Nieuw abortuswetsontwerp
mogelijk voor verkiezingen
Symboliek gevangenis is te groot
Krediet op uw eigen huis.
Wij helpen. Met een Planpoteek.
ll
'Billiton houdt rapporten geheim'
batterijen
die gaan
lang mee.
Boersma: Twijfel aan
onafhankelijkheid van
rechter levensgevaarlijk"
Vrede getekend binnen VVD Partij vergadering in Amsterdam
PHILIPS
Kritiek CDA op
fractie van PvdA
Beschuldigingen
van Kamerlid en
vakbondsbestuurder
Vraag de bestseller:
,NS-vakantiereizen,77'
Kustversterking
„Bajesdag" in Delft over afschaffen gevangenisstraf
AANDAG 28 FEBRUARI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
lea,
r te
hem
aan,
iben
Een
cces
,eldt
lees-
voor
toch
>pte
teen
het
wel
gen,
ssen
oplg
i ge-
nog
ver-
Iten.
'lam
yna-
)rdt,
>ude
i bij
Van onze parlementsredactie
AMSTERDAM De kans is
groot de de Tweede Ka-
imerfracties van PvdA en VVD
opnieuw een poging zullen
doen het eens te worden over
een initiatief-wetsontwerp tot
legalisering van de abortus.
Mogelijk zal zo'n ontwerp nog
voor de verkiezingen van 25
mei bij de Tweede Kamer wor
den ingediend.
Binnen de WD blijkt de vrede te
zijn getekend na alle rumoer over
het feit dat de meerderheid van de
WD-fractie in de Eerste Kamer het
wetsontwerp had helpen verwerpen
dat de eigen partijgenoten mevrouw
mr. E. Veder en mr. A. Oeurtsen
samen met de PvdA-kamerleden dr.
H. J. Roethof en J. Lamberts hadden
opgesteld.
Op een buitengewone partij
raadsvergadering die zaterdag in
Amsterdam werd gehouden is een
door een bijzondere commissie opge
stelde notitie aanvaard die een ad
vies bevat voor een abortus
paragraaf in het verkiezingspro
gramma van de WD. De fractielei
der in de Tweede Kamer, H. Wiegel
zal uit deze notitie een tekst voor het
programma maken die op 25 en 26
maart aan de algemene ledenverga
dering ter goedkeuring wordt voor
gelegd. Nu de partijraad van de WD
en de fracties uit Eerste en Tweede
Kamer de voorstellen van de bijzon
dere commissie unaniem hebben
aanvaard, verwacht niemand meer
dat er op de ledenvergadering nog
moeilijkheden over zullen komen.
Voorzichtig positief
Oeurtsen liet zaterdag na de partij
raadsvergadering voor de VARA-
radio al onverbloemd weten dat hij
erop rekent, dat hij weer samen met
de PvdA tot een initiatief zal kun
nen komen. Hij ziet niets in een
poging tot een akkoord met de
CDA-fracties, maar wil wel weer met
Roethof onderhandelen. Geurtsen
ging zover dat hij de verwachting
uitsprak dat de nieuwe abortusrege
ling binnen een jaar van kracht zal
worden.
Roethof reageerde eveneens voor
de VARA-radio voorzichtig posi
tief. Hij meende dat de WD de
besluitvorming in eigen kring nog*
moet afronden maar sloot niet uit
dat er een regeling met de WD
mogelijk zal zijn. Ook Roethof liet
met zoveel woorden weten dat hij
geen mogelijkheden tot een ak
koord met het CDA ziet Aangeno
men wordt dat er de PvdA veel aan
gelegen is. een nieuw akkoord met
de WD nog voor de verkiezingen te
bereiken om het formatieoverleg
niet met een dan onoplosbaar ge
worden kwestie te belasten.
In WD-kring heeft men zich voorge
nomen. bij dit soort stappen voort
aan een zo nauw mogelijk overleg
tussen het partijbestuur en de ka
merfracties te voeren. De partijvoor
zitter mr F. Korthais-Altes erkende
op de vergadering van zaterdag dat
de partijleiding op dit punt in de
abortuskwestie is tekort geschoten.
Overigens zei Korthals Altes al dat
wanneer een nieuw kabinet net als
het kabinet-Den Uyl passief blijft
bij de oplossing van het probleem,
de WD zal moeten nagaan welke
initiatieven er nodig zijn.
