Schaefer: beleid samen met het CDA gemaakt 'Bij stadsvernieuwing gaat het te veel over het geld' ill dichtbij .Commentaar ~|)eganda Staatssecretaris mist „filosofie" Project voor gastarbeiders niet aanvaard onwelbehagelijke tafel slak deurtelefoon Ihét weer Merels zongen Wintersport weerrapporten IDAG 28 JANUARI 1977 BINNENLAND TROUW/KWARTETS door Gerard van der Wulp Jan Schaefer ,i|an de zesde verjaardag van de fygering van de Oegandese presi- iènt Idi Amin is vrijwel nergens Andacht besteed, en dat is veclzcg- pnd. Amin kwam in het verleden poral in het nieuws als hij weer één nn zijn grappen of grollen ver docht. zijn bewondering voor Adolf litler uitsprak of een vrouwsper soon van koninklijke bloede het hof laakte. je lust tot lachen is de wereld middels vergaan en veranderd in n gebrek aan belangstelling, in de >litiek, in de pers, bij actiegroe- :n. Er wordt nauwelijks aandacht esteed aan het terreurbewind dat lmin in Oeganda voert, en aan het dat hij het land economisch ten heeft gericht. tienduizenden, zo niet honderddui- "enden, zijn het slachtoffer gewor den van zijn régime. Iedereen die dch verzette of leek te verzetten ■~grgcn dictator Amin moest dat met ^e dood bekopen; lijken dreven de crijvier de Nijl af. Economisch zit Oeganda in zijn —mogelijkheden één van de rijkste imden van Afrika volledig aan e grond. Zelfs de meest noodzake- jke levensmiddelen zijn niet meer krijgen of te betalen. Waar over ijvoorbeeld Chili de banvloek 'ordt uitgeroepen en terecht \taat dit alles in Oeganda aan het ^Vesten voorbij. Jjn Chili maakten de generaals een aan het socialistische experi- ffinent van Salvador Allende dat jj§oor vooruitstrevende krachten in juet westen werd vertroeteld. Dat ü-erklaart veel van de woede over tet beleid van de Chileense gene raals nu. Oeganda had zo'n over gang van goed naar „kwaad" niet. ^Bovendien behoort het tot „don- anfer" Afrika, psychologisch ver vaa ET>ns bed, waar wij, nuchtere wester- chingen\ weinig van begrijpen. et Latijns-Amerika bestaat ken- lelijk over het algemeen meer ver wantschap dan met het zwarte we- Iddeel. Die houding lijkt veel van jet gebrek aan belangstelling voor Oeganda te verklaren. len argument daarvoor en niet iet slechtste is ook dat in Afri- aanse samenlevingen van oudsher én man aan het hoofd stond. Hij -<iam de beslissingen, hij maakte uit vat goed was voor zijn volgelingen. /erontwaardiging zou ons daarom et passen. Afrikaanse landen zou- en het recht moeten hebben hun estuur naar eigen traditie in te - ichten. n het algemeen is dat waar. In het vesten en zeker in Nederland wordt e vaak het vingertje geheven over I dan niet vermeende wantoestan- len over de grens. Maar dat hoeft iet te betekenen dat verontwaardi- ing of woede over regimes als in )cganda moet worden ingeslikt. e< Waardering voor Afrikaanse sa- or icnlevingsvormen hoeft nog geen 01 erontschuldiging in te houden voor ,™en „zwart fascisme" zoals dat op et ogenblik in Oeganda bestaat. ■gd -Comité teleurgesteld Wat willen we DEN HAAG Toen staatssecretalrs Jan Schaefer in 1973 het departement van volkshuisvesting en ruim telijke ordening binnenstapte, heeft menigeen even gefronst: wat moet zo n dikke, eenvoudige Amster damse Jongen in het landsbestuur? Schaefer heeft dat gauw laten zien. Hij geldt nu algemeen als eèn van de bekwaamste bestuurders die de PvdA aan hét kabinet heeft geleverd. In de komende verkiezingsstrijd wordt hij. met figuren als Van der Stoel en Duisenberg, naar voren geschoven om de enigszins geschonden reputatie van betrouw