Investeringen
blijven dalen
Opschudding na
vlucht Menten
y
Jaarlijks veel ongelukjes op
lagere technische scholen
Ontwikkeling
Menselijke fout mogelijk
oorzaak van olieregen
Vakcentrum voor
kruideniers
in de maak
pagina 15
FAMILIEBERICHTEN
met Nieuwe Haagse Courant enmetNieuwe Leidse Courant
CBS: Verbetering
bedrijvigheid van korte duur
In deze krant
Weer zware
aardbeving
in Peking
Kabinetsbeleid
geen inzet van
verkiezingen
Veel bewolking
Breznjew
op bezoek
bij Tito
Kamervragen over onachtzaamheid justitie
Onderzoek naar
geestvermogen
Ludwina Jansen
Trouw
Ondernemend ochtendblad
Welkomstvoordeel
""O UW hoort bij u.
I ri4/l
34STE JAARGANG NR 9985 DINSDAG 16 NOVEMBER 1976
kunnen van maandag tot en met vrijdag
telefonisch van 9.00*19.30 uur opgegeven
worden op nummer 020*9134S6.
Op zondagavond is dit alleen mogelijk van
18.00*20.00 uur.
UITGAVE TROUW/KWARTET B V. - HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA - DIRECTEUR ING. O. POSTMA - POSTBUS 859 AMSTERDAM - VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
ABONNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 GEMEENTEGIRO X11000 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,55
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG - De stijging van de overheidsinvesteringen (scho
len, wegen) met 6,5 procent heeft de daling van bedrijfsinveste
ringen (fabrieken, machines) met 6,2 procent lang niet goed
kunnen maken. De totale investeringen zijn in de eerste helft van
dit jaar met bijna 4,3 procent teruggelopen ten opzichte van
dezelfde periode in 1975. Dit blijkt uit de jongste indexcijfers van
het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Jtn een onzer verslaggevers
iCHOONEBEEK Gisteren is de mijninspectie begonnen met het onderzoek
nar het defect in een olieput, waardoor het Drentse Schoonebeek enkele
agen een olieregen te verduren kreeg. Volgens de Nederlandse Aardolie
(aatschappij (NAM), eigenaar van de put, zal mogelijk blijken dat er een
lenselijke fout is gemaakt. De NAM acht het uitgesloten dat een technische
out de oorzaak 'is geweest. Morgen zal het onderzoek wellicht al worden
fgesloten.
pagina 2
Oproep
verontrusten
pagina 3
Subsidie voor
vrouwen
organisaties
pagina 5
Steun voor
Vorrink
pagina 7
Polarisatie
te groot
in Thailand
pagina 9
Jean Gabin
overleden
pagina 11
Hannelore
Ausputzer "Show
Familieberichten10
(ADVERTENTIE)
45.50
extra.
PEKING (AFP, UPI, DPA) - Voor
de tweede maal binnen vier maan
den is de Chinese hoofdstad Peking
en omgeving gisteren gètroffen door
een zware aardbeving. Kort voor
22.00 uur (plaatselijke tijd) werden
de inwoners van Peking door twee
schokken verrast. Volgens oogge
tuigen was de kracht van de schok
ken weinig minder dan die van de
zware beving van eind juli.
De gevolgen van de nieuwe aardbe
ving zijn nog niet te overzien. De
inwoners van Peking stroomden,
aanvankelijk in paniek maar spoe
dig weer wat kalmer, uit hun huizen
en betrokken de noodonderkomens
die sinds de zomer leegstonden
maar die in de herfst toch zodanig
waren opgeknapt dat ze bestand
zouden zijn tegen de winter.
De jongste Chinese aardbeving is
door seismologische instituten over
de gehele werld geregistreerd. De
kracht van de beving lag tussen de
6,5 en 7 punten op de schaal van
Richter. Volgens een woordvoerder
van het natuurkundig Instituut ln
Straatsburg lag het epicentrum van
de aardbveing enkele honderden ki
lometers ten zuidoosten van Peking.
