Dronten wil na vijf jaar zijn pioniersgeest houden dichtbij ""Vimentaar ögistratie SS Burgemeester Van Veldhuizen: we moeten 't met z'n allen doen Inspraak hoeft zo ingewikkeld niet te zijn met echte bakkersgist Man overlijdt na ongeluk bij jacht schrijfmachine-acrobaten gouden dak voorouder het weer door hans Jong Koud besluit weerrapporten Wintersport ETflERDAG 30 DECEMBER 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 Vereniging van Nederlandse eenten heeft in een brief aan |inister van binnenlandse zaken :it voor het schrappen van de •lijke gezindte op de per- Iskaarten in de Nederlandse be- ingsregisters. deel van de daarvoor door de J gebruikte argumenten ligt zo om half in de sfeer van: „welk hebben wij als burgerlijke heid eigenlijk bij zo'n registra- Maar er worden ook principië- rgumenten aangevoerd, waar eigenlijk iedereen hartelijk zou ten instemmen; dus ook dege- die de Vereniging van Neder- >e Gemeenten haar conclusie in dank afnemen. VNG wijst bijvoorbeeld op de CS- ren voor de persoonlijke le- )r sfeer, die een dergelijke regi- kan hebben. Als illustratie die stelling wordt verwezen het lot, dat in de Tweede vele duizenden jenoten heeft getroffen, omdat lidmaatschap (of dat van hun :rs) van een Joods kerkgen- :hap stipt aantekening werd ge len in de voor de bezetters lankelijke bevolkingsregisters. U niemand dat voorbeeld „over- ten noemen of afdoen met de iep: „iets dergelijks komt toch jt meer voor". Het zou met deze itratie moeten zijn als met het - oorlog ingevoerde - verplichte imatiebewijs, het zogenaamde oonsbewijs. Uit administratief mnt gezien was dat een keurig ïment, maar tevens zo profijte voor de bezetters, dat het hele erlandse volk een collectief ma heeft overgehouden van dat papier. Terecht is dan ook dat oonsbewijs met de bevrijding in verdwenen en hebben wij alle ituele nadelen van dat verdwij- manmoedig gedragen. bezwaren tegen schrapping zul- voornamelijk komen van de e van de kerken, hoewel men daar toch wel gevoelig zal moe zijn voor het argument van de G over „de bewijzen van niet- zijn", die sommigt reizigers r Arabische landen bij de ge ntehuizen vragen, omdat de 'ken om principiële redenen wei- fen voor dit doel doopbewijzen af geven. een deel berusten die bezwa- ®',i van de kerken op redenen van iciency. De kerken krijgen name- njt alle mutaties en nieuwtjes, die hebben op de als kerklid (egistreerden, thuis gestuurd en is natuurlijk erg handig voor de kerkelijke administratie. een|or sommige kerken gelden er kan'ter °°k theologische en fkrechtelijke argumenten. Met he in de hervormde kerk wordt ;al zwaar aan deze zaak getild, dat volgens de hervormde ker- de „krachtens het genadevcr- Jjfid ook zij tot de hervormde kerk kzo :h komt het'ons voor dat de een het moeten aandurven in eep licht van de principiële vragen lde:ir de verhouding van kerk en der én de door de VNG opgewor- ola"| argumenten dit vraagstuk op- fiw onder ogen te zien. er-1 door Haro Hielkema DRONTEN —De voetballende jeugd van Dronten heeft er wei nig moeite mee om bij het openstaande raam van de bur gemeesterskamer naar binnfn te leunen en met mr E. P. van Veldhuizen een praatje te ma ken. „Heeft u het druk?" vra gen de jochies, die zich op het trapveldje naast de werkkamer van de burgemeester in het ge meentehuis vermaken. De gemeente Dronten is een jonge plaats. In 1962 nestelde de eerste inwoner zich in het polderland. En al trekken steeds meer bejaarden hun kinderen na, de gemiddelde leeftijd ligt rond de 24 jaar. In 1965 toen er in Flevoland al zo'n 7000 mensen woonden bedroeg het aantal be jaarden 36. In 1976 steeg het inwo nertal