Bisschoppen gaan niet in op eis van curie
Twee hervormde
zendingen: waarom?
Synode aanvaardt met verrassend veel
tegenstemmers ambtsverklaring
K
Oud-predikant rechtvaardigt
zich zelf in romanvorm
Discussie op synode
Meisje verongelukt
Conferenties
m
Luthersen doen mee
aan racismefonds
Gehuwde priester-docenten
WOENSDAG 17 NOVEMBER 1976
KERK - BINNENLAND
TROUW/KWAR
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN De boodschap is dezelfde maar toch zijn er
twee soorten zendingen in de hervormde kerk. Dat komt doordat
hun verpakking verschilt. Dit bleek toen de hervormde synode
de jaarrapporten van de raad voor de zending en van de
gereformeerde zendingsbond (GZB) besprak.
Het jaarrapport van de raad voor de
zending werd goedgekeurd, dat van'
de gereformeerde zendingsbond
slechts ter kennis genomen, want zo
gaat het in de hervormde kerk.
Wat zijn de verschillen tussen de
twee soorten zending? Wat zou de
raad voor de zending anders doen
dan de GZB? Deze vraag werd aan
de orde gesteld door dr K. Blei uit
Haarlem, die tevens trachtte haar te
beantwoorden. Hij meende dat bij
de raad voor de zending minder in
geld werd gedacht dan bij de GZB.
Hij betwijfelde of de GZB bijvoor
beeld niet-medisch of niet-
theologisch geschoolde zendings
mensen zoals antropologen in zijn
zendingswerk zou willen opnemen.
Hij merkte ook op dat het hem be
vreemdde dat de GZB, toen deze
besloot een kinderbijbel in het Swa-
hili. de taal van Kenia, te vertalen,
daarvoor de ouderwetse en achter
haalde kinderbijbel van Anne de
Vries uitkoos.
Bewustzijn
Eigen land
Onze adressen:
AMSTERDAM
Poslbus 859
Wibautstraai '31
Tel 020-90456
Tclei 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Poslbus 948
Weslblaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEiDEN
Poslbus 101
Parkstraat 22 Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel 05200-17030
en bever kijken naar de praktijk,
want daar kunnen we elkaar
vinden."
Praktijk
Ds A. de Haan. secretaris binnen
land van de raad voor de zending, zei
dat het in Oegstgeest niet in de
eerste plaats gaat om het geld, maar
om het missionair bewustzijn van de
plaatselijke gemeente Gelukkig
gaat het met het geld niet slecht in
de zending.
Mede daardoor kon de zending twee
honderdduizend gulden voor evan
gelisatiewerk ter beschikking stel
len. omdat men ln Oestgeest ook
doordrongen is van de gedachte dat
zending alleen kan functioneren als
zending in zes continenten, dus ook
in het christelijke werelddeel
Europa.
De praktijk is echter nog niet steeds
zo vreedzaam als ds De Lange
wenst. Hij verschoonde zich bijvoor
beeld dat hij niet nader over de
verschillen met de raad voor de zen
ding kon spreken, alleen reeds om
dat hij het rapport van de raad niet
had ontvangen. Doorgaans worden
echter, zo bleek, de rapporten en
verslagen van de raad voor de zen
ding wel aan de mensen van de GZB
gestuurd, maar omgekeerd is dat
niet het geval. Zo is de GZB wel
vertegenwoordigd in de raad voor de
zending maar zit er omgekeerd nie
mand van Oegstgeest in het hoofd
bestuur van de GZB.
Geen probleem
Voor dit soort dingen is weinig aan
leiding, vooral wanneer men ziet dat
de geschillen doorgaans wegvallen,
zodra men de vaderlandse bodem
achter zich heeft gelaten. Zo herin
nerde ds G. Spilt, de voorzitter van
de synode (en ook lid van de gerefor
meerde bond), dat er geen enkel
"•probleem was. toen de secretaris
van de bond en enkele vertegen
woordigers van de rest van de her
vormde kerk onlangs deelnamen
aan een conferentie met Indone
sische kerken op Zuid-Sulawesi. Ze
gingen samen aan het avondmaal.
Daarom, zo zei ds Spilt, zou men
hier in ons land ook wel wat minder
nadruk op de verschillen mogen
leggen.