Ook in de omgeving van de Japanse
hoofdstad Tokio hebben zich giste
ren twee lichte aardschokken voor
gedaan. Van slachtoffers of schade
werd geen melding gemaakt. In het
gebied van Korramabad Loreston in
Iran werden lichte aardschokken ge
voeld, die een kracht hadden van 4.6
op de schaal van Richter.
Minister Van Agt:
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Voor minister Van
Agt, de CDA-lijsttrekker is het be-,
leid van het huidige kabinet geen
Inzet van de komende verkiezingen.
Van Agt antwoordt dit op vragen
van de PPR-fractlelelder Bas de
Gaay Fortman. De minister meent
met dit standpunt geen enkele
staatsrechtelijke verplichting te
veronachtzamen.
Geen bewindsman is gehouden de
gedragingen van het kabinet waar
van hij deel uitmaakt als de best
denkbare aan te prijzen. Het
staatsrecht vergt van een minister
niet meer of minder dan dat hij zich
ervan onthoudt de besluiten van het
kabinet ln het openbaar te bekritise
ren en dat hij die tegen kritiek ver
dedigt. HIJ hoeft zich met deze be
sluiten niet te vereenzelvigen." al
dus Van Agt die het voor de politie
ke duidelijkheid zelfs beter vindt
dat ministers geen valse schijn
wekken.
Van Agt weigert op de vragen van de
PPR-fractleldier in te gaan welke
kabinetsbesluiten er anders uitge
zien zouden hebben Indien het kabi
net volledig uit christen
democraten zou bestaan. Uitlatin
gen op dit punt heeft hij als CDA-
lijsttrekker gedaan en daarvoor
hoeft hij zich niet tegenover de Ka
mer te verantwoorden, zo vindt mi
nister Van Agt.
DINSDAG EN WOENSDAG
BIJ ALBERT HEIJN
Slechts enkele opklaringen,
overigens veel bewolking en op
«Ie meeste plaatsen droog en
weinig wind.
Maximumtemperaturen onge
veer zeven graden.
MORGEN EN OVERMOR
GEN: Weinig veranderingen.
Morgen zon op: 8.04
onder: 16.46
maan op: 2.19
onder: 14.32
Leonid Breznjew, de secretaris
generaal van de Russische com
munistische partij, is gisteren
met een grote delegatie in de
Joegoslavische hoofdstad
Belgrado aangekomen voor een
bezoek van drie dagen.
Breznjews gastheer, de 84-
jarige staats- en partijleider
maarschalk Tito, wachtte zijn
gast op in zijn residentie in een
buitenwijk van de hoofdstad.
Het is het eerste bezoek van de
Sowjet-Ieider aan Joegoslavië
sinds 1971. Op het vliegveld was
een groot rood spandoek opge
hangen met de woorden „Wel
kom beste kameraad Leonid II*
jitsj Breznjew".
Tito zal, naar men aanneemt,
met de Russische leider van ge
dachten wisselen over de
perspectieven van de betrekkin
gen tussen Moskou en het niet-
gebonden Joegoslavië na de Eu
ropese communistische topcon
ferentie, die in juni in Oost-
Berlijn werd gehouden. Ook zal
ongetwijfeld worden gesproken
over de volgend jaar in Belgrado
te houden conferentie inzake de
veiligheid in Europa, die een
vervolg zal zijn op de conferen
tie van Helsinki van vorig jaar.
Verwacht wordt dat Tito (op de
foto rechts) een nieuwe verze
kering van Moskou zal vragen
dat het zich niet zal mengen in
de binnenlandse aangelegenhe
den van Joegoslavië.