baarheid en degelijkheid van zijn partij te herstellen. Het zal niemand verbazen wanneer Schaefer de vol gende minister van volkshuisvesting wordt. Hij is een geboren en vooral krachtdadig regent, een ge duchte gesprekspartner van de gemeentebesturen, een massief verdediger van zijn beleid in het parle ment. Schaefer is ook een van de nuchterste prakticl die Je binnen de PvdA kunt tegenkomen. De verhouding met het CDA bij veel van zijn partijgenoten een tere. geladen kwestie is voor hem geen probleem. Hij maakt er aanspraak op dat de PvdA voor het kabinet Den Uyl de filosofie van het beleid op het gebied van de stadsvernieuwing heeft geleverd, maar hij constateert dat de CDA-fracties dat beleid mede hebben mogelijk gemaakt. Hij zal dat ln de verkie zingsstrijd niet verzwijgen en rekent erop dat het CDA dat evenmin zal doen. Schaefer: „In andere landen waar alleen door socia listen wordt geregeerd, hebben ze soms een slechter huur- en subsidiesysteem. Ze vragen me wel eens: hoe krijg je dat voor elkaar met christen democraten? Nou, dan leg ik ze uit, dat dit niet zonder moeilijkheden is gebeurd; denk maar aan de debatten van eind december over de huurverhogin gen. BIJ de verkiezingen is aan de orde dat wij dat beleid samen hebben gemaakt. En de keus is duide lijk, want de WD maakte een tegenbegroting waarin op dat beleid 260 miljoen wordt bezuinigd. Daar houden sommige mensen misschien een belas tingvoordeel aan over, maar wat heb Je daaraan als je meer huur moet betalen. Iedereen kan dus weten wat er gebeurt als hier die andere knakkers komen te zitten". De staatssecretaris toont er zich nogal teleurgesteld over dat de fracties van PPR en D'66 als progressieve bondgenoten van de PvdA onlangs tegen een van zijn wetsontwerpen gestemd hebben, hoewel die voortvloeien uit Keerpunt'72: de aanschrijving wo ningverbetering „Je hoorde van de PPR dezelfde stemverklaring als van de WD." Schaefer noemt dit een trieste zaak maar hoopt toch op voortzetting van het verbond met belde partijen omdat hij.van het CDA geen garantie voor een progressief beleid ver wacht. „Een van mijn grotere problemen met de stadsvernieuwing is de vraag hoe we de bevolking van een wijk waar de huizen ver nieuwd zijn, betrokken houden bij wat er in die wijk gebeurt. Als bewoners eenmaal na veel strijd die nieuwe of vernieuwde woningen verkregen hebben zakt die betrokkenheid vaak als een plumpudding in elkaar. Dan al begint eigenlijk het proces van verval weer van voren af aan." Staatssecretaris Schaefer ziet in het betrekken van wijkbewoners bij hun straat, hun wijk, een voor hem minstens even belangrijke opgave als zijn taak om Jaarlijks een zo groot mogelijk aantal woningen te vernieuwen, of nieuwbouwwoningen in stadsvernieuwingsgebieden te bouwen. staatssecretaris beoordeeld zal wor den: op de getallen van de stadsvernieuwing, of op de filosofie die erachter zit", zegt Schaefer, die er geen misverstand over laat be staan dat hij een diepe voorkeur heeft voor het laatste. „Er zit iets heel positiefs in, in de negatieve wijze waarop de stadsvernieuwing bijna altijd begint. Dat begint met zo'n eerste bespre king, waar de wijkbewoners voor het eerst die bestuurders zien, de ver antwoordelijken (ln hun ogen) voor het feit dat ze Jaren- en jarenlang in die slechte omstandigheden hebben geleefd. Dat gaat dan hard tegen hard, de mensen gaan knokken voor hun wijk, dan wordt het overleg, en tenslotte bereiken ze hun doel: de woningen zijn verbeterd". „Maar hoe houden we die mensen er dan bij? Ik begrijp best