De secretaris van de synode, dr R. J.
Ds G. Spilt
Mooi, vroeg de mensen van de GZB
daarop of ze niet een begin konden
maken met het afbouwen van de
tegenstelling door eens te beginnen
elkaar tenminste de verslagen en
rapporten te gaan toezenden.
Gironummer
Ds De Haan meldde dat de raad van
de zending steeds ook het gironum
mer van GZB vermeldt wanneer er
een financiële oproep gedaan moet
worden. „Ik neem aan dat de GZB
daar ook toe bereid is. maar hij heeft
er kennelijk tot nu toe nog niet aan
gedacht."
Als gezegd, het gaat financieel goed
met de zending in de hervormde
kerk De GZB had in twee jaar zelfs
een reserve gekweekt van 1,4 mil
joen gulden. Ds De Lange van de
GZB merkte weliswaar op dat deze
reserve nodig is voor werk dat men
nu nog niet kan beginnen, maar de
Soester predikant B. Kloek stelde
vast dat geen enkel Nederlands be
drijf met een vergelijkbare omvang
in de afgelopen jaren zo n aanzienlij
ke reserve had kunnen opbouwen.
Hij vond het eerder zorgelijk dan
bevredigend dat het financieel zo
goed gaat.
Van der Vaart Smit over de oorlogsjaren
door Jan Kuijk
Het heeft onmiskenbaar iets tragisch: een oude man van 88 jaar. die een niet zo mooie rol
gespeeld heeft in de Nederlandse geschiedenis en die uit vrees voor het negatieve beeld dat hij
in de geschiedenis zal nalaten nu nog al zijn tijd en energie aanwendt om koste wat het kost
zichzelf te doen gelden bij het schrijven van zijn eigen geschiedenis.
Het heeft iets tragisch en het zou
zeker het beste zijn er stilzwijgend
aan voorbij te gaan als niet de man
zelf met zijn hardnekkigheid dat
journalistiek gezien onmogelijk
maakt.
Het gaat om dr H. W. van der Vaart
Smit: tot hij in 1936 o.a. op grond
van gestoorde onderlinge verhou
dingen tussen hem en zijn gemeen
te uit het ambt werd gezet, predi
kant in de gereformeerde kerken,
sedert 1935 geheim lid van de NSB;
schrijver van de onderwijs-
paragraaf in het NSB-program; se
dert 1930 directeur van het Neder
lands Christelijk Persbureau waar
door hij zijn door bewondering
voor Adolf Hitler ingegeven visie
op de na 1933 in Duitsland ontsta
ne kerkstrijd kon laten doorklin
ken in de Nederlandse pers; na 1940
één van de ijverigste handlangers
van de Duitsers bij het breidelen
van het ANP en ook nog een poosje
minister-in-hope in een kabinet dat
na de capitulatie in samenwerking
met de bezetters (en tegen de wetti
ge regering in Londen in) het land
de nieuwe nationaal-socialistische
orde zou binnen leiden.
Van der Vaart Smit na de oorlog
voor twintig jaar uitgesloten van
alle journalistieke arbeid; de
zwaarste straf die de perszuivering
kon geven heeft nu zijn visie op
de oorlog en de jaren daarvoor
neérgelegd in wat hij zelf „een his
torische roman" noemt, maar
waarvoor „een politieke keuken
meiden-roman" een beter aandui
ding lijkt.
Pseudoniem
Het werkje is onder de titel „de
Oorlogsgeschiedenis" en onder het
pseudoniem mr F. de Walle ver
schenen bij het door Van der Vaart
Smit zelf gerunde uitgeversbedrijf
De Pauw C V. in Amsterdam. Waa
rom Van der Vaart Smit zich voor
deze apologie van de romanvorm
bedient, een vorm die enig talent
vereist en die hij ten enemale niet
beheerst, is niet duidelijk.
Het wijst in elk geval op gebrek aan
zelfkennis of misschien heeft hij
zich toch nog iets aangetrokken
van het verwijt van ds Buskes. die
in zijn mémoires Van der Vaart
Smit karakteriseerde ais „een
deugniet die kon liegen dat het
zwart zag." Ds Buskes mag dat
weliswaar nooit meer zeggen van
de rechter, maar je weet het maar
nooit en bij een roman doen de
feiten er immers minder aan toe.
