Gesprekken in het
leerhuis Nes Amim
I
Lichtelijk en onverhoord
Uitzonderlijke onderscheiding
voor een uitzonderlijk man
Vandaag
Onze adressen:
Plaquette voor Lambert Erné
Zwarte kerkleider
zou geweld
prediken
VRIJDAG 22 OKTOBER 1976
KERK
door drs. Simon Schoon
Behalve rozen kweken wordt er op Nes Amim. de christelijke nederzetting in
Israël, ook heel wat gepraat. Kortgeleden was er een „leerhuis", waar veertig
mensen aan meededen.
Wij zijn nu eenmaal de uitzonde
ring op de regel als Joden," zei de
80-Jarige David Hacohen, die sprak
over „zijn 70-Jarlge ervaring als zio
nist" Elk ander volk zou onder der
gelijke vervolgingen als zij hebben
meegemaakt van de aardbodem zijn
verdwenen. Toch zijn de Joden er
nog steeds, springlevend in een nieu
we Staat. In grote delen van de we
reld. zoals Azië bijvoorbeeld, is de
Jood echter een vreemde en onbe
kende verschijning. Dat ervoer Da
vid Hacohen, toen hij enkele Jaren
als de eerste Israëlische ambassa
deur in Birma woonde. Toen hij daar
eens met de minister president over
het Jodendom sprak, vertelde hij,
dat Jezus ook een Jood was. De man
was zeer bestudeerd, maar dat ging
hem te ver, en hij antwoordde ge
schrokken: „U bedoelt zeker Mo-
zes?" Met dit verhaal wilde de spre
ker de noodzaak onderstrepen van
een nieuwe dialoog van het Joden
dom met de oosterse godsdiensten.
Hij kon vele anekdotes vertellen, na
20 jaar in de Knesseth gezeten te
hebben en zijn land in talloze andere
functies gediend te hebben. Het was
een geboeid luisteren naar deze 80-
jarlge zionist
Religie en land
Elias Chacour. Grieks-katholiek pas
toor en Ibillin in Gallilea, sprak over
„Joden en Arabieren In Israël". Be
wogen en duidelijk bracht hij zijn
problematiek als christelijke, Pale
stijnse Israëli naar voren, waarover
hij zich al meer dan eens in deze
krant heeft geuit. Waarom hebben
de christenen in de wereld vandaag
belangstelling en aandacht voor de
problematiek van de Palestijnen,
vroeg hij. „Spreken het olieprobleem
en een terroristenbom voor een
christen dan toch een duidelijker
taal dan het geloof ln Christus? Wat
betekent „wandelen met God" van
daag? Wat is christen zijn? Zonder
dwaas te zijn kun je geen christen
zijn. Jezus was toch eigenlijk de
grootste dwaas, die ooit bestaan
heeft, doordat hij de weg van het
offer koos? Laten we dié weg kiezen
om daarop te wandelen en ln de
politiek niet vervallen in absolute
religieuze argumenten over een stuk-
Je land."
De liberale rabbijn Ady Assabi deed
vrijwel letterlijk dezelfde oproep.
„Het gaat in dit land niet om heilige
grond, om heilige meters aarde,
maar het gaat om levende men
sen." In diezelfde tijd laaiden de
vlammen van de religieuze
hartstochten weer hoog op in He-
bron rond de spelonk van Machpela,
waar moslemse en Joodse extremis
ten zich aan eikaars heilige boeken
vergrepen. Fel viel Assabi zijn colle
ga-rabbijn Moshe Levinger aan, de
leider van de extremisten: „Wanneer
men er ooit over zou peinzen om de
tempel te herbouwen, zal ik de eerste
zijn om ertegen te demonstreren.
Want dat is in strijd met het joden
dom. Het is opzettelijk een stap te
rug doen in het verleden".
Het offer van Izak
Hij waarschuwde voor het gevaar
van de assimilatie (aanpassing) voor
de Joden, dat hij ln Israël nog sterker
aanwezig achtte dan in de diaspora.