Compromis
De voorstellen van de bijzondere
commissie die de partijraad heeft
aanvaard, behelzen de uitspraak dat
de overheid zich dient te onthouden
van een algemeen geldend verbod
van afbreking van zwangerschap en
zij leggen voorts de beslissing tot
abortus bij de vrouw. Daarbij geldt
wel een „toenemende zorgvuldig
heid" in de besluitvorming naarma
te de duur van de zwangerschap
langer is. Wanneer de zwangerschap
ongeveer drie maanden heeft ge
duurd, moet de arts die de ingreep
overweegt, een andere deskundige
raadplegen. Voorts moet in de wet
een grens worden aangeduid waar
de zelfstandige levensvatbaarheid
van de vrucht begint. Abortus zal na
die termijn strafbaar moeten
blijven.
Het compromis dat binnen de WD
is gesloten vergt ook toezicht van
een onafhankelijke commissie en
stelt ten slotte met nadruk vast dat
de vrijheid van medische deskundi
gen om hun medewerking aaji de
ingreep te weigeren, gewaarborgd
moet zijn.
Op de vergadering van de partijraad
heeft de Utrechtse burgemeester H.
J. L. Vonhoff de geldigheid van de
termijn van drie maanden betwist.
Hij vreesde dat de inschakeling van
een tweede deskundige zal lelden
tot ongewenste commerciële prak
tijken. maar Korthals Altes meende
dat de commissie van toezicht en
trouwens ook het staatstoezicht op
de volksgezondheid waarborgen dat
dit niet zal gebeuren. Of de bezwa
ren van Vonhoff bij het vaststellen
van het verkiezingsprogramma zul
len leiden tot amendering zal afhan
gen van de afdeling Utrecht waar
zijn eventuele wijzigingsvoorstellen
in eerste aanleg moeten worden in
gediend.
Gezichtsverlies
De nogal rommelige vergadering
van de partijraad was niet zonder
incidenten. De arts P. Muntendam,
die de partijraad bezwoer, niet te
0 De fractieleider van de VVD in de Eerste Kamer, mevrouw Van Someren Downer en de VVD-fractieleider m de Tweede
Kamer Wiegel tijdens de vergadering van de VVD-parti/raad in Amsterdam.
lang meer te discussiëren om te ver
mijden dat de VVD zou worden geïd
entificeerd met abortus, bracht zijn
eigen inhoudelijke inzichten op dit
punt in verband met de voornaam
van een bekende vrouw in Neder
land.
De voorzitter veronderstelde onmi-
dellijk dat Muntendam met het noe
men van deze naam niemand in het
bijzonder had bedoeld maar Von
hoff liet weten dat de discussiebij
drage van Muntendam hem had 4
'ontsteld*. Even later hield een huis
arts een gecompliceerd verhaal waa
rin hij abortus en doodslag onder,
dezelfde noemer bracht. Dat bracht
weer ee
andere arts ertoe, te verzoeken de
discussie te stoppen omdat het
'steeds erger' werd.
Aan het einde van de vergadering
kondigde Wiegel aan dat hij de
CDA—fracties niet zal helpen, hun
aftocht te dekken bij de behande
ling van de vier hervormingsvoor
stellen van het kabinet die spoedig
in behandeling zullen komen. 'Wij
zullen het CDA niet van gezichtsver
lies afhelpen' waarschuwde Wiegel.
Hij beschuldigde minister Duisen-
berg ervan, goede sier te willen ma
ken met de belangrijke meevaller in
de belastingopbrengst die is ont
dekt. Wiegel zag aankomen dat er
een belastingverlaging inzit, maar-
zei hij dat zou voor de kiezer een
sigaar uit eigen doos zijn omdat hij
de belasting tenslotte eerst zelf
heeft betaald.
en
een
wor-
n ze
indt.
be-
iekt
(ADVERTENTIE)
'Kwart werknemers een te hoog loodgehalte'
(ADVERTENTIE)
i
ROOD. NORMAL DUTY,GOUD: HEAVY DUTY. ZWART00U8LE DUTY.
de
de
Aus-
tot
een
oeis
[hier
dan
ritig-
/olk.
ezen
leine
ther-
ordt.
defi-
eren.
