„EG moet beseffen
dat er een oorlog
woedt in de Sahara"
4AUTOBIOGRAFIE
Citroën CX Diesel is bij
veel gebruik voordelig
Fiat 126
Turijnse
luxer, maar
salon sober
Parijs-Straatsburg nadert voltooiing
Autokeus
In buitenland gekochte
goedkope vliegtickets
na 1 december ongeldig
Delegatie Frente Polisario in Nederland:
Britten ook op
antieke auto
markt in Drunen
Sportinstuif
Actie luchtvaartmaatschappijen
Strengere snelheids
limieten in Spanje
T H 14
RIJDAG 5 NOVEMBER 1976
AUTO/BINNENLAND
TROUW/KWARTET RH15
loor James Dorsey
De lidstaten van de Europese Gemeenschap moeten de objectieve situatie in het gebied van de
lahara en in Marokko en Mauretanië in overweging nemen, wanneer het om economische
ivesteringen gaat. De huidige situatie in dit gebied is niet gunstig voor de economische
ntplooiing. Wij geloven dat de lidstaten van de Europese Gemeenschap verstandig genoeg zijn
m de oorlogssituatie in de Sahara te onderkennen."
)eze verkapte waarschuwing aan
;esterse investeerders in Marokko
n Mauretanië werd begin deze week
euit door Hakiem Brahiem, minis-
er van buitenlandse zaken van de
Jemocratische Arabische Repu-
iliek van de Sahara die momenteel
an het hoofd van een delegatie van
et Frente Polisario, de bevrijdings-
eweging van de voormalige Spaan-
e Sahara op uitnodiging van de
IOVIB een bezoek aan ons land
iracht. Brahiem's waarschuwing
lan de Europese investeerders is
een loze kreet. Op het derde natio-
lale congres van de bevrijdingsbe-
reging die door Algerije wordt ge
leund, werd het startsein gegeven
oor een nieuw militair offensief te
en Marokko en Mauretanië. Die bei-
e landen hebben in februari van dit
aar ten gevolge van een overeen-
tomst met Spanje, het voormalige
oloniale moederland van de Saha-
a. het aan grondstoffen rijke woes-
ijnlandje, onder elkaar verdeeld,
let nieuwe „offensief van de marte-
aar El Ouali Said" (de voormalige
ecretaris-generaal van het Frente
'olisario, el Ouali werd in mei van
iit jaar bij een aanval op de Maure-
aanse hoofdstad Nouakchott ge
lood) is echter niet alleen op militai-
e doelen gericht.
Uitroeiing
te Polisario wil de vijand verplichten
om op eigen grondgebied te vech
ten," aldus Brahiem. „Bovendien
moeten de volkeren van Marokko en
Mauretanië met de neus op de feiten
worden gedrukt, want de regiems in
Rabat en Nouakchott onthouden
hen de waarheid." Met enige trots
vertelt Brahiem dat de guerrillastrij
ders op 25 oktober een Mauretaanse
trein, die mijnstoffen vervoerde, bij
Zouirah hebben overvallen. Met ge
noegdoening constateert hij dat alle
begeleidende militairen van de trein
zowel als de treinbestuurder, de con
ducteur en de radioman door het
Frente Polisario zijn gevangen geno
men. Ook weet Brahiem te vertellen
dat guerrillastrijders twee schepen
in Dachla en een boot in El Aioen
hebben opgeblazen. Op de vraag of
het Frente Polisario op een econo
mische boycot van Marokko en Mau
retanië aanstuurde toonde Brahiem
zich bijzonder diplomatiek. „Wij
doen geen oproep tot een econo
mische boycot van Marokko en Mau
retanië. Wij zeggen alleen heel een
voudig tegen onze vrienden in de
Europese Gemeenschap: besef goed
dat in dit gebied een oorlog aan de
gang is, en wij zullen geen normale
economische ontplooiing in Marok
ko en Mauretanië aanvaarden, om
dat deze op de uitroeiing van het
Saharaanse volk gericht is."
Volgens Brahiem zijn alle econo-
nische activiteiten in Marokko en
Mauretanië ondergeschikt aan de
militaire acties in de Sahara „die op
de uitroeiing van ons volk gericht
ijn." Het betrekken van econo-
nische doelen in Marokko en Maure-
anië in de guerrilla-oorlog van het
tente Polisario is in overeenstem-
ning met de militaire strategie van
de bevrijdingsbeweging. „Het Fren-
Bomaanslag
zou komen. Enigszins verontwaar
digd reageert Brahiem met de woor
den: „Wij vechten niet op deze ma
nier. Wij vechten thuis. Onze strijd
vindt plaats in de bezette gebieden
van de Sahara en in Marokko en
Mauretanië. Wij vechten niet buiten
onze grenzen."
