Misschien worden dit jaar
ook de hardnekkigste
buitenstaanders bekeerd
Hill
Te weinig zorg voor
gemengd gehuwden
Kerk in de werelddoor Aldert Schipper
Vandaag
Oudste bijbel in archief van Delft
Bisschop wellicht
president Namibië
Boxmeer bespreekt
zaak doopbewijzen
Onze adressen:
Geref. niet
veilig voor
Vorsterspolitie
VOORBUGANGERS
VRUOAG 7 JANUARI 1977
KERK - BINNENLAND
TROUW/KWARTET 2
4 A.
door MICHAEL DE VRIES
Wie hier «n het oecumenisch centrum in de cafetaria met de mensen praat merkt dat de
verwachtingen ten aanzien van 1977 minder hooggestemd zijn dan een aantal jaren geleden het
geval was
In het oecumenisch centrum heb
ben naast de Wereldraad van Ker
ken verscheidene andere kerkelijke
organisaties, zoals de Lutherse We
reldfederatie en de Hervormde We
reldbond hun bureau
Eén ding is goed duidelijk meer
dan ooit beseft men in Geneve, dat
in de toekomst het accent dient te
vallen op de plaatselijke gemeente,
wil de beweging met gestremd ra
ken en vastlopen m een bureaucra
tisch centralisme. Natuurlijk is dat
geen nieuws Van meet af aan is diit
geluid gehoord, het duidelijkst
misschien tijdens de Derde As
semblee in New Delhi (1961). waar
werd uitgesproken dat ..eenheid,
als Gods vil en geschenk, zichtbaar
moet worden onder allen, in elke
plaats
Nairobi heeft dat nog weer eens
onderstreept door het instellen van
een afzonderlijk programma „Ver
nieuwing en gemeenteleven" De
orthodoxe afgevaardigden, met
hun eigen kerkbegrip, hadden daar
wel een beetje moeite mee Ze stel
den ook nog weer in het Centrale
Comité, deze zomer niet ten on
rechte dat de Wereldraad een raad
van kerken is. en dat hun plaatse
lijke verschijningsvormen een aan
gelegenheid is van die kerken, en
niet van de wereldraad Het
antwoord daarop Is evenmin ten
onrechte dat de Raad het instru
ment is van de ledenkerken en als
zodanig desgevraagd een handje
kan helpen ter versterking van het
plaatselijk oecumenisch be
wustzijn.
Naar Afrika
De Lutherse Wereldfederatie ziet
1977 als het jaar van haar Zesde
Assemblee. Die zal in Juni plaats
hebben in Dar-es-Salaam. Tanza
nia. Afgevaardigden van de 94 le
denkerken zullen zich bezighouden
met het thema „In Christus een
nieuwe gemeenschap", een motto
dat de voortdurende en onmisbare
spanning weerspiegelt tussen een
theologie waarvan Christus het
middelpunt is, en de praktische ge
volgen daarvan voor onze vormen
van samenleven, plaatselijk en
mondiaal. Men mag aannemen dat
het ontvangende land. met zijn so
cialistische experimenten in sa
menhang met zuidelijk Afrika (Na
mibië. waar de zwarte lutherse ker
ken een belangrijke rol spelen in de
worsteling om vrijheid voor de oor
spronkelijke bevolking!), een inte
ressante achtergrond zal verschaf
fen voor de discussies.
In aantal vertegenwoordigt het lu
theranisme nogal wat Een recente
telling gaf een totaal van ruim 70
miljoen lutheranen, waarvan ruim
53 miljoen via de ledenkerken een
op z'n minst formele relatie met de
LWF heeft.
