---AUTOBIOGRAFIE
iragen van autogordels
|en groot probleem
Maar
Het:
Kerstmusical
van Dick Klomp
op de plaat
[uinige Ford-motor
jp half cilindertal
Chinees automerk
Peking in Europa
Seflabapk
NUTSSPAARBANK
LEIDSE SPAARBANK
Fiets wint terrein
actie van ANWB, RAI en VVN:
swov
12
Amerika ziet nog
af van luchtzakken
Nerveuze rijders
slokken benzine
Voorwaarden voor
ingebruikneming
van „Westraven"
Uitholling van
bedrijfsleven in
haven beëindigd
Protest tegen
„passende arbeid"
^r^iDAG 20 DECEMBER 1976
AUTO/BINNENLAND
TROUW/KWARTET H9
door Sicco de Jong
plicht om op de voorste zitplaatsen van auto's gordels te dragen wordt weer verzaakt en voor
er men gordels draagt, gebeurt dit vaak verkeerd. Dat blijkt uit vergelijkingscijfers van de
phting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid en de ANWB. Veilig Verkeer Nederland
laadt zich over hernieuwde campagnes om het goed dragen van autogordels te propageren.
HOE TE RIJDENl OP GLADDE WEGEN 0
izamenlijke actie van WN, RAI
~iVB om gratis gordels te keu-
len een zo goed mogelijke wer-
daarvan te verzekeren heeft
(maar een gering aantal automo
len bereikt. De ANWB stelde
jvoor zijn technostations één
open en kreeg rond driedui-
i automobilisten voor de gordel-
Maar ook met de dagelijks
jend „Autogordel Servicestati-
f' meegeteld daarvan zijn er nu
n Nederland zal hoogstens één
:ent van alle bijna vier miljoen
nobilisten van de gordelkeu-
gebruik gemakt hebben.
j aantal is temeer beneden de
pt, omdat uit de rapportering
r de ANWB blijkt, dat meer dan
ielft van de ter keuring versche-
automobilisten de gordels niet
genoeg draagt. Velen gaan er
I verkeerd mee om. Vaak komt de
Bel griezelig dicht bij de hals
1 als men zijn stoel ver vooruit-
i— en talrijke automobilisten la-
1 de gordels gedraaid zitten bij het
Jestigen ervan. Schadelijk kan
zijn, dat men de sluiting op het
jaam in plaats van er naast laat
len, wat eveneens dikwijls het
1 blijkt.
Ifs de automatische rolgordel, die
men niet behoeft te stellen, biedt
nogal wat problemen. Indien men
deze rolgordels na elke rit los laat
schieten is de kans namelijk groot
dat de band gedraaid komt te zitten.
Deze gordels moeten dan ook lang
zaam met de hand worden terugge
leid. Bovendien twijfelen sommige
automobilisten er aan of zo'n rolgor
del werkt. Ze weten dan niet, dat ze
dit eenvoudig kunnen controleren
door een stevige ruk er aan te geven
of door even flink te remmen.
Onwetendheid omtrent autogordels
vormt dus al een probleem bij auto
mobilisten, die toch de moeite heb
ben genomen hun gordels te laten
controleren. Anderen konden nog
wel eens veel onwetender blijken.
Daarom wil VVN opnieuw met de
BOVAG en de RAI overleggen te
neinde tot een campagne op lange
termijn te komen. Bovendien wordt
er bij WN aan gedacht te zijner tijd
weer met een actie „strak en zeker"
op touw te zetten, zoals die in het
begin van dit jaar gevoerd werd.
Onderzoeken, die de Stichting We
tenschappelijk Onderzoek Ver
keersveiligheid heeft ingesteld, zou
den er op kunnen wijzen dat de WN-
if...
jjlgcns onderzoekingen in de Duitse bondsrepubliek, waar dit jaar het dragen
ik autogordels verplicht gesteld is, zit de helft van alle mensen in een
^keerde houding achter het stuur. Om daarop te wijzen is deze foto gemaakt,
j$ aangeeft, dat men het lichaam in de stand ,,12 uur 40" moet houden om
timaal baat te kunnen vinden bij het dragen van de autogordel.
