De kerk: supermarkt
voor velen
De treinlectuur van mr. J. Schuttevaer
Vandaag
Federatie van kerken
in Hoornsterzwaag
Tl
V-
Onze adressen:
Bosch&Keuning
boeken, waar veel
vraag naar isl
Priesters onder
beroepsverbod
LCGJ-kampwerk
jubileert
Conferenties
GROOT
NIEUWS
VOOR U
VOORBIJGANGERS:
Miljoen
exemplaren
evangelie Marcus
in Vlaanderen
VRIJOAG 17 DECEMBER 1976
KERK/BINNENLAND
TROUW/KWARTET #DAG
Mijn Utrechtse collega Henk de
Jong hij overleed een paar jaar
terug is een poos lid geweest van
de VPRO. Niet dat hij vrijzinnig
was. maar omdat de artikelen van
de Groningse kerkhistoricus J
Lindeboom in „Vrije Geluiden"
hem zo aanspraken Toen de
bijdragen van professor
Lindeboom (deze stierf begin 1958
tijdens een treinreis) uit dit
omroepblad verdwenen, bedankte
Henk de Jong voor de VPRO. Kort
daarop kreeg hij zijn stadgenoot
mr. J Schuttevaer op bezoek, die
hem vroeg waarom hij zijn
lidmaatschap had opgezegd.
Ik meld dit voorval om duidelijk te
maken dat de vunge vrijzinnigheid
van mr Schuttevaer gepaard gaat
met de ijver als van een
gereformeerde ouderling Hij zat
ien zit) de vrijzinnigen achter de
broek, zo gauw als hij meent dat zij
verstek laten gaan. Goed. in 't
geval van Henk de Jong had hij dus
een niet-vrijzinnige te pakken en
hij heeft er dan ook vriendelijk in
berust dat Henk de VPRO vaarwel
zei. maar als mijn collega de
vrijzinnigheid omhelsd had, zou hij
er niet zo makkelijk afgekomen
zijn. Mr. Schuttevaer is
vasthoudend en zijn vrijzinnigheid
heeft volstrekt niets met
vrijblijvendheid te maken.
Ik heb dit zelf zeer onlangs ervaren.
Enkele weken geleden schreef ik op
deze pagina een stukje, waarin ik
lichtelijk de spot dreef met het
wakkere blad „De Wekkerklok"
van de stichting N.V.O. (nieuwe
Vrijzinnige Omroep). Het gevolg
was een telefoontje van mr.
Schuttevaer: hij wou mij daarover
spreken, hij kwam wel naar
Amsterdam nee. dat was geen
bezwaar, hij had als gepensioneerd
hoofdinspecteur van de
spoorwegen de tijd aan zichzelf. We
maakten een afspraak in een
keurig Amsterdams etablissement,
waar alle gezindten zich thuis
kunnen voelen. Ook nu gaf mr.
Schuttevaer er blijk van. de zaken
op een gereformeerd-aandoende
manier aan te vatten. Hij kwam
niet met een vaag praatje, maar
had een getikt memorandum bij
zich. verdeeld in tien punten en
waarin ik even zovele malen op
mijn kop kreeg vanwege mijn
geschrijf.
Ik haast me te melden dat dit in
alle vriendelijkheid geschiedde en
dat het stuk geen afbreuk deed aan
de prettige toon van onze
conversatie, waarin mr.
Schuttevaer zijn vrijzinnig
verleden en heden blootlegde en
waarin hij onverschrokken als zijn
oordeel gaf dat vrijzinnigen, die
vandaag nóg lid zijn van de
VPRO-zonder-puntjes. grote
lapzwanzen zijn. Het zit hem hoog
dat deze omroep niet V.P. meer is
en dat de principieel-vrijzinnigen
in de ether geen onderdak kunnen
vinden. Bij de NCRV niet en bij de
IKON niet. Vandaar het ijveren
voor een N.V.O.
