l'Ontvoering
=in Spanje
provocatie'
^Argentijnse junta zoekt steun bij zijn burgers
Indira Gandhi's zoon
wil in parlement
Armste landen het
hardst getroffen
„VS-steun aan Navo
afhankelijk van
bijdrage bondgenoten"
!kSWeer dode bij rellen in Madrid
Playboy door
Arabieren gered
Oppositieleider Fernandes treedt af
Na Rabin en Peres
stelt ook Abba
Eban zich kandidaat
„Sowjet-Unie wil
apart oliekartel
met Arabieren
'Onafhankelijkheid'
tweede thuisland
:alend economisch beleid lokt verzet uit
iOAG 25 JANUARI 1977
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
iaal C
co»
n 6
MADRID AFP, Reuter, UPI) De Jongste ontvoering in Spanje
(wordt door de linkse oppositie in dat land gezien als een
provocatie. Gisteren werd de voorzitter van het Spaanse hoogge
rechtshof. luitenant-generaal Emilio Villaescusa Quills, door
acht mannen meegenomen.
^et zou een poging zijn het leger uit
ve e dagen en verandering te brengen
n de. wat werd genoemcj. tot nu toe
ee roorbeeldige houding van de Spaan
se strijdkrachten. Koren op de mo-
f en was het bericht in de Spaanse
eechtse krant Alcazar dat Spanje
an de vooravond staat van een re-
sg( rolutie. Koning Juan Carlos zou pre-
J nier Adolfo Suarez (moeten) ont-
laan omdat zijn regering niet meer
'n staat is rust en orde in het land te
nawaren
>e twee ontvoeringen ln Spanje van
ooraanstaande persoonlijkheden
/orden opgeëist door een groep die
ich Grapo noemt, en die vrijlating
7iCsl van alle P°liUeke gevangenen.
)eze groepering zou ook de voorzit-
p®' er van de Spaanse staatsraad, Ma-
*1ia Oriol op 1 i december hebben
vopCkldnapt.
kringen v^n de oppositie heet het
tchter dat de ontvoeringen het werk
™^ijn van extreem rechts om links in
f een kwaad daglicht te stellen en de
roorzichtige gang in Spanje naar de
lemocratie te verstoren. Ook het
loodschieten in Madrid van een ne-
teilentienjarige betoger, algelopen
kafondag, zou een ultra-rechtse daad
iné*Jn-
I. I
rk ongeregeldheden die zich ook
ichfisteren weer voor deden viel op-
:hs ileuw een dode: nu een twintigjarig
meisje. Ze kreeg een door een politie-
nan geworpen rookgranaat in haar
;ezicht en overleed enkele uren later
tan de verwondingen. Acht andere
tudenten. die door rookgranaten
werden getroffen, liepen eveneens
HOLLYWOOD (Reuter)
Arabische toeristen die afgelo
pen zomer in Groot-Brittannlë
kwamen gokken, hebben het
Playboy-concern uit de recessie
van de laatste twee jaar gered.
Dit heeft de president-directeur
van het concern, Hugh Hefner,
in Hollywood bekendgemaakt.
De maatschappij bezit behalve
het bekende tijdschrift ook vele
nachtclubs. Volgens Hefner had
men de Inkomsten van de vier
casino's in Groot-Brittannlë
over juli en augustus aanvanke
lijk geraamd op twee miljoen
dollar. In plaats daarvan werd
8,5 miljoen dollar ontvangen.
Door deze onverwacht hoge in
komsten was het concern de re
cessie te boven gekomen.
verwondingen op. De hele ochtend
leverde de politie gevechten met stu
denten die zich hadden verzameld in
het centrum van de stad. op het
terrein van de universiteit en op de
straat die leidt van de universiteit
naar het centrum. De politie noemde
de botsingen later „zeer hevig" en zei
dat behalve acht studenten ook ver
scheidene politiemannen waren ge
wond. De betogers hadden diverse
politiewagens met stenen bekogeld.
