Als Jan een inleiding over de
wereldraad moet maken
Evangelische hogeschool
begint in september
(\n
Schietende priester
in de gevangenis
Uit brieven van lezers
KERK IN DE WERELD
Publiciteit als
hulp aan
kerk in 0.-Europa
Interview met
Rinze Zijlstra
VANDAAG CE
Voorbijganger
Mil
Fries li1
edboeË
DONDERDAG 17 FEBRUARI 1977
KERK
Trouw/Kwartet
Uitgeverij Kok in Kampen gaat de
zes delige christelijke
encyclopedie, die tussen 1956 en
1961 is verschenen, ongewijzigd
herdrukken. In de loop van dit Jaar
komt het eerste deel opnieuw uit en
daarna om de drie maanden een
volgend deeL Er zal wel vraag naar
zo n onveranderde herdruk zijn,
anders waren ze bij Kok wel mal
om met dit karwei te beginnen,
maar ik ben erg benieuwd, wie hier
op al zullen vliegen.
De christelijke encyclopedie ls een
werk. dat mikt op
orthodox-protestantse afnemers.
De redactie ervan wordt gevormd
door (wijlen) de gereformeerde
prof. dr. F.W. Grosheide en de
confessioneel-hervormde prof. dr.
G.P. van Itterzon. De koper krijgt
dus degelijke kost. Deze kost wordt
echter niet opgewarmd, maar na
ruim vijftien jaar als kouwe kliek
op tafel gezet, en nogmaals: wie
heeft daar zin in?
Iemand die 't weten kan. vertelde
dat behoudende mensen van
gereformeerde snit (zeg maar:
rechtse confessionelen,
gereformeerde bonders,
verontruste gereformeerden en
christelijke gereformeerden) tuk
zijn op de principiële lectuur van
vóór de roerige Jaren zestig.
Lectuur dus uit de tijd dat ze er bij
Kok nog niet over peinsden, werk
van linkse hervormde theologen als
Rasker en Strijd op de markt te
werpen.
Nu geloof ik graag dat in de
hierboven omschreven hoek veel
belangstelling bestaat voor een
naslagwerk met principiële
voorlichting, waarin men zichzelf
kan herkennen. Maar ik kan me
met de beste wil van de wereld niet
voorstellen dat iemand, hoe
gereformeerd ook, met gejuich een
volstrekt verouderde encyclopedie,
hoe christelijk ook. in huls zal
halen.
Laten we aannemen dat, als alles
volgens de plannen verloopt.
halverwege 1979 de herdruk van de
christelijke encyclopedie rond is. ik
zie voor mijn geestesoog de zes
kloeke en gloednieuwe boeken in
de kast staan van een christelijke
gereformeerde huisvader. Zijn zoon
Jan moet in de herfst van dat Jaar
voor de Jongelingsvereniging een
inleiding maken over de
wereldraad van kerken. HIJ heeft
wat geschriften van de ICCC en
van dominee Marls gelezen en wil
nu uit de pas aangeschafte
encyclopedie nog een paar exacte
gegevens halen. Maar wat vindt
hij? De mededeling dat de
wereldraad in 1961 een assemblee
in New Delhi hoopt te houden en
dat dan de aanvraag van de Russen
om lid te mogen worden, in
behandeling komtEn dèt
terwijl Je netzo'n mooi verhaal
klaar hebt over comminlstische
invloeden in de wereldraad.
Teleurgesteld legt Jan het boek
terug.
Verplaatsen wij ons thans naar de
woning van een gereformeerde
bonder. trouw bezoeker van de
mannenbondsdag van dominee
Vroegindeweij. Hij moet vanavond
in debat over de kwestie van de
vrouw in het ambt en hij pakt de
zojuist voltooide herdruk van de
christelijke encyclopedie op om
zijn betoog te kunnen verstevigen
met een paar synodebesluiten en
de bijbehorende Jaartallen. Maar
wat leest hij? Dat er hier en daar
stemmen opgaan om de vrouw tot
het diakenambt toe te laten
Mooie boel. moppert hij, het
betreffende deel van de nieuwe
encyclopedie in zijn kast
terugzettend, de dames lopen al
sinds Jaar en dag met de
collectezak rond niet alleen, maar
klimmen ook de preekstoel op alsof
't niks ia...