Ik hoefde van mr. Schuttevaer het
hele memorandum niet in de krant
te zetten, als ik maar duidelijk
maakte dat de N.V.O.'ers geen
reactionaire heden zijn, die de klok
terug wensen te zetten. Zij willen
(en nu citeer ik uit het
memorandum), geïnspireerd door
een vrijzinnige en van tolerantie
getuigende geesteshouding, radio-
en t.v.-programma's (doen)
verzorgen, welke a. objectieve
voorlichting en verantwoorde
meningsvorming beogen; b.
ontmoetingen van mensen van
verschillende religieuze of
maatschappelijke overtuiging
bevorderen, en c. kunnen bijdragen
tot geestelijke opbouw en
vernieuwing van de Nederlandse
samenleving.
'mr. Schuttevaer las me deze
volzinnen met sterke nadruk voor.
Ik trok op mijn beurt een fors
register open en gaf als mijn
oordeel dat het door mij
waargenomen nummer van „De
Wekkerklok" niet zozeer getuigde
van een verdraagzame en op
vernieuwing gerichte
geesteshouding als wel van
ouderwets-liberale knorrigheid:
getuige de uitvallen naar
vrijzinnigen, die niet terstond
hiep-hoi riepen bij de verschijning
van de stichting N.V.O. en naar de
IKON.
Mr. Schuttevaer werd niet boos.
maar gaf ook geen duimbreed toe.
Ik zei al dat hij gereformeerde
eigenschappen heeft. Wel stemde
hij toe dat „De Wekkerklok" breder
en voornamer van toon kon zijn
misschien, maar lk moest niet
vergeten dat heel wat vrijzinnigen
zich nog afzijdig houden. „Ze
wachten", zei mr. Schuttevaer
enigszins teleurgesteld, „op elkaar
en tot ze er een grote naam bij zien
staan. Op hen acht ik van
toepassing de woorden van J an
Greshoff: oud-liberaal,
wantrouwend en gezond
Toen we afscheid namen, liet mr.
Schuttevaer me zien, wat hij in de
trein las: de Stone-lezingen van
Abraham Kuyper. „Hoe vindt u
dat?", vroeg hij. Ik vond het
natuurlijk opmerkelijk dat iemand
Kuyper als treinlectuur neemt
door A. J. Klei
Maar ik vond het ook wel een
beetje passen bij de vrijzinnige mr.
Schuttevaer met zijn calvinistische
volharding. En bij dit stukje zet ik
een minder bekende karikatuur
van Kuyper. van Albert Hahn.
UIT
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948.
Westblaak 9. Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Van Agt (8)
Ambtenaar Sweers wil de kinderlij
ke hulpeloosheid van minister Van
Agt aan de kaak stellen. Voor ons is
dat een bewijs dat minister Van Agt
tenminste nog een eenvoudig mens
durft te zijn. De wereld zou er heel
anders uitzien als ieder mens durfde
„worden als een kind".
Hoogezand S.Teune
Niets
Vorige week bood Henk Jurriaans
aan de gemeente Amsterdam een
schilderij van hem aan waarop niets
te zien was. De titel was toepasse
lijk. Niets. Is dat een schilderij? Zijn
kunstbroeder Buitenman beschul
digt hem van plagiaat. Kan men op
Niets plagiaat plegen? Grotere ver
bazing: ruim twee weken geleden is
dit Niets aangekocht door de Beel
dende Kunstenaars Regeling van de
gemeente Amsterdam. De gemeente
Amsterdam heeft te kampen met
een groot tekort aan geld. Als lk zo
ga leven krijg ik dat ook. Ik heb
„niets" te koop: wie biedt? Ik kan
best wat geld gebruiken want ik heb
behoefte aan betere woonruimte.
Niets verbaast mij meer.
Den llaag H. Rietveld
Huls-hasj dealer (2)
Enkele raadsleden van onze grote
steden trachten ons volk nog dieper
in het gootgat te duwen. Experimen
ten met verdovende middelen, ma
ken niet alleen onze oudere, maar
ook onze jongere generatie, willige
onderdanen van het communisme.
