Verlies spoorwegen 825 miljoen Fabriek en opslagplaats van amfetamine opgerold V^naf 1 februari Deel III 1977 Betere voorlichting over eieren nodig Mr. A.C. 't Hart helpt bij onderzoek Menten' Minder gereisd in hete zomer optimisme over goederenvervoer Tachtig politiemensen bij invallen in Noorden Tealtronic Grootste van heel Europa? U hebt nog niet betaald met uw acceptgiro U hebt geen acceptgiro ontvangen Ministerie van Verkeer en Waterstaat Wagenings onderzoek met 44 verstokte eiereneters VRIJDAG 7 JANUARI 1977 BINNENLAND TROUW/KWARTET 3 (ADVERTENTIE) Van een onzer verslaggevers UTRECHT Het verlies van de spoorwegen is vorig jaar met honderd miljoen gulden gestegen tot 825 miljoen. Al leen omdat het rijk 250 miljoen gulden meer bijdroeg (800 mil joen totaal), kon in de boeken het verlies worden beperkt tot 25 miljoen, (was in 1975 177 miljoen). Voor het eerst is deze bijdrage ver leend voor zowel het reizigers als het goederenvervoer. De subsidie van de laatste sector was noodzakelijk geworden na de forse inzinking sinds 1974. Sindsdien is het vervoer door structurele en conjucturele oorzaken gezakt van 227, miljoen tot een kleine achttien miljoen. Dit jaar hopen de spoorwegen op een lichte verbetering en in 1980 verwacht men weer quite te spelen. Dat het reizigersvervoer 38 miljoen gulden (650 miljoen totaal) meer opbracht dan in 1975 komt vooral door de prijsverhoging van acht-en- een-half procent in september, want het aantal reizigerskilometers ging met twee procent omlaag naar 8300 miljoen Een totaal, dat overigens nog boven de omzet vóór de oliecri sis ligt. Hete zomer Belangrijke oorzaak van die daling is volgens NS de hete zomer, waar door de verkoop van typische sei zoenartikelen als achtdaagse abon nementen en tienerkaarten met 75 miljoen reizigerskilometers terug liep. Ook in sommige andere kaartsoorten daalde de omzet. In de enkele reizen en retours gingen 150 miljoen reizigerskilometers verlo ren. Ook in het militaire vervoer zette de teruggang door. Om dit laatste vervoer te stimuleren wor den op het ogenblik onderhandelin gen gevoerd met het ministerie van defensie. Er wordt aan gedacht alle dienstplichtige militairen van over heidswege een abonnement te ver strekken. Kaarten die wél goed liepen waren de 65 plus kaarten, de inter-rail kaart en de vakantiedagtocht- kaarten. In die laatste sector werd zelfs een sprong gemaakt van vier honderdduizend naar vijfhonderd duizend. Goederenvervoer Blijkt het quite spelen bij het rei zigersvervoer utopisch, minder pes simistisch is de NS over de toekomst van het goederenvervoer. Met de steun van de overheid hoopt de NS door verdere rationalisatie in 1980, evenwicht te hebben bereikt tussen kosten en opbrengen en een vervoer- sopbrengst te realiseren van 24 mil joen ton (geschatte opbrengst daar van 420 miljoen gulden). De inscha keling van het in 1979 te voltooien nieuwe ranger station Kijfhoek (bij Barendrecht) speelt hierbij een centrale rol. Volgens de NS zijn ook besparingen mogelijk van vijfhon derd van de vijfcuidend arbeid splaatsen in deze sector (zonder ont slagen), van vijftig dieseltrein- locomotieven, 25 rangeerlocomotie ven en diverse rangeerterreinen en gebouwen. Bezuiniging Deze bezuinigingsactie staat geheel los van de plannen om dit jaar 36 miljoen gulden te bezuinigen op de exploitatie, onder meer door een vermindering van het aantal onren dabele lijndiensten en het drukken van loonkosten. NS president mr M. G. de Bruin vindt de kritiek, die daarop is losgebarsten nogal over dreven: „We moeten ons wel realise ren dat de 45 treinen die per werkdag uitva llen uitvallen er 45 van de 3986 zijn. Dat betekent ruim een procent en