Een uitzondering
voor Solidaridad
Opperrabbijn Just ontmoet
protestantse theologen
Vandaag
Vredesweek 1977
over „selectieve
verontwaardiging"
zin
voorlopig
f
te
Ierse priester in
Argentinië
gemarteld
Opvangcentrum voor
ex-sekteleden
President Geisel
verbiedt folteren
VOORBIJGANGERS EE
DONDERDAG 9 DECEMBER 1976
KERK
TROUW/KWARTET 2
p^cê
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Behalve Venezuela. Colombia en Mexico wordt heel Latijns Amerika overspoeld
door de ..leer van de nationale veiligheid". Dit is een ideologie, die uit het vooroorlogse Europa
stamt en veel wegheeft van het toen in opkomst verkerende fascisme. De leer gaat gepaard met
onderdrukking van politieke andersdenkenden en extreem kapitalisme. Martelingen en
politieke gevangenen, verarmende armen en steeds welvarender wordende rijken zijn de
bijwerkingen van dit medicijn, dat vooral ten goede komt aan de grote multinationale
ondernemingen.
Dit werd deze week verteld door
twee heren uit Latijns Amerika, die
in ons land de gast waren van de
interkerkelijke actie Solidaridad.
die rondom de Kerstdagen in ons
land geld bijeen probeert te krijgen
voor Latijnsamenkaanse groepen
die werken aan de bevrijding van
dit werelddeel. Onder deze groepen
zijn vakbonden, boerenorganisa-
ties. en onderwijsbewegingen. Aan
deze organen is sinds 1972 5.8 mil
joen gulden geschonken. Het geld
is kennelijk aan de juiste groepen
gegeven, want de Mexicaanse
bisschop don Sergio Mendez Arceo
van Cuemavaca. die geldt als een
van de meest betrokken kerkelijke
leiders van het continent, vertelde
van de week dat hij tot dusver
steeds had geweigerd in contact te
komen met een geldgeeforganisa-
tie in de rijke landen Voor Solidari
dad had hij een uitzondering ge
maakt. omdat deze de methode
niet voorschrijft aan degene die
geld ontvangt.
Bisschop Mendez Arceo was hier in
gezelschap van dr Lysenaes Maciel.
een ouderling uit de presbyteriaan
se kerk van Brazilië, die als parle
mentslid van een van de oppositie
partijen in Brazilië zich zo onpopu
lair gemaakt heeft bij de
machthebbers, dat hij het land
heeft moeten verlaten.
Dr Maciel vertelde dat de oppositie
tegen de politieke filosofie van de
nationale veiligheid komt uit de
milieus van arbeiders en studen
ten. maar vooral in toenemende
mate ook uit de rooms katholieke
kerk. die inziet dat deze ideologie
anti-christelijk is. ook al bedienen
de aanhangers er van zich voortdu
rend van christelijke slagzinnen.
Terwijl het katholieke verzet tegen
de ideologie toeneemt lijkt het als
of protestanten en met name
pinksterachtige groepen toenade
ring zoeken tot de autoritaire rege
ringen. Zo voerde een pinkster-
groep in Chili propaganda voor de
nationale dictator generaal Pino
chet.
In alle landen van Latijns Amerika
bestaat kerkvervolging, vertelde
don Sergio Mendez Arceo. Hijzelf
werd in augustus van dit jaar, sa
men met zestien andere bisschop
pen en tientallen pnesters en leken
gearresteerd, toen zij in Riobamba
in Equador een conferentie hielden
over het maatschappelijk werk van
de bisschop van Riobamba. Toen
de conferentie een paar dagen aan
de gang was, stonden plotseling op
een dag dertig met pistolen, mi
trailleurs en traangas gewapende
politiemannen in de conferentie
zaal waar de bisschoppen uit heel
Latijns Amerika in gesprek waren.
