de toenmalige Neder
landse gezant in Parijs heeft na zijn
dood kisten vol papleren over ge
ruchtmakende bezoeken van de ko
ning aan de Franse hoofdstad en de
omstreden levenswijze van de
kroonprins aldaar, laten verbranden.
„Dat was helaas geen uitzondering.
Zo handelden in die tijd een heleboel
vooraanstaande mensen," vertelt
Jacqueline Doom. Desondanks is zij
erin geslaagd een boek te schrijven
over de vader van koningin Wllhel-
mlna. dat zij aankondigt als „de
eerste volledige biografie van Willem
de Derde." Het boek zal dit Jaar
verschijnen bij de Europese Biblio
theek in ZaltbommeL
Reizen in de tijd
Het is niet het eerste boek van haar
over de Oranjes. In 1974 verscheen
haar biografie van Anna Paulowna
en eerder het levensverhaal van de
vrouw van de koning-stadhouder.
Ook staan er romans op haar naam.
..Romans schrijven doe ik met even
veel plezier. Reizen in de tijd is een
van de leukste dingen die je kunt
doen. maar ik kan heel gemakkelijk
leven zónder geschiedenis. Deze tijd
is ook heel belangrijk en Interessant,
al is die niet altijd even prettig."
De Willem ni-biografie Is ook ont
staan in het statige witte huis aan de
Bussumse Parklaan. waar Jacqueli
ne Doorn zich elke middag terugtrok
op de grote zolder onder de hanebal-'
ken. waar bel noch telefoon
doordringen. Uitgebreid speurwerk
in tal van archieven ging daaraan
vooraf. „Geschiedschrijven zonder
dat alle bronnen open zijn is een
moeilijke zaak. Toch kun je als je
persé wilt,.heel wat boven tafel krij
gen. Als je maar niet meteen zegt dat
je over het koninklijk huis wilt
schrijven, want dan worden veel
mensen bleek om hun neus. Het ma
teriaal in het koninklijk huisarchief
over de tijd van Willem lü is ontoe
gankelijk. Omdat ik van die zijde
geen medewerking hoefde te ver
wachten, ben ik daar met een grote
boog omheen gelopen
Kleine lettertjes
Wel vond Jacqueline andere archie
ven. ..Als je aandacht schenkt aan de
kleine lettertjes in publikaties die er
zijn geweest, kom Je veel interessan
te bronnen op het spoor. Verder is
het werken met de leesliniaal, de bril
op en een loep in de hand. Vooral de
brieven van koningin Sophie die ik
onder ogen heb gekregen, waren
nauwelijks te ontcijferen. Ik ben
echter tot verrassende ontdekkingen
gekomen zonder dat ik er slinkse
streken voor heb uitgehaald."
Het resultaat van haar boek zal
naar Jacqueline verwacht zijn dat
de mensen „genuanceerder" gaan
denken over de koninklijke familie
in de tweede helft van de vorige
eeuw. „Ik heb niet het vooropgezette
plan gehad te ontluisteren, ook niet
om te bewieroken. Ik heb geschreven
naar eer en geweten. Je moet besef
fen dat als je over historie schrijft, je
dat achteraf doet, dat je achter de
feiten staat. Als wij terugkijken doen
wij dat in vogelvlucht. Wij kunnen
het hele landschap overzien. Het is
gemakkelijk iets af te kraken van
vroeger, maar de mensen toen wis
ten de toekomst niet. Iemand achter
af ontluisteren is het goedkoopste
wat er is. Je hoeft niet alles te schrij
ven. daar ben ik het mee eens, maar
je hoeft ook geen dingen te verzwij
gen die de mensen vroeger ook wis
ten. Juist door dat in de doofpot
stoppen gaan veel waardevolle histo
rische gegevens verloren."
Bij het schrijven van haar boek is
Jacqueline Doorn zich vooral gaan
verdiepen in de mensen in de omge
ving van koning Willem. „Wat mij
vooral interesseert is de mens achter
de vorstelijke persoon en hoe die
mens door de omstandigheden is
vervormd. Duidelijk komt naar vo
ren dat al die leden van de koninklij
ke familie heel gewone mensen wa
ren. die hun fouten hadden en in een
onmogelijke positie en een vreemde
situatie waren geplaatst. Zij waren
slechts symbolen- Al het menselijke
werd er afgeschrapt. Als er foto's van
hen werden genomen die te mense
lijk waren, werden ze niet gepubli
ceerd. In het huisarchief van de
Oranjes ligt wat dat betreft ook
prachtig materiaal, bijvoorbeeld een
foto van koning Willem III met een
sigaar achteloos in zijn mondhoek.
