)verwicht artsen maakt
amenwerking moeilijk
deTijdjij
EXTRA:
BIJLAGE
Onderwereld heeft
wapens behouden
-Jr
'osttarief voor kranten
;n periodieken gaat
n 1977 drastisch omhoog
"Een bank die alleen geld geeft,
geeft me te weinig."
"De NMB geeft me er een visie bij
die heel wat meerwaard is dan alleen maar geld."
Eurometaal: geen
munitie geleverd
aan Zuid-Afrika
Weekblad
Ergens in Nederland": een
magazijn vol met pistolen
Schriftelijk studeren ook subsidiëren"
Gereformeerden
gaan met
IKON praten
De NMB denkt met u mee.
Probeer
'TET.ir
INDERDAG 4 NOVEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 13
to onze parlementsredactie
IN HAAO De directie van het
®il-overheidsbedrijf Eurometaal
Zaandam heeft gisteren ontkend
uld-Afrika ooit munitie te hebben
tleverd. Het bedrijf reageerde met
sze ontkenning op een beschuldi-
mg van het P8P-Kamerlid Van der
pek. gedaan ln het debat over bul-
inlandse zaken, dat Eurometaal
alangs munitie aan Zuld-Afrika
ou hebben geleverd.
'olgens Eurometaal-directeur Ver-
urg, 15 dit echter beslist onjuist
uld Afrika heeft ons nooit ge
raagd munitie te leveren, zei hij.
>ok minister Van der Stoel zei giste-
Beschuldiging ontkend
ren niet over aanwijzingen te be
schikken dat het bedrijf zaken met
Zuld-Afrlka had gedaan. Op aan
drang van Van der Spek toonde hij
zich echter bereid de zaak te laten
onderzoeken. HIJ zal hierover con
tact opnemen met de minister van
economische zaken die, exportver
gunningen voor wapens en munitie
moet afgeven.
Van der Spek had erop gewezen dat
munitieleveranties aan Zuld-Afrlka
niet passen ln het standpunt van de
Nederlandse regering, dat een wape
nembargo tegen Zuld-Afrlka ge
rechtvaardigd zou zijn. Tegen de zin
van Nederland ln heeft de veilig
heidsraad van de Verenigde Naties
onlangs Instelling van een wapen
embargo tegen Zuld-Afrlka afgewe
zen. Van der Stoel zei overigens wel
begrip te hebben voor het
standpunt van de tegenstemmers ln
de veiligheidsraad dat een wapen
embargo negatief kan werken op het
overleg dat thans gaande is om de
problemen ln Rhodeslë en Namibiö
op te lossen.
TRECHT Het overwicht van de huisartsen bemoeilijkt vaak de samenwerking tussen de
«rschillende medewerkers in een gezondheidscentrum. Behalve artsen werken in zo'n centrum
naatschappelijke werkers, wijkverpleegsters, en soms ook verloskundigen, fysiotherapeuten en
ergelijke.
werken.
Tot deze conclusies komt het
Amsterdamse Instituut voor toege
past sociaal-wetenschappelijk on
derzoek ITOBA in zijn eindrapport
over hoe vijf gezondheidscentra wer
ken. Ook de patiénten zien de huis
arts kennelijk als de centrale figuur
in de hulpverlening. Ze willen het
liefst toet hem praten, ook als het
et beeld dat de hulsartsen hebben
in het maatschappelijk werk en
mindere mate van de wijkver-
eging, laat ln de praktijk nogal wat
wensen over. Opvallend ls, dat de
inctie van de huisartsen zelden of
ooit ter discussie staat. Hoe het
et het hele team gaat, hangt vaak
hoge mate af van de manier waar-
i de huisartsen onderling samen-
[leine meerderheid tegen WD-voorstel
an onze parlementsredactie
)EN HAAG De posttarieven voor dagbladen en periodieken
aan volgend haar drastisch omhoog. Met een minieme meerder-
eid verwierp de Tweede Kamer gistermiddag een voorstel van
e WD om de door staatssecretaris Van Huiten voorgestelde
sxtra tariefsverhoging te matigen.
ergisteren staakten de stemmen in
Kamer over dit WD-voorsteL
listeren waren er 69 stemmen tegen
et voorstel, en 65 er voor. Het aantal
sgenstemmers was vooral gegroeid
mdat de PvdA-fractie zo veel moge-
ijk leden had opgetrommeld om de
lemming bij te wonen. Deze fractie
ADVERTENTIE
stemde tegen het voorstel van de
WD. samen met PPR. D'66 en een
minderheid uit de CDA-fractie.
