Investeringen
de amro bank
kicampinas
Ook koolmonoxide in sigaret gemeten
Philips
batterijen
die gaan
huig mee.
CNV: Zuid-Afrika moet
stoppen metverbanningen"
w
JUBILEUM
Brandweerman maakt
brand in eigen, huis
Europese
top
CDA wil loonsomheffing
bij sterke bedrijfstak
Motieven gevraagd
voor opname
in verpleegtehuis
PHILIPS
Maatregelen tegen vakbondsleiders
JULIANA EN BERNHARD
795
Rapport midden- en kleinbedrijf
Maastrichtse wijk
wordt vernieuwd
Consumentenbond publiceert voor 't eerst cijfers
Gevaar voor
niet-rokers
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
!en brand in het confectie-atelier Vanor in Made heeft gisteravond
et gehele magazijn in de as gelegd. Volgens de directie bedraagt
Je schade bijna twee miljoen gulden, waarvan anderhalf miljoen
an kinderkleding en ruim twee ton aan het gebouw. De
randweerkorpsen van Made, Breda en omliggende gemeenten
isten nog net te voorkomen dat de brand oversloeg op een
lagazijn van automaterialen. De oorzaak van de brand is nog niet
ekend.
ADVERTENTIE
SomnnW
AfmantAWen
van vroeger zti
tr nog steeds.
Vervolg van pagina 1
>e eerste toeslagen vanaf 1 april
977 zijn: enkele procenten extra
iremie voor de 280.000 gulden van
Ike investering, ter bevordering van
e kleinschaligheid, en op de tweede
laats regionale toeslagen. Er komen
*ee regionale toeslagen. Een alge-
lene extra premie voor alle lnveste-
ngen buiten randstad en Veluwe
.er vervanging van de bestaande
xtra vervroegde afschrijving
oor bepaalde regio's) en nog een
xtra premie daarbovenop voor en-
ele strekken met erg veel werkloos-
id. Alle premies zullen lopen via de
testingdienst.
Jieuwe dienst
de zomer van volgend jaar zal een
ieuwe toeslagregeling worden inge-
oerd voor investeringen van meer
an tien miljoen gulden. Die toeslag
)opt op naarmate de investering
ieer arbeidsplaatsen oplevert. Hier-
oor wordt een nieuwe dienst opge-
Van een verslaggever
UTRECHT Bezuiniging in de so
ciaal-medische sector dreigt zeer
duur uit te pakken. Het is gewenst
dat staatssecretaris Hendriks en de
Ziekenfondsraad snel en duidelijk
gaan omschrijven op welke gronden
patiënten in een verpleeghuis kun
nen worden en blijven opge
nomen.
)orzaak voor deze verontrusting die
nr N. de Jong in de Ziekenfondsgids
uit, is een recente uitspraak van de
Jentrale raad van beroep in
Utrecht. Daarin werd niet alleen re-
lening gehouden met de medische
noodzaak voor opname, maar ook
met de sociale omstandigheden. Als
beëindiging van de verpleging van
een bejaarde in een verpleeghuis
schadelijk is voor zijn ge
zondheidstoestand, dan is dat een
reden om de patiënt daar te laten,
aldus de hoogste beroepsinstantie
voor de sociale verzekering.
De recente beleidsombuiging van
het ministerie van CRM ten aanzien
van de gezinsverzorging heeft vol
gens de heer De Jong tot gevolg dat
minder mensen thuis verzorgd kun
nen worden. Die zullen dan een be
roep doen op de veel duurdere
verpleeghuizen. Minder opvangmo
gelijkheden in de welzijnssector zul-
en de gezondheidssector zwaarder
belasten en daarmee duurder ma-
hen, aldus De Jong.
ROOD NOmUlOUTf GOUD HEAVY DUTY. /WART 00U6U DUTY
Van een verslaggever
UTRECHT De verbondsraad van het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV)
heeft gisteren een verklaring uitgegeven, waarin hij krachtig protesteert tegen
maatregelen van de Zuidafrikaanse regering tegen een aantal zwarte en blanke
vakbondsleiders. Het CNV dringt er bij de regering van Zuid-Afrika op aan de
maatregelen zo snel mogelijk in te trekken.
