In de geschiedenis
kun je Gods hand
niet aanwijzen
dichtbij
Gestolen' munten gewoon
in het gemeente-archief
Commentaar
Avonduniversiteit
Drs. H. G. Leih: het zou hoogmoed zijn, we weten het niet
IK HEB DE LAATSTE TUD BEHOORLÜK LAST VANEEN BREUK,
maar ze leven allemaal wel mee
Gezondheid.
Bintje Jansma overleden
alweer een beroemd" boek
opmerkelijk
drugprothese
stunt
weer
Voorlopig rustig weer
3TETJ
UjfllJDAG
19 NOVEMBER 1976
BINNENLANO
TROUW/KWARTET 5
In een interview met het Engelse
weekblad The Times Educational
Supplement heeft minister van Ke-
menade gezegd dat hij de ontwikke
ling van mavoscholing voor volwas
senen belangrijker vindt dan de op
zet van een ,,open universiteit" zo
als sinds 1971 in Engeland bestaat.
Want, zegt de minister, van zo'n
universiteit profiteren toch voorna
melijk de mensen uit de sociale
middenklasse. De Utrechtse onder
zoekers die deze week een pleidooi
hielden voor een avonduniversiteit
kunnen zich dit voor gezegd
houden.
Het is eigenlijk niet helemaal fair
van de Nederlandse minister van
onderwijs, dat hij in het gesprek
met de correspondent van een En
gels weekblad het argument van de
dag-mavo voor volwassenen (ten
onrechte vaak „moedermavo" ge
noemd) in stelling brengt. Deze
minister heeft de mavo voor volwas
senen allerminst bevorderd en aan
vankelijk zelfs tegengewerkt. Dat
verzet hing samen met zijn plan om
de opbouw van het onderwijs aan
volwassenen van onderop, dat wil
zeggen bij de mensen met niet veel
meer dan de lagere school, te begin
nen. Daarom begint de commissie
Open School dit jaar met een expi-
riment op het niveau van de laagste
twee klassen van mavo en lagere
beroepsonderwijs.
Er is veel voor de aanpak van
minister Van Kemenade te zeggen.
Als je het „open" onderwijs wilt
uitbreiden, begin dan bij de mensen
die tot nog toe het minst van de
bestaande voorzieningen geprofi
teerd hebben. Maar dit betekent
niet dat men de rest wel op zijn
beloop kan laten. Er is nu eenmaal
Ieen snel groeiende vraag naar on-
lerwijs voor volwassenen en dat is
een positief verschijnsel. De spon
tane opbloei van de mavo voor
volwassenen die in een Kiap mcci
dan tienduizend mensen trok, is
daarvan het beste bewijs. Maar ook
het florisant bestaan van een com
merciële avondopleiding als de op
universitair niveau mikkende Kring
van Utrechtse (maar ook elders in
het land operende) Repetitoren
wijst daarop. Beide voorbeelden la
ten zien dat de vraag naar onderwijs
voor volwassenen zich niet zonder
meer laat indammen door politieke
voorkeuren.
Het is de verdienste van de
Utrechtse onderzoekers dat zij ge
probeerd hebben de vraag naar uni
versitair onderwijs voor volwasse
nen in kaart te brengen. Maar hun
pleidooi voor een universitair insti-
tuur voor avondonderwijs is toch
wat voorbarig. We beginnen, zoals
gezegd, dit jaar met een zeer
kostbaar expiriment op het niveau
van eind lagere school. De dag
mavo voor volwassenen is in ont
wikkeling. Er is stellig behoefte aan
andere vormen van voortgezet on
derwijs. Er staan nieuw part-time
opleidingen voor onderwijsbe-
voegdheden en voor algemeen ho
ger onderwijs op stapel. De univer
siteiten kennen hier en daar al part
time opleidingen, die zeker voor
uitbreiding vatbaar zijn.