Als dr. Schipper niet schijnt te we
ten wat de alles vernietigende uit
werking is van alle softdrugs, kan
hij beter ontslag nemen uit al zijn
functies. Als ons volk weer uit zijn
crisis wil komen, dan hebben we met
Gods hulp een volk. vooral een
jeugd nodig, die gezond is. naar li
chaam en geest Ik zou dr Schipper
adviseren dat hij met zijn advies
commissie eens een bezoek brengt
aan de heer Frinsel. Barndesteeg.
Amsterdam, met zijn jarenlange
loopbaan als drug-bestrijder.
Misschien dat hij dan over alle verd
ovende middelen anders gaat
denken.
Rijnsburg II. Wolthnus Sr
CDA-congres
In uw commentaar op het CDA-
congres zegt u onder de minpunten:
„Zo werd niet overduidelijk gemoti
veerd waarom in het dringend nodi
ge matigingsbeleid de riante positie
van de ambtenaren ongemoeid zou
moeten worden gelaten". De ach
tergrond van deze opvatting is
mijns inziens dat het CNV. waarvan
de meerderheid in ambtenarenbon
den is georganiseerd, zich niet kan
veroorloven de riante positie van
deze lieden te ondermijnen. Het
CNV neemt in het CDA een be
langrijke positie in. zodat het duide
lijk is dat het CDA en het ambtena-
renstandpunt niet te ver uiteen kun
nen liggen. Nu zullen de nodige be
zuinigingen dus ergens anders van
daan moeten komen (van groepen
en mensen die politiek minder sterk
staan!) Ik ben door één en ander
niet verrast, maar wel teleurgesteld.
Hciloo T. dc Groot
Soweto
In Soweto zie je minder dronken
mannen op straat. Volgens u zou dit
te danken zijn aan de studenten,
omdat zij zich gestort hebben op het
afbranden van de bierhallen. Er zijn
inderdaad pamfletten verspreid
door de Soweto Students Represen
tative Council in Soweto. waarin op
geroepen werd tot staking (wat niet
gelukt is). In dit geschrift werd ook
gemaand tot soberheid en een drei
gement aan smokkelkroegeigenaars
om geen drank te verkopen in de
zogenaamde rouwtijd. Maar de
zelfde studenten waren nauw be
trokken bij het boycotten van de
examens, waardoor duizenden zwar
te jongeren onder bedreiging belet
werden om examen te doen. Dit
alles ging gepaard met terreur,
brandstichting, diefstal en moord
onderling. Al deze onlusten wijzen
op een goed georganiseerd plan voor
een revolutie.
Idtn M. Visscher Dekker
Palestina Komitee
Uw James Dorsey heeft een opmer
kelijk artikel geschreven (11 decem
ber) over het Palestina Komitee.
Zijn opmerkingen over de ge
rechtvaardigde strijd van de Pales
tij nen zouden enkele jaren geleden
nog fanatiek en extreem genoemd
zijn. Alle hulde voor deze eerlijke
benadering. Dorsey heeft natuurlijk
gelijk, dat de contacten met zionis
ten nog niet breed genoeg zijn, doch
dit ligt niet aan het Palestina-
komitee!
De Nederlandse „Zionisten" laten
alléén van zich horen door valse
bommeldingen aan de zaal en de
Israëlische zionisten zijn nog druk
bezig hun houding te herzien. Dat in
Nederland het marxistische Pales
tina Komitee vrijwel de enige orga
nisatie is die voor de Palestijnse
strijd opkomt, is eigenlijk wel diep
treurig.
Zolang de situatie echter niet an
ders is. lijkt het Palestina Komitee
de aangewezen instantie om in Ne
derland alle steun te krijgen, zowel
van overheid als van particulieren
die wat willen doen. Het idee om een
PLO-kantoor in Nederland te vra
gen is zonder meer goed. Op den
duur zal er ook een ambassade moe
ten komen van de Palestijnse staat,
waarin naar ik hoop ook de (vriende
lijke) joden een rol zullen spelen van
belang.
