PvdA en PPR: alleen na
winst met CDA in zee
Foto
metNieiiwe Haagse Courant enmetNieuwe Leidse Courant
Delegaties Genève klaar
1
„Verder verlagen van
uitgaven leidt tot
meer werkloosheid"
Bedrijvigheid gelijk;
orders op dieptepunt
Trou»
Ooggetuigen: 'Neerstortende Starfighter werd gevolgd'
Gerbrandy: man met
bijzondere gaven pag. 9
wclxijns- \\\\I
ciivormiiM|s\v
Oen Uyl waarschuwt Kamer:
Kater voor
Oranje: 22
Fietstochten
populair
Kansen progressief-confessioneel kabinet aanzienlijk verkleind
CDA-leiders: typisch staaltje
van machtsdenken
Droog
Moezorewa wil gevangenen opnemen
'aktafelservice
'an PTT
Werkt Taiwan
aan kernbom?
Fractie PvdA
met stomheid
geslagen
IN DEZE KRANT
Beertje
Winnie
de Poeh
vijftig
jaar
Uit conjunctuurtest CBS blijkt:
i'Ml
Zonder omwegen:
Trouw is de moeite waard
Welkomstvoordeel
hoort bij u.
Trouw
O 34STE JAARGANG NR. 9957 - DONDERDAG 14 OKTOBER 1976
voót oóje raie'dagsc 'obnek moeten i
I»c pos») OAs^bci'rt z<|" Inhchtingen fel 070-91
UITGAVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J.TAMMINGA DIRECTEUR ING O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA
ABONNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR - POSTGIRO 660000 - BANK NED. CRED. BANK REK NO. 23.00.12 574 -GEMEENTEGIRO X 11000- LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0,55
Van onze sociaal economische redactie
DEN HAAG Verdere verlaging van de uitgaven van overheid
en sociale voorzieningen dan de regering nu al van plan is, zou
jnvermijdelijk leiden tot meer werkloosheid. Deze waarschu
wing liet minister-president Den Uyl gisteravond horen in het
umerdebat over de regerinsplannen voor volgend jaar.
AMSTERDAM Wat is precies gebeurd met
de Nederlandse straaljager die dinsdag in de
Noordzee is gestort. Dat is de vraag waar de
luchtmacht mee zit. omdat er tegenstrijdige
berichten zijn.
Zoals bekend hebben bij het ongeluk twee
vliegers het leven verloren. Een van de moei
lijkheden is dat het verongelukte vliegtuig
géén formatievlucht uitvoerde, en dus naar
aangenomen moet worden alleen heeft
gevlogen.
Daar staan de uitspraken van ooggetuigen
tegenover, die een tweede jager hebben ge
zien. Beide machines zijn namelijk zo zeg
gen zij zó laag over hun scheepje heenge-
schoten, dat de sportvissers zich bedreigd
voelden
De heren Th. Brummelaar en G Verschoor
uit Kampen, zijn beiden zeer positief. Ze
hebben die tweede machine gezien. Ook de
kapitein van het scheepje, de heer J. Hiem-
stra uit Franeker. is erg positief in zijn uit
spraken. Deze heren hebben gezien dat het
neerstortende toestel werd gevolgd door een
tweede. De heer Verschoor uit Kampen, die
wij gisteravond spraken, vertelt dat de beide
machines in duik- of glijvlucht achter elkaar
aan zaten. De machines maakten daarbij een
manoeuvre, zo zegt hij. waarbij ze elkaar
kruisten en de een onder de ander doorvloog
Vlak daarop is het ongeluk gebeurd. Eén van
de machines dook zonder zichtbaar in
technische moeilijkheden te zijn geweest in
zee en ontplofte bij de aanraking met het
wateroppervlak. De heer Verschoor zegt dat
die ontploffing misschien 300 meter van het
schip verwijderd plaatsvond.
De heer Verschoor reageerde daarna abrupt.
Hij had een met een kleurenfilm geladen
filmcamera onder handbereik liggen Hij gris
te dit met een zg. zoomlens uitgeruste toestel
van een bank. en begon te filmen.
Vervolg op pagina 5
piKACI
K^enl
teg
sc
^Men helpt de werklozen niet door
Ie mensen met sociale uitkering te
;en tot sluitpost van de nationale
ining," aldus Den Uyl. Hij vond
tegenstelling die VVD-leider Wie-
I schept tussen regering en bevol
ing door te zeggen dat de regering
elf geen offers brengt en alleen
maar offers vraagt, een valse te
enstelling. Veel overheidsuitgaven
lenen de individuele welvaart van
de burger. Het kabinet heeft geen
nooi weer gespeeld, maar al veel
lezulnigd. aldus Den Uyl.