Er is een evenwichtig plan nodig dat
aan al deze ontwikkelingen aan
dacht schenkt. In dat plan past geen
hals over kop ingerichte nieuwe
instellingen voor universitair part
time onderwijs. Aan de eis van
verdelende rechtvaardigheid zou te
gemoet gekomen kunnen worden
door de eigen bijdrage van de part
time student te koppelen aan het
aantal jaren reeds genoten onder
wijs. Zo lijkt het redelijk dat een
huisvrouw die vroeger alleen lagere
school heeft gehad (bijna) gratis de
Open School kan volgen. Maar van
een onderwijzer die voor zijn ple
zier nog eens Engels gaat studeren
mag best een flinke bijdrage in de
(hoge) kostprijs worden verwacht.
door Henri Kruithof
KAMPEN „Het is onmoge
lijk Gods vinger in de geschie
denis aan te wijzen. De mens
heeft namelijk niet de be
voegdheid Gods handelen na
te rekenen."
De Kampense geschiedenisle
raar, drs. H. G. Leih, wordt wat
emotioneler als hij praat over
het feit dat er nog altijd leraren
en onderwijzers zijn, die in de
geschiedenis Gods hand kun
nen aanwijzen en zeggen: dit
was nu een daad van God.
„Vooral in de vrijgemaakte kerk
komt dat nog veel voor." aldus Leih.
In zijn boekje schrijft hij hierover:
„De bijbel vertelt de geschiedenis als
het verhaal van Oods handelen met
Zijn volk. We noemen dat Openba
ring. Welnu, een nieuwe openbaring
hebben we na het afsluiten van het
nieuwe testament nooit meer ont
vangen."
Juist daarom vindt Leih dat we niet
de euvele moed mogen hebben God
als eerste oorzaak van een bepaald
gebeuren aan te wijzen. „Het zou
hoogmoed zijn, want we weten het
niet"
„Toch kom je hierdoor, zeker in een
plaats als Kampen, nog wel eens in
de moeilijkheden. Leerlingen komen
namelijk nogal eens met vragen als:
is het communisme of het nationaal
socialisme een straf van God? Het is
meestal duidelijk dat dergelijke vra
gen thuis worden ingegeven. Het
UTRECHT Vandaag wordl, tij-
dens een bijeenkomst van de Unie
School en Evangelie, een boekje
gepubliceerd over geschiedenison
derwijs op de christelijke school.
Drs. H. G. Leih, geschiedenisle
raar in Kampen, probeert in dit
boekje „Gods hand in de ge
schiedenis?" aan te geven hoe
het geschiedenisonderwijs er in de
christelijke school uit zou moeten
zien.
Leih geeft, naast enkele histo
rische beschouwingen over het ge
schiedenisonderwijs, ook een aan
tal persoonlijke punten aan, die
voor hemzelf een absolute regel
zijn bij het geschiedenisonderwijs.
Zo zegt hij nogal spaarzaam te zijn
met beoordelingen, zeker bij on
derwerpen waarin hij zich niet zo
goed heeft verdiept. „Ik kies overi
gens wel degelijk partij in zaken
waarin ik mij grondig heb verdiept.
Maar steeds blijf ik bereid mijn
oordeel en zelfs mijn criteria ter
discussie te stellen en eventueel te
herzien".
Leih wijdt in zijn boekje ook een
hoofdstuk aan de zin van de ge
schiedenis. Leerlingen zien vaak
niet zo wat de zin is van geschiede
nis. Leih hierover: „Wanneer ik
als onderwijzer of leraar de leerlin
gen heel wat kennis en inzicht heb
bijgebracht, wellicht positief heb
geholpen zodat zij konden slagen
voor een examen ben ik ongetwij
feld nuttig bezig geweest. Maar als
de jongelui na het examen alles
weer zo snel mogelijk vergeten, als
er niets blijft hangen van wat ik op
school heb gedaan, is het uiteinde
lijk alles zinloos geweest".
Hij zegt dan ook zelf niet alleen te
werken voor uiterlijke successen,
maar te proberen perspectieven te
openen niet alleen voor hun latere
beroep, maar vooral voor hun late
re leven.
Morgen wordt er een eerste discus
sie gevoerd over het door Kok in
Kampen uitgegeven cahier van de
Unie. Voor ons was dit aanleiding
om eens met hem te gaan praten
over het christelijk geschiedenis
onderwijs.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw,
jury politieke prent. Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan
de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een
boekenbon.
