leperking van
Hxport Franse
kerntechniek
81/z%
amro bank ei
81/2%
ome is niet langer eenheilige stad'
nn
Arafat waarschuwt
voor gevolgen van
ontploffing Bagdad
Britten hikken aan
tegen bezuinigingen
Regering-Manley wint
verkiezingen Jamaica
Carter benoemt
zwart Congreslid
tot VN-ambassadeur
Bom in hoofdstad
Argentinië doodt
vijftien mensen
Referendum in
Schotland en Wales
?|:é|yolg van samenwerking tussen christen-democraten en communisten
^DAG 17 DECEMBER 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
1
ADVERTENTIE
iekgn
aan j 1 1
um,
en
halflIJS (Reuter- AFp. AP) De Franse regering heeft gisteren
op in end 6emaakt geen bilaterale contacten meer te tekenen voor
Hoge rente!
verkoop van opwerkingsfabrieken die materiaal kunnen
Curopf^aardigen voor de fabricage van kernbommen.
Pee't
celhai staat in een communiqué dat
ialhai 'ren werd uitgegeven na een bij-
n aco omst van de Franse raad voor
rien 1 litvoer van kernmateriaal onder
vond zitterschap van president Gis-
rthea d'Estaing. Deze raad is in feite
commissie op regeringsniveau,
besluit werd genomen omdat
nkrijk, trouw aan zijn vreedza-
fen humanitaire traditie, niet wil
tefeni 'a6en aan de vreselijke dreiging
Stad [nucleaire verspreiding".
5 ja
amen I besluit om dit soort fabrieken
^een meer te verkopen komt tege-
W( jt aan het verlangen van de Ame-
d gr j*nse regering die fel gekant is
de export van opwerkingsfa-
n aan de ontwikkelingslan-
Zo heeft de Amerikaanse minis-
an buitenlandse zaken. Henry
iger bezwaar gemaakt tegen de
ig van een dergelijke fabriek
seu P3kistan omdat dit zou kunnen
tot een gevaarlijke versprei-
gl van kernwapens op het Indi-
e' subcontinent.
Frankrijk heeft nu beloofd alle lan
den die kernreactoren van Franse
makelij aankopen van brandstof te
zullen voorzien, waardoor het onno
dig wordt voor die landen om eigen
verrijkings of bewerkingsfabrieken
aan te schaffen, welke ook gebruikt
kunnen worden voor de produktie
van kernwapens.
De raad verklaarde verder dat
Farnkrijk zijn exportbeleid zal bepa
len „in overeenstemming met zijn
internationale verplichtingen", het
geen dan zal slaan op de transactie
met Pakistan.
De Amro vaste looptijdrekeningen.
Bij deze methode spreekt u met de Amro Bank
af hoelang u het gestorte bedrag wilt vastzetten.
Minimaal is dat 2 jaar. Maximaal 6 jaar. Hoe lan
gere tijd vast, hoe hoger de rente. De minimum
storting is f 100,-. De rente staat gedurende de
hele looptijd van de storting gegarandeerd
vast. De rente wordt jaarlijks uitgekeerd en
kan vrij worden opgenomen. De rentepercen
tages: 2 jaar is 6'/2%, 3 jaar: V/t%, 4 jaar: 8%,
5 jaar: 8Vt%, 6 jaar:
De Amro Spaarbiljetten.
