Hoe krijgen we de ark over de Jordaan?
Uit brieven van lezers
Christelijk jongerenverbond
bang voor oeverloze debatten
Indonesië.
I
In je
eentje
kom je
niet ver
met ver
sobering
anuol^giien
Einde portvrijdom
Belgische kerken
Een onvergetelijke reis.
Voorbijganger"
WOENSDAG 16 FEBRUARI 1977
KERK
Trouw/Kwartet
^01
door Hans Opschoor
Tot op heden ls datgene wat zich
sierde met de naam „nieuwe le
vensstijl" een zich tamelijk spon
taan ontwikkelend geheel geweest.
Een proces van vallen en opstaan,
met weinig onderling verband. Oe-
ruime tijd is nu in Nederland de
behoefte aan méér onderlinge sa
menhang en richting duidelijk ge
worden.
Maar nu heeft men elkaar ook in
verschillende landen ontdekt. En
men probeert in internationaal ver
band van elkaar te leren. In dit slo
tartikel over de werkweek „nieuwe
levensstijl die de wereldraad onlangs
organiseerde, wil ik proberen enkele
trends die men zag. door te geven.
Er is sprake van een proces dat zich
steeds meer in groepen voltrekt. Er
zullen verschillende problemen
(vaak wereldwijde, vaak dicht bij
huis liggende) worden aangepakt.
Daarbij zullen allerlei aanpakken
worden geprobeerd. Verschillende
daarvan zullen blijken weinig hout
te snijden. Zo zijn er in ons land
vragen gerezen over het nut van ver
minderd vleesverbruik op zichin
Afrika wordt er geen gram méér
vlees door gegeten.
Die aanpakken zullen dan ook
steeds kritisch moeten worden beke
ken en vernieuwd. Dat betekent een
voortdurende wisselwerking tussen
denken en doen. Daarbij kan men
ontdekken dat persoonlijke veran
deringen pas hun effect krijgen als
ze zinvol zijn in een zoeken naar
meer fundamentele, structurele op
lossingen. gebaseerd op een bijbelse
onvrede met het bestaande.
Dan leert men mee te willen werken
aan een echte internationale herver
deling en aan verandering van de
nationale en internationale econo
mische orde. Dan onstaat meer uit
zicht op een samenleving die werke
lijk de verantwoordelijkheid voor
haar eigen toekomst aandurft. Ook
al kunnen wij niet alleen een nieuwe
aarde bouwen.
Aan al die „grote vragen" kan men
als enkeling weinig doen. De
weerstanden zijn groot. Maar men
kan in die verandering proberen
„voor te gaan". Men kan luidkeels,
met zijn gedrag, in geschrift, probe
ren mee te werken aan de be
wustwording inzake de vragen die
om een antwoord schreeuwen, en
aan het bevorderen van het vinden
van oplossingen.
Maar voor resultaten is bundeling
van inzichten en krachten een voor
waarde Daardoor onstaat ook de
mogelijkheid om zich met meer suc
ces te wenden tot bestaande organi
saties en instellingen, zoals kerken,
vakbeweging, politieke partijen,
consumentenorganisaties, etc.
Tenslotte: veel van de problemen die
aan de basis liggen van het zoeken
naar een andere (persoonlijke én ge
meenschappelijke) levensstijl, zijn
internationaal. De nieuwe internati
onale economische orde kan niet al
leen vanuit Nederland worden door
gezet.
Oceaanvervuiling lost men niet op
door wetten in één land. Transnatio
nale ondernemingen moeten op bo
vennationaal niveau worden tege-
moetgetreden. Internationale sa
menwerking is vereist. Voorwaarde
daarvoor is een groeiend internatio
naal bewustzijn over de noodzaak
van veranderingen.
Daarom is het goed dat de we
reldraad van kerken probeert een
ontmoetingsplaats te zijn voor die
genen onder ons die menen vanuit
een bijbelse roeping te moeten zoe
ken naar een nieuwe levensstijl.