Soberheid
De Hervormde Wereldbond, met
zijn minimale staf van niet meer
dan zes mensen, heeft besloten, het
eeuwfeest van de eerste wereldcon
ferentie van hervormde gerefor
meerde kerken (Edinburgh. 1877)
niet te vieren met een grote as
semblee Niet zozeer met een be
roep op Amos 5 vers 21: „Ik kan uw
samenkomsten („assemblies", in
het engels!) niet luchten", maar
met de motivering dat zulke
monstervergaderingen zelden aan
de verwachtingen beantwoorden
en dat men ook op dit gebied tot
een nieuwe levensstijl dient te ko
men. Uiteraard zijn financiële over
wegingen aan dit besluit niet
vreemd. Er zal in de loop van het
jaar een „eeuwfeest-beraad" ge
houden worden met niet meer dan
ongeveer 200 mensen, over het the
ma „De eer van God en de toe
komst van de mens." Die bijeen
komst wordt gehouden in het
Schotse St. Andrews, de bakermat
van het golfspel maar dat zal wel
geen rol gespeeld hebben.
50 jaar
Over herdenken gesproken: op
Pinksteren wordt in Lausanne de
vijftigste verjaardag gevierd van
de daar in 1927 gehouden we
reldconferentie over „Geloof en
Kerkorde". Dat was het begin van
een oecumenische beweging, die
tot de oprichting van de We
reldraad in 1948 samen met de be
weging voor Praktisch Christen
dom twee van de drie voornaamste
oecumenische stromingen vormde.
(De Internationale Zendingsraad
was de derde, en werd in 1961 in de
Wereldraad opgenomen). Het werk
van „Geloof en Kerkorde" komt
zelden in de openbaarheid, het is
grotendeels studeerkamerwerk.
Lukas Vischer. de directeur van
deze afdeling is daar niet rouwig
om.
Wel hoopt hij dat de evenementen
rondom de viering (o.a. de inventa
risatie en vergelijking van de reac
ties uit de leden-kerken op de be
reikte overeenstemming omtrent
doop. avondmaal en ambt) bijdra
gen tot het opruimen van enkele
misverstanden. Men hoort immers
nog herhaaldelijk zeggen, dat de
Wereldraad zich voornamelijk met
socio-politieke vragen bezighoudt,
en dat de theologie, in gehoorzaam
heid aan de Schrift, te kort komt!
Insiders weten beter, maar
misschien worden dit jaar ook de
hardnekkigste buitenstaanders be
keerd.
Alle terreinen
Na de plaatselijke gemeente staat
ook de dialoog met andere levende
godsdiensten en ideologieën nog
steeds hoog op de oecumenische
agenda. Angstige mensen zien dan
alweer het spook van het
„godsdienstige vruchtenslaatje",
zoals de Indische theoloog Sa-
martha het syncretisme graag
noemt. Waarom zou men de an
dersgelovige niet getroost en onbe
vangen tegemoet treden met wat
men van het Evangelie verstaan
heeft?
„Kerk en Samenleving" is zich de
Dr. Philip Potter
laatste jaren steeds meer gaan be
zighouden met de natuurwe
tenschappen en de ethische gren
zen van de experimenten met mens
en natuur. Die bemoeienis, evenals
die met de rechten van de mens, de
multinationals en. sinds Nairobi,
het militarisme, gaan door. De be
strijding van het racisme in de hele
wereld (niet alleen in zuidelijk Afri
ka) eveneens.Orthodoxe theologen
zullen zich dit jaar in Joegoslavië
bezighouden met de oecumenische
dimensie van het getuigenis van
hun kerken. De relatie met de R. K.
Kerk is kennelijk gestagneerd. Zal
er in de komende maanden weer
een beetje schot in komen? Plaat
selijk blijkt van alles mogelijk.
Leiderschap
Veel zal er afhangen van de mate
waarin secretaris-generaal dr. Phi
lip Potter zijn medewerkers en de
bijna 300 leden-kerken zal weten te
inspireren. Bij zijn benoeming
(Utrecht. 1972) hoopten velen dat
de Caraïbische methodistenpredi
kant de tot stolling neigende bewe
ging ha&r oorspronkelijk élan zou
kunnen terug geven.
