DE OUDE MAN
DE TAJGA
FILMPREMIÈRES VAN DEZE WEEK
ÉJ|J|
Alle ouwe jongens in een vliegmasjien
Kwalijk onderwerp
Dolle pret in het Wilde Westen
Asterix verovert Rome
Prolongaties
en reprises
sportieve
VRIJDAG 8 OKTOBER 1976
FILM/BINNENLAND
TROUW/KWARTET 13
door W. Wielek-Berg
Met smaak.
Zonder franje
Japanse regisseur Akira Kurosa
wa, die tot de oude garde behoort
(hij werd geboren in 1910), in Japan
tot de Westers georiënteerde regis
seurs wordt gerekend (onder andere
omdat hij gejapaniseerde verfilmin-
en heeft gemaakt van Dosto-
jewski's „De Idioot" en Shakespea-
es „Macbeth") en in Nederland het
neest bekend werd door zijn „Ras-
Jomon", is voor zijn laatste film
.Dersoe Oezala" naar Rusland
gereisd.
I Hij trok diep de tajga(naaldwouden-
Igrilled) in en werd geobsedeerd door
V het wrede klimaat en de woeste na-
1 li tuur. die spelen in „Dersoe Oezala"
(gebaseerd op het autobiografische
wrk van W. K. Arsenjef) de hoofd
ei Daardoor krijgt de film, ondanks
e Japanse regisseur, een uitgespro-
en Russische signatuur: de Russen
ten in hun films de natuur vaak
Ti duchtig woordje meespreken,
ren wonder als je er zo dikwijls zo
ardhandig mee wordt geconfron-
terd.
>ersoe Oezala speelt omstreeks de
tuwwisseling. Kapitein Arsenjew
krijgt opdracht met een peloton sol
daten een nog onbekend gebied te
verkennen en in kaart te brengen.
Hij ontmoet de oude Mongoolse ja
ger Dersoe Oezala die op zijn krom
me benen helemaal alleen door de
wouden zwerft, kind noch kraai
heeft maar in zijn gebied elk mens,
elk dier en elk spoor kent. Hij is een
ideale gids en hij redt de kapitein,
die zijn vriend wordt, een paar maal
het leven.
De vriendschap wordt nog hechter
als Arsenjef na een afwezigheid van
een paar jaar naar Oezala's land te
rugkeert. Ze beleven een gelukkige
herfst, maar Oezala wordt onzeker
als hij een tijger heeft gedood: de
bosgeest zal hem dat niet vergeven.
Hij verliest zijn gezichtsvermogen,
gaat in Arsenjefs huis wonen, wordt
daar diep ongelukkig en keert terug
naar de bossen waar hij zijn eigen
dood vindt. Voor wie op goedkope
sensatie uit is, heeft „Dersoe Oezala"
weinig te bieden: het is een gedragen
werk met betrekkelijk weinig hande
ling.
Maar daarmee wil niet gezegd zijn.
dat het geen spannende film is. Het
landschap met zijn dichte wouden,
barre ijsvlakten en sombere moeras
sen in de winter en plotseling uit
barstende feërieke bloemenpracht in
de zomer, straalt, gezien door de
ogen van de regisseur, een fascine
rende kracht uit, die allengs de
toeschouwer in zijn ban dwingt. En
Maksim Moenzoek is een prachtige
Dersoe Oezala, vol waardigheid ook
in zijn ondergang, geheimzinnig,
goed, menselijk en bijkans alwetend,
maar op een zeer geloofwaardige
manier.
Zeer weinig Russische films vinden
hun weg naar Nederland en als zij er
gedraaid worden verdwijnen ze na
korte tijd weer wegens gebrek aan
belangstelling. Het is te hopen dat
het publiek ditmaal anders reageert
dan tot dusver en ervoor zorgt, dat
„Dersoe Oezala' wat langer kan blij
ven. Hij is het ten volle waard: de
intensiteit waarmee hij werd ge
maakt verleent hem een plechtige
schoonheid en indringendheid, die
niet alleen imponeren maar ook
boeien.