Renkum W. Tj. Bin nerts
Palestina-Komitee (2)
In een quasi genuanceerd betoog
meent Dorsey dat minister Pronk er
goed aan zou doen het Nederlands
Palestina Komitee geen subsidie te
verlenen, in tegenstelling tot het po
sitieve advies door het NGO hier
omtrent Het Palestina-Komitee zou
het bestaan van het Israëlische volk
niet willen erkennen. Hoe dit ook zij,
naar mijn mening maakt Dorsey een
helaas maar al te vaak voorkomen
de onjuiste redenering.
Het Is namelijk een feit dat op dit
moment de leiders van de staat Is
raël het bestaan van een Palestijns
volk niet erkennen en dat de Pales-
tijnen op dit moment dagelijks het
slachtoffer zijn van Israëlisch zionis
me. Hoe gerechtvaardigd de veroor
deling van het zionisme in de Veren
igde Naties was. bleek dit jaar onder
meer uit de reis van premier Vorster
aan Israël om de samenwerking tus
sen Israël en Zuid-Afrika te verster
ken, en uit het uitlekken van rap
port van de hoge Israëlische
ambtenaar König. dat onder meer
plannen voor de verkleining van de
Arabische bevolking in Israël
inhield.
Nijmegen P. H. Hennekens
ADVERTENTIE
Louis Sinner
Vijf jaar leven met kanker
Duizenden mensen maken in Neder
land dagelijks mee wat Leendert Vriel
en zijn vrouw hebben beleefd
159 bladzijden, f 16,50
Fynn
Hallo meneer God
met Anna
Het ontroerende verslag van drie en
een half jaar uit het korte leven van
een kind. Geïllustreerd met
tekeningen. 192 bladzijden, f 16,50
Marie Edwards/
Eleonoor Hoover
Het rijk alleen
Bestemd voor al die alleenstaande
mannen en vrouwen die niet wensen
te leven alsof zij slechts een wachttijd
doormaken. Met een voorwoord van
ds. Alje Klamer.227 bladzijden, f 18,50
te koop in de boekhandel
PRAAG Op iedere acht priesters
in Tsjechbslowakije valt er
minstens eén onder het beroepsver
bod. Aldus melden vertrouwelijke
bronnen in Tsjechoslowakije. Tot
dusver zijn ruim vijfhonderd pries
ters voortijdig gedwongen met pen
sioen gestuurd, omdat zij weigerden
de stringente overheidsvoorschrif
ten op te volgen. Priesters in Tsje
choslowakije zijn gedwongen tot
een sacristiebestaan. Contact met
hun gelovigen, vooral met jeugd en
jongeren buiten de kerkgebouwen,
is strikt verboden. De priesteraan-
was wordt kunstmatig laag gehou
den. Jaarlijks worden slechts vijftig
kandidaten tot de priesteropleiding
toegelaten, ofschoon de belangstel
ling vele malen groter ls.
Van een onzer verslaggevers
HOORNSTERZWAAG De hervormde gemeente en de gere
formeerde kerk van de Friese dorpen Hoornsterzwaag, Jubbega
en Schurega zullen met ingang van 1 januari een federatie
aangaan. Al het kerkewerk zal gemeenschappelijk gedaan
worden.
Predikant van de federatieve ge
meente wordt ds. K. Lammertsma.
nu dominee van de hervormde ge
meente. Formeel is dat geregeld,
doordat de gereformeerde kerk (die
al vier jaar vacant was) ds. Lam
mertsma ook heeft beroepen, welk
beroep hij heeft aangenomen.
In hun overeenkomst stellen belde
gemeenten vast, „dat zij met elkaar
overeenstemmen ten aanzien van
het geloof in Jezus Christus onze
Heer en Heiland, zoals deze in ge
hoorzaamheid aan de Heilige Schrift
en in gemeenschap met de kerk van
alle eeuwen in de belijdenisgeschrif
ten wordt beleden." Zij zijn ervan
overtuigd, „dat zij elkaar als ge
meenten van Jezus Christus hebben
te aanvaarden en hebben daarom
besloten dit aanvaarden gestalte te
geven in een federatie, dat wil zeg
gen een verbond met behoud van
eigen zelfstandigheid."
