Breuk onder verontrusten
Het dal
der
Craddocks
Mgr Gijsen niet bij
afscheid Van Rooy
Gereformeerde brief voor
firma's in Brazilië
EM boekennieuws
De vergaderzaal
wAT?i weetje wel mrrM v,
Jeugdserie voor TROS
Coggan: Leven niet
eindeloos verlengen
GROOT
NIEUWS
VOOR U
met echte
bakkersgist
Beroepen
R. F. Delderfield
.De Boekerij. Baarn'
B533] KOK KAMPEN
Vrijdag 31 december 1976
trouw/kwartt
radio/tv
Nederlanders die een goed
televisiespel kunnen schrijven, zijn
dun gezaaid. Nu hebben we er één
bij. dank zij de ontdekking door
Kees van Iersel. maar de auteur
heeft ons deze week gezegd, niet
voor de televisie te willen werken.
Die schrijver met onmiskenbare
talenten is publicist en historicus A.
Alberts. Als niemand hem weet te
overreden, zal zijn manifestatie op
de buis beperkt blijven tot de
bewerking van zijn novelle De
Vergaderzaal. De VARA brengt dit
spel zondagavond op het scherm
met Paul Steenbergen in de rol van
de man die stukloopt op hetmilieu
waarin hij nooit terecht had mogen
komen.
Het is geen verhaal om daarbij de
resterende oliebollen en appel
flappen met genoegen op te peu
zelen. U zult de trek al gauw
verliezen De Vergaderzaal brengt
de kijker weliswaar enkele keren bij
de grote tafel waar topfiguren uit de
handel hun steekspel opvoeren.
maar het eigenlijke drama is een
barre tocht door het labyrint van de
geest De geest van de al op jaren
geraakte Dalem, die wegens zijn
liefde voor/oliënd materieel"
ingenieur had willen worden en
tegen zijn zin het bedrijf van zijn
vader moest voortzetten
Dalem raakt behept met het ver
gader-automatisme. Hij praat
clichématig, terwijl hij aan heel
andere dingen denkt Werkelijkheid
en droom gaan ten slotte door
elkaar heenlopen. Dieper en dieper
zakt Dalem weg in een psychotische
toestand. Hij verlaat de verga
derzaal aan de De Lairessestraat en
gaat dwalen door Amsterdam en
omgeving. „Ik vind de laatste dagen
alles zo helder", zegt hij. zonder door
iemand te worden begrepen.
Voor de kijker echter kan de door
Steenbergen sober maar
indrukwekkend uitgebeelde
obsessie wel begrijpelijk worden. De
oude heer is op zoek naar het licht
van zijn kinderjaren. Op die
droomreis blijven hem evenwel de
beelden van de werkelijkheid
OBELIX CO
gefilmd. Het beeld heeft daardoor
een diepte en een kleurstraling die
met televisiecamera's niet zijn te
bereiken. Ook valt er geen verschil
in toonwaarde op te merken tussen
opnamen in de studio en op locatie.
Tot de opmerkelijke kanten van het
spel behoren het zuinig taalgebruik
van de schrijver, de levensechte
creaties van de meeste spelers en
het zichtbaar maken van enorme
innerlijke spanningen. Steenbergen
ontwikkelt in die momenten een zo
hevige dramatische expressie dat
hij het zeer wel had kunnen stellen
zonder de in de tekst voorkomende
vloeken.
achtervolgen.
Regisseur Kees van Iersel heeft deze
botsing suggestief gerealiseerd. Op
de plekken waar Dalem volgens de
novelle zijn hallucinaties krijgt,
speelde Paul Steenbergen zijn
bizarre en soms schrijnende rol.
Over deze opnamen heen werden in
de studio de acteurs gefilmd die
Dalem in zijn verbeelding zag
opdoemen.
Voor Steenbergen was dit een
inspannende affaire, omdat hij
zonder tegenspelers moest werken
en de episoden bovendien niet in de
juiste volgorde werden vastgelegd.
Zo werd van hem gevergd, dat hij
zich in de dramatische slotscènes
kon inleven nog voordat alles wat er
aan voorafging was gespeeld.
Vrijwel alle taferelen zijn met
draagbare elektronische camera's
Blij!