De partij enpóst-tarie ven voor
dagbladen komen nu volgend jaar
van veertien cent op ,19,4 cent. en
voor periodieken van 20,3 op 24,5
cent. De WD-er De Beer had voorge
steld die tariefsverhogingen meer
dan te halveren, en de enkele miljoe
nen guldens die daardoor te kort
zouden komen, te halen door de prijs
voor stadsgesprekken bij de telefoon
van zestien op 16,5 cent te brengen.
De Kamer nam wel met alleen de
WD tegen een motie aan van de
socialist Hartmeijer, waarin wordt
gesteld dat de tarieven voor dag- en
nieuwsbladen in 1978 niet meer moe
gen worden verhoogd dan met de
kosten voor levensonderhoud, tenzij
er resultaten worden behaald bij
overleg tussen de overkoepelende or
ganisaties tot deze sector en de mi
nisteries van CRM en verkeer en
waterstaat.
zien Nederland naar de
bliksem gaaneen repor
tage over ultra-rechtse
groeperingen die vrezen
dat de volksrepubliek voor
de deur staat Namibië:
Swapo-leider wijst elk
compromis met blank fas
cisme van de hand Inter
view met "rode" officier
Von Meyenfeldt (KMA)
Staphorst en poliowat
geloven de "zwaren"?
Nieuwe aanwinst voor
het Rijksmuseum: een
beker "vol fratsen en
snaeckerijen"
Een 44 pagina's dikke
boekenbijlage, waarineen
interview met het feno
meen Rainer Werner Fass-
binder Literatuur op
school, ofik heb al een
boek Machiavelli en de
obsessie van de macht
Hemmo Drexhage. zaak
waarnemer voor auteurs
Schilderkunst: Fromen-
tin en de meesters van wel
eer Muziek: Mahler en
Alban Berg in beeld
Film: de onsterfelijke
Rudolf Valentino Sport:
Jan Mulder en de voetbal
bijbel. en Tim Krabbé over
een stapel nieuwe schaak
boeken
Bon voor proefabonnement I
5 w«k«n di Tijd voor 5 guldon.
adres:
I
Zonder postzegel zenden aan de Tijd. a
Antwoordnummer 6. Amsterdam.
Betaling na ontvangst van acceptgiro.
Overal te koop: 12.-.^
^fcoonoBoateo: tel. 020 - 23 311^|
Korting
gaat om psychische en sociale pro
blemen, aldus het rapport.
Maar ook factoren binnen zo'n
centrum werken het overwicht van
de artsen ln de hand. Zij zijn vaak de
initiatiefnemers voor de samenwer
king geweest. Ze hebben vaak grote
financiële en persoonlijke investe
ringen in het ceptrum zitten. Zij ook
spreken binnenkomende cliënten als
eerste, en zijn dan „toeleveraar" voor
'de overige teamleden.
Het overwicht van de artsen kan
volgens het rapport belangrijk be
perkt worden beperkt wanneer ande
re instanties het inititatief tot sa
menwerkingsverbanden nemen, zo
als de plaatselijke of regionale over
heid. Die instanties kunnen dan ook
voor de financiering zorgen, zoöat
deelnemers aan de samenwerking
geen extra investeringen hoeven te
doen.
Dienstverband
Verschillen tussen de medewerkers
in rechtspositie, zelfstandigheid, be-
sllssingbevoegdheden, ontwikke
lingskansen en sociale zekerheden,
zouden voor een groot deel kunnen
worden overbrugd wanneer ze alle
maal in dienstverband zouden wer
ken. Op het ogenblik is het zo dat de
hulsartsen meestal (samen) een
zelfstandige praktijk hebben en dat
de andere medewerkers door kruis
verenigingen en stichtingen voor
maatschappelijk werk aan het ge
zondheidscentrum ter beschikking
worden gesteld. In die constructie
zijn zij aan twee instanties ver
antwoording verschuldigd, zowel
aan het centrum als aan hun organi
satie.