Religie is ln Israël een louter politiek
probleem geworden, mede door de
regeringscoalitie tussen socialisten
en religieuzen vanaf het begin van de
staat. Iedereen wil de orthodox-
religieuze status quo (de bestaande
situatie) handhaven. Men heeft niet
zoveel behoefte aan verandering op
religieus gebied. De meesten vinden
het wel goed zo, omdat 85 procent
van de bevolking religie alleen iets
vindt uit de tijd van grootvader. En
waarom zou je zulke oude, eerbied
waardige gebruiken veranderen?
De visie van Assabi is natuurlijk
gekleurd door zijn positie als liberale
rabbijn in Israël. Hij behoort tot een
kleine minderheidsgroepering, die in
Amerika de grootste Joodse organi
satie is, maar in Israël door de ortho
doxie genegeerd wordt.
Pater Daniël Ruffeisen vertelde van
dé „weg", die hij gegaan was. Een
aparte, een wonderlijke weg. Hij
stond als jood aan de massagraven
in Polen, waar hij gedwongen werd
om de commando's te vertalen van
de nazimisdadlgers voor de joodse
slachtoffers. Hij wist honderden Jo
den uit hun klauwen te redden. In
1962 voerde hij een proces in Israël,
omdat hij als jood onder de „wet op
de terugkeer" wilde vallen en onmid
dellijk het staatsburgerschap ver
krijgen. Maar een christen-jood
wordt in het jodendom niet als jood
erkend. Aan het eind van de oorlog
was hij rooms-katholiek geestelijke
geworden en in het begin van de
jaren zestig kwam hij naar Israël om
pastoraal werk te doen onder de ge
mengd gehuwden. Het Hoogge
rechtshof zei nee op zijn aanvraag;
men wilde geen precedent scheppen.
Maar kort daarna werd hem eerder
als officieel mogelijk was. het Israë
lische staatsburgerschap aangebo
den door naturalisatie.
Zijn „weg" was in Israël heel anders
gegaan dan hij tevoren gedacht had.
Volgens hem is het christendom een
soort jodendom. Hij worstelt exis
tentieel met de vraag, hoe het ooit
mogelijk is geweest, dat de kerk zo
ver weggeraakt is van haar bronnen.
Waarom weet de kerk, waarom weet
de paus of een synode altijd zo pre
cies te vertellen wat God wil? De
joden zeggen, of ze nu liberaal zijn of
orthodox: We kunnen niet precies
weten, wat God wil. Er blijft voor
hen altijd een ruime marge van uit
leg en van toepassing.
Hoe zijn de joodse en christelijke
broeders ooit zover uit elkaar ge-
Drs Simon Schoon (links) in gesprek met Elias Chacour
raakt? In het begin was er wel een
schelding, maar het was een schel
ding tussen broeders; ze bleven el
kaar wedereijds als joden be
schouwen.
Hij bekende in Israël een ander
christen geworden te zijn. Hij was als
missionaris gekomen en zag zending
nu principieel als een volkomen on
mogelijk standpunt tegenover Is
raël. De christenen moeten van hun
Joodse broeders leren, dat het op het
„doen" aankomt. Alle mensen, die
tot Jezus kwamen, vroegen: „Heer,
wat moeten we doen?" En dan leerde
Jezus hen geen dogma's, maar zei
concreet wat ze te doen hadden. Bij
voorbeeld tegenover die rijke Jonge
man: „Verkoop al wat Je hebt, geef
het geld aan de armen en volg mij".
(Drs. Simon Schoon is predikant van
de christelijke nederzetting Nes
Amim in Israël)
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 859, Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Tegenbegroting
Tegenbegroting VVD voor ruim
twee-derde nep. zei minister Dulsen-
berg. Mijn reactie: 1150 netto van
ruim een ton os circa één procent,
niet 2.1. 700 op 50.000 Is 1.4 pro
cent. in plaats van 2. 125 op moda
le werknemer is inderdaad 0,5 pro
cent. Het alternatief: investeringsaf
trek of overheidssubsidie vind ik
vah meer betekenis, evenals het al
ternatief: eigen Initiatief of aan de
leiband van een of andere toevallige
overheid.