Een confessionele dominee, nog
nooit gewend aan het liedboek, wil
weten hoe lang we daar nu al uit
zingen. Hij pakt de christelijke
encyclopedie geschenk van zijn
dankbare kerkeraad en bemerkt
dat hier het gezangenboek van 1938
nog de nieuwe bundel heet. Hij
wordt er voorts op gewezen dat de
gereformeerden wel eens iets
anders willen dan hun kleine
bundeltje van 1933 Een
verontruste gereformeerde wil in
kort bestek haring of kuit over
dwaallichten als Moltmann en
Sölle, maar die staan niet in de
nieuwe druk van de christelijke
encyclopedie. Bonhoeffer trouwens
ook niet, maar Beethoven weer
welEen andere gereformeerde
broeder is het adres van het
algemeen kerkelijk bureau
kwijtwacht, het kon wel eens in
de christelijke encyclopedie
staan Ja hoor
Wilhelminapark zoveel in Utrecht
Hé. maar ze zitten tegenwoordig
toch in Leusden, wat is dat nou?
Een andere broeder, bezig met de
verhouding tot Israël, leest in deze
encyclopedie als laatste wijsheid,
dat er wat bezwaren gaan rijzen
tegen het woord jodenzending
Ik stop en herhaal m'n vraag: wie
wil deze onveranderde herdruk zo
graag in huls hebben?
Van een onzer verslaggevers
AMERSFOORT In september hoopt de pas tot stand geko
men Stichting Evangelische Hogeschool haar werk te beginnen.
De oprichters van de nieuwe hogeschool oordelen dat Jonge
christenen in het tegenwoordige universitaire onderwijs in grote
geestelijke moeilijkheden komen.
Bijbelgetrouwe We-
Veel gangbare wetenschappelijke
kaders zijn onbijbels, aldus de inltla-
Uefnemers. Voor de EO-microfoon
verklaarde de bioloog dr. W. J. Ouwe-
neel (die met ds. W. Glashouwer en
drs. J. A. van Delden tot de docenten
van de evangelische hogeschool be
hoort) ook het klimaat van de Vrije
Universiteit te Amsterdam, welke
uitgaat van de vereniging voor we
tenschappelijk onderwijs op gerefor
meerde grondslag, bedenkelijk te
achten. In een folder van de nieuwe
hogeschool wordt opgemerkt dat
„het onbijbels denkklimaat aan onze
unlversltleten, ook aan de Vrije Uni
versiteit. veel christen-studenten In
geestelijke moeilijkheden" brengt.
De stichting heeft „de bijbel, het
onfeilbare, geïnspireerde Woord van
God" als grondslag gekozen. In de
statuten staat o.m.: „De Bijbel
spreekt met absoluut gezag, zowel
waar hij handelt over het heil als
waar hij spreekt over de geschiede
nis de kosmos en de natuur."
De oprichters achten uitbreiding
van de evangelische hogeschool (EH)
tot een volledige christelijke univer
siteit in de toekomst mogelijk. Nau
we samenwerking bestaat er met de
Kort» duidelijk geschreven, fcefst aan één kant getypte, brieven kunnen worden
gestuurd naar Secretaris Hoofdredactie Trouw/Kwartet. Postbus 859. Amsterdam. 6<j
pubkkatte wordt de naam van de schrijver vermeld
RK scholen
We zeggen dat we naar eenheid in
het geloof streven, maar doen het
omgekeerde: we gaan de tegenstel
lingen zelfs verscherpen! Ik doel hier
op de brief van de bisschoppen, waa
rin zij o a. stellen dat er gestreefd
moet worden naar oprichting van
eigen (katholieke) scholen. Zou dit
ook een streven van God zijn? Is Hij
hiermee gediend? Ik denk dat juist
de leraren die volgens de bisschop
pen „niet katholiek leven" zich met
deze vragen bezig houden en bewus
ter christelijk proberen te leven dan
de bisschoppen kunnen vermoeden.