Daarom is het goed dat dit internati
onaal (of liever: oecumenisch) ge
schiedt. Daarom ls het goed dat de
wereldraad wil meehelpen de inzich
ten te verscherpen, de daadkracht te
vergroten, en het talent dat in de
„nieuwe levensstijl" hopelijk aanwe
zig is, te vermeerderen.
Korte duidelijk geschreven, hefsi aan een kant getypte, bneven kunnen worden
gestuurd naar Secretins Hoofdredactie Trouw/Kwartet. Postbus 859. Amsterdam 8t(
publikatie wordt de naam van de schnfver vermeld
Loonconflict (29)
Waar het CNV het recht van staken
vandaan denkt te halen is mij een
raadsel. Zij denken zeker, dat de
tekst: „Indien men u op de rechter
wang slaat, keer hem ook de linker
toe" en „wil iemand uw hemd ne
men, laat hem ook uw mantel" geldt
voor werkgevers. In plaats dat ze
een rots In de branding gaan staan
en tonen wat een christelijke le
venshouding is. sluiten zij zich aan
bij de hullende wolven. Men kan
alleen God dienen door de ander te
dienen en die ander is iedereen.
Borger K. Schram
Loonconflict (30)
Het zal de werknemers steeds duide
lijker worden waaruit het CDA be
staat. De heer Zijlstra. die zich be
wust is de wrevel op te wekken bij
de burgers en de ander verwijt dat
die oorlog maakt. De heer Van Veen,
die almaar zegt dat er geen openin
gen gemaakt worden door andere
partijen. Dan krijgen we Roolvink,
die de kool en de geit spaart. Minis
ter Boersma erkent vervolgens het
recht tot staken maar kan niets
doen in het conflict Jan Lanser doet
zijn best om openingen te maken,
maar wordt niet begrepen door de
partijen. Als ik me niet vergis zijn
dit allemaal mensen van het CDA.
Wie sprak ook alweer over ethisch
reveil en verbroedering?
Hoogesand Witn Berghoef
Loonconflict (31)
Nederland barst los in stakingen,
want in onze harde en zakelijke eco
nomie laat niemand over zich heen
lopen. de werknemer ook niet. Dat
Je een inflatiegolf wilt afremmen
met het loonzakje van de arbeider is
voor velen onrechtvaardig, maar
een staking zélf heeft ook nog meer
nadelen. 8taken verslechtert wel de
verstandhouding en tast de bereid
willigheid van werknemers en
werkgevers aan? Voor ons ethisch
réveil een duwtje in de verkeerde
richting.jtoQMdOTp
Folkert van Galen
Dooprapport
Onze adressen:
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Hans Küng
De opmerkingen van de heer Maas
over Hans Küng en zijn boek „Chris
ten zijn" komen erg liefdeloos bij
mij over. Hij schrijft o.a.: „Het
schijnt voor theologen, die zich nog
steeds katholiek mogen noemen,
zeer „verdienstelijk" te zijn, om ket
terse boeken te schrijven" en:
wat worden de ketters tegenwoordig
toch zachtjes aangepakt!" Is dit een
manier om over mensen te schrijven
die eerlijk op zoek zijn naar wat de
bijbel te vertellen heeft? Ik heb nog
nooit een boek gelezen, dat zo duide
lijk en getuigend van een grote be
wondering en Uefde voor Jezus
Christus ingaat op vragen die chris
tenen (en niet-christenen) stellen:
Hoe moet je staan tegenover wat
Küng noemt: moderne humanis-
men, tegenover andere we
reldgodsdiensten. wat is nu het bij
zondere van het christendom, wie
was Jezus, wat deed Hij. welke
boodschap bracht Hij. wat is nieuw
leven in Christus, wat houdt chris
ten zijn in in deze maatschappij en
ga zo maar een hele tijd door. Pro
fessor Küng schrijft zo duidelijk in
de geest van de bijbel en heeft zo n
geweldig stuk werk verricht voor het
hedendaagse christendom, dat ik
het niet kon laten om te protesteren
tegen de manier waarop de heer
Maas over hem en z'n boek schrijft.