AAMKOOP
VAM EEN
SLAAF
MENHIRS
fiAiEAM
Een onwaarschijnlijkheid wordt
begaan als de ontredderde Dalem in
het noodziekenhuis Zeeburg wordt
gebracht en men hem direct aanzijn
lot overlaat, zodat hij kan
ontsnappen en in het water loopt.
De speelduur is voor dit gegeven
waarschijnlijk iets te lang; vooral in
de eerste helft zal door bekorting de
aandacht beter zijn vast te houden.
VOOR üEVOUiEN PAT HEEF1lijft
VOOR MIJN FINANCIËLE rOSt* t»
TIET! JIJ GAAT P/PEKT HAAR "8fn
GAUIE OM EEHEIHP TEMAKEHKe
-AAN PIE HAMPEL.'!! ^lerdr
c Dargaud SA 1976 Tekst: Goscinny Tekeningen: Udt
Dr E. Masselink zei ons gisteren, dat
er op korte termijn een communiqué
te verwachten is, waarin hij met die
redactieleden en leden van de raad
van advies, die achter hem staan,
hun visie zullen geven op de gang
van zaken binnen „Schrift en Getui
genis." Dan zullen zij ook hun plan
nen bekendmaken
ge situatie van onze kerken het
meest geëigend middel zijn om het
oprukken van de dwaling in onze
kerken een krachtdadig halt toe te
roepen." Dr Masselink c.s. ziet de
stichting van zulke noodgemeenten
als een onkerkelijke zaak. waardoor
de zaak van de verontrusting in een
slop terechtkomt
Feit is. dat de stichting van noodge
meenten niet gelukt is. Ondanks alle
propaganda zijn er op het ogenblik
maar drie: in Ede. Den Haag en
Leiden, die stuk voor stuk klein zijn.
De enige predikanten, die in de zon
dagse kerkdiensten van deze nood-
gemeenten voorgaan, zijn ds H. J.
Hegger en ds M. Vreugdenhil. Verder
moet men zich behelpen met leke-
predikers of dominees van andere
kerken.
SMIDJE VERHOLEN
Het bestuur van „Schrift en Getuige
nis" heeft blijkens een perscommu
niqué van secretaris ds H. J Hegger
besloten, dr Masselink „niet als zo
danig te continueren In zijn plaats
is met ingang van 1 januari ds M.
Vreugdenhil te Ede benoemd Vol
gens het communiqué heeft het be
stuur deze beslissing al op 11 novem
ber genomen. Tijdens dc be
stuursvergadering van afgelopen
Noodgemeenten
De oorzaak van de breuk onder de
verontrusten is de kwestie van de
zogenaamde „noodgemeenten." Het
dagelijks bestuur van „Schrift en
Oetuigenis" stimuleert de oprich
ting van dergelijke groeperingen
sterk. Vorige maand nog gaf het een
verklaring uit, waarin gezegd werd.
dat „de noodgemeenten in de huidi-
vb5I. Ir 1
83: We weten allemaal natuurlijk
nog wel. dat een compagnie bergja-
gers. gesteund door tanks en artille
rie. zich op dat ogenblik krijgshaftig
voortbewoog in de richting van
Campanella. De eminente kapitein
Vittorio Cacalobbo ging daarbij Im
mers voorop Weina Toen deze
strijdbare figuur het verwoeste sta
tion van Campanella naderde, ver
mocht hij maar één conclusie te
trkken uit de aangerichte ravage
„Asjeblief! Wat heb ik gezegd? Oor
log!" riep hij uit. Toen wendde hij
zich om naar de achter hem
marcherende manschappen en op
klankvolle commandotoon brulde
hij: „Omsingelen in tirailleurlinie
met geweren in alarmstelling! Dub
bele looppas! Voorwaarts,
maèrrsjjjjj!" En daar gingen die
soldaten al. Snel en bekwaam trok
ken zij een cordon om het stati
onsgebouwtje en ze wisten daarbij
zó goed dekking te zoeken, dat geen
vijand ze meer had kunnen waarne
men al had hij ook 'n jaar naar ze
gezocht. Kapitein Vittorio Caca
lobbo had intussen zijn verrekijker
voor zijn ogen gebracht. En wat zag
hij daar tot zijn grote schrik? Voor
zijn krijgsmansoog ontrolde zich het
beeld van een drietal vuile kerels,
die met besmeurde gezicnten onder
het puin vandaan kropen. Tja
wij weten natuurlijk wel dat het
HILVERSUM Op de middag van
nieuwjaarsdag begint de TROS-
televisie met een Engelse serie voor
de jeugd: De prins en de arme
jongen.
