Een op de zes fietsers heeft geen achterlicht 1 opMfeiwjJrote tekorten Inümsteraeimse be^rotin^ dichtbij Starfighter Adhesie betuigen Dromenland Schoenreflector voor voetgangers vrouwen moeten kans krijgen eindelijk geland, waarop netto V het weer Verrassende wendingen Bloedarmoede bij bejaarde vereist goed onderzoek BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 Men moet sympathie en begrip voor de weigering door een groepje soci alistische bestuurders (gekozenen en benoemden; burgemeesters, we thouders, gedeputeerden) uit het noorden om te voldoen aan een hun door de partij opgelegde verplich- 8 ting: het betalen van een extra bij drage aan de partijkas tpt een totaal van 5 procent van het inkomen. Tot op zekere hoogte is het nog mogelijk zich even de redenering van het PvdA-bestuur in te denken. De betrokkenen hebben hun functie mede te danken aan de politieke partij die hun wiekslag vergrootte waardoor zij tot zulke grote hoogte konden stijgen. Laten we ten minste aannemen dat het om „mede" en niet om „uitsluitend" gaat. En ook moet opgepast worden voor al te dierbare verhalen die nog wel eens opgeld willen doen bij het afscheid van zulk soort mensen in de geest van „in de strijd vergrijsd alles overgehad hebben voor par tij, land of stad". Zulke verhalen kunnen misleidend zijn, want mees tal gaat het om mensen met een geldingsdrang, die net iets boven het gemiddelde ligt en om baantjes waaruit doorgaans rijkelijk eer en voldoening te putten valt en deze kunnen royaal tegen menige moeite of inzet worden weggestreept. Laat er dus aan die kant van de zaak geen misverstand zijn. Maar wat de Partij van de Arbeid nu doet is principieel beslist verwer pelijk. Misschien gaat de partij er van uit, dat zij een claim kan laten gelden op de hoge vergoeding, die deze dankzij de partij vooruitge komen mensen veelal ontvan gen, waartegenover de partij dan een zekere protectie suggereert. Want in deze zaak wordt ook niet alles uitgesproken, maar iemand die een beetje op de hoogte is van het lie; 5 De leiding van de PvdA vertoeft, zelfs na bijna vier jaar lang medeve rantwoordelijkheid voor het rege ringsbeleid te hebben gedragen, nog onverstoorbaar in dromenland. Die enigszins ontmoedigende conclusie dringt zich op bij het lezen van het papier dat het partijbestuur jisteren in circulatie heeft gebracht om kennis te geven van de voor waarden waaronder de PvdA in de volgende kabinetsperiode opnieu>v regeringsverantwoordelijkheid zou moeten aanvaarden. Wanneer dit papier onverhoopt door de partij-organen zou worden bekrachtigd, dan heeft de PvdA zich geheel vrijwillig door partijpolitiek hobbyisme zodanig in haar manoeuvreerruimte beperkt, dat men zich af kan vragen of zij zich niet als serieuze regeringspartij heeft gediskwalificeerd. Dat het partijbestuur. Waarschijn lijk loyaliteitshalve, opnieuw een bondgenootschap met de PPR am- bieert kunnen wij begrijpen, al is het regelrecht belachelijk dat de wensen van socialisten en radicalen in een verhouding van twaalf staat tot zeven zullen worden gewogen. (Wie er brood in zou zien, invloed, te oefenen op de hoofdpunten van het beleid van de PvdA doet er dus goed aan, lid van de PPR te wor den, want daar is zijn stem twee keer zoveel waard). Dat de PvdA de heer Den Uyl opnieuw als minister-president wil zien daar kunnen wij wel inko men, al heeft zij de kans om dat doel te bereiken niet vergroot door er een absolute voorwaarde van te maken. Toekomstige coalitie partners zullen er weinig zin in hebben te proberen met de PvdA er iets goeds van .te maken als hun nederlaag op een hoogtepunt van tevoren al vastligt. Dat wordt hele maal onverteerbaar als die coalitie- rd« ebt eri reilen en zeilen van het benoe mingsbeleid van bij voorbeeld bur gemeesters, kan met de klompen aanvoelen hoe het verder gaat. Een betaling weigerende PvdA burge meester zou het weieens verdraaid moeilijk kunnen krijgen bij zijn sollicitatie naar een grotere ge meente. Wij hebben in het gewone Neder lands geen woord om dit sjacheren aan te duiden. In het r.