De onderzoekers zeggen dat zij, hoe
wel ze ln hun rapport sterk de na
druk leggen op de gezondheidscen
tra, niet de bedoeling hebben om
daarmee het bestaan van de een
mans huisartspraktijk tot te sluiten.
Het lijkt hun trouwens in het alge
meen ongewenst, mensen te dwin
gen, gebruik te maken van een be
paalde vorm van gezondheidszorg.
„Het lijkt noch mogelijk noch wen
selijk, de hele eerste lijn óm te zetten
in gezondheidscentra".
Van een verslaggever
DEN HAAG Commissaris G. F. de Gooyer van de rijkspoli
tie, hoofd van de landelijke vuurwapencentrale, is er niet
gerust op: de veertiendaagse actie van deze zomer, waarbij
iedereen anoniem een verboden wapen kon inleveren, heeft
meer dan duizend vuurwapens opgeleverd, maar hij is er van
overtuigd, dat er nog zeker tienduizenden pistolen, revolvers of
kogelgeweren in illegaal bewzit zijn.
Daarbij komt, dat van degenen die
wapens hebben ingeleverd, er zo op
het oog ry>g geen tien personen tot
de ln ons land bekend staande crimi
nele figuren konden worden gere
kend. Men kan er dus zeker van zijn,
dat de mensen die wapens hebben
om ze te gebruiken in de criminali
teit, deze niet hebben ingeleverd.
Dat kon men ook niet verwachten.
Nee, commissaris De Gooyer houdt
het er op, dat het merendeel van de
Ingeleverde wapens afkomstig was
van mensen die een schietijzer of
sabel nog hadden tot een erfenis en
het wapen „dat toch maar op zolder
rondslingerde" nu straffeloos heb
ben ingeleverd. Zijn indruk is dat er
ook veel wapens bij waren die de
mensen tijdens een vakantie in het
buitenland hebben gekocht, omdat
Je maar nooit weet waar het goed
voor is".
Verder waren er natuurlijk de oor
logsherinneringen: wapens van on
dergrondse strijders, die er niet eer
der afstand van hebben kunnen
doen en natuurlijk ook de wapens
die in de streken van ons land waar
de geallieerde troepen en de Duitse
bezetters elkaar hebben bestreden,
volop voor het grijpen lagen.
Feit blijft echter, aldus cotamissaris
De Gooyer, dat een groot deel van de
ingeleverde wapens pas na de twee
de wereldoorlog werd gefabriceerd.
Ongeveer 95 procent van de wapens
was schietklaar. In elk geval kunnen
met deze wapens geen nare dingen
meer worden totgehaald en om die
reden alleen al spreekt men bij de
vuurwapencentrale in Den Haag
over een succes.
Gebleken is, dat van de ingeleverde
wapens er geen enkel stond gesig
naleerd als zijnde gestolen in Ne
derland, België of WestrDtotsland.
In een magazijn „ergens in Neder
land" hangen de ingeleverde pisto
len keurig voorzien van een label
aan planken langs een muur. In
rekken liggen de grotere vuurwa
pens. geweren in allerlei maten en
shorten, machinepistolen, zelfs een
granaatwerper. Een aantal wapens
is opgeborgen in een kluis bij de
Centrale Recherche Informatie
Dienst in Den Haag. Zij blijven
bewaard omdat zij curieus zijn of
om bij de instructie van jonge poli
tiemensen te gebruiken.
