r
Smith zinspeelt op
nieuwe rol Kissinger
Wachten in Thailand op nieuwe toekomst
De ABN
en de financiering
van uw groei.
Amerikaan wil liever niet naar Geneve
Links Portugal boos over
aanhouding van Carvalho
Aanhoudingen van
Joden in Rusland
Oppositie Boycot
vergadering van
India's parlement
Vliegramp: 22 doden
Vluchteling 1976
DINSDAG 26 OKTOBER 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
GENEVE (AFP, UPI, Reuter) De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Henry
Kissinger voelt er niets voor zelf naar Genève te gaan om de conferentie over Rhodesië eventueel
te redden. Ambtenaren van zijn ministerie in Washington hebben dat gisteren laten weten. Deze
week moet in Genève de Rhodesië-conferentie (mogelijk geworden door de bemiddeling van
Kissinger) beginnen.
De tegenstellingen tussen de blanke
en zwarte delegaties uit Rhodesië in
Genève liggen zover uiteen dat voor
lopig maar weinigen over een goede
afloop durven te spreken. Voor de
blanke leider Ian Smith geldt het
akkoord dat hij met minister Kissin
ger sloot als onaantastbaar, terwijl
de zwarte leiders dit plan-Kissinger
Juist geheel afwijzen. Hierdoor
kwam Smith gisteren op de sugges
tie om Kissinger zelf de zaak nog
maar eens te laten uitleggen. „Als
hier mensen zijn die de overeen
komst die ik met Kissinger heb ge
sloten in twijfel trekken en die sug
gereren dat ze ons er met dit ak
koord hebbena laten inlopen, dan
moeten we misschien dr Kissinger
vragen hier te komen als hij tijd
heeft om de zaken recht te zetten,"
aldus Smith op een persconferentie.
In Washington werd daarop verno
men dat Kissinger het nutteloos
vindt om naar Genève te gaan en
daar in de meningsverschillen tus
sen blanke en zwarte Rhodeslërs ver
wikkeld te raken. Wel werd duidelijk
dat de Amerikanen zich zorgen ma
ken over de ontwikkelingen in Genè
ve en ook wel stappen overwegen om
de zaak eventueel uit het slop te
halen. Wat voor stappen dat dan
zouden zijn is niet gezegd.
Compleet
Smith, Nkomo en Moegabe. De
zwarte leiders hebben aangedron
gen op een grotere rol van Groot-
Brittannië bij de machtswisseling in
Rhodesië.
De uitgebreide zwarte delegatie
naar de conferentie in Genève werd
gisteren compleet door de komst
van bisschop Abel Moezorewa en
dominee Ndabanlngi Sithole. Bei
den verklaarden dat de zwarten, on
danks hun grote politieke menings
verschillen, eensgezind zullen optre
den op de conferentie, die door En
geland is belegd. Moezorewa en Si
thole zeiden, net als de twee andere
zwarte leiders Moegabe en Nkomo,
dat het hele plan-Kissinger onaan
vaardbaar is. Zo zei Moezorewa dat
het voor hem bijvoorbeeld volstrekt
onaanvaardbaar is dat in een vol
gende regering voor Rhodesië de
ministersposten „defensie" en
„openbare orde" nog in handen van
blanken zullen zijn. Smith beweert
dat hij dat met Kissinger heeft afge
sproken en dat hij daarover ook niet
meer zal onderhandelen.
Moezorewa en Sithole hadden giste
ravond een informeel onderhoud
met Ivor Richard, de Britse voorzit
ter van de conferentie. Richard
heeft ook al gesprekken gehad met
„Terroristen"
Smith verklaarde gisteren nog dat
hij niet in wanhoop naar Genève is
gekomen. Hij achtte zijn regering
sterk genoeg om het nog tien Jaar
vol te houden. Zijn delegatie was
naar Genève gekomen, zo legde
Smith uit, omdat wij het eens zijn
met dr. Kissinger, „dat het van be
lang is het Sowjet-imperlalisme in
midden-Afrika een halt toe te roe
pen." Gevraagd naar een reactie op
de mededeling van Sithole dat hij
verscheidene guerillastrijders in zijn
delegatie had opgenomen, antwoor
dde Smith: „Wij zouden liever niet
met terroristen om één tafel zitten,
maar tot dit soort offers zijn we wel
bereid."