tot ruim 17.000, van wie onge veer vierhonderd mensen boven de 65. Slechts enkelen van dat aantal zijn Drontenaren van het eerste uur. Begrafenissen zijn meestel een ge volg van verkeersongevallen. Dronten bestaat op 3 januari als gemeente vijf jaar, een eerste lus trum dat zoals trouwens elk „jaar feest" op 3 januari gevierd wordt met een openbare raadsvergadering in het gemeentecentrum De Meer paal. Naar het oude land toe etaleert Dronten het nieuwe elan, de pio niersgeest, het leven uit de jon gensboeken. Ook als gemeente heeft Dronten diverse keren het voortouw genomen en zo onder meer geïntro duceerd dat naast de drie wethou ders een permanente plaatsvervan gende wethouder functioneert (die ook invalt wanneer één van de drie op vakantie, ziek of verhinderd is). Bijna alle raadsleden hebben allen een drie weken durende stage ge volgd in het college van b. en w.: alle vergaderingen konden bijgewoond worden, geen la in het gemeentehuis was op slot. Het onderkomen van de gemeente lijke diensten ademt een sfeer van openheid en frisheid, de werkkamer van de burgemeester mist elke vorm van statigheid. De relatie burge meester-voetballertjes mag een voorbeeld zijn. Open Verhoren, die uit hervormde ouders nee,»oren zijn". .1 te' elk| jis die bepaling al een paar jaar |k in discussie binnen de her- kerk, maar, afgezien van de aspecten, durft men het gen r kennelijk om praktische rede- toch ook niet aan deze smalle ge-fiinistratieve band tussen kerk en t door te snijden. Mr. E. P. van Veldhuizen Het inwonertal van Dronten nadert nu de 18.000. raad komt in protest. Er wordt geen Tweede Kamertje gespeeld. Natuur lijk vormen b. en w. het dagelijks bestuur, de raad drukt in beleidsza ken een zwaar stempel." „Referendum" De gemeente roept nog al eens de bevolking op zich uit te spreken over wenselijke beslissingen. Een simpel voorbeeld: de wens van de „zak" of de „bak" voor het vuilnis is in een soort referendum uitgezocht. De bak kreeg een lichte voorkeur, hetgeen voor de raadsleden aanlei ding was om die wens dan ook maar uit te voeren. „Inspraak hoeft helemaal niet zo'n ingewikkelde zaak te zijn. Het is niet zo dat je in alles kunt participeren; niet alles is geschikt om in vraag vorm aan de burgers voor te leggen. Het is niet juist de bevolking te laten kiezen tussen het uittrekken van geld voor een tennisbaan of extra personeel in dienst nemen. We bieden wel onze urgentielijst aan de Stichting Welzijn in onze gemeen te aan met de vraag welke punten voor inspraak in aanmerking komen en hoe die procedure georganiseerd moet worden. Op diverse punten wil len we heel bewust een stukje ge meentelijk meedenken overlaten aan buurtgroepen of belangenorga nisaties en dan niet alleen over de aanleg van een speelweide, maar over het hele ruimtelijke plan. Het blijft alleen ontzettend moeilijk we moeten beseffen dat we nog geen tien procent van de bevolkingraken, maar wel enkele honderden inwo ners." Dronten kent spoedig drie zoge naamde 'artikel 61-commissies', waarin slechts één lid van de ge meenteraad zitting hoeft te hebben: de gezondheidsraad, de sportraad en de commissie voor de Meerpaal („een mieters rotgebouw, leuk voor de tv, maar moeilijk te beheren en er als gemeenschapscentrum mee te werken," aldus mr Van Veldhuizen). „Dat is dan een formele wijze om er 'wij' in plaats van 'zij' van te maken. Maar ook onze taak als groeigemeen- te hebben we met de bevolking be sproken." „Volgens het rijk moet Dronten uitgroeien tot maximaal 40.000 inwo ners; de gemeente diende als op- vanggebied voor de overloop uit de overvolle randstad. In de nota 'Ruimte voor groei?' hebben