'Met dit we altijd soort sommen worden het bos ingestuurd' KS DIP Commentaar Export (1) Geïrriteerde NVV'ers vegen plan loonmatiging van tafel Export (2) CITROËN MEMO goed nieuws Krappe meerderheid NKV-bond vóór de en zo gaat dat maar door te veel man en paard liedboekje het weer ■ittiMtttULUÜiUJI Bijna zomer. 22 graden!! |weerrapporten VRIJDAG 8 OKTOBER 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 Het Centraal Orgaan voor de Eco nomische Betrekkingen met het buitenland heeft er in een nota bij het kabinet op aangedrongen om bij de export-bevordering agressiever en inventiever te werk te gaan. Het is te hopen dat het kabinet en met name de ministers van economische zaken en van financiën met meer dan normale interesse kennis zullen nemen van de inhoud van deze belangrijke nota. Terecht wijst het Centraal Orgaan er op dat de exportfaciliteiten in tal van andere geïndustrialiseerde en handelslanden veel gunstiger zijn dan in ons land. Dat is een merkwaardige zaak, want met name dit kabinet laat niet na, keer op keer erop te wijzen dat Nederland toch een van de koplopers in de wereld behoort te zijn. Wij brengen in herinnering dat de minister-president nog zeer onlangs de vrees uitsprak dat bij niet- invoering van de vermogensaanwas- deling (VAD) Nederland achterop zou raken. Nu hebben'wij wat dat betreft wel wat minder angst dan de premier, maar als het kabinet in dit opzicht wil aantonen dat het verlangen om koploper te zijn èn voor sociale èn voor economische zaken geldt, dan biedt deze nota veel houvast om dat verlangen in daden om te zetten. Het is bijzonder sympathiek van de opstellers van de nota dat met name gepleit wordt voor meer hulp aan kleinere en middelgrote bedrijven die hun omzet op buitenlandse markten moeten zien te behalen in meestal zeer harde gevechten. Het is immers een bekend feit dat met name de multinationals en gro te bedrijven vaak zelf over een bekwame staf van deskundigen be schikken of in andere gevallen eigen functionarissen in de desbetreffen de exportlanden hebben. Kleinere bedrijven kampen in dit opzicht met veel extra moeilijkhe den (gebrek aan talenkennis, geen eigen mensen in het exportland, enz.). Meer hulp bijvoorbeeld van de Nederlandse ambassade ter plaatse betekent in dit opzicht al heel veel. Er is nog een andere kant aan deze zaak die aandacht verdient. Neder land exporteert ongeveer zestig pro cent van het totale bruto nationale produkt (ter oriëntering: Amerika zeven procent, Japan tien procent, West-Duitsland dertig procent). Wij zijn een exportland bij uitne mendheid, dat blijkt ook duidelijk uit deze cijfers. Wij kunnen ons niet permitteren ,uit de pas" te lopen, en dat is bij een aantal bedrijfstakken, waar de loonkosten hoger zijn dan in de omringende landen, helaas wel het geval. De gevolgen laten zich raden; met name in die bedrijfstakken en in die exportlanden waar toch al een scherpe concurrentie heerst. En ook hier is het zo dat in het bijzon der de kleinere handelsonderne ming het kind van dc te dure ex portrekening wordt. Er is nog een ander belangrijk argu ment om veel aandacht aan een actief exportbeleid te wijden. On langs is uit een Duitse studie geble ken dat een op de zes werknemers bij onze rijke oosterburen van de export „leeft", voor ons land is dat ongeveer een op de drie. Anders gezegd: meer dan anderhalf miljoen arbeidsplaatsen danken wij aan de export. Dit moeten toch wel sprekende cij fers zijn voor een kabinet dat zo graag over de grenzen kijkt. ADVERTENTIE jQL van de Citroën agent géén prijsverhoging 2CV