Overheid moet korter erken subsidiëren pot van Lubbers" wei uit de amro bank in san francisco L0DENFREY Beertje Winnie de Poeh is vijftig jaar CDA wil een miljard aan begrote uitgaven voorlopig blokkeren PvdA/PPR tydA'er Dolman bepleit in Kamerdebat: V Debatten in 'n vooriaar beslissen over al of niet uitgeven de Kamer ^oor defensie «fceen enkele oezegging i'Huurstijging van [zeven procent is voldoende' Van Red Band natuurlijk. VS vliegtuig stort neer in woonwijk van stad in Bolivia Levenslange jeugdvriend van miljoenen kinderen en ex-kinderen IDERDAG 14 OKTOBER 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 3 ADVERTENTIE In de Tweede Kamer werd gisteren verder gesproken over de plannen van het kabinet. Vooral de financi- eel-economische aspecten daarvan kwamen aan de or de toen de financiële des kundigen van de fracties het woord voerden. Deze foto geeft een blik op de regeringstafel met daar- achten een deel van de Pvd A-fractie. fan onze soc.-econ. redactie 8| >EN HAAG De PvdA wil at de overheid verkorting van id werktijden gaat subsidiëren, ht] pe overheid moet bij de ko- Conze Haagse redactie i HAAG Premier Den uyl >elt gisteravond geen enkele toe- igging gedaan om defensie in 1977 ieer financiële armslag te bieden, e vraag van de AR-fractieleider kantjes defensie bij voorrang scha- leloos te stellen voor prijsstijgingen it de daarvoor bestemde pot van 11 liljard, liet hij in feite onbe- J itwoord. t emier Den Uyl wees erop dat de L ijsstijgingen een algemeen pro- «m voor alle begrotingen vormen, het bedrag van 1,1 miljard com- ensatie over die begrotingen ver- eeld gaat worden, kan ik nu nog liet zeggen, aldus Den Uyl. Hij ont- :ende nadrukkelijk dat de regering ie vorig jaar aangenomen motie- Kantjes niet zou hebben uitgevoerd. Mr )ie motie vroeg overleg met de Ka lmer, alvorens tot wijziging van de NAVO-taken zou worden overge daan. Volgens de premier zijn geen lAVO-taken gewijzigd. De motie- 1,1 kantjes vormde juist de grens voor jcbezuinigingen, zei hij. Deze bezui- ligingen zijn voornamelijk op de lersoneelssector geconcentreerd. Aantjes hield staande, dat zijn motie in feite niet is uitgevoerd rk! De KVP-fractieleider Andriessen hield vast aan zijn indruk, dat de iffring in feite afstand heeft geno- ia men van de in 1974 ingediende de- lel fensienota, gezien de nieuwe nota X die in voorbereiding is over de taak- iling binnen de NAVO. Den Uyl vees erop, dat de defensienota 1974 toe'het karakter had van een begro ting, maar van een aantal plannen, waarop, naar gelang van de omstan- dlgheaen, wijzigingen mogelijk wa- Ifih ren ffij benadrukte voorts, dat in die Wnótavan 1974 alom was gewezen op noodzaak tot taakverandering en itwisseling met andere NAVO- lers. Andriessen meende dat ;r van taakafstoting gesproken worden, omdat geen enkel NA- land tot nu toe bereid is geble- i, taken van Nederland over te gan onze parlementsredactie HAAG Het kabinet vindt fchuurstijging van zeven procent [1 april volgend jaar voldoende, ir zal zich over een definitief tstel aan de Kamer nog nader den na het overleg volgende s met de sociale partners over arbeidsvoorwaarden volgend f. Minister-president Den Uyl zei psteren in de Kamer dat de regering iet effect van dc huurstijging op de iiflatie bij de beslissing moet be- rekken. Staatssecretaris Van Dam aakte twee weken geleden in moei- jkheden met de Kamermeerder- eid, die acht procent huurverho- ing wilde ADVERTENTIE mende loononderhandelingen, waarbij