Bisschop Gijsen
tegen sterilisatie
ROERMOND Bisschop Gijsen
van Roermond vindt dat de gericht
heid op voortplanting behoort tot
het wezen van de menselijke seksua
liteit. Daarom mag niemand ook ac
tief aan sterilisatie meewerken, en
hierbij denkt hij vooral aan degenen
die ln ziekenhuizen werkzaam zijn.
De bisschop wijst er op dat men zich
niet mag beroepen op theologen die,
hoe knap ook. de opvattingen van
de kerk inzake seksualiteit niet
weergeven.
Bisschop Gijsen geeft zijn mening
in een beschouwing, welke werd ge
publiceerd in het informatiebulletin
van zijn bisdom. Hij baseert zich op
wat in de vatikaanse verklaring van
maart 1975 over sterilisatie gezegd
wordt
BRU8SEL In België is een einde
gekomen aan de beperkte portvrij
dom. die de kerken genoten. In de
protestantse kerk van België bij
voorbeeld treft dit de briefwisseling
van de kerkeraden met de synode-
voorzitter en het samenroepen van
vergaderingen van de districten en
van de synodale commissie. Het bu
reau van de kerk heeft ge
waarschuwd, niet voor eventuele
strafport te zullen opdraaien en elke
ongefrankeerde zending te retour
neren.
AMSTERDAM Het Christe
lijk Jongeren verbond (C.J.V.)
voelt weinig voor een overleg
inzake christelijk jeugdwerk
alleen met het landelijk
Centrum voor Gereformeerd
Jeugdwerk (L.C.G.J:) en de her
vormde jeugdraad (H.J.R.)
Voor oecumenisch Jeugdwerk is
méér nodig dan een gesprek met
uitsluitend gereformeerden en her
vormden. aldus het hoofdbestuur
van het C.J.V. Ook wil men ervoor
waken dat, zoals vaak in de oecume
ne. de grote partners de dienst uit
maken en de kleinere bijwagens
dreigen te worden.
Deze reactie is het antwoord op een
uitnodiging die het bestuur van het
L.C.G.J. onlangs zond aan C.J.V. en
H.J.R. Het C.J.V. werkt nauw samen
met de Vrije Evangelische jeugdor
ganisatie en onderhoudt ook goede
relaties met de doopsgezinde, vrij
zinnig christelijke en lutherse Jeugd
organisaties. Ook die organisaties
zouden volgens het C.J.V. - van meet
af aan in het gesprek betrokken
moeten worden.
Bovendien voelt het C.J.V. niet veel
voor een gesprek over opvattingen
ten aanzien van christelijk
Jeugdwerk, omdat gevreesd wordt
voor oeverloze discussies zonder
concrete perspectieven. Voorkeur
wordt gegeven aan een beraad over
Slagharen
Ditk Zandbergen
ADVERTENTIE
Met verbazing heb ik het bericht
gelezen over het Oecumenisch doop
rapport. Het is gevaarlijk vanuit het
gevoel dingen te beweren of stellin
gen te poneren, die niet in de Bijbel
te vinden zijn. Waar staat b.v. dat de
doop alleen kan gebeuren binnen de
kerk? Verder lees ik „Waar het mo
ment van de doop moet liggen, op
vrij Jeugdige leefUjd of pas later
acht het rapport geen wezenlijk
punt" M.i. regelt God zelf dit ln een
persoonlijk contact met de betrok
kene en dan kan een commissie niet
spreken van „moeten". Ten slotte
deze zin: „Of het toedienen vroeg of
laat gebeurt, de mens zal toch
steeds weer moeten vechten voor
deze beslissing." De woorden „toe
dienen" (doet me denken aan medi
cijnen) en „vechten voor een beslis
sing" komen over als een vreemde
tegenstelling, of men ondergaat de
doop wll-loos. óf men kiest zelf mét
Christus begraven te worden in de
dood en mét hem op te staan tot een
nieuw, geestelijk, leven. Dan komt
het vechten om hieraan gestalte te
geven né de eigen beslissing.