In werkelijke prijzen gemeten is wel
sprake van een toename van de in
vesteringen. Maar dit is geheel toe te
schrijven aan de inflatie. De totale
investeringen, in werkelijke prijzen,
stegen ln de eerste helft van 1976 tot
bijna 21,5 miljard gulden tegen 20,7
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG/AMSTERDAM Tweede Kamerleden zullen minister Van Agt van justite vandaag
schriftelijke vragen voorleggen, die de justitie Indirect onachtzaamheid verwijten na de ontsnap
ping van de van oorlogsmisdaden verdachte Pleter Nlcolaas Menten. De Blaricumse 77-jarige
miljonair en kunstverzamelaar heeft zich aan arrestatie onttrokken. Rechercheurs van de
Amsterdamse rijksrecherche troffen het echtpaar Menten gistermorgen niet in zijn villa in
Blaricum aan. Volgens het parket van de procureur-generaal in Amsterdam is verdachte met
onbekende bestemming vertrokken.
Van der Stoel
namens EG
naar Joegoslavië
BRUSSEL (ANP) Minister van Verwilt
buitenlandse zaken Max van der
Stoel zal begin december een bezoek
brengen aan Joegoslavië. Hij zal dat
doen als vertegenwoordiger van de
Europese Gemeenschappen. De be
doeling van dit officiële bezoek is de
verhoudingen tussen EG en Joego
slavië te versterken.
Mr. A. F. J. C. Habermehl, de met het
onderzoek naar de schuld van de
heer Menten belaste officier van Jus
titie ln Amsterdam, maakte gisteren
bekend dat er een „ernstig vermoe
den" bestaat dat Menten schuldig is
aan oorlogsmisdaden en misdrijven
tegen de mensheid.
De verdwijning van Menten zal van
daag leiden tot schriftelijke vragen
van het Tweede-Kamerlid mr. A.
Geurtsen (WD) en van de PvdA-
Tweede-Kamerleden Molleman en
Kosto. Mr. Geurtsen vraagt of het
mislukken van de arrestatie van
Menten als toevallig moet worden
aangemerkt of dat dit toeval wel
licht door iemand is bewerkstelligd.
De heren Molleman en Kosto vragen
waarom het paspoort van de ver
dachte niet is ingehouden. Het Ne
derlands Auschwitz Comité heeft in
een telegram aan minister Van Agt
zijn verontwaardiging over de ont
snapping uitgesproken en onmiddel
lijke opsporing geëist. Volgens Ka
merlid Geurtsen kunnen de hulp van
Interpol, de internationale politie
organisatie, en van ir. Simon Wie-
senthal. de „jager op oorlogsmisda
digers", worden ingeroepen.
Joegoslavië krijgt in het westen bij
zondere aandacht wegens zijn onaf
hankelijke koers tegenover de Sow-
jetrUnie. Gevreesd wordt dat deze
onafhankelijkheid weer op de proef
zal worden gesteld ln de onzekere
situatie die kan ontstaan na de dood
van het huidige staatshoofd Tito.
Met het oog daarop proberen de
Westeuropese landen de banden
met Joegoslavië nu te versterken.
Minister van der Stoel gaat naar
Belgrado in zijn functie van voorzit
ter van de EG-mlnisterraad.
Hans Knoop, hoofdredacteur van
het weekblad Accent, dat in juli door
belastende publikaties over Menten
de zaak aan het rollen bracht, be
schuldigde gisteren de justitie ervan
de rijksrecherche aan handen en
voeten te hebben gebonden, waar
door verdachte kon ontvluchten.
„Vorige week reeds" aldus Knoop
„is op grond van nieuw, uitermate
belastend materiaal, waarmee wij te
rugkeerden uit Rusland, besloten tot
arrestatie over te gaan. Niettemin is
verzuimd passende maatregelen te
nemen om Menten in zijn bewegings
vrijheid te beperken." „Ik heb minis
ter Van Agt van justitie de afgelopen
zomer in een persoonlijk gesprek ge
zegd dat Menten op z'n minst het
paspoort kon worden afgenomen. De
minister weigerde dat botweg; ook
het parket in Amsterdam heeft mij
tot tweemaal toe gezegd dat er geen
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG Per jaar krijgen de
verzekeringsmaatschappijen zo'n
1600 meldingen van ongelukken en
ongelukjes op lagere technische
scholen. Dat is maar een topje van
de ijsberg, want uit steekproeven
blijkt dat slechts één op de twintig
ongevallen werkelijk wordt aange
meld.
