SV: ook dit jaar verlies
heeste niet gevonden olie onder zeebodem
landestiene vishandel
toegestaan
ïeuwbouw wordt
ibetaalbaar
J
Jiri Kylian: experiment
met Japanse tradities
gende week gesprek met bonden over inkrimping
„Geef Gevato in
handen personeel
jll-man: westers bedrijf in derde wereld gewild
sjmeente Den Helder derfde veilinggelden
Treurmuziek van Jan van Gilse
'Mistero Buffo Jongleries uit
IDAG 20 JANUARI 1977
FINANCIËN/ECONOMIE
TROUW/KWARTET 15
een onzer verslaggevers
fERDAM Rijn-Schelde-Verolme (RSV) zal het boekjaar afsluiten met een verlies van
jijke tientallen miljoenen guldens". De precieze grootte van het verlies is nog niet bekend,
it dat afhangt van wat op korte termijn nog aan orders tegen verliesgevende prijzen
fnkomt. Voor 1977 verwacht RSV opnieuw een resultaat, dat zeker niet beter is dan dat van
i ir. A. Stikker gisteren tijdens
jersconferentie.De voorzitter
i raad van bestuur weet de zeer
stige gang van zaken vorig
an het leit dat RSV omwille
continuiteit en de werkgele-
d orders aanvaardde tegen
L die de kosten niet dekten,
dien is de sector scheepsrepa-
floor RSV ooit beschouwd als
foipilaar, vorig jaar met ver-
fan werken. Voor deze sector
overigens, en zeer voorzichtig.
|hte verbetering verwacht.
n uitspraak
K>r. en door de afboeking van
aantal ..probleemschepen"
lp een totaal verlies is geleden
nd 250 miljoen gulden), is RSV
situatie gekomen, waarin „op
Ige wijze maatregelen moeten
p genomen voor de capaci-
«nning, dat RSV na 1977 zich
(n opgaande lijn in de markt
ewegen", aldus de heer Stik-
jledoelde capaciteitsplanning
neer op inkrimping van de
|rtie en het verlies aan arbeids-
fen. Over de grootte, waarmee
de capaciteit moet worden vermin
derd, wilde de heer Stikker geen uit
spraak doen, omdat deze kwestie de
volgende week in een gesprek met de
vakbonden aan de orde zal komen.
Tegelijkertijd zal dan ook gesproken
worden over de Overeenkomst Soci
ale Begeleiding Herstructurering
(OSBH), waarover enig rumoer is
ontstaan. Zoals bekend wilde RSV
de oude overeenkomst opzeggen en
met de bonden onderhandelen over
een nieuwe. Gebleken is echter, dat
bonden en ondernemingsraad er de
voorkeur aan gaven de oude te
handhaven en te onderhandelen
over wijzigingen. Dit, om te voorko
men, dat er een periode zou aanbre
ken, waarin geen overeenkomst van
kracht was.
Gezien de vele problemen bij be
drijfstakken en ondernemingen is
RSV met andere ondernemingen
gaan zoeken naar gemeenschappe
lijke oplossingen. Over de moeilijk
heden en mogelijke oplossingen in
de scheepsbouw verwees de heer
Stikker slechts naar het voorstel
voor een beleidsplan van de Be
leidscommissie Scheepsbouw, dat
vandaag aan minister Lubbers (eco
nomische zaken) zal worden over
handigd. Over de aanbevelingen
van de Commissle-n (Bakker) over
de tot standkomlng van een groep
werven voor grote schepen (RSV) en
een groep voor middelgrote schepen
(Van der Giessen-De Noord) en de
meningsverschillen daarover tussen
de twee genoemde concerns, zei de
heer Stikker, dat overeenstemming
nabij is. Vandaag zal hierover eve
neens meer helderheid komen.
Adviezen
In de off-shore sector wordt door het
organisatiebureau McKlnsey ge
zocht naar mogelijkheden tot sa
menwerking tussen RSV, IHC en De
Groot in Zwijndrecht. De adviezen
van McKinsey worden in april ver
wacht.
