Nieuw concilie van orthodoxen Latijns-Amerika kent ook zijn berustingstheologen Shlomo zette z'n auto stil It Vandaag voorlopig Actie tegen rassenwaan aller-armsten Onze adressen: Sectie eredienst bezorgd over speciale zondagen Waldenzen kennen ook verontrusten Bisschoppen vragen gratie voor 400 man NES AMMIM VOORBIJGANGERS Gezamenlijke bijbelvertaling in Italiaans DINSDAG 30 NOVEMBER 1976 KERK TROUW/KWARTET 2 |SD> Van een onzer redacteuren GENEVE De veertien orthodoxe kerken, die deelnamen aan de vergadering in Chambésy bij Genève over het houden van een nieuw concilie zijn het eens geworden over een agenda voor het eerste orthodoxe concilie in duizend jaar. De punten op de agenda zijn niet bekend gemaakt. Er is ook geen datum voor zo'n concilie vastgesteld. Het kan nog jaren duren, voordat het concilie wordt gehouden. Het laatste concilie van de christe lijke kerk is gehouden in het jaar 787 De kerk was toen nog niet ge splitst als gevolg van de controverse tussen Rome en Constantinopel. De voorbereidende vergadering in Chambésy heeft besloten dat de orthodoxe kerken krachtiger zullen gaan meewerken met de oecume nische beweging, omdat de ortho doxen willen dat hun stem krachti ger klinkt in het oecumenische koor. De orthodoxe kerken hebben in Chambésy ook besloten hun relaties met andere kerken, zoals de rooms katholieke en de lutherse kerkfami- lie te versterken. De orthodoxie wil haar dialoog met de anglikanen, de oud-katholieken en de andere oude kerken van het oosten, namelijk de Armeense. Chaldeeuwse, Koptische en Syrische kerken verbetèren. De NEW YORK - Naar het voorbeeld van de baptistengemeente van Jim my Carter in Plains (Georgia) heb ben alle regionale vergaderingen van de zuidelijke baptisten in Geor gia en Maryland zich tegen ras senscheiding in de kerk uitge sproken. De baptistenconventie van Georgia stelt als beginsel vast. dat „de heerschappij van Christus vereist, dat alle kerken krachtens het nieuw testamentische beginsel erkennen, dat Christus leefde en stierf voor alle mensen en dat daarom alle men sen welkom zijn bij alle uitingen van kerk-zijn". De vergadering van Maryland be roept zich op de bijbel en zegt dat het kwaad van rassenwaan niet in de christelijke broederschap mag worden toegelaten. Polen gaat voor kerk door de knieën Warschau De Poolse regering heeft toestemming gegeven voor de bouw van een nieuwe kerk in de staalstad Nowa Huta, vlakbij Kra- kau. Dit besluit is het resultaat van een jamelange controverse tussen de katholieken in het land en de Poolse machthebbers. De kerk zal aan de maagd Maria worden gewijd en zal eind volgend jaar gereed zijn. De kerk krijgt een klokkenspel dat in Nederland zal worden gegoten. De veertig meter hoge toren krijgt een roestvrijstalen kruis uit Oostenrijk. Vijftien jaar geleden begonnen op de plaats van de nieuwe kerk bijeen komsten in de open lucht, waar de bevolking van de nieuwe stad aan meedeed. De plaats werd aangege ven door een houten kruis, dat de politie trachtte te verwijderne. Zij stootte daarbij op heftig verzet van de gelovigen, die de politie met ste nen gooiden. Mensenrechten erkennen, rasbarrières doorbreken en zorgen dat hulp bij de aller armsten terecht komt. Dat houdt dr Koet sier ons voor in VOORLOPIG bij het over lijden van de bejaarde David Wolterbeek. sociaal pionier op Java en zendingsdocent. In hetzelfde nummer: Oorothee Sölle's doodsbegrip. Een ontspoord tramgerinkel volgens drs Petrie. Dr. Buskes is verbaasd over de chris tenen voor het socialisme: zij kiezen op een onkritische en onaanvaardbare wijze voor het marxisme. Noteer mij als abonnee op VOORLOPIG f 28.25 p.j. (studonten 719,75). Novem bernummer gratis. Naam. Adres Opzsnden aan Maandblad VOORLOPIG, Antwoordno. 