In het nieuwe tijdschrift van de
sectie beroepsonderwijs van de
protestants-christelijke onderwijs
vakorganisatie „Magazlne-
beroepsonderwijs" vertelt inspec
teur T. Rozema dat het met de
veiligheid op scholen nauwelijks
beter is gesteld dan in bedrijven.
Net als ln de bedrijven is menselij
ke onvoorzichtigheid de be
langrijkste oorzaak van onge
lukken.
Er zijn drie veiligheidsinspecteurs
die alle 360 lagere technische scho-
len afreizen om de beveiliging te
bekijken. Een van hun bevindingen
is. dat de geluiddemping vaak zeer
onvoldoende is. Op dertig na 1967
gebouwde scholen bleek dat leer
lingen nog altijd het risico van ge-
hoorschade lopen. Houtbewer
kingsmachines bijvoorbeeld ma
ken zo'n lawaai, dat zelfs leerlingen
in andere lokalen er last van kun
nen hebben.
Volgens de heer Rozema valt er nog
heel wat te verbeteren. De kennis
van wettelijke voorschriften is nog
onvoldoende, de voorschriften (vei-
ligheidsbrillen bijvoorbeeld) wor
den niet altijd opgevolgd, het ge
bruik van lokalen voor meer dan
één werkvorm kan schadelijk zijn
voor de veiligheid, en ook de ver
minderde handvaardigheid van
leerlingen vormt een probleem.
P. N. Menten
rechtsgrond was Menten in zijn be
wegingsvrijheid te beperken, terwijl
ieder ander in zo'n geval al na een
maand in voorlopige hechtenis zou
zijn genomen." „Deze massamoorde
naar is door de Justitie op
hoogstaand niveau met zijden han
den aangepakt en met een omzich
tigheid, die onvoorstelbaar is", aldus
Hans Knoop.
Volgens Hans Knoop, die aanwezig
is geweest bij het openen van mas
sagraven ln de Oekraïne, evenals
volgens de officier van Justitie, zijn
er ernstige aanwijzingen dat Menten
verantwoordelijk is voor het uitroei
en van een deel van de joodse bevol
king van de voormalige Poolse dor
pen Urycz en Podhoroce. Het onder
zoek naar deze massamoord zal bin
nenkort worden voortgezet.
De officier van Justitie heeft alle
opsporingsinstanties in het land om
aanhouding van Menten gevraagd.
Het ministerie van Justitie in Den
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM - De rechtbank ln
Tel Aviv heeft gisteren besloten om
een onderzoek te laten instellen
naar de geestelijke gezondheidstoe
stand van de Nederlandse Ludwina
Jansen. Een verzoek tot een derge
lijk onderzoek werd ingediend door
Ludwina's advokaten, Felicia Lan
ger en Jozef Amon.
Met deze juridische zet hebben de
advokaten weten te voorkomen dat
Ludwina Jansen gisteren officieel in
staat van beschuldiging zou worden
gesteld. Mr. Amon verklaarde giste
ravond tegenover ons dat Ludwina
een zeer gedeprimeerde indruk
maakte en dat zij ln Nederland
reeds meer dan twee jaar onder be
handeling van een psychiater was
geweest.
Ludwina Jansen wordt al sinds 24
september vastgehouden omdat zij
onder meer de veiligheid van de
staat Israel in gevaar zou hebben
gebracht. Zij zou voorbereidingen
hebben willen treffen om een vlieg
tuig op het vliegveld van Tel Aviv te
kapen.