ook werktijdverkor ting ter sprake komt, werkge vers en vakbeweging een wor tel voorhouden", zei dr. Dol man, financieel specialist van de PvdA, gisteren in het Ka merdebat over het regeringsbe leid voor volgend jaar. Het geld voor subsidiëring van kor ter werken wil de PvdA laten komen uit de pot van minister Lubbers voor stimulering van investeringen. Deze pot bevat voor volgend jaar 2,2 mil jard gulden, namelijk 1,8 miljard gulden voor subsidiëring van inves teringen („investeringsrekening") en 400 miljoen gulden voor verlaging van sociale premies (loonkostensub sidies). Voor de jaren daarna is de pot nog groter. Dolman meent dat de subsidiëring van korter werken wel eens meer resultaat voor de werkgelegenheid kan hebben dan aanwending van de „pot van Lubbers", zoals nu in de regeringsplannen zit. Buitendien heeft, aldus Dolman, vrije tijd enorm aan waarde gewonnen. In de wel vaartsgroei is het element vrije tijd achterop gekomen. aldus de PvdA'er. Verkorting van de werkweek met nog maar één uur komt, bij veertigu- rige werkweek, overeen met 2,5 pro cent loonkosten. Een beetje 'n werktijdverkorting zou bij de gerin ge ruimte voor loonsverbetering nooit uit die ruimte of uit de prijs compensatie betaald kunnen wor den. Dat wordt anders als de over heid tijdelijk in de kosten zou bij springen, jaarlijks zouden de werknemers dan wat kunnen „afbe talen" uit de loonruimte en/of prijs compensatie. Desgevraagd zei Dol man dat hem zo'n afbetaalschema voor ogen staat. Drs Beumer (ARP), mede sprekend voor KVP en CHU, bracht de partners in het komende loonover- leg onder de aandacht dat een stij ging van de loonkosten volgend jaar met zeven in plaats van acht pro cent, binnen vier jaar 25.000 meer arbeidsplaatsen en 200 miljoen gul den minder tekort voor de overheid Van onze sociaal-economische Soortgelijke twijfels uitte CDA- \Ww< betekent, terwijl volgend jaar de stijging van het reële loon slechts een half procent minder zou worden. Twijfels Beumer zag nogal wat twijfels over het beleid om meer werkgelegen heid uit te lokken via matiging van loonkosten. „Het is nog maar zeer de vraag of de arbeidskosten zodanig zijn te beïnvloeden, dat arbeidsin tensieve investeringen op grote schaal rendabeler zouden worden dan kapitaalintensieve investerin gen. Als bewust een meer arbeidsin tensieve produktie wordt gestimu leerd, komen we voor de keuze: meer economische groei of meer werk", aldus de ARP'er. Daarbij is Nederland erg afhanke lijk van export. ..Onze totale pro duktie zal, als zij arbeidsintensiever en menswaardiger moet worden, ons meer kosten, maar tegelijkertijd voldoende moeten opbrengen om blijvend te kunnen zijn." Ir Jansen (PPR) ziét nog weinig re den voor korter werken. Er is nog veel werk te doen in welzijnswerk, onderwijs, vorming en ook in inves teringen ten behoeve van energie besparing. Het beleid van de rege ring om via subsidies meer investe ringen en meer produktie uit te lok ken, acht Jansen kansloos, gezien de breuk in de ontwikkeling van de internationale economie. Dat zou betekenen dat de overheid niet kan („inverdienen" op het grote finan cieringstekort. De PPR vindt dan ook dat tekort te riskant. Jansen verwacht in de strijd tegen de werk loosheid meer van behoud van ar beidsplaatsen in landbouw en mid denstand, en bevordering van be drijven op kleinere schaal met min der specialisatie in het werk. ADVERTENTIE Klopt Dank zij onze belangen In de European-American