ADVERTENTIE
Het gaat om de zogenaamde
..banning-orders", waardoor
vakbondsleiders als het ware in
eigen huis worden geïsoleerd. Het is
hun verboden zich nog op enigerlei
wijze bezig te houden met hun werk
of enig contact te onderhouden met
ieder ander, die daarmee in verband
staat.
Het CNV zegt, dat dergelijke maat
regelen lijnrecht indruisen tegen de
meest elementaire rechten van de
mens als vrijheid van meningsuiting
en van vereniging. Het christelijk
vakverbond noemt de maatregelen
onmenselijk. Zij laten de betrokken
personen zogenaamd in vrijheid
maar maken hen in feite monddood
en sluiten ze buiten de samenleving
Door een „banning-order" zijn onder
anderen getroffen: Douwes Dekker
(voorzitter van het Urbain Training
Project, UTP, in Johannesburg en
docent in de arbeidsverhoudingen
van de universiteit van
Witwatersrand) en het echtpaar E.
Tyacke, dat hauw verbonden is aan
het UTP Zij mogen vijf jaar lang
hun werk niet doen, noch contacten
onderhouden met anderen, die bij
dit werk zijn betrokken.
Scholing en vorming
Het UTP In Johannesburg heeft tot
doel, zwarte vakbondsleiders een zo
goed mogelijke scholing en vorming
te geven voor het vakbondswerk on
der de zwarte bevolking. Het UTP-
project wordt gefinancierd door
organisaties uit verscheidene landen
waaronder het CNV.
De scholing en vorming zijn geheel
gericht op het scheppen van goede
arbeidsverhoudingen in Zuid-Afrika.
Zowel van Douwes Dekker als van
het echtpaar Tyacke is bekend, dat
zij zich geroepen voelen langs de weg
van vreedzaam overleg te blijven
proberen tot betere verhoudingen te
komen in Zuid-Afrika. aldus het
CNV.
Het CNV heeft al eerder bij de
ambassadeur van Zuid-Afrika in
Nederland geprotesteerd tegen de
„banning-orders". Ook heeft het ver
bond al eerder schriftelijk de
medewerking van de Nederlandse
regering ingeroepen om de maat
regelen terug te draaien. Dit heeft
echter nog geen resultaten
opgeleverd, aldus de verbondsraad
van het CNV.
OUDE TONOE De oorzaak van
de brand, die het afgelopen
weekeinde de oude pastorie van de
Rooms-Katholieke kerk aan de
Voorstraat in Oude Tonge in de as
heeft gelegd, is nog niet bekend.
Ook over de schade is nog niets te
zeggen. De brand brak zaterdagav
ond omstreeks 10 uur uit. Het vuur
werd bestreden door de
brandweerkorpsen van Oude Tonge
en Den Bommel. Deze konden voor
komen dat het naast de pastorie
gelegen politiebureau eveneens in
vlammen opging.
richt bij het ministerie van econo
mische zaken, om het aantal arbeid
splaatsen van de investeringen vast
te stellen, In 1978 kom er een rege
ling die zich geheel toespitst op de
ontwikkeling van de werkgelegen
heid. De regeling komt erop neer, dat
niet een toeslag, maar de basispre
mie hoger zal zijn naarmate de
werkgelegenheid in een onderne
ming sterker groeit.
De CDA-partijen en de PvdA in de
Tweede Kamer oordeelden gisteren
positief over het wetsplan. De KVP-
er Peijnenburg sprak niet meer over
de bezwaren die hij vorige week had
genoemd tegen het vormen van een
investeringsfonds. Hij zei toen, dat
uitbreiding van de bestaande rege
ling voor investeringsaftrek
misschien beter zou zijn dan een
geheel nieuwe regeling
Minister Lubbers antwoordde hier
op. dat in aanzienlijke mate wordt
voortgebouwd op het bestaande stel
sel, ook voor wat betreft de gebruik
te begrippen en de procedures bij
geschillen. Wel vond Peijnenburg de
gang van zaken rond het wetsplan
vreemd: het plan ligt al bij de raad
van State, terwijl de regering nog
wacht op een advies van de sociaal-
economische raad. Peijenburg vroeg
zich af, of het SER-advies nog wel
van invloed kan zijn.