Fictie en werkelijkheid wie zal
die scheiden in een roman?
Twijfel
Het is dan ook in zo'n verband
minder belangrijk of het historisch
wel juist is, dat dankzij de „ik" uit
deze roman Hitler in 1934 de putsch
van Ernst Röhm (bloedig) kon on
derdrukken en evenmin of al die
gesprekken met bijvoorbeeld Mus-
sert juist zijn weergegeven. Maar
twijfel aan de documentaire waar
de van het geschrift blijft op zijn
plaats zeker als je merkt dat de
schrijver niet eens kans ziet een
paar regels uit een van de be
kendste gedichten van Kloos goed
te citeren.
De bedoeling van het boek van Van
der Vaart Smits kijk op die jaren en
de hoofdpersonen daarin te laten
doordringen. Nu is ongetwijfeld
een discussie mogelijk over het
beeld dat de tijdgenoten tóen van
de eebeurtenissen hadden (een his
toricus moet zich dat beeld in elk
geval proberen in te leven), maar
wat Van der Vaart Smit nu doet is
buiten alle perken.
Hij stelt het voor of niet tientallen,
met onderscheiden talenten begif
tigde mensen in binnen- en buiten
land al vele jaren bezig zijn die
gebeurtenissen uit te kammen en
of hij in zijn dooie eentje nu nog
eens kan en mag beginnen met zijn
voor eens en voor altijd in 1933
gefixeerde kijk op de geschiedenis.
Deze man is 88 jaar geworden,
maar hij heeft kennelijk niets ge
leerd van de overvloed van jaren
die hem geschonken zijn.
Hitier
Hitier poseert hier nog steeds als de
held die „met gevaar speelde" en
als een „olympische godheid" door
de bierkelders en stadions schreed
en „de revolutie" (let op het mo
dieuze taalgebruik) is nog steeds
„geen zondagschoolcursus."
De enige troost bij dit alles is, dat
het zo slecht en lorrig geschreven
en gecomponeerd is, zo zonder eni
ge gedaante of heerlijkheid, dat het
grootste deel van de oplage zijn
bestemming wel zal vinden in de
papiermolen. Jammer alleen van
de bomen die voor dit papier omge
hakt moesten worden.
Wie werkelijk belangstellend is
naar de figuur van Van der Vaart
Smit zij tenslotte van harte verwe
zen naar prof. L. de Jongs geschie
denis van de oorlogsjaren, dr Ger
van Roons boek „Protestants Ne
derland en Duitsland 1933-1940" en
de mémoires van ds Buskes (want
het oordeel van de rechter over die
ene zin daaruit heeft alleen juri
dische. geen feitelijke betekenis).
)EN H
ver ee
EEN TEKEN iAlm<
Helaas weet ik niet meer waar ik
gelezen heb. maar het zal u ook
onder ogen zijn gekomen: eindi WnrH
na twaalf jaar is de desbetrefft ■mDa<
oecumenische commissie dan k
gekomen met de vaststelling
een z.g. oecumenisch Onze Vade ^pct
kent de situatie, de katholieken ontsi
den een andere versie dan de pro k„
tanten en dat geeft bij gezamenl
bijeenkomsten en kerkdiem
moeilijkheden wanneer men nl _ei
Onze Vader gezamenlijk wil uit* J? J
lfpn Maar nu ic Hat IpaH rfan
indlre
wille:
dus
ntrifug
or keri
De zending in het eigen land noemde
ds F Nijssen (directeur van kerk en
wereld) graag communicatie van het
evangelie. Hoewel hij agressieve
evangelisatiemethodes, zoals van
sommige sectes, afwees, verstond hij
onder communicatie van het evan
gelie toch wezenlijk hetzelfde als on
der zending. Hij had vastgesteld dat
er onder de gemeente een groeiende
belangstelling is voor deze commu
nicatie van het evangelie, want men
sen vragen zich steeds vaker al hoe
zij het evangelie verstaanbaar kun
nen maken voor hun buren, vrienden
en kinderen.
De grootste hindernis voor de evan
gelisatie is het gemeentelid zelf, die
het evangelie niet heeft gemaakt tot
een stuk van zijn leven van alledag.