Zij moesten een nacht in de gevan
genis doorbrengen. Daarna werden
de bisschoppen het land uitgewe
zen op beschuldiging dat zij het op
onwettige wijze waren binnen
gekomen
Dr Lysenaes Maciel. die nu ver
bonden is aan het hulporgaan van
de wereld van kerken vertelde dat
in juli in de hoofdstad van Urugu
ay. Montevideo, een geheime ver
gadering is gehouden, waar de con
tinentale strategie werd uitgestip
peld voor het politieke optreden
tegen de kerk en andere oppositie
groepen. Het saamhorigheidsge
voel in de kerk wordt door de on
derdrukking en vervolgingen zwaar
op de proef gesteld. De Mexicaanse
bisschop zei dat niemand van zijn
Latijns-Amerikaanse collega's zich
tot dusver heeft uitgesproken ten
gunste van de leer van de nationale
veiligheid.
Er is een toenemende saamhorig
heid. Dit bleek onder meer. toen de
Chileense en Mexicaanse bisschop
pen hun solidariteit uitspraken
voor de in Riobamba gevangenge
nomen en uit Equador gedepor
teerde geestelijken en leken. „Het
heeft ons wel pijn gedaan dat we
van het Vaticaan geen reactie heb
ben gehoord op de brief, die we aan
de Heilige Vader hadden geschre
ven in de gevangenis", aldus de
bisschop.
Don Sergio Mendez Arceo, de bisschop van Cuernavaca in Mexico. Iedere
zondag houdt hij in de kathedraal een mis waarin de typische Mexicaanse
volks-, dans- en barmuziek (mariachi-muziek) wordt gespeeld en waarbij
telkens ongeveer 2000 mensen aanwezig zijn. Onder andere dit wekelijkse
contact met zijn parochie maakt het Don Sergio mogelijk de mensen op te
wekken iets te doen aan de verandering van de Mexicaanse samenleving en
hen bij het nastreven van die verandering te ondersteunen. Zo Iaat hij in
zijn missen collecteren voor stakende arbeiders, leden van de niet regerings
gezinde authentieke Mexicaanse vakbond.
De 67-jarige bisschop is verder in Nederlandse kring bekend vanwege het
feit dat hij pater Santiago" Thijssen in zijn diocees liet werken, terwijl deze
vanwege zijn openlijke kritiek op allerlei wantoestanden in Latijns-Amerika
elders niet aan het werk kan.
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
SecreUrls Hoofdredactie Trouw/
Kwartet Postbus 859. Amsterdam.
BIJ publikatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS -
Zware baan
Drs A. D H. Roscam Abbing te
Bilthoven is benoemd tot docent
aan het theologisch seminarium
vanwege de Nederlandse Her
vormde Kerk ..Hydepark" te Drie
bergen, voor een halve werktijd. Hij
zal speciaal worden belast met de
toerusting van de theologische kan
didaten voor het pastoraat en het
leiding geven aan het gemeente
werk. Tevens zal hij Ingeschakeld
worden bij de nascholingsconferen-
ties voor predikanten
Drs Roscam Abbing (52) is predi
kant te Bilthoven.
Aldus het bericht Jn ..Trouw" van 29
november JJ.
Bij het lezen van dit bericht vraagt
men zich toch wel af. waar Ds Ros
cam Abbing de tijd vandaan denkt
te halen om al deze werkzaamheden
naar behoren te vervullen. Komt
zijn pastorale werk in zijn (wtjk)ge-
meente niet in het gedrang? Volgens
Van Alphens Handboek telt de Her
vormde Gemeente te Bilhoven 3839
hervormden, en er zijn twee her
vormde predikanten. Voor iedere
predikant komen dus ruim 1900 her
vormde mensen voor hun rekening.
Voor het hierboven genoemde "toe-
rustings"-werk is natuurlijk voorbe
reiding nodig. De tijd voor die voor
bereiding nodig moet óf gevonden
worden in de halve werktijd voor
„Hydepark" óf in de halve werktijd
voor de (wijk)gemeente In het
laatste geval blijft er minder dan
een halve werktijd voor de gemeen
te over.
Neemt Ds Roscam Abbing niet te
veel hooi op zijn vork? En hoe denkt
hij over het pastoraat in zijn ge
meente. waarheen hij eens geroepen
werd?
Amsterdam T. van leien
Zuid-Afrika
Deze week sprak het bestuur der
V U. zijn bezorgdheid uit in Trouw.