Te weinig aandacht
De heer Van Houwelingen (ARP)
vreesde een overwaardering van de
doelstelling werkgelegenheid bij de
nieuwe premies. Andere doelstellin
gen, zoals het belang van kleine in
vesteringen en het vermenselijken
van de arbeid, krijgen te weinig of
geen aandacht, zei hij.
Wierenga (PvdA) had vorige week al
verklaard blij te zijn met het investe
ringsfonds. Wel betreurde hij het,
dat de minister een aantal van zijn
suggesties niet had overgenomen.
„Het is van essentieel belang, dat de
verantwoordelijkheid voor de wet
ook bij de ministers van ruimtelijke
ordening en volkshuisvesting en van
volksgezondheid en milieuhygiëne
komt te liggen," aldus Wierenga. Ge
zien de doelstellingen waarover de
premiewet spreekt, is hun inbreng
onmisbaar.
Bij de VVD leeft de vrees, dat de
nieuwe wet verstarrend werkt voor
initiatieven van ondernemingen en
een stap betekent op weg naar een
geleide economie. Voor 1978 moet de
wet in elk geval niet ingevoerd
worden, zei de liberaal Van Aarden-
ne. Hij meende, dat de datum 1 april
1977 veel onzekerheid zal oproepen
bij het bedrijfsleven. Lubbers vond
dat niet aannemelijk: verschuiving
naar 1978 betekent een langere peri
ode van onzekerheid, zei hij.
Van een verslaggever
NIGTEVECHT In de Utrechtse
gemeente Nigtevecht liep gister
middag de bevolking niet zonder
leedvermaak te hoop, toen brand
uitbrak in de woning van de
brandweercommandant. Deze
commandant van Nigtevechts vrij
willige brandweer, de heer A. Ver
heul, was op de vliering van zijn
huis met schilderwerk bezig toen
door het aanslaan van de CV-ketel
vluchtige dampen, die opstegen uit
wat oude doeken, brand veroor
zaakten.
De commandant had de doeken
doordrenkt met oplosmiddel en
moest zijn 12-jarig zoontje ijlings
de brandweer laten bellen nadat
deze vlam gevat hadden.
Het begin van brand werd op
uitdrukkelijk bevel van de com
mandant met koolzuursneeuw en
niet met water de kop ingedrukt.
Burgemeester J. Verkerk van het
Vechtse dorp snelde als hoofd van
de brandweer ook naar de plek des
onheils om zich door de brandweer
commandant te laten informeren.
Door het gebruik van kool
zuursneeuw werd waterschade
voorkomen, zo kreeg de burgerva
der te horen. Het verontschuldi
gende commentaar van brandweer
commandant Verheul luidde ver
der: ,,Och, meneer de burgemees
ter, een dokter kan ook wel eens.
ziek worden
Vervolg van pagina 1
Schmidt maakte wat de econo
mische problematiek betreft duide
lijk dat West-Duitsland geen in
structies van de Europese Raad zal
aanvaarden. Het was ook Schmidt,
die de gang van zaken rond het
debat over het noord-zuid-overleg
bepaalde. Hij is van mening dat
deze dialoog slechts in samenhang
met het Unctad-overleg in Genève
over een gemeenschappelijk
grondstoffenfonds, de GATT, de ta
rieven-en overeenkomst en de poli
tiek van het IMF, het internationale
monetaire fonds aan de orde mag
komen. Schmidt wil het overleg in
Parijs en Genève ook afhankelijk
stellen van de komende verhoging
van de olieprijzen onder het motto
dat je hetzelfde geen twee keer kunt
uitgeven.