Die eigen zelfstandigheid heeft voor
al betrekking op het nakomen van
de verplichtingen jegens beide lan
delijke kerken.
Elke zondag zullen twee
kerkdiensten worden gehouden, de
ene in de gereformeerde kerk van
Hoornsterzwaag. de andere in de
hervormde kerk van Jubbega. De
hervormde kerkgebouwen van
Hoornsterzwaag en Schurega zullen
niet meer voor zondagse
kerkdiensten worden gebruikt. Alle
katechisaties zullen gemeenschap
pelijk zijn. Het verenigingsleven is al
vrijwel volledig geïntegreerd. Bij een
eventuele predikantsvacature zal
steeds gezocht worden naar de
meest geschikte, ongeacht of deze
hervormd of gereformeerd is.
DRIEBERGEN De zojuist ver
schenen kampgids van het landelijk
centrum voor gereformeerd
jeugdwerk (LCGJ) „Wegwezen"
staat in het teken van een dubbel
jubileum. In 1977 bestaan de
jeugdkampen zestig jaar. terwijl
ook aandacht wordt geschonken
aan het feit, dat al 25 jaar zeilkam
pen worden gehouden. De nieuwe
gids maakt duidelijk, dat het aan
bod kampen voor kinderen <8-16-
jarigen) weer erg groot is. Ruim hon
derd kampen worden door het
LCGJ georganiseerd. Ook het aan
bod voor boven 16-jarigen mag er
zijn: meer dan zeventig kampen in
binnen- en buitenland worden in
Wegwezen aangeboden. De
kampgids Wegwezen is gratis ver
krijgbaar bij het LCGJ, afdeling
kampwerk, postbus 99, Driebergen.
Ik heb geen mens. Kerstcursus op
Den Alerdinck te Laag Zuthem (tel.
05290-541), 24-26 december.
ADVERTENTIE
nu in een
stijlvolle
moderne uitgave
met meer dan
200 kleurenfoto's
Een nieuwe, schitterende uitgave van
hel nieuwe testament m de omgangs
taal De meer dan 200 foto s. voorzien
van u»tvoe«ge beschotten. illustreren op
wezemijVe wijze de toch ai zo levendige
tekst Het resultaat >s tweeledig De
weigekozen foto s leiden er toe de tekst
met meer aandacht te lezen Anderzijds
geven zij oe lezer een nog levendiger
beeld van wét h»j leest
Enkele du»deii|ke kaarten m kleur en
een alfabetische woordenlijst kompiete-
ren de „toegankelijkheid van dit even
royale als haaie boekwerk, Het is ver
krijgbaar m een gebonden stevige band
met kleurig stofomslag.
Formaat 20 x 27 cm. 430 blz.
Prijs gebonden 35.-
Ook verkn/gbaar bi/ de boekhandel
-veer»,
r
-fc?
Nederlands
Bijbelgenootschap
Postbus 620. Haarlem
Aan die vesperdiensten van de IKON-televisie in de late zondag
middag beleef ik veel plezier. Vooral de laatste weken nu ze
worden uitgezonden uit de oud-katholieke kerk aan het Papen
pad te Zaandam. Een gereformeerde cantor geeft er de toon aan
voor het psalmgezang, dat echt ouderwets-rooms klinkt en
verbazend veel lijkt op de zang van de Brabantse kloosterbroe
ders in de vespers, die de KRO-radio vroeger uitzond op zondag
middag. Toen de roomsen gingen moderniseren zijn ze daar mee
opgehouden. Ik heb me laten vertellen dat de KRO daarover veel
boze brieven kreeg van protestanten. Maar dat waren leden van
de NCRV en de KRO trok er zich niets van aan.
