judwina ontkent schuld
Begering tegen milieupolitie
Uit de weekbladen
dvocaten in Tel Aviv:
?,Coördinatie versterken"
In Amsterdam en Tilburg
Opleidingen godsdienstleraar
krijgen volledige subsidie
Kissinger
Meta
Honden
Studenten
Koot en Bie
Annie Romein-
Verschoor
KGB
Liberalen
C&ói U tocA foolde£i^e\!
ÜIDERDAG 13 JANUARI 1977
TROUW/KWARTET PS 13/RH 15
or James Dorsey
AVIV De 23-jarige, uit Breda afkomstige, Ludwina J.
»ft gisteren voor de rechtbank in Tel Aviv ontkend dat zij
fculdig is. In het gisteren begonnen proces, waarin haar „con-
ct met een vreemd agent", het trachten de veiligheid van de
at Israël in gevaar te brengen, lidmaatschap van een in Israël
den organisatie en het diensten verlenen aan een verboden
satie, ten laste worden gelegd, zei Ludwina haar bekente-
onder dwang en bedreiging te hebben afgelegd.
kentenls aanvochten omdat deze on
der de door hen omschreven omstan
digheden ongeldig zou zijn, luisterde
Ludwina gekleed ln een blauwe trui
met haar hoofd gesteund op haar
armen zwijgend toe. Het ln het He
breeuws gevoerde proces werd voor
haar in het Engels vertaald. Over het
algemeen heeft de door de verdedi
ging gisteren gevolgde koers bij der
gelijke processen ln Israël geen kans
van slagen.
na zou volgens de Israëlische
In verwarring
toritelten ln opdracht van het Wj„f ;n Umn :n
Iksfront voor de Bevrijding van lil IVallip 111
•stina de kaping van een vlieg 7,.IJ Tamon ITPWPPet"
van Air France hebben willen «UIlI JCIIlcII gcWccal
orberelden.
bevestigde de al eerder door haar
rocaten Jozef Arnon en Felicia
;r geuite beschuldigingen aan
adres van de Israëlische veilig-
'lensten. Aan het begin van
proces eisten de twee verdedi-
een onderzoek naar de omstan-
leden waaronder Ludwina haar
lentenis had afgelegd. Terwijl
-^n haar aan de ene kant beloofd
u hebben haar spoedig naar Ne-
rland te laten terugkeren zodra zij
u meewerken, zou men anderzijds
naf het begin tegen haar hebben
Ijegd: „als Je niet goedschiks mee-
trkt, zul je kwaadschiks mee-
o«Pen"
aponnen
i noemde haar het voorbeeld van
Okamoto, de terrorist van het
anse Rode Leger, die in 1972 een
dbad op het vliegveld van Tel
Aviv aanrichtte en verklaarde dat
men hem gek had gemaakt; men zou
dat nu ook bij haar doen. Volgens
Ludwina's advocaten zou zij meerde
re keren ln het gezicht geslagen zijn
en zou haar een stoel boven het
hoofd zijn gehouden met het dreige
ment deze tegen haar hoofd stuk te
slaan.
Ludwina zou aanvankelijk geen ad
vocaat hebben mogen raadplegen en
geen contact met de Nederlandse
ambassade in Jerusalem hebben mo
gen opnemen. Aanvankelijk werd zij
op het vliegveld Ben Goerion, later
ln Aboe Khabler vlak bij Tel Aviv,
vast gehouden en ononderbroken
verhoord. Toen zij enkele keren be
wusteloos raakte gooide men vol
gens de advocaten haar water ln het
gezicht. Ludwina ontkende het giste
ren echter voor de rechtbank. Ter
wijl de verdedigers Ludwina's be-
Ludwina voegde in haar eigen ver
klaring aan de door de verdediging
geuite beschuldigingen toe dat haar
in het begin niemand had verteld
dat zij gearresteerd was. Twee van
haar ondervragers hadden haar bo
vendien laten weten dat zij héle
maal geen recht op een advocaat
had. Ludwina zei, dat zij door het
schreeuwen en door de eenzame
opsluiting ln de gevangenis ln ver
warring raakte en dat zij bang was
gek te worden. Haar werd door haar
ondervragers ook verweten dat zij
niet psychisch stabiel zou zijn.
