Jörensen aan top CIA, ichlesinger op energie i/linimum aan vertrouwen voor Schmidt 01 i -n. Ik - Libanees kabinet wil per decreet regeren Corvalan vertrok tegen zijn zin Gandhi gispt zoon Sanjay en communisten 'ieuwe ministers in Amerikaanse regering: Premier: om land op te bouwen rgentijnse junta blijft nog iar praat met burgers Kritiek op houding van Rode Kruis Aanhangers van „Sjanghai-kliek" aangehouden echte start van de Westduitse bondskanselier Richard: Britse rol in Rhodesië kan uitweg geven M n Foekoeda gekozen tot voorzitter Japanse liberalen ,HELP LIBANON" RT&aG 24 DECEMBER 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 £HINGTON (Reuter, UPI. AP) De gekozen Amerikaanse president Jimmy Carter heeft jeren Theodore Sórensen benoemd tot hoofd van de inlichtingendienst CIA en James llesinger tot speciaal presidentsadviseur voor energiepolitiek. Joseph Califano wordt minister r welzijn en onderwijs. De belangrijke posten in de regering Carter zijn nu ingevuld. isaties. die strijd voeren tegen (ontwikkeling van kernenergie zich hevig verzet tegen Esingers benoeming Zij noemen een groot voorstander van de n van meer kerncentrales. Schle- r is onder meer voorzitter van •ommissie voor kernenergie ge- De nieuwe presidentsadviseur i voornaamste taken krijgen: I ontwikkelen van energiebron- j het bevorderen van een groter uik van kolen (ten opzichte van j en ook het ontwikkelen van de nergie. als dat noodzakelijk (ht blijken De nieuwe adviseur felf dat de Verenigde Staten on- inkelijker moeten worden van I olieleveranciers. s Rodney Schlesinger is 45 jaar bas op de Harvarduniversiteit fcenoot van de huidige minister (buitenlandse zaken Heny Kis- Zijn grote bekendheid kreeg >en hij vorig jaar door president werd ontslagen als minister j defensie. Daarvoor was Schie fer onder meer hoofd van de CIA. :ns de jongste verkiezingscam- he trad hij op als adviseur van de iblikein Ronald Reagan, de nieu- jjresident Carter en diens Demo- ;che rivaal Henry Jackson, jesinger heeft er steeds voor ge- l dat de begroting voor defensie worden verhoogd om de Sowjet- k de baas te kunnen blijven. Op ^Pentagon heeft Schlesinger zich t gemaakt voor een politiek van aangepaste antwoord, ook wat (kemwapengebruik betreft. ^drachten jodore Chaikin Sörensen. 48 jaar. (veneens geen onbekende in de hingtonse regeringsgebouwen nieuwe CIA-directeur was naaste >eur van president John F. Ken- t en schreef vele van diens toe- :en. Hij hielp in 1962 mee aan de besluitvorming rond de Cubaanse rakettencrisis. In 1970 streed Sören sen mee op de zetel van de twee jaar daarvoor vermoorde senator voor de staat New York en presidentskandi daat Robert Kennedy maar hij ver loor Sörensen is nu nog deelnemer in een New Yorks advocatenkantoor. Het nieuwe CIA-hoofd zei gisteren tijdens een persconferentie zich be wust te zijn van de ..grote ver antwoordelijkheid" die hij krijgt te dragen Hij meende door zijn Witte Huis-verleden op de hoogte te zijn van het werk van de inlichtingen dienst. Hij zei niet bij voorbaat tegen geheime opdrachten van de CIA te zijn maar de president en het Congres zouden er wel achter moe ten staan De Washingtonse advocaat Joseph Califano. 45. wordt de nieuwe man voor onderwijs, welzijn en ge zondheidszorg Califano is voormalig adviseur van wijlen president Lyn don Johnson. Hij adviseerde hem onder meer met betrekking tot het zogenaamde Great Society- programma, dat gericht was op de verbetering van de sociale voorzie ningen in de VS. De overige belangrijke ministers in de regering-Carter zijn: Cyrus Vance (buitenlandse zaken). W Michael Blum^enthal (financiën). Harold Brown (defensie). Griffin Bell (justi tie). Cecil D Andrus (binnenlandse zaken). Bob Berland (landbouw). Ju- anita Kreps (handel).. Ray Marshall (arbeid). Patricia Roberts Harris (volkshuisvesting en ruimtelijke or dening) en Brock Adams (transport) Bert Lance wordt hoogste financiële adviseur. Charles Schultze econo misch adviseur en Zbigniew Brze- zinski adviseur voor veilig heidsvraagstukken. BEIROET (Reuter. UPI) De Libanese regering heeft het parlement gevraagd haar volmachten te geven om per decreet het land over de gevolgen van de burgeroorlog heen te helpen. De nieuwe premier van Libanon Se- lim al-Hoss zei de volksvertegen woordiging gisteren dat de regering dringend verlegen zit om deze vol machten Hij heeft daarom een wetsvoorstel ingediend, waarbij de openbare orde. de nieuwsvoorzie ning en de economie voor een tijdsduur van zes maanden worden gecontroleerd. De verwachtingen (NOS AIRES, (AFP, AP, UPI) De Argentijnse junta blijft aqug maar president Jorge Videla heeft wel laten doorschemeren 5?*k het'driemanschap volgend jaar overleg kan plegen met Ssers. luchtmachtcommandant generaal Orlando Agosti. Guerrillero's Bij gevechten tussen Argentijnse militairen en guerrillero's zijn de af gelopen twee dagen zeker acht men sen gedood. De schermutselingen vonden plaats in La Plata, vijftig kilometer ten zuiden van de hoofd stad Buenos Aires, en Haedo. dertig kilometer ten westen van de hoofd stad. Het politiek geweld heeft het afgelopen jaar in Argentinië aan ze ker 1418 mensen het leven gekost. Ook is opnieuw een journalist ont voerd en wel Ricardo Mach Cano van het dagblad Prensa Libre. Enke le uren voor zijn ontvoering was de zestien dagen geleden gekidnapte te levisieverslaggever Robert Vacca vrijgelaten. eraal Videla sprak met de pers in tana met geruchten dat er veran- ing^n op til zijn in de junta. Het ^SJtair bestuur werd de laatste tijd 'ritiseerd door rechtse militairen willen dat de krijgsmacht in Ar- 'inië aan de macht blijft, terwijl •la na verloop van tijd zou willen jrïjfigkeren naar de democratie. ben L,„ dat het gesppgfc met bur. begin kan zijn van een her- .«..de democratie, maar voegde an toe dat er 'geen grens is ge- d' aan het militair bestuur. unta werd op 24 maart geinstal- zijn dat het al-Hoss de volmachten zal geven en bovendien een motie van vertrouwen zal aannemen. Het parlement kwam onder strenge veiligheidsmaatregelen voor het eerste bijeen sinds een Arabische vredesmacht op 15 november een einde maakte aan de gevechten. De politie had prikkeldraadversperrin gen aangebracht langs de wegen naar het Mansoerpaleis. de grote vil la in Beiroet waar 72 van de 99 parle mentsleden bijeenkwamen voor de reden van al-Hoss. De premier deed de volkvertegen woordigers een somber relaas van de situatie in Libanon, waar de 19 maanden durende burgeroorlog vol gens de officiële cijfers 40.000 men senlevens had geëist. Hij zei dat dui zenden man of vrouw verloren had den, dat er duizenden wezen zijn en vele duizenden invaliden. Duizenden verloren hun huis en hun werk en de oorlog leidde tot de vernietiging van de Libanese economie. De schade aan de economie van Libanon wordt geschat op zeven miljard gulden. De premier zei nog dat de wederopbouw afhangt van de hulp. die de andere Arabische landen zullen bieden. pol 'veilf na(*at de strijdkrachten de re erdJ"8 van mevrouw Isabel Peron -b 0 er hadden geworpen. Behalve Videla. dcopperbevelhebber van leger bestaat het driemanschap 2i|n' admiraal Emilio Massera en Een hartelijks ontmoeting tussen partijleider Breznjew en de Chileen Corvalan. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM - Luis Corvalan, de leider van de Chileense communis tische partij die enkele dagen gele den in Zwitserland tegen de Rus sische dissident YVladimir Boe- kowski werd uitgeruild, heeft Chili tegen zijn wil verlaten. Dit hebben verschillende mede gevangenen van Corvalan in het Chileense concentratiekamp Tres Aiomos verklaard, die in de afgelo pen week naar het buitenland wer den verbannen. Enrique Brain Pi- zarro, een lid van de revolutionaire beweging MIR, die op een lijst van zestien personen stond, die wegens „gevaar voor de nationale veilig heid" het land moesten verlaten, zegt Corvalan nog vlak voor de uit wisseling te hebben gesproken en dat deze de voorkeur had gegeven om in Chili te blijven. Corvalan werd gisteren, ofschoon hij reeds zondag in de Russische hoofdstad aankwam op het vliegveld van Moskou officieel welkom geheten, en ontmoette daar na partijleider (Leonid Breznjew). Volgens waarnemers in de Sowjet- Unie kwam Corvalan gisteren vanuit Minsk naar Moskou. Corvalan werd op het vliegveld begroet door twee vertegenwoordigers van de Rus sische communistische partij leiders van de Chileense communisten, en vijfhonderd Zuidamcrikaanse stu denten. Verontwaardigd Pizarro, die ruim twee jaar in Chi leense concentratiekampen ver bleef en ook zwaar mishandeld werd reageerde gisteren veront waardigd op de bekendmaking van de voorzitter van het Internationa le Rode Kruis. Alexandre Hay. dat de omstandigheden in Chili zo wa ren verbeterd dat het Rode Kruis binnen zes maanden alle activitei ten voor politieke gevangenen in dat land wil staken. ..Het Rode Kruis beschikt over alle gegevens om de misstanden in Chili aan de kaak te stellen", aldus Pizarro Vol gens Pizarro is de situatie in Chili niet verbeterd, maar eerder ver slechterd De junta treedt alleen maar selectiever op bij de aanhou ding en marteling van politieke ge vangenen Pizarro weet tal van voorbeelden van mensonterende toestanden in Chili in de afgelopen periode. Zo werd in oktober van dit jaar de Chileense socialist Eduardo Charmes Barros doodgeschoten, omdat hij aan een hongerstaking in een gevangenis had deelgenomen Het lichaam van de Chileense com muniste Marta Ugarte werd on langs op het strand gevonden met afgehakte handen. Nieuwe ruil Boekowsky heeft inmiddels voor gesteld dat met medewerking van Venezuela. Mexico en Costa Rica de Chilleens communist Jorge Montes wordt geruild tegen de Cu baanse anti-Castro activist Huber Matos Matos zit op Cuba een ge vangenisstraf van twintig jaar uit nadat hij zich tegen Castro had verzet, met wie hij eerder heeft samengewerkt Volgens Boekowski is Castro niet tegen uitwisseling van de twee mannen Boekowski zei mogelijk naar Chili te gaan op uitnodiging van presi dent Pinochet, maar niet in de eerste plaats uit dankbaarheid maar „om de vrijlating te be werkstelligen van een aantal onge lukkige gevangenen". Aanslag Bij een mislukte aanslag op het ge bouw van het onafhankelijke dagblad An Nahar zijn gisteren de dader en een Syrische soldaat om het leven gekomen Bij de aanslag met een anti-tankgranaat liepen drie menden verwondingen op De gra naat ontplofte toen de dader zijn identiteitskaart tevoorschijn haalde, waarmee hij het krantengebouw wil de binnen komen WASHINGTON (AP, jUuter) - Gróot-Brittannië kan een rol spelen als „scheidsrechter" tussen blank en zwart in Rhodesië. Dat heeft de voorzitter van de Geneefse confe rentie over Rhodesië, Ivor Richard, gisteren in Washington gezegd Omdat blank Rhodesië zich eenzij dig onafhankelijk heeft verklaard is Groot-Brittannië staatsrechtelijk nog steeds ..verantwoordelijk" voor de vroegere kolonie. Bij het begin van de conferentie in Genève wei gerde Londen nog een actieve rol te spelen bij een oplossing maar het lijkt er. aldus waarnemers, op dat het deze mening steeds meer begint te herzien. Een van de mogelijkheden die Ri chard wil onderzoeken voor de Ge neefse bijeenkomst 17 januari wordt hervat, is een commissie van blanke en zwarte Rhodesiërs die de ministe