prd verwacht binnen twee jaar mo- Vroeger hebben DKW en Saab ook
ren met zes cilinders te kunnen wel driecilindermotoren gebouwd,
puwen, waarvan doorgaans de - maar dat waren tweetakts met
Mft van het cilindertal ongebruikt
fcn blijven. Hiermee zou een
[andstofbesparing van gemiddeld
pn lot twintig procent bereikt kun-
'n worden. Het idee is niet vol-
rekt nieuw, maar praktische toe-
tssing ervan op grote schaal zou
it wel zijn.
et komt er op neer, dat de automo-
list zo lang hij niet te veel van zijn
otor vergt, rijdt alsof zijn motor
n driecilinder is. Moet hij passeren
een helling beklimmen, dan wor-
tn via een kleine computer ook de
idere drie cilinders in werking ge-
eld. Op dat moment verbruikt de
scilindermotor dus evenveel ben
als normaal onder dergelijke
hstandigheden het geval is.
aar rijdt men lange stukken zon-
ir schakelen en verlangt men wei-
ig extra trekkracht van de motor,
heeft deze aan de helft van zijn
dertal genoeg. Dat dit een on-
'en aantal cilinders is, schijnt
minder uit te maken,
kswagen heeft dit jaar in Duits-
Id al een Audi 100 met vijfcilinder
inemotor ten doop gehouden.
mengsmering. Volgens de eerste er
varingen van testrijders in Detroit
loopt de zes cilinder viertakt van
Ford echter ook op drie cilinders
probleemloos.
Het elektronisch systeem meet de
verschillende situaties, zoals tempe
ratuur, versnelling, motorbelasting
en snelheid en is geprogrammeerd
om op grond daarvan te kiezen tus
sen de werking van drie of zes cilin
ders. De drie uitschakelbare cilin
ders zijn voorzien van kleppenselec-
tors, die kunnen openen en sluiten
op commando van de computer.
De huidige Ford-motor, waarop dit
systeem wordt toegepast is een vijf
liter voor lichte vrachtwagens. Maar
de bedoeling is er ook mee te komen
in personenauto's. Daartoe wordt
gewerkt aan een achtcilindermotor,
waarvan vier cilinders buiten en in
werking gesteld kunnen worden.
Het cilindertal kan reeds gehalveerd
worden bij snelheden van 40 km per
uur en het enige grote technische
probleem van het moment is nog het
voldoen aan de Amerikaanse uit
laatgasvoorschriften.
START MET VERSTAND
_Tips voor automobilisten.
campagne enig succes heeft gehad.
Nadien is in elk geval het dragen van
autogordels weer toegenomen, al is
de jongste tendens dat men opnieuw
minder trouw aan de wettelijke
plicht voldoet
Vooral binnen de bebouwde kom rij
den velen vaak zonder gordel, hoe
wel juist daar het effect van het
dragen nog de meeste bescherming
kan bieden. Een maand na de invoe
ring van de draagplicht op 1 juni
1975 peilde de SWOV, dat hier 61
procent aan zijn plicht voldeed,
maar drie maanden later was dit
aantal gedaald tot 49 procent. Ook
dit jaar onderzocht de SWOV in hoe
verre gevolg gegeven werd aan de
wettelijke maatregel en wel in de
zelfde maanden, juli en oktober.
Eerst bleek het dragen van gordels
iets toegenomen, tot 55 procent,
maar weer was het drie maanden
later slechts 50 procent binnen de
bebouwde kom.
Buiten de bebouwde kom wordt de
maatregel serieuzer nageleefd, maar
valt eenzelfde tendens te onderken
nen: 78 procent in juli 1975, 67 pro
cent in oktober 1975, 72 procent in
juli 1976 (na de actie „autogordels
vast en zeker") en 70 procent in okto
ber van dit jaar.
Volgens de SWOV kan het goed dra
gen van de autogordel door alle auto
mobilisten nog altijd jaarlijks twee
honderd doden en meer gewonden
verschil uitmaken. Maar velen erva
ren vooral de driepuntsgordel nog
als te hinderlijk. De heupgordel en
de automatische rolgordel worden
dan ook frequenter gedragen.
De Amerikaanse regering is voor
lopig niet van plan de luchtzak in
plaats van autogordels of samen
daarmee verplicht te stellen. Op
nieuw zullen, uitgebreidere proeven
nodig zijn om te constateren of deze
„air bag" die bij botsingen auto
matisch opblaast en inzittende van
auto's opvangt werkelijk zinvol is.