De strijd van het Frente Polisario
wordt echter niet alleen op het mili
taire vlak gevoerd. Bij de Verenigde
Naties ligt een verzoek tot erkenning
als officiële bevrijdingsbeweging. Op
10 november is Hakiem Brahiem uit
genodigd om de zaak van het Saha
raanse volk voor de commissie van
dekolonisatie van de Verenigde Na
ties te bepleiten. Ook is Abdel Aziz,
de huidige secretaris-generaal van
het Frente Polisario. uitgenodigd als
waarnemer bij de Algemene Verga
dering. Prioriteit bij de diplomatieke
inspanningen van de bevrijdingsbe
weging geniet de komende buitenge
wone vergadering van de Organisa
tie van Afrikaanse Eenheid over de
kwestie van de Sahara. De OAE, die
Polisario reeds als een Afrikaanse
bevrijdingsbeweging heeft erkend,
had tot een dergelijke vergadering
op de laatste bijeenkomst van Afri
kaanse staatshoofden op het eiland
Mauritius besloten. Verwacht wordt
dat de conferentie over de Sahara,
die oorspronkelijk afgelopen zomer
had moeten plaatsvinden, uiterlijk
begin volgend jaar gehouden zal
worden.
Strijders van het Frente Polisario bewaken de toegang tot de tent waarin het derde nationale congres
van de bevrijdingsbeweging twee maanden geleden werd gehouden.
één miljoen gulden bestemd als hu
manitaire steun aan het Saharaanse
volk, waarvan grote delen als vluch
telingen in tentankampen in het
zuidoosten van Algerije leven. Bo
vendien zijn via de NOVIB meer dan
driehonderdduizend gulden voor het
zelfde doel aan het Frente Polisario
overgemaakt. De delegatie ontmoet
te vertegenwoordigers van de poli
tieke partijen, leden van de vaste
Kamercommissie voor buitenlandse
zaken en vertegenwoordigers van
humanitaire en kerkelijke organisa
ties in ons land. Bovendien voerde
het op de departementen in Den
Haag enkele besprekingen.
Dit weekeinde wordt bij het
automuseum van Lips te Dru
nen de derde markt voor antie
ke auto's gehouden. Hiertoe
worden zo'n honderdenvijftig
automobielen van weleer
geëxposeerd bij het museum
Autotron en nog tweehonderd
in de groenteveilinghal „De
Langstraat". Aan het geheel is
tevens een onderdelenmarkt
verbonden, waarvoor zo'n
honderd kraampjes worden
ingericht.
Voor het eerst nemen ook ver
zamelaars uit Engeland aan
de antieke automarkt deel.
Verder komen de buitenlandse
deelnemers weer uit België en
Duitsland. Tevens zullen de
clubs van rijders met verdwe
nen automodellen voorlich
tingsstands in Drunen hebben.
De markt wordt gehouden op
vrijdag, zaterdag en zondag
van tien uur 's morgens tot zes
uur 's avonds. Tussen het Lips
Autotron en het veilinggebouw
„De Langstraat" rijden gratis
bussen voor wie een toegangs
kaartjes a vijf gulden (kinde
ren half geld) heeft gekocht.
Het karakter van de militaire strijd
van het Frente Polisario wordt nog
eens duidelijk wanneer het gesprek
komt op de bomaanslag op de Ma
rokkaanse ambassade in Madrid ver
leden week. Aanvankelijk werd met
de mogelijkheid rekening gehouden
dat de actie op rekening van de
Saharaanse bevrijdingsbeweging
Ontmoeting
De delegatie van zes mannen en één
vrouw die ons land deze week be
zocht wilde de inmiddels gegroeide
banden tussen Nederland en de Sa
hara versterken. Sinds verleden jaar
heeft de Nederlandse overheid bijna
ROTTERDAM De werkgroep
Culturele Activiteiten organiseert in
samenwerking met de dienst Sport
en Recreatie met ingang van 9 no
vember iedere dinsdag een sport
instuif in gebouw Odeon aan de
Gouvernestraat. De instuif is vooral
bedoeld voor hen die op dit moment
werkloos zijn. Van twee uur tot vijf
uur kunnen de spieren in beweging
worden gehouden. Naast voetbal in
diverse varianten, volleybal, hoc
key, basketball, badminton,
handbal en tafeltennis is er gelegen
heid voor conditietraining en staan
er gezelschapspellen ter beschik
king.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De 59 in Nederland vertegenwoordigde
luchtvaartmaatschappijen hebben besloten om een eind te ma
ken aan de verkoop door reisbureaus van in het buitenland
goedkoop ingekochte vliegbiljetten op hoofdzakelijk lange af-
standsreizen. Vanaf 1 december zullen voor luchtvervoer, aan
vangend in Nederland, slechts de in Nederlandse guldens gepu
bliceerde en door de Nederlandse overheid goedgekeurde tarie
ven gelden.