Overigens stelt West-Duitsland zich
wat de schuldenlast en de
grondstoffen betreft tot nu toe op
het oude standpunt: de schulden
moeten per geval worden bekeken
om er geen landen van te laten profi
teren die het niet nodig hebben en
de grondstoffen moeten volgens het
vrije marktmechanisme worden ver
handeld.
De oliekwestie werd aan de orde
gesteld door de Franse president.
Frankrijk heeft voorgesteld dat de
negen EG-landen afspreken dat niet
meer dan voor een vastgesteld be
drag aan olie zal worden gekocht.
Tot nu toe ging men van een bepaal
de hoeveelheid uit. Frankrijk heeft
in het verleden een dergelijke poli
tiek afgewezen omdat het geen
confrontatie met de olielanden wil
de. Ook nu nog zal Parijs niet voor
een dergelijke confrontatie voelen.
Volgens minister Van der Stoel zal
het IEA, het internationaal energie
agentschap worden gevraagd de
voorstellen van Glscard op hun rea
liseerbaarheid te bekijken. Slechts
kort is gesproken over de rapporta
ge van de Belgische premier Tinde-
mans over de uitbreiding van de
Europese politieke monetaire unie.
De raad zal vandaag nog enkele
kleinere kwesties behandelen. Dan
zal ook een nadere verklaring over
de handelsrelatie tussen de EEG en
Japan worden gegeven.
ADVERTENTIE
Klopt. Ook in Brazilië. Dank zij onze belangen in de BEAL
(Banque Européenne pour l'Amérique Latine S.A.).
Adres: Avenida Francisco Glicério 838
Nadere informatie: Amro kantoren
of telefoon: 020-28 3684
Op 7 januari 1977 viert heel ons volk,
samen met de koninklijke familie, het
40-jarig huwelijksfeest van
De geschiedenis van hun veertig bewogen
huwelijksjaren kunt u in woord en beeld méé-
beleven in "Geschiedenis van een huwelijk"
Dit vorstelijke boek, met meer dan 150
foto's die alle hoogtepunten vereeuwigen,
is overal verkrijgbaar voor slechts
"Geschiedenis run een huwelijk"
is een zeer bijzondere uitga re run Libeljc.
S^O
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG De wetenschappelijke bureaus van de drie
CDA-partijen willen speciale loonsomheffingen bij sterke be
drijfstakken. Deze heffingen moeten het mogelijk maken dat de
algemene loonstijgingen worden afgeremd op de sector met de
minste groeiruimte op loongebied, de dienstensector. Zonder de
heffingen zou er dan in de sterke sectoren „ruimte" blijven
zitten.
De CDA-bureaus lanceren hun voor
stel in een studierapport over het
midden- en kleinbedrijf, dat gisteren
is uitgebracht. De praktijk is thans
dat de loonakkoorden worden afge
stemd op of iets boven de gemiddel
de trekkracht van de bedrijven. Met
name de dienstensector komt dan
veel tekort, en raakt in de tang wan
neer de loonkostenstijging onvol
doende kan worden doorberekend.
Ook staatssecretaris Hazekamp
(Economische zaken) heeft al eens
gepleit voor een algemene loonsver
hoging, afgestemd op de diensten
sector, met aanvullende maatrege
len voor de „ruimte" die dan in ster
kere sectoren „blijft zitten".
De CDA-commissie pleit verder voor
subsidies op loonkosten voor be
drijfstakken met veel laagbetaalde
werknemers. Juist deze bedrijfstak
ken zijn de dupe van loonniveliering.
waarbij de lage lonen extra worden
verhoogd Deze subsidies zouden
moeten worden opgebracht door be
drijfstakken met naar verhouding
weinig laagbetaald personeel, aldus
de CDA-commissie
Verder wil de CDA-commissie dat
belastingen en sociale premies
voortaan minder worden over vooral
de lonen. Juist loonintensieve be
drijfstakken horen tot de minder
sterke. Bij de verdeling van de col
lectieve lasten dient meer rekening
te worden gehouden met de
draagkracht van de verschillende
sectoren van de economie, aldus het
CDA-rapport.