Stedum P. P. M. Meijerink-
van Deurscn
Partij kiezen (6)
De heer Van der Hoeven ia er niet
zeker van of bij een overheersing
van SGP en OPV zijn godsdienstige
en politieke vrijheden nog wel ge
waarborgd zijn. Voor wat betreft het
OPV ls deze onzekerheid geheel ten
onrechte. Reeds vanaf de oprichting
van het GPV heeft deze partij er
geen twijfel over laten bestaan de
vrijheid van godsdienstig belijden
fundamenteel te achten voor iedere
samenleving In de richtlijnen voor
een nationaal-gereformeerde poli
tiek (vastgesteld in 1966) staat: De
overheden moeten de grondwette
lijk gewaarborgde vrijheid van
godsdienstig belijden en de daar
mee samenhangende geestelijke
vrijheden handhaven, terwijl zij er
op moet toezien dat geen kerk of
geestelijke sec te een dwingende
macht in de openbare samenleving
vormt. (art. 5).
In het eindrapport van de
Staatscommissie tot algehele her
ziening van de grondwet (de zg.
Commissie-Cals/Donner) werd op
aandrang van het OPV-lid Verbrugh
de vrijheid van godsdienstig belij
den bepleit, hetgeen verder strekt
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Wesiblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Oen Haag
TeL 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
MeSunarkt 56. Z*o»e
Tel. 05200-17030
dan de mjhetd van godsdienst, die
aanvankelijk door de commissie
was voorgesteld. Wie de praktische
opstelling van de OPV-frartle volgt
kan weten dat buitenlandse mo
gendheden door de kamerleden in
eerste instantie altijd worden beoor
deeld op hun houding ten aanzien
van de vrijheid van godsdienstig be
lijden en niet op grond van b.v. hun
economisch systeem.
Deo Haag dn. M. P II. van Haeften.
medewerker Tweede-
Kamer-fnrtie GPV
Partij kiezen (slot)
„Wij buigen niet naar links en niet
naar rechts."
Dat maakt voor het CDA nu juist
het nieuwe uit. In een partij weet zij
twee maatschappelijke vleugels te
verzoenen, die samen in één pro
gram erkennen dat er nog veel moet
gebeuren aan de samenleving. Een
prestatie die eigenlijk alleen een
christelijke partij kan verwezenlij
ken. Wanneer ze zich zou laten ver
leiden te buigen, dan zou ze buigen
voor de polarisatie! Zowel P.v.d.A.
als V.V.D. leven in de sfeer van de
19e eeuwse klassenstrijd. Daarom
Zijn ze beide uiterst conservatief te
noemen. Nee. laat het CDA jong en
fris blijven, en in de verkiezingstijd,
wanneer het om principes gaat,
nooit zo'n keuze doen!
Arnhem G. Gijsberts
Werkdag
In de discussie over Marx en het
socialisme is het laatste woord nog
niet gevallen; dit blijkt ook weer uit
een verslag van Aldert Schipper.
Sprekend op de zesde werkdag van
het geref. secretariaat voor ontwik
kelingssamenwerking bleek prof. De
Graaf ais alternatief voor het kapi
talisme voorstander te zijn van een
ondogmatisch socialisme. Letterlijk
heet het in bedoeld artikel: „Toch
ligt het voor een christen voor de
hand dat hij kiest voor een vorm van
socialisme, omdat dit gericht is op
gemeenschap, vrijheid en gerechtig
heid voor de mensen". Een andere
inleider op deze werkdag, de heer H.