In het buitenland uitgegeven vlieg
biljetten via een luchthaven in Ne
derland naar een verder gelegen be
stemming zullen slechts voor ver
voer worden geaccepteerd als de
vluchtcoupon voor vervoer naar Ne
derland daadwerkelijk voor dit ver
voer is gebruikt. In alle andere geval
len zullen dergelijke vliegbiljetten
als ongeldig worden beschouwd.
De nu door de gezamenlijke
luchtvaartmaatschappijen onderno
men actie komt niet uit de lucht
vallen. Minister Westerterp heeft en
ige tijd geleden reeds gewezen op
voor de Nederlandse economie on
gunstige ontwikkelingen die zich in
het luchtvervoer voordoen en ge
steld zelf maatregelen te zullen ne
men als de luchtvaartmaatschappij
en er niet in zouden slagen orde op
zaken te stellen. De actie is niet
gericht tegen Nederlanders die naar
het goedkoopte eiland Engeland rei
zen om daar voor de goedkope pon
den een ticket voor een vliegreis te
kopen.
Lage commissie
De reisbureaus zijn met de actie van
de luchtvaartmaatschappijen niet
ongelukkig. Zij verkopen de goedko
pe vliegbiljetten, omdat andere reis
bureaus dat ook doen en ze moeilijk
achter kunnen blijven. De commis
sie die zij voor de elders ingekochte
vliegbiljetten krijgen en die ze bo
vendien nog moeten delen met bui
tenlandse collega's voor hun bemoei
enissen is veel lager dan hetgeen zij
krijgen voor hun bemiddeling bij
normale vliegreizen.
door Sicco de Jong
Citroen verscheen met de
CX als vierde dieselmerk in
Nederland: na Mercedes, Peu
geot en Opel, vóór VW.
nder- f Lancia Beta Coupé, nu ook met 1300 cc-motor en matzwarte ruitewissers leverbaar wordt.
alle
of
ïdoe-
oble-
engt,
lend.
tg 10
loge-
Ligen
e on-
i een
s ge
ls. Zij
ri het
in
Versobering is wel het beste
notto, dat aan de deze week
geopende Turijnse autosalon
geven kan worden. Het op
nieuw verhogen van de benzi
neprijs en de reeds eerder ver
hoogde omzetbelasting op au
to's heeft met de slechte econo
mische situatie de autover
koop geremd. Er is wel sprake
van enig herstel ten opzichte
van vorig jaar, maar nu is ook
de import sterk toegenomen.
I. Dat
mfr
(vori-
De Italiaanse autofabrikanten heb
ben een stuk van hun thuiswerk ver
loren zien gaan, maar toch zijn ze
teer actief als het om export gaat.
iroce- Fiat, die nog altijd ongeveer de helft
die van alle in Italië verkochte auto's
de voor zijn rekening neemt, boekt dit
OU- iaar een exportstijging van zes pro-
es ge- tent bij een vrijwel gelijkblijvende
nmu- produktie.
zuinige auto, die op de salon de aan
dacht trekt: de 126 verbruikt de
minste benzine van alle Italiaanse
wagens. Alfa Romeo brengt zelfs he
lemaal niets nieuws meer uit na de
Alfasud Sprint, die in september ver
scheen, en verder is er alleen een
nieuwe Ferrari met een sterk aërody
namische carrosserie van Bertone:
uit model lijkt wat op Fiats sportwa
gen X 1/9.
Maar met deze trend naar zuinigheid
wordt dan ook wel actueel ingehaakt
op het feit, dat de benzine in maart
vijftig lire duurder werd en medio
oktober honderd lire, .waardoor de
Italiaan 500 lire of anderhalve gul
den per liter super betaalt. De Itali
aanse benzineprijs is daarmee veruit
de hoogste in Europa geworden.
Reeds eerder verhoogde de regering
te Rome de omzetbelasting op auto's
beneden twee liter motorinhoud van
12 procent naar 18 procent. Die van
modellen boven 2000 cc ging van 30
procent naar 35 procent.
Van de importmerken, die nu vier
tiende van de verkoop in handen
hebben doet vooral Renault onder
het motto zuinig rijden goede zaken.