59 A
60 N
In de vespers aan het Papenpad tref
je ook vaak de oud-katholieke
bisschop van Haarlem aan. zonder
mijter, zonder staf. maar in een ge
woon burgermanspakje. Gezeten te
midden van de mensen preekt hij
daar op een typisch protestantse
manier. Er is over die diensten nog
veel meer te zeggen, vooral over de
harp- en fluitmuziek. Maar ik hou er
over op. Ik vertelde het alleen maar,
omdat ik iets wilde zeggen over een
boekje, dat mr. H. Schelhaas schreef
en dat dezer dagen bij Kok in Kam
pen verscheen. Het heet: „De kerk.
winkel van weinigen of supermarkt
voor velen?"
Saai
Schelhaas protesteert In zijn publi-
katie tegen het saaie, het verstarde,
het eentonige in de kerk. tegen het
„alles moet bij het oude blijven." Hij
klaagt over kerkelijke vergaderin
gen. met name de synodes die einde
loos duren en „hartstikke duur" zijn.
Hij is zelf meelevend en trouw gere
formeerd. maar hij ergert zich bont
en blauw, dat in zijn kerkge
meenschap In feite de dominees de
dienst uitmaken. Om nog maar te
zwijgen van wat hij noemt „de ra
den-republieken hij bedoelt daar
mee de talrijke deputaatschappen
die allemaal precies weten hoe het
moet in de sector van het kerkelijk
leven, waarover zij het beheer voe
ren Het kan. zo meent hij. allemaal
zoveel gemakkelijker, vlugger en
goedkoper Op synodes wordt dagen
lang gesproken over verschillen in
.zienswijze". Wat ls goed. wat is fout.
Schelhaas zegt: men deed er beter
aan zich wat drukker te maken over
de .zijnswijze" van de kerk. Hoe is
zij werkzaam, moet zij werkzaam
zijn, in de samenleving? Maar men is
alsmaar bezig elkaar de maat te ne
men. Professor Kuitert deugt niet.
Dominee Wiersinga is er naast.
Schelhaas zegt niet of hij voor dan
wel tegen die mannen is. Dat is voor
hem niet zo belangrijk, maar wel
belangrijk vindt hij dat hun het le
ven en werken in en voor de kerk
royaal gegund moet worden. Maar
dat betekent wel. zegt hij. dat de
gereformeerde kerken eindelijk eens
moeten erkennen dat er in hun ge
meenschap verschillen van mening
zijn, dat er gewoon, wat de her
vormden noemen „modaliteiten" be
staan. Het is niet allemaal meer koe-
oek-een-zang. En wat zou dat?
Zelden
Welnu: op dit punt aangeland, ko
men m'n vespers van het Papenpad
in Zaandam weer in het vizier. Want
daar kun je van alles van zeggen,
behalve dat het een goeje gerefor
meerde avonddienst is, waarin de
catechismus en dan de Heidelberger.
wordt onderwezen. Toch voel ik me
met veel anders-gelovenden in die
diensten heel goed thuis. Ik hou van
goede muziek en die hoor ik daar aan
het Papenpad In de gereformeerde
kerk hoor ik zelden goede muziek.
Ook zie ik in die Zaandamse kerk
een mooie ikoon van de heilige
maagd Maria en ik zeg ave Maria.
Met de roomsen. En naast die ikoon.
door Jac. B. Looijen
die je in kleuren-TV moet bekijken,
zit een gereformeerde dominee over
verandering van de maatschappelij
ke structuren te praten. Nogmaals:
het heeft allemaal weinig te maken
met de preekdiensten in de gerefor
meerde kerk. Toch: er zit daar in
Zaandam veel in van wat de gerefor
meerden altijd al hebben gezegd,
maar ook van de joden, ook van de
roomsen.
Ruimte
Nu zal lang niet iedereen met mij
vreugde aan die vespers beleven. De
een zal het allemaal veel te liturgisch
vinden. De ander zal er z'n eigen
overtuiging niet in beluisteren.
Maar. en dat is de kern van wat
Schelhaas in z'n boek heeft te zeg
gen: geef elkaar toch de ruimte.