LISSABON (AP) Radikaal links heeft maandag de Portugezen
opgeroepen „de straat op te gaan" uit protest tegen het gevan
genzetten van het voormalige hoofd van de veiligheidstroepen
en voormalig presidentskandidaat majoor Otelo Saraiva de
Carvalho.
Carvalho, die tijdens de revolutie
van 1974 commandant van de veilig
heidstroepen was, is tijdens het
weekeinde gearresteerd wegens het
afleggen van „ongeoorloofde politie
ke verklaringen", terwijl de banden
die hij zou hebben met een mislukte
staatsgreep vorig jaar november nog
worden onderzocht.
„Dit is het uur van strijd en een
heid", zo schreef het extreem linkse
jagblad Pagina Um gisteren. De
jkrant riep alle arbeiders op de straat
op te gaan en de onmiddellijke vrij
lating van Carvalho te eisen. Er
F volgde een aankondiging van „mas
sale demonstraties", waarvan de
eerste woensdag bij het militair
hoofdkwartier in Lissabon zal wor-
I den gehouden.
MOSKOU (UPI,Reuter) De Rus
sische politie heeft gisteren enkele
tientallen Joodse activisten in Mos
kou in hechtenis genomeft. Het gaat
om dezelfde Russische Joden die al
een week lang demonstreren tegen
de weigering van de autoriteiten hen
naar Israël te laten emigreren. Dit
heeft de vrouw van een van de de
monstranten gisteren aan westerse
verslaggevers verteld. De actie van
de autoriteiten is kennelijk bedoeld
om de protestdemonstraties een
halt toe te roepen tijdens de zitting
deze week van de opperste Sovjet,
het Russische parlement.
Carvalho werd eerder dit jaar in ver
band met de mislukte linkse coup
van vorig jaar november gearres
teerd en later voorwaardelijk in vrij
heid gesteld. De militaire autoritei
ten, naar verluidt onder grote druk
van gematigde en conservatieve zij
de, die de basis van de communis
tische partij wilde breken, hebben
hem toen toegestaan aan de presi
dentsverkiezingen deel te nemen.
Carvalho wist daarbij tweemaal zo
veel stemmen te verzamelen als de
communistische kandidaat Octavio
Pato.
Direct na de verkiezingen hebben de
autoriteiten Carvalho verboden „on
geoorloofde politieke uitspraken" te
doen. Volgens een militaire
woordvoerder heeft hij dit verbod
eerder deze maand overtreden door
een 15 minuten durende toespraak
tot een bijeenkomst van linksradika-
len te houden, waarin hij de arbei
ders tot eenheid opriep.
NEW DEHLI (AFP,Reuter) De
oppositie in India heeft gisteren de
zitting van het parlement geboycot,
waarop werd beraadslaagd over een
wetsvoorstel tot ingrijpende wijzi
ging van de grondwet. Toch hield de
minister die het wetsvoorstel verde
digde, Hari Ram Qokhale van justi
tie. vol dat goedkeuring van de 59
artikelen in het amendement „het
mooiste uur uit de geschiedenis van
het moderne parlement" zou zijn.
De zitting werd geboycot door de
vier partijen die samen het
volksfront vormen. De marxistische
communistische partij üep uit het
huis weg na tegen de doelstellingen
van de voorgestelde wet te hebben
geprotesteerd.
De meeste critici van de voorstellen
vinden dat de bedoeling ervan is de
macht te leggen in de handen van
premier Indira Gandhi, de
rechtsmacht van de justitie te be
perken en de president bevoegdhe
den te geven om buiten het parle
ment om de grondwet te amen
deren.
Het wetsvoorstel geeft het parle
ment verregaande bevoegdheden
voor het treffen van wettelijke
maatregelen tegen organisaties en
activiteiten die anti-nationaal ge
vonden worden. Ook verlengt het de
zittingsperiode van het parlement
van 5 tot 6 jaar.
Groei vraagt om investeringen. En investeringen
vragen om geld. Geld dat er meestal niet is, omdat het
eigen vermogen niet snel genoeg is meegegroeid.
Zo kan een vitaal bedrijf met een groeiende omzet toch
in financieringsmoeilijkheden komen.
De ABN weet er alles van. We komen dit vraagstuk
tegen bij onze klanten in vrijwel alle bedrijfstakken.