nog steeds vanaf 6.999,- GS nog steeds vanaf 13.180,- modellen 1977 maak een proefrit a la Citroën Door auto gegrepen Van een verslaggever GILZE De 73-jarige P. Prins uit Gilze is omgekomen toen hij met -zijn fiets de weg overstak en door een auto gegrepen werd. Van onze sociaal-economische redactie BEVERWIJK „De werkge vers houden ons voor dat elke procent loonsverhoging aan een paar duizend werknemers hun baan kost. Van het omge keerde hoor ik niets. Hoeveel arbeidsplaatsen levert mijn loonmatiging op? Wie garan deert mij meer werkgelegen heid, wanneer ik een deel van de prijscompensatie niet in ei gen zak steek? Niemand toch! Nee, mensen, dat kan ook niet, want zo werkt de economie niet". Aan het woord is Niek Bolte, lid van de ondernemingsraad van Hoogo vens. Plaats van samenkomst is een rokerig zaaltje in het gebouw De Wijkerbaan in Beverwijk, waar 54 leden van de Industriebond NVV zich buigen over het voorstel van hun bond om terwille van ar beidstijdverkorting een stukje prijs compensatie af te staan. „Als we deze winter 300.000 werklo zen mogen verwachten, dan moeten we bij alle andere pogingen de werkloosheid te bestrijden ook eens denken aan arbeidstijdverkor ting. Door het beschikbare werk over meer mensen te verdelen kun-, nen veel werklozen weer aan een baan worden geholpen," zo hebben de industriebonden NW en NKV geredeneerd. „Die solidariteit moe-' ten we kunnen opbrengen." Tot nu toe is er in de industriebond- gelederen weinig enthousiast gerea geerd op het voorstel. „Solidariteit jawel, maar wie garandeert dat mijn werkgever een mannetje extra neemt, wanneer ik op eigen kosten korter ga werken?" Vooral het be roep op de solidariteit blijkt te ste ken. Het is een onbegrijpelijk, onzin delijk voorstel, wordt de baardige, massieve districtbestuurder Frans Westenbrink voorgehouden. „Het loonoffer dat we nu al twee jaar lang brengen, heeft toch nog geen enkele arbeidsplaats extra opgeleverd?" Geen twijfel Westenbrink heeft het niet gemak kelijk. Zonder een spoor van twijfel verdedigt hij de hele avond het bondsvoorstel tegenover een allesbe halve vriendelijk gestemd ge zelschap. Niet alleen de zeer rondborstige voorhoede uit de on dernemingsraad van Hoogovens, maar ook de andere leden tonen te kenen van argwaan en irritatie. In het voorjaar hebben ze op het na drukkelijke advies van hun bondsbestuur de poging van de top van de Federatie Nederlandse Vak beweging om terwille van de werkge legenheid een paar procent van de prijscompensatie te laten zitten, re soluut van de tafel geveegd. Nu, een paar maanden later komt het bondsbestuur zelf met een soortge lijk voorstel. „Op dit moment aan tasting van onze koopkracht vragen, is een dolkstoot in onze rug", zo wordt er bits opgemerkt. „De econo mische crisis wordt toch alleen maar erger wanneer de koopkracht verlo ren gaat?" Economenland In economenland wordt er gezegd dat er een negatief verband bestaat tussen loonsverhogingen en werkge legenheid. Wat dat betekent heeft de Tilburgse hoogleraar Theo van de Klundert deze week in een lezing op de Vrije Universiteit nog eens voorgerekend. Aan de hand van het rekenmodel, zoals dat wordt ge bruikt door het Centraal Planbu reau, becijferde hij dat één procent .oonsver'hoging na enkele jaren 30.000 arbeidsplaatsen kost. De vak- oèweging, en in haar kielzog een ne'le stoet economen, heeft gepro- oeerd dit rekenmodel onderuit te nèlen met als enige resultaat dat modellenbouwers elkaar met steeds vreemdere formules om de oren slaan, zonder dat duidelijk wordt wie er nu gelijk heeft. Het