Regionaal
Regionale dienstencentra moeten
worden opgericht met over
heidssteun, voor opvang en sociale
begeleiding van zelfstandigen die in
moeilijkheden korpen. De CDA-
commissie. waarin vooral functiona
rissen van confessionele mid
denstands- en landbouworganisaties
zaten, wijst een minimuminkomen
voor zelfstandigen niet af Inko
menstoelagen vindt de commissie
ccn goede zaak voor oudere zelfstan
digen die uit hun bedrijfje geen inko
men ter hoogte van het minimum
loon kunnen verwerven. Voor jonge
re zelfstandigen zouden tijdelijk in
komenstoeslagen kunnen worden
gegeven als overbrugging bij het
weer gezond maken van het eigen
bedrijf.
Ook pleit de CDA-commissie voor
inkomenstoeslagen voor de kleine
zelfstandige, wiens bedrijfje eigen
lijk met gemist kan worden voor een
redelijk voorzieningenniveau, ook al
levert het onvoldoende inkomsten
op voor de eigenaar De toeslag zou
in dit geval een ..vloerbedrag" moe
ten zijn. bij wijze van vergoeding
voor de maatschappelijke, maar
commercieel niet helemaal waar te
maken functie van het bedrijfje. Ge
dacht kan hierbij worden aan winke
liers in kleine dorpen of wijken waar
niet de nodige omzetgroei haalbaar
is, die nodig is om in de algemene
inkomensontwikkeling bij te blijven
Voor zulke kleine woonkernen denkt
de CDA-commissie ook aan mobiele
winkels en andere vormen van
dienstverlening, met steun van de
overheid
MAASTRICHT - Minister Gruijters
van volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening heeft gistermiddag de
eerste spade in de grond gestoken
voor een omvangrijke vernieuwing
van de historische stadswijk Bosch
straat-oost te Maastricht. Gezien de
felle en langdurige strijd rond de
verwezenlijking van dit plan meende
hij te mogen spreken van een goede
stadsvernieuwing omdat de ervaring
heeft uitgewezen dat omstreden
plannen doorgaans de beste zijn.
Rita
„Misschien rolt-ie er zo vanzelf
Van onze redacteur wetenschappen
DEN HAAG Voor het eerst is voor een aantal sigarettenmerken de ontwikkel
de hoeveelheid koolmonoxide gepubliceerd. Dat is, met teer en nicotine, het
ongezondste bestanddeel van tabaksrook. De gevonden hoeveelheden varieer
den van twaalf tot negentien milligram koolmonoxide (CO) per sigaret.
Tot nog toe waren alleen van
teer- en nicotinegehalten
overzichten bekend. Wie op
grond daarvan de „minst on
gezonde" sigaretten uitzocht,
kwam daarmee niet automa
tisch ook bij een laag CO-
gehalte uit. Dat blijkt uit cij
fers van de Consumenten
bond, die het gat in de
meetprogramma's nu heeft
opgevuld.
De bond publiceerde enkele
jaren geleden ook als eerste
teer- en nicotinegehalten.
Dat initiatief is inmiddels
door het ministerie van
volksgezondheid overgeno
men. De Consumentenbond
heeft de twintig meest ver
kochte merken onderzocht,
aangevuld met vijf merken
met een laag teer- en nicoti
negehalte. Daarvan vielen er
enkele ook wat het CO-
gehalte betreft in de laagste
groep (Auslese, Roxy Dual en
Lord Extra). Andere bleken
in ae middenmoot thuis te
horen (Kelly Halvaret en
Alaska)
Het beeld is in elk geval
gunstiger dan dat van een
ouder onderzoek in West-
Duitsland. Daar bleken toen
enkele van de laagste teer- en
nicotinegehalten gekoppeld
te zijn aan de grootste hoe
veelheden CO. De hoogste
CO-gehalten in Nederland
trof de consumentenbond
aan bij twee merken die wat
teer en nicotine betreft in de
middengroep vallen
(Gladstone Mild en Belinda).