Bloemendaal
Mevr. van de Ploeg de Raad
Gevangeniswezen
Over de nota „Beleidsvraagstukken
gevangeniswezen" die staatssecre
taris Zeevalking aan de Tweede Ka
mer heeft gestuurd, zegt Constan-
Ujn Kelk „dat de visie op lange
termijn ontbreekt" Maar hoe is dit
mogelijk in een wereld vol onzeker
heden op alle levensterreinen, natio
naal en internationaal? Er is geen
alternatief voor ons huidige
strafstelsel, te weten de vrijheids
straf.
De Coornhertliga reageert fel op de
nota en redeneert vanuit een idealis
tisch mensbeeld, maar stapt over de
toename van de criminaliteit heen.
Zij reageert niet vanuit de realiteit
van ons gevangeniswezen, dat wel
degelijk in ontwikkeling is en waar
van de nota een duidelijk beeld
geeft. Vergelijk de situatie maar
eens met de ons omringende demo
cratische landen. Laten de organisa
ties zich vooral werpen op de pre
ventie in de maatschappij.
Vught I- L. Uij ter* bout,
oud-gevangenispredikant.
De Gordel van Smaragd wacht.
Java, Bali én Sumatra zien. Paleis
„Buitenzorg" bezoeken. Op 'n
koffieplantage logeren. Borobudur,
Tobameer en Bukittinggi. En nog
veel meer25 Fantastische dagen.
Verblijven in goede hotels. In april, mei, augustus
of september, 'n Droomreis tegen de nuchtere,
lage prijs van f 4.450,-. Bel 023-280659 voor
uitgebreide documentatie of ga naar één van de
Amro Banken met dit vignet.
mogelijkheden tot samenwerking,
waarbij de pluriformiteit van de or
ganisaties geen bezwaar maar juist
een waardevol gegeven is.
Daarom verwacht C.J.V. van de an
dere partners vooraf duidelijkheid
over de visie die men heeft op chris
telijk je.ugdwerk en van waaruit men
over samenwerking wil spreken.
Die voorwaarde stelt het C.J.V. om
dat Jarenlange gesprekken, met na
me met het L.C.G.J., tot weinig
concrete resultaten leidden en
steeds meer vastliepen in princiepië-
le debatten. Nog onlangs liep het
gesprek over gezamenlijk materiaal
voor plaatselijke groepen vast door
grote interne meningsverschillen ln
het L.C.G.J.
Raad van kerken
Ook van de zijde van de Raad van
Kerken wacht men met spanning de
opzet van een samenwerkingsvorm
voor oecumenisch jeugdwerk af.
Aan het C.J.V., een van huis uit
oecumenische jongerenorganisatie,
had het Moderamen al eerder ge
vraagd daarin initiatief te nemen.
Naar aanleiding van het bericht over
het L.C.G.J. -plan liet men van de
zijde van de Raad merken aan een
breder initiatief de voorkeur te ge
ven. Nogmaals werd er bij het C.J.V.
op aangedrongen daartoe stappen te
ondernemen.
Een moeilijkheid daarbij is, dat de
relatie tussen enkele kerken en hun
eigen Jeugdorganisatie niet altijd
even helder ls. Niettemin is het
C.J.V. nu begonnen contacten naar
jeugdorganisaties in die richting te
ontwikkelen.
Tot zover de mededeling van het
C.J.V.