En bijna altijd vinden we een mogelijkheid om onze
klanten aan geld te helpen.
Intelligent financieren is immers ons vak - of het nu
gaat om krediet op lange of korte termijn, om factoring,
leasing of mengvormen daarvan.
Wilt u ook eens weten hoe de ABN uw groei kan
financieren? Neem dan contact op met de directeur
van ons ABN-kantoor in uw omgeving. Waarschijnlijk
weten we meer van uw branche dan u denkt, zodat
u ook daarmee uw voordeel kan doen. U kunt ook de
bon opsturen om tot een kennismaking te komen.
Algemene Bank Nederland
r - j
y BEDRTJFSGROEI
ONTWIKKELING ZONDER STEUN.
(ALLEEN EIGEN GELO)
K> 77
Ik :al graag de volgende brochurc(s) ontvangen:
De ABN voor de importeur en de exporteur.
Algemene Bednjfskrcdictbank.
Woonplaats:.
Telefoon:.
Ik verrock u contact met mij op te nemen.
In ongefrankeerdc envelop renden aan:
Algemene Bank Nederland, Afd. O.D. 50,
Antwoordnummer 1555, Amsterdam.
Ruim anderhalf jaar nadat er aan de gruwelijke oorlog in Indo-China een eind kwam wagen nog
steeds vluchtelingen uit Vietnam, Laos en Cambodja de moeilijke en gevaarlijke tocht naar
Thailand.
Vorige week beëindigde de Moskou-
se politie dagelijkse demonstraties
van Russische Joden bij het gebouw
van de Opperste Sovjet door hen in
bussen te laden en ergens buiten
Moskou neer te zetten. De Joden
begonnen vorige week maandag
hun demonstraties omdat ze geen
uitreisvisum krijgen. Ze zeiden dat
hulpagenten dinsdag 12 demon
stranten afranselden toen deze wei
gerden buiten Moskou de bus te
verlaten. Donderdagavond werden
vier mannen gearresteerd en de Jo
den zeiden dat ze elk 15 dagen ge
vangenisstraf kregen.
In Joodse kringen in Moskou wordt
gespeculeerd dat de demonstranten
wellicht zullen worden vastge
houden tot de driedaagse bijee-
komst van de Opperste Sovjet, die
morgen begint, is beëindigd.
Op een vergadering van het centrale
comité van de partij verklaarde par
tijleider Brezjnew gisteren dat de
Sowjet-Unie dit jaar 216 miljoen ton
graan had geproduceerd, de op één
na hoogste oogst tot nu toe en dat
het misschien het record van 222
miljoen ton zal evenaarden of zelfs
overtreffen". De toespraak van
Brzjnew opende een week van inten
sieve politieke beraadslagingen, dat
invloed zal zijn op de conomische
ontwikkelingen in de komende vier
jaren in de Sowjet-Unie.
BOGOTA (Reuter) Een Colombi-
aans lijnvliegtuig met 22 inzitten
den is gisteren neergestort kort na
dat het was opgestegen van het
vliegveld bij de stad Yopal in het
oosten van Colombia. Alle inzitten
den zijn om het leven gekomen. Het
toestel, een DC-3, stortte brandend
neer.
Vanuit Vietnam komen ze per boot
en ze moeten vaak een flink bedrag
aan goud of sieraden neertellen
voordat de kapiteins van de vis
sersboten bereid zijn hen over te
brengen. Vanuit Laos proberen ze
zwemmend of per vlot de Mekong-
rivier over te steken. Dat lukt niet
iedereen. De rivier eist zijn tol en de
Laotiaanse grenswachten openen
zonder pardon het vuur op de vluch
telingen.
Verschillende families zijn op die
manier gehalveerd. Zelfs vanuit het
vrijwel volkomen afgesloten Cam
bodja wagen nog steeds kleine
groepjes de vlucht. Slechts enkelin
gen slagen erin aan de soldaten van
de Rode Khmer te ontkomen.