ries van defensie en justitie moet beheren tot het zwart Rhodesië volgens een omstreden afspraak 1 PEKING (Reuter) Drie hoge be stuurders van de Chinese stad Sjanghai zijn bij een zuiveringsactie gearresteerd. De drie functionaris sen zouden „onder invloed" staan van de weduwe van Mao Tse-toeng. Tsjiang Tsjing en andere radicale leiders. De drie. allen secretaris van het communistisch partij-comité van Sjanghai, zijn Ma Tein-shoei, Hsoe Tsjing-hsien en Wang Hsioe-tsen. NEW DELHI (UPI) Voor het eerst sinds zij elf jaar geleden aan de macht kwam heeft de Indiase premier mevrouw Indi ra Gandhi kritiek laten horen op de Moskou-gezinde commu nistische partij (CPI). Haar zoon Sanjay. was haar hierin voorgegaan Hij was daarop onder vuur komen te liggen van de Moskou-communisten waarmee mevrouw Gandhi nu de vloer aanveegde. Omdat Sanjay nooit premier of pre sident zal worden maar op zijn hoogst congreslid is de kritiek van de CPI in feite niet op hem gericht maar op mij. zo zei zij De Moskou communisten zeggen dat ze mij steu nen. maar in feite beledigen ze me. aldus de Indiase premier Haar opmerking dat Sanjay het niet verder zal brengen dan congreslid noemen de waarnemers in India „op vallend" Tot nu toe werd Sanjay steeds gedoodverfd als de mogelijke opvolger van zijn moeder als pre mier Zijn ster is de laatste tijd sterk gaan stralen aan de Indiase politieke hemel. Sanjay heeft een vijf puntenpro gramma opgesteld voor het „jeugdcongres", een onderdeel van de oppermachtige. regerende congrespartij in India Het roept on der andere op tot scholing van de maart 1978 onafhankelijk wordt. De zwarte nationalisten eisen dat de overgangsregering tot die tijd in meerderheid zwart is met zwarte mi nisters op defensie en justitie. Ri chard voegde daar echter aan toe dat Groot-Brittannië geen troepen naar Rhodesië zal sturen en dat het niet de verantwoordelijkheid zal ne men voor het bestuur in de over gangsperiode Massamoord Groot-Brittannië zal niet deelnemen aan het onderzoek naar de moord op 27 zwarte plantage-arbeiders in Rhodesië. afgelopen zondag De zwarte guerrillastrijders en de blan ke minderheidsregering beschuldi gen elkaar over en weer van de moord en hebben beide op een on derzoek aangedrongen Indira Gandhi massa, afschaffing van bruidschat ten (die fnuikend kunnen zijn voor de maatschappelijke ontwikkeling), aanpaasing van het kastestelsel, ge boorten beperking en tyebossing om verdere erosie tegen te gaan De Moskou-communisten hebben gedreigd met politieke actie op het Indiase platteland als de congres partij niet het economische beleid van de CPI aanvaardt Zij eisen on der andere naasting van bedrijven en beschuldigen de regering ervan de rijken beschermen ten koste van de boeren en arbeiders Goede betrekkingen Volgens waarnemers duidt de kritiek van Gandhi erop dat zij erop ver trouwt goede betrekkingen met Mos kou te kunnen onderhouden on danks kritiek op de CPI Het bete kent ook dat de Moskou communisten evenmin als vrijwel al le andere groeperingen sinds m India de noodtoestand werd uitgeroepen, niet voor het oordeel van de premier gespaard blijven De Moskou-communisten steunen haar sinds 1969 toen de vleugel van mevrouw Gandhi door een breuk binnen de Congrespartij tot een min derheid werd teruggebracht Bij de verkiezingen van 1971 wist zij echter een meerderheid te behalen zodat zij nu niet langer van de steun van de CPI afhankelijk is om te overleven or J. den Boef de benauwd kleine meerderheid, waarmee de Westduitse idsdag Helmut Schmidt als bondskanselier heeft herkozen, ?rend is voor de steun die zijn coalitieregering van SPD en )P onder de afgevaardigden van deze partijen heeft, dan gaat niet alleen een bijzonder moeilijke tijd tegemoet, maar moet zich tevens