rekent men in trein- kilometers dan gaat het maar om een half procent. Met die bijstelling wordt overigens maar twee miljoen bespaard. De grootste besparing 21 miljoen moet uit de loonkosten komen, aldus de heer de Bruin. Dit bedrag correspondeert met 550 arbeidsplaatsen, maar dat betekent volgens NS niet, dat er 550 mensen op straat komen te staan. Die ar beidsplaatsen komen in mindering op de planning voor 1977 en 1978 en niet op het feitelijke aanbod van vorig jaar (26700). Dat betekent, aldus de heer de Bruin, dat de vooiziene sterkte eind 77 gelijk zal zijn aan het werkelijke getal van vandaag en dat het eind '78 zal zijn gedaald tot slechts 26300. Ander nieuws van NS: „Met ingang van de zomerdienst- regeling zullen zeven stellen van de door NS gebouwde zogeheeten „op- lopers" op de lijn Eindhoven-Venlo worden ingezet. Deze stellen onder scheiden zich door de harmonica sluis voor de bestuurderscabine, waardoor ze sneller kunnen worden aangesloten op andere „treinstellen. De proef met het „telerailsysteem" zal worden uitgebreid na succesvol le eerste ervaringen. Dit systeem stelt de machinist in staat door mid del van een zendinstallatie contact op te nemen met stations. De railverbinding Utrecht- Veenendaal-Rhenen stuit op moei lijkheden met het bestemmingsplan van de gemeente Leersum en zal pas in 1980 worden gerealiseerd. ATB De inbouw van ATB )automatische treinbeïnvloeding) voor vordert het gestaag. Vorig jaar werden het aan tal ATB kilometers van 670 tot 697 verhoogd. Dit jaar komen daar nog eens 100 bij. In totaal komt onge veer 1800 kilometer van het in totaal 2800 kilometer lange spoornet voor ATB in aanmerking. In 1985 zal dat gerealiseerd zijn. Dat betekent dat dan bijna alle geëlectrificeerde lij nen beveiligd zijn. Nieuwe parkeervoorzieningen zijn dit en volgend jaar gepland bij de stations Amsterdam-Amstel, Dordrecht, Gouda, Leiden, Middel burg, Venlo, plus een tiental kleine re plaatsen. Om het aantal zakkenrollerijen en kofferdiefstallen op Amsterdam Centraal te beperken zal er komend voorjaar een gesloten t.v.-circuit in gebruik worden genomen. De came ra's zullen in de hal worden opge steld. Verbouw Op het Haagse centraal station wordt dit jaar begonnen met de bouw van een zevende perron in verband met de nieuwe Schiphollijn die in 1981 het Amsterdamse Miner- vaplein via de luchthaven met Den Haag zal verbinden. In verband daarmee worden ook de Haagse sta tions Mariahoeve en het station Laan van Nieuwoost-Indlé in Voor burg ingrijpend verbouwd. Zoals be kend zal in 1978 het traject Minerva- plein—Schiphol gereed zijn en de reistijd van de hoofdstad naar de luchthaven terugbrengen tot negen minuten. NS zou deze Schiphollijn in Amster dam graag willen laten aansluiten op het landelijke spoornet. De beste mogelijkheid daarvoor ziet zij in een aftakken naar de al in de Jaren der tig aangelegde Ringspoordijk naar het Centraal Station. De financiën hiervoor lijken echter voorlopig niet beschikbaar. De „pepboerderij" in Doezem Vervolg van pagina 1 De KVP-er Van Zeil meent, dat er wel kansen zijn voor voortzetting van het bedrijf, al dan niet in samen werking met andere ondernemin gen. Die mening wordt gedeeld door de heer Bender van de Unie BLHP (vakbond voor hoger personeel). Hij zei gisteren, dat het bedrijf met nog veertien miljoen overheidsgeld een goede toekomst tegemoet zou zijn gegaan. Minister Lubbers, die vorige week onverwacht de geldkraan dichtdraaide, heeft de pas benoem de directeur en commissarissen niet de gelegenheid gegeven het be staansrecht van de onderneming te bewijzen. Dit standpunt zal volgende week uitgebreid aan de orde komen in een speciale vergadering van