Amsterdam- Alhambra I, a.l.
Menige sigaar tooit zich tegenwoordig
met een ongematteerd uiterlijk.
Maar niet elk ongepoederd dekblad her
bergt ook werkelijke en waarachtige kwaliteit.
Gelukkig is er in ieder geval één die zuiver
rookgenot biedt in plaats van modieuze schijn
de Chérie van La Paz.
Een handzame senoritas die geen super
latieven behoeft. Meer dan twintig
kwaliteiten Deli-, .Sumatra-, Havana
en Brazil-tabakken worden lang en
zonder haast gefermenteerd en
dan in juiste proporties samen
gebracht in de karakteristieke
La Paz melange.
Het Java-omblad verdeelt het
aroma gelijkmatig over de volle lengte.
En een ongematteerd, sprekend Java-dckblad
is de kroon op het werk dat volgens de strengste
eisen van het oude ambacht is verricht.
Honderd procent tabak zonder franje.
Daarom is die eerlijke senoritas die Chérie
heet, zo geliefd.
Cigarros Autenticos.
Met dolle pret in het Wilde Westen
weten, gezien hun „Vier Vuisten"-
serie, vooral de Italianen raad
maar de Amerikanen kunnen het
ook, als het zo uit komt. „The
Dutchess and the Dirtwater Fox",
oftewel „De hertogin en de vos uit
Dirtwater" (een zeer intrigerende ti
tel) van regisseur Meivin Frank,
puilt uit van de kolder, de komische
nonsens die er niet in wordt verwerkt
mag geen naam hebben.
De hertogin is een zangeres van lich
te zeden die zich als gouvernante
verhuurt bij een deftig Mormonen-
heer met zes echtgenotes, de vos is
een zwerver en een vrouwenversier
der, die op onwettige wijze een krak
kemikkig koffertje met veertigdui
zend dollar heeft verworven.
Omdat de een de ander het geld af jat
zijn ze onafscheidelijk en wie zal het
verbazen dat het wederzijds ge
scheld en getier uiteindelijk uitloopt
in een soort van liefdesaffaire? Maar
ze zitten niet alleen elkaar achterna,
ze worden ook nog eens achtervolgd
door bankrovers, gokkers en een
amoureuze dronkelap, die ze lelijke
loeren hebben gedraaid.
Na schichtig te hebben meegedanst
op een joodse bruiloft worden ze in
de woestijn aan palen gebonden en
achtergelaten om in de moordende
zon te sterven, maar daar steekt de
hertogin een stokje voor met haar
lorgnet. Zodat ze tenslotte toch nog
met geld en paard en min of meer
heelhuids arriveren in de Mormo-
nenstad.
„The Dutchess and the Dirtwater
Fox" is een film vol bizarre wendin
gen en incidenten, die toch een voor
spelbare loop neemt, want waar zo
onbeschaamd op het publiek wordt
gemikt kan een gelukkig einde niet
uitblijven. Sommige scènes zijn te
lang, maar over het algemeen kun je
er best om lachen. Ooidie Hawn (ge
specialiseerd in malle meiden) en
George Segal, die de hoofdrollen spe
len. maken de indruk dat ze zelf
plezier hebben in wat ze doen en het
geheel is goed voor een gezellig
avondje uit.
Amsterdam-Rembrandtpleintheater,
14 jr.
Trouwe lezers van de avonturen van Asterix en Obelix, kunnen de film
„Asterix verovert Rome" bijna niet overslaan. Voor zover mij bekend is dit
verhaal nog niet in boekvorm uitgegeven. Het gaat om een soort wed
denschap tussen Caesar en dat lastige Gallische dorp. Wanneer 12 bijna niet
te volbrengen opdrachten vervuld worden, dan zal Caesar (althans dat zegt
hij) zijn imperium schenken aan de onoverwinnelijke Galliërs. Het spreekt
vanzelf, dat Asterix en Obelix die 12 opdrachten uit moeten gaan voeren.