Putten L. E. van Loo
Onthouding
In Trouw van 16 oktober J.L komt
een uitvoerig artikel voor van Cisca
Dresselhuys over Surinaamse en
Turkse vrouwen en haar voortplan-
tingsleven. In verband daarmede
wordt door de auteur alleen melding
gemaakt van „de pil" en het daar
mee in verband houdende anticon
ceptiegedrag. Het lijkt wel of er geen
andere wegen kunnen worden be
wandeld. De kern van de zaak lijkt
ons deze de mens Is een vrij wezen
en is niet slaafs onderworpen aan
zijn wensen, zelfs niet aan de wer
king van zijn endocrine organen.
Het is ook een zaak van geestelijke
houding, van moraal en van
godsdienst. De gemakkelijke weg is
niet steeds de beste. Wij denken aan
onthouding, die trouwens door de
natuur wordt opgelegd: men denke
aan sommige fasen van huwelijks-
en voortplantingsleven. Die is uiter
aard dan ook buiten die fasen moge
lijk. Voort is er de gefractioneerde.
periodieke onthouding mogelijk, die
bij enige oplettenheid zeer goede
resultaten kan opleveren. Hierbij
blijft de mens meester van zijn zin
nelijke wensen en begeerten. Men
zal wellicht zeggen, dat zulks buiten
het leven staat; dat kan zijn bij een
al te beperkte opvatting van
..leven".
Nijmegen Dr. J. F. Schulte
Modaliteiten (slot)
De heer A. v.d. Akker acht het
(18.10) absurd dat in deze tijd van
radio. t v. en auto, door mij gespro
ken werd (7.10) van gereformeerde
bonders, die vooral voorkomen in
afgesloten Nederlandse gebieden. In
zijn repliek wekt hli de indruk dat ik
door A. J. Klei
AMSTERDAM
Poslbus 859.
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Poslbus 940
Westbiaak 9. Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIOEN
Poslbus 10V
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Poslbus 3.
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel 05200-17030
zou gesproken hebben over afgele
gen randgebieden. In hervormde
kring wordt echter bij deze afgeslo
ten gebieden gedacht aan bijv. de
Gelderse Valei, aan de afgezonderde
zware klel-gebieden tussen de grote
rivieren en op de Zeeuwse eilanden,
alsook aan het door hemzelf ge
noemde voorheen vrij onbekende
gebied ln de buurt van Woerden. In
het vcrlden was overigens de radio
en in het heden de t v. voor vele
gereformeerde bonders taboe. De
toegenomen dichtheid ln auto- en
vooral ook ln bromfietsbezit gedu
rende de laatste tientallen Jaren,
wekt Inderdaad de hoop op verlos
sing uit veel Isolement en op tussen
kerkelijke leken te houden dialogen,
welke „hogerop" vaak zo moeilijk
op gang komen. Dit laatste zou een
reden kunnen zijn om niet alleen
aaedrijkskundlg maar ook kerkelij
k/ideologisch van „afgesloten Ne
derlandse gebieden" te spreken...
Amstelveen C. van Altena
Kinderboeken
„Kinderen zijn de beste critici van
hun eigen boeken", luidt de uit
spraak van W. Wljnands boven zijn
artikel over Jeugdliteratuur ln
Trouw (16/10). Ik wou dat ik het hem
kon nazeggen! De zaak ligt echter
wel wat gecompliceerder dan hij
stelt. Dat kinderliteratuur niet be
staat. maar kinderlectuur wel. Is een
waar feit. waaraan Ik niets wil af
doen. maar wanneer Wijnands alle
boeken met een „boodschap" of
„moraal" veroordeelt omdat de
schrijver van zo'n boek gewild lite
rair zou zijn. maakt hij een
denkfout. Het afkeurenswaardige
zit 'm namelijk niet in het thema
van het boek. maar ln de manier
waarop aan dat onderwerp gestalte
gegeven is. Alle slecht geschreven
modernerige Jeugdboeken over
dood, abortus of echtscheiding, zijn
even slecht als clichématige india
nen-, cowboy- of detectiveverhalen.
