Schoonebeek klaagt
meer over hoofdpijn
Goed
enbelangrijk nieuws
voor alle rekeninghouders
van de postgiro
er is nu
de sterrekening
Werken bij onderwijs: somber uitzicht
p£d
De Utrecht handhaaft
haar toppositie op het gebied
van winstdeling.
Op arbeidsbureau's
55.000 openstaande
banen geregistreerd
Alabastine
NAM houdt vol: olieregen niet gevaarlijk
Schoonmakers
bieden zich aan
Senaat: abortusontwerp pas volgend jaar Flinke stijging in één maand
kabinet wil andere eisen
nieuwe huisvesting Kamer
Luchtvaartoverleg
Nederland Rusland
Over paar jaar zal helft afgestudeerde leerkrachten niet aan de slag kunnen
ET 2
>nge
over
?s In
be
sten
i de
be-
aan
eelt
ope-
mgs-
sten-
d 21
taan
me-
fc de
weer
één
3 era
kon-
„We
brui
geen
nder
den-
rn is
ons
nsen
üler-
niet
eten
inige
jove
ver-
i de
i. Ik
Ros-
agse
rt hij
jveel
mag
toni
mde
nwe
jen",
3Udl-
leten
zo)
jaar
iruit
oten
lek-
elda-
WOENSDAG 10 NOVEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
door Jan Sloothaak
SCHOONEBEEK Sinds er een olieregen op Schoonebeek neerdaalt is er een toenemend
aantal klachten over hoofdpijn. De NAM houdt echter vol, dat er geen gevaar aanwezig is en dat
er geen schaddelijke gassen meer naar boven komen uit de kapotte olieput; de hoofdpijn kan
veroorzaakt worden door de alles doordringende oliegeur. Ook het aanhoudende en eentonige
lawaai van de oliespuiten is een mogelijke oorzaak.
Veel inwoners van Schoonebeek
zijn er gisterennacht door uit hun
slaap gehouden. Huisarts B. J. Vis
ser meent dat de situatie piet alar
merend is, omdat anders de instan
ties voor de volksgezondheid wel
hadden ingegrepen. De inspecteur
voor de volksgezondheid, dr H. W.
Clouwen, zei gisteren dat er wat
meer zwavelstof is geconstateerd,
maar ver beneden de gevarengrens.
Het steeds maar mislukken van de
pogingen om de spuiter te bedwin
gen bracht loco-burgemeester G.
Scherpen tot de uitspraak dat de
ramp misschien wel erger gevolgen
kan hebben. Volgens de NAM is
eerder het tegendeel waar, omdat
de ondergrondse druk afneemt
naarmate er meer stoom ontsnapt.
De hoeveelheid stoom moet enorm
zijn en is in de loop van diverse
jaren opgebouwd. „Als we er niet in
zouden slagen de spuiter te stop
pen, kan het nog weken duren voor
alle stoom op is", aldus een
woordvoerder van de NAM. Gister
avond is burgemeester M. Schnee-
mann voortijdig teruggekomen
van een vakantie in Engeland.
In de afgelopen twee dagen is de
olieregen gestaag door blijven
druppelen. Door een wisselende
windrichting werden delen van het
dorp beurtelings „besproeid". De
neerslag is overigens wat van sa
menstelling veranderd. De eerste
dag waren de neerkomende
deeltjes vochtiger en olie-achtiger.
Gisteren was de neerslag droger en
roet-achtig. De NAM is ingenomen
met deze ontwikkeling omdat het
stoffige (overigens wel vettige) vuil
beter te verwijderen is. Ook de be
woners hebben die indruk. „Giste
ren kon je de smurrie niet weg
vegen, nu wel", aldus de heer J.
Masselink aan het Spanjaardpad.
De spuitende olieput was
ook gisteren nog niet getemd
Voorbereidingen
De NAM is al bezig met de voorbe
reidingen van het schoon-
maakplan. De neerslag wordt in
laboratoria onderzocht. Overigens
moet men met de schoonmaakmid
delen erg voorzichtig zijn. „Je kunt
maar niet raak klodderen met che
micaliën. Dan kan het middel erger
worden dan de kwaal", aldus ie
mand van de milieu-afdeling van
de NAM.
De middelen mogen niet schadelijk
zijn, omdat ze in het oppervlakte
water en de riolering kunnen ko
men. Er is daarom nauw overleg
met het Zuiveringschap. Het wa
terschap en met diverse andere in
stanties. Zodra de spuiter is be
dwongen zullen eerst de straten en
paden worden schoongemaakt,
daarna volgen privé eigendommen
en huizen en pas daarna de
tuintjes. Men heeft de indruk dat
de oliefilm niet in de bakstenen
muren is getrokken, maar erop is
blijven liggen. Dat zou een meeval
ler zijn.