dat ze na die jaren vechten moe zijn, maar het verval mag niet opnieuw beginnen". Staatssecretaris^ Schaefer zoekt het voor het stimuleren van de betrok kenheid ln de stadsvernieuwingsge bieden vooral in de vormgeving van de vernieuwde wijken, een vormge ving die lijnrecht ingaat tegen de rechttoe-rechtaan manier van bou wen die zo kenmerkend is voor re cente nieuwbouwwijken. Een vormgeving die gemeenschapszin stimuleert, die aansluit op wat er vroeger in de wijk was en die zo veel mogelijk van het oude karakterbe palende van de stadswijk behoudt. langrijke wat er op het gebied van de volkshuisvesting te doen was, toen dit kabinet in 1973 de boel overnam. Er was veel gebouwd, maar het bouwen voor de mensen die er het slechtst voorstonden, daarmee moest nog worden be gonnen". „Ook in de Partij van de Arbeid mis ik nog vaak die filosofie, hoor ik te vaak praten over de aantallen. Ik ben benieuwd waarop ik later als Leegte „Toen ik het indertijd op een PvdA- congres wel eens over hogere bouw- dichtheid .had, werd ik uitgefloten. Wat nu, dachten ze. jaren hebben we geknokt voor meer vierkante meters huis, voor meer glas voor iedereen, en dan dichter op elkaar bouwen4 Maar nu begint het door te dringen: kijk eens in die nieuwbouwwijken, naar wat ze ruimte noemen. Ik noem het leegte". Wat de getallen betreft heeft, zoals zo langzamerhand ln Nederland ie dereen weet, deze staatssecretaris zich in de bijna vier jaar dat hij nu zit zeker niet onbetuigd gelaten. De stadsvernieuwing kreeg onder dit kabinet meer financiële ruimte dan ooit, en Schaefer weet er weg mee. In '72 werden er 35.000 woningen min of meer ingrijpend verbeterd; in 1976 waren dat er 67.000. Het rijksgeld dat in de stadsvernieuwing wordt gepompt verveelvuldigde in die Jaren van bijna driehonderd mil joen naar ongeveer 1.3 miljard gul den. Maar in belang doen voor Schaefer die op zich zelf overtuigen de getallen ver onder voor de filoso fie waaruit die getallen voortsprui ten: „Een socialistische, of voor mijn part progressieve kijk op de volkshuisvestlngs-problematiek". DE Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. VAN EEN LEZER /an een onzer verslaggevers ROTTERDAM - Het KIS, het Ko- nitee Internationale Samenwer king, dat nauw is verbonden met de itichting Pro Gastarbeiders, is diep eleurgesteld en het heeft van die eleurstelling doen blijken in een >rief aan minister Van Doom CRM). Indertijd heeft het KIS een iroject opgezet voor integratie van mitenlanders in de Rotterdamse sa- nenleving met behoud van de eigen rodentiteit. Samen met de afdeling jociale zaken der gemeente Rotter dam werd dit project, compleet met F.e)egroting, uitgewerkt. Welnu, uit ncpededelingen van wethouder me- d^rouw Schmitz (sociale zaken) blijkt nflat minister Van Doom het heeft ,rs)fgewezen. Het KIS vraagt minister n jan Doom nu om een gesprek, waa- in de KIS-leden hun plan uitvoerig rillen toelichten en de minister wil toon bewegen, het alsnog te aan- ïo/aarden. njfcet project omvat informatie in vele I. 4len, ook in het Nederlands, naar buitenlanders toe en ook naar de dfederlanders. Er is een cultureel ge- erieelte en een belangrijk onderdeel is ©k de kennis van de Nederlandse arrenleving. Het KIS meent dat dit iroject een reële poging is ter voor koming van rellen tussen buitenlan- S^ers en Nederlanders in Rotterdam gin ook ter voorkoming van rassen- Ie ipllen met Surinamers en Antilli- |nen. 1 Iet KIS schrijft minister Van Doom Tijovendien. dat het project behalve 2» morele steun van de wethouder pk de steun heeft