De aftredende Amerikaanse minis
ter van Verkeer, William T. Cole
man, zal nog begin januari het
Congres voorstellen om in 1979 en
1980 te komen tot een half miljoen
van luchtzakken voorziene auto's.
Dit zou moeten gebeuren door de
automobilisten een aanzienlijke
korting op de luchtzak te geven, iets
wat de auto-industrie eventueel sa
men met de overheid zou kunnen
bekostigen. Een maximumprijs van
vijftig dollar (130 gulden) per
luchtkussen zou. dit voor automobi
listen aantrekkelijk moeten maken.
General Motors sluit dit jaar een
experiment met luchtzakken af,
zonder dat daaruit voldoende gege
vens tevoorschijn zijn gekomen. In
totaal werden er maar elfduizend
van verkocht voor prijzen van rond
driehonderd dollar en daarmee zijn
te weinig aanrijdingen voorgeko
men om wetenschappelijk houvast
te bieden.
Nervositeit kost meer benzine, zo
heeft het Volkswagen-concern uit
eigen onderzoek kunnen vaststellen.
Bij metingen van verbruikscijfers
bleek niet alleen de autoconstructie,
maar ook de geaardheid of de stem
ming van de automobilisten van
grote invloed.
Naar gelang van de rijstijl kan een
verschil in benzineverbruik van
rond dertig procent optreden tussen
rustige en gespannen rijders of
rijdsters, aldus VW. Daarbij behoeft
niet altijd de snelle rijder méér ben
zine te verbruiken. Ook bij hoge
snelheden doet namelijk een rustige
behandeling van het gaspedaal het
benzineverbruik afnemen.
De gevolgtrekking is, dat wie het er
op toelegt bewust kalm aan te doen,
daarmee per honderd afgelegde ki
lometers meer dan drie gulden kan
verdienen voor zichzelf en tegelijk
zuinig omgaat met energie voor de
gemeenschap.
DEN HAAG De ambtenaren die
bij waterstaat werken willen dat het
kantoorpand Westraven bij Utrecht
eerst beveiligd wordt, alvorens ze er
in trekken.
Dat is het meerderheidsstandpunt
van de bijzondere commissie van
overleg voor ambtenaren. Het ge
bouw is, zoals bekend, bestemd voor
de hulsvesting van een aantal over
heidsdiensten, die nu nog verspreid
in Utrecht zijn gehuisvest. Maar het
bouwwerk grenst aan een opslag
park met tanks waarin onder meer
benzine is opgeslagen.
Schakel bij het starten
alles uit watelektrici.
telt vraaqt (b v radio
en verlichting)
VEILIGHEID in de WINTER
.Tips voor automobilisten
Start niet aarzelend
mear tot ca.een halve
minuut ononderbroken
indien dit nodig mocht
zijn!!"
Moet u verschillende
keren starten wacht
dan minstens Irran lus.
sen 2 pogi
Staat um bevroren
sneeuw, ijs etc .draai
uw wielen dan recht,
dit vergemakkelijkt
[rijden
Open één van uw rui.
ten opeenkierlbv de
achterramen), de rui.
ten beslaan dan niet!!
Houdt afstand1 Rijdt
men op sneeuw dan
heelt men4totl2maal
meer afstand nodig
om te stoppen dan on.
der normale ornstan.
digheden
Schakel uw hoofdlich.
ten aan in sneeuwstor.
men Vallende sneeuw
vermindert het uitzicht
Verminder snelheid
voordat u een bocht
maakt1 Bereidt uvooi
op remsituaties
Raakt u vast
sneeuw start dan in
de 1« versnelling en
trek langzaam zovèr
mogelijk op en schalel
dan in de achteruit,
dan weer vooruit en
dan weer achteruit.
Herhaal deze schom.
meibeweging tot uw
auto vrij komt
Staat uw auto in be.
vroren sneeuw en ijs.
start dan in de 2«ver.
snelling. Zet ook uw
voorwielen recht
Als u probeert uit
de sneeuw te komen
laat dan de koppeling
met te vlug opkomen
Rijdt men mde
sneeuw en moet men
remmen, matig dan'
lang van te voren uv
snelheid TRAP NIET
FORS OP OE REM
Na de komst van Japanse automer
ken naar Europa is ook China hier
als auto-exporteur begonnen. In de
Franse havenstad Marseille zijn de
eerste Pekings aangekomen: een
merk terreinvoertuig dat in de Chi
nese hoofdstad wordt gebouwd door
de Dong Fang Hong-auto-fabriek.