Al eerder wees het o.a. op de slechte
woon- en werkomstandigheid van
de zwarte arbeider daar. Ik heb drie
maanden op de V U. gewerkt tussen
de Marokkaanse gastarbeiders. Ook
zij leven onder slechte woon- en
werkomstandigheden. Werktijden.
vooral avonds van 8 tot 10 uur. Mini
mum loon. Zij zijn alleen voor het
vuile werk. Vele studenten en perso
neelsleden treden zeer autoritair te
gen hen op. Een voorbeeld: studen
ten hadden koppen soep op de
grond laten vallen, met hun benen
op de stoelen belden zij de Marok
kaanse schoonmaker en deze moest
hun troep opruimen. Als de heren
academici een bijeenkomst hadden,
gebruikten zij de vloer als vuilnis
bak. de gastarbeiders moesten later
dit vuil opruimen. Al in 1975 stond
er in Trouw een uittreksel uit Ad
Valvas over deze misstanden. Het
bestuur had er toen al kennis van
kunnen nemen. Velen van hen leven
op kamers onder de meest slechte
omstandigheden. Heb er velen be
zocht. Een voorbeeld: zeven mensen
leven op een kamer van vier bij vier
meter, met een wc-ton in de hoek.
Huur 320 gulden per maand. Nog
nooit heeft het bestuur der V.U. zich
hier zorgen over gemaakt en zijn
stem gebruikt om hiertegen een pro
test te laten horen. Verbeter de we
reld en begin bij het V.U.-bestuur.
Amsterdam Herman Voogd
Bisschoppelijke
taak (2)
Naar aanleiding van de brief van de
heer J. H. Maas. Leidschendam in
Trouw van 7 dezer, twee opmer
kingen:
1) de roomskatholieke bisschoppen
hebben bij herhaling en op tijd in
woord en geschrift ondubbelzinnig
blijk gegeven van hun opvatting ten
aanzien van abortus provocatus.
„Wie oren heeft om te horen
enz".
2) Wat de persoon van bisschop Si-
monis aangaat: zowel in 1974 (Malie
veld) als in 1976 (Burgemeester de
Monchyplein). was deze lijfelijk bij
de anti-abortus-provocatus „Stille
Nacht" aanwezig
DEN HAAG Tijdens de vredesweek 1977 18 - 25 september wil
het interkerkelijk vredesberaad (IKV) ingaan op de vraag van de
zogeheten ..selectieve verontwaardiging". Actievoerders en
kerken worden aangeklaagd omdat ze „zacht" zouden zijn voor
linkse dictaturen en „hard" voor rechtse dictaturen. Aldus
IKV-secretaris Mient Jan Faber in „IKV-berichten".
Amsterdam
H. Andrée
Meer brieven
op pagina 8
ADVERTENTIE
in het leven
f"
Onze adressen:
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibaulstraat 131
Tel 020-913456
Telei 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Poslbus 948
Wesibiaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
Parkstraat 22 Den Haag
Te» 070-469445
ZWOLLE/GRONiNGEN
r .PpslOvs 3.
Metamariu 54. 2«diic
x?* 6620*17030
Vraag van VOORLOPIG in het dec.no. aan
mensen van uiteenlopende oriëntatie,
prof. dr. G. Th. Rothuizen („Kampen").
„Domweg gelukkig, in de Dapperstraat".
„Levensmoed 't Is niet te durven sterven
(Jacques Bloem). Het leven geen zin meer?
Blijkbaar is het meer dan zijn zin. Hoe zou
men leven zonder oppervlakkigheid uit
houden? Het leven smaakt naar méér.
Een bejaarde mevrouw schrijft Ach wist
ik maar waar ik nu nog naar verlangen
moetwat heb ik hier nog te doen Mi|n
dagen zijn eindeloos lang. zonder begin en
zonder einde
Nog veel meer over „zin" in dit nummer.
Maar ook over andere zaken. Zoals altijd...
- U wilt het lezen 't Kou f 4.50. U ontvangt
het gratis als u Zich abonneert, f28.25 p j.