Ludwina ontkende gisteren tijdens
haar getuigenverklaring zoals in de
dagvaarding staat ln Zuld-Jemen te
zijn geweest voor een militaire oplei
ding ln een kamp van het volksfront
voor de bestrijding van Palestina en
verklaarde een vliegbiljet bij haar
aankomst in Tel Aviv bij zich te
hebben gehad waarmee zij vanuit
Tel Aviv van plan was naar Neder
land terug te keren vla Bombay en
DJiboetl. Tijdens haar verhoor
maakte Ludwina echter een teke
ning van het opleidingskamp in
Zuld-Jemen.
in onze parlementsredactie
EN HAAG De regering voelt niet veel voor instelling van een
leciale milieupolitie. Het kabinet heeft zich in hoofdlijnen
koord verklaard met een rapport van een interdepartementale
nmissie, waarin het in het leven roepen van milieupolitie
lordt afgewezen.
dienst moet een speciale verbin
dingsman aanstellen, die als taak
krijgt het onderhouden van de con-
rapport spreekt een voorkeur uit
ir het handhaven van het huidige
iteem, waarin vele diensten be-
bkken zijn bij de controle op de
yailieu-criminaliteit, het wil daarbij
est» coördinatie tussen die verschil-
ntide diensten versterken.
)f i
c
ïblanneer al deze gespecialiseerde
hun bevoegdheden moeten
rrdragen aan een nieuwe dienst
milieupolitie zou heten, zou er
veel gespecialiseerde deskundig-
!N HAAG Het Tweede-
merlid Berkhouwer (VVD) heeft
ister Van der Stoel gevraagd wat
motieven zijn voor het besluit
ilomatieke betrekkingen aan te
met Cambodja. In dat land
anjorden de mensenrechten totaal ge-
egeerd en heersen mensonterende
festanden. aldus de liberaal.
held verloren gaan. Het nadeel daar
van zou niet opwegen tegen het voor
deel van het samenbrengen van alle
bevoegdheden in één dienst, aldus
de Interdepartementale commissie
in het rapport, dat het kabinet aan
de Tweede Kamer stuurde.
Bundelen
In het rapport wordt wel toegegeven
dat er nu van een behoorlijk georga
niseerde opsporing van milieu
criminaliteit niet kan worden ge
sproken. Daarom moeten de voorde
len van het nu bestaande systeem
zoveel mogelijk worden uitgebuit, en
tegelijkertijd de samenwerking ge
stimuleerd en de krachten waar mo
gelijk gebundeld.
Volgens de aanbevelingen van de
commissie moet er een centraal In
formatiepunt komen, waar alle za
ken op het gebied van de opsporing
van milieudelicten bekend zijn. Elk
politiekorps en elke gespecialiseerde
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG Minister Van Kemenade (onderwijs) heeft de
lerarenopleidingen in Amsterdam en Tilburg toestemming gege
ven een volledig door het rijk gesubsidieerde opleiding voor
godsdienstleraren te verzorgen.
In Tilburg is het RK Mollerinstltuut
al afgelopen augustus begonnen met
een dergelijke opleiding. De protes
tants christelijke lerarenopleiding
van de Vrije Universiteit in Amster
dam zal ln augustus van dit jaar
beginnen.
Dit besluit van de bewindsman is het
resultaat van enige Jaren overleg
tussen hem en de Nederlands Katho
lieke Schoolraad, de Protestants
Christelijke Schoolraad en de Veren
iging voor Openbaar Onderwijs.