Van de kant van het L.C.G.J., dat
overigens nog geen officieel com
mentaar op het verhaal van het
C.J.V. heeft geleverd, vernemen we
dat de gereformeerden hebben ge
mikt op meer dan administratief-
technische bundeling. Het L.C.G.J.
meent dat samenwerking ook in
houdelijk van aard moet zijn en
moet leiden tot verdieping van het
christelijk Jeugdwerk. In de discus
sies werd duidelijk dat de prioritei
tenlijstjes nogal verschillen en ter
wijl het L.C.G.J. met de r.k.- en de
hervormde jeugdraad bereid was
zich te verdiepen in de vraag naar de
plaats en de aandacht voor de kans
arme in het jeugdwerk, wenste het
C.J.V. hierop niet in te gaan.
Het C.J.V. benadrukt de laatste tijd
Embleem van het CJ.V.
steeds meer dat het altijd al een
open en oecumenische organisatie is
geweest, maar het L.C.J.G. voelt er
niet voor onder de paraplu van het
C.J.V. te kruipen, dat zijn beleidsvi
sie als de enige ware beschouwt.
Samenwerking, aldus het L.C.G.J.,
moet vernieuwend van aard zijn en
stimuleren tot verdere activiteit. Sa
menwerking is iets méér en iets an
ders dan bij elkaar kruipen en din
gen doen. die je vroeger afzonderlijk
deed. Dat men inhouudelijk nog
lang niet aan elkaar toe is, kan
misschien blijken uit het feit dat het
C.J.V. zijn medewerking aan het ge
zamenlijke blad „Weerwoord" van
L.C.G.J. en C.J.V., opzegt: weliswaar
mede om respectabele financiële
oorzaken, maar tevens vanwege be
zwaren tegen de Inhoud.
De raad van kerken heeft zich wei
nig om het christelijk jeugdwerk be
kommerd aldus de woordvoerder
van het L.C.G.J. De enige uitspraak
die gedaan is dateert van anderhalf
jaar geleden, toen in een persbericht
van de raad van kerken melding
gemaakt werd van het feit dat ook
bij christelijke instellingen voor
jeugd- en jongerenwerk van een ver
linksing sprake was. Dit had kenne
lijk ook betrekking op het L.C.G.J.
Als de raad van kerken nu kennelijk
de voorkeur blijkt te geven aan een
breed initatief dan heeft hij nog
steeds verzuimd om mee te delen
wat hij daarmee voor heeft en welke
rol de raad van kerken daarin wil
spelen. Zolang de raad van kerken
die onduidelijkheid behoudt, heeft
het L.C.G.J. weinig boodschap aan
deze raad, aldus de woordvoerder
van het L.C.G.J.
door dr C. Rijnsdorp
Het boek van E. Hofman, Dichtkunst, literaire kritiek en creatievi-
teit in de Gereformeerde Gezindte (N.V. Uitgeverij De Banier,
Utrecht, 194 blz., 17,50) geeft aanleiding tot bespiegelingen van
allerlei aard. De auteur schrijft van een duidelijk omlijnd, zo
men wil begrensd standpunt uit, maar met degelijke kennis van
zaken, op een behoorlijk niveau, met Idealisme en met een open
oog voor de gevaren van versplintering en isolement in eigen
kring.
Hoe kan een gier de lucht verscheu
ren met onbewogen vlerk (bl. 33)?.
Hoe kan groen op droevig rood staan
(37)? Bedoeld is overspringen. Kan
men reine rozen uit elkaar rafelen
(37)? De schrijver zelf gebruikt er
gens het woord „wonderschoon" en
dat viel me echt van hem tegen. Zo'n
woord zegt al even weinig als ontzet
tend. fantastisch, gigantisch, uiterst
enz.
Knap
Hoofdstuk 3. waar het gaat over het
dichtwerk van Marinus Nijsse, Nel
Behschop en Enny Lfskes-Kooger,
overtuigt het minst De schrijver
heeft ze alle drie ondervraagd en
doet zijn best alle goeds over deze
figuren en hun werk te zeggen wat
hem mogelijk la. Daar heeft hij ver
standig aan gedaan, omdat de ge
dichten. vooral die van Nel
Benschop, al kunnen ze niet tot de
literatuur gerekend worden, een dui
delijke sociale en pastorale functie
vervullen. Het is geen kleinigheid als
men gedichtjes kan schrijven, die
mensen in wanhopige situaties over
een kritiek punt kunnen heen hel
pen. Een koud kunstje is het zich
van sulk tradlUoneei dicht- of rijm
werk. toch ln de beste gevallen ge
schreven met een druppel harte-
bloed, met een paar honende opmer
kingen af te maken. Maar daarmee is
de kous niet af.