In Thailand, waar men zeker niet
staat te juichen over hun komst,
worden ze opgepakt en geregistreerd
omdat ze tenslotte zonder papieren
de grens over gekomen zijn. Daarna
gaan ze naar de verschillende door
de Verenigde Naties opgezette
vluchtelingenkampen die allemaal
dicht langs de grenzen liggen. De
officiële politiek van het Hoge Com
missariaat voor vluchtelingen van de
VN is dat vluchtelingenkampen zo
ver mogelijk van de grens af worden
gebouwd, om irritatie tussen beide
landen te voorkomen. Maar de Thai
se regering staat tot op heden nog
geen andere vestigingsplaatsen toe.
Uitzichtloos
In de kampen wacht hen een eento
nig en uitzichtloos bestaan in ellen
dige omstandigheden. Het Hoge
Commissariaat verzorgt onderdak,
voedsel en medische hulp en is van
plan deze ontheemden, van wie de
meesten toch in Thailand zullen
moeten blijven, aan een nieuw en
zelfstandig bestaan te helpen. Maar
daar is veel geld voor nodig.
Na de aftocht van de Amerikanen en
de machtswisselingen in Indo-China
kwamen ruim 105.000 vluchtelingen
de Thaise grens over. Ongeveer
30.000, de rijksten, de slimsten en de
best opgeleiden, slaagden erin te ver
trekken naar andere landen en wer
den opgenomen in de Verenigde Sta
ten en West^Europa (vooral Frank
rijk). De rest, zo ongeveer 75.000
mensen, wacht in de Thaise vluchte-
vluchtelingen is reëel. Je geboorte
land ontvluchten met achterlating
van alles, vaak ook familieleden is
geen beslissing die zo maar genomen
wordt.
postgiro 999
Verveling
(ra)
door Johan ten Hove
llngenkampen af wat de toekomst
voor hen in petto heeft. Het zijn
mensen met een grote verscheiden
heid aan achtergrond en afkomst.
Onder de vluchtelingen bevinden
zich veteranen uit het vroegere Fran
se leger, oud-soldaten die aan de
zijde van de Amerikanen vochten en
vroegere regeringsambtenaren,
halfnomaden uit de Laotiaanse
bergstammen, boeren, arbeiders,
handelaren en studenten. Velen
stonden in de oorlog aan de verkeer
de, de verliezende kant. Allen heb
ben gemeen dat ze gevlucht zijn uit
angst voor het communisme, wat ze
daar dan ook onder verstaan mogen
en dat zij zich in hun eigen vader
land bedreigd voelen in het bestaan.
Of deze angst terecht is. is een moei
lijk te beantwoorden vraag. In Laos
en Vietnam is er van een bijltjesdag
geen sprake geweest, al zijn velen
nog steeds niet teruggekeerd uit de
„heropvoedingskampen". Heel an
ders zijn de verhalen over Cambodja.
Daar wordt volgens verscheidene
bronnen door de Rode Khmer een
waar schrikbewind uitgeoefend. Te
recht of niet terecht, de angst van de
In het Wat Chaman-kamp. in de
buurt van Chantaburi, niet ver van
de Golf van Thailand „woont" de
Vietnamese familie Ngoejen Phic
Samph met zes volwassenen en ze
ven kinderen in een ruimte van vijf
bij zeven meter. Zij zijn twee maan
den geleden met een vissersboot
vanuit Vietnam aangekomen. Me
vrouw Hui, een 29-jarige tengere
Vietnamese vertelt dat haar man le
raar natuurkunde was in Saigon. Zij
zijn gevlucht „omdat zij niet willen
dat hun kinderen in het huidige Viet
nam onder het communisme
opgroeien". Zij wil naar de Verenigde
Staten omdat moeder daar al woont.
Hij wil monteur worden in Amerika.
Haar broer was politieman en werd
gevangen genomen. Haar zus zit ook
in het kamp. zij heeft een baby van
een jaar. Héér man was kapitein in
het leger van president Ngoejen Van
Thieu. Hij was tot hun vlucht nog
niet teruggekeerd van het „herop
voedingskamp". Ook zij wil naar
Amerika. Of anders naar Frankrijk.
En tenslotte wil ze ook best naar
Nederland
De familie vertelt dat het wachten
en het zich vervelen het ergste is. Ze
mogen het kamp niet uit. ze mogen
geen werk zoeken in de Thaise omge
ving. Sommige vluchtelingen probe
ren in de kampen zo goed en zo
kwaad als dat gaat wat bezigheden
te vinden. Oud-onderwijzers en lera
ren geven les op de primitieve
kampscholen en oud-verpleegsWrs
helpen in de ziekenhuisjes. Ook zie
Je verschillende kunstenaars bezig
met het maken van beeldjes. Maar
het merendeel der mensen kan niets
anders doen dan afwachten. Maar
over spijt van hun vlucht en over
teruggaan willen ze niets horen.