we de drie woonkernen (Dronten en de bij dorpen Swifterband en Biddinghui zen) die vraag voorgelegd: wilt u dat? De nota is geschreven naar aanlei ding van de klacht van een aantal mensen, dat zei: 'We worden onrus tig. zoveel nieuwe gezichten, de ge zelligheid raak weg, waar bent u mee bezig?' „De bevolking is bereid die op- vangfunctie uit te voeren. We hadden natuurlijk nog veel harder kunnen groeien; we hebben ook een hogere groeilijn dan de meeste ge meenten, maar we liggen ver onder het percentage van Lelystad en Al- mere. Er is geen sprake van dat we met die plaatsen te vergelijken zijn: Dronten blijft de agrarisch ingestel de gemeente." Voorzieningen De uitbreiding van het huizen- en inwoneraantal vergt ook verbetering van de voorzieningen. „Het gemeen tewerk is ontstellend druk," zegt de burgemeester, „volgend jaar berei ken we de 18.000 inwoners. Daarvoor zijn scholen nodig, wegen, huizen, sportaccommodatie en welzijnsvoor zieningen. In de beide dorpen komt een dorpshuis en een zwembad. Dat vergt allemaal erg veel van het appa raat en tegelijk willen we waarma ken dat de inwoners zich betrokken voelen bij de besluitvorming." „De pioniersgeest is er nog steeds," meent mr Van Veldhuizen, „maar maak het niet te mooi. Er zijn vraag tekens genoeg, er zijn zeker mensen die het bestuur te autoritair vinden. De totstandkoming van het winkel centrum heeft een uiterst moeizaam verloop gehad: een negatief verhaal, maar ik heb er geen spijt van. We zijn geen engelen en Dronten is geen paradijs. Maar in 1972 is er bij de samenwerking die er al was rond de gemeente activiteit ontstaan. Dronten is na vijf jaar geen ingesla pen gemeente, er is altijd wat te doen. Iedereen die in het gemeente lijk bestel zijn energie kwijt wil, kan altijd terecht. Het overgrote deel van de mensen, die Dronten in de afgelo pen jaren weer verlaten hebben, was gelukkig met hun woonplaats, maar ook met het contact tussen bevol king en overheid." VAN EEN LEZER Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat» sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. „Ik geloof .dat we zeer open zijn"," zegt mr Van Veldhuizen. „De notu len van b. en w. liggen ter inzage voor ambtenaren en raadsleden; de raadsleden hebben volstrekt vrije toegang bij de ambtenaren. Voor het publiek hebben wij eigenlijk geen geheimen. Uit de aanbiedingsbrief van de begroting is alles te lezen, ook voor anderen buiten het gemeente lijk apparaat. Naast de begroting hebben we een urgentieplan met de wensen tot en met 1980 en met een lijst van wat men tot 1980 wel kan vergeten. Het experiment met de stage voor raadsleden is door ieder een erg gewaardeerd. Tientallen ge meenten hebben ons gevraagd hoe we het doen." Is de pioniersgeest van het eerste begin er nog? Burgemeester Van Veldhuizen: „We proberen dat elan vast te houden. Dat lukt niet als we het gemeenteapparaat tot een soort administratiekantoor maken, waar de beherende instantie zit, de zete lende overheid. Dat is het loket voor de boodschappen. Natuurlijk hoort dat er allemaal ook wel bij; ook hier kan je een visakte halen en een ge boorte aangeven. We zijn wel dege lijk overheid. Maar we doen er alles aan om de burgers bij het publie krechterlijke gen meenschappelijke gebeuren te betrekken. De bevolking moet niet het „zij"-gevoel hebben, maar het „wij"-gevoel: niet „de ge meente doet het", maar „we doen het met z'n allen"." „Dat klinkt erg mooi", vervolgt hij licht grijnzend, „en je hoopt dat er iets van is over gekomen in die vijf jaar. Het is een doelstelling voor de gemeente, naast de taak en de functie die in de wet omschreven zijn. Ook in