Rust lijkt hersteld
in Noordchinese stad
mi\
WJ\
km
ao's grafsteen klinkt doorin Chinese machtsstrijd
lieuwe beweging
Rhodesië wil
>k naar Genève
Sadat optimistisch
over vredeskansen
Libiërs praten over
een volksdemocratie
mcentratiekamp nog probleem voor kinderen
MEDISCH COMITÉ
1LLÏ1
2?
Nieuwe belasting
voor werklozen
in België
Staking in Rome
Egypte stelt nieuwe voorwaarden
Libanees dagblad
gaat sluiten
Tito waarschuwt voor moeilijk jaar
r
liT
200.000mensen
in Vietnam lijden aanTBC.
MEDISCH COMITÉ
1090400
>G 31 DECEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET-?-.
tfFORD, Californië (AP) De psychologische problemen
iverlevenden van de Duitse concentratiekampen tientallen
i na de oorlog nog kunnen achtervolgen, blijven ook op
1 nige van hun kinderen over te gaan.
ijn psychiatrische universi-
liniek in Tel Aviv ziet dr. Sa-
Davidson jonge mensen met
ten die typerend zijn voor het
zogenaamde concentratiekamp-
syndroom: chronische ongerustheid,
depressie, nachtmerries over wat er
in de kampen is gebeurd, gevoelens
van afzondering en schuld.
Het betrof na de oorlog geboren kin
deren. vertelde de Israëlische psychi
ater tijdfens een bezoek aan Califor
nië. Sommigen waren in Amerika
geboren en pas later naar Israël ge
komen. Veel overlevenden hebben
hun hoop en hun aspiraties overge
bracht op hun kinderen, aldus dr.
Dividson, en die daarmee vaak on
der enorm grote druk geplaatst.
„Nadat zij uit de kampen kwamen,
merkten zij dat ze niets of niemand
meer over hadden. Velen gingen
haastig tot een huwelijk over, om<
maar met iemand samen te kunnen
zijn in een vijandige omgeving, en in
een poging om een verdwenen fami
lie opnieuw te stichten.
„Als die huwelijken dan niet werden
wat zij ervan hoopten, werd alle ver
wachting gericht op de kinderen. Zij
zagen in hen als het ware een herge
boorte. een doel en betekenis van het
eigen bestaan. Het gebeurde ook
vaak dat de ouders hun kinderen
bezagen als een wedergeboorte van
familieleden die in de oorlog waren
omgekomen."
fcSBURY (Reuter. UPI) De nieuwe politieke partij in
tiesië (de ZUPO) wil deelnemen aan de conferentie in Genè-
waar het toekomstig bestel voor Rhodesië moet worden
[gesteld. Dit verklaarde de voorzitter van de ZUPO, het
Choofd Chirau. gisteren op een persconferentie.
a doel van mijn partij is de bevol-
II hier in Rhodesië te informeren
aarvoor is het nodig dat mijn
j er bij is als er, waar dan ook.
erenties over de grondwet wor-
gehouden." zo zei Chirau. Hij
te de ZUPO op samen met het
ihoofd Ndeweni. Chirau en Nde-
maakten daarvoor enkele
iden deel uit van de regering
llan Smith, de blanke leider van
nesië. De ZUPO is daarom met
j wantrouwen begroet door de
t^rs van de zwarte oppositie. Een
rdvoepder uit de kring van de
*e leider Joshua Nkomo noemde
al een schepping van de rege-
fSmith. „bedacht en georgani-
ii door de blanken."
fau wees deze beschuldigingen
»ren met klem van de hand. Hij
|dat de oprichters van de ZUPO
1 overleg hadden gepleegd met
ith voordat zij hadden besloten
I ministerszetels op te geven. Pre-
Smith heeft wel herhaaldelijk
igenaamde „gematigde zwarte
fhten" opgeroepen zich te orga-
Zij moesten een tegenwicht
jnen voor de echte zwarte opposi-
Idie zonder twijfel veel invloed
|ft bij de zwarte bevolking
berderheid
Ifrau zei op de persconferentie
per dat hij voorstanden is van een
ledige invoering van een meerder-
ilsbewind in Rhodesië. (De huidi-
(regering is een aangelegenheid
J uitsluitend blanken, die nog
ën vijf procent van de bevolking
*meni.
de vraag of hij ook voor invoering
n een algemeen kiesrecht is. gaf
Trau geen duidelijk antwoord Hij
jdat zijn partij iets anders wilde
i simpelweg „koppen tellen". De
nke regering heeft zich altijd ver-
I tegen zo n algemeen kiesrecht.