de Tweede Kamer-commissie voor econo mische zaken. Ook voorzitter Wie- ringa van deze commissie meent, j dat de nieuwe top van het bedrijf de tijd moet krijgen om aan te tonen hoe Tealtronic ervoor staat. Die nieuwe leiding is er sinds oktober 1975. ..Na een slecht beleid van anderhalf jaar kan een bedrijf niet in twee maanden op de been worden gehol pen". aldus Wieringa. Hij meent, dat een onderzoek van enkele maanden naar het wel en wee van Tealtronic kan uitwijzen of en in hoeverre het bedrijf levenskansen heeft. Minister Duisenberg. waarnemend minister van economische zaken, heeft deze week gezegd, dat Tealtronic niet le vensvatbaar te maken is. Het KVP-kamerlid Van Zeil vindt, dat het bedrijf kansen moet krijgen om in een of andere vorm voortgezet te worden Volgens Van Zeil menen deskundigen, dat er wel degelijk een markt bestaat voor de produkten van Tealtronic. Volgens Bender van de Unie BLHP zitten de problemen bij Tealtronic in een gebrekkig verkoop- en servi ceapparaat. Zou dit verbeterd wor den, dan is het bedrijf met verdere overheidssteun verzekerd van een goede toekomst, aldus Bender. Sinds de komst van de nieuwe be- drijfstop heeft de onderneming geen verlies geleden. Tealtronic. voortgekomen uit het Singer-concern, kreeg in maart 1975 in de persoon van de Brit Anthony Rodgers een directeur, tevens groot ste aandeelhouder. Momenteel neemt de staat voor bijna zeventig procent deel in het aandelen kapi taal. Uit het bedrijf komen bij de vakbonden steeds meer berichten binnen over frauduleuze daden van Rodgers. Morgen zal het personeel van Tealtronic, gesteund door de indus triebonden NW, NKV en CNV. en de Unie BLHP. een demonstratie houden. De bonden sluiten acties niet uit. Van een onzer verslaggevers GRONINGEN - LEEUWAR DEN De politie in Groningen en Friesland heeft een produk- tieketen voor de vervaardiging van het pepipiddel amfetamine opgerold. Bovendien werden kostbare schilderijen en anti quiteiten en wapens van onbe kende herkomst, aangetroffen. In het Groningse Jonkersvaart werd een opslagplaats van grondstoffen gevonden. De verdere bewerking werd in een boerderij in Doezum verricht. Het uiteindelijke eindpro- dukt werd gemaakt in een boerderij tje in het Friese Makkinga. Gebruikers van het pepmiddel beta len ongeveer 45 gulden per gram. Gedurende de twee maanden dat het eindprodukt in Makkinga werd ge maakt moet er voor ongeveer ander half miljoen gulden zijn vervaardigd. Van het pepmiddel, dat wat uitwer king en verslaving betreft even ge vaarlijk is als heroïne. De afzetmarkt van het middel is niet bekend. Mogelijk werd het uitge voerd naar Zweden waar ook de zo-, geheten Limburg-lijn die onlangs werd opgerold naar toe leidde. De Limburgse drugsmokkelaar Pauksch is onlangs uit een Zweedse gevangenis ontsnapt. De nu gevonden fabriek is de groot ste die het gerechtelijk laboratorium tot nu toe heeft aangetroffen. Aange zien Nederland de bakermat voor de vervaardiging van amfetamine is, wordt aangenomen dat het tevens de grootste fabriek is, die ooit in Europa is aangetroffen. Er kon dertig kilo per week worden vervaardigd. Overrompeld De verdachten werden volledig over rompeld. Er werden in Doezum en Makkinga vier arrestaties verricht tijdens de gisternacht tegelijk door een tachtigtal politiemensen uitge voerde Invallen. Ook in het Friese. Hemrik werd een inval in een woning* gedaan. De bewoner hiervan, J. M. (29), werd op heterdaad betrapt; in het laboratorium te Doezum, even als de hoofdbewoner van deze boer derij, de J. R. (34) en diens vrouw P. R. (32). Hun belde kinderen (8 en 14 jaar) zijn bij een instelling in Gronin gen ondergebracht. In Makkinga werd J. W. V. (40) aangehouden. In