de verhouding gemeen teraad-college is dat „wij "-gevoel merkbaar. Door het haast volmaakte programcollege (PvdA, Combinatie Christelijke Partijen en VVD met verder nog de eenmansfractie van de Gereformeerde concentratie) be staan er nauwelijks of geen te genstellingen tussen raad en college. Of er is geen oppositie of de gehele EDE De 31-jarige kantonnier A. Zeevalking uit Megchelen in de Gel derse gemeente Gendringen is giste ren overleden nadat hij geraakt was door een schot uit een jachtgeween 's Morgens was hij op een militair terrein in Ede met ecu n het fretteren (met een Lv oo ko j- nen jagen) toen de c/Iega suj l- de en zijn geweer afgum. Zeev. .ung werd van een afstand van tweeën halve meter in het hoofd geraakt. onder redoctie van loes smit Acrobaten op de schrijfmachine, die per half uur 10.800 aanslagen kunnen produceren, vulden giste ren de Rotterdamse energiehal. Op een fluitsignaal barstten als klaterende watervallen de natio nale kampioenschappen machi- neschrijven los. Net zo goed als men in ons land de wedstrijden kleiduiven schie ten, dakzitten en pinda-bomen- planten kent, heeft ons land se dert gisteren een wedstrijd in het machineschrijven Voordat die officieel zou be ginnen, was er voor de deelne mers gelegenheid om wat in te tikken. Een mogelijkheid, die overigens door de koude voor de vingers van de kandidaten wel nodig bleek. Men probeerde de handen wat te warmen aan de dit jaar gehouden kersttoespraak van de koningin, die als „intik- tekst" gebruikt werd. Kort ddarna konden eerst de snelheids- en daarna de accura- tesseproeven beginnen. Bij een voorronde in de Haagse hou- trusthallen bleek al. dat Neder land over een aantal typisten be schikt, die ruimschoots voldoen aan de internationale norm voor klassering. Wereldkampioen is nu een Oostenrijkse, die op een elektrische machine 623 aansla gen per minuut netto behaalde. Bij de wedstrijden machine- schrijven is men overigens bij zonder streng. Voor een foute aanslag worden bij de snelheid sproeven honderd aanslagen af getrokken en bij de accuratesse- proef zelfs vijfhonderd aan slagen. Nog even wat cijfers: aan de wed strijden in Rotterdam namen gis teren 69 deelnemers deel. Onder hen bevonden zich twaalf Bel gische en negen mannelijke kan didaten. Bij de toedstrijden ma chineschrijven mocht men zowel op elektrische waarvan 52 deel nemers gebruik maakten) als op niet-elektrische machines (die door zeventien kandidaten geko zen) tikken. De drijfveer om mee te doen is voor iedere deelnemer weer ver schillend. Eén van de deel neemsters, mevrouw Tjong a Tjoe uit Den Haag. die werkzaam is op een bank, zei hierover: „Ik vind het een uitdaging. Je kunt je nu eens heerlijk zelf waar maken. Er komt wel een beetje prestatie zucht bij". De wedstrijden werden georgani seerd door de groep Nederland van Intersteno, die daarmee een goede Nederlandse ploeg wil sa menstellen voor de deelneming aan de wedstrijden voor de we reldkampioenschappen, die op 24 juli 1977 in Rotterdam worden gehouden tijdens het grote inter nationale congres met deelne mers uit vijfentwintig landen. De winnaressen van de type-wedstrijden: mevrouw Mensschaart uit Delft en mevrouw Wagner uit Gouda (resp. links en rechts). mingsproject, het Casa Mia, ge sticht. Niet ver van Barneveld en Amersfoort ligt in de Gelderse Vallei het jeugddorp De Glind van de Rudolphstichting, die daar in opdracht van de gerefor meerde kerken kinderen verzorgt en opvoedt, die thuis in probleem situaties zijn geraakt. Dat jeugddorp, waar 170 jongens en meisjes van alle leeftijden in zeven groepshuizen en drieën twintig pleeggezinswoningen