Opnieuw een kostelijke tekenfilm, waar kinderen en hun ouders veel plezier
aan kunnen beleven.
Amsterdam City II en Saskia, Groningen Camera en Concerthuis, AL.
and whispers. Film over en met vrou-
*n, oen van de beste van Ingmar Bergman,
gehele week in Camera, Den Haag
faatlinie. Schokkende anti-
JPtrtheidsdocumentaire over onrecht in
l^d-Afrika. 8 okt. Café de Amstelbron.
«hledam; 9 okt. Trefcentrum. Rotterdam;
okt. zaal de Kleiberg, Breda; 13 okt
«gerencentrum Salvador. Zwolle; 14 okt.
oogerencentrum Willem I, Arnhem.
Johnny got his gun. Schokkende anti-oorlogs
antl-medlsche experimentenfilm over een
■"end dode, van Dalton Trumbo. De gehele
*eek in Studio, Amersfoort.
Jit verlorene Ehre der Katharina Blum. Film
vtr Duitse terroristenangst en sensatiepers
»n Volker Schlöndorf en Margarethe von
totta. naar het boek vam Heinrich Böll. De
toele week in Leldsepleln Theater Amster-
en Kriterion, Rotterdam
k Komedianten. Meesterlijke Griekse film
to Theo Angelopoulos over een bewogen
mode ln de geschiedenis die zich weerspie-
"t In de wederwaardigheden van een rei-
toneelgezelschap. 11 okt. Liga '68. Gro
togen.
Bonhcur. Boosaardige idylle van Agnes
«da over de genade van het geluk. De
toele week ln Casino 2. Breda.
om los te lopen. Ontroerende film over
«uwe wegen om krankzinnigen te integre-
to ln de maatschappij, gemaakt door een
*"aan» coUecUef. 8 okt De Paardenstal,
Panbroek
Kégif du jeu. Meesterlijke zedencomedle
to - can Renoir uit 1939, die bij de première
opschudding verwekte. 12 okt. Trou,
13 okt. Filmhuis Terneuzen.
t Lyndon. Prachtige film van meester
Jtoy Kubrick over de vreemde, verre,
wereld van het verleden. De gehele
ln Calypso-Amsterdam. Calypso-
Jam, Calypso-Den Haag. Rembrandt
«ht; Orand-Gronlngen
Laten we het eens over oor
logsfilms hebben (niet over dat ge
schiet aan je kop, dat is een hoofd
stuk apart). Voor mensen die zich
in het gewone leven ai slecht kun
nen oriënteren, zoals ik, zijn zij een
bezoeking want wat is het geval?
Er is sprake van strategie:
manschappen, machines, legeron
derdelen en hele vloten worden van
de ene plek naar de andere gecom
mandeerd want zij moeten elkaar
op een bepaald tijdstip en een be
paalde plaats tegenkomen tenein
de de vijand een slbg toe te brengen
en al dat getrek volgens plan is
voor lui van mijn soort buitenge
meen verwarrend en ronduit slecht
voor moreel en geest, want wij zien
dat plan niet. wij begrijpen het niet
en zullen het nooit begrijpen, ook
al wordt het ons een jaar lang van 's
morgens zeven tot 's avonds negen
geduldig uitgelegd.
Ja, zelfs al worden wij geholpen
door „sensurround" (zoals bij de
film „Midway" het geval is), een
onverhoeds invallend gebrom en
gedaver en getril van de bios
coopstoel dat de directe betrokken
heid bij het gebeuren ten zeerste
schijnt te bevorderen, dan nog kij
ken wij met lege ogen naar het
doek als een gans naar het onweer
(om met Carmiggelt te spreken»,
wij zien soldaten en dingen die zich
met grommende motoren en verbe
ten gezichten herwaarts spoèn en
worden geen cent wijzer.