101. Delft. Geen postzegel. Geef Vraag eens wat anders I B.v. AMSTERDAM Postbus 859. Wrbautstraal 131 Tel 020-913456 Tele* 13006 ROTTERDAM/DORDRECHT Postbus 948 Weslblaak 9 Rotterdam Tel 010-115588 DEN HAAG/LEIDEN Poslbus 101. Parkstraat 22. Den Haag Tel 070-469445 ZWOLLE/GRONINGEN Postbus 3. Melkmarkt 56. Zwolle Tet 05200-17030 inter-orthodoxe commissie ter voor bereiding van de dialoog met de r.k. kerk dient onmiddellijk met haar werkzaamheden te beginnen. Een nieuwe commissie zal het gesprek moeten beginnen met de lutheranen, terwijl de orthodoxe kerken met de andere godsdiensten een dialoog wil voeren over humane kwesties, zoals de toenadering der mensen, de we reldvrede en de uitbanning van de rassendiscriminatie. Van een onzer verslaggevers AMERSFOORT De sectie ere dienst van de raad van kerken maakt zich zorgen over het grote aantal speciale zondagen: zending, gemeente- en werelddiakonaat, oe cumene. Israël. vredesweek. geldwerving (Kerkbalans) en andere. Deze initiatieven lopen in de ver schillende kerken niet synchroon, maar worden wel begeleid door veel publiciteit, soms ook preekschetsen. Overleg, beperking en ordening is volgens de sectie noodzakelijk, zo wel terwille van de behartiging van deze taken als terwille van een orde lijk omgaan met de bijbel ln de zondagse kerkdienst, dat een tel kens doorkruisen van bijzondere thematieken moeilijk verdraagt. Blijkens het rapport van de gerefor meerde leden van de sectie ere dienst aan hun synode, heeft de sec tie de betrokken instanties bena derd, doch zonder enig resultaat. „Helaas hebben persoonlijke be zoeken aan de betrokken instanties geen ander inzicht opgeleverd dan dat de geldwervende kerkelijke or ganen volstrekt op zichzelf te werk gaan en de gemeente benaderen," aldus hun rapport Gehoopt wordt nu, dat de leidingge vende organen (synoden) van de ver schillende kerken nu door onderling overleg een coördinatie zullen kun nen bewerkstelligen. ROME Onder de naam „evange lische getuigenis" is binnen de wal- denzenkerk in Italië een beweging van verontrusten gesticht. Blijkens de stichtingsoorkonde wil deze be weging „die gelovigen samenbren gen. die evenals wij lijden aan de ontrouw van de kerk en zich willen inzetten voor een geestelijke ver nieuwing." Eerder hadden drieduizend veront ruste waldenzen een stuk naar hun synode gestuurd, waarin zij kritiek uitten op het sociaal-politiek enga gement van de kerk, dat volgens hen praktisch neerkwam op de overna me van bepaalde partijpolitieke leu zen. Tegelijk vroegen zij, dat de kerk zich weer sterker op haar missionai re roeping zou bezinnen. De waldenzenkerk is met 35.000 le den de grootste niet-katholieke kerk van Italië. Achtentachtig predikan ten en evangelisten verzorgen de 73 gemeenten. De kritiek van de ver ontrusten richt zich onder meer op dominee Tullio Vinay, die zich dit jaar ln het parlement heeft laten kiezen als onafhankelijke op de lijst van de communistische partij. PHILADELPHIA De methdodts- tische bisschoppen in de Verenigde Staten hebben gratie gevraagd voor de 400 ter dood veroordeelden, van wie velen al zeer lang op uitvoering van het doodvonnis wachten. De bisschoppen wijzen erop, dat de „meeste veroordeelden zwart en/of arm zijn of slachtoffers zijn van een dikwijls ongelijk gerechtelijk sys teem. waardoor de Amerikaanse maatschappij voortdurend geteis terd wordt." De bisschoppen, die hun verzoek hebben gericht aan president Ford, zijn opvolger Jimmy Carter en aan de gouverneurs van alle staten, heb ben alle Amerikanen opgeroepen hun verzoek met petities te steunen. De bisschoppenconferentie der ver enigde methodistenkerk heeft met haar