verzorging en opvoeding ontvan gen, bestaat nu vijftig jaar. En dan praten we nog niets eens over de voogdij-afdeling van de stichting, die nog eens ruim hon derd pupillen, verspreid over het hele land, helpt en begeleidt). Ter gelegenheid van het gouden jubi leum van De Glind is de actie „Dubbel Gouden Dak" in het le ven geroepen. De bedoeling is geld bijeen te brengen voor een vierentwintigste pleeggezinswon ing in het dorp, maar dat niet alleen. De Rudolphstichting wil met instemming van het Alge meen Diakonaal Bureau in Leus den de helft van het jubileum bedrag weggeven aan een zuster instelling die het niet makkelijk heeft: het protestants jeugdcen trum Casa Materna in Napels, dat al zeventig jaar oud is en geleid wordt door ds Emanuele Santi en dr Teofilo Santi; ook „Trouw" heeft daar enkele jaren geleden een actie voor gevoerd. In het centrum Casa Materna worden 150 kinderen dag en nacht ver zorgd en dagelijks komen er nog tweemaal zoveel kinderen binnen voor onderwijs en een warme maaltijd. Bovendien hebben de Santi's in de stad Napels een vor- Wie dit jeugdwerk in eigen land en in Napels wil steunen, kan een gift storten op postgiro 137200 t.n.v. De Rudolphstichting, onder vermelding van „Dubbel Gouden Dak". En wie er nog meer over wil weten, kan terecht bij De Ru dolphstichting. postbus 130 in Barneveld, tel. 03425-1441. Toen ze de walvis vonden, lag het dier op een bergplateau in de buurt van Los Angeles, acht kilo meter ver van de oceaan en vijf honderd meter hoog. Zo ver van zijn element deerde de walvis niet, want hij moet ruw geschat, al wel veertien miljoen jaar dood zijn. Dat meent althans curator Barnes van het natuurhistorisch museum in Los Angeles, die de ontdekking van het fossiele zoog dier „van wereldwijde betekenis voor de wetenschap" noemt. Waarschijnlijk, zegt hij, is dit dier een voorouder van onze blauww walvis. Eens, toen het nog in de oceaan rondzwom, was het 7'/i meter lang en tussen de acht en tien ton zwaar. Dat het al zo lang dood is leidt Barnes af van de vindplaats: dat gebergte moet elf tot veertien miljoen jaar geleden deel van de oceaan geweest zijn; door vulkanische activiteiten werd de bodem van de zee om hoog en vervolgens ver wegge drukt aldus nog steeds de ge leerde Barnes. Hij heeft de walvis- resten overigens niet zelf ontdekt; de eer komt toe aan een student met heel goeie ogen, die de pïek op enige afstand op zijn motor fiets passeerde. A Koning Winter denkt voorlo pig nog niet aan weggaan. Alles wijst erop dat de laatste dagen van 1976 vorstig zullen blijven. De thermometer daalt 's nachts tot waarden tussen -5 en -10 en dat lijkt toch wel ergens op. De mid- dagtemperaturen zijn op een niveau van circa -3 graden. Pas tijdens de jaarwisseling zal het temperatuurniveau wat hoger komen, zo om en nabij het vriespunt. Dat het koude weer voorlopig door gaat, komt deels door een ho- gedrukgebied (bescheiden) boven Polen met een kemdruk van 1.020 millibar en verder door het belangrijk vertragen van de gisteren ge signaleerde depressie uit Groenland. Die bevond zich gisteravond nog altijd op cir ca 470 kilometer ten west- noordwesten van Ierland. Kemdruk 982 mb„ verwachte uitdieping tot 978 mb. Dat is verderaf dan voorzien was. Het minimum komt zo lang zaam naar het oosten en daarmee ook het bijbehoren de storingssysteem, dat de voor vandaag aangekondigde neerslag ook langer uitblijft en vermoedelijk niet voor nieuwjaarsdag zal vallen. Nu de papieren zo liggen, gaat een continentale zuid- tot zuidoostelijke wind voort met de aanvoer van koude vrieslucht uit Duitsland. Neem daarbij de aanwezig heid van een sneeuwlaag in