Die wordt niet vrijgegeven. In Neder
land doet men altijd geheimzinnig
met archieven en vaak ten onrechte.
De gang van zaken in Engeland,
waar archieven na tien of vijftien
Jaar open gaan, is heel wat ge
zonder."
Offer
Toch is Jacqueline Doorn aan de
weet gekomen dat Willem III er hele
maal geen zin in had koning te wor
den. „Om de lieve vrede heeft hij het
tenslotte gedaan, maar tegen heug
en meug. Het is voor die man echt
een offer geweest. Toen hij oud was
wist hij niet meer van ophouden."
De eigenhandig geschreven brief die
de Koning niet lang voor zijn dood
liet bezorgen bij zijn neef. die in
Luxemburg (waar opvolging in de
vrouwelijke lijn destijds nog niet
mogelijk was) op eigen houtje het
regentschap op zich wilde nemen,
illustreert dat duidelijk. Willem
hield zijn geschrokken neef voor:
„Ik ben niet van plan het groother
togdom voor mijn dood over te dra
gen en ik ben nog niet dood".
Zijn zoon had hij nooit erg serieus
genomen. Die vond hij volgens Jac-
queiine Doorn „een nietsnut". Na er
veel archiefstukken over te hebben
gelezen kan zij de koning alleen
maar gelijk geven. „Kroonprins Wil
lem was een slappe figuur. Hij ver
stond niet de kunst zich waar te
maken. Hij kon de problemen van
het leven niet aan". Het drama dat
aanleiding werd tot de grote verwi.-
dering tussen vader en zoon: het
niet toestaan dat de zoon trouwde
met gravin Mattie van Limburg Sti-
rum. heeft Jacqueline Doorn ook
uitvoerig beschreven.
Het sprak haar extra aan, omdat zij
in de oorlog in Montreux, waar haar
vader consul-generaal was, in het
huls woonde waar deze Mattie, die
hoogbejaard in 1932 overleed, lange
tijd verblijf hield met de man met
wie zij uiteindelijk trouwde, een ba
ron Van Tuyll van Serooskerken.
„Het niet doorgaan van een huwe
lijk met prins Willem was voor Mat
tie een immense tragedie. Ik betwij
fel echter of zij met Willem gelukkig
zou zijn geworden. De kroonprins
had een slechte naam en was een
mysterieuze figuur, vooral in de tijd
dat hij in Parijs een huis had ge
huurd. waar hij echter vrijwel nooit
was te vinden."
Net op tijd
Vragen
Over de dood van de kroonprins is
lange tijd geheimzinnig gedaan. Of
ficieel heet het dat hij aan long
ontsteking ls gestorven, maar vol
gens hardnekkige verhalen zou hij
bij een duel zwaar gewond zijn. Dat
laatste ls in deze eeuw van diverse
kanten ontkend. Jacqueline Doorn
vertelt me dat zij deze zaak ln haar
boek weer heeft opengegooid. „Heel
Holland was er in 1879 heilig van
overtuigd dat Willem wonderlijk
aan zijn eind was gekomen. En ik
moet zeggen dat ik ook met allerlei
emarie Lücfc
Vanuit het hele land komen de
mensen naar Amsterdam-Zuid
waar Claire, bloemiste, heel bij
zondere boeketten maakt in haar
pijpela-winkeltje aan de Ruys-
daelkade 183.
Jarenlang was Claire dé attractie
van het winkelende publiek in de
Amsterdamse P.C. Hooftstraat,
waar ze met een bestelwagen vol
bloemen op straat de prachtigste
boeketten zo uit de hand stond te
schikken.