Bij de communicatie van het evan
gelie kan men ook in het binnenland
gebruik maken van de ervaring van
de zending. Daar heeft men geleerd
dat je eerst de taal moet leren en
moet leren luisteren, dat woord en
daad samenhangen en dat het evan
gelie in een bepaalde verhouding
staat tot de cultuur.
Ds J Vroegindewey uit Emmeloord
vond dit spreken over communicatie
van het evangelie toch te schraal. Hij
voelde er onvoldoende dwang in om
de mensen Jezus Christus te laten
kennen Hij vroeg om meer duide
lijkheid van de verschillen tussen de
raad voor de zending en de GZB.
De voorzitter van de GZB, ds J. de
Lange uit Huizen (N-H). legde uit
dat het niet makkelijk is deze ver
schillen duidelijk te maken „Ik
vrees dat we ten slotte zullen moe
ten vaststellen dat ze dezelfde
boodschap op een iets andere ma
nier brengen." zei hij. „maar laten
we de geschilpunten niet uitspinnen
Van een verslaggever
SCHIJNDEL Bij een botsing tus
sen twee personenauto's op de weg
Schijndel Den Bosch bij de afslag
St. Michielsgestel, is gistermorgen
de negentienjarige Petronella Man-
ders uit Schijndel om het leven ge
komen De botsing is waarschijnlijk
veroorzaakt doordat een van beide
auto's geen voorrang verleende De
politie van Schijndel verzoekt getui
gen van het ongeval zich in verbin
ding te stellen met de politiu
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN Met 32 tegen 17 stemmen heeft de hervormde
synode de concept-verklaring van de raad van kerken over het
kerkelijk ambt aanvaard ..als basis voor een gemeenschappelijk
vieren en beleven van de Maaltijd des Heren en tevens als
uitgangspunt voor verder kerkelijk handelen."
de Schrift is dat katholiek en evan
gelisch. Het is toch een primair refor
matorisch beginsel, dat men van het
belijden telkens weer teruggeworpen
moet worden op de Schrift.
Eigen taak
Het aantal tegenstemmers (onder
wie ook synodepraeses ds G Spilt)
was nog verrassend groot. Zij meen
den, dat in het gesprek Rome-
Reformatie de theologische stand
van zaken een gemeenschappelijke
Maaltijd-viering nog niet mogelijk
maakt De verklaring legt volgens
hen de verschillende inzichten te ge
makkelijk naast elkaar
Ontsporing -
Het geluid van de tegenstanders
werd voornamelijk verwoord door
ds C. van Sliedregt uit Oude Tonge
Hij noemde dc verklaring een „ern
stige ontsporing", waarin noch Ro
me. noch de Reformatie authentiek
aan het woord kwamen De gerefor
meerde-bonder sloot zich aan bij hei
oordeel van de oudkatholieke aarts
bisschop Kok. dat de verkla- 0 de
eigenlijke problemaiu k toedekt
Hoe kan er sprake zijn van weder
zijdse ambtsaanvaarding zonder dat
de waarheidsvraag aangetast wordt9
zo citeerde ds.Van Sliedregt de oud-
katholiek.
Ook laakte hij het in de concept-
verklaring. dat tegenover de priester
alleen de predikant geplaatst wordt
in plaats van het drietal reformato
rische ambten predikant, ouderling
en diaken, die geen van drieën bij de
reformatorische avondmaalsviering
gemist kunnen worden
Ds Van Sliedregt was er wel voor.
dat het gesprek zou worden voortge
zet. maar de maaltijd des Heren mag
met gebruikt worden als middel om
de eenheid dichterbij te brengen „en
ik weet Willebrands en Simonis in
deze achter mij."
Trouwens, ook synodeleden die vóór
het stuk waren, zoals tweede voor
zitter ds. L. de Liefde uit Vlissingen.
betreurden het toch. dat de ouder
ling en de diaken er als volwaardige
ambtsdragers maar bekaaid afgeko
men waren.
Andere aard
Van heel andere aard was de kritiek
van mevrouw ds. G M. van Wijk uit
Hoorn. Zij vond. dat in de verklaring
zoveel accent gelegd is op het toe
groeien naar eikaars ambtsopvat
ting van Rome en de Reformatie, dat
de onderstroom verwaarloosd is die
er toch ook altijd in het christendom
geweest is. van die christenen, die
het priesterschap aller gelovigen zo
centraal stellen, dat zij minder zwaar
trekken aan het „bijzondere ambt"
Zij doelde daarbij onder meer op de
doopsgezinden, waar ook niet in „het
ambt" bevestigde leden mogen
preken, dopen en het avondmaal be
dienen.