Spaarbiljetten zijn waardepapieren met een
vaste looptijd, die in 2 of 5 jaar aangroeien tot
f 1.000,- of f10.000,-. Het aankoopbedrag is af
hankelijk van de looptijd en het bijbehorende
rentepercentage. De rentebetaling in één bedrag
aan het einde van de looptijd kan fiscaal gunstig
zijn. Nog een voordeel: de Spaarbiljetten staan
niet op naam. U kunt ze dus eventueel cadeau
doen. De rentepercentages zijn met een looptijd
van 2 jaar: 63/4%,en bij
een looptijd van 5 jaar:
het contact met Pakistan, dat
iljoen dollar bedroeg valt niet
onder het gisteren genomen
it, waar mee de „vreedzame en
nitaire Franse traditie" en-
in een ander licht komt te
De nucleaire beleidsraad in
Frankrijk, China en India zijn de
enige landen waarvan het bekend is
dat zij over kernmateriaal beschik
ken die het non-proliferatieverdrag
verdrag tegen de verspreiding van
kernwapens) niet hebben onderte
kend. Frankrijk maakt wel deel uit
van de informele „Groep van Lon
den", die onderling heeft afgespro
ken, internationaal toezicht op het
vreedzame gebruik van geëxporteer
de kerntechniek te zullen eisen.
iformeer bijeen'
Informeer bij een van onze 824 kantoren
/tervolg van pagina 1
P°Ü r |de te voeren buitenlandse poli-
vo zjei Schmidt dat zijn regering de
zez kiek van „goede nabuurschap en
n da fg^nootschap" zal voorzetten om
neei rmee bij te dragen aan het bevor-
sen enl Yan de internationale vrede.
eerz oqtspanningspolitiek jegen Oost-
*6pa en de politiek van verster-
g i-an de samenwerking met de
^efe de' wereld zal worden voortge-
$o zei Schmidt. Hij stelde de
i$e eenwording opnieuw als
en sprak zijn bezorgdheid uit
[et? economisch en sociaal „uit
gfroeien" van de Europese Ge-
:hap.
Édskanselier zei dat Bonn vo-
3,2 miljard mark meer aan de
l betaald dan het eraan had
d. Niettemin zal de Bondsre-
solidair blijven en de Euro-
e Integratie blijven bevorderen
de 'armere lidstaten steunen,
jrwiaarde daarbij is echter wel dat
a ^partners zelf het nodige doen om
jationale economie gezond te
i.Wij verschaffen hulp opdat
(ich zelf kan helpen", aldus
Ut.
hét NAVO-bondgenootschap
1 de, kanselier dat conventionele
npënihg als afschrikkingswapen
l.gpot belang blijft. Hij ver-
ffltte van het bezoek dat de Sow-
■Russische partijleider Leonid
fchjéw in 1977 aan Bonn zal bren-
.nieuwe krachtige impulsen"
r' de verdieping van de samen-
Ung met Moskou. Ook hoopte
'jop iriieuwe aanzetten" tot verwe-
ijklng van de slotakte van Hel-
dls in de zomer van 1977 de
érentie in Belgrado zal
Jatfsviiiden om dé inventaris óp te
kénl van wat er is gebeurd sinds
conferentie van Helsinki over Eu-
>ese veiligheid en samenwerking.
BEIROET (Reuter, UPI, AP) De Palestijnse leider Jasser
Arafat heeft gisteren gewaarschuwd voor een mogelijke
confrontatie tussen Syrië en Irak nadat Syrische troepen de
kantoren van pro-Iraakse kranten in de Libanese hoofdstad
Beiroet hadden bezet en de verschijning van de bladen hadden
verhinderd.
De Syrische actie volgde op een
bomontploffing afgelopen dinsdaga
vond op het vliegveld van de Iraakse
hoofdstad Bagdad, waarbij ten
minste drie mensen om het leven
kwamen en meer dan tweehonderd
mensen werden gewond. Irak heeft
Syrië de schuld gegeven van de aan
slag omdat het vliegtuig waarmee de
bom naar Irak kwam, vanuit Damas
cus was opgestegen. Syrië heeft deze
beschuldiging inmiddels van de
PLAINS (Georgia) (Reuter. UPI)
De toekomstige Amerikaanse presi
dent Jimmy Carter heeft gisteren
het zwarte Congres-lid Andrew
Young benoemd tot ambassadeur
bij de Verenigde Naties. Young is
daarmee de eerste zwarte Ameri
kaanse ambassadeur bij de VN en
tevens de eerste zwarte in het kabi
net van Carter. Verder werd bekend
gemaakt dat Zbigniew Bczezinsky,
Rusland-kenner en Carters adviseur
op het gebied van buitenlandse za
ken tijdens zijn verkiezingscampag
ne, benoemd zal worden tot nationa
le veiligheidsadviseur. Tenslotte zal
Charles Schulz, toezichthouder op
de federale begroting voorzitter wor
den van de raad van economische
adviseurs.