„we-
meri-
88) is
10 tot
si ties
in de
j ook
i van
TILBURG „Wanneer we
gaan twijfelen aan de onafhan
kelijkheid van een Neder
landse rechter is dat een le
vensgevaarlijke zaak. Iedereen
weet wat het kan betekenen als
de rechter inderdaad niet meer
onafhankelijk is". Dit zei mi
nister Boersma zaterdagmid
dag in Tilburg tijdens een poli
tieke manifestatie van het
NKV en de KWJ. De be
windsman vormde samen met
de Tweede-Kamerleden J. van
der Doeff, F. Andriessen, B. de
Gaay Fortman en M. Bakker
een forum.
Minister Boersma zei dit tijdens een
discussie over de zogenaamde leero
vereenkomst voor jeugdigen. Vol
gens een aantal aanwezigen ontdui
ken ondernemers op grote schaal de
i verplichting het minimum
jeugdloon te betalen door leerlingen
aan te nemen die dan naast het
leerprogramma ook gewone arbeid
moeten verrichten.
De bewindsman stelde hier tegeno
ver dat wanneer inderdaad kan wor
den aangetoond dat de leerling ar
beid verricht, de ondernemer het mi
nimum jeugdloon moet betalen.
Wanneer alleen sprake is van een
opleiding geldt die verplichting niet.
„Natuurlijk zijn er grensgebieden.
Het is dan niet de regering maar de
onafhankelijke rechter die moet uit
maken of er al dan niet sprake is van
arbeid", aldus Boersma. In dit ver
band wees hij nog op lopend overleg
met werkgevers- en werknemersor
ganisaties om na te gaan wat er in de
bestaande wetgeving dienaangaan
de veranderd kan worden om deze
kwestie beter te regelen.
Ook de loon- en prijscontrole kwam
ter sprake. De Gaay Fortman zei dat
er instrumenten moeten komen om
ook de lonen die buiten de collectie
ve arbeidsovereenkomst vallen te
kunnen controleren. Omdat controle
van prijzen volgens hem erg moeilijk
is, moeten de ondernemingsraden de
bevoegdheid krijgen om te kunnen
zeggen wat er met de bedrijfswin
sten moet gebeuren.
De bijeenkomst kreeg aan het slot
een enigszins onvriendelijk karakter
toen de hoge inkomens en reiskos
tenvergoedingen van Kamerleden
ter sprake kwamen. Andriessen wil
de na enig tumult in de zaal zelfs niet
verder gaan. De Gaay Fortman stel
de dat hoge ambtenaren en Kamer
leden gezamenlijk bereid zouden
moeten zijn een grote stap terug te
doen. Minister Boersma zei daaren
tegen dat de vergoedingen in verge
lijking tot die van parlementariërs in
andere landen en in relatie tot de
grote hoeveelheid werk die verzet
moet worden zeker niet te hoog zijn.
Van een verslaggever
ARNHEM Het Tweede Ka
mer-lid Drenth (PvdA) en dis
trictsbestuurder Van der Laan
van de industriebond NW wil
len dat de directie van Billiton
twee rapporten over het
werkklimaat van de loodfa-
briek in Arnhem openbaar
maakt.
De rapporten, die zij zaterdag in het
radioprogramma 'In de rooie haan'
geheim noemden, betreffen een in
1973 uitgevoerd onderzoek van het
Coronellaboratorium in Amsterdam
waaruit zou blijken dat een kwart
van de werknemers een te hoog lood
gehalte in het bloed heeft, en een
onderzoek van de arbeidsinspectie
over de situatie in het bedrijf.
Volgens een woordvoerder van Billi
ton in Arnhem is het rapport van de
arbeidsinspectie bijna gereed. De be
langrijkste bevindingen zijn bekend,
maar hij wilde niet zeggen welke dat
zijn. De ondernemingsraad zal op de
hoogte worden gebracht van het rap
port als het gereed is. Wat het onder
zoek uit 1973 betreft zijn volgens
TILBURG Het optreden van de
Tweede Kamer-fractie van de PvdA
tijdens het vorige week gehouden
Menten-debat heeft naar de mening
van het dagelijks bestuur van het
CDA schade gedaan aan de ver
standhouding tussen de partijen die
samenwerken in het kabinet-Den
Uyl. Van de drie CDA-partijen
(KVP, ARP en CHU) werken er twee
(KVP en ARP) met de PvdA samen
in het kabinet.
Volgens het dagelijks bestuur van
het CDA. dat zaterdag in Tilburg
vergaderde, heeft de PvdA-fractie
tijdens het Menten-debat in feite
het vertrouwen opgezegd in minis
ter Van Agt (justitie), zonder dit in
een motie tot uitdrukking te hebben
gebracht. Het dagelijks bestuur
heeft echter met voldoening kennis
genomen van de verklaring van pre
mier Den Uyl, dat deze zich distanti
eert van het optreden van de fractie.