Drie van de opstellers van de con
cept-verklaring kregen de gelegen
heid om het toe te lichten: prof.dr P.
van Leeuwen (r.k.) en de hervormde
ds. F.H. Landsman en prof. dr. A.J.
Bronkhorst. Prof van Leeuwen sig
naleerde wat hij noemde een
„merkwaardige eensgezindheid" van
roomse en reformatorische te
genstanders van het stuk. Aan
weerskanten zit men vast in een be
paald schema van denken en pint
men zichzelf en anderen vast op op
vattingen. waarin dan verder niets
meer kan of mag gebeuren. Hij vond
het Juist positief van het stuk. dal
het niet rooms en niet protestant is,
omdat het terug wil gaan naar de
Bijbel
En ds. Landsman vulde aan: als
rooms-katholieke en reforms'o-
rische christenen samen buigen vooi
Wat de ouderling en de diaken be
treft, prof. Bronkhorst zei, dat zij
hun eigen taak hebben, die echter
niet primair ligt bij het avondmaal.
Een opmerking waar enkele ouder
lingen tegen in het geweer kwamen,
zoals de heer G. J. van Kolmeschate
uit Delft, die maar al te vaak oecu
menische avondmaalsvieringen
constateerde als onderonsjes van
predikant en priester, waarbij geen
enkele ouderling of diaken een rol
speelde. Hun taak bij de viering van
het avondmaal ls wezenlijk, zei me
vrouw mr. J. A. van Ruler-Hamelink
uit Utrecht.
De synode hield zich ook bezig met
de verklaring van de commissie voor
geloof en kerkorde van de we
reldraad van kerken over wederzijd
se ambtserkenning Er werd beslo
ten. dat er een brief naar de we
reldraad zal gaan met gTote waarde
ring. maar ook enkele kritische
kanttekeningen. Ook hier vond de
synode onderwaardering van de ou
derling en de diaken (aangeduid met
de verwarrende term „lekenambt")
en onder meer ook onderwaardering
van het Oude Testament en dus van
Israël.
Gevolgen
Een rapport van de kerncommissie
van het hervormd Rome-beraad en
de hervormde raad voor het verband
met andere kerken gaat in op de
konsekwenties van het feit. dat de
synode het Nederlandse stuk nu
aanvaard heeft „als uitgangspunt
voor verder kerkelijk handelen Zo
heeft het direkte gevolgen voor de
discussie, die op het ogenblik gaan
de is over de toelating van hulppre
dikers tot de sacramentsbediening.
Ten aanzien van de verhouding tot
de r.k. kerk denkt de kerncommissie
nu aan de volgende samenwerkings
vormen, die in de volgorde waarin ze
zijn gerangschikt tevens de fazen
van het voortgezet kerkelijk hande
len kunnen markeren:
1. wederzijdse open communie;
2. gezamenlijke verantwoordelijk
heid voor de viering van de maaltijd
des Heren („interkerkelijke com
munie");
3. wederzijdse aanvaarding van el-
kaars ambten;
4. aanvaarding van het wederzijds
ambtelijk voorgaan in de viering
van de maaltijd des Heren.
Voor wat de eerste drie punten be
treft heeft de hervormde kerk van
haar kant het sein al lang op groen
gezet. Maar. aldus de kerncommis
sie. „de tijd voor eenzijdig te nemen
beslissingen is voorbij. Het beleid
van de generale synode zal zich nu
en in de toekomst moeten richten op
wederkerigheid in het kerkelijk han
delen."
Het wachten is dus nu op de beslis
sing, die de bisschoppen zullen ne
men inzake de concept-verklaringen
van de raad van kerken.
Wie zeggen de mensen. .?Toerus-
tingsweekend van het hervormd
evangelisatorisch beraad. 20 en 21
november op Kerk en Wereld te
Driebergen (inl. en opg. tel. 03438-
2241).
Neomarxisme. Weekend van het
ICCC-jeugdcontact, 20-22 november
in Doornspijk m.m.v. ds C. J. Breen
en prof. C. Veenhof. Inl. en opg.