hand gewezen. Overigens was het.
volgens de gezagvoerder van het
vliegtuig, de bedoeling dat de bom
tijdens de vlucht was ontploft.
Syrische troepen, die deel uitmaken
van de vredesmacht van de Ara
bische Liga in Libanon, hebben gis
teren verhinderd dat de pro-Iraakse
kranten in dat land stemming zou
den maken tegen Syrië naar aanlei
ding van de bomontploffing in Bag
dad. De meest effectieve manier om
dat te doen was de bezetting van de
kantoren van de drie kranten, zodat
ze niet konden verschijnen. Het
optreden van de Syrische troepen
heeft grote onrust veroorzaakt onder
Palestijnen en linkse moslims, maar
werd door de rechtse christenen toe
gejuicht.
De centrale raad van de linkse mili
ties heeft een oproep gedaan aan de
christelijke president Elias Sarkis en
de Islamitische president Salim el
Hoss om tussen beide te komen ten
gunste van de bezette kranten. Pre
mier Hoss heeft aangekondigd dat
hij de bestandscommissie zal vragen
zich met de zaak bezig te houden.
De inbeslagneming van de zware wa
pens van de verschillende partijen in
Libanon levert de nodige problemen
op voor de bestandscommissie van
de Arabische Liga, aangezien men
geen duidelijk beeld heeft wat er aan
wapens is en omdat sommige Pales
tijnen weigeren de wapens die ze
hebben over te dragen.
LONDEN (Reuter, UPI) Groot-Bfittannië blijkt niet onver
deeld gelukkig te zijn met de bezuinigingsmaatregelen die
minister van financiën Denis Healy deze week heeft bekend
gemaakt. Niet alleen binnen de conservatieve oppositie maar
ook in de linker vleugel van de regerende Labour Party gingen
gisteren stemmen op voor het ontslag van de regering Callaghan
KINGSTON (Reuter, AP) De verkiezingen die afgelopen
woensdag op het Caraibische eiland Jamaica zijn gehouden
hebben een grote overwinning opgeleverd voor de regerende
Nationale Volkspartij van premier Michael Manley.
De regerende PNP zou in het nieuwe
parlement, dat zestig zetels telt, kun
nen rekenen op 44 afgevaardigden.
Dit betekent dat premier Manley,
die de afgelopen jaren een politiek
zeer onafhankelijke koers heeft ge
varen, weer vijf Jaar kan regeren.
De gematigder Jamaicaanse arbei
derspartij (JLP) die in de oppositie
is, zou niet meer dan veertien zetels
krijgen in het parlement. In de oude
volksvertegenwoordiging, die 53 ze
tels telde, beschikte de oppositie
over 15 en de regering over 35 zetels.
Oppositieleider Edward Seaga heeft
de nederlaag van zijn partij toegege
ven. Seaga heeft zijn campagne ge
voerd onder de leus dat een stem
voor Manley een stem voor het com
munisme zou betekenen.
De verkiezingscampagne op het ei
land is zeer fel geweest. Van de kant
van beide partijen is gebruik ge
maakt van geweld en aan beide zij
den zijn doden gevallen. De verkie
zingen zelf zijn volgens de politie
uiterst rustig verlopen. Het aantal
stemgerechtigden bedroeg 870.000
en van hen heeft 75 tot 80 procent
zijn stem uitgebracht, hetgeen door
politieke waarnemers hoog wordt
genoemd.