Of hem dat in 1977 zal lukken, laat
zich ook uit het Geneefse koffiedik
niet aflezen. Men moet het hopen
en erom bidden. Werken kan trou
wens ook geen kwaad.
(De schrijver van deze bijdrage, ds.
C. M. de Vries, is journalist in
Genêve).
WINDHOEK Volgens de in het
Namibische hoofdstad verschijnen
de krant Allgemeine Zeitung is er
een kans dat de lutherse bisschop
Leonard Auala voorlopig
staatshoofd van het land wordt,
wanneer het een interimregering
krijgt, die het land tot definitieve
zelfstandigheid moet voeren.
Auala is leider van de Ovambo-
Kavangokerk in het noordelijk deel
van Nimibië, Auala staat zeer kri
tisch tegenoyer de Zuidafrikaanse
bezetting van zijn land en heeft
groot gezag onder de bevolking, die
in meerderheid luthers is.
De Allgemeine Zeitung noemt als
andere kandidaten voor het presi
dentschap van Namibië: de herero-
leider Klemens Kapuuo. de ovam-
bo-premier ds Ndjoba, de kleurlin
genleider A. Kloppers of dr Ben Afri
ca. de leider van de baster-delegatie
in de constitutionele besprekingen,
die plaatshebben in de Tumhalie in
Windhoek.
BOXMEER De hervormde ge
meente van Boxmeer en Vierlings
beek. de enige protestantse in dit
deel van Oost-Brahant, gaat op een
gemeente-avond het vraagstuk van
het anti-Israëlische gebruik van
doopbewijzen bespreken.
De kerkeraad besloot begin 1975 na
uitvoerig beraad desgevraagd doop
bewijzen af te geven voor personen,
die Arabische landen willen bezoe
ken, als „bewijs" van niet-jood-zijn.
In april vorig jaar kwam de kerke
raad op dit besluit terug. Men wilde
aan geen discriminatie meewerken,
ook al zou dit schadelijk zijn voor
belangen van gemeenteleden. Er
zijn nogal wat leden van deze ge
meente, die door hun beroep relaties
met de Arabische wereld moeten
onderhouden.
Omdat over de zaak in de gemeente
nogal wat vragen leven, zal eind
deze maand een gemeente-avond
worden gehouden, waar ook een ver
tegenwoordiger van de synode zal
komen om het synodestandpunt toe
te lichten.
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM De kerken zijn wel soepel voor wat betreft de
inzegening van gemengde huwelijken. Maarzij laten de gemengd
gehuwden in de kou staan bij hun veel grotere probleem: hoe
hun huwelijkskeuze in een gezinsleven christelijke vorm kan
krijgen.
Aldus het kerkelijk beraad in
Utrecht, Gelderland en Overijssel
(bestaande uit vertegenwoordigers
van de f.k -kerk, hervormde kerk.
gereformeerde kerken. oud-
katholieke kerk en doospgezinde
broederschap) in een brief aan de
beleidsorganen van hun kerken.
Het beraad wil. dat de leidinggeven
de instanties zich gezamenlijk bezig
houden met
mogelijkheden van gezamenlijke
toerustingsacUviteiten betreffende
christelijk gezinsleven, christelijke
opvoeding en algemene le
vensvragen;
mogelijkheden van een gezamen
lijke informatie over de verschillen-
UIT
VAN LEZERS
Toga (2)
Die mevrouw uit Naarden kan wel
voor het dragen van een toga door
een dominee zijn. ze is blijkbaar
en zo zijn er meer er niet van op de
hoogte, dat de bezwaren er tegen
veel en veel zwaarder moeten we
gen In de Christelijke Encyclopedie
eerste druk heeft dr J. C. de Moor in
het artikel „Ambtsgewaad" op ge
noegzame gronden aangetoond, dat
het ambtsgewaad voor predikanten
op reformatorische grondslag dient
te worden afgewezen
Ir Exlnrrmond J.TipkerKin
AMSTERDAM
Poslbus 059
Wibautstra.il 131
Tel 020-913456
Tele* 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Poslbus 94«
WesibJaah 9 Rotterdam
Tel 010-115580
DEN HAAG/LEIDEN
Poslbus 10'
Parkstraat ?2 Den Haag
Tel 070 469445
ZWOLLE /GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel 05200-17030
de kerkelijke traditiues, over de
uiteenlopende vroomheidsvormen.