I door Smith vaak verachtelijk is
pdaan als „het tellen van scha-
Chirau vend dat deze kwestie
[het samenstellen van de nieuwe
pdwet maar moest worden gere-
plan-Kissinger nog altijd onaan
tastbaar, terwijl het voor de zwarte
oppositie onaanvaardbaar is. Ri
chards werkwijze lijkt wel wat op die
van Kissinger. Hij zal de komende
dagen vijf verschillende regeringslei
ders ontmoeten en dan waarschijn
lijk opnieuw met Smith gaan praten.
Gisteren kwam Richards aan in Loe-
saka de Zambiaanse hoofdstad.
BRUSSEL 'AP) De Belgische re
gering heeft een wetsvoorstel inge
diend tot het heffen van een „solida-
riteitsbelasting" van 0.5 procent, die
ongeveer 5 miljard frank moet ople
veren als bijdrage aan de steeds
stijgende werklozen-bijdragen. Die
0.5 procent zou dan moeten worden
geheven op alle lonen en salarissen.
Het is de bedoeling van de regering
dat de nieuwe belasting zal worden
geheven zolang het aantal werklo
zen blijft boven de 200.000. Het voor
stel zal aan het parlement worden
voorgelegd. In België zijn thans,
blijkens de laatste gegevens van de
ze maand. 256.078 werklozen oftewel
9,6 procent van de totale beroepsbe
volking.
In een jaar is het aantal toegenomen
met 33.641 tot de huidige re
cordhoogte. Een werkloze ontvangt
in België een dagelijke uitkering
van ongeveer 440 frank.
Het treinverkeer in Italic kwam gisteren goeddeels tot stilstand door een bijna algemene staking van het
spoorwegpersoneel. Het gevolg was dat de meeste stations een zeer verlaten indruk maakten en dat leverde dit
plaatje op van een non, wandelend op een Romeins stalion.
CAIRO (AP. UPI, Reuter) In een aantal gisteren gepubliceerde
vraaggesprekken met de Egyptische president Sadat. toonde
deze zich bijzonder optimistisch over de kansen op vrede in het
Nabije Oosten. Sadat verbond echter duidelijk nieuwe voorwaar
den aan het bereiken van vrede met Israël.
Tegenover een verslaggever van de
Washington Post zei de Egyptische
president dat de toekomstige Pales
tijnse staat formeel met Jordanië
verbonden moet zijn. Sadat wees er
op dat hij deze gedachte reeds in
1974 na een ontmoeting met de Jor
daanse koning Hoessein had geuit.
Hoe de relatie tussen Jordanië en
Palestina er precies zou moeten uit
zien is volgens Sadat onderwerp van
onderlinge onderhandelingen. Deze
nieuwe voorwaarde zal zeker op ver-'
zet stoten in kringen van het Pales
tijnse verzet, dat streeft naar een
volledig onafhankelijke staat.
In een vraaggesprek dat gelijktijdig
in de Egyptische krant Al Achram en
het Libanese tijdschrift Al Sajaad
werd gepubliceerd noemde Sadat Is
raël als de grootste struikelblok op
de weg naar vrede in het Midden-
Oosten. „Israël heeft geen andere
keus dan deelneming aan de vredes
conferentie maar Israël bouwt
hindernissen op Uiteindelijk zal
het aan de conferentie moeten deel
nemen omdat het z'n militaire supe
rioriteit of arrogantie is kwijt ge
raakt. De legende van de onkwetsba
re Israëlische soldaat is doorbroken
en Israël zal naar Genève moeten
gaan", aldus Sadat.
