Van Agt ziet nog af van een intentieverklaring Gelukkig? Westduitse CDU en CSU herenigd Menten bestrijdt besehuldigingen Den Uyl doet een beroep op de PPR Nog geen uitsluitsel over juiste nationaliteit Menten met Nieuwe Haagse Courant enmetNieuwe Leidse Courant De watersnood van Marken - pagina 6 vacatures in ilèum <|i'K«iullicidsKur<| Beide leiders „recht gedaan" Premier verdedigt centrifugeproject In deze krant Den Uyl vraagt medewerking bij hervormingsvoorstellen „Menten moet stukken lezen" Meer klachten tegen artsen Echtgenote antwoordt niet op vraag Vandaag uitwijzing naar Nederland? Samen is gezelliger Met Trouw bijvoorbeeld Welkomstvoordeel ot/w hoort bij u. Trouw 34STE JAARGANG NR 10008 MAANDAG 13 DECEMBER 1976 Adv«rtenV*\ voo' Attn ij|e»dags«? fut>neW morfcr coidwflAg (Ik pkfkt\lOvOnv OkM ff lnlicMi/i9<»n UM 030-91>lSq 1» »8J UITGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J.TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. FOSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSENEN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2 ABONNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. B ANK REK.NO. 23.00.12.574 - GEMEENTEGIRO X 11000 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,55 BONN (UPI, AP, DPA) De Westduitse christendemocratische partijen CDU en CSU hebben gistermiddag na een nieuw top- overleg tussen hun leiders Helmut Kohl en Franz-Joseph Strauss besloten in de komende zittingsperiode van de Bondsdag, het Westduitse parlement, alsnog als één fractié op te treden. Dit is gisteravond na zes uur beraad meegedeeld door een CDU- woordvoerder. De Beierse CSU had op 19 november een breuk met haar zusterpartij ver oorzaakt door aan te kondigen dat er een einde was gekomen aan 27 jaar fractiegemeenschap. Strauss zette zich daarna met name af tegen het leiderschap van Kohl van de unie partijen. De voorwaarden van gistermiddag gaan vooral over het „eigen karak ter" van de CSU, die nu zwart op wit vastliggen. Wie van de twee de win naar is hangt van de persoonlijke oogmerken af: de CDU wilde in de eerste plaats een herstel van de breuk en de CSU een betere verkie zingsstrategie voor 1980 en aan beide verlangens is nu recht gedaan. Kohl geldt nu als redder van de eenheid terwijl Strauss van de CDU de belofte heeft dat er optimale steun komt voor de „vrijheidslieven de" politiek. Bij de verkiezingen van 1980 zullen zowel CDU als CSU trachten zoveel mogelijk „vrij heidslievende sociaal-democraten" en „nationaal-liberalen" los te weken uit de regeringscoalitie SPD-FDP. In de „huwelijkse voorwaarden" tus sen CDU en CSU wordt vooral het aspect van de zelfstandigheid van de CSU benadrukt. Het politieke docu ment berijdt op hoofdpunten de po litieke stokpaardjes van Strauss: beëindiging van de regeringscoalitie en strijd tegen Euro-communisme en volksfrontidee. Commentaar op pagina 3 Tegenvaller voor coalitie: pagina 5 Van onze parlementsredactie DEN HAAG Premier Den Uyl heeft een dringend beroep gedaan op de PPR om de beslissing die het kabinet aanstaande vrijdag moet nemen over de uitbreiding van de splijtstoffabriek in Almelo, niet tot een kabinetscrisis te laten leiden. De premier deed dat zaterdag op een bijeenkomst van zijn partij in Amsterdam. Pagina 2 Dr. Buskes begint serie over christenen en marxisten Demonstranten tegen, abortuswet Pagina 3 Kleinere kleuter klassen Op en om de nieuwe dijk Pagina 4 Heldere Hamlet Politiek in muziek Pagina 5 Voorzitter Spaanse staatsraad ontvoerd Tito: neen tegen Moskou Sport Kleine zege voor Ajax9, Afkeuring over KNVB-beleid 9 Periode titel voor PEC8 Geen succes volleybalteams.. 10 HILVERSUM Minister Van Agt heeft Kamervoorzitter Vondeling opgebeld over de geruchten dat de laatste de schrijver zou zijn van een artikel in NRC-Handelsblad, onder tekend door Ed Reveil. Op de ont kenning van Vondeling dit artikel te hebben geschreven, heeft Van Agt gezegd: „Als je dat zo zegt, dan geloof ik je op Je woord. Voor mij is de zaak daarmee afgelopen." Met opgeheven armen bedankt lijsttrekker Van Agt het CDA- congres voor het applaus dat hij tijdens zijn rede meermalen ontving. Hij pleitte ervoor om via het ultra- centrlfugeproject, waar uranium wordt verrijkt als brandstof voor kernenergie-centrales, een greep te houden op de ontwikkelingen rond de