-k. kerkelijk recht kent men het woord „simo nie" het manipuleren met kerke lijke ambten en invloeden. En Dan te beschrijft uitvoerig hoe het de bedrijvers hiervan vergaat. Wat echter vooral belangrijk is en wat door deze zaak aan de orde wordt gesteld, is dit. Wij moeten ons nu eindelijk weer eens gaan verdie pen in de geest en de letter van de bepalingen, die bestaan over deze ambten, die onze wetten voor deze functies voorschrijven. De bepalin gen en die eden zijn echt niet zo maar uit de lucht komen vallen. Die zijn opgesteld om allerlei nare ge beurtenissen uit het verleden te voorkomen. Er is op het ogenblik bij politici sprake van een lichte neiging om nqgal vrijmoedig met die teksten en begrippen om te springen. „Lees maar, er staat toch niet wat er staat", lijkt dan Wel de grootste diepzinnigheid. Dat is een nare en hachelijke ontwikkeling. En als er dan nu een groepje be stuurders opstaat om voor eenvoudi ge principes op te komen tegen partijfunctionarissen in, die steeds grotere delen van de politieke macht onder hun beslag willen krijgen en steeds meer mensen aan zich bin den, dan kan men alleen maar aan dit verzet adhesie betuigen. partner, zoals het nu lijkt, ook nog groter zou zijn dan de PvdA. Maar ontmoedigend is dat het PvdA-bestuur precies dezelfde stokpaardjes blijkt te berijden als die waarop de socialisten vier jaar geleden het regeerkasteel zijn bin- nengehobbeld. Het „blok in het midden" moet splijten of afbrokke len, het moet in elk geval eerst de progressieve bel« denis af leggen voordat het mag meedoen. PvdA- PPR zullen de dienst wel uitmaken. En wanneer zij samen ook één zeteltje verliezen, dan wenden zij zich beledigd af en moéten de kie zers die wel hun hoop op Den Uyl cs hebben gevestigd maar geloven aan een coalitie waarin de VVD meedoet. Het valt natuurlijk niet te voorzien dat het zo'n vaart zal lopen. De ontwerp-resolutie die de partijbe sturen van PvdA en PPR hebben geproduceerd bevat een ontsnap pingsmogelijkheid door een in gewikkelde formulering slechts half zichtbaar die een herhaling van de formatie-Burger mogelijk maakt, maar dit stiekeme gepruts maakt het papier er niet verheffen der op. En trouwens: bijna alles is beter dan een tweede formatie Burger. De leiding van de PvdA blijft door gaan, een zware wissel te trekken op de bereidheid van wat zij zo misprijzend en modieus „het grau we midden" pleegt te noemen, een behoorlijk kabinet op poten te hel pen dat politiek en maatschappelijk gesproken breed genoeg wordt ge steund om in de barre omstandighe den van vandaag de dag een rede lijk beleid te voeren. Dat de PvdA-leiding zelf behagen schept in politiek kinderwerk is tot daar aan toe, maar dat door dit geknoei de coalitie in gevaar komt die een redelijke kans heeft, het land uit het moeras te loodsen, is erger. Vervolg van pagina 1 De heer Verschoor heeft inzoomend (dus beeldvergrotend) het wegvlie gende tweede toestel in zijn lens gehad. Gelet echter op de enorme snelheden waarmee straaljagers ple gen te vliegen, plus de seconden die noodzakelijkerwijs verstreken met het grijpen van de filmcamera, is de afstand die moest worden overbrugd aanzienlijk. Maar de heer Verschoor heeft die tweede machine in zijn lens gehad en hij is er vrij zeker van dat er iets van op de film moet staan. Ter plaatse heeft