MAASTRICHT Rondom het af- hij zich commissaris voelt van alle
scheid van de commissaris der ko- Limburgers, niet alleen van de ka-
nmgin in Limburg, dr C. van Rooy is tholieken.
een conflict gerezen met de bisschop Dr Gijsen maakte bezwaar tegen een
van Roermond, dr J. Gijsen. Het oecumenische dienst met eucharis-
comite dat het afscheid zou regelen tieviering. Hij maakte ook bekend
was met de bisschop overeengeko- dat hij op 31 januari wegens andere
men dat in de kathedraal in Roer- werkzaamheden verhinderd is. De
mond een plechtige pontificale afspraak is nu dat er in de af-
hoogmis zou worden opgedragen op scheidsdienst op 31 januari in de
zondag 30 januari Servaaskerk geen eucharistie zal
worden gevierd, terwijl de bisschop
Toen het organisatiecomité, dat ge- zich zal laten vertegenwoordigen
leid wordt door gedeputeerde ir L. door 2ijn vicaris mgr A Castermans
Hórsmans. het plan aan de cothmis Volgens de perschef van het bisdom
saris voorlegde, stelde deze echter is er geen sprake van een conflict. De
voor een oecumenische dienst op zaak is naar zijn zeggen in goed
maandag 31 januari in de St.- overleg geregeld. De biaschop is in
Servatiuskerk in Maastricht te hou- retraite en onbereikbaar voor com-
den. Dr Van Rooy wilde dit omdat' mentaar.
Het is een jeugdserie van de BBC
naar het verhaal van Mark Twain.
Het gaat over twee jongens van ge
lijke leeftijd uit totaal verschillende
milieus. De een is de straatjongen
Tom Canty en de ander is Edward,
prince of Wales. Beide jongens wor
den verwisseld met alle complica
ties die daarbij horen.
FERDINAND
LONDEN Aartsbisschop Donald
Coggan van de Anglicaanse Kerk
heeft in een rede voor de Koninklij
ke academie van geneeskunde ge
zegd dat het niet waar is dat het
christelijk geloof de kunstmatige
verlenging van het leven in elk geval
zou voorschrijven. Vooral wanneer
er onvoldoende medische voorzie
ningen zijn om andere patiënten die
weer beter zouden kunnen worden
in leven te houden is het onjuist om
uitzichtloos zieken met inzet van
veel gemeenschapsgeld te laten
voortleven. Het is onjuist een leven
alleen maar te verlengen omwille
van het verlengen. In onherstelbare
gevallen is de arts niet verplicht de
patiënt een bijzondere behandeling
te geven en is de zieke niet gehou
den zich zo'n behandeling te laten
welgevallen. Dr Coggan sprak zich
uit tegen de gelegaliseerde euthana
sie. Men begint met de patiënt de
beslissing over zijn eigen dood uit
handen te nemen, totdat de staat
die beslissing aan zich trekt, waar
mee men dichterbij het nationaal-
socialistische Duitsland komt, waar
„levensonwaardige levens" vernie
tigd werden. De verantwoording
moet volgens Coggan bij de arts
liggen, die hunnerzijds echter de fa
milie en de bijbehorende geestelijke
verzorger dient te raadplegen.
(ADVERTENTIE I
De meeste gasten, hondtf11^
dtwintig in getale, stonden er na% ni-
te kijken. Voor veertien mannen e. BI
vrouwen onder hen waren deze dei ge
tig minuten bepalend voor de tOL
komst. In het schijnsel vaneen groc.
ne sterreregen besloot Smut PottC* 1
zijn hele leven vrijgezel te blijveflooi
Walt Pascoe, een opperman uit (k ee
Valleibaai. wiens lichaam en geefen -
aan het gisten waren geslagen doiLjs(
de bemoeienissen van de gezustej
Potter, koos een van hen uit. E4.
ward Derwent maakte dat het hal,t10
van zijn vrouw bijna van teleurstAroi
ling brak en Paul keek tijdens ee
dertig seconde durende lichtflij
naar het profiel van Grace Lovell 0,
weliswaar maar even. en toch wf
dit voldoende om stapelverliefd <rre
haar te worden. Het gebeurde oprfrin
en bloot, zodat Derwent en zijjeer
dochte Claire het allebei zagerijs
want ze stonden naar hem te kijkel^,.