De beide lerarenopleidingen hebben
ermee Ingestemd dat de opleidingen
voor godsdienstleraar wat betrbe-
treft de opzet zo weinig mogelijk
Gezien de door de verdedigers van
Ludwina geuite beschuldiging Je
gens Israëlische veiligheidsagenten
hoorde rechtbank gisteren ook de
getuigenverklaringen van Ludwi
na's ondervragers. Dit gedeelte van
het proces werd echter achter geslo
ten deuren gevoerd om de indenti-
teit van de Leden van de Israëlische
veiligheidsdienst niet te onthullen.
„Niet onder druk"
Wel ontkende de Israëlische politie
officier Laviv, die haar eveneens had
verhoord, gisteren voor de
rechtbank dat Ludwina tijdens de
verhoren onder druk zou zijn gezet.
Wijzend op taalproblemen verklaar
de Laviv dat Ludwina op 27 septem
ber en 29 september vrijwillig ver
klaringen had afgelegd en dat de op
3 oktober afgelegde verklaring
slechts aanvullingen op de twee eer:
dere bekentenissen behelsde. Ten
aanzien van dit punt ontkende Lud
wina evenals haar advocaten, dat de
verklaringen uit vrije wil waren af
gelegd. Ludwina voegde hier aan toe
dat er bij het afleggen van Jiaar
verklaringen drie agenten aanwezig
waren. Eén zou haar hebben onder
vraagd, eén zou notities hebben ge
maakt, maar niet precies van het
geen zij zei en de derde dicteerde de
uiteindelijke tekst van de verkla
ring.
Ludwina zei gisteren dat zij tijdens
het verhoren verhalen verzonnen
heeft in de hoop dat zij daarmee
door haar ondervrager met rust zou
worden gelaten. Het proces wordt
vandaag voortgezet.
tacten met andere korpsen en
diensten en met het centrale infor
matiebureau.
zullen verschillen van de andere vak
ken. Wel heeft Van Kemenade bij
zondere waarborgen geschapen voor
een zo groot mogelijke vrijheid van
inrichting van het onderwijs.
Studenten 'die de opleiding tot
godsdienstleraar hebben voltooid
zullen overigens geen officiële acte
van bekwaamheid krijgen, zoals die
voor de andere vakken bestaan. Ze
krijgen uitsluitend een getuigschrift
waarin staat dat de opleiding met
goed gevolg is doorlopén. Naast hun
studie voor godsdienstleraar zullen
zij echter wel een ander vak moeten
volgen, z oals dat op de lerarenoplei
ding gebruikelijk is.
Haagse Post:
In een inhoudelijk magere Haagse
Post schrijft Jos Schneider een
portret van een „moderne Machla-
velli", Henri Kissinger, wiens „inge
kankerd wantrouwen een grote ma
te van geheimzinnigheid" had. „Het
werd een kenmerk van zijn hande
len. Dat maakt het beoordelen van
wat hij heeft gedaan aan de top van
de Amerikaanse buitenlandse poli
tiek moeilijk. Hij is Immers, de eni
ge", zo meent Schneider, „die echt
weet wat er zich heeft afgespeeld.
Hij was, in zekere zin, opdrachtge
ver en uitvoerder tegelijk".
„Ik kwam toch al nooit ln de Kalver-
straat", zegt één van de inwoners
van Almere, de nieuwe nog te bou
wen stad in Zuidelijk Flevoland. Nu
is het nog een aantal blokken ln de
polder, over tien Jaar moeten er
20.000 mensen wonen en in het Jaar
2000 minstens 125.000. Twee HP-
redacteuren gingen er kijken en
spraken met de pioniers, de eerste
bewoners.
Het blad biedt nog een interview
met Hedy d'Ancona („Ik voel me
absoluut geen career-woman") met
mr. K. L. Poll, essayist en Journalist,
en een hoofdstuk „Actie bescbadi-
ging-CDA" over een nieuwe partij
van de broer van Beernink.
Accent
Accent zet een foto van de vrouw
van Pieter Menten op de voorpagi
na. „Meta Menten: een vrouw met
vele gedaanten. Volgens het blad
haatte Meta de Duitsers, heeft ze
een heilig geloof ln de onschuld van
Pieter, straalt haar handschrift am
bitie en doorzettingsvermogen uit
'en is ze een loyale meid.