Door RSV is gevraagd of haar nieu
we gieterij in Middelburg (120man,
verliesgevend) in het NEHEM-
onderzoek in de gieterijen van VMF-
Stok nog een rol kan spelen. Het
wachten is op een uitnodiging van
de NEHEM aan RSV en VMF om
gezamenlijk tot een conclusie te
komen.
Tenslotte heeft RSV. in samenwer
king met VMF en Hollandse Beton
Groep een nota aan minister Lub
bers gezonden over afstemming van
de produktie en bundeling van de
marketlngaktlviteiten van de drie
ondernemingen op het gebied van
de apparatenbouw. Volgens Ir. Stik
ker heeft minister Lubbers niet on
welwillend gereageerd. De minister
heeft de nota, aangezien om over
heidssteun is gevraagd, doorgezon
den naar de NEHEM voor nader
onderzoek.
Over de situatie van de nuclealre-
afdeling van RSV, Rotterdam Nu
clear met 550 medewerkers, kon ir.
Stikker nu niets zeggen. Deze afde
ling is in de huidige vorm niet te
handhaven. De regering zal hierin,
vla een achtergestelde lening, moe
ten deelnemen, om op die manier de
verliezen op te vangen en de tijd te
overbruggen. „Het is absoluut nood
zakelijk dat op korte termijn de
regering een uitspraak doet, waar
om zij gevraagd is. Als einddatum
voor deze uitspraak heeft RSV 31
januari gesteld, aldus ir Stikker, die
verdere vragen over deze zaak, ge
zien de nu aan de gang zijnde be
sprekingen niet wilde beantwoor
den. Tot nu toe heeft RSV ruim
100 min. In Rotterdam Nuclear
geïnvesteerd.
UTRECHT Het Utrechtse
CD A-gemeenteraadslid J.A.J.
van Maarseveen wil het in
moeilijkheden verkerende
vleesverwerkende bedrijf Geva
to in Driebergen in handen ge
ven van de 318 werknemers. De
regering zou dit kunnen doen
door Gevato aan te wijzen als
experimenteel object en het be
drijf moeten helpen met kapi
taal en garanties, aldus de heer
Van Maarseveeen, die in het
dagelijks leven slager is.
Het gemeenteraadslid vindt dat
Gevato voldoende mogelijkhe
den heeft voor een voortzetting
omdat er een kwaliteitsprodukt
wordt gemaakt en omdat men
een uitstekende distributie
heeft in het centrum van het
land. „Er is gezien de vakbe
kwaamheid onder het perso
neel, voldoende kans van sla
gen", zo schrijft Van Maarse
veen. Hij vraagt de regering zo
spoedig mogelijk een commissie
in te stellen om de mogelijkhe
den voor Gevato te bestuderen.
De bonden hebben bij het mi
nisterie van landbouw en visse
rij donderdag er op aangedron
gen dat er een onafhankelijk
onderzoek komt naar financiële'
zaken bij Plumrose, het Deense
moederbedrijf van Gevato. De
dreiging met faillisement door
Plumrose is echter nog steeds
niet weggenomen, aldus de
woordvoerder van de voedings
bond FNV.
een onzer verslaggevers
ËCHT Er zijn rapporten
fotonen dat, als we in ons
op de huidige wijze blij-
doorbouwen, de nieuw
prijzen van woningen
een jaar of vijfentwintig
eer zo hoog zullen liggen
u. En dit nog afgezien van
nflatie; de waardedaling
het geld. Dat zou beteke-
dat nieuwbouw onbetaal-
wordt en zodoende tot
and komt.
por waarschuwde prof. ir M.
hoogleraar aan de Technische
ichool (afdeling Bouwkunde) in
gisteren tijdens de persconfe-
voor de komende Bouwbeurs
Utrecht.
n referaat kwam naar voren,
it probleem voorkomen zou
n worden door een (nieuw)
-—Systeem dat het mogelijk
it in de toekomst permanent
^juwbouw te plegen. Voorts zou
""fsteembouw beter ontwikkeld
te worden. De systeembouw
nu in ons land toepassen is
geen systeembouw, maar een „geslo
ten bouwsystematiek," zo hield hij
zijn gehoor voor.