Het Franse merk boekte een ver
koopstijging van zeventig procent en
is alleen al bijna goed voor één tien
de van de Italiaanse autoverkoop.
De fraaie Citroën CX, een model dat
dank zij zijn aërodynamische vorm
een gunstige combinatie van
brandstofverbruik en prestaties le
vert, heeft ook in dieseluitvoering
deze eigenschappen. Natuurlijk is de
dieselmotor niet echt pittig, maar de
trekkracht valt bij lage snelheden
alleszins mee en de topsnelheid
komt boven de 140 kilometer per
uur. Het gemiddeld verbruik aan die
selolie bedraagt ongeveer èén liter
op tien kilometer, maar kan zuiniger
als men, mede onder invloed van het
sonore motorgeluid rustiger gaat rij
den. Dan is één op twaalf haalbaar.
In zijn voortreffelijke rij-
eigenschappen verschilt deze ruime
voorwielaandrijver uiteraard niet
van de benzine-versie. Men merkt
alleen nog beter over enorme reser
ves aan wegligging, bochtengedrag
en remmen beschikken. Die remmen
werken met bekrachtiging en blijken
ruimschoots voldoende om de door
de dieselmotor zestig kilo verzwaar
de wagen tijdig tot stilstand te
brengen.
De motor zelf heeft als eigenaardig
heid, dat men voor de koude start
ongeveer een minuut moet voor-
gloeien. Dit betekent voor de chauf
feur: contact aanzetten en wachten
tot een groen lampje uitgaat. Omdat
het veersysteem daarna nog lucht
moet pompen de carrosserie stijgt
dan enkele centimeters is nog
even wachten vereist en daarna kan
de CX diesel wegrijden. Eigenlijk is
deze voorbereidingsfase voor het rij
den het enige moment, waarop dui
delijk diesellawaai te horen valt. On
derweg valt dit erg mee.
Tijdens het rijden valt het motorge
ruis minder op, naarmate men har
der rijdt. Doch daarentegen is de
acceleratie niet van dien aard. dat
men even vlot kan passeren. Men
heeft maar 60% ter beschikking van
de 110 DIN-pk, die de even grote
benzinemotor (die inmiddels door de
CX 2400 vervangen 2,2 liter) had. Het
blijkt ook nodig wat meer te schake-
Dit grootste Italiaanse concern heeft
PI. veel succes met zijn jongste mo
meer dellen, de Fiat 131 en Lancia Gam-
aarde ma. Maar in Turijn komt het nu
chool üechts met twee kleine veranderin
gen: de kleine Fiat 126 is wat luxieu-
*er geworden, kreeg een nieuwe
erdefl dashboardbekleding en extra rub-
Rutb berstrips, terwijl de Lancia Beta
n. Zij Coupé voortaan ook als 1300 cc gele-
u, dat verd wordt. Die 1,3 liter coupé is ook
tegen wat eenvoudiger geworden, biedt
de wat minder vermogen dan de 1600 -
m de 82 tegen 100 DIN-pk en is natuur-
0, lijk wat zuiniger.
In zoverre is het dus bij Fiat de
De Franse autosnelweg A 4 tussen
Parijs en Metz is eind oktober geo
pend. Eind november volgt de ope
ning van de A 34 tussen St. Avoid en
Straatsburg, welke weg weer aan
sluit op de A 32, Metz-Saarbrücken.
Hierdoor zullen Parijs en
Straatsburg dan verbonden zijn en
heeft Frankrijk dit jaar zijn oost
west-verbinding Straatsburg-Caen
gereedgekregen.
Tevens wordt nog voor het einde van
dit jaar de snelweg naar de Italiaan
se grens benoorden Nice doorgetrok
ken. zodat oook de noord-zuid
verbindingen Duinkerken-Parijs-
Orange naar de Italiaanse en de
Spaanse grens dit jaar aan het Fran
se wegennet zullen zijn toegevoegd.
De verbinding die nu na Parijs-
Straatsburg en Parijs-Caen de mees
te voorrang krijgt is Parijs-
Bordeaux. Deze weg is thans tot
Tours gereed.
Over Parijs-Straatsburg is in het ver
leden nogal wat te doen geweest,
doordat de Lotharingse steden Nan
cy en Metz elk de rechtstreekse ver
binding met de Franse hoofdstad en
de „Europese" stad aan de Rijn voor
zich opeisten. De Franse regering
koos voor Metz, waarna de vroegere
hoofdredacteur van het weekblad
L'Express, Jean-Jacques Servan-
Schreiber, zich als opponentnamens
Nancy opwierp en ook door de inwo
ners van deze stad in het Franse
parlement werd gekozen.