Dienstauto
Villaescusa werd maandagmorgen
door vier mannen vastgepakt en in
zijn eigen dienstauto gewerkt, nadat
hij het flatgebouw waar hij woont
had verlaten. De dienstauto reed
onmiddellijk met hoge snelheid
weg, vooraigegaan en gevolgd door
een wagen, die belden twee inzitten
den hadden. Volgens ooggetuigen
waren de mannen in de voorste wa
gen gekleed in legeruniformen. Hoe
wel de politie vrij kort na de ontvoe
ring wegversperringen oprichtte
langs de uitvalswegen van Madrid
en de surveillance op vliegvelden en
spoorwegstation verhoogde, wisten
de mannen zich uit de voeten te
maken.
Onmiddellijk na het bekend worden
van de ontvoering zelden minister
van defensie Manuel Gutierrez Mel-
lado en twee andere ministers een
bezoek af aan een vliegtuigfabriek
in Madrid. Minister van het leger
Felix Alvarez Arenas en minister
van binnenlandse zaken Rodolfo
Martin Villa begonnen besprekin
gen met hun staven. Spanjes pre
mier Adolfo Suarez verklaarde ech
ter dat hij een ontmoeting met ver
tegenwoordigers van de Spaanse op
positiepartijen niet zou afgelasten.
Laatste woord
De ontvoerde luitenant-generaal
heeft als president van Spanje's
hoogste militaire rechtbank het
laatste woord bij een discussie over
de vrijlating van die politieke ge
vangenen die door militaire tribuna
len veroordeeld zijn. Ongeveer de
helft van de 170 politieke gevange
nen zouden tot deze groep behoren.
Onder het régime van wijlen gene
raal Franco werd iedereen door een
krijgsraad berecht, die beschuldigd
werd van aanvallen op of belediging
van leden van de politie en het leger.
Villaescusa was tot aan zijn benoe
ming als rechtbankpresident, het
hoofd van het eerste militaire dis
trict waar ook Madrid onder valt. Al
op 17-Jarige leeftijd ging hij naar de
militaire academie en drie Jaar later
vervulde hij zijn eerste militaire
functie als luitenant bij de artillerie.
In de Spaanse burgeroorlog werd hij
kapitein.
Studenten betoogden gistermoren in Madrid tegen het doodschieten door rechts van één van hun
vrienden (afgelopen zondag), terwijl ongeveer tegelijkertijd luitenant-generaal Villaescusa werd
ontvoerd, naar het heet ook door rechtse elementen.
NEW DELHI (UPI) Ondanks alle ontkenningen van moeder
Indira, wil zoon SanJay Gandhi best in het Indiase parlement.
„Ik heb nog geen beslissing ge
nomen". zei de dertigjarige SanJay
gisteren, en dat klink heel anders
dan eerdere ontkenningen. Vanuit
de regerende Congrespartij wordt
sterke druk op SanJay uitgeoefend
zich kandidaat te stellen. Hij is op
het ogenblik één van de naaste advi
seurs van zijn moeder en heeft felle
kritiek te verduren gekregen van de
op Moskou-gerichte communis
tische partij in India. Tegen de ver
wachting in werd SanJay daarbij
door Indira in bescherming geno
men, die in één moeite door de com
munisten op de korrel nam. Vooreen
meerderheid bij de half maart te
houden verkiezingen heeft zij hen
niet meer nodig. De communisten
steunden de door premier Oandhi
uitgeroepen noodtoestand, in de ij-
dele hoop dat deze onder andere
landhervorming en nationalisatie
van belangrijke industrieën zou in
houden.
Sterilisatie
In zijn gesprek met de pers zei San
Jay dat de verplichte sterilisatie in
India en de hervestiging van krotbe
woners geen belangrijke onderwer
pen voor de verkiezingen zullen wor
den. maar de oppositie is van het
tegendeel overtuigd. De ziekelijke
Jayaprakash Narayan, één van me
vrouw Gandhi's belangrijkse te
genstanders, zei dat honderdduizen
den zijn verhuisd opdat „woningen
voor de rijken kunnen worden ge
bouwd op de puinhopen van hun
krotten" en „in het hele land leven
de armen in angst om als dieren
bijeengedreven te worden voor steri
lisatie". SanJay Gandhi is één van de
grote voorstanders van verplichte
verhuizing en sterilisatie.