van het instituut por normen en waarden. „Een stuk filosofie over de stede- bouw, dat mis ik wel eens. Bij de hele stadsvernieuwing gaat het veel te veel over het geld, en veel te weinig over de vraag voor wie we bouwen, wat we bouwen en tvat we ermee willen bereiken. Niet alleen de be taalbaarheid van de huren telt, maar ook wat je voor die huur krijgt. De volkshuisvesting kan door de vormgeving in belangrijke mate be palen hoe de maatschappij zal functioneren. Maar het beleid moet wel wat anders zijn dan wat ik wel eens noem het blauwdruk- socialisme: het bepalen voor de men sen wat ze wel en niet met hun woonomgeving willen. Nee, de men sen maken zelf uit hoe ze het willen". „De filosofie achter de volkshuisves ting, daarvan zeg ik: we zijn er wat van los geraakt. Het dreigde te gaan naar de burgerlijk-liberale opvattin gen, waarbij alleen vragen belang rijk waren als het aantal vierkante meters van een woning, tuintje voor en tuintje achter, een mooie voor deur en een dubbele muur. Ik vind dat wonen nog veel meer inhoudt dan alleen maar dat, woningbouw is niet het opentrekken van een bu reaula door een architect, die er weer zo'n doorzonwoning uithaalt van een type dat al 95 keer ergens anders is gebouwd". Wibaut Schaefer put zijn inspiratie uit het volkshuisvestingsbeleid in het begin van deze eeuw, onder de Amster damse wethouder Wibaut. De arbei derswoningen van de architect De 'Klerk in onder meer de Spaamdam- merbuurt in Amsterdam noemt hij „monumenten van de arbeidersklas se" „Daarmee bouwde de socialis tische beweging voor zichzelf", zegt Schaefer. Hij vindt de filosofie achter de volkshuisvesting in stadsvernieu wingsgebieden nog belangrijker dan elders „Daar gaat het om de men sen die altijd het meest belazerd hebben gezeten, die er nooit aan toegekomen zijn gebruik tc maken van een van de volkshuisvestings subsidies. Dat was dan ook het be- KOM NOU HMK fcENTOEN ,IAN.'T 16 .liisscWEN [JE LAAIt.lt C,EEN tJENKEN AAN, IK Tir NIER 4E%AKKEN KANS We komen vandaag nog even op de kerstviering terug omdat we de uitslag binnen gekregen heb ben van een soort wedstrijd, die het Bijbels Museum aan de He rengracht in Amsterdam heeft ge houden. In dit museum stond op een kersttentoonstelling een kersttafel, die door een kerstboom in tweeën was ver deeld. De ene helft gaf een luxe kerstdiner weer. met alles er op en er aan, en naar deze kant toe was de kerstboom navenant ver sierd. De andere helft van de ta fel zag er sober uit: eigen ge maakte versieringen aan de boomfhelft), zelf in elkaar ge prutste onderzetters en als hoofd gerecht bruine bonen. Aan de bezoekers werd gevraagd een goeie naam voor deze tafel te bedenken. In het Bijbels Museum had de tafel de naam „Janus tafel" gekregen, omdat de tafel twee gezichten liet zien, maar wat zouden de bezoekers ervan ma ken? Ze hebben het wel geweten, de mensen van het museum, dat ze deze vraag stelden, want het aantal suggesties, neergeschre ven in het bij de tafel liggend boek, was legio. „Tevreden heidstafel", schreef iemand die blijkbaar met alles tevreden is. „Weet wie je bent-tafel" was het denkbeeld van iemand, die ons kennelijk graag tot het goede op wekt. „Gespletenheidstafel", vond een andere bezoeker en een volgende inzender wenste aan zelfonderzoek te doen, getuige zijn: „Waar trek ik de grens- tafel". Een uiterst vriendelijk persoon bedacht: „Zo is het goed- tafel", een kind schreef: „Tafel der ongelljkenis" en dan was er nog: „Tafel van vrede en vreteii". Meer plechtig was: „Gedenktafel voor rijk en arm". Na veel