Niettemin bleef de verbinding via
Metz lopen, waardoor men vandaar
eigenlijk wat omrijdt naar
Straatsburg. Maar de weg Metz-
Saarbrücken sluit goed aan op het
Duitse autobanennet en verbindt
Metz nu rechtstreeks met
Mannheim. Bovendien is. wanneer
officieel op 20 november de aanslui
ting naar Straatsburg gereedkomt,
de weg van Luxemburg naar de Vo
gezen zeer aantrekkelijk, iets waar
van ook Nederlandse vakantiegan
gers profijt hebben. Men kan dan bij
Thionville een klein stuk de tolvrije
A 31 zuidwaarts volgen en benoor
den Metz naar de A 32 en A 34
afslaan.
De tolgelden van de nu geopende
wegen bedragen 56,50 francs voor
Parijs-Metz en vijf francs voor Metz-
Saarbrücken.
Spanje kent als tweede Europees land
na Nederland sinds kort ook een snel
heidslimiet van 100 km per uur op
autosnelwegen. Deze maximum
snelheid is ingevoerd uit oogpunt van
energiebesparing. Autobussen mogen
op de Spaanse autopista's nog
hoogstens 90 km. per uur rijden en
vrachtwagens 80 km. per uur.
Op de overige Spaanse wegen gelden
maximum-snelheden, die voor elk der
voertuigcategorieën tien km. lager lig
gen. Wel mag men langzamer rijdende
auto's echter inhalen met een snel
heid, die weer 10 km. per uur boven
het officiële maximum ligt.
len dan bij de benzine-uitvoering.
Een paar andere dingen, dié aan de
CX 2200 Diesel Super opvallen, zijn
de progressieve stuurbekrachtiging
meer bekrachtiging naarmate
men minder snel rijdt en een olie-
peilglas om de motorolie te checken
onder het overigens zo vliegtuigach
tige, originele instrumentenpaneel.
Het „super" slaat verder op
elektrisch bediende portierruiten,
een in hoogte verstelbare stoel ach
ter het stuur, rolgordels en luidspre
kers in beide voorportieren. Helaas
beschikt de wagen echter nog steeds
maar over één ruitewisser. De cligno-
teur slaat niet automatisch af.
Het kernpunt bij de CX Diesel is
natuurlijk het hogere kostenpeil,
zonder dat men nog maar een meter
gereden heeft. De prijs bedraagt
26.900.- voor de Confort of 29.300,-
voor de Super. Dit maakt de Diesel
rond vier mille duurder dan de verge
lijkbare benzine-auto's van het kali
ber CX 2000. Daarbij is de toch zeer
raadzame stuurbekrachtiging a
1.425,- dan nog niet bij de prijzen
(incl. BTW) inbegrepen.
De hoge prijzen houden tevens een
nogere verzekeringspremie in en ook
de motorrijtuigenbelasting komt na
tuurlijk duurder uit: 917,- voor de
CX Diesel tegen 651,- voor de ben
zineversie. Daarentegen kost in Ne
derland dieselolie zo'n 56 cent per
liter en benzine ruim 1,10. Betrek
ken we het iets voordeliger verbruik
in de vergelijking, dan komt de die
sel per km. op ongeveer een stuiver
aan brandstof tegen twaalf cent voor
de benzinemotor. Het is dus een
kwestie van voldoende kilometers
met zeven cent brandstofvoordeel
rijden om de extra kosten van het
„dieselen" er uit te halen. Men moet
dan in elk geval wel flink boven de
20.000 km. per jaar uitkomen.
Citroën heeft alleen zijn grote CX
een dieselmotor gegeven, omdat die
motor reeds voor de bestelauto C 35
ontwikkeld was, wat gebeurde in sa
menwerking met Fiat. Nu Citroën
echter partner van Peugeot ge
worden is, lijkt het niet ondenkbaar
dat ook het goedkopere middenklas
semodel GS op den duur als diesel
verschijnt: Immers Peugeot heeft
daarvoor de geschikte kleinere Inde
nor-motoren. Maar de productieca
paciteit daarvan is nog beperkt.
Hoewel zo'n GS Diesel natuurlijk
meer kansen zou krijgen, doordat de
wagen goedkoper is, blijft toch de
fraaie CX met zijn unieke comfort en
riante ruimte ook als diesel veel
waar voor z'n geld bieden. Het is,
Citroën eigen, een zeer bijzondere
automobiel: een ware diesel-
topklasser.