De oppositiepartij Jana Sangh heeft
gedreigd de verkiezingen te boycot
ten als niet onmiddellijk èlle politie
ke gevangenen worden vrijgelaten.
Volgens een woordvoerder van de
partij is op het ogenblik nog maar 10
procent van de gevangen aanhan
gers op vrije voeten. De Jana Sangh
is één van de vier partijen die zijn
samengegaan ln de Janata (volks-)
partij, om de strijd aan te binden
tegen de Congrespartij van mevrouw
Gandhi. Daarbij zijn ook de socia
listen.
George Fernandes is inmiddels afge
treden als voorzitter van de Indiase
socialistische partij, nadat deze be
weging geen gehoor had gegeven aan
zijn oproep tot boycot van de alge
mene verkiezingen ln maart. Volgens
Femandes mag er niet op worden
gerekend dat deze verkiezingen vrij
en eerlijk zullen zijn. Femandes zit
ln de gevangenis ln afwachting van
een proces op beschuldiging van
plannen tot omverwerping van de
regering.
BELFAST - In Noord-Ierland zijn
weer doden door geweld gevallen. In
een katholieke wijk werd een Britse
soldaat gedood door het vuur van
een sluipschutter. In het protes
tantse kwartier van Shankill Road
werden ln het wrak van een auto de
lijken van twee mannen aangetrof
fen die door kogels gedood waren
TEL AVTV (UPI, Reuter) De Israë
lische oud-minister van buiten
landse zaken. Abba Eban. heeft zich
gisteren officieel kandidaat gesteld
voor de benoeming tot lijsttrekker
van de regerende Arbeiderspartij ln
de komende verkiezingen.
Al enige tijd was het duidelijk dat
Eban zich in de strijd met de huidige
premier Jitzhak Rabin en de Israë
lische minister van defensie SJlmon
Peres zou werpen. Of Eban enige
kans heeft de benoeming tot
lijsttrekker te krijgen Is zeer de
vraag. HIJ zelf zegt dat hij zijn kan
sen „realistisch" Inschat. „Maar",
legt hij: „soms zijn er verrassingen".
Ebans enige kans om de kandida
tuur van de partij voor het pre
mierschap te krijgen ls wanneer de
stemmen ten aanzien van Rabln en
Peres zouden staken.
De Israëlische regering heeft haar
begroting Ingediend voor het parle
mentaire Jaar 1977-78. Voor het eerst
ln de Israëlische geschiedenis ls
voor de post defensie deze keer rela
tief minder geld uitgetrokken dan
voor de lopende begroting. Hoewel
het bedrag voor de nieuwe defènsle-
begroting 41.6 miljard Israëlische
ponden bedraagt tegen 34,6 voor het
lopende jaar, ls dit volgens een offi
ciële woordvoerder een reële ver-
rendering op de uitgaven van acht
procent.
Vice-president Mondale:
BRUSSEL (ANP, UPI, Reuter) De Verenigde Staten zullen
vergroting van hun steun aan de Navo afhankelijk stellen van
parallele vergroting van de steun van de kant van de overige
Navo-bondgenoten. Uitzondering op deze regel vormt de al
geplande „bescheiden verhoging" van de Amerikaanse steun
Dit heeft de Amerikaanse vice-president Walter Mondale giste
ren op een persconferentie ln Brussel verklaard.
Mondale, die gisteravond naar de
Bondsrepubliek ls doorgereisd voer
de gisteren besprekingen met een
groot aantal leiders en politici. Tij
dens een toespraak tot de permanen
te vertegenwoordigers van de Navo
ln het Navo-hoofdkwartler verklaar
de Mondale dat de Verenigde Staten
hun investeringen die verband hou
den met de Navo eerder zullen
uitbreiden dan verminderen
Voorafgaand aan zijn toespraak
sprak MondaJe met Navo-secretaris
genera al Jozef Luns. Ook voerde de
Amerikaanse vice-president bespre
kingen met de opperbevelhebber
van de Navo-strijdkrachten en vroe
gere medewerker van oud-president
Nixon, Alexander Halg.