In de Washington Post zei Sadat
echter dat de Israëlische terugtrek
king uit de in 1967 bezette gebieden
zich snel moest voltrekken. In te
genstelling tot eerdere verklaringen
keerde Sadat zich tegen een te
rugtrekking in fasen Sadat eiste ver
der dat Libanon als gelijkwaardige
partner aan de vredesconferentie
van Genève zou deelnemen Sadat
gaf echter wel te kennen dat hij met
BEIROET (AP. UPI) - Libanons
grootste en gezaghebbendste
dagblad An Nahar (daglicht), heeft
gisteren laten weten te gaan sluiten.
„Wij geven hier de voorkeur aan
boven ons te moeten neerleggen bij
de Syrische censuur," aldus een me
dewerker van het blad.
Het besluit niet meer uit te komen
was woensdag door de directeur
eigenaar Gassan Toeweni genomen
na een onderhoud met president Eli-
as Sarkis. Verwacht wordt dat An
Nahar weer zal verschijnen zodra de
censuur wordt verlicht of opge
heven.
PEKING (Reuter, AP) In de Noordchinese stad Paoting, waar
deze week ernstige ongeregeldheden waren, is het nu weer een
stuk rustiger. „De toestand wordt geleidelijk beter", aldus vertel
de een regeringsfunctionaris gisteren aan buitenlandse corres
pondenten in Peking,
toeng zijn er her en der moeilijkhe
den geweest. Over de omvang van de
ongeregeldheden is weinig te zeggen,
omdat de informatie daarover nogal
verbrokkeld binnenkomt.
President Sadat
de mogelijkheid van een Israëlische
aanval rekening hield. Desgevraagd
antwoordde hij: „Een militaire aan
val van de kant van Israël is moge
lijk en elke Arabier die zich daarop
niet voorbereidt is zijn functie niet
waard. Dit maakt deel uit van onze
berekeningen en wij houden er altijd
rekening mee."
Sadat uitte zich zeer positief ten
aanzien van de verkiezing van Jim
my Carter tot de nieuwe Amerikaan
se president Hij toonde zich ver
heugd over het feit dat Carter een
„godsdienstige man" is. OfSchoon
hij het vertrek van Kissinger een
verlies noemde meende hij dat alk-
aanwijzingen ten aanzien van de
nieuwe Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken „zeer bemoedi
gend" zijn Sadat wees erop dat. de
Saoedi-Arabische kroonprins Fahd
binnenkort op uitnodiging van Car
ter een bezoek aan Washington zal
brengen en daar de Arabische vrede
splannen zal toelichten. Fahd, aldus
Sadat zal „Carter een werkelijk
beeld schetsen van de situatie in het
Midden-Oosten zodat Carter een ge
zond oordeel kan vellen"
chard
rau kon niet zeggen of hij dezer
en nog een gesprek zal hebben
l Ivor Richard, de Britse voorzit-
van de Rhodesië-conferentie in
léve. Richard begon gisteren aan
rondreis langs zes verschillende
len in zuidelijk Afrika. Hij zal
naar Salisbury komen om met
Smith te praten.
Rhodesische overheid liet giste-
al doorschemeren niet zoveel op
lebben met Richards missie. Dit
kt uit een nota met achtergrond-
irmatie. uitgegeven door hel mi-
erie van buitenlandse zaken,
irin wordt gezegd dat richard
irschijnlijk zal proberen een to-
pakket samen te stellen. Dat
Smith dan alleen nog verwerpen
ls geheel aanvaarden. Dit pakket
waarschijnlijk voor Smith on-
stiger zijn dan het plan-
singer waarmee hij oorspronke-
akkoord is gegaan, aldus de Rho-
ische nota Voor Smith is dit
TRIPOLI (AP. Reuter) Kolonel Moeammar Kaddaffi van
Libië heeft een nationaal debat aangekondigd over de vraag of
zijn land een rechtstreekse volksdemocratie moet worden. Hij
zei het niet onwaarschijnlijk te achten dat hij daarbij als
staatshoofd zal worden vervangen.