kernenergie in de wereld. Neder land heeft op dat gebied nauwelijks iets in de melk te brokkelen, aldus de premier. Hij zie dat Nederland het enige land ter wereld is dat de verrij kingsmethode via de ultra centrifuge geheel machtig is. Die voorsprong moet Nederland benut ten om mede invloed te hebben op wat er met de kernenergie in de wereld gebeurt-. Bovendien zou Ne derland op die manier mee kunnen doen aan het tegengaan van verdere verspreiding van kernwapens over de wereld, aldus Den Uyl. Ethisch De fractievoorzitter van D/66 in de Tweede Kamer, dr. J. Terlouw, zei zaterdag in Eindhoven dat het van uit ethisch gezichtspunt gewenst is dat Nederland meewerkt aan de uitbreiding van de uranlumverrij- kingsfabriek in Almelo. Ook hij vond dat Nederland een belangrijke greep zou kunnen houden op het gebruik van kernenergie in de wereld via verrijking op Nederlandse bodem. Hij achtte het echter nog te vroeg voor het uitspreken van een defini tief oordeel over de wenselijkheid van uitbreiding. Binnen het kabinet en tussen de progressieve partijen wordt de laatste dagen uiterst inten sief gesproken over een eventueel compromis. Dat zou kunnen bestaan uit het stellen van keiharde voor waarden aan levering van verrijkt uranium aan bepaalde landen, waar door de PPR alsnog schoorvoetend met de plannen akkoord zou kunnen gaan. ZURICH De advocaat van Menten heeft de Zwitserse minister van justi tie gevraagd of Menten vóór zijn uit wijzing gelegenheid kan krijgen tot het afleggen van een verklaring. In geen geval zou Zwitserland, aldus het verzoek, gevolg dienen te geven aan een verzoek tot uitlevering, voordat vaststaat dat het overtuigend bewijs geleverd kan worden, dat Menten zich aan oorlogsmisdaden schuldig heeft gemaakt.' Menten zou alle stukken met betrek king tot zijn zaak moeten kunnen inzien. De stukken en vonnissen van vroegere processen zouden in aan merking moeten worden genomen. Kans op sneeuw Wisselend bewolkt en in de kustgebieden een enkele sneeuwbui. Zwakke tot matige wind uit noordelijke richtingen. Maximumtemperaturen om streeks vier graden. MORGEN EN OVERMOR GEN: Droog weer met tempera turen om het vriespunt. Morgen zon op: 8.41 onder: 16.29 maan op: 0.03 onder: 12.35 Meneer ik zit boordevol klachten. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM/USTER „Ik kan daar niet op antwoorden". Zo reageerde mevrouw Meta Menten gistermiddag in een telefoongesprek vanuit hotel Illuster in Uster op onze vraag of haar man mogelijk zowel de Poolse als de Nederlandse nationaliteit heeft. In de geruchtmakende brief, die de van oorlogsmisdaden verdachte Pieter Nicolaas Menten aan minis ter Van Agt van Justitie heeft ge stuurd, geeft hij als reden voor zijn vlucht zijn angst om aan Polen of de Sowjet-Unie te worden uitgele verd. Deze angst zou echter alleen gerechtvaardigd zijn. Indien hij de Poolse nationaliteit zou hebben, wat in 1951 al door Nederland ls ontkend. Polen verzocht toen om uitlevering van Menten, maar dit werd door Nederland afgewezen op grond van zijn Nederlandse natio naliteit. In de brief aan Van Agt geeft Men ten overigens niet toe de Poolse nationaliteit te hebben. Hij schrijft slechts, dat prof. Pilichowsky uit Warschau (de voorzitter van de Poolse commissie voor Nazimisda den red.) aan „Knoop had verze kerd dat er bewijzen waren dat ik vanaf begin 1939 militaire dienst had verricht in het Poolse leger als ritmeester bij het veertiende regi ment Ulanen en ik dientengevolge geen Nederlands staatsburger meer was". Menten stelt dus alleen dat zijn Poolse nationaliteit zou blijken uit bewijsmateriaal van Pi lichowsky, die hij een agent van de KGB, de Russische geheime dienst, noemt. Klacht Mevrouw Menten onderstreepte ook in ons telefoongesprek dat haar man is gevlucht uit angst voor een berechting in Polen of de Sow jet-Unie. En daar heeft hij geen enkele kans want bewijsmateriaal achter het IJzeren Gordijn is geen bewijsmateriaal. Waarom komen dissidenten als Solszenitsjin naar het Westen? U weet toch ook wel wat het Sowjet-systeem betekent voor de vrije mens? Als Nederland Russisch bewijsmateriaal accep teert ls het ook geen rechtsstaat meer", aldus de echtgenote van Menten. Mevrouw Menten be klaagt zich erover dat de Neder landse justitie haar man. hoewel hij herhaalde malen daarom zou hebben