doorsnee vakbondslid is maar matig geïnteresseerd in gepriegel met cijfers achter de komma en het rekenmodel van het CPB hoe verrukt sommige economen er ook over kunnen spreken heeft voor hem een waarde die gelijk staat aan nul komma nul. Het kabinet, de politieke partijen, de vakbeweging en ook Frans Wes tenbrink ziet geen kans die informa- tiekloof te overbruggen. „Met dit soort sommen worden we toch altijd nét bos in gestuurd?, zegt een Hoo goven-werknemer in de pauze. Frans Westenbrink probeert aan te tonen dat de werkloosheid zonder loonmatiging waarschijnlijk nog veel groter zou zijn geweest dan nu „Dat ontkennen vind ik goedkoop", roept hij. „En dèt vind ik nou een goedkope opmerking". is de prompte reactie uit de zaal. Verzet Het voorstel van de industriebon den om zelf een stukje arbeidstijd verkorting te betalen, ontmoet niet alleen bij een deel van de leden verzet. FNV-voorzitter Wim Kok heeft zich nogal terughoudend over het plan uitgelaten, CNV-voorzitter Jan Lanser heeft erop gewezen dat werktijdverkorting geen werkgele genheid schept, niets toevoegt aan de nationale produktie en de oor zaak van de kwaal niet wegneemt, het Centraal Planbureau waarschuwt voor een gering effect op de werkgelegenheid en ten slotte heeft het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond het hele plan In het rokerige zaaltje van De Wijkerbaan stemmen NW-leden de voorstellen van het bondsbes tuur weg: liever vervroegde pensionering dan korter werken. a*s „boerenbedrog* afgedaan. Dat is in het rokerige zaaltje in Beverwijk niemand ontgaan. „Waar zijn we in hemelsnaam mee bezig, roept Piet Bodemeier. Als de werkgevers zelf zeggen dat het niets oplevert, moet dan onze bond met een beroep op de solidariteit probe ren onze schamele koopkracht ver der achteruit te helpen?" Winstbejag „Wij willen toch helemaal geen maatschappij die is gebaseerd op winstbejag," zegt Bolte. „En toch wordt er aan ons gevraagd nu de zaak vastloopt jongens trek de knip maar open. Dan kunnen we tot 1980 weer voort met dit kapitalis tische systeem. Laten we de moed opbrengen er een eind aan te maken." kFrans Westenbrink legt uit dat de arbeidstijdverkorting er alleen maar komt wanneer er keiharde garanties worden gegeven, dat korter werken inderdaad werklozen aan een baan tje zal helpen. „Het is geen sprong in het duister, zegt hij, want we leveren pas een stukje prijscompensatie in als er garanties zijn". Van een verslaggever UTRECHT Van de leden van de Industriebond NKV voelt een krappe meerderheid wel wat voor de sugges tie om een deel van de gebruikelijke prijscompensatie, op te offeren voor uitbreiding van de werkgelegenheid via werktijdverkorting. Ongeveer 51 procent van de leden, die ledenverga deringen over dit onderwerp volgden, stemden vóór, ongeveer 43 procent was tégen, de rest onthield zich van stemming. Er zijn 55 ledenvergade ringen (bijgewoond door 1356 leden) achter de rug. er komen er nog vijf. Van de leden van de industriebond NW sprak tot nog toe iets meer dan de helft zich tégen de suggestie uit. Frans krijgt de handen niet op el kaar Met 31 stemmen tegen, 18 voor en 2 onthoudingen gaat het voorstel- van tafel. De stemverhouding is voor het bondsbestuur ongunsti ger dan elders in het land, waar de verhouding ongeveer fifty-fifty is. In de grote industriële centra Rijn mond en IJmond wordt massaal te gengestemd. de uitslagen buiten de randstad laten een ander beeld zien. In de Wijkerbaan ligt inmiddels de volgende motie op tafel; „Waar over arbeidstijdverkorting wordt gespro ken moet in de