(stud f 19.75). - Zend mij het dec.no
noteer mij als abonnee
Naam
Adres -
Opzenden aan Maandblad VOORLOPIG.
Antwoordno. 101. Delft. Geen postzegel
Het verwijt van selectieve veront
waardiging is volgens Faber meestal
afkomstig van hen. die de bestaande
orde willen handhaven en bovendien
morele kriteria willen scheiden van
politieke, economische en militaire
relaties.
Op het verwijt antwoordt hij. dat
onze betrokkenheid bij rechtse dic
taturen. via tal van speciale banden,
groter pleegt te zijn dan bij linkse
dictaturen. „En grotere betrokken
heid schept grotere verantwoorde
lijkheid. In de tweede plaats wensen
„rechtse" dictaturen als regel te be
horen tot de kring van zogenaamde
„beschaafde" landen. terwijl
„linkse" dictaturen vaak het isole
ment zoeken. Is er dan niet veel voor
te zeggen, om ..rechtse" dictaturen
LONDEN Een Ierse rooms
katholieke missionaris die zondag
uit Argentinië is gezet, heeft giste
ren gezegd dat hij tijdens een gevan
genschap van twee maanden door
middel van stroom en water is ge
marteld.
Pater Patrick Rice zei op een
persconferentie in Londen dat hij en
een jong Argentijns meisje. Fatima
Cabrera, op 11 oktober in een arbei
dersbuurt van Buenos Aires waren
ontvoerd en naar een politiebureau
gebracht door onbekende gewapen
de mannen.
Later, aldus Pater Rice, werden hij
en het meisje naar een militaire ka
zerne overgebrqcht. waar zij aan
elektrische schokken op handen,
voeten en hoofd en aan marteling
met water werden onderworpen.
„Mijn ondervragers vertelden mij
dat zij behoorden tot de Argentijnse
Anti-communistische Alliantie. Zij
beschuldigden mij ervan dat ik
stemming maakte tegen het leger,"
aldus Rice.
Hij zei dat hij een week na zijn
aanhouding werd gewassen en ge
schoren en voorgeleid aan de Ierse
ambaasadeur. „Men zei mij dat ik
mijn blauwe oog en andere tekenen
van marteling moest verklaren met
„ik ben van de trap gevallen. Als je
iets anders zegt. word je in de rivier
gevonden."
Pater Rice ontkende dat hij met een
of andere revolutionaire beweging
in Argentinië heeft samengewerkt.
Het meisje Cabrera zou nog ge
vangen gehouden worden en in de
gevangenis waarin hij heeft gezeten
zouden nog minstens 10 rooms
katholieke missionarissen verblij
ven in afwachting van hun uitwij
zing
meer te isoleren en het isolement
van „linkse" dictaturen te doorbre
ken. in beide gevallen met het oog
merk het dictatoriale stelsel aan te
tasten?"
In IKV-berichten" staat verder dat
dit jaar de Vredeskrant minder pola
riserend is overgekomen dan in voor
gaande jaren. Deze tevredenheid, die
volgens het IKV vooral leeft bij de
massa van het midden, is een reden
te meer om goed te luisteren naar de
flanken ter linker en ter rechter zij
de. Zo schreef het weekblad Her
vormd Nederland over de voorzichti
ge krant: „Het is eigenlijk een schan
de, dat een IKV zich in allerlei boch
ten moet wringen om bij de christe
lijke gemeenschap gehoor te krijgen
voor noties, die rechtstreeks met het
brandpunt van het bijbelse getuige
nis te maken hebben."
Dat het dagblad De Telegraaf tame
lijk tevreden was met de laatste Vre
deskrant, geeft het IKV te denken.
„Winst is het zeker,niet," aldus IKV-
berichten.
Dr. M. J. Faber
Deze week in Hervormd Nederland
o.a
Interview met
ANDRÉ KLOOS
Het geheime telegram van Ameri
ka over de ontwikkelingslanden
Levend krijgen ze me nooit dacht
Menten
Hebben christenen zelfs van
Auschwitz iets geleerd?
Korea en de strijd tegen het com
munisme
De volgende kabinetscrisis van
kernenergie?