Besef
Intussen kon hij vaststellen dat het
besef begint door te dringen, dat er
enige veranderingen in de bouw aan
de gang zijn. Met name noemde hij
de ontwikkeling waarin de kwaliteit
van de woning een zwaarder gewicht
krijgt dan het aantal woningen dat
baarlijks) wordt gebouwd. Hierbij
merkte hij op dat het kwaliteits
aspect al vele jaren in discussie is,
maar dat degenen die hiervoor pleit
ten echter nauwelijks kansen
kregen.
De kwaliteit van woningen zou niet
alleen gericht moeten zijn op aspec
ten als een goede geluidsisolatie,
warmteisolatie en vochtwerendheid,
maar met name ook op de bouwma
terialen zelf. Prof. Gout onderstreep
te dit laatste met erop te wijzen dat
uit de medische wereld gegevens
binnendruppelen dat de kwaliteit
van de bouw verband houdt met
bepaalde ziekten. Beton, zo voegde
hij hieraan toe. heeft een duidelijk
negatief effect op de vochtigheid en
geeft daardoor ademhalingsproble
men bij sommige mensen.
Wensen
Het hoofd van de afdeling Bouw
ontwerp van de Centrale Directie
van Volkshuisvesting, ir C. Oranje,
merkte op dat de kwaliteit van een
huis in feite draait om de behoefte
van de (toekomstige) bewoners. Ken
merkend bij het proces van besluit
vorming noemde hij, dat de bewo
ners zoveel mogelijk alternatieven
willen hebben en op een bepaald
moment niet méér willen vastleggen
dan persé nodig is.
Teneinde de mogelijkheden daartoe
te verruimen is door het Nederlands
Normalisatie Instituut een „ontwerp
normblad" (voor bouwers en bewo
ners) uitgebracht en door de Over
heid nieuwe „voorschriften/wenken"
(bouwtechnische bepalingen). De
aanwijzingen tussen deze beide lo-
°°t>RDWlJK Vah alle op de wereld aanwezige olie, is ongeveer tweederde al gevonden. Van het
te vinden eenderde gedeelte verwacht de Shell, dat belangrijk meer dan de helft onder de
Dodem moet worden gezocht, soms onder zeer diep water. Er zullen buitengaats nog vele
enlerden olieputten worden gevonden waarvoor duizenden putten geboord moeten worden.
—jeeft ir. L. C. van Wachem van de
rouhklijke Shell gezegd tijdens de
i&energadering van de Industriële
,rtnivoor de oceanologie in Noord-
^JVan Wachem is coordinator
A'pring en winning van Shell in-
«7itionale petroleum maat-
-t>Pij
itHonstateerde dat de buitengaat-
(sporingsactiviteit de laatste ja-
liet meer toeneemt hoewel olie
."Ute voor de importlanden voorlo-
'•"en redelijke mogelijkheid is om
•o afhankelijkheid van het Midde-
riJ"lten te verminderen. Oorzaken
zijn de algemene econo-
toestand en de geweldige in
vesteringen waarvoor de olie
maatschappijen staan.
Op het ogenblik heeft Shell echter
de indruk dat verschillende olie
maatschappijen weer bereid zijn om
meer aan exploratie uit te geven.
Ontwikkelingslanden
Ir. Van Wachem stond ook uitvoerig
stil bij de aanwezigheid van het wes
terse bedrijfsleven in de ontwikke
lingslanden. In dit verband consta
teerde hij in de eerste plaats dat die
bedrijven zeer op prijs worden ge
steld door deze landen. Dit in te
genstelling tot de in Nederland nogal
gangbare opinie. Volgens Van Wa
chem zijn buitenlandse ondernemin
gen in de derde wereld onmisbaar
voor de overdracht van technische
kennis.