Hij zei dat de oorzaak voor de moei
lijkheden in Paoting terug gaat naar
de woelige dagen van de culturele
revolutie, die in 1966 in heel China
woedde. De regeringswoordvoerder
gaf verder geen bijzonderheden over
de onlusten in Paoting. De officiële
pers maakte melding van vechtpar
tijen en plunderingen. Andere be
trouwbare bronnen spraken van
moorden, verkrachtingen en banko
vervallen Er zouden gewapende
groepen zijn opgetreden, die ook ge
vangenen hadden gemaakt. Er zijn
deze maand troepenversterkingen
naar Paoting gestuurd om de orde te
herstellen.
Het moet al de hele maand onrustig
zijn geweest in deze stad die onge
veer 180 kilometer ten zuiden van
Peking ligt. Reizigers maakten enke
le weken geleden al melding van
plunderingen. Op 20 december had
het officiële Volksdagblad een be
richt over onruststokers die in Pao
ting de orde verstoorden Uiteraard
werden de moeilijkheden toege
schreven aan de „bende van vier",
waarmee de in ongenade gevallen
weduwe van Mao en haar helpers
worden aangeduid.
Er zijn de laatste tijd verschillende
keren berichten geweest over onrust
in verscheidene Chinese steden.
Vooral sinds de dood van Mao Tse-
Het debat begint morgen over htt
onderwerp „oprichting van een
volkscongres". Dit congres zal een
secretariaat kiezen ter vervanging
van de raad van ministers en een
secretaris-generaal ter vervanging
van de premier. Het gezag van het
volk zal de regering en alle staat
sinstellingen vervangen, aldus Kad
daffi in een televisietoespraak.
Op de volksconferenties zal ook ge
sproken worden over de naam van
de nieuwe volksrepubliek, aldus
Kaddaffi. Haar wetten zullen uit-
gaan van de Koran. Het nationale
debat eindigt op de feestdag van de
profeet Mohammed begin maart, op
welk tijdstip een ontwerp-verklaring
die het gezag van het volk vestigt,
definitief zal worden gemaakt.
De Libische leider zei dat wanneer
het volk het voor het zeggen zal
hebben via volkscongres, volkscomi-
té's en vakorganisaties, in Libië geen
opperste revolutionaire raad noch
een Moeammar Khaddaffi meer de
lakens zal uitdelen.
De aanwezigheid van een president,
ministerraad, partij, sekte of clan
noemde Kaddaffi „rechtstreeks in
strijd met het gezag van het volk",
waardoor aan die instellingen een
einde moet komen. Dit beteklent
volgens hem toch geen anarchie, om
dat alles wordt vervangen door de
pyramide van de volksmacht.
Kolonel Khaddaffi zei tenslotte dat
in de nieuwe republiek de vrijwillige
militaire dienstneming zal worden
vervangen door de dienstplicht.
BELGRADO (Reuter) President
Tito heeft gisteren in een nieuw
jaarsboodschap de Joegoslaven op
geroepen de gelederen te sluiten en,,
duidelijk kijkend in de richting van
de Sowjet-Unie. gezegd dat het land
onlangs onder druk van buiten is
komen te staan. Maarschalk Tito zei
dat de omstandigheden in 1977
moeilijk zullen zijn en dat Joegosla
vië krachtig moet blijven vasthou
den aan zijn eigen onafhankelijke
communistische politiek in het bin
nenland en zijn niet-gebonden bui
tenlandse politiek.
De president ging niet nader op zijn
uitspraak in. maar in hoogge
plaatste politieke kringen zei men
dat Tito doelde op zijn bespre
kingen met de Sowjet-partijleider
Bteznjew vorige maand. Breznjew
had er bij Tito op aangedrongen dat
deze zijn onafhankelijkheidspoli-
tiek zou wijzigen en nauwer met
Moskou zou samenwerken
Tito had politieke verandering ech
ter afgewezen en hij had ook een
verzoek botweg afgewezen voor
meer faciliteiten voor Sowjet-
oorlogsbodems in de Joegoslavische
havens aan de Adriatische kust. Een
aantal andere verzoeken van de
Sowjetleider waren eveneens van de
hand gewezen.