Wim Spit: verworven rechten van
werknemers veilig stellen
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
ab.prijs 28,50 per halfjaar.
Zonder postzegel verzenden aan:
Antw.nummer 1776, Den Haag. Bel
'en mag ook: 070-512111. Ook in d<
losse verkoop. i
Carl Malsch
Dominee Carl Malsch in Hamburg
heeft zich aangeboden om predi
kant in Oost-Duitsland te worden in
het kader van een uitwisseling van
geestelijken. Hij zei dit in een tv-
uitzending van de Noordduitse ra
dio. waarin hij kritiek leverde op
Oostduitse collega's, die naar de
Bondsrepubliek verhuizen. De rege
ring van de DDR geeft soms maar al
te graag uitreisvisum, maar de
Oostduitse kerken stellen zich op
het standpunt, dat de predikanten
bij hun gemeenten moeten blijven
en dat zij. die zonder toestemming
van hun kerk vertrekken, in West-
Duitsland niet beroepbaar behoren
te worden gesteld. Malsch was het
hiermee eens. Hij vindt, dat
Westduitse predikanten zich soli
dair moeten tonen met Oostduitse
collega's, voor wie het werk daar te
zwaar wordt en bereid moeten zijn
om een beroep naar de DDR aan te
nemen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG. Dat het land Israël eeuwenlang (toen er geen
joden woonden) onvruchtbaar is gebleven, is voor de nieuwe
opperrabbijn van Amsterdam, M. Just, een bewijs van de onver
brekelijke band tussen het joodse volk en dit land. Hij zei dit
gisteren tijdens een ontmoeting met protestantse theologen, die
georganiseerd was door de werkgroep „Synagoge en kerk voor
Israel".
Deze werkgroep, die onder leiding
staat van de gereformeerde predi
kant Joh. Heule. had opperrabbijn
Just uitgenodigd te spreken over
„Het recht van het joodse volk op
het land Israël, gebaseerd op de
.bijbel.'
De joden verdelen hun bijbel in twee
delen, aldus opperrabijn Just. De
eerste elf hoofdstukken vormen een
soort prehistorie. Het tweede deel
begint in Genesis 12 met de roeping
van Abraham. De bijbel vertelt ons
niets over Abrahams jeugd, zijn ver
leden. eigenschappen of prestaties,
maar valt met de deur in huis met
Gods woorden tot Abraham: ga uit
uw land naar het land. dat Ik u
wijzen zal. Hij werd dus als het ware
jood op het moment, dat er een band
kwam met het land. Die eenheid
tussen volk en land is altijd geble
ven. ongeacht of wij er woonden of
niet.
Wij hebben er eigenlijk maar het
kleinste deel in gewoond, aldus Just.
Vanaf de Babylonische balling
schap. meer dan 2500 jaar. wonen de
meeste joden buiten het land. Toch
is het in ons land. wij zijn ermee
verbonden voor eeuwig, waarbij het
er niet toe doet, of wij er wonen of
niet. „Wij zijn meermalen wegge
gaan. ook Abraham, Jakob, vrijwillig
of gedwongen, toch zijn wij het volk
van dit land gebleven." De opperra
bijn noemde deze saamhorigheid
tussen een land en een volk uniek.
Daarbij wees hij met name op Levi
ticus 26 vers 32 en volgende. Daar is
niet alleen voorzegd, dat de joden
uit het land verdreven zouden wor
den, maar ook dat het land woest
zou blijven. Die er zouden komen,
zouden er niets mee kunnen begin
nen. Het land. dat tevoren vloeiende
was van melk en honing, wilde niet
meewerken met niet-joodse handen.
De levenloze bodem is het huwelijk
van volk en land trouw gebleven.
Onvruchtbaar bleef het, totdat de
pioniers van het zionisme te
rugkwamen.
In de discussie gaf opperrabijn Just
toe. dat hij met deze bijbelse argu
mentatie niet kon aankomen in de
discussie met nieuw-links of de
PLO. Hij gaf dr. K. E. H. Oppenhei-
AARHUS Vertegenwoordigers
van kerken uit vijf landen hebben in
Aarhus (Denemarken) plannen be
sproken om een opvangcentrum te
stichten voor ex-aanhangers van
bijzondere religieuze bewegingen.