Merken met nogalal veel teer
en nicotine (Caballero, Ca
mel) bleken weinig CO te pro
duceren.
Effect
Koolmonoxide verdringt de
zuurstof in het bloed. Daar
door kan het bloed minder
zuurstof van de longen naar
spieren en andere weefsels
transporteren Volgens de ge
zondheidsraad zijn geen na
delige effecten op hart en
bloedsomloop te verwachten
zolang het CO niet meer dan
drie procent van de zuurstof-
capaciteit van het bloed in
neemt. Tussen drie en vijf
procent is een ongunstig ef
fect mogelijk bij mensen die
op dit gebied al problemen
hebben. Boven vijf procent
treedt zeer waarschijnlijk
een ongunstig effect op de
functie van de hartspier op
Volgens de Gezondheidsraad
komen bij rokers niveaus van
vijf tot tien procent voor
De meetcijfers van de Consu
mentenbond zijn m zoverre
moeilijk te hanteren dat er
(nog) geen afweging mogelijk
is tussen bijvoorbeeld een
laag CO-gehalte en een hoog
nicotinegehalte. Beide stof
fen worden verdacht van een
rol bij het ontstaan van hart
en vaatziekten.
Ook voor niet-rokers is kool
monoxide uit sigaretten be
langrijk. aldus de Consumen
tenbond. Nog afgezien van
wat rokers uitademen, blijkt
een brandede sigaret drie tot
vier maal zo veel CO direct in
de lucht te bregen als de hoe
veelheid die de roker zelf aan
zuigt
In een slecht geventileerde
huiskamer van zeventig ku
bieke meter waarin veertien
sigaretten zijn gerookt, krijgt
de niet-roker na acht uur te
veel CO in het bloed. In roke
rige cafés worden CO-
concentraties gemeten die
vijfmaal hoger liggen dan in
fabrieken is toegestaan.
Bij niet rokend kantoorper
soneel bleek gemiddeld ruim
éen procent van de zuurstof
in het bloed door CO vervan
gen De hoogst aangetroffen
waarde lag met 2.7 procent al
dicht bij de gevarengrens van
drie procent. Slechts 0,3 pro
cent kon aan de uitlaatgas
sen van het verkeer worden
toegeschreven De rokers op
hetzelfde kantoor scoorden
gemiddeld 5,5 procent CO In
het bloed. De hoogste waarde
was 13 procent.
De Consumentenbond heeft
verder nog kritische opmer
kingen over de manier
waarop sommige sigaretten-
fabrikanten het officieel
vastgestelde teer- en nico
tinegehalte in hun produkt
terugschroeven Dat kan ge
beuren door de tabak er op
uit te zoeken, maar dat is „de
duurste en daardoor minder
aantrekkelijke methode"
Lang mondstuk
Een andere aangetroffen
techniek is het verlengen van
het mondstuk, waardoor de
meting volgens voorschrift
afgebroken wordt wanneer er
nog een langere peuk over is
Zo heeft Roxy Dual Extra
Light Filter een filter van 20
millimeter lengte, omwikkeld
met een papieren mondstuk
van 29 millimeter
Nog eenvoudiger blijkt het
om de sigaretten losser te rol
len. Als er minder tabak in
zit. komt er ook minder teer
en nicotine uit. Bij een onder
zoek van de Consumenten
bond in 1975 bleken alle fil
tersigaretten gemiddeld iets
meer dan één gram te wegen
Het gemiddelde gewicht van
Denver blijkt nu onder 0.8 te
liggen
In Peter Stuyvesant Extra
Mild was elf procent minder
tabak verwerkt dan vorig
jaar Commentaar van de
bond: „Simpel en doeltref
fend Het wachten is nu nog
op de fabrikant die lege pak
jes verkoopt. Tot die er zijn.
kun! u zich behelpen door
niet te roken