gratieveizoek gereageerd op het recente besluit van het hoogste gerechtshof in de Verenigde Staten, dat bij eerdere gelegenheid had uit- gesproken.dat de doodstraf strijdig is met de Amerikaanse grondwet, maar deze uitspraak onlangs weer heeft ingetrokken. (ADVERTENTIE) Hel oorspronkelijke bijschrift luidt: „Evangelisatiebijeenkomst in Colta. Bijna drieduizend boeren „bij hun leven gered. door Koos Koster Soms zie je op de dorpspleinen van het platteland van Ecua dor boeren staan met een gi taar in de hand. Ze zingen op wekkingsliederen, made in de United States, terwijl andere boeren er om heen staan en hen overladen met verwijten dat ze de boerengemeenschappen af vallen. Een boerin: „Ik geloof dat de buitenlanders niet al leen onze produkten roven maar ook nog ons willen verde len en verwarren met zoveel religies. Ze willen schijnbaar verhinderen dat wij, boeren een stap vooruit doen en heb ben liever dat wij in plaats daarvan kibbelen over „Mijn religie is de beste"; „Ik geloof wel in God" en „Wij worden vast en zeker zalig" en meer van dergelijke zaken." De boodschap van de protestantse sekten van Noordamerikaanse oor sprong gaat er bij de boeren in als koek: Maak je niet druk over de problemen van vandaag; morgen kun je in de hemel zijn, als het Rijk komt. Tegen priesters die de boeren aanmoedigen gemeenschapsop bouwwerk te verrichten, zeggen de boeren: Waarom scholen bouwen, wegen aanleggen en ziekenhuizen in richten, als morgen het Rijk aan breekt? Rockefeller-Medellin In 1969 verscheen- het Rockefeller- rapport met een tiental aanbevelin gen voor de door Nixon te voeren politiek in Latijns-Amerika. Wash ington is bezorgd over de uitwerkin gen van de Latijns-Amerikaanse bisschoppenconferentie in Medellin (Columbia) in 1968. De Amerikaanse bankier raadde zijn regering onder meer aan om de invloed van het progressief katholicisme in Latijns- Amerika te neutraliseren en te be strijden. Vla opwekkingsbewegingen met halleluja-koren en zacht swin gende bandjes en het opdringerige bekeringswerk van Amerikaanse sekten. Na ongeveer tien jaar volhar dend bekeringswerk, zie je op het platteland van Ecuador, waar 51% van de zes miljoen Ecuatorianen woont, van wie twee miljoen India nen zijn. de resultaten van het optre den van deze sekten. Een priester: „Zolang de katholieke kerk conser vatief blijft, roeren de sekten zich niet. Als er progressieve stromingen ontstaan, worden de sekten wakker, en proberen deze bewegingen on schadelijk te maken." In de provincie Imbabura opereren 35 van deze sekten, terwijl in de omgeving van het stadje Cuenca 16 groepen van Protestantse oorsprong (Jehovagetuigen, .Pinkstergroepen, Adventisten en Mormonen) het plat teland van Ecuador onveilig maken. In één Indiaanse familie ontmoet je soms aanhangers van vier verschil lende geloven, een zeldzaamheid binnen de anders zo ondoordringba re familiestructuur van de Indianen. Talrijke boerengemeenschappen ra ken onderling verdeeld of krijgen ruzie door het optreden van de sek ten. Kenners van de plattelandssa menleving in Ecuador vertellen dat deze Amerikaanse opwekkers hun biezen pakken zodra de ge meenschap verdeeld is geraakt.'Hun werk bestaat in het zaaien van ver deeldheid onder de boeren, zeggen zij. Berusting De fanatieke predikers uit Amerika slagen er vooral in onder de boeren families een individueel schuldbe wustzijn aan te kweken over de ar moede waarin deze leven. Je bent arm omdat je te veel drinkt, te veel kinderen hebt en niet hard genoeg werkt, herhalen de propagandisten tot vermoeiens toe. Alleen God kan je helpen, luidt meestal het slot van de preek. De arme boeren, die zich schuldig beginnen te voelen, gaan op de religieuze