Haag. zowel als de Justitie in
Amsterdam en de rijksrecherche
weigerden gisteren elk verder com-'
mentaar op de manier waarop Men
ten zich aan arrestatie heeft kunnen
onttrekken.
In het Ierse landhuis van Menten, in
het plaatsje Lemybrien. werd gis
teren de telefoon opgenomen door
een „vriendin van de huisbewaar
der". Zij antwoordde op onze vraag
of de heer Menten thuis was: „Nee,
op het ogenblik is hij er niet." Op-
onze vraag of hij deze week in Ier
land was aangekomen, zei zij: „Qeen
commentaar". Desgevraagd ver
klaarde de vrouw toen: „Ik heb hem
de afgelopen weken niet gezien."
Pieter N. Menten heeft zowel in de
jaren vijftig als de afgelopen maan
den ln verklaringen ln de pers en op
■■■■MMMÉBBL em geuite beschul
digingen ontkend. Hij werd ln 1949
door het bijzonder gerechtshof in
miljard in de eerste zes maanden van
1975. Worden echter de prijzen
constant gehouden (op basis van de
prijzen in 1970) dan is er sprake van
een daling van 13,8 miljard gulden in
de eerste helft van 1975 tot 13,2 mil
jard ln de eerste zes maanden van
1976.
Verbeterd
Volgens de maandelijkse con
junctuurtest van het CBS ln oktober
de bedrijvigheid in de Nederlandse
industrie licht verbeterd als gevolg
van een gestegen hoeveelheid ex
portorders. De binnenlandse order
ontvangst veranderde nauwelijks.
Het CBS verwacht, dat de lichte
verbetering in de bedrijvigheid maar
van korte duur zal zijn. Voor de
periode november tot en met januari
moet met een afnemende bedrijvig
heid en arbeidsbezetting rekening
worden gehouden.
Ook de Europese Commissie, het da
gelijks bestuur van de EG, is somber
gestemd over de jongste econo
mische ontwikkelingen in de Ge
meenschap en ln de wereld. In een
conjunctuurverslag schrijft de com
missie, dat de inflatie weer levendi
ger wordt en ln sommige landen zelfs
versnelt. Het herstel van de werelde
conomie heeft in het derde kwartaal
van 1976 aan kracht ingeboet. In de
Verenigde Staten en Japan is de
groei vertraagd. Sinds de afgelopen
zomer verminderde de groei in de
wereldhandel, wat een gevolg ls van
het feit dat de voorraadaanvulling
thans voltooid is. De vertraging in
het herstel maakt het vooruitzicht
voor de komende maanden onzeker,
aldus de Europese Commissie.
Amsterdam veroordeeld tot een Jaar
met aftrek. Dit ondanks van Israël
ontvangen belastende getuigenver
klaringen. De bijzondere hoge raad
van cassatie bevestigde het arrest
van het hof, maar maakte van de
straf acht maanden. De hoge raad
concludeerde dat slechts kon bewe
zen dat Menten al dan niet ge
dwongen diensten aan de Duit
sers had verleend als tolk.
Meer over de zaak Menten op pagi
na 3.
De industriebond NKV heeft een verrassende onder
neming ontdekt: de Noordelijke ontmantelings
maatschappij. Ooit begonnen als Noordelijke ont
wikkelingsmaatschappij (toevallig ook NOM). Heeft
intussen meer weggesaneerd dan wat anders. We
gaan kijken.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:Giro
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
Ik ontvang graag naar keuze:
Q Iraaie zwart-kunstlederrn onderzetter* met zilver brdrukte ouder
wetse locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel.
f 1 Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern. origi-
I vroegere IJ (e Amsterdam..
Dc nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel Hij be
taalt ma twee weken gratis ter kennismaking de krant te
hebben ontvangen) 6.25 minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de open envelop: Trouw Kwartet, antwoord
nummer 2792. Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig Die betalen wij.