dubben gaf de museumdi rectie de prijs (het boek „Met Schrift en spade door het Heilige land") aan de familie J. L. Ever huis in Ouderkerk aan de AmsteL Eerst begrepen wij niet waarom deze suggestie in.de prijzen viel, dat „onwelbehagelijk" kon toch alleen op de luxe helft van de tafel slaan? Maar gelukkig heeft het Bijbels Museum een predi kant als directeur, die weet wat uitleggen is, en dominee Tj. Bijlsma zei: dat „onwelbehage lijk" slaat op de voortdurende tegenstelling in de wereld, zoals die door deze tafel tot uitdruk king is gebracht." Hoewel hij zelf een actief kunstenaar is, kan Mark Dunham uit New York inig enthousiasme opbrengen voor de stalactietcn die zich in de keuken van zijn appartement hebben gevormd. Tien dagen geleden braken de leidingen in het huis en aangezien Mark geen verwarming in KENzijn woning heeft, veranderde het aldus vrijgekomen water binnen een mum van tijd (het is nog steeds bitter koud in Amerika) in sierlijke ijspegels. Wat een twijfelachtig decor mag worden genoemd. talen. „Het grote voordeel van slakken als huisdier is dat ze wei nig last geven en dat je ze kunt opeten als ze je gaan vervelen", aldus Hudson. Naar aanleiding van een puur menselijke vergissing heeft de burgemeester van Capelle aan den IJssel besloten zijn kamer deur terdege af te sluiten. Een dezer dagen, zo vertelde ons een gemeentelijke functionaris, be landde een man, die ten gemeen tehuize enige zaken moest rege len, per ongeluk in het verblijf van de burgervader. Kennelijk ge schrokken van de nogal eenvoudi ge manier om hem, al dan niet genodigd, op te zoeken besloot drs L. van Leeuwen toen het vol gende. Bezoekers dienen voort aan via een deurtelefoon hun naam en doel van hun bezoek kenbaar te maken, waarna de burgemeester vla een druk op de op zijn bureau aangebrachte knop de deur kan ontgrendelen. Dit geldt uiteraard ook voor de Capelse secretarie-ambtenaren. Christopher Hudson uit de Engel se badplaats Brighton gaat vol gende maand in Afrika op zoek naar de grootste slak ter wereld. Dit dier schijnt groter te zijn dan de legendarische Geronlmo, een slak met een gewicht van 581 gram en een huis van 342 millime ter, die in het record-boek van Guiness vermeld stond als de grootste slak ter wereld. Naar aanleiding van het overlijden van deze kampioen in november ont ving Hudson, die de eigenaar was, een pakje met een slakkehuis van 588 millimeter. Doordat de zen ding onderweg nogal geleden had, kon alleen worden vastgesteld dat het huis afkomstig was uit Afrika. Voor Hudson was dat voldoende om een reisplan op te stellen dat hem in februari naar Nigeria, Gambia en Zuid-Afrika moet brengen. Hij gaat tevens slakken inkopen voor zijn winkel. Hudson verkoopt deze dieren namelijk als huisdier over de gehele wereld. Buitenlandse afnemers moeten door hans de jong Het zachte weer van de laatste dagen leverde ln de levende natuur verrassingen op. Uit Amstelveen hoorde ik dat dinsdag de eerste merels daar tegelijk met de „colle ga's" in midden-Amsterdam gezongen hadden. Volgens een insider Is dat bijzonder vroeg. Gisteren waren de zanglijsters en koolmezen in Amstelveen bijzonder druk. Verder is de blauwe anemoon een maand te vroeg en begint het speenkruid aardig in blad te komen. In tegenstelling tot de voorafgaande afgelopen zachte winters is de water pest en het hoornblad in dit seizoen groen gebleven. Het zal wel eens kunnen zijn dat de pionierende vogels binnenkort een toontje lager moeten zingen. Het weer wordt namelijk kouder. Na het overtrekken van een Iers