Veeg teken
Hofman constateert terecht dat er in
dit soort dichtwerk geen ontwikke
ling zit en dat ls, literair gesproken,
een veeg teken. Het „literaire" is
geen toevoeging aan het zogenaamd
eenvoudige en onopgesmukte. Het
zit er in, onder andere in de
woordkeus en het woordgebruik. De
ze dichters geven zich er onvoldoen
de rekenschap van, wat een bepaald
woord op een bepaalde plaats
„doet".
Een woord is niet maar een woord,
maar het roept een complex van
gedachten en gevoelens wakker. Het
kiezen van het Juiste woord op de
juiste plaats, ja van het ene mogelij
ke woord op precies die plaats waar
het zijn functie maximaal vervult, is
het halve geheim van literatuur. De
mazen van de netten, waarmee deze
dichters hun taal zeven, zijn te grof
Als het maar op het eerste gehoor
goed klinkt en bruikbaar is, stelt
men er zich ln de meeste gevallen
mee tevreden. Men kan wel eens een
pijl schieten ln zijn eenvoudigheid,
zoals die onbekende schutter die
Achab dodelijk verwondde, maar om
in de roos te schieten komt nog wat
anders kijken.
Maar ik moet aan mijn ruimte den
ken. Er is nog zoveel. Laat ik eerst
mijn waardering uitspreken voor de
knappe analyse van het dichtwerk
der z.g. Vijftigers. Hofman is in 1931
geboren en is daarom van de juiste
generatie om zowel invoelend als af
standelijk over deze experimentele
dichters te schrijven. Waardering in
gemoede heb ik voor het min of meer
utopische beeld, dat hij, tamelijk
uitvoerig, tekent van een dich
terschap binnen de gereformeerde
gezindte en van een reformatorisch-
christelijke kritiek, beide als onder
deel van een zeer gewenst en noodza
kelijk geacht reformatorisch reveil
in de Nederlandse samenleving. Men
verneemt hier klanken die herinne
ren aan wat ons, jong-protestanten
rondom de tijdschriften Opgang.
Opwaartsche Wegen en Ontmoeting
al zo lang geleden heeft bewogen.
Alleen namen wij de basis ruimer
dan de gereformeerde gezindte, laat
staan een bepaalde kerkelijke groe
pering daarbinnen.
De schrijver hoopt op een samen
werking van krachten binnen de ge
reformeerde gezindte, die ruimte
schept voor een eigen dichtkunst en
andere vormen van literatuur. Hij
zet zich daarbij af van wat onder de
Invloed van het Reveil en van Kuy-
per (hij spelt Kuiper!) al sinds onge
veer 1910 ls gedaan. Een beetje pijn
lijk voor wie zijn leven lang daaraan
heeft meegewerkt. Dit buiten de
lijst plaatsen is moeilijk te vereni
gen met de door hem zozeer ge
wenste ruimte. Maar hij denkt in de
eerste plaats aan zijn geestverwan
ten binnen de Gereformeerde Ge
meenten. Daar moet het reveil be
ginnen, want daar is de aloude waar
heid. Van daar uit moet de Geest
waaien.
Wat ik nu nog zeggen moet is het
moeilijkste, maar het belangrijkste.
Ik denk hierbij ook aan de E.O., aan
Urk, aan de verontrusten, aan de
pogingen tot organisatie van wat ik
niet smalend maar zakelijk de
rechtse reactie dien te noemen. Het
jammerlijk onvermogen om één
aaneengesloten stevig rechts front
te vormen betreur ik. Kon dit maar,
dan zou men zien in hoever het
mogelijk is, het oud-vaderlandse,
calvinistische erfgoed dat waar
devolle patrimonium te verdedi
gen tegen de „geest der eeuw" en
door het geestelijk luchtledig heen
te dragen als een arke des behouds
voor land en volk.