En alle goed geschreven boeken
over die onderwerpen zijn even
goed Het gaat echter wel wat ver
om die moderne jeugdboeken af te
keuren op grond van de literaire
intentie waarmee ze geschreven zou
den zijn. Het lijkt me dat de betref
fende schrijvers dat ook niet preten
deren. al veronderstelt Wijnands dat
wel. Als lezende jeugd een boek als
„stom" bestempelt, is niet de the
matiek. maar een verkeerde hante
ring van stijl, structuur, spanning of
climax door de auteur daar debet
aan. Kinderen de beste critici van
hun boeken laten zijn, is even dwaas
als te stellen dat volwassenen de
beste critici van hun boeken zijn.
Welke volwassenen? Welke kinde
ren? Als zoveel miljoen lezers uit
moeten maken wat „goed" en
„slecht" is, dan ben lk nauwelijks
nieuwsgierig naar de uitkomsten.
Het oordeel van de grootste gemene
deler is per definitie nog niet het
beste, evenmin als dat van een
doorsnee criticus. Wijnands signa
leert terecht veel kaf onder de ko
ren-voorraad progressieve
jeugdboeken, maar de term „litera
tuur" hoeft hij daarbij niet in stel
ling te brengen. Het verschil tussen
Biggies en Winnie-the-Poeh valt niet
uit te drukken in begrippen als
..stom", „goed" en „literaire pre- of
intentie" Het verschil wordt be
paald door de toon en die maakt nog
altijd de muziek.
Gisteren hebben we op de plek de
komst gemeld van een nieuw
maandblad op het toch al royaal
gesorteerde kerkelijk erf. Het heet
„Saamhorig" en het
wordtvolgeschreven door binnen- en
buitenverbandse vrijgemaakte
gereformeerden, die uit zij nop
herstel van de breuk in de
vrijgemaakte gereformeerde
kerken.
Het blad heeft dezelfde naam als dat
van de raad van kerken in ons land
en dit ontdekte de redactie van het
vrijgemaakte blad toen zij hd4r
„Saamhorig" nog net niet de wereld
ingestuurd had. Toch hielden ze het
maar bij „Saamhorig", omdat (en
ook dat stond gisteren in de krant)
Je beide „Saamhorigen" heel goed
uit elkaar kunt houden: „Daar een
blad, doortrokken van een geest van
moderne oecumene, die eenheid
boven alles stelt en waarheid en
leugen vermengt. Hier naar we
hopen en bidden een zoeken naar
een eenheid, die geworteld Is ln de
waarheid.
Nu, daar kan de raad van kerken het
mee doen: hij geeft een blad uit dat
waarheid en leugen verenigt
tesaam. Ik moet vaststellen dat de
manier waarop het vrijgemaakte
„Saamhorig" schrijft over het
oudere „Saamhorig" bijzonder veel
lijkt op het „lichtelijk en
onverhoord" oordelen, wat een der
klassieke gereformeerde
belijdenisgeschriften (de
Heidelbergse Catechismus. Zondag
43) zo krachtig afkeurt.
Blijkens haar eigen mededeling
heeft de vrijgemaakte redactie op 't
nippertje gemerkt dat er al een blad
„Saamhorig" bestond. Hebben de
vrijgemaakten toen als de
wiedeweerga alle nummers
doorgenomen en zijn ze toen na
zorgvuldige overweging tot de
conclusie gekomen, dat 't maar niks
was? En zijn ze toen pijlsnel naar
Amersfoort gereden om het de
broeders van de raad van kerken
aan te zeggen?
Voor zover mijn inlichtingen reiken,
is dit niet geschied. Maar stel dat
het allemaal wèl gebeurd was, dan
begrijp ik nog dat taaltje niet van:
en waarheid en leugen
vermengt". Je kunt toch ook zeggen
tegen je abonnees: u zult met dat
andere „Saamhorig" wel niet in de
war raken, want dat gaat uit van de
raad van kerken en dat heeft een
volstrekt andere opzet en bedoeling.
Punt uit. Maar nee hoor, we geven
elkaar in de kerk weer eens een
trapje na.