Van Wachem: Er wordt soms wel
gesteld, dat de Westerse bedrijven"
de overdracht van technologie met
opzet tegenwerken om op die manier
hun eigen bestaansrecht te prolon
geren; zij zouden dan ook geen wel
kome gasten meer zijn. Deze opvat
ting heb ik echter zelden of nooit
gehoord in de ontwikkelingslanden
zelf, althans niet van de verantwoor
delijke functionarissen in die lan
den. Het is mijn ervaring, dat deze
mensen erkennen, al dan niet met
enthousiasme, dat het juist de in
hun land gevestigde buitenlandse
bedrijven zijn, die het meest effectief
zijn voor het overbrengen van de
kennis, benodigd voor de moderne
technische bedrijfsvoering. Zelfs
waar men tot nationalisatie van het
buitenlandse bedrijf is overgegaan,
blijft men vaak prijs stellen op nau
we relaties met het oorspronkelijke
bedrijf om verzekerd te blijven van
technische en organisatorische ad
viezen.
Westerse commentatoren stellen
nogal eens dat dit bereikt zou kun
nen worden door massale toezendin
gen van technische gegevens,
handleidingen, tekeningen of biblio
theken, liefst gekoppeld aan ophef
fing van bestaande patent- of licen
tierechten van de westerse bedrij
ven, aldus Van Wachem. Al deze
acties, hoe goed ook bedoeld
misschien, hebben in het verleden
weinig resultaat geboekt. Er zijn
HELDER De gemeente Den Helder is van plan om tong
.jhol, die niet via de visafslag wordt verkocht toch in het
Iggebouw te laten verlopen. Hiermee wil het gemeentebes-
f voorkomen dat diezelfde vis een paar honderd meter verder
—Ie kade toch wordt verkocht. Door verkoop in het veilingge-
Ju zou de gemeente wel het veilinggeld van drie procent
eoften innen wat haar anders door verkpop op de kade door de
geboord wordt.
Den Helder wilde haar inkomsten uit
veilinggelden graag terug hebben,
maar wdnste aan de andere kant
geen verwijten van de rijksoverheid
te krijgen over dwarsbomen van de
vangstbeperking. Daarom vroeg
men eerst eens aan de minister van
landbouw en visserij wat die ervan
dacht Die heeft zoals gezegd
voorlopig geen bezwaar.
Het is mogelijk dat de zaak pas later
in het Jaar in de praktijk gaat wer
ken, want de voor 1977 vastgestelde
vangsthoe veelheden zijn nu nog
maar net aangebroken. De
woordvoerder van de gemeente nam
aan dat er ook vorig jaar vis die niet
voor de klok kwam toch in het vei
linggebouw belandde, maar precies
na te gaan is dat niet.
Mlrecteur der visserijen van het
g'Jterie van landbouw heeft de.
.gimeester van Den Helder laten
■*«0 voorlopig geen bezwaar te
l0Ifo tegen de voorgestelde rege-
-tn verwijten
igkwestie is voor het Helder-
•ntebefstuur aktueel gewor-
n in de tweede helft van 1976
jestane vangsthoeveelheden
•ng en schol waren overschre-
deze vissoorten ten dienten-
niet meer geveild konden
m. Veel vissers gingen echter
in door met de aanvoer, zij het
de afslag om. wat voor de
inte inkomstenderving be te-
Bij de regeling die Den Helder nu wil
toepassen kunnen ook de buiten de
veiling om aanvoerende vissers ge
bruik maken van de diensten van de
Stichting vislos- en sorteerregeling
„Stivilo", die in en bij het veilingge
bouw haar werk doet. Onverschillig
of ze via de klok of buiten de klok om
verkopen betalen de aanvoerders
dan zes proicent van de besomming:
de al genoemde drie procent voor de
gemeente en drie procent voor de
stichting.
Zelfbeperking
Intussen gaan de geschillen rond de.
overtredingen van de vangstbeper
king nog steeds door. Zeven vissers
en visserijbedrijven, de meeste uit
Urk vochten de hun toegewezen van
gsthoe veelheid aan voor de Raad
van State nadat zij in eerste Instan
tie van de minister van landbouw
nul op het request hadden gekregen.
Het betoog van sommige vissers
kwam er. zoals een der staatsraden
het samenvatte, op neer dat „wie een
Begin volgende week vertrekken twee uit Urk afkomstige kotters, de UK 3
van 660 pk motorvermogen en de UK 51 van 700 pk, naar Zuid-Afrika om daar
twee jaar te gaan vissen. Aan de visserij van Nederland uit mogen de beide
schepen niet meer deelnemen, omdat de eigenaren gebruik hebben gemaakt
van de saneringsregeling.