Accent beweert tevens dat de advo
caat van Menten mr Simon al Jaren
met mr. Simons, een andere
Utrechtse advocaat, ln de clinch
ligt. Een nieuwe campagne van Ac
cent tegen de raadsman van de Bla-
ricumse kunstverzamelaar.
Lisette Gottschall schrijft over het
Foster Parents Plan, de financiële
adoptie van kinderen in ontwikke
lingslanden. Voor 45 gulden per
maand kan men een kind uit de
nood helpen.
De Tijd:
„Hoe krijgen we de hond in
hurkhouding de goot in" is een van
de vragen die De Tijd aan de orde
stelt. In een overzicht van het
hondse bestaan wordt erop gewe
zen, dat men zich steeds meer moet
gaan verdiepen in 's beests sociale
achtergronden (veertig procent
blijkt volgens een onderzoek op het
bed van het baasje te slapen). Een
kleine psychiatrie voor de hond is in
aantocht, concludeert het artikel.
Tljd-verslaggeefster Ria Kuip ging
een dagje op stap met prof. Arnold
Heertje, econoom, publicist en dak
loos amateur-politicus. De TROS
wil niets meer van Heertje weten als
commentator, omdat de econoom
terugwilde naar de PvdA, de partij
die hem niet in haar gelederen wil
opnemen. Heertje zelf: „Wat er ook
gebeurt, ik beschouw mezelf als ie
mand die behoort te behoren tot de
PvdA."
In het blad nog een portret van
filmster Humphrey Bogart, een ver
haal over de prijzenslag tussen de
supergrutters en een overgenomen
artikel uit The Times „De drie vrou
wen van Mao".
Hervormd Nederland:
In Hervormd Nederland een gesprek
met pater Jan van Kilsdonk, de
Amsterdamse studentenpastor. HIJ
laat blijken bedenkingen te hebben
tegen confessionele partijen. „Zo'n
partij verbindt oppervlakkige men
sen en brengt onnodig scheldingen
aan. Ze brengt verwarring ln ieder
politiek programma". Over studen
ten zegt hij: „Ik wil ze het besef
geven dat ze fundamenteel gaaf en
waardig zijn" en „De jonge mensen
leven in een vaderloze cultuur. Het
zijn weeskinderen, en dat willen ze
'ook zijn. Ze worden niet opgevoed
door de erfenis van de eeuw".
„Het landbouwbeleid spant het
paard achter de wagen", luidt de kop
boven een artikel over de situatie
van de boer. „De drang tot rationali
satie, mechanisatie en industrialisa
tie breekt tal van boeren de nek. De
boer die nog niet ls weggesaneerd,
wordt opgejaagd tot een steeds ho
gere produktle om een redelijk inko
men te kunnen halen", ls de mening
van de schrijver Jan Hanse.
Andere onderwerpen in HN: „Kinde
ren krijgen hoe gaat dat?" en een
gesprek met mr Rolf Hartkamp
„Justitie wordt actief wapen in de
politieke onderdrukking".
De Nieuwe Linie!
De Nieuwe Linie-medewerker Peter
van den Berg sprak met de directeu
ren van het Simplistisch Verbond,
Kees van Kooten en Wlm de Bie. In
een volstrekt serieus gesprek vertel
len beide heren dat zij absoluut geen
i trendsetters zijn, maar Juist trendbe
strijders. „Zodra we merkten dat de
commercie zich van onze ideeën had
meester gemaakt hielden we er mee
op".
Vincent Vrooland schrijft over de
ondernemingsraad nieuwe stijl. De
raad moet zich houden aan vooraf
opgestelde beslissingsprocedures. In
het ernstigste geval zou dat beteke
nen dat de ondernemingsraad min
der Invloed krijgt op essentiële be
leidsplannen van een bedrijf dan
werd gehoopt", aldus Vrooland.