Het vreemdste vind ik, wanneer dit
wordt gedaan door mensen die zo
vaak en zo luid getuigen van hun
verknochtheid aan de belijdenis.
Handen af van de Heidelberger!
Prachtig, maar kun je dan tegelijk
dat wat erin staat, aan je laars
lappen? Nog iets (en nu moet ik
oppassen dat ik op mijn beurt geen
trapje geef): zijn mensen die hun
kerkelijke gezindheid met meer dan
één bijvoeglijk naamwoord moeten
aangeven (wat op z'n minst duidt op
enige onenigheid) nu de aangewezen
personen om hoog op te geven van
hun manier van zoeken naar
eenheid?
's-Grivenhtff
Eddy Mielrn
door Jan Kuijk
In de Nicolaikerk in Utrecht
wordt morgenochtend bij het
orgel een plaquette van de
beeldhouwer Paulus Rein-
hard onthuld ter nagedachte
nis van Lambert Erné, die van
1942 tot zijn overlijden in 1971
organist van deze kerk is
geweest.
Een in Nederland voor een kerkmu
sicus uitzonderlijke onderschei
ding, die dan ook alleen maar ver
klaard kan worden uit de uitzon
derlijkheid van Erné zelf. De feiten
over zijn leven en werk zijn gauw
verteld, maar hij ontpopte zich bij
alles wat hij deed of naliet als een
zo formidabele persoonlijkheid,
dat zijn invloed ver reikte.
Niemand kon hem bij zijn leven
negeren. De laatste vijftien jaar
van zijn leven (hij overleed op 19
maart 1971 op 55-jarige leeftijd)
was zijn naam in de kringen van de
kerkmuziek zelfs zo n beetje een
begrip, dat gebruikt kon worden
om de eigen plaats en opvattingen
aan te duiden of te toetsen.
Erné was een man met een bijzon
der sterke wil en een strijdvaardig
temperament, die geen moeilijk
heid uit de weg ging om te bereiken
wat hij naar de maatstaf van zijn
bijzondere deskundigheid en kwa
liteitsbesef waard vond om nage
streefd te worden. Uiteraard wekte
hij daarbij nogal eens weerstand
op. want tact was niet zijn mooiste
karaktereigenschap. Maar nu hij al
vijf jaar niet meer in ons midden is
en al enigszins in het historisch
perspectief kan worden gezien, is er
op dit ogenblik waarschijnlijk nie
mand meer die aan zijn bekwaam
heden en kracht tot oordelen twij
felt en zijn onbaatzuchUgheid
^ontkent.
Hij had een voor „een man van de
kerk" ten ik ben er van overtuigd
dat hij dat voor alles wilde zijn) wat
Lambert Erné aan de speeltafel van het orgel in de Nicolaikerk in
Utrecht.
ongebruikelijke stijl; robuust en
soms tamelijk bruusk. Allang voor
de jaren zestig kon hij virtuoos
schelden op „de regenten" en „de
regentenstijl" waarmee de her
vormde kerk werd beheerd. Maar
als hij dat deed, dan was dat voor
namelijk omdat hij door de voor
zichtige en omzichtige wijze van
optreden van de kerk schade voor
kerk én maatschappij vreesde.
Twee verdiensten
Twee verdiensten van Erné moeten
speciaal genoemd worden. Ten
eerste: zijn ijveren (als voorzitter
van de Nederlandse Organisten
Vereniging) voor de verbetering
van de sociale positie van de
kerkmusicus, wat hij o.a. bereikte
door de N O V. te beheren als een
echte vakvereniging en haar het
CNV. binnen te leiden.
Ten tweede: zijn bemoeienissen
met de Nederlandse orgelbouw.
Het is vooral aan Erné te danken,
dat de Nederlandse na-oorlogse or
gelbouw oen geweldige kwaliteits
impuls heeft gekregen uit de Scan
dinavische landen. Toen in de jaren
vijftig in de Nicolaikerk een nieuw
orgel moest worden gebouwd in
verband met een bouwkundige re
constructie van de kerk. was hij het
die er voor zorgde dat de bouw
werd opgedragen aan Sybrand Za-
chariassen van de Deense firma
Marcussen. En daarna zat hij er
ook met zijn neus bovenop om te
zien of alles wel precies volgens zijn
conceptie werd gebouwd.