In zijn verkiezingstoespraken heeft
de 52-jarige premier gezegd de ban
den met het nabijgelegen Cuba te
willen aanhalen, een landhervor
mingsplan te zullen doorvoeren, de
suikercoöperaties te reorganiseren
en de boeren hogere lonen en meer
bevoegdheden te geven.
Zag het er eerder naar uit dat de
regering zou kunnen rekenen op de
steun van de vakbeweging voor haar
bezuinigingen, gisteren werd er van
de kant van de overkoepelende Brit
se vakorganisatie TUC zware kritiek
op de regering uitgeoefend. Len Mur
ray. de secretaris-generaal van de
TUC zei na een vergadering van vak
bondsleiders dat de TUC bijzonder
teleurgesteld was over de maatre
gelen van de regering. Hij liet
doorschemeren dat de maatregelen
mogelijk gevolgen zouden kunnen
hebben voor de manier waarop de
TUC zich houdt aan het sociaal
contract, dat ze met de Labourrege-
BUENOS AIRES (Reuter. UPI, AP)
Door de ontploffing van een bom
in een gebouw in de Argentijnse
hoofdstad Buenos Aires zijn 15 men
sen om het leven gekomen en zeker
30 gewond geraakt. De aanslag vond
plaats op de derde verdieping van
een gebouw van het ministerie van
defensie, waar een groep ambtena
ren een lezing van een hoge officier
bijwoonde. De stadguerillabeweging
van de Monteneros heeft de ver
antwoordelijkheid voor de aanslag
opgeëist. Politieke gewelddaden
hebben dit al aan 1383 mensen in
Argentinië het leven gekost.
ring gesloten heeft Murray stelde
volgend jaar zeer harde onderhande
lingen in het vooruitzicht (over een
vernieuwing van het sociaal
contract.
De Britse regering heeft deze week
sterke bezuinigingen aangekondigd
om zich van internationale steun te
verzekeren voor de positie van het
Britse pond. De maatregelen komen
neer op een besnoeiing van de over
heidsuitgaven voor onderwijs, socia
le voorzieningen en defensie. Verder
gaan de belastingen op tabak en
sterke drank omhoog.
Ondanks het sterke verzet van de
linker vleugel van de Labour Party
ziet het er volgens politieke waarne
mers niet naar uit dat de regering op
korte termijn zal aftreden.
LONDEN (Reuter. UPI) - De Britse
regering heeft gisteren bekend ge
maakt dat Schotland en Wales zich
in een referendum zullen mogen uit
spreken over beperkt zelfbestuur.
Minister John Smith, die met de
regio's belast is. deelde dit gisteren
mee op de vierde dag van het parle
mentaire debat over de oprichting
van een parlement in Schotland en
Wales. Verwacht werd dat er gistera
vond nog over de voorstellen van de
Labourregering gestemd zou
worden.
or J. den Boef
tief^H ^h de gevolgen van de (niet rechtstreekse) parlementaire samenwerking tussen christen-
va mbiraten en communisten in Italië is, dat Rome geen „heilige stad" meer zal zijn. Niet zozeer
b ndjai jhet een communistische burgermeester heeft gekregen, maar met name vanwege het feit
it èan eind wordt gemaakt aan de bevoorrechte positie, die de dictator Benito Mussolini in 1929
Vaticaan gaf.