Men heeft daarbij het oog op bewe
gingen als de „Unification Church"
van de Koreaan Moon, de „Sciento-
logy"-kerk, de „Children of God".
Het aantal mensen, die zich na kor
tere of langere tijd van dergelijke
sekten afkeren, blijkt groot te zijn.
Zij hebben dikwijls grote moeite om
weer tot het normale leven terug te
keren, aldus dr Carl Johann
Hellberg van de Lutherse wereldfe
deratie. die het beraad in Aarhus
organiseerde.
Het is de bedoeling, het opvang
centrum te vestigen in Ebeltoft.
vijftig kilometer van'Aarhus. Dege
nen die hulp zoeken, worden dan
ondergebracht bij gezinnen in de
omgeving. Aan het centrum wordt
ook een ondeizoek-instituut verbon
den. dat het verschijnsel van deze
religieuze groepen wetenschappe
lijk gaat bestuderen.
JUIZ DE FORA (NCNS) Leger en
politie hebben strikte orders gekre
gen zich van folteringen te onthou
den. Aldus president Geisel van
Brazilië in een gesprek met aarts
bisschop Geraldo Penido van Juiz
de Fora, wiens neef, de jezuiet Bur-
nier, in oktober door de politie werd
vermoord. In het onderhoud, dat
een uur duurde, zei Geisel, dat zijn
regering zich inspant om de rechten
van de mens te garanderen, maar
dat dit doel niet in enkele dagen kan
wordcen bereikt. Hij gaf toe. dat er
wordt gefolterd, maar hij weet dit
vooral aan de slechte opleiding van
de politie.
De Braziliaanse bisschoppen heb
ben vorige ma and een document
gepubliceerd, waarin zij zich scherp
keren tegen wat zij noemen het kli
maat van geweld en vrees in het
land. Z ij noemen daarin gevallen
van marteling, geweld en onder
drukking. Als oorzaken van het ge
weld noemen zij het gebrek aan ge
rechtigheid. de bescherming van
corrupte politiemannen door hogere
autoriteiten, de ongelijke verdeling
van rijkdom en land en de suprema
tie van de ideologie van nationale
veiligheid boven de veiligheid van
het individu.
EMOTIES
Kappler vrij en Menten gepakt. Ik
heb een poging gedaan me te reali
seren wat voor emoties dit soort
mededelingen bij me oproepen.
Daar in Zwitserland ziet een oude
man een eind komen aan z'n zo
langdurig en met succes volgehou
den leugenbestaan. 't Grijpt je altijd
weer even aan: een mens wordt ge
pakt. Je weet er teveel van. Ze ston
den een keer. die middag in de zo
mer. zelf voor je. Je vergeet het
nooit. Wat ervaar ik? Droefheid? Ik
denk dat ik liegen zou als ik zou
moeten zeggen dat ik me bedroefd
voelde toen het bericht dinsdagmor
gen mij in de stad bereikte.
Blijdschap dan? Misschien wel. Er is
zoiets als een verlangen naar gerech
tigheid waar het zulke zaken betreft.
Dat verlangen wordt bevredigd. Je
ziet 't dan ook eens een keer werke
lijkheid worden dat de waarheid de
leugen achterhaalt en dat iemand
niet altijd maar ongestraft z'n omge
ving kan schofferen, om geen sterke
re woorden te gebruiken. En toch
geen echte blijdschap. Er zijn blijk
baar emoties die moeilijk ergens bij
onder te brengen zijn. Maar 't grijpt
je wel aan. Misschien omdat je je de
zaken zo levendig hebt ingedacht en
met je meeleven werkelijk betrok
ken wilde zijn bij die uitgemoorde
dorpjes in Polen. Je ziet dat huis
voor je en die mensen van het land
en je kunt je voorstellen hoe zo'n
Menten daar dan te keer gaat. En
bloed roept toch? Al is het niet om
wraak en vergelding dan toch om
iets dat tegen de misdaad op weegt.