Claire is geen gewone bloemiste,
hoewel ze haar diploma bloem-
sierkunst heeft. Oorspronkelijk
bestudeerde ze de wilde flora en
richtte ze zich op tuinaanleg,
maar toch werd het de bloemsier-
kunst; later volgde ze nog een
speciale cursus van het Instituut
voor Natuurbeschermings Edu-
catiev
Claire maakt toefjes, kransen en
boeketten die houdbaar zijn. Ze
verwerkt geïmporteerde knophei,
struikhei, en wilde hei; heesters,
bessen en struiken zoals brunia,
buxus, berketak, andromeda en
gagel. Mimosa-achtige acacia en
roze wasbloemetjes komen uit Is
raël. Deze houdbare boeketten,
die vanzelf drogen, moeten niet
verward worden met droogbloe
men (onbeperkt houdbaar) zoals
wij ze kennen.
Droogbloemen heeft Claire ook,
ze staan in emmers in een hoekje,
net als verse snijbloemen. De
snijbloemen worden in houdbare
stukjes en boeketten verwerkt
om zo de schitterende kleurstel
lingen te accentueren, maar zijn
ze op, dan blijft het boeket een
feest voor het oog. Claire weet
alles te vertellen over de geschie
denis, namen en families van de
meest uitheemse soorten die zepO!
huis heeft. Terwijl ze twee b<y
ketten schikt die bestemd zi
voor een toneelpremière legt
uit welk effect de kleuren en d Co
vorm hebben vanuit de zaal. gav
prt
Iedereen kan takjes en bloemiige
per stuk uitzoeken en zo een
gen boeket componeren, maar
meeste mensen zullen dat aan
vaardige handen en de voorl
felijke smaak van Claire ovei
ten. Wie zelf een mooie of dierl
re pot, bak of vaas heeft kan
in kleur laten opmaken.
Kleine stukjes waarvan ongevi
iedere milimeter gevuld zijn
vanaf vijftien gulden, Biedi
meier toefjes vanaf 25 gulden,
kransen vanaf 40 gulden en
gemengde boeketten van vei
snijbloemen en groen vanaf twi
tig gulden.
>ctr<
stal
JACQUELINE DOORN
reizen in de tijd
(Foto: Dirk Ketting)
vragen zit, evenals ik die heb ten
aanzien van de dood van koning
Willem n."
Jacqueline Doorn kan zich goed in
het hofleven van de vorige eeuw
verplaatsen omdat zij ook heel be
schermd is opgegroeid. „Ik heb die
kringen meegemaakt. Zelf heb ik als
kind altijd een governante gehad.
Naar school ben ik nooit geweest, op
die keer in Zandvoort na waar va
der, die het schoolhoofd goed kende,
ervoor zorgde dat ik tijdens een va
kantie een dag of drie in een echte
schoolklas mocht zitten. Dat was
een groot avontuur. Maar ik heb een
heerlijke jeugd gehad. De opvoe
ding die de zoons van Willem Hl
kregen, was daarmee niet te verge
lijken. Die was vreselijk. Hun dagen
waren precies ingedeeld, van de
vroege morgen tot de late avond.
Dat die kroonprins in opstand
kwam, geef hem eens ongelijk. Wij
zouden óók in de gordijnen zijn ge
kropen". t
Dr. H. J. Scheffer schreef in zijn
vorig Jaar verschenen boek over
Henry Tindal dat koningin Sophie
als compensatie voor haar ongeluk
kige huwelijksleven er een minnaar
op na hield. „Dat boek is voor mij
net op tijd gekomen. Ik had ook
materiaal over die zaak, dat ik niet
hard kon maken. Wat dr. Scheffer
erover heeft geschreven sluit precies
aan bij het materiaal dat ik te pak
ken had gekregen. Koningin Sophie
heeft zich prima vermaakt, al heeft
zij het allemaal in het redelijke ge
houden en was haar vriendschap
niet zo geheimzinnig als dr. Scheffer
suggereert".
Na haar boek over Willem III maakt
Jacqueline Doorn plannen een his
torisch figuur uit de achttiende
eeuw te belichten. „Wie dat is, daar
laat ik me niet over uit. Je weet
maar nooit of je iemand anders niet
op een idee brengt. Ik heb nog zo
veel plannen. Als ik alles wil schrij
ven wat in mijn achterhoofd zit, zal
ik heel oud moeten worden.".
door Barend Mensen
TILBURÖ Er zijn in de ko
mende verkiezingsstrijd geen
beloften te doen over een te
rugdringen van de econo
mische crisis; er kan hoogstens
worden gezegd dat de werkge
legenheid zal worden bevor
derd, dat de laagste inkomens
worden gegarandeerd en dat
binnen de nog aanwezige ruim
te met kracht moet worden ge
streefd naar een eerlijker ver
deling van arbeid en inkomen.