ICCC-jeugdcontact. postbus 80, De
Bilt.
Begeleiden van jongerengroepen.
Trainingsdagen op De Drieburg te
Driebergen (tel 03438-3193). 20-21
november.
Ik. Weekend van zelfstandig wo
nenden vanaf 30 jaar, 20-21 novem
ber op Den Alerdinck te Laag-
Zuthem (tel. 05290-541).
Beroepi n gs werk
ken. Maar nu is dat leed dan
den. er is een officiële gemeensc
pelijke tekst en die er al was is
blijkbaar niet officieel geweest,
kan je dan toch even bezig houi rijcj.
Twaalf jaar heeft de commissie .j. '0DI
deze. slechts in enkele opziet in
van de beide andere versies af („hrif
kende tekst gewerkt. Ook als me
aanmerking neemt dat zij die 1 ka^
mee belast zijn geweest hier niet ee be«
en nacht aan gewerkt hebben, t ^ggj
een respectabele tijd. Waar wijst lCjteit
op? Als je dat eens op een rijtje ,noemt;
kom je bij een aantal interesse jn de
noties uit. Allereerst natuurlijk ,n ^gSj
oecumene. Dit werd dus nodig. re|ken
verblijdende zaak. Samen bidde |n t
een goede stap op deze weg. fmen
tweede gedachte die onmiddel „jg ^il
boven komt is natuurlijk deze; isl
dan zo moeilijk om zo'n simpels tus
bijbeltekst in goed Nederlandi I
vertalen? Blijkbaar wel. Het! ;amerli<
mensen tot nadenken stemme
ao gemakkelijk teksten tot hi
schikking menen te hebben,
derde: ongetwijfeld zullen allei
zingen in het Grieks een rol h<
gespeeld bij deze vertaling. Wi
kunt natuurlijk wel „van kal
kaft" in de bijbel geloven, mi
moet er wel rekening mee h<
dat er niet zoiets als een vol!
vaststaande Griekse tekst <v.
het Nieuwe Testament betreft
staat. Dat bovendien de evai
ten allerlei, voor ons besef zeii
termate belangrijke woorden
aan die bij het avondmaal),
verschillend weergeven. En tei
te het „taalverschil" tussen
lieken en protestanten en lekens,
laatsten onderling. Wat het noeifluct ov
van zo'n aantal jaren van voorbonelweg
ding al niet kan onthullen. pattern
lijn de
loornse
jiaar vi
Ijiand e
|jl de<
no
zien
bes
tbreidi
leid
dat
it erg
•- ik
/■'Wi t'
v'V
Mevr. ds. G. M. van Wijk
Van een onzer verslaggevers
APELDOORN De Evangelisch
Lutherse kerk heeft besloten mee te
doen aan het wereldraadprogramma
tot strijd tegen rassenwaan. De syno
de heeft dit besluit zaterdag geno
men. De kerk zal het geld voor het
speciale fonds niet uit de eigen ker
kelijke middelen ter beschikking
stellen, maar aan de gemeenteleden
een aanbeveling doen zelf aan het
fonds bij te dragen via de raad van
kerken in ons land.
Ds. R.J. van der Veen. bestuurslid
van het programma tot bestrijding
van rassenwaan, zei ter synode dat
de bevrijdingsbewegingen, die geld
uit het fonds ontvangen uitdrukke
lijk verklaren, dit niet voor geweld te
gebruiken. Deze toezegging komen
zij ook na. aldus ds. Van der Veen
De beslissing van de lutherse synode
werd ondersteund door de Amster
damse hoogleraar dr J.P. Boender-
maker. die opriep te luisteren naar
het appel van de Afrikaanse kerken:
Help ons en waarschuw de onder
drukkers. Hij zei te willen leven in
een kerk, die onvoorwaardelijk staat
achter hen die onderdrukt worden.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Waddinxveen: L. J.G«
luk te Zwolle; te Tholen (toet.)
Vlietstra te Doornspijk; te Wi
terswijk: W. Sangers. eerv. ont
pred. met de bevoegdheid van en
ritus (directeur „Venwoude te Ls
Vuursche), wonende te Baarn.
Beroepbaar: J. Enderlé. Kerksin
2, Oostwold.