Borstlap, wees deze vorm van socia
lisme af. Bij het zoeken naar een
alternatief voor het kapitalisme die
nen we uit te gaan van de christelij
ke leer van de rechtvaardige samen
leving. Ondergetekende gaat hier
mee van harte akkoord. Het was
frappant dat op dezelfde pagina van
Trouw t.w. de rubriek „Uit de
kerkbladen" prof. 8trijd het
C.D.A verwijt dat het woord .socia
lisme" nooit in deze kringen ge
bruikt wordt. Dat ls duidelijke taaL
Het is te hopen dat het CDA in de
komende Jaren uitstijgt boven de
verdere kritiek van prof. 8trljd. als
zou zij niet radicaal genoeg zijn om
tot structurele maatschappij
veranderingen te komen. Dan heeft
het CDA een duidelijk alternatief
tegenover het kapitalisme ln de zin
zoals de heer Borstlap dit stelde.
Een werkelijk evangelisch alterna
tief
Stichting
tenschap.
Het studieprogramma is zowel op
geestelijke als op praktische vor
ming van studenten gericht. Ver
plicht zijn voor elke student de vak
ken geschiedenis en grondslagen
van de filosofie, bijbelkennis en we
tenschapsfilosofie (verhouding bij
bel en wetenschap).
De evangelische hogeschool begint
met een één-Jarige propaedeutische
opleiding, die voortbouwt op het
middelbaar onderwijs.
De stichting heeft een gebouw op het
oog in het centrum van het land. De
studenten zullen grotendeels thuis
zelfstandig studeren en verder colle
ges en praktika volgen. Aan het ein
de van het studiejaar wordt een exa
men afgelegd. Men onderzoekt de
mogelijkheden een graad aan de op
leiding te verbinden op zgn. bacca-
laureaats-nlveau.
In het voorlopige bestuur van de
stichting hebben zitting: dr. Ir. C.
Roos, Waddinxveen. voorzitter; W. J.
J. Glashouwer. Doorn, secretaris; F.
.T. Kerkhof, Nieuw Beijerland, pen
ningmeester; J. G. Fijnvandraat,
Leeuwarden. Adres voor nadere in
formatie en inschrijving studenten:
Stichting Evangelische Hogeschool,
postbus 62, Driebergen.
Vignet van de evangelische
hogeschool
Minister en magister
Bijbels beraad over de staat.
In dit boeiend leesbaar boek komt
Dr F.H. von Meyenfeldt tot merk
waardige resultaten: een nieuwe vi
sie op Romeinen 13, een relative
ring van het begrip "STAAT", een
vraagteken achter de Christelijke
Politieke Partijen.
Dr O. Jager zei in een bespreking
van dit boek voor de NCRV o.m.:
"Von Meyenfeldt's vrijmoedige
aanpak prikkelt tot nadenken".
146 pag. Paperback. Prijs f. 18,95.
Bij uw boekhandelaar of recht
streeks bij de uitgever Wytse Bene-
dictus. Antwoordnummer 1000,
Hilversum (géén postzegel nodig).
ATHENE De 43-Jarige orthodoxe
.pastoor van het dorp Agios Konstan-
tinos is door de politie gearresteerd
samen met een groepje Jehova's ge
tuigen. De pastoor had op de ijverige
getuigen geschoten, omdat zij voor
de kerk stonden en trachtten de mis-
versierders de Wachttoren te ver
kopen.
SIENA Een geheel naakte
Christusfiguur kortgeleden op een
'muur van een basiliek in Siena ge
schilderd is aan het oog onttrokken
•door een muur, omdat een Britse
toe riste aanstoot nam aan het naakt.
De kerk en het directoraat voor
schone kunsten weigerden de Chris
tusfiguur van de gebruikelijke lende
doek te voorzien.
PARIJS De dissidente aarts
bisschop Lefebvre heeft bekend ge
maakt dat de paus hem niet wil
ontvangen. Hij was zondag ln een
kerk in een Parijse voorstad, waar
1500 Franse volgelingen het lof bij
woonden. Lefebvre zei dat hij maar
een seintje nodig had om naar Rome
te reizen voor een gesprek met de
paus.