Hun nieuwe thuishaven wordt Hermanus aan dc zuidkust van Zuid-Afrika,
honderd kilometer ten zuidoosten van Kaapstad. Met nederlandse beman
ningen gaan de beide schepen daar de boomkorvisserij uitoefenen en het is
de bedoeling, ook enige afrikanen met die vismethoden vertrouwd te maken.
Juiste zelfbeperking in acht heeft ge
nomen, nu wrdt gestraft". Deze vis
sers meenden'dat ze, voordat in 1975
de tong- en scholquotering begon,
zelf al een soort quotering hadden
toegepast door vismethoden waarbij
meer op nettp-inkomsten dan op
grote vangsthoeveelheden werd ge
let. In 1976 kwam hun dat echter op
een laag vangstquotum te staan,
want dat werd gebaseerd op de van
gsten in een van de nog „vrije" jaren
1972, 1973 of 1974.
Slecht basisjaar
In verschillende gevallen voelde men
„Novembersteps" van Jiri Kylian
door Hans W. Ledeboer
DEN HAAG Met zijn „November Steps" heeft de zo veelzijdi
ge choreograaf Jiri Kylian gezorgd voor een poëtische en heel
harmonieuze en boeiende bijdrage aan het Nederlandse dansre-
pertoire. In de Koninklijke Schouwburg in Den Haag bracht het
Nederlands Dans Theater deze componist in première, samen
met „Face Dancers" van Margo Sappington.
De muziek voor Kyllans danswerk is
van de Japanse componist Toru Ta-
kemltsu en die wordt uitgevoerd op
twee zeer traditionele instrumenten:
de blwa, een snaarinstrument en de
shakuhachl, een bamboefluit Vol
gens de Japanse traditie moet met
deze instrumenten de sfeer van de
wind in een bamboebos worden be
reikt en wind en bamboebos zijn
alweer traditionele onderwerpen In
de klassieke Japanse poëzie.
Kylian heeft eerder werk van Take-
mitsu gebruikt en deze keer gevoel
de hij zich dusdanig geboeid door de
sfeer, welke de Japanse componist
wilde oproepen, dat hij zich met zijn
choreografie daar volledig bij wilde
aansluiten. Dat is geen gemakkelij
ke opgave: allereerst moet men,
vooral met westerse oren, heel goed
luisteren naar hetgeen de oosterse
componist heeft te zeggen. Verder
moet Kylian, wil hij aan de opgave
welke hij zich stelde voldoen, deze
sfeer ln dans zodanig interpreteren,
dat het Nederlandse balletpubliek er
in kan worden verwelkomd.
Hij deed dat volstrekt abstract met
strak gestyleerde, heel sierlijke en
vooral harmonische beweging en
met scherpe tegenstellingen tussen
deze beweging en een tot het uiterste
gespannen verstilling. De kostuums
tot uiterste eenvoud teruggebracht,
geheel wit. Waarbij het wel
merkwaardig is, dat het wit ln de
Japanse traditie de kleur van rouw
en dood ls.
„Face Dancers" van Margo Sap
pington is net als haar eerste ballet
„Julce", dat zij anderhalf jaar gele
den presenteerde, gemaakt in sa
menwerking met de componist Mi
chael Kamen. Net als „Juice" werd
„Face Dancers" een wat luchtig Jazz-
ballet zonder gecompliceerde sym
bolieken of spanningen. Veel draaien
en soms wat erg on-mannelljke
heupbewegingen bij de mannen,
maar door het telkens herhalen van
dezelfde beweging ondanks alle wer
veling wat vlak van toon.
Belde balletten komen op 25 januari
in Tilburg en op 27 januari in
Amsterdam en zij staan ook op het
programma van de tournee, welke
het Nederlands Dans-Theater van 8
tot ultimo februari maakt door
Luxemburg, West-Duitsland en De
nemarken. „Face Dancers" is verder
op 26 januari in Eindhoven te zien,
op 28 Januari in Utrecht en op 29
januari in Rotterdam.