de heer Verschoor trouwens alles gefilmd. In totaal drie kleurenfilms heeft hij van het ge beurde gemaakt. Over de identiteit van het tweede toestel is de heer Verschoor niet ze ker. maar hij meent wel dat het een identieke machine was. Dat zou be tekenen dat de tweede een Star- lighter moet zijn geweest. Aanvankelijk waren er geruchten dat de straaljager brandend in zee Zou zijn gestort. Die geruchten zijn volgens de sportvissers onjuist. Van af het sportvissersvaartuig heeft roen direct na de ramp contact pro beren te leggen met Scheveningen radio. Toen dat niet lukte is vanaf Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Volgens Veilig Verkeer Nederland is de fietser vaak een „duistere figuur". Uit een vorig najaar uitgevoerde telling blijkt dat van de in totaal ruim 5200 fietsers die tussen zeven en acht uur 's avonds observatie posten passeerden, maar liefst zeventien procent (een op de zes) zonder brandend achterlicht reed. Negen pro cent (een op de elf) reed zon der brandende voorlamp. De steekproef, die in 37 plaatsen werd gehouden, bracht verder aan het licht dat ook veel bromfietsers nog altijd te weinig aandacht be steden aan hun verlichting. Bij acht procent van de ruim 1500 ge telde brommers (een op de twaalf) was het achterlicht defect en bij twee procent de voorlamp. De uitkomst van deze telling is voor Veilig Verkeer Nederland aan leiding fietsers en bromfietsers nog eens extra aan te sporen in het donker goed voor de dag te komen. Dat gebeurt tijdens de actie „Goed licht Allicht!", die deze en vol gende maand wordt uitgevoerd. In het kader van deze campagne zal de politie volgende maand ver scherpt gaan toezien op het in orde zijn van de (brom)fietsverlichting. Op affiches en in radio- en tv-spots zal worden gewezen op de nood zaak van een goede verlichting. Reflector Veilig Verkeer Nederland introdu ceert volgende maand in ons land een schoenreflector, die belangrijk zou bijdragen tot grotere zichtbaarheid van de voetganger in het donker. De door het lopen bewegende re flector wordt in het licht van een achteropkomende auto al op een afstand van ongeveer 150 meter opgemerkt. De witte reflector, die volgens veilig verkeer al enige tijd met succes in Amerika wordt ge bruikt. meet 2.5 bij vier centimeter. Het stripje, dat aan de achterkant is voorzien van een lijmlaag, moet onder de schoen worden geplakt in de holte tussen zool en hak. De negentigduizend leden van veilig verkeer ontvangen volgende maand gratis twee reflectoren. Ook niet-leden kunnen de reflectoren De schoenreflector moet aan de onderkant van de schoen tussen zool en hak geplakt worden. Volgens Veilig Ver keer Nederland is het echter onmogelijk de reflector van de ene schoen op de andere over te plakken omdat de lijmlaag waarvan de reflec tor voorzien is daartegen niet bestand is. bij de afdelingen van Veilig Ver keer kopen voor ongeveer 1,50 per paar. DE' Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. VAN EEN LEZER- onder redactie van loes smit Zoals een Hongaarse deel neemster aan Koos Postema's „Internationale"-programma de zer dagen op de televisie op merkte: „De vrouwen zijn hier in Nederland wel in naam geëman cipeerd. maar ze moeten ook nog kansen krijgen." Dat dat nog lang niet zo ver is. niet alleen omdat ze geen werk kunnen krij gen, maar ook als ze al jaren een baan hebben, illustreert een arti kel in het maandblad „Opzij". Daarin wordt duidelijk dat het euvel niet zozeer in de werkgele genheid zit. maar nog steeds in het vastgeroeste rollenpatroon: een man moet het voor het zeggen hebben, een vrouw mag meewer ken en desnoods meepraten, maar niet meebeslissen. „Bijna geen vrouwen in Neder landse