Aanbiedingen
Sinds gisteren wordt de NAM over
stroomd met aanbiedingen van
schoonmaakbedrijven. Bekeken
wordt in hoeverre er bruikbare
ideeën bij zijn. De NAM zelf heeft
ook een schoonmaakploeg, die ech
ter alleen met incidenten op veel
kleinere (gesprongen olieleidingen
en dergelijke) schaal te maken
heeft gehad. Ook in het dorp lopen
vertegenwoordigers hun schoon
maakbedrijven aan te prijzen. Nie
mand gaat er echter op in, omdat
de NAM dan wellicht geen schade
vergoeding betaalt.
Het dorp zelf is gisteren voortdu
rend overstroomd door nieuwsgie
rigen. Op een afstandje gehouden
door de politie richt men kijkers op
de stoom- en oliekoloxp en er wor
den heel wat foto's gemaakt.
Gisteren wachtte Schoonebeek ge
spannen of de in de loop van de
avond aangekondigde nieuwe po
ging om de spuiter te bedwingen,
deze keer zou slagen. Zeker tien
pogingen waren toen al mislukt.
Eerst doordat de afsluiter die men
wilde aanbrengen, steeds weer door
de enorme druk werd weggeslagen,
later toen dit aanbrengen inder
daad gelukt was doordat de
plaat, waarop de afsluiter moest
worden vastgemaakt, beschadigd
bleek.
De diep in de grond vernielde
stoomput kan niet meer worden
gemaakt. De NAM zal een nieuwe
maken. Er is nog maar vijftien pro
cent van de aanwezige olievoor
raad gewonnen. Door stoominjec-
ties kan dit worden opgevoerd tot
dertig a veertig procent.
ADVERTENTIE
Na de succesvolle introductie van de renterekening
en de plusrekening bieden de RPS en de PCGD u opnieuw
goed spaar-nieuws:
een resultaat van nauwe samenwerking tussen RPS en Postgiro,
waarin spaargemak wordt gecombineerd met eea extra
aantrekkelijke rente, n.l. q
O
Over elk opgenomen bedrag wordt 2% rente in mindering
gebracht op het tegoed.
Alle postgirorekeninghouders ontvangen binnenkort de
folder "makkelijk sparen met de postgiro en de RPS" waarin de
nu bestaande 3 spaarvormen naast e'kaar zijn gezet.
Daarnaast wordt ook de manier van openen, inleggen en
opnemen met behulp van voorbeelden duidelijk uiteengezet.
De Sterrekening is een produkt van samenwerking van uw postgiro en uw RPS.
Q:.V5
Van onze Darlementsredactie over net reeds rinnr de Tweede Ka-
DEN HAAG De invoering van de
CAO voor ziekenhuispersoneel bete
kent voor de gezondheidszorg een
kostenstijging van 150 miljoen gul
den per jaar. Dit zei staatssecretaris
Hendriks (volksgezondheid)
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het is niet
waarschijnlijk, dat de Eerste Kamer
nog voor het eind van dit jaar een
begin zal maken met de openbare
behandeling van het abortus-
ontwerp van PvdA. en de VVD. Gis
teren hebben de commissies van
volksgezondheid en justitie uit de
Eerste Kamer hun opmerkingen
over net reeds door de Tweede Ka
mer aanvaarde wetsontwerp ingele
verd.
Deze worden samengebracht in het
eindverslag, dat schriftelijk zal wor
den beantwoord. Dit vraagt nogal
wat tijd van de initiatiefnemers, de
heren Lamberts en Roethof (PvdA)
en mevrouw Verder Smit en de heer
Geurtsen (VVD).
ADVERTENTIE
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG - Het kabinet wil dat de
Tweede Kamer een nieuw program
van eisen maakt voor de nieuwe
huisvesting van het parlement. In
een brief aan Kamervoorzitter Von
deling schrijft premier Den Uyl dat
het vastgestelde program op diverse
punten te veeleisend is.
De Kamer was uitgegaan van een
Tweede Kamer van in de toekomst
225 leden, inplaats van de huidige
150. Den Uyl noemt dat te voorbarig,
omdat er van zijn kabinet geen voor
stel te verwachten is het aantal Ka
merleden uit te breiden.
De Kamer nam vorig jaar een ei-
senprogram aan voor de nieuwbouw
in de jaren rond 1980, die komt in de
huidige gebouwen rond het Binnen
hof en in de gebouwen van het nabij
gelegen ministerie van justitie.