En mrs Arabella Cod sail zag in <ron.
gloed van een vuurrode omlaagzwj
vende bol de magere gestalte van o"*1
boerenpredikant Willoughby staa3^
en naast hem. met de armen ojecc
elkaar heen, haar zoon Will en Wjbol
loughby's dochter Elinor Ler
wachtte tot de volgende knal. keé
nog eens goed en gaf toen Marti
Codsall een stomp tussen de schol
derbladen. 1S
Toen Edward Derwent die avond
Shallowford aankwam, was hij evéd:
pessimistisch gestemd ais altiicre
Rose, zijn dochter en zijn babbelz}
ke tweede vrouw Liz hadden hi!
best gedaan hem ervan te overtr -
gen dat er iets geweldigs aan fen
hand was op het grote huis en dP vs
Claire op het punt stond, door efwir
echte pachtheer in levende lijve jt r
worden ingepalmd. Maar hij weigij
de eenvoudig te geloven dat z<L
groot fortuin hem ten deel zou vf|e
len. Hij had de vrouw die hij aanbl^
met een gebroken nek uit het waütei
zien halen. En het had hem als jflt is
geman al zo'n moeite gekost te Bro
seffen, dat hij, een onbemiddell
boer, Molly Rodgers had verovert
die met hem wilde trouwen en d
hem kinderen had gebaard. To^ r
Molly in 1890 stierf was hij verdoflkea
van verdriet, maar niet geschrdov
ken. Het stond hem al Jaren te wadjUj
ten, meende hij. en op een gegevl
ogenblik had het noodlot inf
grepen.
Maar op een gegeven ogenblik gif
het verdriet voorbij. Hij verricltë c
zijn eentónige werk op de akker Wc
hertrouwde. Maar zij zag wel dat $jk<
met zijn armzalige acht hect^ oi
grond geen hereboer zou kunnlno,
worden die zijn dochters een fUnl
bruidsschat zou kunnen meeeevg
Wordt vervol
Toen liep ze door, rende terug naar
boven, de gang door. Hij keek haar
ze afwezig en onverschillig na, dat
Rose opeens nijdig werd en hem het
liefst een draai om zijn oren had
verkocht. Maar ze wist zich te be
heersen en liep Claire haastig ach
terna. Hij dacht: „Ze hebben zeker
gekibbeld," en liep toen naar bene
den om zich bij het groepje te voe
gen dat rondom de open haard
stond en dat diep onder de indruk
luisterde naar de waarderende woor
den van Celia, die uitbundig de aar
dige decoratie van de zaal prees.
Hij kwam er later nooit achter, of
Celia en Grace wellicht het plan
hadden gekoesterd, helemaal niet
op zijn feest te komen. Twee van
zijn huurders zouden het hem heb
ben kunnen vertellen, als ze aanwe
zig zouden zijn geweest toen de sjees
van de Lovells op de oprijlaan stil
hield. Paul, die door mrs Handcock
was gewaarschuwd, rende erheen
om de dames te helpen uitstappen
en de koetsier op te dragen mrs
Handcock om iets warms te drinken
te vragen voor de laataangeko-
menen.
De eerste die de sjees van Lovell
onderweg zag, was Edward Wil
loughby. die langs de rivier van Het
Diepe Duin kwam wandelen. Be
leefd had Willoughby de uitnodiging
afgeslagen omdat er sterke drank
zou worden geschonken en zondige
muziek zou worden gespeeld. Maar
de Bijbel bevatte niets wat het af
steken van vuurwerk verbood, dus
had hij zich door zijn dochter Elinor
laten overhalen om daar tenminste
bij te zijn. De avond was zacht en
helder en hij genoot van de wande
ling. Vlakbij de waadplaats haalde
de sjees hem in. maar tot zijn grote
verbazing hield deze honderd meter
verderop stil en leek het net of hij
ging omdraaien.