VAN EEN LEZER-
probleem hierbij is dat je de leerlin
gen niet tegen thuis wilt opzetten,
maar dat je toch een eerlijk
antwoord moet geven.
Ik vraag dan maar aan de leerling
hoe ze dat dan weten, hoe ze dat na
kunen gaan. of God hun dat geo
penbaard heeft. Noodgedwongen ko
men de leerlingen dan toch in
conflict met thuis. Thuis begrijpt
men vaak niet wat de school bedoelt.
Ouders weten vaak niet wat er aan
de hand is, maar ze komen niet pra
ten met de leraren. Meer contact met
de ouders is wezenlijk noodzakelijk."
„Het grote bezwaar, dat ik tegen de
visie van dergelijke streng christelij
ke richtingen heb. is het feit dat in
die visie God wordt afgebeeld als de
straffende, de wrekende. Dat wijs ik
af. Zo mag je God niet verklaren."
Leih wil met dit alles overigens niet
zeggen dat je niet dankbaar mag
zijn. „Als ik genees van een heel
ernstige ziekte, mag ik daarvoor ze
ker wel dankbaar zijn, ook al kan en
mag ik niet zeggen dat God daarin
de hand gehad heeft. Dankbaarheid
vind ik een gerechtvaardigde vorm
van het aanwijzen van Gods hand."
Grote vrijheid
Binnen de huidige wettelijke regelin
gen is aan de leraren een grote vrij
heid overgelaten om zelf te bepalen
hoe het geschiedenisonderwijs eruit
zal zien. Er wordt op het ogenblik
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
franeker Mevrouw Bintje Pe-
besma-Janmsma is in de leeftijd van
88 Jaar ln Franeker overleden. Zij
wordt veelal beschouwd als de
naamgeefster van het beroemde
aardappelras Bintje. Aan het begin
van deze eeuw zat zij in de klas van
meester Komells de Vries in Sua-
meer, die proeven met aardappelen
nam. Het ras bintje ontstond in
1905. Een zoon van de kweker, de
heer Wietze de Vries, meent dat zijn
vader voor het nieuwe aardappelras
zomaar een Friese meisjesnaam, in
dit geval Bintje koos. De laatste tijd
vreest men dat de bintjes wegens
ziekte zullen verdwijnen.
Met 'n Itho luchtbevochtiger.
Als de verwarming aan is on
do lucht le droog wordt, verdampt
de Itliu luchtbevochtiger zoveel
vocht als nodig is. Gezond voor u.
uw planten en huisdieren.
LB 20 IT. 174,-; LB.tu IT. 248,-.
Itho B.V.Schiedam J
echter serieus nagedacht over de in
voering van een centraal landelijk
schriftelijk eindexamen voor het vak
geschiedenis.
„Voor de vrijheid om zelf de leerstof
te bepalen, zal ik tot de laatste dag
vechten. Ik ben dan ook een fervent
tegenstander van het centraal schrif
telijk eindexamen. Dat zou ik een
aantasting vinden van de vrijheid
van inrichting van het onderwijs. Je
bent dan met handen en voeten ge
bonden aan de eisen die gesteld moe
ten worden voor zo'n examen. Je
moet je leerlingen dan als maar aller
lei details inpompen. Daartoe ben ik
niet bereid."
„Ik geef toe dat het nadeel van het
huidige systeem is dat de luie lera
ren er tussendoor kunnen rollen. Zij
kunnen met een minimum aan in
spanning werken, zonder dat daar
ooit een haan naar kraait. Ik vind
echter niet dat de goeden de dupe
moeten worden van maatregelen die
tegen de slechten genomen worden.
Ik ben overigens wel bereid een ge-
commiteerde bij het mondeling
eindexamen te aanvaarden."
Tegen indoctrinatie
In zijn boekje neemt Leih ook fel
stelling tegen indoctrinatie in het
christelijk onderwijs. „Christelijk
onderwijs is niet indoctrinerend in
die zin dat wij. kleine onderwijzers
en kleine leraren, onze eigen reli
gieuze, politieke, sociale opvattin
gen met min of meer geestelijke
dwang of suggestie aan de leerlin
gen gaan opleggen als de enig zalig
makende waarheid. Het is ons ver
wijt aan totalitaire machtssyste
men. als die van het communisme
en het nationaal socialisme, dat
daar de zneenaamde waarheid dwin
gend aan de mensen wordt opge
legd."