toer en worden op God teruggedreven, zegt iemand die on der hen werkt Dit is een van de schitterendste theologische vondsten van de overheersende cul tuur van de Amerikanen, voegt hij er lachend aan toe. Bekeerde boerenfa milies vallen in de dorpen op door hun afwijkend consumptiepatroon. Ze drinken en roken niet terwijl ze hun geld aan koelkasten, bromfiet sen en naaimachines uitgeven. Deze „middenklasse"-boeren zien neer op hun landgenoten die niet bezwijken voor de halleluja-tonen van de op wekkingsbewegingen. Door hun theologie van-het-eind-van-de- wereld-in-zicht, zorgen gladde predi kers er voor dat de boeren, sociaal gesproken, inslapen en nauwelijks meer warm lopen voor de problemen van de plattelandssamenleving in Ecuador. Een priester is zo eerlijk om niet alleen het imperialisme uit de States de schuld in de schoenen to schuiven voor het optreden van deze sekten. Hij is van mening, dat de katholieke kerk door middel van deze groepen onbetaalde rekeningen gepresenteerd krijgt en zegt: „Deze protestantse sekten geven vanaf het begin verantwoordelijkheid aan de boeren. Inheemse boeren runnen b.v. hun eigen radiostation. Ons katholi cisme is nog te vaak een vorm van goedwillend paternalisme; padreci- to, patertje, zoals ze mij noemen. Bovendien bespelen de protestanten met hun boodschap de spirituele en mystieke roerselen van de ziel van de boeren. Ecuatoriaanse boeren zeg gen vaak tegen mij: Jullie praten niet meer over de hartstochten van de mens, over zijn kwalijke ei genschappen en het kwaad dat ons drijft. Jullie houden verhalen over gemeenschapsopbouw en platte landsvernieuwing, maar dat laat ons hart koud." Deze priester vindt het een foute tactiek om de aanhangers van de secten met bijbelteksten te lijf te gaan. Hij probeert in gesprek ken met de boeren de nadruk te leggen op de eenheid van de ge meenschap, die van belang is voor alle families, of iemand nu Jehovage tuige is of niet. Hij probeert op die manier een vruchteloze ideologische discussie te vermijden maar de meeste families zijn nog lang niet zover. Reacties Eind september hebben de Ecuatori aanse bisschoppen in een herderlijk schrijven gewaarschuwd voor het optreden van deze protestantse groepen. De kerkvorsten noemen de boodschap van deze organisaties een louter geestelijke aangelegenheid, die vreemd is aan en haaks staat op de groei van de mens op aarde. In de praktijk betekent hun werk het aan wakkeren van passiviteit en ver deeldheid onder de boeren, terwijl door de haat en de ruzies die zij zaaien, de dynamiek van de boeren gemeenschappen verloren gaat, schrijven de kerkelijke hoogwaar digheidsbekleders. Om misverstand te voorkomen, voegen ze er aan toe dat echt katholicisme niet in zee gaat met het kapitalisme, maar ook niet met het communisme.De meeste Equatoriaanse autoriteiten staan welwillend tegenover deze vreedzame invasie van Amerikaanse secten. Zij zorgen voor invoervergun ningen voor hun omvangrijke com municatie- en transportapparatuur en geven aan vrijgestelde zendelin gen zonder veel moeite verblijfsver gunningen om te werken in Ecuador. De militaire regering van Ecuador schijnt er alle belang bij te hebben de boeren op het platteland verder in slaap te sussen. Katholieke militai ren en protestantse opwekkingspre dikers bèschouwen schijnbaar boe ren, die niet langer meer de groot grondbezitters gehoorzamen, als ge vaarlijke heerschappen, die getemd en „religieus" gemaakt moeten worden. Waarom concentreren deze groepen uit de Verenigde Staten zich vooral op de Indiaanse stammen op het platteland van Ecuador, vraag ik een priester. Zonder te aarzelen zegt hij: Misschien wel omdat door de uitbui ting van-de Indianen, de