allereerste plaats worden gedacht aan vervroegde pensionering". De overgrote meer derheid stemt ondanks de waarschuwing dat vijf jaar eerder pensioen zeventien procent meer pensioenpremie betekent vór. „Begrijp jij hou zo'n bondsbestuur, wordt er na afloop gevraagd. Wie denkt zoiets uit? Zouden die twaalf hoofdbestuurders in Amsterdam werkelijk denken dat Jan Kukel het wel pikt? Laten ze maar gaan den ken over de natuurlijke functie van de vakbeweging. Dat is nog altijd de loonstrijd. Ga jij maar eens een pak koffie kopen. Dan kom je er wel achter." l.l Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. VAN EEN LEZER Wie wordt lijsttrekker van de ene CDA-lijst? onder redoctie van bes smit Als oma en opa of een uan beiden in een bejaardentehuis wonen kan een bezoekje erg verwarrend voor een kind zijn. Het komt niet in het huis van opa en oma, maar in een onoverzichtelijk groot huis, waar nog veel meer opa 's en oma's wonen. Die van je vriendje en van dat kind achter je in de klas zitten er ook, allemaal ach ter een zelfde deur. Zoek het maar uit. ,Nu zal een kind best zijn eigen grootouders er uit kun nen pikken en, zeker met vader en moeder er bij, de goede ka- mer(s) wel vinden, maar toch blij ken zelfs kinderen die zulke si tuaties gewend zijn, niet veel te begrijpen van het leven in zo'n massa-woonhuis. Soms houden ze er de gekste ideeën op na over oud worden en bejaardenhuizen. „Als ik oud ben, moet ik misschien naar een bejaardente huis en daar zal het wel niet leuk zijn. Ik zal me daar erg vervelen. En dan zal ik doodgaan, want dat zal iedereen wel doen," schreef Neeltje op. Neeltje is een leerlin ge van de Amsterdamse Plan- ciusschool. Haar ontboezemin gen over oud worden plus die van negen van haar klasgenootjes kwamen terecht in „Allen op weg", het contactorgaan voorou deren die bij de gereformeerde kerk van Diemen, Bijlmer- en Watergraafsmeer zijn aange sloten. Ook Hetty van de Planciusschool lokt het vooruitzicht van een ver zorgingsinrichting niet aan: „Als ik oud word, ga ik misschien naar een bejaardentehuis," schrijft ze. „Er komt wel bezoek. Misschien mijn man. Dan moet ik ook steeds slapen. Vervelend vind ik dat." John stelt zich het wonen in zo'n tehuis heel wat vrolijker voor:dan ga ik tu kijken, dan komt er een jonge zuster eten brengen. Je kunt ook praten met andere oude mensen en kaarten en biljarten." Hij heeft er zo te zien zelf een opa wonen. Zijn klasgenoot André ziet het ook wel zitten: lekker veel vrije tijd voor al zijn hobby's, want is hij eenmaal opa. „dan ging ik met mijn kleinkinderen boeken lezen en lopen en misschien moest ik in een bejaar dentehuis en dan ging ik de hele dag niks anders doen dan vissen." Een paar kinderen hebben al voor zichzelf vastgesteld wat ze op latere leeftijd beslist niet moe ten doen. Als Francisca oma zal zijn, „dan blijf ik niet altijd zit ten, maar dan ga ik eten kopen en wandelen. Ik ga ook een hondje kopen. Die mag ook mee als ik met mijn kleinkinderen boodschappen ga doen en dan krijgen ze een cadeautje. Ik zal helemaal nooit ruzie maken met de buren want daar hou ik hele maal niet van." Truus gaat blijk baar veel naar omaook haar eigen kleinkinderen mogen later komen logeren, maar ze moeten niet te lastig worden: dan krijgen ze melk en snoep, daarna Een anders-dan-anders-geluid klinkt in het maandblad Op Leef tijd. Een oud-ambtenares met pensioen en aow vindt dat ze te veel geld krijgt en dat het maar een onrechtvaardige toestand is dat maar een klein gedeelte van de ouderen een waardevast pen sioen geniet. Ze