verzocht, geen kans zou hebben gegeven zich in een gesprek tegen de beschuldigingen van het weekblad Accent te verdedigen. Hij is in al die maanden tot zijn vlucht (op zondag 14 november) niet gehoord. Er is alleen een ge moedelijk gesprek over zijn le vensgeschiedenis geweest op 13 Juli tussen hem en de rijksrechercheurs Peeters en Pasterkamp. En uit het feit dat hij al die maanden van het onderzoek niet is gevlucht blijkt wel dat hij onschuldig ls. Pas toen hij bang werd voor uitlevering aan Polen of Rusland heeft hij Neder land verlaten" Mevrouw Menten beschuldigde de justitie er opnieuw van dat zij geen toegang heeft tot haar huis in Blaricum Op onze opmerking dat wij van ingewijden hadden vernomen, dat zij de vol gende week toegang tot haar huis zal verkrijgen, zei zij: „Misschien is er dit weekeinde daarover een be slissing genomen. Ik heb dat ook telefonisch van ambtenaren uit Holland gehoord". Welke ambtena ren zijn dat? Mevrouw Menten: „Dat zeg ik niet". Onschuldig De echtgenote van Menten houdt staande dat haar man onschuldig is aan de vermoedelijke betrokken heid bij de moord op Poolse Joden in 1942. „Ik baseer dat op het ka rakter van mijn man. Hij is niet zo dat hij gewelddadig kan optreden en in dc tweede plaats ken ik de documenten". Op onze vraag of al le verklaringen van Israëlische. Poolse en Russische getuigen, die voor TROS-Aktua en in Accent aan het woord kwamen, dan moe ten worden betwijfeld, voerde zij opnieuw het argument van Menten aan dat hoofdredacteur Knoop van Accent een verkapte communist is, die in samenwerking met de KGB een complot heeft opgezet, gericht tegen haar man. Vraag: Is het niet wat al te dol aan te nemen dat de hoofdredacteur van Accent een communist is? Me vrouw Menten: ..Dat zal straks we blijken. Bovendien had hij er com mercieel belang bij. Hij is een ver dorven mens en het is verschrikke lijk dat mijn man hiervan he slachtoffer moet worden". Van onze parlementsredactie DEN HAAG/AMSTERDAM Drs. J.M. den Uyl en mr. A.A.M. van Agt hebben zaterdag als lijsttrekkers van respectievelijk PvdA en CDA hun positie ten opzichte van elkaar gemarkeerd. CDA -lijsttrekker Van Agt maakt in een stormachtig bejubelde rede op het congres in Den Haag bekend, dat hij niet van plan is buigingen naar links of rechts te maken Op een PvdA bijeenkomst in Amsterdam riep den Uyl het CDA opnieuw op eraan mee te werken dat de vier bekende hervormingsvoorstel len van het kabinet nog voor de verkiezingen het staatsblad halen. niet alle tekorten en gebreken aan stonds verholpen kunnen worden Dat ls niet alleen feitelijk onmoge lijk, maar kan ook psychologisch niet worden opgebracht In onze be volking is een reservoir aan offerbe reidheid aanwezig Dat moet niet met geweld, maar met geduld wor den gedolven, niet op hoge toon wor den opgeëist, maar worden gewon nen met bezielde overtuiging, met een beroep op de verantwoordelijk heid die wij dragen voor elkaar Waar schrijnend onrecht zou bestaan of ernstige nood. behoort dadelijk te worden ingegrepen, ook als daarvoor een conflict zou moeten worden uit gevochten. Maar voor vernieuwing ir samenspraak, door zovéél mogelijk mensen gedragen, hebben christen- Democraten een principiële voor keur", aldus Van Agt. I Vervolg en commentaar zie pagina 3 (ADVERTENTIE) Van een onzer verslaggevers ZURICH/BERN/AMSTERDAM - De 77-jarige Pieter Nicolaas Menten, die afgelopen maandag in de Zwitserse plaats Ulster werd gearresteerd, heeft zaterdag tegenover de politie van Zürich elke deelname aan executies in Polen bestreden. In Podhoroce, waar hij op 7 juli en op zeggen sinds september 1939 niet 27 augustus 1941 deels alleen, deels meer geweest. In de streek van Lem met anderen een groot aantal, voor berg, waar in juli en augustus van het merendeel Poolse Joden zou heb- hetzelfde jaar eveneens talrijke me- ben doodgeschoten, is hij naar zijn rendeels joodse mannen, vrouwen en kinderen werden gedood, was hij slechts gedurende vijf dagen, aldus Menten. Menten bestrijdt voorts als gevange ne van de SS ooit deel te hebben uitgemaakt van de staf van de SS- generaal Schöngarth. Hij zei een en ander in het bijzijn van zijn advo caat, dr. Hans R. Grendelmeier uit Zürich, die zondag het politieproto- col aan de pers ter hand stelde. Bij het verhoor zei Menten verder, dat hij zich