„Deze geestelijke dwang hoort op de
christelijke school niet thuis. Wat
naar onze overtuiging christelijk on
derwijs wel wil. Is appelleren, de
leerlingen Is het ware uitnodigen
zich met de zaken bezig te houden.
Zij moeten zelf vrij kunnen beslis
sen: de christelijke school kweekt
geen napraters. maar hoopt
zelfstandige mensen mee te kunnen
helpen vormen."
..De leerlingen leven in een moeilij
ke tijd. Zij hunkeren naar wat vas
tigheid. Thuis krijgen ze die vaak
niet meer en in de kerk ook niet. Wij
moeten dus proberen hun die vastig
heid te geven. Ik ben daarom in
bepaalde gevallen bereid mijn stof
keuze aan te passen aan de behoefte
van een klas Het gaat tenslotte om
de kinderen."
onder redactie van loessmit
Behalve in land- en waterdieren,
gewervelden en ongewervelden,
tamme en wilde dieren, trekkers
en blijvers, bouwers en brekers,
vleeseters en planteneters. kun je
dieren in nog andere categorieën
indelen: de dieren die op
vriendschappelijke voet met de
mens leven, de soorten die vij
andig staan tegenover het intelli
gentste zoogdier dat mens heet,
en de dieren die niets met mensen
te schaften willenhebben, om
dat ze het goed genoeg, zo niet
beter, onder elkaar hebben.
Daar zitten natuurlijk aardige,
collegiale, domme, eerzuchtige,
valse en uitgekookte types onder,
maar in Elseviers „50 beroemde
dierenverhalen" (f24 50over
treft het aantal sympathieke die
ren de onsympathieke
ruimschoots. In dit dikke boek
het derde in de 'beroemdheden'-
serie, waarin eerder „50 beroem
de griezelverhalen" en „50 be
roemde liefdesverhalen" versche
nen heeft samensteller Loek
Polders verhalen van evenzoveel
auteurs uit vijftien landen sa
mengebracht. Heel oude soms. uit
het oude Egypte en het antieke
Rome al. en ook heel bekende:
van Edgar Allan Poe „de zwarte
kat", van Tsjechow „vissenlief-
de", van de gebroeders Grimm
„de wolf en de zeven geitjes" en
van Jacobus van Looy „de dood
van mijn poes" om er maar een
paar te noemen. Denk daarom
niet dat u dan ook de rest van de
vijftig verhalen wel zult kennen.
Wel eens gehoord van „de joden-
vogel" van Bernard Malamud?
Die „zwartachtige, langsnavelige
vogelsoort", die wel wat op een
verstrooide kraai lijkt en dan
ook beweert „onze diaspora" be
leefd te hebben en door „antise
mieten" achtervolgd te worden9
Deze sprekende jodenvogel
vraagt en krijgt voedsel en on
derdak bij een joods gezin, maar
wordt door de vader gehaat en
uiteindelijk vermoord. „Door an
tisemieten". zal de moeder haar
ontroostbare zoontje later ver
tellen.
Een ander tamelijk onbekend
verhaal (van Aldo Palazzeschi) is
„Khan". De geschiedenis van de
oude circusleeuw Khan, die hele
maal niet zo graag huiveringwek
kende vertoningen weggeeft met
hoofden of benen in zijn muil.
omdat hij vegetariër is en veel
liever groenten heeft („Ik ben niet
wild, liever dan de geur van vlees
ruik ik die van uien Of het
ontroerende verhaal van Mary
O'Hara. mijn vriendin Flicka",
over het jongetje Ken en zijn veu
len Flicka, dat zich maar niet wil
laten temmen.