Topconferentie
Na een ontbijt met de Belgische pre
mier Tlndemans verklaarde Monda
le dat de Verenigde 8taten de Euro
pese Gemeenschap ais zodanig wil
len uitnodigen voor de later dit Jaar
te houden economische topconferen-
Ue. Vooral de kleinere landen binnen
de Gemeenschap zullen deze mede
deling van Mondale zeer op prijs
stellen.
De kleine landen hebben zich er na
melijk aan gestoord dat hun „grote
broers" uit de Europese Ge
meenschap wel ln het verleden aan
dat topoverleg deelnamen terwijl zij
er niet voor uitgenodigd waren. De
monetaire en economische proble
men ln de wereld kwamen eveneens
aan de orde tijdens een ontmoeting
tussen Mondale en de voorzitter van
de Europese commissie. Roy
Jenkins
Kernwapens
Van een onzer redacteuren
De veertig armste landen zijn ook nog
eens het hardst getroffen door de we
reldwijde economische teruggang.
Dat blijkt uit een rapport van de Orga
nisatie voor economische samenwer
king en ontwikkeling (OESO). „Ter
wijl de ontwikkelingslanden met een
middeninkomen bespaard bleven voor
de ernstige gevolgen van de terug
gang, kreeg de economische activiteit
in de veertig armste derde wereldlan
den (met inkomens per hoofd van
minder dan twee honderd dollar) de
hardste klappen", aldus het rapport.
De landen konden niet lenen om hun
tekorten te financieren. Deze ontston
den vooral door de hoge prijzen voor
olie en industrieprodukten (die de
westerse landen leveren) en de ach
terblijvende uitvoer van de ontwikke
lingslanden onderling na 1973 en de
sombere toekomst van de landen met
de laagste inkomens tot 1980 vragen
bijzondere maatregelen, die onmid
dellijk moeten worden genomen,
stelt Maurice Williams In het rapport
vast. Williams ls voorzitter van het
Comité voor ontwikkelingshulp van
de OESO, waarin de westerse indus
trielanden samenwerken.
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, Max van der Stoel
heeft gistermiddag in het Sheraton-..
Hotel in Brussel 45 minuten lang met
de Amerikaanse vice-president Mon
dale gesproken. Na hel gesprek loon
de de Nederlandse minister zich zeer
verheugd over het Amerikaanse stre
ven om de Europese Gemeenschap
als zodanig bij de komende econo
mische topconferentie uit te nodigen.
Tot de verdere onderwerpen van hel
gesprek behoorde de verspreiding van
kernwapens, een onderwerp dat Van
der Stoel zelf aan de orde stelde.
reldwljde beperking van wapenver
kopen
Vice-president Mondale. aldus Car
ter. zal de grote wapenexporteurs
onder de Europese bondgenoten ge
durende zijn huidige tournee probe
ren warm te maken vooreen multila
terale aanpak van dit probleem. Bul
ten het enge kader van Salt-2 wil
Carter verder proberen om de gigan
tische voorraden kernwapen? te ver
minderen. Onder meer zei Carter er
voor te zijn „alle nucleaire proeven
onmiddellijk en totaal te
schrappen".
In zijn eerste vraaggesprek als presi
dent heeft Jimmy Carter voorspeld
dat een nieuw Amerikaans-Russisch
kernwapenakkoord. Salt 2. „vrij
spoedig" ln twee etappes zal worden
geratificeerd. Uitgangspunt van het
akkoord blijven de in 1974 door
Brezjnew en Ford ln Wladiwostok
gemaakte afspraken. In zijn vraag
gesprek kondigde Carter verder aan
dat hij zai streven naar een we-
Maurice Williams
Positief
De staatshoofden van Oroot-
Brittannië en West-Duitsland heb
ben bij Carter aangedrongen om lei
ding te geven bij het oplossen van de
problemen In de wereldeconomie.
Dit zouden de Britse premier Callag
han en Bondskanselier Schmidt tij
dens besprekingen In de officiële re
sidentie van Callaghan gisteren
overeen zijn gekomen Belde
staatshoofen toonden zich positief
over de plannen om een econo
mische topconferentie te houden
KOEWEIT (UPI) De Sowjet-Unie
heeft een aantal Arabische leden
van de Organisatie van Olieprodu
cerende Landen (OPEC) met het
voorstel benaderd een apart oliekar
tel samen met Moskou en de Oost
europese landen te stichten. Dit
meldde gisteren de Koweit Times
Als rechtvaardiging voor deze zet
zou de 8owJet-Unie stellen dat de
OPEC van binnenuit aan druk on
derhevig is. iets wat voor de progres
sieve leden van de organisatie on
aanvaardbaar zou moeten zijn. De
Koeweit Times meldt dat Algerije.