Banking Corporation die daar een vestiging heeft. Adres: 600. Montgomery Street. Nadere informatie: Amro kantoren of Hoofdbank Amsterdam. Telefoon: 020-28 3684 redactie DEN HAAG De drie CDA- partijen in de Tweede Kamer, KVP, ARP en CHU. willen dat de regering rond een miljard gulden van de begrote uitga ven voor volgend jaar voorlo pig in een reservepot stopt. De regering zou binnenkort een lijst van de geblokkeerde pos ten aan de Kamer moeten over leggen. In het voorjaar, als er meer zicht is op de econo mische ontwikkeling, zou er een kamerdebat moeten ko men over de vraag of en in hoeverre de geblokkeerde gel den alsnog kunnen worden uit gegeven. j Deze wens werd gisteren in het Ka merdebat over de regeringsplannen voor volgend jaar op de regeringsta fel gedeponeerd door de financiële specialist van de KVP. drs. Noten boom. Hij sprak mede namens ARP en CHU. Van regeringszijde is wel eens gewaarschuwd dat te hard be zuinigen kan leiden tot meer werklo zen bij overheid en opdrachtnemers. Maar. aldus de CDA-woordvoerder, „desnoods moeten we omwille van de langere termijn, werkloosheid veroorzaken op de korte termijn." De PvdA daarentegen wil dat de overheid eigen investeringsplannen gereed maakt, voor het geval de be oogde toeneming van bedrijfsinves teringen te lang uitblijft. Bovendien lopen extra programma's van aan vullende werken voor meer werkge legenheid in de loop van volgend jaar af. Zonder aanvullende pro gramma's zou met name in de bouw en in de zwakke regio's de werkloos heid volgend jaar te sterk kunnen stijgen, vindt de PvdA. Dr. Dolman, de financiële deskundige van de PvdA. klaagde er over dat in de bezuinigingsronde bij de overheid juist veel investeringsuitgaven zijn gesneuveld. Dolman vindt dat het CDA te vroeg komt met zijn wens voor verder gaande bezuinigingen en voor blok kering van uitgaven voor 1977. Laat eerst hel nu uitgezette beleid zijn uitwerking eens krijgen, redeneerde hij. Maar. aldus de PvdA- woordvoerder, als de doelstellingen niet worden gehaald, of als door bij voorbeeld buitenlandse oorzaken de economische ontwikkeling tegen valt, „dan is een pijnlijke herbezin ning op particuliere en collectieve bezuinigingen nodig. Dan, niet eerder." woordvoerder Notenboom. Hij sprak van „een zware wissel" en „het twij felachtig rekenen" op de „inverdien effecten" van de „pot van Lubbers" ter stimulering van investeringen. Notenboom vindt het „griezelig" en „niet verantwoord" dat de regering een financieringstekort dat duidelijk uitgaat boven wat president Zijlstra van de Nederlandsche Bank maxi maal verantwoord acht. „De risico's van het geschetste beleid zijn duide lijk te groot", aldus Notenboom. Het tekort kan inflatie uitlokken, de ren te opdrijven en zo de investeerders op hogere kosten jagen. Notenboom pleitte voor een grondi ge studie, bijvoorbeeld door de Soci aal-Economische Raad, naar het te voeren beleid vanaf 1977. Bij de ka binetsformatie na de verkiezingen van mei aanstaande zou die studie gereed moeten zijn. LA PAZ (UPI) Ongeveer honderd mensen zijn gisteren in de Bolivi aanse stad Santa Cruz om het leven gekomen toen een Amerikaanse Boeing 707 kort na de start neerstortte in een bebouwde wijk. Het toestel, waarschijnlijk een transportmachine van een Ameri kaans bedrijf, ploegde zich onder meer een weg door een school. Op het voetbalveld daarvan werden kinderen gedood. Santa Cruz, een stad van 50.000 in woners, ligt ruim 500 kilometer ten zuidoosten van La