uitbarsting van volkswoede bij hen het hevigst zal zijn. De sekten proberen dat te verhinderen. (Koos Koster is free-lance journalist, op reis in Latijns-Amerika) door Jac. B. Looijen We reden door Samaria naar Jerusa lem. Ineens zette Shlomo z'n auto stil langs de kant van de weg. Hij keek me wat peinzend aan en zei: „de laatste tijd zit ik me vaak af te vragen wat dat toch betekent, wat die profeet van ons gezegd heeft, dat de wet uitgaat van Sion en het Woord van de Heer vanuit Jerusa lem." Voor het goede begrip: Shlomo gebruikte voor die term „het Woord" de originele hebreeuwse aanduiding en dat is „Dabar". Dat betekent zo wel woord als daad. Want God spreekt „en het is er", Hij gebiedt „en het staat er." We hebben daaro ver in de auto een kwartiertje zitten te praten en zijn toen verder gereden naar Jerusalem. Daar vonden we on derdak in een schamel logement er gens in de buurt van de Sion- bioscoop. Het hotelletje heette ook Sion. Ik zag er mannen met lange baarden ln slordige, wat morsige zwarte pakken zitten in versletep leuningstoelen. Toen ik me wilde scheren, bleek de warmwaterkraan niet te werken. Ja, Ja denk je dan, van Sion gaat de wet uit. Hoe be staat het? Ja, ja zo bestaat het nou precies. Heel gewoon, heel alledaags, heel burgerlijk en noem nog maar een paar begrippen van de platte, bega ne grond. Want de „berg" Sion, waar van de wet uitgaat, is maar een pover heuveltje. Niks vergeleken met de Akropolis van de heidenen in Athe- fOJI ne. Maar ik dwaal af. Ik moet terug naar dat gesprek in de auto lang! de weg in Samaria. Dat was een gesprek met Shlomo Bezek, zoon van een aardappelkoopman ln Schevenin- gen. Hij ging, na een degelijke oplei ding bij een gereformeerde boer ln de omgeving van Aalten in de derti ger jaren, naar Israël. En werkte daar mee aan de opbouw van een paar nederzettingen. Alsmede ln de laatste tien Jaar van z'n leven aan de opbouw van een christelijke neder zetting ln Galilea, genaamd Nes Am- mim. Daar wil ik het nu even over hebben. Sinds twee jaar is daar op Nes Ammlm een dominee in vaste dienst werkzaam en wel Simon Schoon, die aanvankelijk dienaar des Woords was ln het Drentse dorp Vries. Hij heeft over het christelijke doen en laten van Nes Ammlm een boek geschreven en dat is heel le zenswaardig, want men raakt aardig op de hoogte? van de manier waarop joden en christenen daar in de prak tijk met elkaar omgaan. Al eerder was dit beschreven door ds C. B. Bavinck in de brochurereeks „Ver kenning en Bezinning" van de gere formeerde Israël-deputaten. Maar nu; wat was de bedoeling van hen, die Nes Ammim hebben opge richt? Dit werd indertijd als volgt geformuleerd: Israël te dienen met economisch Initiatief, technische kennis en investeringen. Dat is een hele mond vol, maar er kwam wel iets van terecht, want Nederlandse zakenmannen kwamen er aan te pas. Alsmede de eerder genoemde Shlo mo Bezek en zo kwam er een rozen- bedrijf overeind met 2hectare kas sen. Daarin investeerde Nederland heel wat geld, vakmanschap en le verde het een stuk initiatief. Israël is er blij mee. dat blijkt uit het boek van dominee Schoon. Alleen, hij schrijft opvallend weinig over die JESAJA het eind der dagen: een berg boven alle bergen een huis het huis van Hem; ik zie ze stromen de stammen der aarde de drom van chinezen chilenen en Cubanen uit de ierse steden van de verschroeide aarde en de stukgeschoten straten uit de klinieken en van het Robbeneiland onder napalm vandaan en uit de schrik der eenzaamheid; kom op, laten we gaan naar Zijn berg Hij leert mensen Zijn wegen en te leven volgens de afspraak en de woorden waarom het gaat uit Jeruzalem; richten zal Hij de stammen der aarde tot vrede brengen de