Libië en Irak tot de landen behoren
die door Moskou zijn benaderd
JOHANNESBURG (Reuter) - Een
tweede Zuidafrikaans (zwart) thuis
land. Bophoethatswana. za) dit jaar
.onafhankelijk" worden Dit heeft
premier Lucas Mangope van Bo
phoethatswana bekendgemaakt
Joor Herman Amelink
Eljn er politieke veranderingen op til in Argentinië? Voor het
»n *erst zijn tijdens het nu negen maanden oude militaire bewind
ret)ngeveer honderd politici bijeen geweest. Deze vergadering, die
Pdn de eerste week van januari plaatsvond werd niet verstoord,
ü®bndanks het verbod op politieke bijeenkomsten. De bijeenkomst
gewerd gehouden na berichten dat president Videia bereid zou zijn
tot een dialoog met burger-politici.
-<Ï1J de vergadering waren vertegen
woordigers van alle politieke groepe-
- ingen aanwezig, met uitzondering
'an extreem rechts en de communls-
en. Onder de aanwezigen bevonden
:ich onder meer Italo Luder, die tij-
lens het bewind van mevrouw Peron
ils president ad Interim optrad, de
'roegere minister van buitenlandse
aken. Angel Robledo en de leider
ran de Radicalen, Rleardo Balbin.
'resident Videia heeft kennelijk
oestemmlng gegeven om deze bij-
•lenkomst te houden en dat wijst
rop dat hij niet gelukkig is met de
nanier waarop Argentinië zich se
xt 24 maart 1975 ondei het militair
stuur heeft ontwikkeld Het gaat
litiek, sociaal en economisch ook
iet goed met Argentinië.
Suerrilla
'oen de militairen op 24 maart van
iet vorig Jaar de macht overnamen
ran het in alle opzichten falende
wind van president Isabel Peron
n ze het als hun belangrijkste
k een einde te maken aan het
'erzet van de fuerrlllabewegingen
ienn lijken ze voor een belangrijk
:1 geslaagd Let volksbevrijdtngs-
:er (ERP) dit actief was in de
lioordelijke prtvincle Tucuman is
f-Vrljwel uitgescheld en ook de
ttadsguemlla's hebben zware klap
pen opgelopen. Toch voeren deze
laatste groepen nog regelmatig ac
ties uit tegen militaire doeleinden.
Het tweede probleem dat de mllltal-
re regering na 24 maart moest aan
pakken was de deplorabele toestand
van de economie. Tijdens de rege
ring van mevrouw Peron was de in
flatie tot zo'n 400 procent per jaar
opgelopen. In de afgelopen maanden
heeft minister van economische za
ken MarUnez de Hoz op een keiharde
manier een einde gemaakt aan deze
situatie. Hij bracht de inflatie terug
tot vijf procent per maand. Dit ge
beurde echter wel ten koste van het
grootste deel van de Argentijnse be
volking Hij liet prijsstijgingen vrij.
maar beperkte de loonsstljgingen
Daardoor ls de koopkracht van de
Argentijnen het afgelopen jaar met
viJfUg procent verminderd. Met
zijn economisch beleid is de minister
erin geslaagd het vertrouwen van
het Internationaal bedrijfsleven te
herwinnen, maar de bevolking is
daardoor zwaar getroffen
Onderdrukking
Het is vanzelfsprekend dat een eco
nomisch beleid dat alleen de multi-
naUonals en de grote bedrijven
(waarmee vele hoge militairen nau
we banden hebben» ten goede komt.
tot groot verzet leidt bij de bevol
Militairen maken nog steeds op hun eigen wijze de dienst uit in Argentinië.
king Niet zonder reden ziet de mili
taire dictatuur zich tot zware onder
drukking gedwongen. Alleen op die
manier kan ze haar poslUe nog veilig
stellen Met grote regelmaat verdwij
nen mensen opeens en worden zij
dood teruggevonden Actievoerders
bij bedrijven worden zonder pardon
vastgezet Marteling is aan de orde
van de dag Het afgelopen jaar zijn er
meer dan duizend doden gevallen en
maar liefst 25.000 mensen zijn op
verdenking van politieke activitei
ten in de gevangenis terecht
gekomen.