GEREF. KERKEN
Beroepen te GerkesklOSi
Strobos: J. Geel, zendingspredik
te Baarn.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Nieuw Westminster!
Can.; voor miss. arbeid in Brazil
J. P. D. Groen, kandidaat te Grol
gen; te Rotterdam C.: M. Nap
Eindhoven.
OUD GEREF G0M. IN NED.
Beroepen te Kinderdijk; J. v.d. P
te Ede.
Dr. Robert Moss
Dr. Robert V. Moss (54), sinds
president van de verenigde kerkf-
Christus in de Verenigde Statei
overleden. Hij behoorde tot L/Ili
meest bekende oecumenici in 2
land. Hij was verscheidene js
voorzitter van de nationale raad
kerken in de VS en van de comfl
sie voor gerechtigheid en dienst
de wereldraad van kerken. Ina|™
leidde hij in Maryland samen mei
Russische metropoliet Nikodini
kerkelijke oost-west-conferentie
Os. C. van Dam
Op 83-jarige leeftijd is te Werk
dam overleden ds. C. van Dam.e
ritus predikant in de gereformet
gemeenten. Ds. Van Dam was
1947 tot 1963 predikant achtere
volgens te Werkendam, Amsten
C.. Barneveld en Rotterdam Z.
publiceerde verschillende bund
preken en meditaties.
>rtj In het
neer. c
zich ni
In 19:
komst,
niet n
UTRECHT In weerwil van een brief van de curie-kardinalen
Garrone en Seper willen de Nederlandse r.k. bisschoppen niet
het ontslag bevorderen van gehuwde priesters die werkzaam zijn
als docenten aan de r.k. theologische faculteiten. De kardinalen
hadden ln hun brief er op afgedrongen dat de bisschoppen
„binnen afzienbare tijd" de curatoren van de theologische facul
teiten opdracht zouden geven de gehuwde priester-docenten te
ontslaan.
docenten Dat zijn de theologische
faculteit in Nijmegen, en de katho
lieke theologische hogescholen in
Amsterdam. Utrecht en Tilburg. Al
leen aan de Heerlense hogeschool
voor theologie en pastoraat zijn geen
gehuwde priester-docenten ver
bonden.
De persdienst van de r k kerkpro
vincie heeft meegedeeld dat de
bisschoppen tot hun besluit zijn ge
komen ,.na onderling overleg en
overleg in Rome"
Aan vier katholieke instellingen
voor theologisch onderwijs in Neder
land werken gehuwde priester-
theologisch onderwijs gezegd, dat
toekomstige ambtsdragers hun we
tenschappelijke opleiding bij die in
stellingen mogen volgen. Daarnaast
behoeven zij echter een geestelijke
vorming tot het celibataire priester
ambt. De bisschoppen zeggen reeds
geruime tijd daarvoor de geëigende
vorm in de huidige situatie te
zoeken
De bisschonnenconferentie heeft ter
verduidelijking van haar standpunt Twpprlp
over het karakter van de katholieke 1
instellingen voor wetenschappelijk Naar het ANP verder verneemt be-
Vüi ue brief van beide kardinalen uit
Rome nog een tweede eis. De
bisschoppen zouden moeten over
gaan tot herstel van een strikte semi
narie-opleiding Bisschop Gijsen
deed dit enkele jaren geleden in het
bisdom Roermond met uitdrukkelij
ke instemming van paus Paulus en
van curiale instanties. Deze eis van
de Romeinse curie wordt in het com
muniqué van de persdienst van de
r.k kerkprovincie niet vermeld.
Mgr. Gijsen
De bisschop van Roermond. m£
Gijsen. heeft verklaard zich J
nadruk te distantiëren" van be"
ten. dat de Nederlandse bisschop!
gehuwde priester-docenten
handhaven aan theologische
teiten. Hij zei „met verwondert
van deze berichten te hebben M
genomen en volledig achter de
daehtengang van de Heilige SM» heel
staan.
doo
AMS
Russ
zullei
Rijk*
hand
len n
vendie
zegd o
naar i
zoals
Noord-
laatste
klap k
zonder
luchtw
moetei
verder.
'eiken.
zien lif
Hat de
dan tf
het n
noetei
Kem
de Rt
{naakt
teel n.
den u-j