De vader van mr. Schelhaas, en dat
was de overleden dr. J. Schelhaas,
destijds predikant te Amsterdam-
Noord-Nieuwendam. heeft ter syno
de in Lunteren z'n uiterste best ge
daan om te voorkomen, dat de uit
spraak over het ..zintuigelijk waar
neembaar" spreken van de slang in
het paradijs zou worden ingetrok
ken. Van die uitspraak werd in 1926
o.a. dr. J. J. Buskes de dupe. Hij
kwam buiten de gereformeerde ker
ken te staan.
Ondanks het verzet van dr. J. Schel
haas trok de synode de uitspraak
een Jaar of wat geleden in. En wie
was een der eersten die een pleidooi
hield voor rechtsherstel van dr. Bus
kes? Dr. J. Schelhaas! Ook dat ver
telt z'n zoon. mr. Harm, de jurist.
Het vraagteken bij de ondertitel van
z'n boek kan nu wel weg. Want het is
duidelijk. Voor hem is de kerk geen
winkel van weinigen. Maar een su
permarkt voor velen. Dat klinkt niet
zo plechtig, maar de Schelhazen, en
onder hen zijn ook enige dominees,
houden er van om in de kerk de
dingen fris van de lever te zeggen en
niks onder stoelen of banken te ste
ken. Zeker mr. Harm Schelhaas met.
die z'n kost verdient als voorlichter
lezeres Bgen
Deze week gleed de brief van een
78-jarige lezeres in mijn bus. Dei KV',
brief had wat de inhoud betreft netht ze
zo goed van een achtentwintig-rnens
jarige kunnen zijn. Zelden las ik eenjnocri
reactie op het wereldgebeuren vanvoor
iemand van die leeftijd die zozeeit te t
paste bij dat gebeuren en getuigdeplstei
van een heldere, door niets vertroe-jnog
belde blik. Recht op de man af. Ikjst di
schrijf alleen het slot van de briefcen.
even over. „Ik weet niet of U wel iet^ondi
tegen de Navo mag zeggen? Ik las£ (du
net dat de B-l 23 milliard dollar kostfleme
en daarvoor 60 KM laag en duizenrt
km. per uur kan vliegen alleen al
van het lawaai zullen mensen ster
ven. Men windt zich op over ..ongejt»
boren kinderen" maar wat gebeurt j
er met de wel geborenen? Leven wijfo
in een Christelijke wereld die z<ï
verdedigd moet worden?" Einde vaif
de brief. Ik ben die getallen niet!
nagelopen. Die doen er niet zo toel?
Evenmin is het de bedoeling om al! J
vragen die hier aan de orde gestelcf
worden te gaan behandelen. Vrager!
behoeven niet meteen beantwoordï
Ik mag in deze krant schrijven ovedj
allerlei zaken. Zonder dat wij als
redactie elkaar in alle dingen'
raadplegen hebben we wel in allerlei*
hoofdzaken een gemeenschappelijk» -
standpunt. Ik ben niet terzake kun-A
dig genoeg op dat gebied om in JL.
algemeen tegen de Navo te schrij
ven. Ik heb er wel mijn vragen bij. Ik
vraag me met deze lezeres af of op
die manier in 't algemeen nog iets te\^
verdedigen valt. En een „christelijke 1 1
wereld"? Wat is dat eigenlijk? Is ons^
westen een christelijke wereld? Ja.
voor miljoenen wel. alleen al op onze.»
huidskleur worden we christeneriu
genoemd. Maar wie durft zeggen datja^c'
dit een christelijke wereld is? EenjjN
wereld met christenen erin. En watC^j
doen die christenen? Ik vind datw
bei
heel zinnige vragen. Voor het feit
dat ze die onder onze ogen gebrachtïulg
heeft, aan deze lezeres mijn dank. Dor I
it tl
ng i
in de
Mr. H. Schelhaas
van het provinciebestuur van Over
ijssel.
Jac. B. Looijen, journalist te Utrecht,
besprak „De kerk, winkel van weini
gen of supermarkt voor velen" van mr.
H. Schelhaas, uitgave J. H. Kok te
Kampen.