Binnen de communistische partij,
die Andreotti het regeren mogelijk
maakt, is het verzet tegen de politiek
van de partijsecretaris Enrico Ber-
linguer nog altijd niet gebroken. De
ze heeft de partijleiding achter zich
staan, maar blijft moeilijkheden
houden met de basis, die aan het
echte en onvervalste communisme
wil vasthouden.
it dejcbmmunistische partij (PCI)
ór [afschaffing van de privileges
n cfe bpuselijke staat was, behoeft
de t fe [verbazen. De omstandigheid
ijb hter pilt de Democrazia Cristiana
d C) béreid was, haar medewerking
m venepèn. trekt de aandacht. Want.
h' ardit pioet wel worden afgeleid
nM t Wed -
t u
Voortbestaan van het bijna
geleden met het Vaticaan
•èkomen „Concordaat" (als
S 5 derdéej van de zgn. Lateranen-
rdregjeil) in zijh oude vorm, niet
- W In het belang van deze partij
frd géajcht.
politieke situatie in Italië, die het
risteri-democratische minder-
idskabinet van Giulio Andreotti
lkomén afhankelijk heeft ge
lakt yan de steun (door middel
ionthouding in het parle-
nti vkn de PCI, heeft ongetwijfeld
een versnelde drastische wijzi-
ig van het akkoord met het Vati-
bijgedragen. Andreotti, die
Mannelijk door verschillende
oeperingen binnen de DC werd te-
ngewerkt. heeft voor een realis
me benadering gekozen van de
able mén. waarmee Italië nu al zo
g wondt, geconfronteerd Hij heeft
de iieuwe situatie gebruik ge
nikt, poor grote schoonmaak te
uden. waar dat nodig en mogelijk
i i
Eén van de vertegenwoordigers van
deze stroming binnen de PCI is Um-
berto Terracini, één van de oprich
ters van de partij.
Van hem is bekend, dat hij zich
verzette tegen bevelen van de door
Moskou ingestelde Comintern, dat
hij uit de PCI werd gestoten, nadat
hij zich tegen het pact tussen Hitier
en Stalin (1938) had gekeerd, en dat
hij thans nog openlijk verkondigt. VGrOGliikiClQ
dat de Sowjet-Unie weliswaar geen I 3
stalinistische terreur meer kent,
maar een dictatuur is gebleven.
maatregelen tegen de liedjeszanger
Wolf Biermann tot een golf van pro
testen hebben geleid.
In l'Unlta, het blad van de PCI wordt
naar aanleiding hiervan begrip ge
vraagd voor „landen" die zich een
socialistische basis hebben gegeven,
na met onnoemelijke moeilijkheden
de uitbuitende klasse te hebben uit
geschakeld en nu een nieuwe maat
schappij proberen op te bouwen".
Velen in Italië vragen zich dan ook
steeds meer af, of men niet beter kan
afgaan op de opvattingen van oude
communisten als Terracini, die zeg
gen te „hopen dat het historische
compromis tussen communisten en
christen-democraten spoedig een on
bereikbaar doel zal blijken te zijn".
Recente ongeregeldheden in Milaan
Terwijl Terracini de Sowjet-Unie
aan de kaak stelt, omdat zij de bevol
king „vrijheid en politieke medewer
king" onthoudt, nemen Berlinguer
(en degenen die hij in de top om zich
heen heeft vergaderd) een veel voor
zichtiger standpunt in. Dit laatste
gebeurt ook ten aanzien van Oosteu-
ropese landen, zoals de DDR waar de
Premier Andreotti maakt intussen
dankbaar gebruik van de steun van
de PCI, omdat zij hem eigenlijk tot
niets verplicht en het „historische
compromis." volgens hetwelk chris
ten-democraten en communisten
samen een regering moeten vormen,
niet aan de orde behoeft te komen
De PCI steunt het kabinet van
Andreotti in haar eigen belang, om
dat zij meent op die wijze binnen
niet al te lange tijd een onmisbare
en tevens aanvaardbare regerings
partner te worden. Berlinguer heeft
echter openlijk toegegeven, dat de
PCI zich niet kan veroorloven
Andreotti's kabinet te laten vallen,
omdat Italië nu eenmaal geregeerd
moet worden en er voorshands geen
andere oplossing mogelijk is
Andreotti, die onlangs in Wash
ington besprekingen heeft gevoerd
om zich van financiële steun te ver
zekeren, waardoor als het ware een
„veiligheidsnet" zou ontstaan om de
lire voor een fatale val te behoeden,
verklaarde tegenover de „Wash
ington Post", dat de PCI voorlopig
nog niet aanvaardbaar is als rege
ringspartij.