I aukirvüATUi riv
lor Victor Zorza
et hoofd van een mens is niet hetzelfde als de staart van een hagedis", zei Mao twintig jaar
eden ..Als je een hoofd afhakt, groeit het niet weer aan" De twintig jaar oude toepsraak is nu
iubliceerd met de hoeveelheid fanfare die Peking voorbehoudt aan zeer belangrijke beleidsver-
iringen. Zoals altijd zit daar meer aan vast dan men op het eerste gezicht zou denken.
voor de hand liggende betekenis
i Mao's uitspraak is dat zijn wedu-
Tsjang Tsjing en haar drie met-
lellen nie geexecuteerd moeten
É?n. zoals een aantal van de win
van de machtstrijd in Peking
De eerste executie zou gevolgd
?n door een tweede en een der-
vreesde Mao „en dan zullen
ftfte hoofden beginnen te rollen" Er
9 ft een verschrikkelijk bloedbad in
hedendaagse China ontstaan nu
■B politieke gemoederen zeer verhit
mm geraakt Na de eerste executies
l^ftden er alom pogingen worden ge-
om oude rekeningen te vereffe-
De oude garde van partijbonzen
.«legerofficieren, die herhaaldelijk
ideerd. ontslagen en verne-
ftftd is door de radicalen, gelooft dat
^^maar één manier Is om een nieuwe
«^daging tegen te gaan je moet je
leen keer van alle uitdagers tege-
k ontdoen.
De roep om bloed aan de
paal, waarop Mao's toespraak een
antwoord is, is niet zo maar een roep
om wraak. Het is een van de onder
werpen die meespelen in het politie
ke debat dat nu. na Mao's dood. aan
de gang is tussen de leiders over de
weg die China moet gaan. Al kort na
Mao's dood waren er tekenen die
erop wezen dat de nieuwe Chinese
lieders. Hoea Kwo-feng en zijn aan
hangers. vooral die in het leger.en
kale elementen van de Stalinistische
wijze van regeren wilden overnemen.
Deze uitleg werd bestreden op grond
van het feit dat geen enkele Chinese
leider zich met het Russische voor
beeld zou wille afgeven. Maar het
bloedbad dat sommige Chinese lei
ders willen ontketenen om de oppo
sitie uit te schakelen is een typisch
Stalinistische onderneming, evenals
de eerder door de legerpers en daar
na door alle Chinese media aange
zwengelde campagne om een per
soonlijkheidscultus rond Hoea op te
bouwen.
De oppositie binnen het Pilitbureau
tegen Hoea werd onmiddelijk na de
arrestatie van Tsjiang Tsjing en haar
medestanders duidelijk Hoea's op
ponenten maakten zich sterk door
een vorm van „collectief lei
derschap" in plaats van de een-
mansregering die Hoea en het leger
wilden Het werd zelfs mogelijk om
Hoea's voornaamste tegenstander te
identificeren Woe Teh. de burge
meester van Peking. Zijn toespra
ken. die de indruk wekten lofredes
op Hoea te zijn. waren in zodanige
bewoordingen gesteld dat die de in
druk wekten dat hij bepaalde beden
kingen had tegen de nieuwe leider
Terugkeer
Woe Tah. die enige tijd van het poli
tieke toneel was verdwenen, is weer
verschenen. Maar wat over hem ver
teld wordt wekt de indruk dat hij
overhoop ligt met Hoea.
Ook andere Chinese leiders zijn van
het toneel verdwenen. Latere ge
beurtenissen bevestigden dat hun
verdwijning verband hield met een
machtsstrijd binnen de .partijtop.
Sommigen van hen verschenen ech
ter weer na verloop van tijd, zelfs in
machtiger posities dan ze voor die
tijd bekleedden. De groep van Woe
Teh in het leiderschap lijkt werkelijk
sterk genoeg om op eigen houtje een
beleidsdocument te publiceren en
wel in de vorm van een toespraak
van Mao van twintig jaar terug.