op 7 juli 1941 in Zakopa ne, honderd kilometer ten noorden van zijn woonplaats Krakau had be vonden. Daar had hij ook twee we ken eerder zijn vrouw in veiligheid gebracht, aangezien hij Russische bombardementen vreesde en daar had hij zich ook kort voor 7 juli heen begeven om haar weer op te halen. Ongeveer 10 juli waren zij naar Kra kau teruggereisd. Menten zegt, dat hij deze tijdstippen door middel van beëdigde verklaringen kan beves tigen. Die vier voorstellen hebben betrek king op de grondpolitiek. de onder nemingsraden. de vermogensaan- wasdeling en de investeringsreke ning.' Het CDA heeft nog een royale kans om te tonen dat het een hervor mingspartij is en dat het niet alleen maar verkiezlngsmuziek maakt, zei Den Uyl in Amsterdam. Van Agt verklaarde in Den Haag: „Van het afleggen van een intentie verklaring kan onder de huidige omstandigheden geen sprake zijn De WD vraagt er niet om. de PvdA moet eerst met zichzelf In het reine komen over de vraag in welke mate hij zichzelf bij de vorming van een kabinet wil voegen naar de verkie zingsuitslag en dan zien we wel verder." Van Agt zei in een opsomming van de karakteristieken van het CDA dat de evangelische opdracht verplicht tot broederschap Verwijzend naar het drievoudig ideaal van de Franse revolutie zei hij dat de liberalen vooral de nadruk leggen op de vrij heid en de socialisten op de gelijk heid. maar dat de christen democraten de broederschap boven vrijheid en gelijkheid schatten. Het CDA heeft aldus Van Agt geen vrede met de huidige maat schappij, maar anderzijds begrijpt het, dat het die maatschappij niet onmiddellijk kan veranderen: „Wij wensen vernieuwing overal w^ar mensen niet ten volle tot hun recht kunnen komen, maar beseffen dat UTRECHT Door de stijgende kosten van de gezondheidszorg zien de meeste ziekenfondsen in ons land zich genoodzaakt volgend jaar de premie voor de vrijwillig verzeker den van zestien Jaar en ouder met zes gulden te verhogen tot 111 gul den per maand. De verhoging kan dankzij de premie-overschotten die de ziekenfondsen hebben beperkt blijven, aldus een mededeling van de federatie van ziekenfondsen VMZ. Ten tijde van de tweede slachtpartij in Podhoroce was Menten, zo zegt hij, In Berlijn, ongeveer van 25 tot 30 augustus 1941 om een vergunning te krijgen van het ministerie van eco nomische zaken Ook dit kan hij naar zijn zeggen staven met beëdig de verklaringen en getuigen Bondsraad De Zwitserse Bondsraad, bestaande uit zeven ministers, zal zich vandaag buigen over de zaak-Menten en wan neer deze besluit tot uitwijzing van Menten, dan zal hij zo goed als zeker naar Nederland gaan. Een woordvoerder van het Zwitserse mi nisterie van Justitie in Bern heeft dit gisteren verklaard. Als Menten wordt uitgewezen, dan mag hij niet zelf kiezen waar hij wil heengaan. Dit op grond van een be sluit van de Zwitserse regering uit 1965. De woordvoerder van het mi nisterie van justitie in Bern wees erop. dat Menten een ander geval is dan destijds de Portugese ex- generaal De Spinola, die na uitwij zing als gewenst reisdoel Brazilië kon opgeven. Als Menten tot „onge wenst persoon" wordt verklaard, zal dat de eerste maal zijn. dat een be sluit van de ministerraad in Bern uit 1965 wordt toegepast. Een ernstig geval van koude voeten in de Beierse politieke arena: West-Duitslands oppositiepartijen hebben elkaar weer gevonden. CDU-CSU als van ouds. Of ze verder nog lang en gelukkig leefden, wordt van dag tot dag bijgehouden door uw och tendblad. Nieuwe abonnee: Straat: Plaats:....!Giro- Betaalt per kwartaal Opgegeven door: Naam: Adres: Plaats: Ik ontvanf graai naar keuie: i fraaie iwart-kunstlederen onderzetters met lilver bedrukte ouder wetse locomotieftnodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel. Q Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, origi neel. «oor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook. n Tekening van het vroegere IJ Ie Amsterdam. De nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel Hij be taalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben ontvangen) 6,25 minder voor de eerste termijn Schrijf op de open envelop Trouw/Kwartet, antwoord nummer 2792, Amsterdam Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij X L^_S*r=i /j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 1