schrijft onder meer. „Ik vind dat mijn inkomen te hoog is. Ik heb beslist niet zoveel nodig om redelijk welvarend te leven. Ik zou graag op de een of andere manier meewerken aan in komensnivellering, maar weet niet hoe. Misschien zijn er wel meer aow-ers die een hoog pen sioen hebben en er zo over den ken. Eigenlijk ben ik er zeker van dat die er zijn." gaan ze buiten spelen." Elfriede wil „veel op vakantie" en „me niet met anderens zaken be moeien. Mijn eigen zaken zijn me genoeg." Voor David is de ouder dom nog te ver weg. Hij heeft één grote hobby „dat is voetballen" en hij stelt zich voor tot op hoge leeftijd door te kunnen voet ballen. Kharl houdt Van vissen en fietsen en wil dan ook later van alles gaan doen, maar snapt toch dat hij niet altijd jong en fit blijft:ik huop wel dat ik dat dan allemaal nog kan." Er is één kind in die klas dat zich geen illusies maakt en voor wie oud worden niets anders inhoudt dan het einde. Dat is Michel, die filosofeert over de eeuwige kringloop van het leven: „Als ik oud word. dan ga ik dood en mijn kleinkinderen krijgen ook weer kinderen en zo gaat het steeds maar door." Behalve trots op zijn paard Bowa- ter is de Londcnse bereden politie man Roy Mills ook bijster ingeno men met zijn nieuwe hoofddeksel: een jockey-achtige pet van fi berglas die de oude, zachte petten van Londens bereden politie sinds kort vervangt. Politiemannen te paard blijken, athans in de Britse hoofdstad, nog wel eens van hun rijdier te vallen en dat kwam met de oude pet hard aan, harder in elk geval dan de gemiddelde poli- tieschedcl kon verdragen. Het ls alweer een hele tijd gele den, dat de heer E. J. v. d. Molen uit-het Groningse Ulrum in dit hoekje vertelde, hoe jammer hij hoofd van een christelijke lage re school het vond dat de oude liederen las „scheepje onder Je zus' hoede" en „daar ruist langs de wolken" zo weinig meer op scholen, verenigingen en in het gezin gezongen worden. Om te voorkomen dat deze en oude va derlandse liedjes helemaal in het vergeetboek zouden raken, stelde hij toen voor om ze in een boekje te verzamelen. Wie er eentje wist die er zeker in moest, mocht het zeggen. Sindsdien heeft hij zo'n honderd vijftig reacties gehad van mensen die samen wel vijfduizend titels noemden. En nu is het zo ver: het boekje staat op stapel. Zo gauw de heer Van der Molen ongeveer weet hoeveel mensen het willen hebben, kan het gedrukt worden. Het wordt een boekje met tachtig liederen 45 christelijke. 18 va derlandse en nog 17 gewoon leuke liedjes die in grote, duidelijke letter gedrukt worden, zonder muziek overigens. Het gaat om en nabij de vier gulden kosten, maar de exacte prijs kan pas worden vastgesteld als bekend is, hoe groot de oplaag moet worden. Wie belangstelling heeft, kan de heer Van der Molen 's avonds tussen half zeven en half acht bellen: 05956-1246. Of een kaartje sturen naar zijn adres: Asingastraat 30, Ulrum (Gr.). Het radio weerbericht voor gistermiddag klonk niet al te optimistisch. Er zou een koufrontpassage met regen op het programma staan. Ge lukkig liep het met een sisser af, althans in mijn woonplaats. Het front pas seerde blank en werd gevolgd door brede opklaringen, jnet daartussendoor wat Hol landse stapelwolkjes, voort gejaagd door een stormachti ge zuidwester, die 's avonds uitzonderlijk snel was gaan liggen. Het was een staaltje herfstweer op z'n best, vooral ook vanwege de temperatuur die bijna nazomerse allures had. Maxima in Zuid- Limburg 22 graden. 