Paz. ADVERTENTIE WERELDMERK VOOR MODE SINDS 1842 Verkoopadressen worden verstrekt door: H. J. J. HOGESTIJN, A dam. Tel. 020-710261 Te zonnig De WD-woordvoerder drs Van Aar- denne diende twee moties in, één voor een nieuw onderzoek om de begroting-1977 alsnog verder te ver lagen, en een tweede motie voor ver dergaande verlaging van de uitgaven van overheid en sociale voorzienin gen in de jaren na 1977. Minister Duisenberg heeft een te zonnige kijk op de economische vooruitzichten, aldus Van Aardenne. Allerlei risico's worden gekleineerd, zoals het risico dat de wereldhandel tegenvalt, dat de loonmatiging onvoldoende lukt. dat het „inverdienen" niet lukt en dus het grote financieringstekort zijn kwade werk zal doen. Vervolg van pagina 1 Volgens de CDA-fractieleiders is het voorstel een typisch staaltje van 'machtsdenken. Ze hebben ook be zwaar tegen de absolute voorwaarde dat Den Uyl indien regeringssamen werking mogelijk is. weer premier moet worden. „Voor ons staat de inhoud van het beleid centraal, bij PvdA en PPR staan te veel de per soon centraal," aldus de fractievoor zitters. PvdA en PPR hebben, indien de verkiezingswinst ontbreekt en de formatie van een nieuw kabinet he lemaal vastloopt, nog wel de moge lijkheid opengelaten van een pro gressief minderheidskabinet dat dan evenwel door een meerderheid in de Kamer gedoogd niet naar huis gestuurd) moet worden. Men sen uit andere partijen die bereid zijn het progressieve beleid mede uit te voeren, kunnen dan eventueel in dat minderheidskabinet worden op genomen. Die oplossing heeft veel weg van de kabinetsformatie in 1973 waarbij KVP en AR het kabinet ook slechts „gedoogden Van der Doef sloot gisteren niet uit dat de moge lijkheid van een minderheidskabi net in de politieke realiteit nog veel belang gaat krijgen. „Premier Den Uyl" Indien PvdA en PPR de gewenste verkiezingswinst wel behalen, zal de bereidheid om in principe met het CDA een kabinet te vormen afhan gen van twee voorwaarden: Den Uyl wordt premier en een echt progres sief beleid moet mogelijk zijn. De door C. G. van Zweden AMSTERDAM Het vermaarde Britse kindenbeertje „Winnie the Poeh" bestaat vandaag vijftig jaar. Dat wil zeggen dat vandaag een halve eeuw geleden het eerste boekje over Winnie van de pers kwam. Sedertdien heeft het verhaal een niet meer na te meten zegetocht over de hele wereld gemaakt. Winnie heeft al een derde generatie kinderen tot zijn vrienden gemaakt. Dat blijkt meestal een vriendschap voor het leven te zijn. Het beertje Winnie werd ge schapen door de schrijver A. A. Milne (zij het dat hier enig voorbehoud past). Milne, de ze argeloze man, heeft op geen stukken na kunnen be vroeden wat daar onder zijn handen ontstond: een stukje jeugdlectuur dat de ver maardheid kreeg van een be roemd sprookje. Die vermaardheid is stellig voor een groot deel te danken aan de tekenaar Ernest She- pard, want die heeft zijn te keningen precies even ontwa penend gemaakt als de (te recht beroemde) tekst van het verhaal. Shepard, die begin van dit jaar is overleden, heeft zijn leven lang getekend, dat wil zeggen vanaf het moment dat hij een potlood kon vasthouden. Enige faam ver wierf hij zich ook toen hij als majoor in het Britse leger, in de eerste wereldoorlog car toons tekende over het dage lijkse leven van Jan Soldaat, voor het satyrische weekblad Punch. De schrijver A. A. Milne was Schot van geboorte. In 1913 trouwde hij Dorothy Daphne de Selincourt een niet zo bijster