Oude wapens
Stomme voorwerpen zijn het die
daar aan ijzeren haakjes zijn opge
hangen. maar als zij konden spre
ken, welke verhalen zou men dan te
horen krijgen! Commissaris De
Gooyer toont een enkelschots re-
volvertje: anderhalve eeuw oud.
naam van de maker onbekend. Een
antiquair had er een lief sommetje
voor gegeven. Er hangt een negen
millimeter Wal ter-pistool; pracht
wapen, vuurt zuiver. De commissa
ris wijst op een nauwelijks zichtba
re Inscriptie: een adelaartje, een
hakenkruisje, s.d. Het wapen was
dus oorspronkelijk van een lid van
de Sicherheltsdienst, de gevreesde
veiligheidsdienst van de nazi's.
Dan is er een negen millimeter pis
tool, na de oorlog in Canada ge
maakt. Wie in militaire dienst is
geweest, kent zo'n wapen. Het
zwarte metaal is nog dof; er is nooit
mee geschoten. Een oud Frans da
mespistooltje, nu Ingeleverd, heeft
wellicht in „betere" dagen in de
kouseband van een wulpse maar
wellicht criminele Francaise
gezeten.
Omgebouwde alarmpistolen, waar
mee dus echte patronen niet
zonder gevaar voor de schutter
kunnen worden afgevuurd, zijn bij
tientallen ingeleverd, evenals gas
pistolen. Er waren ook nogal wat
mensen die bij nader inzien toch
niets zagen in een schietballpoipt
en het ding hebben Ingeleverd. Een
hoopje boksbeugels en andere ap
paraten om klappen mee tot te
delen, kan niemand boeien. Maar
welke geschiedenis zal een kapmes
van tegen de de meter lengte ach
ter zich hebben. Het gevaarte was
gefabriceerd in Tsjecho-Slowakije.
Of de siersabel met een fraai ge
beeldhouwd handvat? De samoe
rai-zwaarden afkomstig tot Japan
zullen wel souvenirs zijn geweest
van oud-militairen van het voorma
lige Koninklijk Nederlandse!)-
Indische Leger.
Succes
Sinds de inleveringsactie en voor
het totstandkomen van de nieuwe
vuurwapenwet legt de politie
meer dan ooit de nadruk op het
'opsporen van illegale wapens. Dat
had succes, zegt commissaris De
Gooyer. In het gehele derde kwar
taal 1976 zijn elfhonderd illegale
wapens in beslag genomen, maar
alleen in september al bijna vijf
honderd stuks. Daarbij kan men
stellen dat zeker zestig procent van
de in beslag genomen wapens in
het bezit van criminelen was. Wat
gaat er nu gebeuren met de ingele
verde en in beslag genomen wa
pens? Commissaris De Gooyer: „de
houten onderdelen zoals kolven en
handgrepen worden er af gesloopt
en het staal gaat als hoogwaardig
schroot naar Hoogovens.
Verzamelaars van historische wa
pens behoeven niet bedroefd te
zijn, want bij de ingeleverde wa
pens waren nauwelijks interessan
te pude exemplaren.
Van onze onderwijsredactie
ARNHEM De instellingen voor
schriftelijk onderwijs vinden dat
ook degenen die schriftelijk onder
wijs volgen, in aanmerking moeten
komen voor een studietoelage. Dit
heeft de vereniging, die deze instel
lingen verenigt, geschreven aan
staatssecretaris Klein ln reactie op
diens nota over de studiefinancie
ring.
In de huidige situatie krijgen de
schriftelijk studerenden en de in
stellingen geen enkele vorm van
subsidie. Dit ln tegenstelling tot an
dere vormen van onderwijs aan vol
wassenen, zoals het avondonder
wijs. De instellingen vinden dat de
schriftelijk studerenden hierdoor
achtergesteld zijn bij degenen die
mondeling onderwijs volgen.
„Het is ons niet duidelijk, waarom
een onderscheid wordt gemaakt tus
sen dagonderwijs en erkend schrif
telijk onderwijs", aldus de Instellin
gen. „Het schriftelijk onderwijs
speelt eveneens een belangrijke rol
in het tweede kans-onderwijs, zodat
de mogelijkheid tot studiefinancie
ring zich ook dient tot te strekken
tot degenen die schriftelijk onder
wijs volgen en aan de overige voor
waarden voldoen".