ondernemingsraden." heet het Opzij-artikel, en daarin vertelt een vrouw die al vijfjaar bij een groot bedrijf werkt, waar van ze de laatste drie jaar ook in de ondernemingsraad zit: „Het heeft me zeker een jaar gekost voor de mannen in de onderne- mersraad me een beetje serieus gingen nemen. In het begin was het zo dat ze duidelijk dachten: o. daar heb je haar weer, waarna ze gewoon verder gingen zonder ook maar enige aandacht te schen ken aan wat ik gezegd had. Op alles wat ik te berde bracht werd toen gewoon niet gereageerd, of het nu zinnig of onzinnig was wat ik zei. Ik moest echt opboksen tegen een overmacht. En het gek ke was, wanneer ik iets voorge steld had. deden ze net of huw neus bloedde, maar wanneer een van de mannen later precies het zelfde naar voren bracht, werd er breeduit over gepraat. Ja. dan kwam het van een van de mannen en dan ivas het een discussie waard.Maar ze heeft stug volge houden en nu „wordt er tenminste naar me geluisterd.' Dit bedrijf is alftjd een echt man- nenbedrijf geweest; in die onder nemingsraad is ze tussen zestien mannen dan ook de enige vrouw. Het is bekend, aldus Opzij, dat verreweg de meeste onderne mingsraden het zonder één vrouw stellen; in 26 procent van alle o.r.'s vind je één, hoogstens een paar vrouwen, maar daarmee is de koek wel op. We citeren: „Wan neer je een ondernemingsraad zoekt waarin de vrouwen goed vertegenwoordigd zijn kom je het is heel triest, maar waar automatisch terecht in die onder nemingen die voor een groot deel drijven op vrouwelijke werkne mers. zoals bibliotheken en zie kenhuizen." Een getrouwde vrouw met twintig jaar buitenshuis werken achter de rug. zit in de ondernemings raad van een bedrijf met onge veer zeshonderd werknemers, van wie zo'n tweederde vrouwen. Niettemin bestaat die o.r. uit maar twee vrouwen en wel negen mannen. Van de 1200 perso neelsleden van een groot waren huis zijn ongeveer achthonderd vrouwen; toch vind je in de o.r. minder vrouwen dan mannen. In een ander bedrijf met evenveel mannen als vrouioen (van allebei duizend) hebben drie vrouwen zit ting in de o.r. tegen tweeëntwintig mannen. De o.r. van een groot bankbedrijf met ruim 12000 man nen en ruim 9000 vrouwen in dienst telt niet één vrouw. En zo kun je doorgaan want, zo als gezegd, in 74 procent van alle ondernemingsraden zit niet één vrouw. En dat terwijl de wet op de ondernemingsraden dit zegt:El ke kandidatenlijst is voorzover mogelijk zodanig samengesteld, dat alle groepen van de in de onderneming werkzame perso nen die daarop hun stem kunnen uitbrengen, in de ondernemings raad vertegenwoordigd zijn." Al le groepen, dus ook de vrouwen. Ergens klopt er dus iets niet. Er zullen wel weer allerlei al dan niet steekhoudende argumenten voor aangedragen kunnen wor den, maar gek blijft het. Het gebeurde in Londen, in 1944, dat de Zweedse prins Berlil het Engelse meisje Lilian Craig ont moette. De twee wilden toen al wel trouwen, maar dat gaat zomaar niet als je een volbloed prins bent, heel hoog genoteerd staat in de rij van troonopvolgers en dan gewoon een vrouw van niet-vorstelijke komaf kiest. Die omstandigheden hebben prins Bertil oom van de Zweedse koning Carl Gustav gedwongen tientallen jaren officieel vrijgezel te blijven, maar daar komt nu ver andering in: na 33 jaar wachten is de weg vrij en mag prins Bertil eindelijk met zijn Lilian trouwen. Dat zelfs Zwedens koningin Sylvia niet van koninklijke bloede is, heeft daar waarschijnlijk wel Iets mee te maken. Voor de voeten van het aanstaande bruidspaar ligt de boxer Gigi, door het lange wachten al even ver grijsd als zijn baas. Gigi zal er op de trouwdag. 