het grootste deel van het land en het zal duidelijk zijn, dat de winter zich op dit mo ment eerder nog wat (zelf) versterkt dan overweegt de biezen te pakken. Trouwens, dat was gisteren ook overal duidelijk aan de lucht te zien. Dc laagste temperatuur in de nacht van dinsdag op woensdag in Nederland die mij werd doorgebeld, was -10.1 graden celsius op een amateurstation bij Bolsward. Vlak boven de sneeuw werd het daar -12 graden. Het Deense Aalborg kwam tot-13 graden, stations in midden- en noord-Zweden benevens noordwest Rusland -36 h -38 gfraden, Nesbyen in zuid-. Noorwegen meldde -23 graden. Opmerkelijk was de zware sneeuwval op Goeree en de vrij belangrijke sneeuwhoog te op enkele Zuidhollandse eilanden, respectievelijk 30 40 cm en 12 cm. In hoeverre bij dat eerste getal opwaaiing een rol heeft gespeeld, bleef onduidelijk. Dat ook zuid west-Nederland nu flink mee doet met de winter, bleek uit de temperatuur van -4 gr. C. gistermiddag op Roosenburg en de -9 graden van giste renavond halfacht in Roo sendaal bij 7 cm sneeuw. Met een hogedrukgebied aanhoudend boven Groen land (1.042 mb) en depressies boven en nabij Scandinavië lijkt de huidige luchtdruk verdeling als twee vlokken sneeuw op die welke vaak als een voorbereidende fase van een werkelijke strenge winter met „groot spul" in januari en februari wordt gezien. Al leen doet hij zich ook wel voor zonder dat er een Sibe risch vervolg op komt. En dat juist maakt het volslagen on mogelijk te zeggen, wat er binnenkort, in januari en fe bruari 1977, zal volgen. Nog even het slot van ons verhaal over dat koude uit einde van 1923, u weet wel, met Avereest op -22.3 graden Celsiusin januari volgden er op een laatste de pressiepassage via Engeland naar Frankrijk belangrijke hogedrukgebieden boven de Oostzee en de Botnische Golf. Die veroorzaakten ook een koud begin van 1924 met her haaldelijke matige tot stren ge vorst, maar door opkomst van hogedrukgebieden van de Azoren viel in de loop van de maand de dooi in. In de tweede helft van februari volgde er een nieuwe koude golf. In het Alpengebied heerst strenge vorst: -8 a -14 graden. Van vandaag af wordt het er Station Amsterdam weer Dc Bill nnbew Dcclcn onbew Eelde ml5, Eindhoven zw. bew Den Helder miSl R'd. onbew Twente onbew Vhosingen onbew, Zd Limburg onbew Aberdeen onbew Athene Keh bew. Barcelona onbew. Bfhm half bew, Bordeaux onbcw Brussel zw bew. Frankfort onbew Gentve onbew Helsinki gch bew. echter iets minder koud. vooral in de wat hogere la gen. De kans op sneeuw blijft gering. In de Haiz kan er in de middelste en hogere lagen bij 25 tot 45 cm sneeuw goed worden geskied. Sneeuw hoogte Hohe Geiss 33 cm ou de sneeuw, 4 cm verse. De sneeuwhoogten in het Zwarte Woud en de Beierse Alpen variëren van 20 cm in de da len tot 40 70 cm in de hogere lagen. Feldberg meldt 70 cm oude sneeuw en 4 cm verse. Overal zijn de omstandighe den voor de wintersport uitstekend. Locarno motregen Londen onbew Luxemburg bcht bew Madrid <eh bew Malaga motregen Mallorco regen Munchcn /w bew Nice mnt 2 l'cht bew mul Rome gch bew Spl't i« bew Stockholm fch bew Wenen ha,f bew Zurich sneeuw Casablanca zw bew lstanboel zw b*w Las Palmas mis, Hoog water. 31 december 1877 Vllsstngen 10 04-22.40, Harlngvlletsluizen 10.16-22 53, Rot terdam 1159; Scheveningen 11.25. IJmuiden 12.07; Den Helder 2.28-14.53; Harllngen 5.00- 17.37; Delfzijl 7.18-20.10. neerslag max 7-19 uur 0 •2 0 0 •3 -4 0 1 0 -3 0 •3 0 4 0 •3 0 2 0 11 0 -4 02 0 -2 0 -5 0 -0 1 -14 2 -4 10 0 b 0 2 0 8 0 1 5 7 M 0 12 0.1 2 8 0.1 12 12 10 13 0.1 0.1 -2 0.1 -3 II 16 0 8 0 23

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5