Een van de aardige dingen op de komende Bouwbeurs '77 in Utrecht is de geprefabriceerde dakkapel, gemaakt van
polyester. Deze dakkapel is met watergoten naadloos uit één geheel gemaakt en is zodoende waterdicht. De buitenzijde
is donkerbruin van kleur en de binnenkant wit.
pen op sommige punten uiteen en
geven, aldus de heer Oranje, kans op
conflicten. Zodoende wordt gewerkt
aan een onderlinge aanpassing.
De Bouwbeurs '77 wordt van 25
maart t/m 2 april in Utrecht gehou
den. De oppervlakte beslaat 65.000
m', verdeeld over de Margriethal (iso
latie), Marijkehal (beton), Ber-
nardhal (bouwmaterialen) en de Juli-
anahal (gereedschappen).
ontwikkelingslanden, die een rede
lijk aantal Ingenieurs hebben (veelal
afgestudeerd aan de beste universi
teiten in de Westerse wereld) en die
toch grote problemen hebben met
het overbruggen van de technolo
gische achterstand.
Naar Van Wachem's mening wordt
de overdracht van technologie be
lemmerd door administratieve on
macht, politieke onwil om buiten
landse bedrijven toe te laten of door
overtrokken ideeën betreffende de
fiscale of andere eisen, die aan het
buitenlandse bedrijf gesteld kunnen
worden. Die overdracht wordt niet
belemmerd door de vermeende on
wil van westerse bedrijven om hun
kennis ter beschikking te stellen. De
meeste verantwoordelijke autoritei
ten in ontwikkelingslanden weten
dit zelf wel. al kan men niet ver
wachten, dat zij dit altijd openlijk
zullen toegeven.
door W. H. Wolvekamp
ROTTERDAM De componist Jan
van Gllse (1881-1944), die o.a. gedu
rende een vijftal Jaren dirigent is
geweest van het U.S.O.. heeft in de
jaren dertig een muziekdramatisch
werk geschreven naar aanleiding
van Charles de Costers als to
neelstuk bewerkte legende over
Thljl Uilenspiegel, zich afspelende ln
het begin van de tachtigjarige oor
log. De componist heeft een opvoe
ring van zijn opera niet meer meege
maakt. Een zelfstandige bewerking
voor de concertzaal van een frag
ment, „De Treurmuziek bij de dood
van ThUl", ls door de vroegere diri
gent van het Rotterdams Phllhar-
monisch Orkest, Eduard Flipse, ln
1941 en ook nog daarna uitgevoerd.
Tijdens het dinsdagavondconcert
van het R.Ph.O. heeft de assistent
dirigent van dit ensemble. Roelof
van Driesten, die tevens groepsleider
van de tweede violen ls, het door
hem geleide concert geopend met
genoemde Treurmuziek, die een uit
voering zeker waard is. Het melo
disch aspect overtuigt sterk. De rit
mische dalende kwartensprong is
een van de pijlers van deze treur
mars. De instrumentatie klinkt
doeltreffend en is geheel gericht op
de dramatische spanning. Een goed
stuk muziek van vaderlandse bodem
is altijd welkom op de programma's
van het R.Ph.O. Ook het Inschake
len van eigen orkestleden als solist
verdient waardering.
Maurits Bosman, die enige jaren
plaatsvervangend eerste con
certmeester was, bracht deze avond
Mozarts vioolconcert in A (K.V. 219)
ten gehore. Het werd een muzikale
voordracht die. op enkele intonatie-
vlekjes na. technisch gaaf verliep.
Jammer dat zijn bescheiden toon
niet op de grote zaal is afgestemd.
Ook is zijn aanpak van de solopartij
te weinig gedecideerd. Het komt ons
voor, dat deze violist in kamermuzie-
kensembles meer op zijn plaats is.
De violist was het best op dreef in de
fraai gespeelde cadans van het tus-
sendeel en in het uitgebreide slot-
rondeau.
Na de pauze heeft Roelof van
Driesten zijn leiderscapaciteiten on
dubbelzinnig bewezen in Brahms'
Tweede symfonie. De dirigent bleek
deze partituur volkomen te beheer
sen. Uitstekend samenspel en goed
afgewogen klankverhoudingen wa
ren kenmerkend voor de uitvoering.