12 december, zeker bij zijn. Dc jongste Amerikaanse miljo nair heet Robert Netto. Deze 19- jarige pompbediende heeft in de Amerikaanse staatsloterij een miljoen dollar gewonnen, uit te betalen in wekelijkse bedragen van duizend dollar. En al heet hij dan Netto, die duizend dollar zijn bruto: de belasting zal er onge-- veer de helft van afhouden, wat betekent dat hij dan nog altijd zo'n 1250 per week schoon in het handje overhoudt. Heel wat meer in elk geval dan de zestig dollar 150) die hij nu bij een garage in Watertown in het noorden van de staat New York verdient. Iedereen die vliegend van vakan tie terug is gekomen, weet wel dat zijn toestel op Schiphol is geland, maar niet iedereen weet waar de grootste luchthaven van Neder land zijn naam vandaan haalt. Die naam dateert nog uit de tijd dat er nog geen sprake van een vliegveld was; er lag alleen een waterplas van achttienduizend hectare, die Haarlemmermeer heette. In het noordoosten van die enorme plas lag een lange tamelijk smalle inham, waar het vooral bij een stevige zuidwester behoorlijk kon spoken. Op die plek vergingen heel wat schepen en daardoor kreeg die baai de bijnaam „scheepshol" of „schipshol". Na de drooglegging in 1852 werd ter bescherming van de hoofdstad, die daardoor al zijn verdedigingswerken kwijtraakte, op de plaats van de vroegere baai een fort gebouwd, dat officieel de naam Schiphol kreeg (de s is tot op heden spoorloos). Aan de voet van het fort kwam in 1917 een militaire vliegbasis van dezelfde naam en „Schiphol" is wat later in de burgerluchtvaart ge handhaafd. het vissersscheepje een lichtkogel afgeschoten om de rijkspolitie te wa ter te alarmeren. Deze lichtkogel heeft vermoedelijk het gerucht de wereld in geholpen dat de machine brandend zou zijn neergestort na een ontploffing. Pas toen de rijkspolitie te water arri veerde. kon alarm worden geslagen. De films van de heer Verschoor zijn momenteel in het bezit van de mare chaussee. Men wil dat materiaal duchtig onderzoeken. Woordvoerders van de luchtmacht hebben ons gisteravond bevestigd dat er een tweede Nederlandse Star fighter in de buurt is geweest. Dat was een machine van Volkel. De vlie ger van dit toestel heeft zich ook gemeld. Deze piloot zegt het vlieg tuig van de basis Leeuwarden ook en moment te hebben gezien, kort voor het tijdstip van het verongelukken, maar hij heeft het ongeluk zelf niet zien gebeuren. Er is nog een tweede tegenspraak. De luchtmacht zegt dat de Star fighter die verongelukte op weg was naar de thuisbasis Leeuwarden. De sportvissers zeggen evenwel met stelligheid dat de toestellen vanuit de tegenovergestelde richting na derden. door hans de jong Deze oktobermaand is er één van verrassende wendingen. Zo zagen wij de barometer de afgelopen dagen vele uren achtereen dalen zonder dat het weer er met noe menswaardige regen op rea geerde of de wind uit z'n slof schoot. Op de Britse eilanden en in Frankrijk en ook in West-Duitsland, gisteravond tot in de omgeving van Kas sei, viel wel regen. Zojuist heeft een depressie die met 983 millibar in de kern Bre- tagne binnentrok, bij ons weer helemaal niets uitge spookt. Eenmaal boven het continent vulde hij op en koos de Alpen als reisdoel uit, terwijl de computers daarvoor eerst het zeegebied Theems hadden becijferd en later noord-Duitsland. Het gedrag van de depressies was eerder in de week ook al op vallend: toen draaiden mini ma, eenmaal bij Ierland, weg naar de Föröer of IJsland. Verrassend was gisteravond de uitgebreide lichte tot ma tige regen in Denemarken. De aftapping in Karup be droeg zelfs 22 millimeter sinds gistermorgen zeven uur, Hanstholm 23 millime ter, elders veelal elf tot twaalf millimeter. En dat bij een krachtige tot harde oostelij ke