interessante medede ling, ware het niet dat Milne altijd heeft volgehouden dat deze Dorothy, samen met het uit dit huwelijk geboren zoontje Christopher Robin (voor Pooh-kenners een ver trouwde naam) de eigenlijke scheppers zijn geweest van de dieren uit Winnies we reldje. Dat neemt niet weg dat Milne zelf een tekst schreef, die zo verrukkelijk is, en zo geestig en speels, dat zijn Winnie the Pooh letter lijk onverslijtbaar de genera ties zal verduren. Zoals zo dikwijls gebeurt met grote talenten, heeft Milne al tijd aan zijn speciale gaven voor het kinderverhaal ge twijfeld. Zelf zegt hij: „Ik heb altijd aan die kinderboeken willen ontsnappen". Hij dacht aan „steviger proza", voor volwassenen, bijvoor beeld aan een detective roman. Zelfs toen Winnie een overweldigend succes was ge worden. bleef de goede man nog steeds twijfelen. Onder zijn andere werken bevinden zich inderdaad enkele detec tive-romans, maar die staan om zo te zeggen gewoon in het rijtje. Daar is weinig bij zonders aan. Bom In de tweede wereldoorlog heeft Winnie een bom op z'n kop gehad, maar hij heeft het overleefd. Het behoort tot een van de wapenfeiten van de Duitse luchtmacht dat de totale oplagecijfers van 1926 tot 1940 verloren zijn gegaan als gevolg van een bom. die de krijgskansen overigens niet heeft gekeerd. Geen cij fers dus van de eerste jaren. Jammer. De Britse uitgever Methuen meldt evenwel dat de verkoopcijfers alleen voor wat de Britse editie betreft rond het half miljoen exemplaren per jaar schom melen. Dje cijfers betref fen dan de laatste jaren. Methuen kondigt het boek (of eigenlijk de boeken, want er zijn vier „Pooh-boeken". Winnie heeft voor een beer een geniaal idee gekregen. Een omgekeerde paraplu zal dienst doen als reddingsboot. plus de lectuur die er omheen ontstond) in de kinderboe kencatalogus consequent als volgt aan: „Wat de leesvaar digheid betreft voor kinderen van zes tot acht jaar. wat de belangstelling betreft van zes tot tien jaar". Britse humor, moet u maar denken. Van tijd tot tijd ontstaan er zelfs Pooh-clubs op universiteiten, en ik garandeer u dat de le den van die clubs ouder zijn dan zes jaar al moet ik in het midden laten of het veel scheelt. In veel talen Winnie the Pooh is behalve in het Nederlands (Winnie de Poeh. voortreffelijk naver teld door Nienke van Hich- tum), ook vertaald in Tsje- choslowaaks, Deens, Frans, Duits, Fins, Hongaars, Zweeds, Japans. Noors, Pools. Hebreeuws, Italiaans, Portugees. Roemeens, Spaans, Servisch Kroatisch, Sloveens, en zelfs in Esperan to en Latijn. Die vertalingen vergen trouwens het uiterste van de mensen die er mee bezig zijn. (Vandaar dat Nien ke van Hichtum de voorkeur geeft aan de term „naver teld"). De oorspronkelijke tekst bevat namelijk woordgrapjes die zo in de En gelse taal verankerd zijn. dat ze strikt genomen onvertaal baar zijn. Ter gelegenheid van de vijf tigste verjaardag zijn de uit gevers natuurlijk druk in de weer. Methuen komt met een vijftig pond kostende luxe heruitgave in leer, goud op snee. met een oplage van slechts driehonderd exemplaren. Dat betekent dat u niet hoeft te proberen zo'n exemplaar te pakken te krijgen, al zou u die sma^ geld er voor over hebben. Het is trouwens ook vergeefse moeite een echte, halve eeuw oude eerste druk te bemach tigen. want die brengt mo menteel een kapitaaltje op. Maar het is een koud kunstje om Winnie the Pooh in huis te krijgen. De Britse jubile umuitgaven (paperbacks, het befaamde Pooh-kookboek, een