Woe Teh heeft zichzelf sterk gemaakt
voor een soepele politiek tegenover de
radicalen, terwijl Hoea erop blijft
staan dat de strijd tegen de radicalen
tot het einde toe moet worden gc-vocrd
Het gebruik van Mao's toespraak te
gen de oproepen tot executie van de
radicale leiders wettigt de indruk dat
de aanhangers van Woe Teh in het
Politbureau nog steeds sterk genoeg
zijn om Hoea en zijn militaire mede
standers te dwingen tot de publicatie
van een document dat hen. tenminste
in bepaalde opzichten, niet welkom is.
Ook zijn Hoea en de militairen er niet
in geslaagd de rest van het Politbu
reau te dwingen tot de vergroting van
de uitgavan voor bewapening, waarte
gen de radicalen zich verzet hebben
Zelfs nadat Hoea de radicalen versla
gen had. waren er aanwijzingen, tus
sen de regels door te lezen in de Chine
se pers. dat het debat over de defen
sieuitgaven door de leiders werd
voortgezet. Klaarblijkelijk wilde het
leger van Hoea meer geld voor meer
en betere wapens als een onmiddellij
ke beloning voor de steun die ze hem
gaven Hoea heeft dat geld niet kun
nen geven vanwege de voortdurende
oppositie in het Politbureau De aan
hangers van Woe Teh gebruiken Hu
Mao's grafstem om ook de militairen
op hun nummer te zetten
Defensie
Mao hield zijn toespraak m een tijd
toen de leiders in Peking verdeeld
waren door een vergelijkbaar ge
schil over militaire uitgaven Hij leg
de er de nadruk op zoals politieke
leiders ook elders vaak gedaan heb
ben. dat de beste manier om 's lands
defensieuitgaven te vergroten dc
versterking van de economie is En
dat kan gedaan worden door de mili
taire uitgaven te beperken Hij wilde
de defensieuitgaven met een derde
beperken zodat, aldus zijn redene
ring, het geld zou kunnen worden
gebruikt" voor het bouwen van
meer fabrieken en de produktie van
meer machines"
Als ze werkelijk meer en betere wa
pens willen, zo liet Mao hen weten,
dan moeten ze op de defensiebegro
ting besnoeien „Anders zullen jullie
op het oude spoor blijven staan"
Er zitten in Mao's toespraak veel
andere punten die munitie zijn voor
degenen die zich verzetten zich te
gen Hoea's politiek Het oude ver
schil van mening over prioriteit voor
de zware industrie aan de ene kant
of voor de landbouw en de lichte
industrie aan de andere kant. dat
ook een belangrijke rol speelt in het
aan de gang zijnde politiek debat,
werd in Mao's toespraak beslecht
ten nadele van de zware industrie
Hoea legt echter de nadruk op de
eisen van modernisering, dat wil
zeggen een hogere prioriteit voor de
zware industrie dan m het verleden
Niettemin wil hij evenzeer een snelle
ontwikkeling van de landbouw
Mist
De militaireN hebben zich altijd in
gezet voor een sterkere zware indus
trie als basis voor een grotere capa
citeit van de defensie De radicalen
verzetten zich tegen een te snel mo
derniseringsproces omdat ze bang
zijn dat dit een verkeerde uitwer
king zal hebben op het Maoïstische
maatschappijmodel, dat gebaseerd
is op de boeren. Het meest noodlot
tige jaar voor China sedert de com
munistische machtsovername ein
digt zoals het begon in een mist van
woorden die de verwarring op het
eecste gezicht steeds groter maakt
Maar het is mogelijk om door deze
mist heen te kijken De grote lijnen
van het conflict kwamen herhaalde
lijk uit de mist te voorschijn Daar
uit werd duidelijk dat achter de
machtsstrijd een debat over het be
leid schuil gaat dat de toekomst
moet bepalen voor een volk van 900
miljoen mensen Het is zeker niet
overdreven te stellen dat de manier
waarop de toekomst van 's werelds
meest volkrijke ten potentieel
sterkste) land wordt bepaald, op
langere termijn ook de toekomst
van de wereld kan bepalen.