Er is wel eens gezegd, dat na de
bouw van het orgel in de Utrechtse
Nicolaikerk alles anders werd in de
Nederlandse orgelbouw. Dat is tot
op zekere hoogte nog waar ook. De
Nederlandse orgelbouwers Kregen
opeens in dit Marcussenorgel dicht
bij huis een vast oriënterings- en
aanknopingspunt. Vroeg of laat
zijn zij en met hen de organisten
er allemaal een kijkje komen
nemen om er van te leren.
Voelden de Nederlandse orgelbou
wers zich aanvankelijk door deze
Deense voorkeur beledigd en in
hun zakelijke belangen aangetast
(Marcussen kreeg in die tijd ook
opdracht voor de kostbare restau
ratie van het Bavo-orgel in Haar
lem); nu is de Nederlandse orgel
bouw en restauratie-techniek toon
aangevend in Europa en Noord-
Amerika.
Gedateerd
Er zijn inmiddels, na Ernè's intro
ductie van Marcussen, nu twintig
jaar geleden en zijn jarenlange jak
keren en zwoegen om overal kwali
teitsverbetering te krijgen, andere
opvattingen aan de orde gekomen.
Het Utrechtse Marcussen-orgel is
intussen ook al een beetje geda
teerd geworden, maar dan toch wel
op de manier waarop alle grote
beroemde historische orgels in ons
land en daarbuiten gedateerd zijn.
Het is verheugend dat door middel
van een plaquette de naam van
Erné met dit orgel wordt verbon
den en niet in de tijd verloren zal
gaan. Jammer alleen, dat het niet
of nauwelijks mogelijk is nog iets
te horen van Ernè's spel op zijn
eigen orgel. Er is in 1956 een klein
45-toerenplaatje uitgebracht, maar
dat is bij mijn weten de enige gram
mofoonplaat die van Ernè in de
handel is geweest.
Gelukkig heeft de NCRV in het
archief een groot aantal banden
met opnamen van concerten door
Erné Het zou leuk zijn als het nu
niet alleen bij de plaquette blijft,
maar er ook met behulp van dit
NCRV-materiaal een plaat (pf
misschien zelfs een album) van
Erné en zijn orgel wordt gemaakt.
N EG ATI F. F
De vorige week beluisterde
radio-uitzending die ik niet i
kan aangeven omdat hei in de jn
was en ik nooit precies weeti ba
zender ik dan aan heb Ik ho
ook niet de gebruikelijke op
ming van wie er allemaal aai
programma hadden meegei
Het ging over de negatieve
richtgeving van kranten en ai
media Daarbij werd een h mi
dende krant onder de loep geno jj|
De spreker toonde ons aan.
daarvoor een week lang het os
havige dagblad uitgevlooid. h( (je
les beschreven werd met het vo nj(
ken ..min" Voetbalwedstrijdei
ren vrijwel altijd mislukkingen)
certen vertoonden altijd een
.re i
nsj I
ertc
KAAPSTAD Volgens de Zuidafri-
kaanse politie zou een vooraanstaan
de kerkleider uit Soweto tot een
groep zwarten behoren, die gearres
teerd zijn wegens een oproep tot
geweld bij het overwinnen van de
apartheid. De politie wil niet zeggen
hoe de kerkelijke leider heet. In zijn
huis zou een matrijs gevonden zijn
voor het drukken van „een oproep
tot rassenhaat".