wind, die koudere lucht uit Zweden aanvoerde. Die koudere lucht zal de neerslag-activiteit hebben bevorderd. De temperatuur was gisteravond in Denemar ken maar negen tot tien gra den (maxima circa elf) bij een overal stijgende barometer. Het centrum van hoge druk bevindt zich momenteel bo ven noord-Scandinavié. waar gisteravond 1.035 millibar werd afgelezen (noord- Zweden). bij nog altijd voor uitlopende barometers. Daardoor is de druk op de koude lucht versterkt. De temperatuur in Kvikkjokk (noord-Zweden) was gistera vond min zeven, Kiruna min negen tegenover Göteborg in het zuidwesten plus zeven na een maximum van elf graden. Op dit ogenblik blijft het zo meren van, Griekenland tot Polen met 20 tot 27 graden Celsius. Tussen de warme en koude weertypen bevindt zich een lagedruk-scheiding. die helemaal van Canada tot Duitslancf reikt met uitloper naar de Middellandse Zee. In ons land is er sprake van een verdere opbouw van een ho- gedruk-zone. Die weet te be werkstelligen dat er de ko mende dagen niet zoveel zal veranderen. De middagtemperaturen blijven reiken tot 13 a 15 gra den Celsius wat ongeveer normaal is voor de tijd van het jaar. Boven de oceaan blijft de depressie-activiteit zeer levendig. Dit houdt ver band met een westelijke straalstroming van 320 kilo meter per uur. gisteren geme ten door een vliegtuig op 10 kilometer hoogte ten westen van Bretagne. Op het weerschip Romeo, wat zuide lijker van dit punt en ten noordwesten van Spanje was het gisteravond bijzonder on- weimg verandering rustig met zes meter hoge golven en een luchtdrukstij ging van maar liefst 14 milli bar in drie uur tijd bij een west-noordwester storm, kracht negen. De temperatuur van 13 okto ber 1975 is het waard.nog even opgehaald te worden het werd toen niet warmer bij ons dan vier tot vijf graden. achttien graden lager dan be gin deze week in het zuiden. Die dertiende oktober was trouwens toch een histo rische dag met record-vroege sneeuwval. In Rotterdam wordt op de luchthaven, bij het publiek meestal beter bekend als het vliegveld Zestienhoven, vier entwintig uur per dag het weer waargenomen. Het dichtbij het Hopfplein gele gen heliport (door mij nog wel eens abusievelijk ge noemd) is ruim zeven jaar geleden opgeheven. En zo was het weer gisteravond op de Rotterdamse luchthaven, wind west-zuidwest 1 Beau fort. zicht 15 km.l barometer 1.000 mb. stijgend, tempe- ratuur-maximum 16 gr.C.. be wolking cumulus op 660 meter. V. cirrus (windveren) op zesduizend meter hoogte. Hoogwater vrijdag 15 oktober Visslngen 5 56- 18 14. HartngvlieUluUen 5.50-18 14. Rotterdam 7 37-20 08. Scheveningen 6 48-19 05, IJmulden 7 36-19 52. Den Helder 11 24-23 23. Harhngen 1.22-13 56, Delfzijl 3 24-15 49 Van onze redacteur wetenschappen UTRECHT De opname van ijzer uit het voedsel in de darm verloopt bij oude mensen net zo goed als bij jonge volwassenen. De Utrechtse arts J. J. M. Marx heeft dit in een onderzoek naar de ijzerstofwisseling door toediening van kleine hoeveel heden radioactief ijzer kunnen vaststellen. Hij trekt daaruit de conclusie dat de arts die bij een bejaarde bloedar moede constateert (meestal is er dan sprake van ijzergebrek), niet meer uit kan gaan van de wel ge maakte veronderstelling dat dat door verminderde opname van ijzer komt. De arts zal moeten proberen, een andere oorzaak te vinden, en volgens dr. Marx zal dat de kwaliteit van de gezondheidszorg ten goede kunnen komen. Vaak is die oorzaak dan namelijk een regelmatig maar onzichtbaar bloedverlies uit het maagdarmkanaal. Is men hierop be dacht. dan kan in veel gevallen een gezwel in een nog behandelbaar sta dium worden ontdekt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5