Van een verslaggever
SCHIPHOL Het luchtvaartover
leg tussen de Sowjet-Unie en Neder
land begint naar alle waarschijnlijk
heid 17 november in Moskou. Aldus
een woordvoerder van het ministe
rie van Verkeer en Waterstaat. De
Nederlandse delegatie bestaat uit
zes leden van de
Rijksluchtvaartdienst, de KLM en
het ministerie van Buitenlandse Za
ken en staat onder leiding van drs R.
J. Zwanenburg, directeur-generaal
van de RLD.
Den Uyl vindt verder dat de Kamer
te veeleisend is geweest met het
vragen van zevenhonderd par
keerplaatsen, genoeg voor Kamerle
den, personeel en alle bezoekers. In
de brief schrijft de premier dat voor
de binnenstad van twintig tot dertig
procent van de totale behoefte moet
worden uitgegaan, maar hij wil na
overleg met de gemeente Den Haag
aan tot 300 parkeerplaatsen.
De gevraagde 75 overnachtings
plaatsen voor Kamerleden in het
nieuwe Kamergebouw vindt de pre
mier ook te ver gaan: hij meent dat
een dergelijke voorziening buiten de
Kamer moet worden gevestigd.
Ruimte voor grote congressen vindt
hij ook niet nodig, verwijzend naar
de mogelijkheden van de Ridder
zaal en van het in Den Haag gelegen
Nederlands congresgebouw.
Bijna een vijfde deel van de premies voor levensverzekeringen
(in vaktermen: individuele kapitaal- en renteverzekeringen) komt
over het afgelopen jaar als winstdeling aan verzekerden
ten goede. HH li
Daarmee handhaaft de Utrecht zich aan de top op
het gebied van winstdeling. Dat mag ook wel als je f nrRF/miO
het al sinds 1883* doet.) ^uiktAzMij
Daar staat A M EV achtct
I >t l 'licchl lende als eerste en enige N V hel lecht up winst deling bij de oprichting18S.li in de statuten vast
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Bijna 55.000 openstaande banen staan er nu bij
de arbeidsbureau's geboekt. Dit cijfer steeg, rekening houdend
met correctie voor seizoeninvloeden, met bijna zevenduizend in
één maand. Tegelijk daalde in oktober het aantal werklozen met
ruim 1700. Eind oktober zaten daardoor ruim 205.000 mensen
zopnder werk. Dat is, aan het begin van het winterseizoen, een
veel lager cijfer dan door politici in Den Haag was gevreesd.
Een daling van de werkloosheid on
der gelijktijdige stijging van het aan
tal vacatures wordt doorgaans ge
zien als een teken van „aantrekken"
op de arbeidsmarkt. De grote stij
ging van het aantal vacatures is
overigens mede veroorzaakt door dfe
enquête die de arbeidsbureau's elk
half jaar naar open banen houden bij
ADVERTENTIE
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG De nieuwste cijfers over de daling van het aantal leerlingen in
kleuter- en lager onderwijs zijn schrikbarend. Niet omdat zij onverwacht komen,
want ieder die de daling van het aantal geboorten gevolgd heeft kon deze
ontwikkeling zien aankomen. Maar voor de studenten die nu op opleidingsscho
len voor kleuterleidster en onderwijzer zitten is het uitzicht somber. Reeds over
enkele jaren zal ongeveer de helft van de afgestudeerden geen werk kunnen
vinden.
Er is nog een sprankje hoop
dat de (op de voorpagina ver
melde) cijfers zullen meeval
len. De commissie die deze
prognose heeft opgesteld is
er immers vanuit gegaan dat
het beleid verder niet wordt
gewijzigd. Alleen voor het la
ger onderwijs is nog rekening
gehouden met twee maal één
punt verlaging van de leerlin-
genschaal. Zowel voor kleu
ter- als lager onderwijs zou
het gemiddeld aantal leerlin
gen per klas zich omstreeks
1980 dan stabiliseren op 27.
Nu is het niet ondenkbaar
dat volgende kabinetten de
leerlingschaal verder willen
verlagen. De onderwijsbon
den hebben al jaren geleden
aan maximum van 24 kinde
ren in de lagere klassen (4 tot
8 jaar) en van 30 kinderen in
de hogere klassen (9 tot 12)
bepleit. Maar wonderen moet
men hiervan niet verwach
ten. Eén punt leerlingschaal-
verlaging in het lager onder
wijs levert nog geen duizend
arbeidsplaatsen op.