Behalve de rechtstreekse onder
drukking door harde terreur zijn er
ook tal van indirecte represslemld
delen Vertegenwt ordigers van het
militaire regime zijn geïnfiltreerd in
vakbonden, scholen, universiteiten
en bij de pers. Officieel bestaat er
geen censuur, maar Journalisten mo
gen niet schrijven over verboden po
litieke organisaties, niet over geval
len van repressie en als ze het wel
doen hebben ze zo maar één of twee
Jaar gevangenisstraf te pakken.
Ondanks de harde onderdrukking
worden er nog steeds acties gevoerd
tegen het optreden van de militaire
regering. Stakingen zijn weliswaar
verboden, maar fabrieksarbeiders
zijn heel vindingrijk In het voeren
van vertragingsacties. Regelmatig
worden er werkonderbrekingen ge
houden. of de produktle wordt gesa
boteerd om op die wijze kracht bij te
zetten aan de eisen voor hogere
lonen.
De regering had het afgelopen Jaar
gerekend op een hoge export-prijs
voor de enorme graanoogst van dat
Jaar. De goede oogsten in de rest van
de wereld staken daar echter een
stokje voor. zodat die geplande fi
nanciële meevaller niet doorging
Onenigheid
De groeiende onrust ln het land over
de stijgende prijzen (veel Argentij
nen kunnen zelfs geen rundvlees
meer kopen, en dat in een land dat
jarenlang een van 's werelds groot
ste vleesproducenten was) leidt ook
tot onenigheid bij de regerende mili
tairen. President Videia. die met
staf-chef generaal Viola tot de dui
ven gerekend wordt, heeft onlangs
acht hoge militairen uit hun functie
gezet. Het merendeel van deze acht
behoorde tot de haviken, die een
harder optreden tegen ongehoorza
me elementen voorstaan
Het UJkt erop dat zowel de haviken
als de duiven momenteel bezig zijn
zich van steun van burgerlijke poli
tici te voorzien Niet alleen generaal
Videia heeft laten doorschemeren
dat hij in 1977 de „burgerlijke" poli
tiek weer ln ere en rechte zou willen
herstellen, ook de voorman van de
haviken, generaal Benjamin Menen-
dez. commandant van Cordoba, de
tweede stad van Argentinië, heeft
begin deze maand verklaard dat hij
het uiteindelijk herstel van de de
mocratie wil. „De militairen hebben
alleen de macht overgenomen tn Ar
gentinië. omdat de democratie in
een crisis verkeerde." verklaarde hij
ln een interview. Zelfs deze man van
de militairen van de harde lijn.
waarvan de aanhangers zich vooral
bij de marine en luchtmacht bevin
den. bewijst lippendienst aan een
mogelijk herstel van de democratie
Het besef breekt kennelijk door dat
een voortgaande repressie en een
economisch beleid dat de bevolking J
tegen de muren opjaagt op den duur
een onhoudbare situatie schept
Buitenlandse steun
Daar komt bij dat Argentinië sterk
afhankelijk ls. en voorlopig blijft,
van buitenlandse steun. Die steun
komt van de Europese Ge
meenschap en de Verenigde Staten
Videia wil trachten te voorkomen
dat zijn land evenzeer in diskrediet
raakt bij de hulpverleners als Chili
na de val van Ailende De Amen
kaanse ambassadeur m Argentinië
heeft eind vorig Jaar bij de president
al eens de verontrusting van de rege
ring in Washington uitgesproken
over de voortdurende schending van
de mensenrechten ln Argentinië Ais
president Jimmy Carter inderdaad
doet wat hij zegt. dan zou de Ameri
kaanse druk op de militaire regering
de komende tijd aanzienlijk toe
kunnen nemen Politieke verande
ring in Argentinië is mogelijk, want
er zit beweging in de situatie