maar vooral over de grote ge
meenschappelijkheid. van waaruit
christenen in de verschillende ker
ken leven;
mogelijkheden over een aan de
situatie van gemengd gehuwden
aangepast aanbod van doop. eucha
ristie en avondmaal, pastoraat en
onderwijs.
In de persoon van tienduizenden hu
wende kerkleden zijn kerkelijke tra
dities momenteel eikaars verwanten
aan het worden, aldus het beraad.
Dit effect wordt versterkt door het
op elkaar betrokken raken van de
wederzijdse familieleden. De pasto
rale gevolgen van deze verschuivin
gen mogen niet onderschat worden.
Korte, duidelijk («schreven, liefst
aon éen kont getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Troaw/
KwarteL Postbus ê5t. Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Ontwapening (1)
Hylke Tromp in zijn oude jaarsover
weging in Trouw betreurt dat de
heer Neuman eigenlijk suggereert
dat het Vaticaan niet anders wil dan
het CDA: de bewapeningspolitiek
langs wegen van geleidelijkheid op
lossen. zoals verbaal voorgestaan in
elk partijprogramma En het Vati
caan had het toch zo duidelijk ge
zegd volgens Tromp. „Duidelijker
kan het zelfs niet" Maar waarom
moest het Vaticaan dan uidrukke-
lijk verklaren dat het niet om af
schaffing. wel om vermindering van
bewapening gaat' Waarom geen
woord over eenzijdige ontwapening
of persoonlijke dienstweigering?
Baam Dies lleilmeijer
Ontwapening (2)
Het is goed. dat met de verkiezingen
in zicht, artikelen als van prof dr. A.
J. Rasker de aandacht krijgen en
meer dan dat. Vooral in de christelij
ke partijen en te meer in het CDA
een nieuwe partij met een nieuw
clan Aantjes verwees laatst in Ne
derlandse Gedachten naar „Minis
ter en Magister" van dr F H von
Meyenfeldt Daarin moet hij onge
twijfeld diens uitleg over Romeinen
13 vers 1-7 hebben gelezen. En als je
dat gelezen hebt. moet je onverkort
geloven in Jesaja 30 vers 1-3 en 16
waar Rask« r naar verwijst De ver
halen tr. het N T zijn zo. dat het volk
vertrouwend op de Heer met een
minimale krachtsinspanning wint
In tegenstelling met vertrouwen op
igen kracht Dus Mannenbroe
ders«zu.sters' wijs KVP en CHU op
de C dus vóór Vertrouwen'
W'ormrr lli nk N ic/rn
Sinds dominee Koot Vorster van de
Nederduitse gereformeerde kerk in
Zuid-Afrika vindt dat je „modder
onder je nagels krijgt" als je in Ne
derland theologie gaat studeren, is
het aantal gereformeerde studenten
uit Zuid-Afrika dat hier de opleiding
komt voltooien drastisch gedaald.
De enige die over zijn. is een groep
zwarte studenten, predikanten van
de zwartei NG kerk in Afrika of van
de NG Zendingskerk.
Aan de Vrije Universiteit is er een en
in Kampen, aan de theologische ho
geschool zijn er vier. die er niet
alleen studeren, maar ook aan de
hogeschoolgemeenawiiap laten we
ten wat zij vinden van de apartheid
in hun moederland. Door hen leeft
Kampen mee met de gebeurtenissen
in Zuid-Afrika Zo kun je elkaar die
nen met wat je aan inlichtingen tot
je beschikking hebt Kort voor kerst
is een van hun collega's gedurende
eorf en dagen in de gevangenis ge
wccsL een van de eerste keren dat
een predikant van een Nederduits
gereformeerde kerk in detentie zat.