Doezum vond de politie onder meer een tweede Ingepakt volledig laboratorium. Hieruit wordt opge maakt dat de fabricage zou worden uitgebreid en dat het om een winstgevende zaak ging. De verdach ten hebben nog niet bekend. Volgens hen vervaardigden zij „parfum" Wat de waarde is van de schilderijen (volgens de politie van schilders van naam) en de antiquiteiten is niet bekend. Onderzocht wordt of deze van diefstal afkomstig zijn. De arres tanten zijn in het verleden al eens veroordeeld geweest voor delicten in de sfeer van geweldpleging en diefstal. De politie kwam op het spoor door dat omwonenden letterlijk de lucht kregen van de fabrieken. Een van de omwonenden in Doezum vertelde dat tijdens het werk in de boerderij er rook omhoog kringelde en dat er stank werd waargenomen. De bewo ner had beweerd op een booreiland te hebben gewerkt en nu rust te zoeken op het platteland. Er moch ten echter nooit kinderen uit de om geving met de beide zoontjes van het echtpaar R. in de boerderij spelen. Omgekeerd kwamen de beide kinde ren van R. wel bij de omwonenden. Volgens een van de buurtbewoners kwamen er geregeld bezoekers in grote auto's en werden de produkten afgevoerd in „verfblikken". In het veel meer afgelegen boerderijtje in Makkinga werd de politie ook getipt door burgers. In Jonkersvaart werd alleen de vrouw des huizes mevrouw de C., aangetroffen. Ze zei niets te weten van de bij haar opgesloten grondstoffen. Haar man zit (nog) een straf uit in Veenhuizen. Tweede huis De gearresteerden hadden zich niet laten inschrijven in de Noordelijke gemeenten. Ze woonden officieel in Amsterdam en Den Haag. Een van de moeilijkheden waar de politie vaak mee kampt is dat de bewoners van tweede huizen en boerderijtjes op het platteland niet ingeschreven staan en daardoor langer onopge merkt blijven. U weet het: uiterlijk 1 februari moet iedere automobilist het nieuwe deel III 1977 op :ijn voorruit hebben zitten. Dat is in de wet :o geregeld om te :orgen dat alle auto's en motoren correct rijn geregistreerd. Als li uw nieuwe deel III nog niet hebt, zijn er twee manieren om het nog tijdig te krijgen. Als tl uw acceptgiro nog in huis hebt, kunt u het beste mi meteen betalen. Dan krijgt u uw nieuwe deel 111 nog vóór 1 lebruan thuisgestuurd* Als ogeen accept-girokaart hebt, kunt tl alleen de:e maand tereclit op ruim 300 postkantoren. (Zonodig kunt u via tel. 0017 vernemen welke.) U neemt dan mee: uw kenrekenbewqs deel II en uw kopie deel III* Als u de:e stukken én ccn legitimatiebewijs laat :ien. kunt u tegen betaling van t 17,50 uw deel III 1977 meteen meenemen. U krijgt géén nieuwe kopie deel 111. De kopie die u mi hebt, blijft geldig. Bewaar die dus goed, want als u uw auto verkoopt, hebt u 'm nodig. rublikattv van het Van een onzer verslaggevers DEN HAAG De jurist mr. A.C. 't Hart gaat prof. dr. I. Schöffer helpen bij zijn histo risch wetenschappelijk onder zoek in de zaak Menten. Het onderzoeksteam is nu compleet. De 36-jarige mr. 't Hart is lector in het straf- en strafprocesrecht aan de katholieke hogeschool in Tilburg. Van 1966 tot 1975 werkte hij in Rot terdam als advocaat en arrondisse mentsofficier van justitie. Mr. 