LONDEN Het rooms-katholie-
ke bisdom Westminster heeft een
schuld van 30 miljoen gulden en kar
dinaal Hume wil nu met zijn kerkle
den overleggen hoe hij uit de schul
den kan kojnen. Veel geld is gaan
zitten ln het katholieke onderwijs.
Dat de schuld plotseling zo gestegen
is komt ook door de inflatie bij ge
lijkblijvende Inkomsten (3,6 miljoen
gulden).
Met een even indrukwekkende als
kostbare publiciteitscampagne is
het de Joden ln het eind van de Jaren
zestig gelukt ons wakkeer te maken
voor het vraagstuk van de rechten
van de mens (ln het bijzonder van de
joodse mens) in de Sowjet-Unie.
Toch waren het niet de Joden, die als
eersten aan de bel trokken. Reeds in
het eind van de jaren vijftig lieten
christenen, zoals Anatoly Levi tin
Krasnow weten wat er aan de hand
was. Deze stemmen leken echter
niet door te dringen. Het is opmer
kelijk dat het tot het eind van de
Jaren zestig duurde eer in het Wes
ten gehoor gevonden werd voor de
christenvervolgingen in Rusland.
Het was hier wel bekend dat onder
Stalin ernstige dingen zijn gebeurd.
Maar terwijl volgens de statistieken
vermoedelijk zo'n twaalf miljoen
mensen (onder wie zeker de helft
christenen) ln de stalinistische kam
pen omkwamen, werd het door de
spraakmakende menigte in het Wes
ten nog voor stompzinnig anti-
progressief versleten, als men het
over het lijden in de kampen had.
Ook nu nog zijn er onder degenen,
die hun bekommernis over de kerk
in de communistische landen van de
daken roepen enkelen, die meer be
langstelling hebben voor het
handhaven van het 'vrije' kapitalis
tische systeem hier dan voor de ver-'
volgden ginds. Zoals er ook zijn die
de feiten die bekend geworden zijn
wegwuiven als anti-SowJet propa
ganda.
De laatste Jaren ls in West-Europa
heel wat betrouwbare informatie
over het lot van de kerk in Oost-
Europa beschikbaar gekomen door
dat zich stelselmatig met deze zaak
enkele mensen begonnen bezig te
houden, die meer hechten aan het
verbreiden van de waarheid dan aan
het voortzetten van de Koude Oor
log. Een van de mensen die zich een
grote naam op dit gebied heeft ver
worven is de Engelse anglicaanse
priester Michael Bourdeaux. Hij is
de leider van Keston College, een
bureau ln de buurt van Londen,
waar dagelijks grote stapels infor
matie uit Oost-Europa binnenko
men. die verwerkt worden tot een
reusachtig archief.
Michael Bourdeaux ging ln 1959
naar Moskou als een van de eerste
Engelse studenten. HIJ begon daar
aan een studie Russische geschiede
nis. Het was nog ln de begindagen
van Chroesjtsjow. De Russen zat de
schrik van Stalins terreur nog ln de
benen, toen je een onvoorzichtig
contact met een buitenlander met
de dood kon bekopen. Bourdeaux
lukte het. betrekkingen aan te kno
pen met kerkleden en met hen be
vriend te raken.
Terug ln Engeland kon Bourdeaux
deze vriendschap met de christenen
niet meer loslaten en hij besloot
ruimer bekendheid te geven aan
hun omstandigheden. In de Jaren
zestig werd de druk op de kerk er
weer zwaarder. Vanaf 1961 waren er
steeds ongeveer tweehonderd bap
tisten in de gevangenis. Het aantal
gevangenen onder deze groep geldt
als een graadmeter voor de druk die
op de kerk wordt uitgeoefend. Op
dit moment zijn er ongeveer zeven
tig gevangen, een laagste punt sinds
1961.