Maar om dat, of iets in die geest, te
doen is méér nodig dan voortzetting
van wat ons ls overgeleverd uit een
onherroepelijk verleden tijd. Met
epigonisme en kerkelijk classicisme
is die ark niet door de Jordaan te
WAT IK NIET BEGRUP
Nu kan ik me meteen indenken
er mensen zijn, die mij toch al
zo hoog hebben zitten, die zich
afvragen of zij dat zo nodig mo
weten: wat ik niet begrijpen
Dat zal wel heel veel zijn! Ze het
gelijk. Dat is heel veel. En daar
ook heel diepe dingen bij. Maa
gaat het over eenvoudige zaken,
maar eens iets te noemen
misschien kan iemand mij het
leggen waarom die cijfers
aanzien van de stakers in de afi
pen weken zulke grote versch
belopen. Soms geven de werkge
een derde minder op dan de wer
mers. Af en toe kan je 't achterh
wanneer er exacte cijfers doe
men wat betreft bepaalde bedrij
dan denk je bij je zelf: nou, nou,
lijkt me toch heel wat erg uitee
pend. Maar goed, ik begrijp dat
voudig niet. Net zo min als ik bei
dat die rode kleurstof zo lan(
allerlei artikelen gespoten kon
den en erin verwerkt, nu blijkt
dat spul kanker kan verwekkei
wist het al lang. Ze hebben hel
den geleden al verteld voor de
Maar eerst moeten er dan toch z
slachtoffers vallen. Alles kan
ineens! Zo'n vraag komt ook bi
op als ik lees dat 't misschien
eens heel verstandig zou kun
zijn om de drughandel de das oiDaï
doen door aan verslaafden gi
drugs ter beschikking te steller
hoeven dan niet meer die gi
tische sommen op tafel te legge^es
daarvoor op het criminele pa£an
geraken. In de bespreking van.»
onderwerp werd meteen de or
voerbaarheid van het plan bP0B
drukt: er zijn niet voldoende opi
ggelegenheden. Dat kan best Jij
maar als met zo'n actie nu z<
mensen ineens geholpen en
brok ellende uit onze samenli
de voet dwars gezet kan woi
kunnen we ons dan geen extrtiter
spanning getroosten? Zoiets <jerl;
we toch ook bij een overstromirji pi
pen stormramp. Da komt tochjerl:
iedereen in 't geweer? Is dit (pi
minder? Komt 't er hier dan mifei
op aan? jen
etr<
leke
e,>E
en
lin
laar
fLO
BEROEPINGSWERK^
NED. HERV. KERK Beroep,^
Wezep J Codée te St. Annalan^n
Wapenveld, G. van den End té,nd.
pendrecht; te Heemse F.( p
Brinkman te Surhulzem. Aangun,
men: naar Oosterend en OudesdLot
(Texel) D. H. L. M. B. van WL&
Langhout, kand. aldaar. Bed/ratJ
voor Voorthuizen A. GooijeiLf
Zeist. GEREF. KERKEN Beroejidd
te Pijnacker-Nootdorp H. R. Plon_
Capelle-Biezelinge; te WaddinxL n
P. van den Berg luchtm. pre'
Melle (W.Dtsl.). CHR. GEI
KERKEN Bedankt: voor Umi
P. Beekhuis te Noordeloos. GEI
GEMEENTEN Beroepen: te Gi
gen D. Hakkenberg te Lissi
Westkapelle M. Mondriaan te
denburg. BAPT. GEMEENTE!
dankt: voor Rotterdam-C. P.
gers te Drachten.