Ja, en zodoende kan ik u slechts
summier inlichten over „Midway"
Scène uit „Midway".
van Jack Smight want ik moet al
les uit het boekje halen en hoe licht
worden er dan fouten gemaakt, zo
dat je nog verder van huis bent als
lezer zijnde. Het enige wat ik zeker
weet is, dat hij in de Stille Oceaan
speelt in 1942 en dat daar de Japan
se vloot, die het op de Amerikaanse
basis Midway heeft voorzien, on
danks overweldigende overmacht
een vernietigende nederlaag wordt
toegebracht.
En dat er vliegdekmoederschepen
en jagers en bommenwerpers (zeg
ik het goed?) bij betrokken zijn en
dat er stevig wordt gevochten,
maar wel fair en met wederzijds
respect. Het heeft een tijdje ge
duurd voor dat wederzijds respect
mocht, maar nu is het er dan toch:
de Japanners (aangevoerd door een
uitzonderlijk somber ogende Tos-
hiro Mifune) strijden dapper en
gaan waardig ten onder.
En wat ik nog meer weet is, dat
„Midway" een ontiegelijke hoop
geld heeft gekost (ai dat materieel
en die munitie en dan nog „sensur
round", ga maar na) en dat alle
ouwe jongens van Hollywood er in
zitten. Charlton Heston. Henry
Fonda. James Cobum, Glenn Ford,
Hal Holbrook, Robert Mitchum
(die ligt groengeverfd in een zieken
huisbed omdat hij wegens exezeem
het bevel over het een of ander niet
kan voeren), Cliff Robertson, Ro
bert Wagner goedendag.
Oud en grijs zijn zij geworden maar
ferme jongens stoere knapen zijn
ze gebleven en ze salueren als de
beste. In de draaipauzes is er stellig
menige kwinkslag gevallen. En er is
ook nog een interraciale liefdesge
schiedenis tussen een Japans meis
je en een Amerikaanse jongen met
zo'n kortgeknipt oorlogskoppie en
een dikke nek. En er wordt in gevlo
gen dat het een aard heeftal
zou ik u zelfs op de pijnbank niet
kunnen vertellen waarheen.
Amsterdam - Cinema International;
Rotterdam - Arena; Den Haag Me
tropoli-; Utrecht - Catharijne;
Eindhoven Metropole, 14 jr.
Dat technologie van de medistne
wetenschap tot bepaald vreemde
uitwassen kan leiden, is genoegzaam
bekend. Niet voor niets wordt de
laatste jaren een vraagteken ge
plaatst achter onderzoek op het ter
rein van de zogenaamde psycho-
chirurgie en de genetica. Dit soort
onderwerpen kan soms verrassend
goed in een film uit de doeken ge
daan worden. Misschien herinnert U
zich de beangstigend heldere film
„Terminal man." waarin bij wijze
van experiment zo'n psycho-
chirurgische ingreep wordt toege
past op een psychopaat. Een film die
overigens weinig misverstand liet
bestaan over de vraag of dit soort
ingrepen wel mogen. Het antwoord
luidde: neen. Maar hoe is het, wan
neer het gaat om het gebruik van
groeihormonen, waardoor ongebo
ren vruchten ln enkele uren of dagen
jaren ouder kunnen worden. Dat
laatste probleem wordt aangesne
den in de film „Embryo" van Ralph
Nelson. En ln deze film wordt Rock
Hudson los gelaten op ongeboren
kinderen alsof het om niet anders
ging dan een middel om spanning op
te roepen. Bijzonder kwalijk lijkt
me. om een zo betwiste ontwikkeling
in de medische wetenschap om der
wille van de oppervlakkige spanning
in een film te gieten.
Amsterdam Cineac Damrak I, 18 j.
ADVERTENTIE
Een sportieve man
die goed gekleed
wil gaan let op het
Sturka-etiket Hij
vindt het in blazers,
jacks en vlotte kos
tuums. Inderdaad:
sportieve mannen
mode met allure
Informeer: tel. 020-176540