Of de Chinese auto naar Nederland
komt, is nog niet bekend, maar op
den duur lijkt dit een logische ge
volg van de exportplannen. In 1974
begonnen de Chinezen reeds de Pe
king in Amerika te verkopen. De
prijs wordt daarbij zeer aantrekke
lijk gehouden: zesduizend dollar of
35.000 Franse francs komt neer op
rond zestien- k achtienduizend gul
den voor Nederland, afhankelijk
van het feit of het model als perso
nenwagen dan wel als bedrijfsauto
wordt aangemerkt.
Voor deze prijs biedt de Peking een
2,5 liter motor van 75 pk met aan
drijving op alle vier wielen en een
jeepachtige vierdeurs carroserie
met afneembaar dak. Het model is
ADVERTENTIE
door Haro Hielkema
Dick Klomp, organist van de doopsgezinde Singelkerk in
Amsterdam, heeft een paar jaar geleden heel wat aarzelingen
moeten overwinnen, voordat hij de eerste noten van een
kerstmusical op papier durfde te zetten. Voor Klomp, die weke
lijks de gewijde muziek uit de pijpen blaast, verder op be
graafplaatsen en crematoria toch niet bepaald de vrolijkste
klanken voortbrengt en ineens de tekst „Immanuel" van caba
retschrijfster Ingrid van Delft voorgezet kreeg, was het een grote
gok.
Stukje bij beetje waagde hij zich aan
de compositie die hij met een groep
je kinderen dat in de Singelkerk
knutselde uitprobeerde. Het mu
ziekstuk groeide met de week, het
„knutselclubje" breidde zich uit tot
een groep van zo'n 25 kinderen en
een combo met een orgel, een piano,
twee trompetten en slagwerk. Vooral
het samenspel van een echt pijpen-
orgel en de piano (bespeeld door
Klomp zelf) was een vondst, die in de
kerk knap tot uiting kwam. De uit
voeringen in 1974 kregen een enthou
siast onthaal, vorig jaar kwam de
musical op het televisiescherm en nu
is ook een plaat uitgebracht.
Een verrukkelijk stukje muziek met
een tekst vol spontane uitdrukkin
gen: de musical begint met het
kerstverhaal in vrije bewoordingen.
„Een wolk van een jongen", roept
Jozef, uitgebeeld door de Ameri
kaanse teener Al Cox, die misschien
niet de Nederlandse taal volledig
machtig is, maar zich vol vuur op
zijn rol heeft geworpen.
Kritiek
Het tweede deel (na de woorden: „en
toen groeide-ie op, groeide-ie groot.
En zijn wijsheid, die werd groot")
bevat kritiek op de maatschappij;
het is een wonderlijke ervaring om
Johannes de Heer-achtige klanken
bezongen te horen met de woorden:
„Ik wijs u voortaan welke weg u
moet gaan naar een betere maat
schappij." Het slot behandelt de
vraag wat de boodschap van kerstin
de hedendaagse tijd inhoudt: „Aan
ons is 't weer in te haken op wat
Immanuel God met ons u zei."
Het beluisteren van „Immanuel"
de tekst en de muziek is een ware
verademing, wanneer net daarvoor
de kerstboodschap van Vader Abra
ham of Willem Duys met zijn Ham
monds door de ether heeft gevri-
breerd. De teksten van Ingrid van
Delft zijn direct zonder poespas of
clichérijmelarij ze brengen een
historie in een begrijpelijk taal over.
Verrukkelijk
Dick Klomp heeft een verrukkelijk
stuk gecomponeerd, waarin allerlei
vormen uit de wereld van de muziek
zijn ingebracht. Het begint met een
passionachtige ouverture; er is mu
ziek uit de cabaretsfeer en een
marslledje; er zijn recitatieven van
de tenor en aria's van het koor. En
aan het slot is het of je Piet van
Egmond in de Alle-Dag-Kerk op het
orgel hoort spelen. De zangstemmen
zijn niet professioneel, maar wel ge
weldig enthousiast. Soms slaat een
stemmetje over. maar dat doet niks
af aan de totale indruk.