Ventiel
Het aantal gevangen zittende bap
tisten ls jarenlang ongeveer
constant gebleven op ongeveer
tweehonderd. Het leek wel alsof er
ergens iemand in Moskou zat, die dit
getal voldoende vond om het kerke
lijk leven op een laag pitje te hou
den. Kwamen er meer gevangenen,
dan bestond er kennelijk angst bij
de autoriteiten, dat er een revolte
zou uitbreken. Tweehonderd werkte
als het veiligheidsventiel op de
drukketel, zo leek men te denken.
Dat er nu zeventig gevangen baptis
ten zijn, kan een teken zijn dat de
publiciteit werkt of dat aan de kerk
wat meer ruimte wordt toegestaan.
Er ls toestemming gegeven voor een
heruitgave van de bijbel en ver
scheidene gemeentes, die eerst geen
erkenning konden krijgen, zijn nu
officieel geregistreerd.
Stalin heeft alle orthodoxe kerkle
den met leiderskwaliteit omge
bracht. Dat deze kerk nog bestaat ls
op zich een wonder. De kracht van
de orthodoxe kerk ls niet gelegen ln
preken en catechese. Het orthodoxe
leven zit ln de eucharistie. De kerk
beeft zich in de omstandigheden ge
tracht aan te passen. De leiders zijn
geen krachtige figuren, maar zijn
ook geen verraders. „Nlkodim, de
meest vooraanstaande leider van de
ze kerk, maakt het beste van een
slechte baan", zegt Michael Bour
deaux.
De campagne tegen de kerk ln de
8owJetrUnie heeft zich nu verlegd
naar twee katholieke groeperingen,
de katholieken ln Lltauen en ln de
Oekraïne. De positie van de katho
lieken in Utauen is verslechterd
sinds 1974, toen een rechtzaak ge-
Dr. Michael Bourdeaux
voerd werd tegen de uitgevers van
een illegaal blad (samizdat), getiteld
„Kroniek van de Litause katholieke
kerk". Deze vijf mensen kregen ge
vangenisstraffen tot acht Jaar, maar
de kroniek ging door.
Nadat de oorspronkelijke redacteu
ren veroordeeld waren en afreisden
naar hun kampen, verscheen er on
middellijk een nieuw nummer. waar-
In verslag gedaan werd van het
proces tegen deze mensem Er zitten
nu tien tot vijftien Litause katholie
ken ln de gevangenis, onder wie de
Moskouse contactman en vriend van
Sacharow, Sergei Kovaljow. In twee
gevallen ls bekend geworden dat de
gevangenen gemarteld worden.
De druk op de katholieken ln Lltau
en heeft te maken met de Litause
nationale herleving. Heel vaak ziet
men trouwens, dat het herlevend
kerkelijk bewustzijn samengaat met
toenemend nationalisme, dat wordt
opgeroepen door veizet tegen de ge
lijkschakeling, die uitgaat van het
systeem ln de Sowjet-Unie.
Een ondergrondse kerk is er volgens
Michael Bourdeaux alleen ln de Oe
kraïne. In 1946 waren er nog vier
miljoen Oekralners lid van de natio
nale Oekralnse katholieke kerk, die
sterk anti-Russisch was. Onder lei
ding van kardinaal Slipli (inmiddels
naar Rome vertrokken) verzette de
ze kerk zich tegen de Russificatie
hetgeen de gelovigen kwam te staan
op opheffing van de kerk. De gelovi
gen zochten hun heil niet zoals
velen hadden verwacht ln de
orthodoxie, maar zetten bet kerke
lijk leven Illegaal voort.
Nederland
Het is de ervaring van Michael Bour-
Hervormd
Nederland
Amsterdam
S de Jonge
Deze week in Hervormd Nederland
o.a.:
Marine laat Release het liefst aan
bakboord liggen
EEN CHRISTEN KAN NIET AN
DERS DAN ANTI-KAPITALISTISCH
ZUN.
Leven om te werken of werken om
te leven?
Roger Garaudy. de stem van een
mens
Waarom is er nu ineens zoveel
bezorgdheid over Mozambique?
Ik abonneer mij op HN vraag een
proefnummer
Naam:
Straat
Ab. pnjs f 31.- per halfjaar.