Menten krijgt z'n kans nog om dat
te ontdekken: wat tegen z'n mis
daad opweegt. Van Kappler moet je
dat maar afwachten. Wat iemand
zich bij een dankbetuiging van de
kerkelijke leiders in Duitsland aan
de Italiaanse regering kan voorstel
len? Wie het weet mag het zeggen. Ik
hoorde ze nog niet zo eensgezind een
paar bescheiden vragen stellen aan
de eigen regering inzake mensen die
op allerlei blote en verzonnen ver
denkingen hun toekomst geblok
keerd zien. En ik heb ze ook niet
horen waarschuwen in de verkie
zingsstrijd. Ook voor zo'n ervaring
heb ik geen naam. Waar moet ik het
onderbrengen? Of werkt zo iets ver
vreemdend? En wie vervreemdt
dan?
Beroepingswerk j—
NED. HERV. KERK Mi
Aangenomen naar Wieringermeer: |W|
W." Kruidenier te Gelselaar die be- J
dankte voor Berlikum.
GEREF. KERKEN VRIJG. B V. |17
Beroepen te Haarlemmermeer Iff
Oostzijde: D. J. A. Brink te Assen. I
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Enkhuizen: A. Breg-
man te Rijssen.
mer gelijk- die zei, dat hoeweL het
betoog van Just hem wel had aange
sproken, men in de politiek toch
beter kan werken met argumenten
als dat het joodse volk als elk volk
recht heeft op eigen gebied. Maar
hier had hij gesproken in de kring
van mensen, die zich onderwerpen
aan het gezag van de bijbel.
Hoe komt het?
Hoe komt het. dat liberale en socia
listische joden veel actiever zijn ge
weest bij de stichting van de staat
Israël dan de orthodoxe?
Opperrabijn Jast ontkende beslist,
dat de orthodoxe joden zich van het
zionisme distantiëren. Maar wel is
de passieve houding, die velen in het
begin aannamen, te verklaren. De
terugkeer naar het land was door de
eeuwen heen een droom geworden,
die gepaard zou gaan met allerlei
bovennatuurlijke wonderen en met
de komst van de Messias. Toen het
gebeurde, was het zo profaan, zo'n
alledaags geploeter: moerassen
droogleggen, vechten met Arabie
ren, zo heel anders dan de droom.
Daarbij kwam, dat de eerste voor
trekkers van het zionisme ook niet
bepaald mannen waren, die trouw
leefden naar de joodse wetten.
Maar overigens leeft de overtuiging,
dat Israël ons land is, bij ons. ortho
doxen. nog sterker. Juist orthodoxe
kringen vertegenwoordigen het zio
nisme op de mooiste wijze, aldus de
Amsterdamse opperrabbijn.
Abbé Pierre
De bekende Franse priester Abbé
Pierre brengt vrijdag een bezoek
aan ons land ter gelegenheid van het
tienjarig bestaan van de Emmaus-
beweging in Nederland. Hij zal daar
bij de verschillende Emmaus-
afdelingen in ons land bezoeken.
Abbé Pierre, die nu 64 jaar is, begon
de Emmausbeweging in 1951. Uit
solidariteit met de armsten der ar
men (de clochards van Parijs)
stichtte hij dichtbij de Franse
hoofdstad Emmaus, een ge
meenschap van en voor zwervers en
daklozen. Naar dit model kwam er
ook elders ook in ons land
dergelijke gemeenschappen, die
zich vooral bezighouden met het
verzamelen en opnieuw nuttig ma
ken van welvaartsresten (de „vod
denrapers van Abbé Pierre").
Tutu
Bisschop Desmond Tutu. die daar
voor gevraagd was. heeft volgens
het dagblad Star bedankt voor de
post van secretaris generaal van de
raad van kerken in Zuid-Afrika. Hij
zou als zodanig John Rees opvolgen.
De anglicaanse bisschop heeft vol-,
gens de Star geluisterd naar zijn
collega's, die vonden dat hij nog
maar te kort zijn ambt als bisschop
in Lesotho heeft uitgeoefend om het
nu weer vaarwel te zeggen.