depressiegebied dat opvul lend naar het zuid-oosten koers valt er namelijk een noordelijke stroming binnen. Die is in het leven geroepen door een nieuw hogedrukge- bied van meer dan 1030 milli- baar boven noord-oost Groenland. Een uitloper daarvan versterkt zich be langrijk boven Schotland ter wijl ook in zuid-west Scandi navië de barometers oplopen. Dezelfde tijd dalen ze voor de kust van midden Noorwegen. Door deze ontwikkeling breekt zich een noordelijke stroming baan die tijdens het weekeinde enkele buien zal afleveren, sommige voorzien van het deze winter zo welbe kende produkt hagel. Later is ook sneeuw niet uitgesloten. Donderdagmiddag deden zich al sneeuwbuien voor langs de kust van zuidwest Noorwegen. Op vijfhonderd meter hoogte boven de Shet- lands werd min 35 graden af gemeten, in begir) deze week nog min 28 graden. En zo zien we de atmosferische huishou ding dan ook nu weer terug vallen op het in deze winter zo vaak toegepaste procédé van de winterse buien, waar bij op de duur ook de kans op lichte vorst in het binnenland 's nachts toeneemt. De onsta biliteit van de lucht bleek gis termorgen al uit onweer in noordoost Groningen rond tien uur. Het werd in 't Zant zo duister dat de straatver lichting opfloepte. In zuid oost Zweden liep het kwik op tot plus vier graden. Maar vanuit het zuidwesten komt alweer wat koudere lucht: Oöteborg gistermiddag nul graden. In midden en noord Zweden bleef het licht tot matig vriezen, in Lapland hier en daar streng. Ik wil u beslist niet onthouden dat het woensdagmiddag in zuid oost Spanje bijna officieel zo mer is geweest met een tem peratuur van bijna 23 graden in Alicante. Wekenlang Is het weer ideaal geweest voor de winterspor ters met veel sneeuw. Deze week viel echter de dooi in en die heeft in de Ardennen, Sauerland, de Eiffel en de Hartz alle sneeuw doen wegsmelten. In het Alpenge bied vond vooral in de dalen Amsterdam De Bilt Declen Eelde Eindhoven Den Helder Luchlh. Rtd, Twente Vlisslrigen Zd Limburg een samenklontering van de sneeuw plaats, maar afdalin gen zijn overal mogelijk ge bleven. Er ligt nog voldoende sneeuw. De vorstgrens Is mo menteel op 1500 meter, maar die zal de komende dagen weer dalen, gevolgd door sneeuw in de middelste en hogere lagen. In Chamo- nixstad en op de skipistes daar ligt voldoende sneeuw: respectievelijk 50 centimeter en vier meter. De cijfers zijn voor het Noorse Lille- hammer 96 en 145 centi meter. Hoogwater zaterdag 29 Januari. VH&- stngen 9.00-21.48. Harlngvlletslulzcn 0 06-21.51. Rotterdam 10 51-23 49 Schevenlngen 10.10-22 52. Umuldcn 10.56-23.38. Den Helder 1 19-13 48. Har- Üngen 3.57-16.34. Delfzijl 6.15-19.00. Athene Barcelona Berlijn Bordeaux Brussel Frankfort Geneve Helsinki Innsbruck Kopenhagen Lissabon Locarno Luxemburg Madrid Malaga Mallorca Munchcn Nice Oslo Parijs Rome Split Stockholm Wenen Zurich Casablanca liUnbocl Las Palmaa New Yurk Tel-Avlv Tuma regenbui 3 16 regen 7 regenbui 7 a zwaar bew. zwaar bew. a i zwaar bew 6 0 regenbui 8 4,3 geheel bew. 6 7 regen 7 3 zwaar bew. 8 0.2 sneeuwbui 4 5.1 zwaar bew. 17 0 zwaar bew. 17 0 zwaar bew. 8 2 half bew. 14 8 0 0.3 regenbui 8 0,3 zwaar bew. 0.3 half bew 0 6 geheel bew. u 0 zwaar bew 4 2 geheel bew. 13 0.1 motregen 7 0 onbewolkt 8 2 6 2 regenbui 6.3 regen geheel bew. 20 0 17 0 zwaar bew. 7 0 zwaar bew. onbewolkt -1 10 0 onbewolkt 1 zwaar bew. IS 0 hall bew 13 0 3 onbewolkt 8 0 half bew 7 0.1 zwaar bew 21 0 zwaar bew. 12 0 zwaar bew. 0 onbewolkt onbewolkt 11 0 onbewolkt 22 0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5