'Te weinig soelaas
De premier hield de PvdA en PPR
voor dat meer overheidsinvesterin
gen niet voldoende soelaas zullen
ROTTERDAM Het Neder-
ds elftal heeft aan de strijd
legen Noord-Ierland, in het ka
der van de voorronde van het
bernooi om de wereldtitel, een
Ijler overgehouden. De Noord-
iuen bereikte een gelijkspel
flfc-2) tegen een Nederlands
elftal dat collectief meer inhoud
had maar in de afwerking tekort
schoot.
Noord-Ierland kwam na vier mi
nuten verrassend aan de leiding
via McGrath en het duurde
daarna tot de achttiende minuut
van de tweede helft voor Krol de
gelijkmaker verzorgde. Een mi
nuut later leidde Nederland
door een treffer van Cruijff,
maar in de laatste minuut van
de officiële speeltijd zorgde in
valler Spence voor de gelijk
maker.
bieden op den duur voor de werkge
legenheid, voor het geval de bedrij
ven het blijven laten afweten met
hun investeringen. Bij extra opvoe
ren van overheidsinvesteringen zul
len in de jaren tachtig nog grotere
financiële problemen dreigen,
waarschuwde Den Uyl. Niettemin zal
de regering, als ondanks een herstel
lende economische bedrijvigheid het
bedrijfsleven zelf onvoldoende tot
investeringen komt, zaken als meer
overheidsinvesteringen en ar
beidstijdverkorting „nog nadrukke
lijker in de beschouwing moeten be
trekken," aldus Den Uyl.
Onjuist
Den Uyl verweet de VVD dat ze een
onjuiste voorstelling wekt door te
suggereren, dat het in Nederland zo
veel slechter zou gaan dan elders in
de wereld, In 1973, aldus de premier,
lag in Nederland de werkloosheid
hoger dan in de meeste andere lan
den. Sindsdien is echter in de omrin
gende landen de werkloosheid meer
gegroeid dan in ons land. In West-
Duitsland is deze ontwikkeling ge
maskeerd door het feit. dat bijna een
halfmiljoen buitenlandse werkne
mers het land uit zijn gezet. Daar
door lijkt de werkloosheid in West-
Duitsland minder snel te zijn verer
gerd dan in Nederland, waar juist
veel Surinamers zijn binnen
gekomen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De afgelo
pen zomer hebben opnieuw
meer mensen deelgenomen
aan fietsevenementen. Voor
vrijwel alle dag- en
avondfietsvierdaagsen,
fictspuzzeltochten cn rally's
werden meer deelnemers in
geschreven dan vorig jaar,
toen voor dergelijke evene
menten een kwart miljoen
mensen op de fiets stapte. Dit
jaar zijn dat er volgens een
voorzichtige schatting drie
honderdduizend geweest.
Dit staat in het oktober
nummer van het vakblad voor
recreatie-ondernemers. Vol
gens dit blad was er in veel
gevallen sprake van een re-
corddeelname. zoals bijvoor
beeld bij de fietsvierdaagsen
in Twente, Alphen aan den
Rijn, Vaassen, Weststel-
lingwerf en Heemskerk.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De partijbesturen van PvdA en PPR vinden dat
samenwerking met het CDA in een volgend kabinet alleen
mogelijk is, indien PvdA en PPR duidelijke winst behalen in de
komende Kamerverkiezingen. Als beide partijen niet meer zetels
behalen dan zij nu hebben (vijftig) ofwel na geringe winst toch
nog in zetelaantal achterblijven bij het CDA. zal van gewone
regeringssamenwerking geen sprake kunnen zijn.
Dit staat in een door de partijbestu
ren gesloten overeenkomst, die in de
vorm van een resolutie op 29 januari
1977 wordt voorgelegd aan de partij
congressen. PvdA-fractieleider Ed
van Thijn zei gisteren, van harte met
dit voorstel in te stemmen. Premier
Den Uyl zou zich er niet tegen heb
ben verzet.
De kansen op een progressief-
confessioneel kabinet na de verkie
zingen zullen door deze harde voor
waarden aanzienlijk verminderen,
afgezien nog van de verschillen in
beleid die al tussen progressieven en
Op de meeste plaatsen droog
weer met wolkenvelden. Tot
matig toenemende zuidelijke
wind. Maximum
temperaturen ongeveer 15 gra
den Celsius.