Spanning zit er ook in de vijftig
dierenverhalen. In „Leiningen
tegen de mieren" bij voorbeeld,
een nogal science fictionachtig
verhaal van Carl Stephenson,
waarin een Europese planter in
Brazilië het tegen legers van mil
joenen mieren moet opnemen, die
een heel hert in niet meer dan zes
minuten tot op het bot kaal vreten
en bomen, struiken, en mensen
dezelfde behandeling doen on
dergaan. Kortom: alles vind je in
deze bundel, behalve dan illus
traties. Maar het gaat hier dan
ook zuiver om de verhalen en het
boek is niet voor niets „50 be
roemde dierenverhalen" ge
noemd. Zonder illustraties is het
met z'n 336 pagina's trouwens al
dik en zwaar genoeg uitgevallen.
Moet je per se licht en lenig zijn om je te kunnen overgeven aan de
sport die ze waterskiën noemen? Als Je het Sunja vraagt, zal ze beslist
ontkennend antwoorden. Sunja is een 1350 kilo zware olifant die in
Aurora, in de Amerikaanse staat Ohio, woont. En waterski's bezit,
waarop ze dagelijks de plas opgaat en daarme zonder twijfel 's werelds
enige waterskiënde olifant is Sunja doet dat voor haar beroep Elke
dag komen er massa's nieuwsgierigen naar haar kijken als ze. getrok
ken door een speedboot met extra zware motor, op haar zes meter
lange en behoorlijk brede latten het water opgaat. Een enkele keer
gaat de sportieve olifant daarbij kopje onder, maar volgens haar
trainer vindt ze dat alleen maar lekker.
len is bekend, maar in Zuid-
Amerika kunnen ze er ook wat
van. Binnenkort worden in Brazi
lië gemeenteraadsverkiezingen
gehouden en de burgemeesters
kandidaten (ook burgemeesters
worden daar rechtstreeks geko
zen) sloven zich tot in het bela
chelijke toe uit. Ailton Gomes
doet een gooi naar het burge
meesterschap van het kleine
plaatsje Juazeiro in het noorden
van Brazilië, waar hij persoonlijk
2500 kunstgebitten aan de te
hoop gelopen burgers ter hand
stelde om stemmen op zich te
verzamelen, ongeacht of de ont
vanger nog in het bezit van eigen
tanden was of niet. In het zuide
lijk gelegen plaatsje Vere heeft de
zittende meerderheid een bijeen
komst van de tegenpartij ver
stoord: ze lieten bijenzwermen
los, zodat spreker en drieduizend
toehoorders pijlsnel de benen
moesten nemen. En dan is er ook
nog de kandidaat voor Campinas
bij Sao Paulo, die om aanhangers
te winnen dertigduizend kaartjes
opkocht voor een plaatselijke
voetbalwedstrijd Voetbalfans
konden gratis een kaartje bij hem
krijgen, en daar zal dus wel iets
tegenover gestaan hebben
Opmerkelijk detail in de raadsels
rondom de gevlogen, van oor
logsmisdaden verdachte Blaricu-
mer Menten: hij woonde aan de
Vliegweg. Een lang van tevoren
zorgvuldig uitgekozen adres?
Een 29-jarige oud-Vietnam-
strijder heeft zijn kunstbeen ge
bruikt om een kilo zuivere heroï
ne uit Hongkong Amerika binnen
te smokkelen. De man kwam niet
ver: al op het vliegveld van San
Francisco hadden ze er lucht van
gekregen en al gauw was de heroï
ne in het been gevonden. Hoewel
de prothese bewijsstuk nummer
één zal zijn in de rechtszaal, heeft
de rechter-commissaris bepaald
dat de verdachte zijn kunstbeen
zolang bij zich in de cel mag
houden.
Dat ze in de Verenigde Staten bij
verkiezingscampagnes alle moge
lijke en onmogelijke stunts uitha-
door hans de Jong
rvolgc
;zel
Des-et
ont'
Ee-en
cerri
Del-ei
i. rem
ir-ode
Van een onzer verslaggevers
KAMPEN Burgemeester en wet
houders van Kampen hebben de jus
titie en de verzekeringsmaatschap
pij laten weten dat een achttal mun
ten, waarvan aangenomen werd dat
deze in het voorjaar van 1976 waren
gestolen, zich in het gemeente
archief bevinden. Het kostbaarste
exemplaar (waarde ongeveer tien
duizend gulden) is een „noodmunt"
uit 1S78, afkomstig uit de verzame
ling van wijlen koning Faroek van
Egypte.