Massa-executie
Op enkele kilometers van de grens
met Cambodja, in het kamp Aranya-
prathet is twee weken geleden nog
een aantal Cambodjaanse vluchte
lingen aangekomen. Eén van hen is
Een Laotiaanse kunstenaar die zijn beeldjes aan de weinige bezoekers probeert te slijten.
Lin Nea, een dertigjarige wis- en na-
tuurkundeleraar uit Battambang.
Zeventien dagen deed hij over zijn
vlucht. Overdag hield hij zich schuil
in de bossen en 's nachts trok hij
verder. Lin Nea voelde zich in Cam
bodja steeds meer bedreigd. Veel
van zijn collega's waren „ver
dwenen". Hij zelf heeft een massa
executie van vroegere regerings
functionarissen door de Rode
Khmer gezien. „Ongeveer honderd
mensen werden met twee vrachtwa
gens weggevoerd. Op de route natio
nale nr. 6 bij Battambang werden ze
gedwongen uit te stappen waarna ze
werden neergemaaid door soldaten
van de Rode Khmer. Het duurde
hooguit vijf minuten." Lin Nea. die
er uitgeput uitziet, zegt dat hij naar
de Verenigde Staten wil om daar
verder te studeren. Hij wil ook wel
naar Frankrijk of anders wel naar
Australië
Mooie woorden
Tegenover de Laotiaanse hoofdstad
Vientiane ligt aan de Thaise kant
van de Mekong-rivier het vluchtelin
genkamp Nong Khai, waar voor het
merendeel Laotianen zijn neerge
streken. De 23-jarige Robert Tan.
vroeger werkzaam in het LaneXang
Hotel In Vientiane is één van hen.
Twee maanden geleden vluchtte hij
met zijn vrouw en hun vijf maanden
oude dochtertje. Zijn moeder bleef
achter. Zij was te oud om te kunnen
vluchten. Samen met zijn vrouw, die
als kassière in het hotel werkte, had
den ze een goed inkomen, tot de
Pathet Lao de hoofdstad overnam.
„In het begin stonden wij achter de
nieuwe machthebbers. Ze beloofden
ons een nieuwe welvarende maat
schappij. Wij waren bereid in de
eerste tijd met minder salaris en
dergelijke genoegen te nemen. Maar
het bleven mooie woorden. We
moesten zeven dagen in de week op
het land werken en kregen te weinig
te eten. 's Avonds waren er dan nog
de cursussen die we gedwongen wa
ren te volgen. We hielden geen tijd
over om met elkaar te praten of onze
familie te bezoeken. Het werd steeds
erger. De Pathet Lao haalde 's
nachts mensen van hun bed om ze te
verhoren, maar deze mensen kwa
men nooit terug. Als we naar de
politie gingen om inlichtingen wis
ten ze van niets".
Robert Tan wil met zijn vrouw en
kind naar Frankrijk. HIJ denkt mai-
tre de hotel te worden, hij heeft
immers de papieren en spreekt goed
Frans en Engels. Hij kent mensen in
Parijs die vast wel zijn vliegticket
willen betalen.
Zo heeft ieder zijn verhaal. Angst
voor de nieuwe communistische
machthebbers met de nodige gru
welverhalen. Die de meesten echter
niet zelf hebben meegemaakt maar
die „hun broers, neven en kennissen
zijn overkomen". Hoe betrouwbaar
zijn vluchtelingen als informatie
bron? Zij zijn in het algemeen ge
neigd hun eigen vlucht te rechtvaar
digen en de oorzaken van hun
vlucht zo breed mogelijk uit te me
ten om Je ervan te overtuigen dat
hun vlucht wel degelijk noodzake
lijk was.
Honderdduizend mensen vluchten
nooit voor niets, en om over de hui
dige situatie in het land van her
komst iets te weten te komen zal het
relaas van vluchtelingen toch
minstens zozwaar moeten wegen als
de officiële propaganda die de huidi
ge machthebbers over die landen
naar voren brengen.