Zonder postzegel verzenden aan
Antwoordnummer 1776 Den Haag.
kan ook: 070 512111
la ook in da kwsa verkoop var-
d
ZORGVLIED
er ls gesloopt en begraven
gekapt en gesnoeid
die liggen begraven
laat men niet ongemoeid
hoog beven de zerken verheven
steekt een blinkende flat
z'n brutale betonnen staven
de doden blijven niet onverlet
en voorlangs lopen de gra|Van
gronden DEN
de grafstenen wijken al uit hJ-
nieuwe banen voor onze zonder~J
wij moeten sneller van noord nPreni
zuid
Dit n<
de afrit en oprit maken hun bochjgisten
en storen mensen die hier het C
een beetje vrede zochten zijn rr
langs het water, met stil vertiepnier
maar mijn ogen blijven ze zoeljVan
de doden die worden ingebouw^reacti
hun namen staan geschrevenZijlsti
boeken Nedei
wordt er nog ergens gerouwd? didaa
het n:
een stad wil altijd verder gen 1
geen kracht die dat tegenhoudthebbi
we missen een goede herder vertrc
we raken verdoold in dit woudnoots
door Aldert Schipper
San Salvador In de Midden-
amerikaanse staat El Salvador is
voor de derde keer sinds enkele ja
ren een priester verdwenen. Hij is
vermoedelijk ontvoerd door een
linkse verzetsbeweging, het ERP.
Het laatste slachtoffer van het ERP
is Mario Bernal Londono. Eerder
verdwenen een arts en de directeur
van het regeringsbureau voor toe
risme.
Londen De regering van Costa
Rica gaat een onderzoek instellen
naar de bewering van bisschop Ro
man Arrieta van Tilaran dat Costa
Ricaanse artsen zich lieten omko
pen door het Amerikaanse hulpor
gaan Aid om vrouwen tegen hun wil
te steriliseren. Vorig Jaar was het
aantal sterilisaties op bet eiland
6.000.
Frankfurt De manier waarop
het Westen ontwikkelingshulp aan
de Derde Wereld geeft ls fout. Dat
zegt de Westduitse protestantse hul
porganisatie Brot für die Welt in een
rapport, waarin gepleit wordt voor
verhoging van de zelfveizorgings-
produktle, uitbreiding van het rail-
goederenverkeer tussen de arme
landen onderling en verhoging van
de voedselproduktie op een manier
die aansluit bij de traditionele biolo
gisch ecologische produktieme-
thoden.
1 Van de ontwikkelingshulp profiteert
in de Derde Wereld niet de massa,
maar een kleine elite, zegt het rap
port. Er is twee jaar op gestudeerd.
3V an
dat ii
IDA
iaat
ten n
BEROEPINGSWERK komt
NED. HERV. KERK Jomt
G. Boer, laatstelijk zendingspre<£omn
Ambon, wonende te Zoetermeeriat
voorlopig geen beroepen mee^and
overweging nemen.
Beroepen te Den Haag: G. A. C(pe
sen te Nij verdal. ling j
Afscheid: op 20 febr. van Niegjdat
Beijerland F. van der Sluis, betHiers
Doom. EJjJT
Intrede: te De Bilt G. H. Duy ventLpj,
uit Eist (Gld); te Tiel (t.b.v. pLpt v
Nieuw Vrijthof) P. L. J. WapeiC„
uit Rhenen; te Hilversum (gof,ericl
Ier.) kand. P. D. D. Steegeman te.™ n
Bilt. p
GEREF. KERKEN |Tnj
Beroepen: te Kootstertille J. Doi)
kand. aldaar die dit beroep Iwond
aangenomen; te Delfzijl J. A. Kade fu
te Haulerwijk; te Pijnaclderla
Nootdorp H. R. Plomp te Kapfoelai
Biezelinge. post
Afscheid: van Spijkenisse J-druk
Hoop, ber. te Winsum-Oberjbij p
(Gr); van Vlaardingen J. Lever, feijn
te Naarden. geen
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Afscheid: van Heerde-Wapenvi
W. de Graaff, ber. te Terneuzi
'<M|
deaux dat de publiciteit over de
levensomstandigheden van de chris
tenen in Oost-Europa een werkzaam
middel is om hun een zekere be
scherming te geven. Tot dusver ont
brak een georganiseerd orgaan hier
voor in ons land. Weliswaar verricht
het Instituut voor missiologie en oe-
cumenica in Utrecht het een en an
der op dit gebied, maar voor een
systematische aanpak is meer nodig
dan een beperkt aantal mensen van
goede wil.