afvragen, hoe lang hij nog kanselier zal blijven. cher| is d€ persoonlijke stijl van verlmidt. die hem steeds meer na- laar y gaat berokkenen. Dat is tijdens ÜJ W verkiezingscampagne gebeurd, >pnifc hij zijn tegenstanders onge- Dn scherp te lijf ging. Als kanse- —J heeft Schmidt in die dagen grote tische fouten gemaakt, die hem da een dubbele politieke neder- 16 bezorgden. Zijn partij verloor 1 t minder dan zestien zetels in de hdsdag en de coalitie met de FDP i slechts overeind blijven, omdat (kleine liberale partner zich vrij lillend wist te handhaven. Bij een iets eenfer verlies (ruim 0.5 procent) zou eneirnidt In de oppositiebanken te- dePt zijn gekomen, ig 1 sluw dit laatste niet Is geschied, heeft zall voornamelijk te danken aan nngtoz-Josef Strauss, voorzitter van CSU. de Beierse zusterpartij van CDU en Helmut Kohl. Het is dlde ambitieuze en niemand en ontziende Beier, die In 1972 de i-democratische kanselier Wil- idt aan een formidabele over- g hielp, die in oktober van dit talrijke kiezers zo kopschuw te. dat zij opnieuw of voor het hun heil zochten bij de coalitie- itie^Jen en die vervolgens een mis- poging deed om de schuld in de van ex-kanseliers- Kohl te schuiven. nin: Al geruime tijd voordat de Bondsdagverkiezingen werden ge houden. was algemeen bekend dat Schmidts regering een schuld van vele miljarden Marken had doen ont staan op het gebied van de finan- ciëring van de pensioenen. Het was tevens duidelijk dat ingrijpende budgettaire maatregelen nodig zijn om de voor 1 juli 1977 geplande ver hoging van de pensioen-uitkeringen met tien procent te kunnen verwe zenlijken. De oppositie beloofde er voor te zullen zorgen, dat de rechten van de ouden van dagen onaange tast zouden blijven. Ook Schmidt verzekerde de kiezers met stemver heffing: „Uw pensioenen zijn veilig". Pensioenen Nog maar ruim twee maanden later bleek Schmidt zijn belofte te hebben vergeten. Glashard liet hij een plan publiceren, waarin de verhoging van de pensioen-uitkeringen werd uitge steld tot 1 januari 1978, blijkbaar onder het motto dat Je je niet hoeft te houden aan beloften, die je tijdens een verkiezingscampagne worden af gedwongen. Zulke dingen gebeuren regelmatig en niet alleen in West- Dultsland Maar Schmidt bleek to taal verkeerd te hebben gegokt, want er brak een storm van veront waardiging los, die er toe leidde dat - Wv Bondskanselier Helmut Schmidt (links) en de afgetreden minister Walter Arendt. de kanselier doorzijn eigen partij tot de orde werd geroepen Hals over kop werd de voorgenomen maatregel Ingetrokken met het door zichtige excuus dat er nog geen defi nitieve beslissing over de verhoging van de pensioenbedragen was geno men. Tegelijk werd echter bekend gemaakt, dat de verhoging wel per 1 juli zal doorgaan, maar dat zij voor anderhalf jaar inplaats van één jaar zal gelden. Het kwaad was echter geschied en zelfs de meest regerings gezinde dag- en weekbladen lieten het woord „woordbreuk" vallen en constateerden een verlies aan geloof waardigheid. Schmidt had zich op heterdaad op kiezersbedrog laten betrappen en het was duidelijk dat de gevolgen niet zouden uitblijven. Een eerste aanwijzing dat het ver trouwen in Schmidt een deuk had gekregen, was de zeer geringe meer derheid. waarmee hij in de Bondsdag werd herkozen. Schmidt was er zó van overtuigd dat hij zou worden herkozen, dat hij het niet eens nodig oordeelde een zieke SPD- er aan de stemming te laten deelne men. Met 252 van de 253 stemmen van de coalitiepartijen zou de horde van de vereiste absolute meerder heid van 249 stemmen gemakkelijk worden genomen Toen de (in het geheim uitgebrachte) stemmen wer den geteld, bleken er echter maar 250 op Schmidt te zijn uitgebracht. Aanwijzing Het aantal tegenstemmers was 243, hetgeen