Will Codsall zag dat ook. van de
andere kant van de waadplaats uit,
in de verte, want hij stond daar te
wachten tot het vuurwerk begon. De
besluiteloosheid van de koetsier ver
baasde hem. Hij stond in de scha
duw en hoorde twee vrouwestem
men, die ruzie maakten.
De sjees was gestopt, want Grace
Lovell had de speciaal voor de rit
aangenomen koetsier toegeroepen
dat hij moest omdraaien, maar Celia
deed dit bevel onmiddellijk teniet
Grace herhaalde wat ze de man had
toegeroepen, zodat hij zachtjes be
gon te vloeken en niet verder wilde
gaan voordat die twee het erover
eens zouden zijn wat hij moest doen
De belde vrouwen vonden het wel
onaangenaam, dit te moeten uit
vechten waar de koetsier bij was.
LEUSDEN Vijfenzestig Neder
landse bedrijven met vestigingen in
Brazilië of die op andere manier bij
activiteiten in dat land betrokken
zijn hebben van de Commissie Ont
wikkelingssamenwerking van de Ge
reformeerde Kerken een brief gekre
gen over de schending van de men
senrechten in Brazilië,
De gereformeerde brief vraagt aan
de bedrijven of zij willen aandringen
bij de autoriteiten dat de mensen
rechten worden geëerbiedigd. De
brief is ondertekend door de voorzit
ter en secretaris van de commissie,
dr. J. Verdonk en dr. C. H. Koetsier
Zij wijzen erop dat de gereformeerde
kerken regelrecht bij Brazilië be
trokken zijn door het werk van we-
relddiakonaat en zending, waar gro
te zorg heerst over de martelingen
van politieke gevangen.
De commissie schrijft verder
„De president lijkt niet in staat de
zijn aan de martelingen, verdwijnin
gen en andere schendingen van de
mensenrechten een einde te maken.
Vooraanstaande R.K. woordvoer
ders. zoals bisschop Dom Helder Ca-
mara uit Recife, hebben er herhaal
delijk op gewezen dat aan de
grondrechten van de mensen stelsel
matig wordt te kort gedaan. De vor
ming van een vrije vakbeweging, die
de rechten van de werknemers kan
verdedigen, wordt verhinderd. Het
minimumloon, dat op zichzelf reeds
onvoldoende is voor een redelijk le
vensniveau. wordt dikwijls niet ge
haald. De periodieke stijging daar
van blijft veelal achter bij de stijging
van de kosten van levensonderhoud.
Vo^o,
oliebollen baV
nu kindersï
maar ze hadden helemaal geen keus.
dus stapten ze uit en discussieerden
buiten verder.
„Doe niet zo vermoeiend. Grace,
siste Celia. „We zijn er bijna en we
horen er beslist heen te gaan. We
hebben mr Craddock meegedeeld
dat we zouden komen; het zou dus
wel heel onbehouwen zijn om op het
laatste ogenblik verstek te laten
gaan
Grace zweeg, want de aanwezigheid
van de koetsier hinderde haar meer
dan Celia. Tenslotte gaf de laatste
de koetsier opdracht om door te
rijden. De sjees hobbelde cïoor de
waadplaats naar het grote huis, en
geen van de beide inzittenden zei
meer een woord.
Paul kwam naar buiten om hen te
begroeten. Celia, doorkneed in ge
zelschapsleugentjes. zei liefjes.
„Neemt u ons niet kwalijk voor deze
late komst, mr Craddock. We heb
ben zo verschrikkelijk veel moeite
moeten doen om een koetsier te
vinden."
„Gelukkig bent u nog net op tijd
voor het vuurwerk", zei Paul. „U zult
wel door en door koud zijn. Ik zal
mrs Handcock vragen, iets warms
voor u te drinken te maken."
Bij de gasten in de hal baarde hun
komst veel opzien, maar Arabella
Codsall beheerste de situatie en
maakte waardig een lichte buiging.
De Jonge vrouwen staarden af
gunstig naar Grace Lovells japon,
een schuimig wolk van knisterende.
scharlakenrode zijde.
„O. wat is ze knap." zuchtte Elinor
Willoughby tegen Pansy Potter, die
terugmompelde: „Nou, en of - as een
princes, en die mrs Lovell ook."
Daarmee vertolkte ze de mening
van alle vrouwen die getuige waren
geweest van hun aankomst.