WILHELMINA-FONDS De in
september gehouden Amsterdamse
collecte voor het Koningin Wilhel-
minafonds heeft 15.692,34 opge
bracht. Als onderdeel van de actie
konden ruim 13.000 verlopen tram
kaarten ter verzilvering aan het
GVB worden aangeboden.
In diezelfde motie wordt ook gesteld
dat de kortingsregeling voor
dagbladen met een hoog postver-
spreidingspercentage al volgend jaar
moet worden verruimd. Van Huiten
zal deze motie uitvoeren.
De Kamer ging akkoord met de over
ige PTT-tariefsverhogingen, waaron
der de briefport van 55 naar zestig
cent op 1 juli volgend Jaar.
LUNTEREN De Gereformeerde
synode heeft gisteren gereageerd op
de emotie die IKON-directeur ds. W.
Koole ln een deel van de kerkelijke
pers heeft veroorzaakt met zijn uit
spraak ln een interview ln de Nieuwe
Linie.
De IKON-directeur had tegen dit
weekblad gezegd: „We hebben een
socialistische gezindheid, ongeveer
ln de lijn van de PPR en de PvdA."
In de Friesche kerkbode en het Ge
reformeerd weekblad was hier fel op
gereageerd. Gisteren maakte de ge
reformeerde synode een extra uurtje
vrij om stoom af te blazen.
Het Initiatief daartoe was genomen
door ds. D.H. Borgers tot Den Ham,
die wilde dat de synode aan het
IKON-bestuur een duidelijke
standpuntbepaling zou vragen. In
dien deze standpuntbepaling de sy
node niet zou zinnen, zou zij op
nieuw moeten beraadslagen over
het voortgaan van de gereformeerde
Inbreng ln de IKON. Zo heet wilde
de synode de soep echter niet op
dienen.
Ds. L. L. van der Vliet uit Hoogeveen
merkte bovendien op dat de synode
bet IKON-bestuur niet zomaar op
bet matje kan roepen; dat moet vla
de deputatea Mver. C. J. Dlemer-
van Each merkte op dat zij het
vreemd vindt dat de synode zo di
rect reageert als een keertje het
woordje socialistisch valt. Zou de
snynode ook als een stier op een
rode lap hebben gereageerd als ds.
Koole gezegd had dat hij zich tot het
liberalisme aangetrokken voelt?"
Dr. H. B. Weljland vond dat ook een
liefdesverklaring aan de WD niet
had gekund. Ook dan zou de synode
hebben gereageerd, meende hij. De
synode besloot tenslotte de door de
gereformeerde kerken benoemde
bestuursleden een gesprek met ds.
Koole te laten hebben en daarover
later te rapporteren.
ADVERTENTIE
Ik heb een bank altijd alleen als financier gezien.
Ook deze keer stapte ik puur voor geld bij 'n bank
binnen om m'n verbouwing te laten financieren.
Maar die man van de NMB bleek m'n branche goed
te kennen.
Na bestudering van mijn plannen, vroeg hij zich
af of mijn huidige vestigingssituatie die verbouwings-
kosten wel waard was. Hij rekende me voor dat ik
met een iets grotere investering in een nieuw pand met
een betere indeling en met meer m'een veel hogere
omzet kon realiseren.
Hij maakte me er bovendien op attent dat er teveel
geld vastzat in m'n debiteurenbestand en hoe ik dat
icon veranderen.
Dit gesprek was de aanleiding voor mijn tweede
vestiging. De oude vestiging is gebleven zoals hij was.
In de nieuwe zet ik inmiddels tweemaal zoveel om
als in de oude. Dat was me met een verbouwing alleen
nooit gelukt. Ik denk zelfs al aan een derde zaak.
In gezamenlijk overleg met de NMB werd een
aflossingsschema vastgesteld, waaraan ik op redelijke
wijze kan voldoen, vooral gezien de toenemende
rentabiliteit.
Nu zie ik m'n bank behalve als financier ook
als adviseur die kreatieve
oplossingen helpt vinden
voor de problemen van zijn
klanten.Voor mij is de
NMB zó'n bank. Praat ook NEDERLANDSCHE
eens met de NMB. MlDDENSTANDSBANK