Bij alles wat gevraagd en be
loofd wordt, mag niet voorbij
gegaan worden aan de enorme
problemen waarmee we op het
ogenblik te worstelen hebben.
Bas de Gaay Fortman liet deze ver
maning zaterdag in Tilburg horen
als lid van een forum dat het tegeno
ver een zaal met leden van de indus
triebond NKV en de Katholieke Wer
kende Jongeren verre van gemakke
lijk had. De conlrontatie met dit
forum waarin ook zitting hadden mi
nister Boersma en de Kamerleden
Andriessen, Van der Doef en Bakker
vormde als „politieke manifestatie"
het sluitstuk van een groot scho-
lings- en vormingsproject.
Opinie bepalen
De reacties en het commentaar uit
de af en toe nogal roerige zaal logen
er dan ook niet om. Dat bracht Bas
op zeker moment opnieuw tot een
vaderlijke vermaan. „Geloof nu niet
dat er in dit land enkel maar slechte
mensen voortdurend bezig zijn
slechte dingen te doen", zei hij voor
al tot de jonge NKV'ers. Een „jury"
kwam telkens in het geweer om na
het antwoord op een vraag met
bordjes „goed", „zwak", „zeer zwak"
en zelfs „kletskoek" de opinie van de
zaal te bepalen. Er werd gevraagd
waarom het wetsontwerp op de on
dernemingsraden inzet was gewor
den van een politiek steekspel tus
sen CDA en PvdA. Daar kwam geen
duidelijk antwoord op. Wel werd na
gegaan in hoeverre het ontwerp ver
betering biedt. De tegenwerping dat
de ondernemingsraden „een half ons
medezeggenschap krijgen voor een
kilo verantwoord woordelijkheid"
werd door minister Boersma bestre
den. Van der Doef dat daarvan al
leen sprake zou zijn als de onderne
mingsraad verplicht zou worden ver-
antoordelijkheid te nemen. De Gaay
Fortman was eveneens van mening
dat het adiviseren te zijner tijd be
slissen moet worden. „Kleine stap
pen in de hervorming van het econo
misch systeem moeten we niet afwij
zen", suste De Gaay Fortman de
ontevreden jongeren „Er is nog een
lange weg te gaan".
Andriessen zag in de mogelijkheid
in beroep te gaan als in strijd met
een door de ondernemingsraden uit
gebracht advies een beslissing
wordt genomen, wel degelijk een
middel om de gang van zaken in de
onderneming te beïnvloeden. Mar
cus Bakker spotte met de in dit
verband genoemde onafhankelijke
rechter. „Omdat we zojuist hebben
ondervonden hoe die zich kan
opstellen". Hij waarschuwde tegen
illusies en zei: „We krijgen met deze
wet geen betere maatschappij, daar
moet de landelijke gevoerde kapita
listische politkek voor worden losge
laten".
InvesteringsregelingDe
vraag over het wetsontwerp investe
ringsregeling („Hoe is te ver
antwoorden dat de overheid twintig
miljard geeft aan het bedrijfsleven
en dat tegelijkertijd sociale verwor
venheden worden afgebroken?")
spitste zich in eerste instantie ook
toe op de ondernemingsraad. „Die
moet controleren wat er met de in
vesteringssubsidies gebeurt, maar
daar hoort bij dat de cventrale over
heid planmatig controleert waar en
hoe geïnvesteerd wordt", aldus Van
der Doef. Evenals hij bestreed mi
nister Boersma de gedachte als zou
er van afbraak sprake zijn. De in de
sociale voorzieningen aan te bren
gen correcties moeten worden opge
vangen door maatregelen waarmee
bereikt kan worden dat minder
mensen ze nodig hebben.
Met uitzondering van Marcus Bak
ker sprak het forum ook tegen dat er
te weinig aan prijscontrole zou zijn
gedaan. Het inkomensbeleid leidde
tot een gewetensvraag over de wijze
waarop de Kamerleden voor zichzelf
zorgen wat in de vraagstelling werd
genoemd als „lijkend op gelegali
seerde diefstal van ge
meenschapsgelden". Er kwamen
geen overtuigende antwoorden op.