Het zegt erop te rekenen dat de
PvdA-fractie zich spoedig zal aan
sluiten bij het oordeel van de minis
ter-president.
Billiton de belangrijkste resultaten
aan de ondernemingsraad meege
deeld. Deze achtte de informatie vol
doende. Het onderzoek betrof zeven
tig personen (werknemers en
echtgenotes). Drie werknemers wer
den toen voor nader onderzoek opge
roepen omdat het loodgehalte in hun
bloed de grens van het aanvaardbare
overschreed; één werknemer moest
in het ziekenhuis worden behandeld.
Onaanvaardbaar
Volgens het Tweede Kamer-lid
Drenth is het onaanvaardbaar dat
de rapporten niet bij het personeel
bekend zijn. Hij meent dat na het
onderzoek van 1973 direct maatrege
len hadden moeten worden geno
men. Hij zei voorts alles in het werk
te zullen stellen dat de rapporten
alsnog openbaar worden gemaakt.
Na het onderzoek onder de werkne
mers van Billiton heeft het Coronel
laboratorium ook een onderzoek ver
richt onder huisvrouwen in de omge
ving van de fabriek. De gevonden
loodgehalten waren aanleiding een
nader onderzoek onder kleuters in
de omgeving te houden. Dat onder
zoek. waarvan de resultaten vorige
week bekend werden gemaakt, toon
de aan dat kleuters in de omgeving
van de fabriek een verhoogd loodge
halte hebben. Naar aanleiding van
dat onderzoek heeft de gemeente
Arnhem besloten alle kleuters in de
wijk 't Broek te onderzoeken.
De Gelderse milieufederatie heeft
minister Vorrink (milieuhygiëne) ge
vraagd alles in het werk te stellen de
loodafdeling van Billiton te sluien.
De fracties van de PvdA, PPR en
PSP in de Arnhemse raad hebben
hetzelfde gevraagd. Billiton heeft vo
rige week al besloten naar aanlei
ding van de resultaten van het on
derzoek twee smeltovens met ingang
van 1 april te sluiten.
Alle réizen zijn volledig verzorgd en incl.
excursies. 8 Dagen binnenland reeds v.a.f 292.-.
8 Dagen buiienland reeds v.a. f 444.-.
Dit boekwerk is gratis verkrijgbaar op de
stations, de NS-rcis- en inlichtingenburo's.de ANWB,
de meeste rcisburo's en de Rabobankcn.
DEN HAAG In de periode van 18
april tot 1 augustus zal het strand op
de kop van Goeree over een afstand
van ongeveer drie kilometer met
zand worden aangevuld. De hoeveel
heid zand, die wordt opgespoten
komt vrij uit de te baggeren geul
van de nieuwe uitwateringssluis in
de Brouwersdam. Het zand wordt
van deze plaats rechtstreeks per pij
pleiding naar hdt strandgedeelte
van Goeree getransporteerd.
Vanaf medio april tot 1 augustus zal
steeds een deel van het drie kilome
ter lange strandgedeelte voor bezoe
kers gesloten zijn.
„En als ik voor veel geld naar het
beroepsvoetbal ga, zult u hier blij
mee zijn
Van een onzer verslaggevers
DELFT Gevangenissen en
huizen van bewaring hebben
waarschijnlijk een zo grote
symbolische functie dat het
nog wel geruime tijd zal duren
voordat ze algechaft kunnen
worden.
Dit betoogden zaterdag mr. J. van
den Elzen, medewerker van de Ver
eniging van Reclasseringslnstellin-
gen en mr. C. Kelk. wetenschappe
lijk medewerker aan het criminolo
gisch Instituut van de Rijksuniversi
teit in Utrecht, op de in Delft gehou
den „bajesdag".
Op die dag, georganiseerd door de
Belangengroepering Wetsovertre
ders (BWO) en de Bajeskrant, werd
gediscussieerd over het thema „De
zin van gevangenisstraf".
Van den Elzen belichtte het
standpunt van de reclassering dat
gevangenisstraffen om ethische en
praktische redenen afgeschaft moe
ten worden. Die straffen, zei hij, zijn
uit de tijd, ze zijn niet effectief en ze
discrimineren de lagere sociale klas
sen, die een grotere kans lopen in de
gevangenis te komen dan de hogere
klassen. Daarbij tekende hij aan dat
zolang gevangenissen bestaan, ge
probeerd moet worden de schade die
ze aanrichten zoveel mogelijk te be
perken.