Jfcbt
>ch
istii
ral
he
tde
k>g,
dragen. Begonnen is een technolo
gisch tijdperk in de wereldgeschie
denis, dat als een bulldozer over al
het natlonaal-elgenaardige en histo
rische verworvene heenrolt. Dit om
baan te maken voor een vereenvou
digde groepering van grootmachten,
die op zijn gunstigst elkaar in een
hachelijk evenwicht houden. In deze
situatie staat heel onze geestelijke
en culturele erfenis, Europees en na
tionaal, op het spel. Met vlaggetjes
wapperen vanuit geïsoleerde ves
tinkjes, die bovendien elkaar be
strijden, kan men nog een poosje
doorgaan, maar er zit geen toekomst
in.
De massamedia hebben nu ook
opengebroken wat men onvriende
lijk de achterban noemt. Het boek
van Hofman past binnen dat proces.
Het folkloristisch element ln de reli
gie, reeds lang aangetast, wordt nu
verbrijzeld. De aan de gang zijnde
uitverkoop van nostalgische artike
len. al of niet Amerikaans opgepept,
loopt binnen afzienbare tijd af. Het
ontbreekt aan eendracht, inzicht en
wijsheid om de krachten in de hand
te houden die men heeft opge
roepen.
Maar dit gaat de rechtstreekse aan
leiding tot dit artikel ver te buiten.
Ik praatte er alleen even over door.
omdat dit boek een symptoom ls
van een aangelegenheid van veel
wijder strekking. Om op het boek
van Hofman terug te komen: hij wil
ruimte binnen de eigen ruimte. Er
dat gaat niet.
Drs. K. A. Schipperde'
Vrijdagmiddag 18 februari omede
uur hoopt drs. K. A. Schipperf™
noemd tot lector in de praktW
theologie aan de theologisch^T
géschool van de gereformeerde 1/
ken te Kampen, zijn ambt te
vaarden met het uitspreken vai ve
rede over „De gemeente als ie
meenschap'. De bijeenkomst bon
de aula van het hogeschoolgets hi
Oudestraat 6 te Kampen. Na afet
is er een ontvangst ln ;rs
Koornmarktgebouw. Drs. Schifcmo
(52 jaar) was predikant te Slbciïr
te Ermelo. Daarna (van 195oor(
1963) doceerde hij Nieuw 1)gnSl
ment. ethiek en ambtelijke vai
aan de theologische school te Sfe va
(later Hollandia) op Nieuw-Gi%tal
Van 1963 tot 1968 was hij direfee]
van de Nederlandse gereformL,rw
jeugdraad. Sinds 1968 is hij a^t gf
hogeschool te Kampen verboimpi
waar hij sinds 1974 belast is mh00
leiding van het catech^it i
centrum der hogeschool.
Ds. J. W. van C"
Hoeven f"'
Ban
Onder het motto „Reveille isjren
ker geworden" houdt ds. Jan Vfcrne
van der Hoeven van 16 tot 26 fejt c
ri een serie bijeenkomsten in
land. De actie wordt zaterd:
februari besloten met een
dag" in Amersfoort (kerkceifi
De Brug. Schuilenburgerweg 2
vang half elf). Daar spreekt be)
ds. Van der Hoeven ook Ben.i
kendijk. De andere bijeenkott
worden op verschillende dagdi
houden ln Den Haag, Gronh
Haarlem en Voorthuizen (inlOOO
03429-1318). Ds. Van der Htden
keert vandaag terug van eenlrkg.
nee door Finland, Rhodesië, fcard
Afrika, Canada en de VerBderl
Staten. adel:
Ve
Xirinacs
De Catalaanse priester Luis t
Xirinacs is voor de derde maa^
gedragen voor de Nobelprijs v$
vrede. Zestig professoren h
Spaanse universiteiten hebbj
voordracht gericht aan
belprijscomlté in Oslo. Xiri
bekend geworden om zijn j
voor Basken en de Catalaans<
Hij kreeg herhaaldelijk gevanl
straf en ging verschillende mi
hongerstaking om amnestie f
krijgen voor politieke gevan