Het kan bovendien ook zijn
dat de commissie op bepaal
de punten te optimistisch is
geweest. Verondersteld is dat
het aantal geboorten in de
komende jaren niet zou dalen
beneden het niveau van 1975.
De eerste cijfers over het jaar
1976 laten al zien dat het ge-
boortencijfer in ons land nog
steeds dalende is.
Er zijn ook andere factoren
die de verhouding tussen
vraag en aanbod van
leerkrachten nadelig
beïnvloeden. Zo is het aantal
vrouwen dat na het sluiten
van een huwelijk blijft wer
ken gegroeid. Moeders met
kinderen keren eerder in het
arbeidsproces terug. Ook
vrouwen die lange tijd niet
gewerkt hebben, zoeken weer
een baan in het onderwijs.
Tot nog toe is het niet gelukt
de toeloop bij opleidings
scholen af te remmen. Noch
voor pedagogische acade
mies noch voor opleidings
scholen van kleuterleidsters
bestaat een studentenstop.
In het gunstigste geval pro
beren deze scholen de in
schrijving van nieuwe stu
denten constant te houden,
maar ze zijn hiertoe niet ver
plicht.
Aantallen
De aantallen schoolgaande
kinderen zullen zich de ko
mende zes jaar als volgt ont
wikkelen (achter elkaar de
cijfers van 1 januari 1976 en 1
januari 1982)
Kleuterschool:
502.000 383.000
Lagere school:
1 446.000 1.226.000
Buitengew onderwijs:
88.000 83.000
Het totale bestand van kleu-
Deze grafiek laat zien hoe pijlsnel de daling van het
aantal leerlingen zich met name na 1976 zal voltrek
ken. In de grafiek wordt uitgegaan van leeftijdsgroe
pen, die iets ruimer zijn genomen dan de groepen
schoolgaande kinderen.
terleidsters zal hierdoor afne
men van ruim 19.000 in 1975
tot ruim 16.000 in 1981. Het
aantal nieuwe aanstellingen
daalt van ruim drieduizend
per jaar tot ruim tweedui
zend
In het lager onderwijs blijft
het totale bestand van
leerkrachten ongeveer
constant (65.000), maar het
aantal nieuwe aanstellingen
zakt van bijna tienduizend
tot bijna vijfduizend per jaar
Dat betekent dat vooral de
studenten die in de komende
jaren gediplomeerd worden,
de klappen moeten op
vangen Kon in 1975 bijna
driekwart (72 procent) van de
afgestudeerde kleuter
leidsters nog direct aan de
slag. in 1978 kan nog niet de
helft (43 procent) meteen op
een baan rekenen Om
streeks 1982 wordt deze situ
atie weer iets minder on
gunstig. al is er dan ook voor
44 procent nog geen baan. In
het lager onderwijs zal het
percentage afgestudeerden
dat niet direct werk vindt op
lopen van 27,7 in 1975 tot 60
in 1981.
In 1981 zullen bij elkaar zes
duizend van de ruim elfdui
zend gediplomeerden niet
meteen aan de slag kunnen
binnen het kleuter- en lager
onderwijs
de bedrijven. Niettemin is het aantal
vacatures in anderhalf jaar niet
meer zo groot geweest als thans. Het
schommelde sinds voorjaar 1975
dicht boven de veertigduizend.
Werkloosheid daalde
Het werkloosheidscijfer, gecorri
geerd voorseizoen, daalde in oktober
met 8500 tot bijna 224 000 In sep
tember was dit cijfer ook al gedaald,
namelijk met bijna zevenduizend
Sinds 1970 kwam het niet eerder
voor dat dit cijfer in september of in
oktober daalde: Een daling in beide
maanden achtereen is nog opmerke
lijker
Toch vinden de deskundigen van het
ministerie van sociale zaken het nog
te vroeg voor positieve conclusies. Ze
kunnen de daling van de werkloos
heid niet goed verklaren, en zien ook
in de stijging van het aantal vacatu
res nog geen aanknopingspunten
voor bepaalde verwachtingen Zaken
als orderpositie in de bedrijven,
voorraden gereed produkt. indus
triële produktie en dergelijke, wijzen
..op zichzelf niet op een voortzetting
van de opleving die zich eind 1975 en
begin 1976 voordeed", aldus de des
kundigen
Niettemin nam in bijna alle be
roepsgroepen en redelijk gespreid
over alle regio's de werkloosheid, ge
corrigeerd voor seizoen, af. De daling
was echter het grootst in de bouw,
die tweevijfde van de totale daling in
oktober voor zijn rekening nam
Rita
..Als ik nog één ijsje krijg, herinner
ik me misschien waar ik woon.