Voor 21 gulden is de plaat (met
tekstblad) bij de Singelkerk in
Amsterdam (Singel 450) af te halen.
Per giro kost de plaat 24 gulden, over
te maken op postgiro 13500 van de
Gemeente Giro te Amsterdam, t.g.v.
D, Klomp c.s., nr. K 18490 met ver
melding van „Immanuel'' Telefo
nische inlichtingen 020-255474.
Hierbij de (verkleinde) omslagteke
ning van het bijbehorend tekstboek.
een degelijk leger- of terreinvoertuig
en de enige Chinese auto, waarvan
een grote serieproduktie bestaat:
men schat rond tienduizend wagens
per maand.
De Peking wordt in China zowel
door het leger als civiel gebruikt
voor alle mogelijke doeleinden van
transport en is in 1971 volop in pro-
duktie gekomen.
Inmiddels zijn enkele Nederlandse
importeurs reeds geïnteresseerd in
een Koreaanse auto, de Hyundai,
waarvan de komst in Nederland vol
gend jaar verwacht mag worden.
Deze auto wordt gebouwd door een
groot industrieel concern te Seoel.
Het is een model met een Italiaanse
carrosserie van de hand van Giugia-
ro, die ook voor VW en Alfa Romeo
werkt.
Verwacht mag worden, dat de auto-
importeurs ook de produkten van de
Volksrepubliek China niet zullen
veronachtzamen, nu daarmee op
hun terrein verkoopkansen blijken
te bestaan.
DEN HAAG Er zijn ook dit jaar weer meer dan een miljoen fietsen
verkocht, aldus de Stichting fiets in Amsterdam. Bij de kopers gaat de
voorkeur uit naar de sportieve modellen, in het bijzonder naar de lichte
sportfietsen, een ontwikkeling, die de laatste jaren al aan de gang is.
In 1960 werden er in ons land nog 519.000 nieuwe fietsen verkocht,
maar in 1972 werd voor het eerste het miljoen overschreden. Dat
betekent, dat wij met z'n allen in Nederland ruim 8.5 miljoen fietsen
hebben, waarmee naar schatting jaarlijks tien miljard reizigerskilome
ters worden afgelegd, zowel in het werk- als in het vrijetijdsverkeer.
Uit een internationaal onderzoek blijkt verder, dat in vrijwel alle meer
ontwikkelde landen sinds 1960 de verkoop van fietsen Is toegenomen,
vooral in Amerika, Duitsland, Nederland, Canada. Frankrijk en Zwe
den. Een grote markt voor fietsen is in Amerika waar tussen 1970 en
1973 de jaarlijkse verkoop steeg van 6,9 tot 15,2 miljoen stuks.
Voor de komende tijd wordt een jaarlijkse groei van de fietsenverkoop
van vijfg tot vijftien procent verwacht.
Was er in ons land een rage, die bij de jongelui leidde tot de aanschaf
van zogeheten opoe- of weduwefietsen (de oerdegelijke statige, zwarte,
onopgesmukte fiets), op het ogenblik is er een nieuwe ontwikkeling
aan de gang: de zware transportfiets en de trapbakfiets winnen weer
terrein.
AMSTERDAM - „Aan de uithol
ling van bedrijven van dochteron
dernemingen in de haven, lijkt
thans een einde te zijn gekomen."
Dit zei wethouder Goekoop
(havens) ter gelegenheid van de in
gebruikstelling van de grootste drij
vende grijperkraan in de Amster
damse haven bij het Havenbedrijf
„De Rietlanden BV". De wethouder
merkte voorts op dat het havenge
bied jaren geleden een ontwikkeling
te zien heeft gegeven, van fusies met
ln het bijzonder Rotterdamse be
drijven.
DEN BOSCH - De KWJ, beweging
van werkende Jongeren, ls bang dat
werklozen ln opdracht van de ge
westelijke arbeidsbureaus werk zul
len moeten aanvaarden bij uit
zendbureaus om hun uitkering niet
in gevaar te brengen. De afdeling
Den Bosch van de KWJ heeft bij
minister Boersma van sociale zaken
een krachtig protest laten horen te
gen de mogelijkheid dat de overheid
het werken via uitzendbureaus zal
gaan vangen onder het begrip „pas
sende arbeid" Dat zou betekenen
dat deze werklozen werk moeten
aanvaarden dat hun minder be
scherming biedt.