Dit lot trof ds Sam Abrahams in
Port Elisabeth. De studenten in
Kampen vonden deze zaak belang
rijk genoeg om op pagina twee van
Trouw wat meer ruimte in beslag te
nemen.
Vier
Er zijn, zoals bekend, vier Neder
duitse gereformeerde kerken in
Zuid-Afrika. een voor de blanken,
een voor de kleurlingen, een voor de
zwarten en een voor de Indiërs. Dit
is volgens de gereformeerde theolo
gische opvattingen natuurlijk een
grun el. maar het racistische leven is
sten.Kr dan de gereformeerde leer
op dit punt.
Elk van deze kerken heeft een eigen
predikantenvereniging, die niet in
de eerste plaats waakt voor de mate
riële belangen van de predikanten,
maar die een ruimte vormt waarbin
nen de dominees onderling naar ver
dieping van hun werk zoeken. In
1974 sprak de zwarte NG kerk uit
dat de kerkelijke scheiding naar
ras" niet langer draaglijk was en
dat de kprken tot eenheid moesten
komen. Het gevolg hiervan was dat
de predikantenverenigingen van de
drie met-blanke kerken alvast sa
mengingen In februari 1975 hield de
broederkring (zo heette de nieuwe
organisatie) een eerste vergadering,
waar c'e genoemde ds Sam Abra
hams een referaat hield over de ras-
sensituatie in het land. Hij werd de
voorzitter van de kring. Het was
duidelijk dat de broederkring een
club werd waar de eens zo volgzame
zwarte dominees bezig waren te
bouwen aan het eigen zelfbe
wustzijn. Voldoende voor de blanke
zendelingen in de zwarte kerken,
hun collega's op het hart te druk
ken, niét al te vaak naar de bijeen
komsten van de broederkring te
gaan. Een telefoontje met een voor
zichtige verwijzing naar eventuele
financiële gevolgen was voor veel
predikanten al voldoende weg te
blijven. Toch waren "bp de tweede
landelijke bijeenkomst van de broe
derkring in mei 1975 in Bloemfon
tein meer dan honderd dominees
aanwezig. Afgevaardigdtn van de
broederkring deden mee aan de
Black Renaissance Convention. de
bijeenkomst van zwarte vertegen
woordigers in september 1974.
Lastig
Het organiseren van een vereniging
als de broederkring is erg lastig in
Zuid-Afrika In de eerste plaats is er
de dagelijkse aruk op iedereen, die
lid is van een groep die de apartheid
niet aanvaarden wil. Voor de kleur-
lingendominees. die doorgaans re
delijke tot goede traktementen heb
ben. is een lange reis nog wel te
betalen. Maar de zwarte predikan
ten hebben in de tweede plaats ui
terst bescheiden inkomens, die deze
mensen niet in staat stellen tot gro
te ondernemingen zoals een reis
over de reusachtige Zuidafrikaanse
afstanden.
Om te voorkomen dat leden van de
kring onder druk gezet zouden
worden, organiseert men bijeen
komsten vaak heel korte tijd tevo
ren. Zo was er eind vorig jaar. voor
16 december weer een bijeenkomst,
ditmaal in Kaapstad, uitgeschre
ven. De dominees hadden echter
buiten de regering gerekend. Op 12
december werd voorzitter Abra
hams opgepakt.
Het gevolg was dat de bijeenkomst
in het water viel. Er kwamen slechts
twintig leden opdagen, die verbit
terd vaststelden, dat het in Zuid-
Afrika niet langer een garantie voor
je veiligheid is als je gereformeerd
bent. Dat wisten zij trouwens al.
want twee van hun mede-leden, de
predikanten D. P. Moatshe en L.