Maar hij verdedigde de indirecte sa
menwerking tussen zijn partij en de
communisten door een vergelijking
te trekken tussen het heroriënte-
ringsproces van de Westduitse SPD
in de jaren vijftig en de huidige
ontwikkeling in de PCI, waarvan hij
hoopt dat zij zich ook bij de verkie
zingen vooreen Europees parlement
(in 1978 als alles meezit) demon
streert.
Nog zeer onlangs heeft Andreotti de
steun gekregen van de Nationale
raad van de DC. waardoor voorlopig
een eind is gekomen aan het streven
van mensen als Amintore Fanfani
(de vroegere partijleider, die nu
voorzitter van de Senaat is) om de
samenwerking met de communisten
ongedaan te maken.
Pogingen om de socialistische partij
te winnen voor hernieuwde samen
werking, zijn echter tot mislukken
gedoemd omdat de PSI alleen zit
ting wil nemen in een nationale re
gering, waarin ook de communisten
vertegenwoordigd zijn
Uiterst links
De grootste bedreiging voor het ka
binet van Andreotti komt echter
van de zijde van de vakbeweging,
waarin de communisten de be
langrijkste rol spelen.
De vakbonden hebben wel begrip
voor de noodzaak van de ingrijpen
de saneringsmaatregelen van de
premier, zij zien zich evenwel meer
dan in de afgelopen jaren het geval
was door uiterst linkse activisten in
de bedrijven geprest, tegen de rege
ringsmaatregelen te protesteren. Er
werden tot dusver vooral proteststa
kingen gehouden, maar de strijd
dreigt feller te worden. Het bezetten
van ministeries zou worden over
wogen
In verschillende steden hebben ui
terst linkse jongeren de laatste tijd
kassa s van bioscopen en dergelijke
oorden van vermakelijkheid bezet
uit protest tegen de te hoge prijzen
Kaartjes werden voor een vijfde van
de prijs verstrekt
De jongerengroepen die zich hier
mee bezighouden, beginnen echter
de sympathie te verliezen van het
deel van het publiek dat wel wat in
hun acties zag, omdat zij zich meer
en meer aan vandalisme schuldig
maken. Dat gebeurde bijvoorbeeld
in de Staatsuniversiteit in Milaan.
Een aanval op het Scalagebouw in
die stad mislukte, omdat de politie
met veel machtsvertoon optrad.
De acties van uiterst links zijn niet
in de eerste plaats gericht tegen het
christen-democratische kabinet,
maar tegen de PCI die achter de
drastische versoberingsmaatregelen
van Andreotti staat Zij heeft het de
vakbonden aanvankelijk onmoge
lijk gemaakt om tegen het rege
ringsbeleid in verzet te komen, het
geen niet wegneemt, dat ook in de
vakbeweging het besef leefde, dat
de sanering de werkende bevolking
niet ongemoeid kon laten. Zo kan
een situatie ontstaan, waarin de
vakbeweging ongewild tegenover de
PCI komt te staan
Niet naar Moskou
Het is de vraag of Berlinguer een
dergelijke ontwikkeling kan voorko
men. Hij zal het wel tot het uiterste
moeten proberen om tegenover de
christen-democraten geloofwaardig
te blijven. Een bewijs van goed ge
drag heeft hij zichzelf al gegeven
door niet in te gaan op een uitnodi
ging. in Moskou besprekingen te ko
men voeren. Formeel is hij verhin
derd, omdat hij al een invitatie van
de links-socialistische regeringspar
tij van Somalië had aanvaard