Andriessen legde zijn microfoon
neer omdat hij de vraag niet wilde
doorzien en daarvoor luidruchtig
kapitteld werd. De Gaay Fort
wilde best verlaging van inkoi
maar liet het verder bij de constf!
ring dat het in de ambtelijke |0(
helemaal scheefgegroeid
Boersma sprak over „dubl
werkweken", en Bakker over
persoonlijke subsidiëring van F
dagblad de Waarheid. fvei
•p 1
tg<
Pijnlijk
De leercontracten
vormden ook een pijnlijk punt.£
nister Boersma legde uit dat e
dische onduidelijkheden bestaaü
grensgevallen van een zuiver Jen
contract. Een reactie was:
hebben ze de jongeren met I
naar de bedrijfsscholen gelokÉ
pakken ze het weer af en u weetij,
beter dan te verwijzen naar de r|
ter„Daar kunt u over joi^
maar daar trek ik me geen fluit,d
aan" zei de minister kribbig. „13
moet uitgemaakt worden waj
fout is, voor we de wet kunnen^,
anderen".
GENT (ANP) De Gentse rech^
van instructie Guy Jespers is gis
ren aangehouden, verdacht
moord op zijn vrouw en bero'
van een bejaard echtpaar. De
van de roof zou meer dan drie
joen gulden zijn geweest. De vr<
van de rechter was vorig jaar zoi
overleden, naar eerst werd gedi
als gevolg van te grote inspani
bij een tennistoernooi. Nu besl
er echter sterke aanwijzingen dal
door haar man om het leven is
bracht.
- VRAGEN ultalultand In anvaiop aturan naar poatbua 507, Voorburc
||T WW Tl Par vraag aan guldsn In poatzsgsla. hat Haf at In waardsn van 55
IPlM Mé Tl 45 ets bl|vosgsn, an bssllat nlat aan da bultsnkant opplakken i
Gahalmhoudlng vsrzaksrd Brlsfkaartsn wordan tsrzljda gsfagc
VRAAG: Weet u ook het adres van
iemand die afdrukken kan maken
van een etsplaat, die ln ons bezt is?
ANTWOORD: Voor deze vraag roe
pen we de hulp van onze lezers ln:
wij komen er niet uit.
VRAAG: Tijdens een bezoek aan
Nleuw-Zeeland bezochten wij een
klein restaurant met de naam
„Black Tulip." Echt Iets voor een
Hollander om zijn zaak zo te noe
men. zei onze zoon. Ieder veronder
stelt daar dat een Hollander dat wel
weet. maar ik vrees dat er niet veel
Hollanders zijn die mij kunnen in
lichten hierover. Is dat zo'n soort
verhaal als dat van Hansje Brinkers.
die ons land gered heeft door z'n
duim voor het gat in de dijk te
houden?
ANTWOORD: Op de middelbare
scholen las men vroeger het boekje
La tulip noire (met aantekeningen
en ook wel eens stiekem met een
vertaling er naast» van Alexander
Dumas. Het was een verhaal uit de
tijd van de dwaze tulpenhandel en
het speelde in en om de Gevangen
poort te Den Haag Het boek is in de
bibliotheken te vinden en na enig
zoeken ook in een boekhandel.
Vraag: Ik heb veel koper te poetsen.
Het staat mooi, maar ik ben al dat
gepoets niet moe maar zat. Is er iets
op te vinden?
Antwoord: Gepoetste koperen voor
werpen kunnen gevernist worden en
kunnen daarna met een plumeautje
afgestoft, als dat nodig blijkt. Vraag
uw verfhandelaar er naar. En pro
beer eerst eens een klein voorwerpje
om te oefenen. Uw verfhandelaar
heeft ook een middeltje om vernis er
weer af te halen, als het niet zo mooi
werd als u bedoelde in het begin.
Misschien kan de hobbywinkeiier u
er ook aan helpen. Koper en zilver,
dat gevernist ls, kan men natuurlijk
niet poetsen of in warm water afwas
sen, want dan kan men de vernis er
in velletjes afhalen; en dat is natuur
lijk erg lelijk.
VRAAG: De wil een brief schrijven
naar de Raad van State en naar de
Kroon. Hoe gaat dat?