fraaie kalender, enz. lig gen ook in de Nederlandse boekwinkels. Meulenhof Bru- na importeert de uitgaven van Methuen. Van Ditmar exploiteert de paperbacks. De Nederlandse vertaling, of navertelling, is van Van Goor en zonen te Den Haag. En ook die bestaat al jè&aren en heeft al vele herdrukken beleefd. Bij het lezen van Winnie werd ik elke keer als ik zat te grinniken enthousiast be laagd door mijn dochtertjes, die het verhaal door en door kennen. Pappa, waar ben je? Ik Winnie en Piglet volgen het spoor van de Woozle. Even later, toen weer enig onderdrukt vermaak uit mij losbarstte: „Pappa, waar ben je nou?" Ik: Eeyore is z'n staart kwijt Zo ging dat. bereidheid tot dat progressieve be leid van het CDA moet nog vóór de verkiezingen blijken uit onder meer hun opstelling tegenover een aantal belangrijke wetsontwerpen (vermo- gensaanwasdeling. ondernemings raden) die nog in de Kamer moeten worden behandeld. PvdA en PPR vragen het CDA niet voor de verkie zingen nog een intentieverklaring voor samenwerking met PvdA uit te spreken. Akkoord Beide progressieve partijen zullen de verkiezingen ingaan op basis van een regeer-akkoord naast de eigen politieke programma's, bestaande uit vijftien hoofdpunten van beleid. De inhoud van dit akkoord wordt voorbereid door de partijbesturen en vastgesteld door de PvdA- partijraad en de PPR-kerngroep op 5 maart 1977. Opvallend is dat de PPR daarin grote invloed krijgt. Voor de beslui ten van de PvdA- en PPR- vergaderingen op 5 mei is een weeg factor vastgesteld die erop neer komt dat de PPR op ieder punt van beleid zijn zin kan doordrijven in dien zij gesteund wordt door onge veer twintig procent van de PvdA- stemmen. Van der Doef zag echter geen redenen tot ongerustheid. Deze stemmenweging is het bewijs van het vertrouwen dat wij in de PPR hebben, zei hij. Mevrouw Bekkers, de voorzitter van de PPR, wees erop dat in het verleden ook al een derge lijke stemweging in de samenwer king was bereikt. Indien het PvdA- of het PPR- congres op 29 januari niet met de procentuele afspraken over het re geerakkoord meegaat, is dit ak koord weer van de baan. In Den Haag werd gisteren binnen de PvdA nog wel oppositie verwacht tegen de afspraken met de PPR. De voorma lige nieuw-linkser Han Lammers, in 1969 de indiener van de beruchte anti-KVP-resolutie, bond gisteren de strijd al aan. Hij zei In Het Parool dat de PvdA beter nu al met het CDA een basis voor verdere rege ringssamenwerking kan leggen in plaats van samenwerking met de PPR te zoeken. De kans is groot dat de PvdA anders buiten de regering blijft. Men helpt nu in feite Wiegel aan de macht en daarmee worden de belangen terzijde geschoven, aldus Lammers. De fractieleider van D'66 in de twee de kamer. Terlouw, gaf gisteravond een bijzonder felle verklaring uit over de ontwerpresolutie van PvdA en PPR. „Door deze opstelling is de kans dat PvdA en PPR zich zelf een oppositierol toebedelen vrij aan zienlijk. Met name van een grote partij als de PvdA is een dergelijke houding niet verantwoord. In een periode waarin zulke grote econo mische en daardoor maatschappe lijke veranderingen optreden, mag een partij die een zo groot deel van de kiezers vertegenwoordigt, niet een dergelijke kans lopen zichzelf van de regeringsverantwoordelijk heid uit te sluiten", aldus Terlouw. Rita „Ik wil geen vioollessen meer, mam, het is zo zielig om een volwassen man te zien huilen..."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 3