Het vuurwerk begon met een knal
lende vuurpijl, die hoog boven de
kastanjebomen naar de duistere he
mel schoot, en het eindigde meteen
nummer dat betrekking had op de
kroning. Daartussenin spatten en
knalden zo'n goede dertig minuten
lang alle mogelijke soorten vuur
werk.
ADVERTENTIE
(ADVERTENTIE)
GEREF. KERKEN (VRUG.)
Beroepen te BergschenhoekJ B.
van Mechelen te Urk.
Prof. Dr. B. Goudzwaard
SCHADUWEN VAN HET
GROEI-GELOOF
132 blz.f16.50
De auteur probeert wegen aan te
wijzen voor een verantwoord be
leid en leven in deze tijd van
milieuvervuiling, machtsconcen
tratie enz.
Klaus Scholder
GRENZEN AAN DE TOEKOMST
162 blz., f20.75
Bevolkingstoename, industrialisa
tie. geringe voedselvoorraden en
grondstoftekorten vormen een be
dreiging voor de toekomst van de
wereld. De auteur, hoogleraar in
Tubbingen. belicht de achtergron
den en heeft als christen toch hoop
op de toekomst.
Hans Bouma
EEN DIER KAN DUIZEND
MAAL STERVEN
48 blz., /5.90
Protesten tegen de bio-industrie.
Bij alle foto's in dit boekje schreef
Hans Bouma een treffende tekst.
Hans Bouma en Bert Bouman
BLIJ MET EEN DOOIE MUS
2e druk. 40 blz Z4.25
Een bijdrage in de strijd tegen de
milieuverwoesting. "Toen de zon
in het water scheen ontstelde hij
zeer", aldus Hans Bouma bij een
van de tekeningen van Bert
Bouman in dit boekje
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Middelburg: J. M. Klep-
pe te Woerden-
De Braziliaanse overheid verleent al
lerlei faciliteiten aan buitenlandse
ondernemingen, die zich In het land
vestigen. Dat alles om de econo
mische groei te bevorderen, een
doelstelling, die een opmerkelijk
succes heeft gehad. De cijfers van de
inkomensverdeling, tonen echter
aan. dat deze groei niet ten goede is
gekomen aan de armste bevolkings
groepen.
De commissie legt enkele vragen
voor aan de Nederlandse bedrijven.
Moet naar uw oordeel het be
drijfsleven in zijn relaties met Brazi
lië de zaak van de mensenrechten
mee in ogenschouw nemen?
Bent u op grond daarvan bereid
samen met Zending en Werelddiako-
naat en samen met andere bedrijven
bij de bevoegde autoriteiten in Bra
zilië op beëindiging van schending
van mensenrechten aan te dringen
en eerbiediging van deze rechten in
brede zin des woords te bevorderen?
GEREF. GEM. IN NED.
Beroepen te Gouda: A. van den Berg
te Brulnisse.
GROOT
nu in een
stijlvolle
moderne uitgave
met meer dan
200 kleurenfoto's
Formaat 20 x 27 cm, 430 blz.
Prijs gebonden 35 - - -
MALCOLM MUGGERIDGE: „JE
ZUS" VERTALING DBS J J P
BOEZEMA.V UITGAVE AMBO BV
BAARN. OMVANG 192 PAG. PRIJS
24.50
De bekende „dwarse" Brit Malcolm
Muggeridge schreef een boek over
Jezus In vertaling is dat verschenen
bij Ambo. Op pnma kunstdrukpa
pier en verlucht met schitterende
reproducties Muggeridge geeft zich
in dit werk rekenschap van de bete
kenis. die Jezus (zoals Hij getekend
wordt in de evangelien) voor hem en
voor ons allen heeft Muggeridge is
geen theoloog, maar een knap „leke-
exegeet" en daarboven een uiterst
boeiend schrijver Zijn grote bele
zenheid blijkt duidelijk uit de cita
ten van kerkvaders en andere thee
logen uit de kerkgeschiedenis Een
rijk boek. voor een relatief lage prijs.
Nederlands v
Bijbelgenootschap
Postbus 620. Has Hom
Verkrijgbaar in de boekhandel
Zoudt u ons op de hoogte willen
brengen van uw visie op de situatie
in Brazilië en van de situatie van uw
onderneming in dat land?"