ANTWOORD: U kunt uw brief
adresseren aan H.M. de Koningin,
Raad van State, Binnenhof 1. Den
Haag.
VRAAG: Ik ben van plan met va
kantie naar de VS te gaan. Men
heeft mij aangeraden te betalen met
American Express cheques. Mijn
vraag is: wat zijn dat voor dingen,
waar koop ik ze en hoe werken ze?
ANTWOORD: Het voordeel van
reischeques ls, dat men niet met al
het beschikbare geld voor die reis
steeds ln z'n zak hoeft te lopen, met
alle risico daarvan: verlies of
diefstal U kunt deze cheques bij
elke bekende bank bestellen en men
zal u daar gaarne precies uitleggen,
hoe u er gebruik van kunt maken.
Vraag: Ik ben op zoek naar een grote
stolp om over een grote in kle
derdracht geklede pop te zetten,
maar kan die nergens te pakken
krijgen.
Antwoord: Dat zal ook niet gemakke
lijk zijn. Nu en dan staan die stolpen
in de etalages van antiquairs en zijn
zeer prijzig. In „Na vijven" Lijn-
markt 43. Utrecht, komt in het
Maartnummer een artikeltje over
het maken van vitrines. Misschien is
dat iets voor u?
Vraag: Ik heb al een tijdje vacuum
verpakte koffiebonen. Nu ik ze ga
gebruiken, blijkt de smaak van de
koffie verloren te zijn. Kan ik daar
verder nog iets aan doen?
Antwoord: Er is iets helemaal mis: Of
aan de bereiding, of aan de verpak
king, of u heeft de koffie te lang
bewaard. Wat te doen met smakelo
ze koffie? Weggooien. Jammer.
Vraag: Onze meester heeft verteld,
dat je beter een TL-buis de hele
avond kan laten branden, dan 3 of
meer keren het licht uit en aan te
doen. Thuis wilde men dit niet
geloven.
Antwoord: Toch heeft de meester ge
lijk: Een gewone schakelaar, die ge
wone peertjes in en uitschakelt, kan
men beter bij het verlaten van de
kamer uitdraaien, maar een TL-buis
heeft een grote aanloopstroom no
dig. Als het ding eenmaal brandt is
het stroomverbruik minder dan bij
peertjes.
Vraag: Jaren geleden kon men in
Duitsland eitjes bestellen van ui
theemse vlinders. Dit adres bestaat
niet meer. Bestaat er op dit gebied
nog een mogelijkheid?
Antwoord: Neem eens contact op
met het Natuurhistorisch Museum
van Aerssenlaan 49 te Rotterdam
(010-654333) en vraag of u dhr E.J.
Nieuwenhuis daar misschien kan be
reiken. Het heeft geen zin de Ned.
Entomologisch Ver. Plantage Mid
dellaan 64 (Artis!) op te bellen, om
dat men daar overbelast ls met
werkzaamheden.
Vraag: Familie van ons kocht een
enig oud huisje, waar wel een hele
boel aan gedaan moet worden, maar
tot hun verdriet is alles door 1
worm aangetast. Uw middel van Vel
pentljn, boenwas en cayennepeg
kan niet op een zo grote schaal fi
gepast worden. Er moet een fire
zijn, die dit soort werk opknaptBc
Antwoord: De speciale afdeling r^j
de firma, die zich toelegt op d
verdelgen en bestrijden van h<
worm, boktor, etc. is gevestigdJL.
Apeldoorn. Gen. van Heutszlaat
tel. 055-212805. Voor ongedierte 0 ,1
pennesten nu is het de tijd om
op te ruimen tapijtkevers en d
heeft deze firma een afdeling tel J
wijk/Den Haag tel. 070-996564. c
merlaan 9.
Vraag: Ik ben op zoek naar oudenp a
se smeerkaars, om zalf te mafen
tegen de griep enzo. ZeeIieden»oo;
bruiken die zalf altijd. w
Antwoord: Dan hebben we na u'
zoeken tóch een adres voor u, wj1!1
men niet de kaars verkoopt, n£r j
wel de „smeer" waar zalf en k^- d
van gemaakt wordt. In de Papil Pa
Choorstraat 60, te Delft.
015-140239, een heel ouderwetsd
keltje, waar men allerlei verge VJ
dingen en snoepjes verkoopt, ro'
grootmoeders tijd.