volkendrom het tuig zal worden omgesmeed tot wat bruikbaar is tanks zullen veranderen in wagens van plezier en alles wat gemaakt is tot schrik en angst zal worden tot wat naar vreee klinkt niet langer zal stam tegen stam ras tegen ras het scherp opheffen ze zullen niet meer weten wat oorlog was. Kom op, huis dat zich noemt naar Jacobs God, kom op, laten we ook gaan en lopen in dit licht. grote onderneming. Wel heeft hij het uitvoerig over de „ideologische" con tacten met Israël en die lijken me ook heel belangrijk. Maar je moet ze wel onlosmakelijk verbonden zien met wat je doet in dat land. Want alles wat je zegt en bepraat heeft geen zin als het niet gedekt wordt door daden. De Joden zeggen; laat maar zien wie je bent, toon het aan; je hoeft het ons niet te vertellen. Jullie zeiden zoveel. Maar deden zo weinig. Terug naar het gesprek met Shlomo in de auto op weg naar Jerusalem. Hij vroeg: wat betekent het toch, dat het Woord van de Heer uitgaat van Jerusalem? Dan schrik je wel even, wanneer je in het boek van Simon Schoon leest „dat de joden tot de zelfde God bidden als de christe nen." Want het is natuurlijk net om gekeerd: via Israël ontdek je dat de christenen tot dezelfde God bidden als de joden. Denk daar maar eens over na. En nogmaals terug in de auto van Shlomo Bezek: hebben de christenen het hebreeuwse woordje „Dabar" wel goed „begrepen" en zijn ze ook bezig dit in praktijk te bren gen? Dat zou iets voor Nes Ammim zijn! Jac. B. Looijen, journalist te Utrecht besprak het boek „Nes Ammim" van Simon Schoon, uitgave Zomer en Keuning, Wageningen. NED. HERV. KERK Beroepen te Berkel en Rodenrijs en te Oranjestad (Aruba; prot. gemeen te): dr. H. Geurs te Broek op Lange- dijk. Benoemd tot bijstand in het pasto raat te Pernis: J. Schaap te Ra- venswaay, die deze benoeming heeft aangenomen. Aangenomen naar Ermelo: K. J. Jansen te Hoogeveen. Bedankt voor Oosternijkerk: (c.a.) H. Roemeling te Nieuw-Weerdinge; voor Nieuwe Pekela: J. ter Steege te Aalsum-Wetzens; voor Kesteren: C. den Boer te Wageningen. GEREF. KERKEN Bedankt voor Leeuwarden: drs. J. P. H. Pouwels te Hillegom. GEREF. KERKEN VRIJG. Beroepen te Zoetermeer: L. W. de Graaff te Heerde-Wapenveld die be dankte voor Oostelijk Flevoland; voor Apeldoorn: M. Brandes te Ermelo. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen te Nieuw Vennép: J. Kie vit te Ermelo. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Kalamazoo (USA): D. Hakkenberg te Lisse. Os. J. Overduin Een verkeerd uitgevallen formule ring in ons gisteren gepubliceerde verslag van de vergadering van hét confessioneel gereformeerd beraad te Zwolle kan de indruk wekken, dat de Veenendaalse dominee J. Over duin zijn gehoor aanmaande tot ket terjacht over te gaan. Hij heeft ech ter juist tégen ketterjacht ge waarschuwd. Ds F. Rosingh Ds F. Rosingh, de zendingspredi kant, die binnenkort uit Ghana naar ons land terugkeert om in dienst te treden bij de charismatische werkgemeenschap, is nog steeds re monstrants predikant. In onze krant van vrijdag werd hij „hervormd zen dingspredikant" genoemd. Hij is echter hoewel remonstrant uit gezonden door de hervormde zending. ROME Aan paus Paulus is het eerste exemplaar aangeboden van een nieuwe vertaling van het Nieuwe Testament ln het Italiaans. Aan de vertaling is vijf Jaar gewerkt door twee protestanten en twee rooms-katholieken. Zij hebben zo veel mogelijk de gewone omgangs taal gebruikt. Het is een gezamenlij ke uitgave van de internationale protestantse en r.k. bijbelorganisa ties. Het Nieuwe Testament in mo dem Italiaans werd de paus aange boden docr de secretarissen- generaal van beide organisaties.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 2