Morgen en overmorgen.-weinig
verandering in het huidige
weertype.
Morgen, zon op: 07.05. zon on
der: 17.46, maan op: 22.40.
maan onder: 13.32.
De omzittende heren keken wat gladgestreken toe toen president Ford de zangeres Pearl Baily bij de
hand hield. Zij zong op een bijeenkomst om de verkiezingskas van de republiekeinse partij te
versterken.
SALISBURY (Reuter, UPI,
AP) De blanke en twee van
de zwarte delegaties voor het
vredesoverleg in Rhodesië
staan klaar.
De gematigde zwarte leider Joshua
Nkomo liet gisteren weten dat hij
een achttien man sterke afvaardi
ging heeft samengesteld. Daarin zit
ten twee blanken en één kleurling.
Nkomo heeft eieren voor zijn geld
gekozen nu de Britten weigeren de
conferentie, die 25 oktober moet be
ginnen. veertien dagen uit te-stellen.
Nkomo zal zijn delegatie aanvoeren
samen met de radicaal Robert Moe-,
gabe. die ook zelf met een vertegen
woordiging komt. Afgelopen week
einde besloten de twee tegenstan
ders hun geschillen bij te leggen en
een ..patriottisch front" te vormen.
Moegabe zegt dat hij tienduizend
zwarte guerrillastrijders achter zich
heeft, terwijl Nkomo's politieke in
vloed groot is.
Van het patriottisch front is
bisschop Abel Moezorewa uitgeslo
ten Hij staat op papier aan het
hoofd van de Afrikaanse nationale
raad. die de verschillende verzetsbe
wegingen heet te overkoepelen. Ook
tt-Mflflap.re.wa heeft uitnodiging
ontvangen voor het overleg in Genè
ve en heeft eveneens zijn delegatie
rond. Daarin zullen ook zwarten wor
den opgenomen die op het ogenblik
in Rhodesië gevangen zitten. Vrijla
ting van politieke gevangenen in
Rhodesië is één van de eisen van de
zwarte nationalisten om de confe
rentie te kunnen laten beginnen.
Stromannen
De nationalistische leider dominee
Ndabaningi Sithole, die naar de ach
tergrond leek gedrongen, heeft ge
zegd dat Groot-Brittannië, dat
staatsrechtelijk nog steeds het be
heer heeft over Rhodesië. duidelijk
een regering van „stromannen" wil
omdat het hem niet heeft uitgeno
digd. Een jaar of twee geleden is
Sithole afgezet als leider van het
guerrillaleger door Robert Moegabe,
die op het ogenblik verreweg het
grootste deel van de strijders achter
zich heeft. Hoewel Sithole nog maar
steunt op een klein blok. zou
bisschop Moezerewa hebben beslo
ten hem in zijn delegatie op te
nemen.
Hoewel de geschillen tussen de ver
schillende stromingen binnen het
verzet groot lijken gelooft sir Harold
Walter, voorzitter van de raad van
ministers. van de Organisatie van
Afrikaanse Eenheid, dat zij niet van
mening verschillen over belangrijke
zaken Hij zei na een gesprek met de
Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Henry Kissinger in
Washington verder dat de Geneefse
conferentie het waarschijnlijk snel
eens zal zijn over drie grondbeginse
len: een meerderheidsbewind, vpr-
ming van een tussentijdse regering
en een grondwetgevende confe
rentie.
AMSTERDAM Uit rapporten van
Amerikaanse inlichtingendiensten
blijkt dat Taiwan in het geheim be
zig is met de opwerking van be
straalde splijtstof uit kerncentrales.
Dit is van „ambtelijke zijde" in de
Verenigde Staten verklaard, aldus
Atoomenergie, het maandblad van
het Energieonderzoek Centrum Ne
derland
De consequentie hiervan zou zijn
dat het nationalistisch-Chinese be
wind de beschikking zou krijgen
over zuiver platonium. de meest ge
rede grondstof voor atoomwapens.
christen-democraten bestaan. Deze
verschillen kunnen nog groeien, om
dat de PPR grote invloed krijgt op
het regeerakkoord dat met de PvdA
voor de verkiezingen gesloten zal
worden.
„De vraag of PvdA en PPR rege
ringsverantwoordelijkheid gaan dra
gen. kan afhangen van één zetel
meer of minder en dat zal op de
avond van de verkiezingsdag (25
mei) al duidelijk zijn. Wij willen de
kiezers tot een keuze dwingen tussen
Wiegel en Den Uyl en een afbrokke
ling van het vage midden bereiken.