Er is een toenemende samenwer
king tussen Bourdeaux' Keston Col
lege en dr J. Hebly's instituut ln
Utrecht. Een van de vruchten van
deze samenwerking ls het afgelopen
zomer verschenen document „Reli
gious Liberty in the 8oviet Union"
(Godsdienstvrijheid in de Sowjet-
Unie), dat geschreven is naar aanlei
ding van het oecumenisch gesprek
over de godsdienstvrijheid, dat geo
pend is ln de assemblee van de we
reldraad van kerken in Nairobi.
(ADVERTENTIE)
GEREF. GEMEENTEN v
Bedankt: voor St. Annaland J. I Vel
rens te Opheusden; voor Eindhot
en voor Ermelo B. Relnders te lrp 01
dinxveld-Giessendam. f31,1
Intrede: 23 febr. te MoerkapellP1 g
Driessens uit Oostkapelle.
Ment
Richard Wurmbrandjj' p
Volgende week (20-26 febi
houdt de bekende Roemt
thans in de Verenigde Staten
nachtige predikant Ril
Wurmbrand weer zijn jaarl
toernee door Nederland, met
vrouw. Ds. Wurmbrand spi
maandagavond in de chr.geref
'Adr. van Bergenstraat te Uf
dinsdagavond in de herv.kei
Werkendam, donderdagavond
hervormde Brugkerk te
dinxveen, vrijdagavond in de1
geref. kerk te Zierikzee en zateiJ
avond (19.30 uur) in de hervoi
Singelkerk te Ridderkerk. Me'
Wurmbrand spreekt zondagai
20 februari in de Haagse Chrisf
meenschap, Veenkade 48, Den
(19 uur) en woensdagavond
chr. geref. kerk te Mijdrecht
vang tenzij anders vermeld 20fentl
Tolk dr. J.C. Maris.
*>g
LEEUWARDEN Zoals het J*ft
voor staat, ziet het er naar uit,e?31
de Friese vertaling van het lat
boek voor de kerken in mei zalpM
nen verschijnen.
De officiële presentatie van fl
Liedboek zal op een nog nadf
bepalen datum plaatsvinden
Martinikerk in Bolsward. Ht
tevens in de bedoeling, in vei
lende kerken, verspreid door
vlncie, zangavonden te org;
tijdens welke het Friese Lii
szal worden ingezongen.
Hoewel het Friese Liedboel
zelfde keuze van liederen hi
het Nederlandse, zal het
eigen gezicht vertonen. Men hi
.psalmen en de van oorsprong
Nederlandse gezangen
rechtstreeks uit de oorsproi
talen ln het Fries vertaald. H<
tal strofen per lied zal daaroi
niet altijd gelijk zijn aan het
'landse Liedboek.
Het ls de bedoeling, dat het
Liedboek uiteraard gebi
worden in de Friei
kerkdiensten. Gemiddeld woi
thans elke week zo'n tien tot
kerkdiensten in het Fries gehi
Vooral verwacht men, dat de
len in Friesland veel van het
Liedboek gebruik zullen gai
ken. Met ingang van 1980 zal
onderwijs ln de provincie ti
zijn.
Dit najaar zal de nieuwe Frii
belvertaling verschijnen. Dit
eerste volledige oecumei
belvertaling zijn, waaraan
tantse en rooms-katholieke
ge^ hebben meegewerkt.