Het is het gemeentebestuur van
Kampen een raadsel dat de munten,
die aanvankelijk als vermist werden
opjïgfven later in het archief ble
ken te zijn. Een sluitende verklaring
voor deze situatie heeft het althans
niet kunnen vinden.
De acht munten werden op een lijst
vermeld samen met honderden an
dere munten, die destijds uit het
Kamper gemeentelijk museum De
Broederpoort werden ontvreemd.
Met die muntendiefstal was naar
(chatting zo'n veertigduizend gul
den gemoeid.
Bij het politie-ondcrzock werd
vastgesteld dat de munten gestolen
waren door een suppoost, die hier
voor inmiddels terechtstond en is
veroordeeld. Overigens heeft hij
slechts de ontvreemding van enkele
tientallen munten toegegeven. In de
tenlastelegging werd om de zaak
niet onnodig ingewikkeld te maken
slechts een klein deel van de
verdwenen munten vermeld. Zij be
vatte niet dc genoemde acht mun
ten, waaronder ook een herinne
ringspenning aan het beleg van
Kampen in 1672 (waarde vierdui
zend gulden) en een halve Phi-
lip&daalder uit 1566 (waarde
achthonderd gulden).
Behalve honderden munten, waar
van het museum er een aantal in
bruikleen had, zijn er ook antieke
voorwerpen uit gemeentebezit ont
vreemd, die door de suppoost, als
was hij „Het goede heertje van
Kampen" werden weggegeven. Of
de acht munten nooit zijn wegge
weest of later zijn teruggebracht,
lijkt moeilijk te achterhalen. Niet
uitgesloten wordt dat de weliswaar
in historisch opzicht stijlvolle maar
uit een oogpunt van doelmatigheid
nogal gebrekkige huisvesting van
het gemeentelijk apparaat in de IJs-
selstad er iets mcc te maken heelt.
Van onze weerkundige mede- op de route Ierse zee Wales,
werker
De verrassingen zijn de we- J'1"",darZ*™
.J 1 - oat net schotse maximum
S 2Ï? zich boven Wales, al toene-
nu op gerek dat de de mend zaj verenigingen met
d V, firi.ndgT.;EH a"dCT- i'komstig uit het
Slnr ïXJ Ïïrvni Meebied ten westeS van de
deur klopte. vervolgens Biscale Het
woensdag naar de Hebriden Jf °"f Z
rotcHo Hoor «r. 9U.1 enkvnrinn centrum komt daar dan met
reisde, daar op zijn schreden
terugkeerde en met een rot
gang over de Ierse zee en
zuid-west Engeland naar Bre-
1040 m te liggen. Dit heeft
een noordwestelijke tot noor
delijke circulatie tot gevolg,
die trouwens al dubbel en
uie wuuwciis ui uuuuei en
tagne zou worden terugge- MuLiars aanwezie is in de hoce-
stuurd Vrijwel elke meteoro- aanwezig u> in de noge
loog dacht, dat hij wel verder
de richting van zuid-
re niveaus, tot 12.000 meter
hoogte en nog wel daarbo
ven. Met die noordelijke stro-
Noorwgger, zou trekken. m, kunnen tüitlopws
kersvers van de MlantlsohS van ee" zt'" d'aP"
kersvers, van de Atlantische pressie op w0g van de zuld.
Oceaan naar Schotland op-
Britse eilanden en de Noord
zee komen en hier minder be
weer te weeg
stuurde het een heel andere
kant uit. Gistermiddag om Usland 1966 mban naar de
één uur konden wij het
centrum van het maximum
al met 1035 milibar boven de
Schotse hooglanden inteke- DrcnGen
nen. De sterkste barome- vooruitzichten voor ons
terstijgingen, te weten drie wijzen dan ook in de loop van
tot drie-en-een-halve milibar het weekend, vermoedelijk
in drie uur tijd, deden zich n'e^ voor zondag, op minder
niet ten oosten van dit gebied standvastig weer, en meer
voor. maar ten zuiden ervan wind, uit richtingen tussen
zuid en west, later noord
west, zoals al aangeduid in de
termijnverwachting van het
KNMI. gisteravond uitgege
ven. (Uiteraard niet de rich
ting van de wind).