Alternatieven
Kelk merkte op niet goed te begrij
pen waarom steeds wordt gezegd dat
er geen alternatieven voor gevange
nisstraffen zijn. Volgens hem zijn die
alternatieven genoegzaam en al ge
ruime tijd bekend. Hij noemde de
voorwaardelijke veroordeling, de
geldboete, de verbeurdverklaring en
de („beroemde") arbeid buiten de
gevangenis. Naar zijn mening wordt
het zo langzamerhand wel tijd deze
alternatieven vorm te geven.
Van den Elzen en Kelk verschilden
met elkaar van mening over de
vraag of het wenselijk is dat gedeti
neerden in de gevangenis een be
handeling ondergaan. Volgens Van
den Elzen zijn gevangenissen geen
behandelingsinstituten: „Vroeger
zeiden we dat de mensen slecht wa
ren, nu dat ze geholpen moeten wor
den. Bovendien moet vermeden
worden dat mensen, zoals bijvoor
beeld drugsverslaafden, om onei
genlijke redenen worden ingeslo
ten". Kelk stelde zich op het
standpunt dat hij liever een gevan
genis ziet waar iets dan waar niets
gebeurt.
Verbetering
Mr. J. H. A. M. Peek, stafmedewer
ker bij de directie-gevangeniswezen
van-het ministerie van justitie, liet
zich niet uit over de zin van de
gevangenisstraf, maar stelde slechts
vast dat, zolang de gevangenissen
en huizen van bewaring er zijn, het
de moeite waard is ze te verbeteren.
Het is te hopen, voegde hij daaraan
toe. dat er geld voor beschikbaar
komt. Hij meende dat er de laatste
jaren al veel verbeterd is in het
gevangeniswezen, al gaf hij toe dat
het in veel opzichten blijft bij „ge
rommel in de marge".
Peek zag de directie gevangeniswe
zen, de BWO en de Bajeskrant voor
hetzelfde probleem geplaatst; „Het'
kost ons steeds meer dc grootste
moeite de publieke opinie uit Je
leggen wat vrijheidsbeneming bete-
kent. Wij vinden het bijvoorbeeld
helemaal niet prettig dat het nieuwe
huis van bewaring in Maastricht al
voordat het geopend was tot in de
wijde omgeving bekend stond als
het Hilton-hotel. Kelk merkte in dat
yerband op dat de publieke opinie
vaak veel wreder is dan het systeem.
ADVERTENTIE
De overwaarde van uw huis (het verschil tussen
de waarde van uw huis en uw eventuele hypotheek)
stelt u als huizenbezitter in staat om doorlopend geld
te lenen met het huis als onderpand.
De ABN heeft daarvoor een ideale kredietvorm.
De ABN Planpoteek.
Wat zijn de pluspunten?
Het grootste pluspunt van de ABN
'Planpoteek is de mogelijkheid
om weer op te nemen wat u hebt
afgelost. Het bedrag dat u kunt lenen
ligt tussen de f 15.000,- en f 50.000,-,
maar is maximaal 70% van de
taxatiewaarde (exccuticwaardc)
van uw woning, verminderd met uw
eventueel nog lopende hypotheek.
De rente.
De rente van de ABN Planpoteek bedraagt
thans 9per jaar en kan per maand
opnieuw worden vastgesteld. De rente over
het uitstaande bedrag wordt elke maand
tot op de dag nauwkeung berekend.
Er wordt een maandelijkse aflossing met u
afgesproken; deze bedraagt minimaal
I 180 deel van het met u overeengekomen
limietbedrag. Daarnaast kunt u onbeperkt
en boetevrij extra aflossen. Wilt u meer
weten van de ABN Planpoteek.' Dan is
hier de coupon.
U kunt mij helpen door meer informatie over dc ABN
Planpoteek te sturen.
DhryMevryMej.:
Straat:
Plaats:.
Ik heb wel/geen rekening bij de ABN te:
A3
De2e bon in ongefrankeerde envelop venenden aan
Algemene Bank Nederland, Afdeling O.D.50,
Antwoordnummer 1555, Amsterdam, of inleveren bij
uw ABN-kantoor.
Algemene Bank Nederland