Leputu waren reeds in september
gevangen genomen op grond van de
wet op de staatsveiligheid Abra
hams en de twee anderen zijn nu
vrij. maar de leden van de broeder-
kring weten nu welk gevaar zij
lopen
Van een onzer verslaggevers
DELFT De oudste gedrukte
bijbel van Nederland is giste
ren met enige ceremonieel in
bewaring gegeven aan het ge
meentearchief van Delft. Pre
cies vijfhonderd jaar geleden,
in 1477, is deze bijbel ook in
Delft gedrukt.
Sinds 1814 is deze bijbel in het bezit
van de afdeling Delft van het Neder
lands bijbelgenootschap. Hij was de
laatste jaren tentoongesteld in de
Oude Kerk.
De bijbel is onlangs grondig geres
taureerd door het Delftse gemeente
archief. Van die gelegenheid heeft
men gebruik gemaakt om alle bla
den te fotograferen voor een fascimi-
le-uitgave van de bijbel, die in maart
gaat verschijnen bij de Amsterdam
se uitgeverij Buijten en Schipper-
heijn. Dankzij subsidies van ver
schillende fondsen is de prijs van
deze uitgave beperkt gebleven tot
250 gulden.
De Delftse Bijbel verscheen niet
lang na de uitvinding van de
boekdrukkunst. Hij bevat alleen het
Oude Testament, zonder de Psal
men. De uitgever gebruikte de verta
ling van de Vlaamse monnik Vranke
Callaert, die dit werk reeds meer dan
honderd jaar daarvoor verricht had,
niet rechtstreeks uit de bijbelse
grondteksten overigens.
In 1477
De her-uitgave zal weer in twee delen
zijn. evenals de oorspronkelijke druk
in 1477. Het in Delft bewaard geble-
ben originele exemplaar verkeert
momenteel in één band. maar het is
de bedoeling, bij verdergaande res
tauratie er weer twee banden van te
maken.
Rond het vijfhonderdjarig bestaan
van de Delftse bijbel organiseert het
Nederlands bijbelgenootschap in
Delft en daarbuiten verschillende
activiteiten dit jaar.
Op de foto de bijbel met van links
naar reents de heren C. D. Goudap
pel. gemeentearchivaris van Delft,
ds J. W. Genuit en R. Kavelaar, voor
zitter en secretaris van de afdeling
Delft van het bijbelgenootschap.
GODSOORDELEN
„Mislukte aanslagen plachten, zoals
u allen zult weten, in ons oude Rus
land een veel verschrikkelijker uit
werking te hebben dan gelukte. Ge
lukte aanslagen waren in zekere zin
onherroepelijke Godsoordelen.
Want. mijne vrienden, men geloofde
in die tijd nog aan God en men was
overtuigd, dat er niets zonder zijn
wil geschiedde. Maar. zo te zeggen
om de almachtige te voorkomen, eer
hij nog de gelegenheid kon hebben,
iemand van de hoge heren om te
brengen, trof men. zoals men pleegt
te zeggen, zogenaamde voor
zorgsmaatregelen. Het waren dwa
ze. soms zelfs onzinnige voor
zorgsmaatregelen." Deze opmerkin
gen uit het verhaal dat Goloebtsjik.
de hoofdfiguur en verteller uit „De
biecht van een moordenaar" van
Joseph Roth, maakt, zijn nog steeds
actueel. Blijkbaar gaat het samen:
tegenslagen als godsoordelen be
schouwen en tegelijk onzinnige
voorzorgsmaatregelen nemen. Zo
doen wij vaak. Wij fronsen de
wenkbrauwen en verklaren armoe
de. honger en dergelijke tot godsoor
delen en tegelijk hopen we rijkdom
men op om hem de gelegenheid te
benemen om die oordelen aan ons te
voltrekken. Men geloofde toen nog
aan God. zegt Goloebtsjik. Geen
wonder dat zo n godsgeloof atheïs
me oproep. Op veler geloof in God is
het enige antwoord atheïsme. In die
God geloof ik niet. Als Hij zo'n God
is dat Hij (en dus niet wij* de helft
van de wereld in honger laat leven
dan ben ik atheïst. Maar juist omdat
ik van mening ben dat Hij dat niet
doet. maar dat wij dergelijke dingen
samen voor onze verantwoording
hebben zelfs de Avro zond daar
een zinnige documentaire over uit
juist daarom geloof ik ir» Hem en
ben ik van mening dat waar visie op
die verantwoordelijkheid ontstaat
en tot beslissingen brengt, mensen
aan zijn kant staan.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zwartebroek: C. A. v.a.