20 gra den in Utrecht, 19 graden Rotterdam, Amsterdam en Vlissingen, 18 graden in het noorden. In Duitsland was het complet zomer met veel zon mee onder invloed van een Zwitsers hogedrukge- bied, waarvan het centrum gisteravond met 1025 milli bar bij Locarno lag en nog toenam. Keulen en Stuttgart bereikten 24 graden, Neuren berg, Magdenburg en Salzburg 23, een station in het westen van Hongarije 24 en Ljubljana in Noordwest- Joegoslavië 23 graden, een even hoge uitslag als Teneri- fe op de Canarische eilanden. Een hersftwandeling in ons land achter het koufront was een waar gertoegen. Van het bosgeruis ging een sterke rustgevende werking uit, zo als dat 's zomers ook de bran ding weet te bewerkstelligen. En al dat moois was nota bene te danken aan een golfstoring. die in de ochten duren 12 tot 18 mm regen aan de Engelse zuidkust had los gelaten. maar die uitdiepend zo snel naar de kust van Zuidwest-Noorwegen toeschoot (om 16.00 uur bij Esbjerg) meegenomen door een straalstroming van ruim 200 km per uur uit het west- zuidwesten. dat er langs het verdere deel van de depres- siebaan veel minder water viel. Zo zie je maar weer eens wat depressies in de goeie hoek, voor ons boven het oos telijk deel van de oceaan en de Britse Eilanden, te bieden hebben. Koudere lucht achter de fronten krijgt in deze fase geen gelegenheid zich met westelijke winden goed te ontplooien, want telkens na dert er vanuit de Golf van Biskaje een nieuwe loot uit het broedgebied ten noorden van de Azoren. Gevolg: in de loop van vandaag al weer meer bewolking gevolgd door nattigheid. De temperatuur zal gedurende het hele week end goed in vorm blijven vooral tijdens opklaringen die beslist te verwachten zijn. De neiging tot hogere baro meterstanden boven het con tinent zal verder tot gevolg hebben, dat de fronten bij ons minder nattigheid kun nen afleveren dan de afgelo pen dagen het geval was. De Engelse verwachting voor oktober meldt, dat er in de rest van de maand veelal ge stoord weer zal zijn met lage re temperaturen in de tweede helft van de maand, althans vergeleken met de normale waarden meer sneeuw dan normaal in Schotland. Vooral de zuidelijke gebieden van Engeland zullen natter zijn dan normaal en er wordt ook meer mist dan gewoonlijk verwacht. 'de voor Nederlandse begrip pen uitzonderlijk grote ha- gelkei van Putten (één brok die naar schatting een kilo gram woog) zal zaterdaga vond worden getoond in Weer-woord, onderdeel van NCRV's tv-rubriek Hier en Nu. die om 22.25 uur begint op het tweede net. In september zijn de volgen de neerslagverschillen per re gio vastgesteld: Appelscha 31. Arnhem 39, Nijmegen 42. Musselkanaal 45, Eist 47, Ten Post 52, Ede 57, Uithulzer- Amtierdam li, bcw De Bill onbew Deelrn half bcw Krldr onbew Eindhoven huif bcw Den Helder li. bcw Hld li bcw Twente li bcw Vlltdingen li bcw Zd I.imburg rw bcw Aberdeen rw bcw Athene onbew Barcelona h bew Bordeaux onbew Bruaw-I li bcw F rank fort h bcw Oenévr onbew Helsinki Nopenhagen onbew Ln«abon regen meede, Ulrum en Emmen 58. Texel 59. Kampereiland 65. Wagenborgen 66. Sideburen en Almkerk 67. Baflo 68. Mar ken 78, Vlissingen 79, Herwij nen en Oostkapelle 80. Sche- veningen 84. Maastricht 86. Fijnaard 87. Zwijndrecht 95. Oud-Beijerland 97. Bussum en Roosendaal 98, Lemmer 109. Zierikzee 116 en Santpoort 119 mm regen neerslag. Luxemburg Madrid litanboel li bcw Hoogwater zaterdag 9 oktober VHasingen 2 28 14 31 HaringvlleUluttcn 2 39-14 58. Rotter dam 4 35-16 36. Schevenlngen 3 38-15 55. IJmul- den 4 11-16 28. Den Helder 8 25-20 27. HarUngeo 10 32-22 49, Delfzijl 0 28-12.33

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5