Onder blanken in Zuid-Afrika gaat
het gerucht dat onder de zwarten
een actie gaande is op een bepaalde
dag, mogelijk 28 oktober, de dag van
de onafhankelijkheid van Transkei,
ieder een blanke te vermoorden. De
studentenleider Khotso Seahlolo
heeft de zwarten in Soweto echter
opgeroepen niet aan de actie mee te
doen, omdat het een „oproep tot
zelfmoord" zou zijn. Seahlolo, die
gedoodverfd wordt als opvolger van
de naar het buitenland gevluchte
leider Tsietsi Mashinini, heeft ge
zegd dat de studenten hun strijd
geweldloos willen voeren.
aantal oneffenheden op z'n mir
zo toog hij met ons langs de|Ke
vele pagina's. Krantenschrijvei
ren volgens hem mensen die vilr
aandacht hadden voor wati'c
keuren was. Een nare. zure 1
woei hem uit de bladen tegei
Hij had er ook wel weer begripi
Als je voor de 73ste keer een s
nie van Beethoven hoort vert
dan weet je 't natuurlijk wel je
veelt je en gaat letten op wal
gaat. Enfin zo ging hij geruimi f
door Ik denk dat hij wel gelijk fc
maar het grappige was dat
commentator zelf niet anders
dan becritiseren. Op een meesle
de wijze, dat moet ik toegever,
was wat je noemt vakkundig JE
Toch dacht ik even aan het bek
woord van de balk en de splinte
z'n manier van spreken maak,
op dat hij er best plezier om gi ed
zou hebben als iemand hem d.
afloop onder z'n neus had gewre
Zo leek hij me wel Maar tochd Kt
ik nog hoe gemakkelijk het is
iets te signaleren en dan meteei
in het gesignaleerde te vervi et
Misschien doet iemand, met n
z'n winst mee.
et
Dl
D<
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Haaften: H. J.
kand. te Spijk. Geestmeraml
W. J. de Hoest te Naarden.
Bedankt voor Nijkerk: C. den
te Wageningen.
Intrede op 24 oktober te
bergen: A. J. Jorissen ijl
Amersfoort; te Barendrecht:
Drost uit Lemmer, te Leiden:
Meijers uit Ermelo; te Lelysta n
meenteopbouwwerk voor gei
meerden en hervormden in
lijk Flevoland met als standpl
Almere-haven) E. F. Verbaas
Maassluis; te Arnhem: N. L
Schoch, em.pred. uit Den Haa
GEREF. KERKEN
Intrede te Hollandscheveld:
Berghuis uit Duurswoude.
GEREF. KERKEN VRIJG. B.
Afscheid van Arnhem: H.
men ber. te Bunschoten-Spi
burg.
Intrede te Den Helder: kani
Brand uit Amsterdam
Emeritaat m.i.v. 1 okt. J. B. Hel
uit Langeslag.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Ouderkerk a.d. Ac
A. K. Wallet, kand. te Apelda
Intrede op 29 okt. te Goes: J
hage uit Meppel
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Ermelo: J. van Vö
Aagtekerk.
Josef Ton
De Roemeense baptistenpredil
Josef Ton heeft zijn boeken tere
kregen, die in beslag genomen
ren door de politie. Ook mag hij
nu vrij bewegen door Roemen*
het evangelie te prediken. D
bekend geworden tijdens de
dering van het bestuur van de E
pese evangelische alliantie
Wenen.
In een telegram aan een vrie:
"Engeland heeft Ton gemeld, dl
onderzoek tegen hem is geëin J
met de uitspraak „onschuldig"-
onderzoek heeft twee jaar gedu
Ds. Ton had begin septemW I
Europese evangelische theolo
conferentie in Leuven bij willen
nen, maar kreeg geen toestemü
Vanuit deze conferentie werd 1
een telegram naar presidente
cescu van Roemenië gestuurd.'
rin onder meer gevraagd werd.)
zijn boeken terug te geven.
Lefebvre
De perschef van het Vaticaan' j
bevestigd dat paus Paulus eens
we brief heeft geschreven ai:
dissidente Franse aartsbisscW i
febvre. Hij zei dat de paus di
geen „onvoorwaardelijke ovetf
heeft geëist, maar wel een
mum aan kerkelijke
meenschapszin". Verder wil deP
dat Lefebvre zijn seminarie io*
seriand en zijn andere institute
der geestelijk toezicht zal si
van het Vaticaan of van de be»
de plaatselijke bisschop. Volg*®
perschef is de brief beslist vanH
maar ook broederlijk.