ANTWERPEN Het Vlaamse pro
testantse evangelisatieblad „De
Kruisbanier" is een actie begonnen
om het mogelijk te maken, dat het
evangelie naar de beschrijving van
Marcus in een oplaag van een mil
joen verspreid wordt in het Neder
lands sprekende deel van België.
De uitvoering zal in tijdschriftvorm
zijn. acht pagina's in tweekleu
rendruk. De kosten komen dan op
een Belgische frank per exemplaar
(totaal 70.000 gulden). Indien moge
lijk. wil de Kruisbanier de oplaag
nog vergroten tot 1.350.000 exempla
ren. zodat dan elk huis ln Vlaams-
België bereikt kan worden. Dat zal
afhangen van de giften, die binnen
komen voor dit doel op postgiro
202511. t.n.v. De Kruisbanier te Den
Haag.
Beroepingswerk
NED. IIERV. KERK IStaa
Bedankt voor Lage Zwaluwe: (toez.)erkgi
E. H. Wolbers te Kerkdriel. insat
Timl
Afscheid op 19 dec. van Amsterdam:>nhe
P. W. Spruyt wegens emeritaat. iaroi
'tune
Intrede te Heemstede: drs. E.heu
Sneller, full time leraar chr. collegembt<
Marnix van St. Aldegonde te Haar
lem; te Wijk bij Heusden: W. van,
Gorsel uit Ridderkerk.
GEREF. KERKEN bil
Afscheid van Diemen-
Watergraafsmeer-Bijlmer: J. C
Baumfalk ber. te Soest; van Rotter-"™
dam-Charlois; W. R. Barkema ber. y
te Veenwoudsterwal; van Wad-
dinxveen: B. Koekkoek ber. te Rot-
terdam-Alexanderstad.
GEREF. KERKEN (VRtJG.)
Beroepen te Siegerswoude-u.
Wijnjewoude: J. B. van Mechelen teienlSi
Urk. jebrui
CHR. GEREF. KERKEN 'onóe
Intrede te Aalsmeer; P. N. Ribbers,
uit Den Haag-west. lu|||r
Oekir
>1 vei
Drs. F. H. Breukelman
Ter gelegenheid van de zestigste1™*™
verjaardag van drs. F. H. Breukel-'™—
man. wetenschappelijk medewerker
aan de theologische faculteit van de
universiteit van Amsterdam, heb
ben vrienden en leerlingen een bun
del samengesteld onder de titel
„Verwekkingen". De bundel bevat
bijdragen van onder meer de hoogle
raars J. P. Boendermaker. K. Deur-
loo, B. Hemelsoet, Th. J. M. Naaste
pad en ds. R. Zuurmond. Ook zijn
drie stukken van drs. Breukelman
zelf opgenomen. Het boek is te krij
gen door twintig gulden over te ma
ken op postgiro 13500 van de giro
der gemeente Amsterdam onder
vermelding van „t.g.v. B-28165 van
E. Monshouwer-Bakker te Hoeve
laken."
Lefebre
Naar mening van paus Paulus is de
Franse aartsbisschop Marcel Lefeb-
vre reeds ver voortgegaan op de weg
naar een schisma. De paus blijft
echter hopen, dat de bisschop zal
toegeven. Dit heeft pater Henri de
Riedmatten, secretaris van de pau
selijke raad Cor Unum in opdrachl
van de paus verklaard. In een uit
voerig interview met het persbureau
CIC deelde De Riedmatten namen!
paus en curie mee. dat er teger
Lefebvre geen proces aanhangig ge
maakt is. Wel zijn talrijke stapper
ondernomen om hem tot terugkee
te bewegen. De Riedmatten ontken
de. dat de paus harder tegen Le
febvre zou zijn opgetreden dan
gen iemand als de Duitse theoli
Hans Küng. Hij voegde eraan toi
dat Küng als pnester niet de mogi
lijkheid heeft de sacramentel
macht te misbruiken voor de stiel
ting van een schismatieke kerk.