Met een toenemend hoge-
druksysteem boven de Britse
eilanden en een uitlopen naar
een in betekenis afnemend
maximum over zuid-Zweden
(gistermiddag nog 1034
mbar) over onze omgeving
betekent dit voor vandaag en
morgen aanhouden van het
sombere en overwegend rus
tige weer met kans op mist.
maar ook wel een toenemen
de kans op nachtvorst met
name in noord-oost-
Nederland. En dit houdt dan
ook verband met de aanvoer
van wat drogere lucht uit
oostelijke richtingen naar
noord-west-Duitsland, waar
door daar in een eerdere fase
al vnesverschijnselen zullen
voorkomen. Ook de koudere
fase daar zal echter tijdelijk
zijn.
De kou in Scandinavië is de
laatste dagen sterk vermin
derd. Om één uur gistermid
dag werd in midden-Zweden
nog minus zeven graden ge
meten. Stockholm-1. Göte-
borg gaf 5 graden door. en
ook in Noors en Zweeds Lap
land is het een stuk zachter
geworden: Kvikkjokk zelfs 5
graden bij zuid westen wind
Een groot lagedrukgebied bij
Spitsbergen voert daar mo
menteel zachtere atlantische
lucht aan bij flink dalende
barometerstand. En zo gaat
het spel van koudere en zach
tere luchtgolvingen in noord
Europa voorlopig nog wel
door. Koning Winter kan
daardoor echt nog niet uit
zijn kwartieren te voorschijn
komen.
Het zal zo zoetjes aan wel
bekend zijn dat voor een wer
kelijk doorzettende invasie
van koude winterlucht uit
noord-Rusland een lagedruk-
systeem boven de Middel
landse zee. de Alpen en
Frankrijk vereist is. Met zo n
knullige depressie van 1027
mbar. als gisteren van Enge
land naar zuid-west Frank
rijk trok (Brest drie mm re
gen, Toulouse vijf mm) is met
de beste wil van de wereld
weerrapporten
geen ijsvloer op poten te
zetten
In Roosendaal is vanaf 1 de
cember 1975 tot op dit mo
ment niet meer dan 440 mm
regen gevallen, tegen 740 mm
normaal Het is in zuid-west
Nederland nog steeds lekker
zacht met soms negen gra
den. Den Helder woensdag
elf graden. Zal er een noorde
lijke koude stroom komen in
de wintermaanden dan kan
dit flink wat sneeuwbuien
voor Zeeland en west-
Brabant betekenen, aldus
onze correspondent daar. die
zich wat dat betreft de winter
van 1969-'70 nog wel herin
nert.
Weerrapporten
mumtempera'
tol 19 uur
Amsterdam
De Bilt
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Luchth Rld
Twente
Vllssingen
Zd Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Oeneve
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
i van gisteravond 19 uur. maxi-
uren van gisteren er
i neerslag 7
geh bew
0
9
geh bew
0
9
geh bew
0
9
geh bew
0
S
motregen
0
8
zw bew
0
zw bew
0
9
geh bew
8
zw bew
9
geh bew.
0
9
zw bew
8
zw bew.
19
onbew
0
15
motregen
0.1
6
zw bew
03
12
zw bew
0
9
geh bew
0
9
geh bew
0
geh bew
0
-0
zw bew
0
5
zw bew
0
7
onbew
17
onbew
0
9
geh bew
0
12
geh bew
0
a
onbew
0
14
onbew
0
17
licht bew
0
15
zw bew
0
5
onbew
0
16
geh bew.
1
-2
zw bew
0
10
zw bew
0
17
zw bew
0
14
geh bew
0
•I
Hoogwater zaterdag 20 november Vlissingen
0 20 12 39 HarlngvlieUlidzen 0 17 12 44 Rotter
dam 2 19 14 28. Sehevenlngen I 17 13 40. Umul-
den 1 54-14 15. Den Helders 19-1901 Harllngen
(2121 II: Deltxljl 10 15-22 57