Zonder verkiezingswinst is de steun
voor Den Uyl onvoldoende en is er
geen mogelijkheid een progressief
beleid voort te zetten", zei de PvdA-
vice-voorzitter Van der Doef gis
teren.
De CDA-fractieleiders Andriessen.
Aantjes en Kruisinga noemden het
gisteravond onbegrijpelijk, dat de
partijbesturen juist nu met deze
voorstellen zijn gekomen. „Het zegt
iets over het denken binnen PvdA en
PPR dat partijen blijkbaar de dienst
uitmaken".
Vervolg op pagina 3
DEN HAAG De meerderheid van
de PvdA-fractie was gisteren met
stomheid geslagen over de voorstel
len die de partijbesturen van PvdA
en PPR hebben gedaaan over de
mogelijke toekomstige regeringssa
menwerking met het CDA.
In de fractievergadering van de Par
tij van de Arbeid is het gisteren al
tot een harde confrontatie gekomen
tussen fractievoorzitter Ed van
Thijn en de PvdA-vice-voorzitter
Van den Doef die het besluit sterk
aanvielen. Zij menen dat de nu ge
kozen formuleringen desastreus zul
len zijn voor de toekomst van de
partij. Verwacht wordt dat deze
PvdA-fractieleden al hun invloed
binnen de partij zullen aanwenden
om te voorkomen dat het partij
congres volgend jaar akkoord gaat
met de samenwerking met de Radi-
kalen. zoals die nu is geformuleerd
door de partijbesturen.
De CDA-voorzitter Steenkamp
noemd^ gisteren de besluiten van de
PvdA en PPR-besturen verbijste
rend. Steenkamp verklaarde: „Ik wil
dit geen zelfmoord noemen, maar
wel zelf-uitschakeling.
ADVERTENTIE
nederland
doet met plezier
zijn boodschap
KERK
Lekenpastoraat: kunst van het luisteren2
BINNENLAND
pagina 3
BUITENLAND
Tsjiang Tsjing had Mao moeten opvolgen7
Rechts gaat in Spanje de straat op7
Van onze economische redactie
DEN HAAG De bedrijvigheid in ons land is in september vrijwel gelijk
gebleven aan die in augustus, maar de orderpositie uitgedrukt in aantal
maanden werk is in september tot een dieptepunt gedaald.
Dit blijkt uit de conjunctuurlest van het Centraal Bureau voor de Statistiek
(CBS), waarvan de resultaten representatief worden geacht voor tachtig
procent van de Nederlandse industrie, zonder dc voedings- en genotmiddelen
industrie. De orderpositie van de gehele industrie nam per saldo toe, voorna
melijk door een stijging van dc exportopdrachten. De orders uit het eigen land
gaven slechts een geringe stijging te zien.
Het indexcijfer van de orderpositie'in aantal maanden werk daalde in septem
ber van 90 naar 89 en kwam hiermee, zoals opgemerkt, op een dieptepunt. In
1974, 1975 en 1976 is dit indexcijfer niet eerder zo diep gezakt. Hierbij kan
worden aangetekend dat dit cijfer dit jaar regelmatig is teruggelopen, namelijk
van 93 eind januari, via 92 eind april en 91 eind juli, tot thans 89.
Wat betreft de bedrijvigheid wordt voor oktober, november en december weinig
verandering verwacht.
ijl i.TSfi I
satino
poepgoed toiletpapier
Of de weduwe van Mao Tse-toeng nu echt gevangen
zit, kom je in China moeilijk aan de weet. Maar als je
langs officiële kanalen om een foto van haar vraagt
en die niet krijgt, weet je al weer iets meer. Nieuws
langs een omweg. Maar het komt er toch.
Giro-
Betaalt per kwartaal
Nieuwe abonnee
Straat
Plaats:
Opgegeven door:
Naam
Adres
Plaats
Ik ontvang graag naar keuze
f~l 4 fraaie zwart-kunsllederrn onderzetters met zilver bedrukte ouder
wel se locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel.
Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modi
neel. «oor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook
I Tekening van het vroegere IJ le Amsterdam.
Dc nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel Hij be
taalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant te
hebben ontvangen) 6.25 minder voor de ee rste termijn
Schrijf op de open envelop Trouw Kwartet, antwoord
nummer 2792, Amsterdam
Een postzegel is niet nodig Die betalen wij