Sluijs te Poederooijen.
Benoemd tot geest. verz. aan het Zon
nehuis te Beekbergen: J. G. Mees te
Ermelo. die deze benoeming heeft
aangenomen.
Afscheid op 9 januari van Hoge Zwa-
luwe: H. J. Zoethout ber. te Colijns-
plaat: van Hilversum: W. Dijckmees-
ter ber. te Bloemendaal; van Hallum:
H. D. Homan ber. te Finsterwolde: van
Kethel: S. Gerbrandy ber. te Naarden:
van Dedemsvaart: F. I. Verbaas ber. te
Apeldoorn: van Eist (cl. NijmegenG.
H. Duyvendak ber. te De Bilt.
Intrede te Amsterdam: H. A. van Olst
uit Hindcloopen te Eindhoven: J. C.
Nennie uit Zaandam: te Rotterdam-
Overschie: H. Onderstal uit Hattem;
te Wilsum: kand. L. C. Talsma uit Den
Haag: te Slavenisse: kand. W. J. Go-
nssen uit Gouda: op 15 jan. te Katwijk
aan Zee: W. Arkeraats uit Zegveld.
3EREF. KERKEN
Aangenomen naar Delft: J. van Buu-
ren te Nijkerk, die bedankte voor Ca
pe lie a.d. IJssel.
Afscheid van Wormerveer: M. A.
Noorloos ber. te Lelystad.
Intrede te Amsterdam (hoofd geest,
verz. van het ziekenhuis van de uni
versiteit van Amsterdam): L. Bech uit
Wassenaar, te Heerenveen: A. R.
Plaatzer uit Niezijl; te Rotterdam
Alexanderstad: B. Koekkoek uit Wad-
dinxveen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Afscheid van Loenen a.d. Vecht en
Weesp: A. Kamer ber. te Utrecht-N.W.
GEREF. KERKEN (VRIJG. B.V.)
Afscheid van Den Haag: J. W. Verheij
wegens emeritaat.
CHR. GEREF. KERKEN
Afscheid van Dokkvm: G. L. Born die
in diezelfde dienst zal worden beves
tigd als legerpred. in lang verband
met standplaats Seedorf (W.Dtl).
'GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Nunspeet: A. Bregman
te Rijssen.
ALG. DOOPS. SOC.
Intrede te Leiden: W. H. Kuipers uit
Grouw.
Wypke Metz
In Urk is plotseling op 88-jarige leef
tijd overleden de heer Wypke Metz.
Een naam die niet weg te denken
valt uit de Urker samenleving.
Naast de leiding die hij had over de
scheepswerf, was hij meer dan een
halve eeuw ouderling van de gere
formeerde kerk. Dit was geen ge
makkelijke taak, toen Urk nog ei
land was en de gereformeerde kerk
maar één predikantsplaats had. Het
was toen dikwijls preeklezen. en
wanneer er door ijsgang of andere
omstandigheden geen predikant
kon komen, bevestigde hij de huwe
lijken en leidde de begrafenissen.
Jarenlang was Wypke Metz voorzit
ter van de gereformeerde zon
dagsschool en leider van het gerefor
meerd jeugdwerk. Toen hij doorzijn
leeftijd niet meer voor honderd pro
cent actief kon zijn als ouderling,
bezocht hij de bejaarden en zieken
in Urk. tot welke kerk zij ook be
hoorden. Zaterdagmiddag wordt In
de Bethelkerk een rouwdienst ge
houden.