'tHart heeft al toestemming gekregen van zijn vakgroep. Bij de aanvaarding van zijn ambt aan de hogeschool in Tilburg in 1975 hield hij een inaugurele rede over het onderwerp .het openbaar ministerie en het openbaar ministerie en het opsporings- en vervolgingsbeleid' door Jac. Lelsz Geachte abonnee, Het is voor uw en onze admini stratie aanzienlijk eenvoudi ger. als u ons machtigt het abonnementsgeld automa tisch van uw giro- of bankreke ning te laten afschrijven. Vanzelfsprekend kunt u die machtiging op iedere ogenblik, dat het u schikt weer intrek ken. Zo'n administratieve han deling duurt slechts kort en u krijgt binnen tien dagen uw geld terug. Wij verzoeken u ditmaal bij uw overschrijving twee handteke ningen te plaatsen: één op de aan u gestuurde acceptgiro kaart aan de voorzijde en één in machtigingsruimte" op de achterkant De machtiging gaat dan in na de periode, die op de kaart is vermeld. Dank voor uw medewerking De directie WAGENINGEN Hoeveel eieren kan men eten zonder dat het de gezondheid schaadt? Kan men rustig „eenmaal per etmaal een eimaal" nuttigen, zoals van producenten-zijde wordt geadverteerd? Of moet men zich beperken, overeen komstig een advies van de voedingsraad, tot twee drie eieren per week? Een onderzoek door de afdeling humane voeding van de Landbouwhogeschool te Wageningen, waaraan zich 44 verstokte eieren-eters op vrijwillige basis onder wierpen (zij plachten er gemiddeld tien per week te verorberen en moesten er nu ineens enige tijd helemaal van afzien) heeft in elk geval opgeleverd dat de consument op dit punt genuanceerder zou moeten worden voorgelicht. De aanleiding tot het onder zoek was een in 1973 door de voedingsraad gepubliceerd rapport met betrekking tot de hoeveelheid en de aard van de vetten in de voeding. Het werd geschreven in ver band met de verontrustende sterfte onder mannen als ge volg van hart- en vaat ziekten. In het rapport, dat uitge bracht werd aan de minister van volksgezondheid en mi lieuhygiëne werd onder meer geadviseerd tot het beperken van het eierverbruik (twee hooguit drie per week). In 1968 was er een ander rapport aan voorafgegaan met be trekking tot de veranderin gen in het Nederlandse voe dingspatroon waarin reeds werd gewaarschuwd tegen het gebruik van te veel vet. Bij de verwerking van de ge gevens. die het Wageningse onderzoek opleverde, stuitte men op een bijzonderheid, waarvoor men nog geen wa terdichte verklaring heeft. Dit betreft de verschillen, die geconstateerd werden in de ontwikkeling van het choles terolgehalte in het bloed van mensen die zwaar zijn en van anderen die qua gewicht be ter aan de ideaal-norm be antwoorden. Het bleek name lijk dat het laten staan van het eitje gedurende drie we ken op de „dikkerds" in min dere mate een gunstige in vloed had gehad dan op de rest. Offer Vaak onderwerpen studen ten in Wageningen zich aan proeven. Bij dit onderzoek wilde men dat niet. omdat zij er nogal eens een afwijkend consumptiepatroon op na houden. Óm die reden plaatste mevrouw Ir. H C Bronsgeest-Schouten, die het onderzoek uitvoerde maar in tussen naar Groningen is ver trokken, advertenties waarin vrijwilligers uit de burgerij werden opgeroepen De proefkonijnen moesten wat men noemt habituele eieren eters zijn. lieden die er een gewoonte van maken eieren te nuttigen. Het vierenveer tigtal waarmee men in zee ging gebruikte om precies te zijn gemiddeld 9.8 eieren per week. Een offertje voor de wetenschap dus om 21 dagen aan de ontbijttafel, te schui ven zonder dat er een eitje bij het bord staat. Zowel aan het begin als aan het einde van de onderzoek- periode. toen ze nog volop eieren aten en toen het pro- dukt van de kip een poos taboe was geweest, is bij de deelnemers mannen en vrouwen in de leeftijd van veertig tot zestig jaar uit Wa geningen en omgeving tweemaal bloed afgetapt Vastgesteld kon worden dat het cholesterolgehalte bij de hele groep een zekere daling vertoonde terwijl bij enkelen een sterke daling werd ge constateerd. Bemerkt werd dat de respons op het choles terolgehalte onafhankelijk was van het begin- cholesterolgehalte. Ongevoelig bleken degenen die te dik waren. Waarom re ageerden de „dikkers" min der sterk? Een mogelijke ver klaring is dat zij meer li- chaamscholesterol hebben opgeslagen in hun vet Het zou kunnen zijn dat zij lang zamer reageren op het plotsklaps niet meer eten van eieren, zodat de proefperiode. voor hen gezien, wat te kort is geweest. Met kanon op mug Eén van de conclusies in Wa geningen luidt, dat ook een voeding zonder eieren alle noodzakelijke stoffen voor het organisme kan bevatten zoals vitaminen, mineralen en eiwitten Dr ir R J J Hermus. projectleider het onderzoek rond Het Ei vormt een onderdeel van een ruimer samengesteld onderzoek in zake de voeding en de ge zondheid vraagt zich af of er inderdaad een categorie bestaat, die extra gevoelig is Op basis van het onderzoek kan misschien worden ge zegd dat zo'n twintig procent er toe behoort. Er zal een eenvoudige methode gevon den moeten worden om vast te stellen, wie. wat de con sumptie van eieren betreft, zich dienen te beperken. Zo als het nu ligt wordt ieder „rücksichtlos" aangeraden minder eieren te eten. en dat is wellicht zoiets als met een kanonschieten op een mug. Het advies van de voedings raad is een soort compromis. De twee drie eieren per week zijn een gemiddelde Niet zeker is, dat degenen, die werkelijk gévoelig zijn voor eieren, een voldoende sterke beperking van het ver bruik wordt aangeraden Bij het ontbreken van meer in zicht zal het advies van twee drie eieren gehandhaafd kunnen worden, maar op den duur moet het wat worden verfijnd. Nader onderzoek is daartoe gewenst Inmiddels zijn experimenten met studenten gehouden, waarbij de wisselwerking van de soort vet in de voeding en de hoeveelheid eieren werd nagegaan Als globale conclusie kan gesteld worden dat het cholesterol- verhogende effect van eieren ongeveer dubbel zo sterk is op een gemiddelde Neder landse voeding vergeleken met een door de voedings raad aanbevolen voeding Mr 't Hart verklaarde dat hij prof. Schöffer en de historicus dr Blom die eerder deze week zijn intrede deed in het onderzoeksteam, pas net heeft leren kennen. .We hebben lang durig met elkaar gesproken en ik heb er vertrouwen in dat we goed kunnen samenwerken, anders had ik de opdracht natuurlijk niet aan vaard'. aldus mr. 't Hart. Volgens de TUburgse jurist komen de drie onderzoekers niet later dan volgende week bij elkaar om het onderzoek daadwerkelijk te begin nen. ,Er is al gezegd dat het onder zoek tussen drie maanden en een jaar kan gaan duren. Ik kan daarop dit moment nog weinig over zeggen Drie maanden is een hele tijd. Maar het lijkt me voor dit onderzoek mini maal'. zo zei mr. 't Hart Formeel moet 't Hart nog toestem ming krijgen van het college van bestuur van de Tilburgse Ho- geschoool om aan het onderzoek mee te werken en zijn taken aan de hogeschool op te schorten. .Ik heb vandaag, donderdag daartoe een verzoek gericht aan het college en op spoed aangedrongen. Wanneer men erover zal beslissen, weet ik niet', zo zei hij. De overname van zijn onder wijstaak is al geregeld. Dr. J. Blom heeft donderdag van het bestuur van de universiteit van Amsterdam toestemming gekregen professor dr. I. Schöffer als histori cus bij te staan in het Menten - onderzoek. MAASTRICHT De bewoners van het woonwagenkamp te Berg en Terblijt hebben minister Van Doorn opgeroepen om als getuige op te tereden bij een kort geding dat zij tegen het gemeentebestuur van Berg en Terblijt hebben aangespan nen. Het geding dient maandag voor de president van de rechtbank in Maastricht ADVERTENTIE •n METZLER- brilieders oogmerk Rita „Hebt u werkelijk honderd gulden voor die hoed betaald? Voor honderd gulden ging ik er de straat niet mee op

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 3