Volgens Wlm Klinkenberg zit Men
ten dankzij Van Agt op rozen. In zijn
stuk geeft hij zijn kritiek op de mi
nister van Justitie en prijst hij Wim
Kan voor „zijn artistieke executie
van Van Agt, Wiegel en Den Uyl."
De Groene Amsterdammer:
In de Groene Amsterdammer een
boeiend Interview met schrijfster-
geschiedkundige Annie Romein-
Verschoor. Zij praat over haar leven,
over literatuur en over het oud-zijn.
„Het is niet leuk, natuurlijk. Er zijn
allerlei onmogelijke lichamelijke
remmen die optreden. Het is ook zo
vervelend dat Je overal zo ln Je ou
derdom wordt teruggedrongen.
Mensen die als Je de straat wil over
steken je onmiddellijk bij Je arm
pakken!
Jan van der Putten beschrijft de
toestand in Mexico. „Vermoedelijk
nergens in Latijns-Amerika ls de
trek naar de steden zo indrukwek
kend als in Mexico. De grote steden
groeien uit hun voegen. Mexico-City
zal als het zo doorgaat in het Jaar
2000 de gTootste stad van de wereld
zijn met meer dan 30 miljoen inwo
ners," aldus Van der Putten.
Het blad biedt nog een impressie uit
het bezette Tealtronic, het verzet
tegen Indonesië op West-Timor en
de overmacht en onmacht van kei
zer Bokassa I (Centraal-Afrika).
Elseviers Magazine:
Elseviers Magazine laat eX-KGB-
agent Alexei Myagkov aan het
woord. Volgens hem bevinden zich
onder de Nederlandse parlementa
riërs in'de Tweede Kamer KGB-
agenten en zien de Russen ons land
als speerpunt in de geleidelijke on
dermijning van de West-Europese
democratieën.
Alice Oppenheim sprak deze week
met minister De Gaay Fortman. De
bewindsman van binnenlandse
zaken vertelt dat hij helemaal niet
gelukkig was met het laatste CDA-
congres. „Ik vond dat veel te triom
falistisch en niet in overeenstem
ming met de soberheid die de chris
ten-democraten van nature zouden
moeten hebben. In de AR heb ik nog
nooit zoiets meegemaakt".
Elsevier drukt bovendien een ge
sprek met olieminister Jamani af.
spreekt met de broer van de minis
ter van economische zaken Lubbers
en loopt vooruit op het proces
Menten.
Vrij Nederland.
„De liberalen lopen weg uit de
VVD", merkt Vrij Nederland op.
„Het erfgoed van Thorbecke komt
in handen van het orthodoxe
kerkvolk" staat boven het artikel
waarin enkele fervente VVD'-ers
hun twijfels uitspreken over de hui
dige tendenzen binnen hun partij,
die het woord liberaal in haar vaan
del voert. Een afdelingsvoorzitter:
„Als de confessionele tedens binnen
de VVD zo sterk wordt dat er niet zo
gek veel verschil meer is met het
CDA zal het voor mij persoonlijk
ook moeilijk worden om van die
partij lid te blijven.
VN neemt een artikel over van Paolo
OJetti uit een Italiaans weekblad
over de rijkdommen van het Vati-
caan. „Het fiscale uitzonderingsbe-
leid, dat aan Vaticaanstad wordt
toegekend, heeft geen zin meer. De
Heilige Stoel zet deze geweldige rijk
dom in beweging en Investeert met
transacties die echt of gefingeerd
zijn, enkel en alleen voor speculatie
ve doeleinden," aldus Ojetti.
Aukje Holtrop gaat in op de tragiek
van de spijbelaars. „Hoe langer een
leerling verzuimt, hoe moeilijker hij
weer terugkomt," is haar constate
ring. „Dat is een vicieuze cirkel: het
probleem wordt groter en de leerling
raakt steeds meer achter.
i 1
s U
uur
hap
i le»
he