overeenkomt met het totaal aantal stemmen van CDU en CSU. Eén stem bleek ongeldig te zijn en er was één stemonthouding In het gunstigste geval leidt dit tot de conclusie dat twee afgevaardigden van de regeringspartijen hun stem niet op Schmidt wilden uitbrengen om daarmee hun misnoegen te de monstreren Want zouden twee le den van de oppositie niet hebben tegengestemd, dan zou men zelfs tot de slotsom moeten komen, dat twee afgevaardigden van de SPD of de FDP tot de 243 tegenstemmers moe ten behoren. Overigens is in geen van beide gevallen met zekerheid te zeggen, tot welke partij(en) de pro teststemmers behoren. Wel is er een aanduiding, dat het waarschijnlijk leden van Schmidts eigen SPD zijn geweest. Een dag vóór de stemming in de Bondsdag had een lid van de Bondsdagfractie van de SPD al openlijk te kennen gegeven, tegen Schmidt te zullen stemmen. Het was de strafrecht expert Müller-Emmert, die zich later door leidende SPD-polltici liet be praten en zijn dreigement introk. Mogelijk heeft Müller-Emmert zijn stem ongeldig gemaakt of zich van stemming onthouden. Niet uitgeslo ten Is voorts, dat twee leden van de SPD zonder daar van tevoren ruchtbaarheid aan te geven van het geheime karakter van de stem ming gebruik hebben gemaakt om hun ongenoegen over het persoonlij ke beleid van Schmidt te demon streren. Aftreden Of er enig verband bestaat tussen dit stemgedrag en het feit, dat pas na de herverkiezing van Schmidt aan de SPD:fractie werd meege deeld dat Walter Arendt was afge treden als minister van arbeid, valt moeilijk te beoordelen Het is moge lijk dat het aftreden van Arendt. die verantwoordelijk is voor de pen sioenaffaire. niet zózeer geheim was gehouden, als Schmidt had gewild Interessanter is echter de vraag of Schmidt wel een meerderheid in de Bondsdag zou hebben gekregen, als het nieuws over Arendt vóór de stemming bekend zou zijn geweest. Waarom zou Schmidt anders tegenover de fractie van zijn eigen partij zo n strikte geheimhouding hebben bevolen? Arendt is alszondenbok de woestijn ingestuurd, nadat Schmidt vele maanden lang heeft geprobeerd, hem ertoe te bewegen om aan te blijven. Het was een publiek ge heim. dat Arendts positie al vóór de verkiezingen van 3 oktober zó uit zichtloos was. dat hij daar zelf con sequenties uit wilde trekken. Schmidt heeft echter pas na zijn vergeefse poging om de verhoging van de pensioen-uitkeringen uit te stellen, uit taktlsche overwegingen in het aftreden van Arendt toege stemd op het voor deze minister minst gelukkige ogenblik Het beleid van Arendt was echter in werkelijkheid het beleid van Hel mut Schmidt, eerst als minister van financiën en economische zaken, la ter alleen als minister van financiën en sinds twee en een half jaar als bondskanselier Zonder de Instem ming van Schmidt kon Arendt niets doen. want het Is bekend, dat Schmidt niets aan anderen kan overlaten Hij neemt zelf de be langrijke beslissingen Er was een tijd dat hij zich daarop kon beroe men en beroepen. Dat gaat nu niet langer op. TOKIO (Reuter. UPI) De eerste en tweede kamerleden van de rege rende Japanse liberaal democra tische partij (LDP). hebben Takeo Foekoeda gekozen tot voorzitter van de partij. Hij was de enige kan didaat waar de in totaal 392 LDP afgevaardigden op konden stem men Verwacht wordt dat de 71- jarige politicus vandaag gekozen zal worden als opvolger van de huidige premier Takeo Miki die met pensi oen gaat. Deze beslissing zal worden genomen door het Japanse lagerhuis waar de LDP een krappe meerderheid van vier zetels heeft Foekoeda is in het verleden minister van financien en van buitenlandse zaken geweet. (ADVERTENTIE) giro 3)68300 kloditch Komit— Paltstinê Postbu» 565 tutrochl.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7