Het slot-Allegro kreeg wel de meeste
spankracht mee. Een mooi succes
voor orkest en dirigent.
door André Rutten
zich ook gedupeerd doordat men, als
gevolg van de lotgevallen der Indivi
duele bedrijven alleen maar een op
het jaar 1974 gebaseerd quotum had
kunnen krijgen, een jaar met veel
storm en slechte vangsten.
De door het ministerie gegeven sug
gestie. een beroep te doen op de
saneringsregeling, was bij deze vis
sers niet in erg goede aarde gevallen.
Gezien de werkloosheid en gezien
het feit dat men zoons had die „op en
top visserman" waren, wilde men
toch maar liever in de visserij
blijven.
AMSTERDAM Het spel .Mistero
Buffo" heeft enkele Jaren geleden
grote bekendheid gegeven aan het
Vlaams-Waalse gezelschap Interna
tionale Nieuwe Scene. Twee van de
opvallendste acteurs daaruit, Char
les Comette en Hilde Uitterlinden
hebben enkele van hun solo's uit die
en andere voorstellingen samenge
voegd tot een programma, waarmee
ze nu in Nederland op toumée zijn,
van dinsdagavond af in Frascati aan
de Nes in Amsterdam.
Dat programma heet „Jonglerie
vroeger en nu". De teksten ervoor
zijn van de Italiaanse theaterman
Dario Fo, maar geput uit de Europe
se volkscultuur uit verschillende
eeuwen. De oorspronkelijke „Miste
ro Buffo", die Dario Fo daaruit had
samengesteld, was een grote „een
mans-voorstelling", want niet alleen
wat de teksten, ook wat de manier
van spelen betreft ging hij terug
naar de oude traditie van de
rondtrekkende speler-zanger, de
jongleur.
Tegenwoordig ls een Jongleur ie
mand die ln een variété optreedt,
schoteltjes op stokjes kan laten
draaien, met veel balletjes of andere
voorwerpen tegelijk kan spelen. De
vroege jongleur kon dat soort behen-
digheldsspelletjes ook. maar zij wa
ren voor hem een middel om mensen
te lokken op pleinen en jaarmarkten,
maar vóór alles had hij iets te vertel
len. Ook dat deed hij op een zo leuk
mogelijke manier.
In die tekst- en speeltraditie werken
Charles Cornette en Hllde Uitterlin
den nu ook. Zij zijn belden uitste
kende acteurs, onderling zoveel ver
schillend dat zij elkaar aanvullen.
Charles Cornette is dichter bij wat
tegenwoordig een conferencier ge
noemd wordt: hij „praat" het pro
gramma „aan elkaar" en speelt dan
zoals de middeleeuwse Jongleur
speelde. Bijvoorbeeld het verhaal,
hoe de Jongleur geboren werd, een
uitermate levendig en grappig ver
teld en gespeeld verhaal, maar wel
met een „kritische" ondertoon. Hilde
Uitterlinden Ls vooral een zeer men
selijk actrice, die scherp vrouwenfi
guren uitbeeldt. Bijvoorbeeld de
moeder, die bij de kindermoord in
Bethlehem krankzinnig geworden is
en een lammetje voor haar kind
houdt maar evenzeer een heden
daagse jonge vrouw, die ln alle
vroegte haar kind naar de crèche
moet brengen om zelf naar de fa
briek te gaan, maar wel haar dromen
heeft.
Samen spelen zij het ballet van de
lopende band, ooit serieus ontwor
pen door de choreograaf Laban om
het werk aan de echte lopende band
ritmisch en daardoor sneller te doen
verlopen, zo los op het toneel ver
toond verbijsterend grappig.
Dit zijn maar een paar grepen uit een
rijk programma, dat zeer onderhou
dend is en op een simpele, aanspre
kende manier die „kritische" onder
toon heeft
In Frascati te zien op 21.25.26.28.29
januari, twee keer afgewisseld met
„Ik denk er over na en ik zing" door
een ander deel van de groep op 20 en
27 Januari. Het Kollektief van de
Internationale Nieuwe Scène maakt
ln februari en maart een tournee met
de grote voorstelling „Harlekijn
noch knecht noch meester"
