Geen nieuw argument pro -
of contra kindercommunie
I
Op weg naar éénmansparochies?
l
m
Vandaag
Discussie op gereformeerde synode
Onze adressen:
Drie ton voor Nes Ammim
Zondag 17 oktober:
aandacht voor
werelddiakonaat
öl
Prof. dr. H. G. van Beusekom
(83 jaar) overleden
VOORBIJGANGERS
'KERK
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De verschei
denheid die de laatste jaren In
de gereformeerde kerken ge
groeid is, trad gisteren weer
eens duidelijk aan de dag toen
er in de generale synode ge
praat werd over de vraag of
kinderen en jongeren toegela
ten kunnen worden tot het
avondmaal zonder dat zij belij
denis hebben gedaan.
Officieel mag het niet. Maar toch
zijn er gemeenten waar het gebeurt,
vaak mee door het contact met de
hervormde gemeente, waar men op
dit punt verder is. In nog veel meer
plaatsen leeft de behoefte, maar er
zijn ook tal van gemeenten waar
men de vraag naar kindercommunie
helemaal niet tegen komt.
Waar komt de wens om kinderen en
jongeren aan het avondmaal toe te
laten vandaan, vroeg dr B. Rietveld
uit Den Kaag. Is dat nu een zaak van
sterke opleving van de heilbegeerte
bij ouders en kinderen? Of heeft het
toch Iets te maken met de tijd waa
rin wij leven? Komt het toch ergens
voort, en dr Rietveld aarzelde om dit
te zeggen, uit de sterke consumptie
drang waarbij men zich de tijd niet
gunt om iets te laten rijpen? Hij wou
de avondmaalspraktljk dan ook
maar liever laten zoals die nu ls.
Vlak daartegenover stond iemand
ais mevrouw N. H. G. Nederhand-
Busser, diaken uit Bloemendaal: „In
onze gemeente verlangen veel ou
ders ernaar het avondmaal samen
met hun kinderen te vieren. Dat is
toch geen zondig verlangen? Het zijn
niet de slechtste leden. Veel gemeen
ten zien uit naar een besluit van deze
synode".
Voorstellen
De synode had de keus gekregen uit
drie voorstellen. De meerderheid van
Ouderling mevrouw N.H.G. Ne-
derhand-Busser
het studiedeputaatschap adviseerde
de plaatselijke kerken de vrijheid te
geven onder bepaalde voorwaarden
kinderen tot het avondmaal toe te
laten. De minderheid wilde handha
ving van de huidige praktijk: alleen
avondmaal na belijdenis des geloofs.
De commissie van rapport uit de
synode was ook niet tot eenstemmig
heid gekomen en pleitte voor uitstel
van de beslissing en nieuwe studie.
Nieuwe argumenten pro en contra de
kindercommunie werden in de dis
cussie nauwelijks aangedragen. De
commissie stelde voor na te gaan hoe
groot de behoefte aan kindercom
munie in het land nu eigenlijk is.
Maar voor- en tegenstanders waren
het er gisteren over eens dat die
behoefte wel niet groot zal zijn. Maar
dat mag voor de synode nooit maat
staf zijn, betoogde voorstander ds B.
J. Aalbers uit Geldrop. Wij zitten nog
in een heel proces van toegroeien
UIT
VAN LEZERS
Nederland-DDR
Paul de Groot suggereert (volgens
Trouw van 23 september) dat afge
scheiden CPN-ers zo ln de Vereni
ging Nederland-DDR zouden zijn
geïnfiltreerd, dat deze „louche figu
ren" de leiding in handen zouden
hebben gekregen. Dat lukt ze nooit!
En dat is een geluk want van een
communistische infiltratie ben ik be
paald niet gescharmeerd. We leggen
bij de aanmelding als lid van de
vereniging echter geen beperkingen
in de weg, iedereen kan lid worden.
Zelf katholiek en overtuigd anti
revolutionair, heb ik als een van de
oprichters de ontwikkeling van deze
vereniging vanaf het begin meege
maakt. Ik ben lid van het hoofdbe
stuur. In de leiding zijn allerlei stro
mingen vertegenwoordigd, te weten:
socialisten, christenen en nlet-
partljgebonden leden. Een niet on
aanzienlijk aantal van onze leden
bestaat uit gematigde christenen en
liberalen alsmede partijlozen die het
de moeite waard vinden lid van een
vereniging als de onze te zijn.
Waarom? We zijn niet van marxis
tische propaganda gediend (de ver
eniging doet niet aan enige vorm van
partijpolitiek). Wel omdat er be
langstelling bestaat voor hoe men in
dat nog te weinig bekende andere
Duitsland leeft, meer van de kerk
daar wil weten evenals van het evan
gelische engagement van de christe
nen. Doel van de vereniging is het
verschaffen van objectieve eerlijke
informatie over de DDR aan de hand
van ervaringen die Nederlanders al
daar opgedaan hebben waarbij ze
vertellen wat hun wel en niet is be
vallen.
Kort», duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Nijmegen
J. W. A. D. ten Holt
Rosemary Brown (4)
Er Is zoveel tussen hemel en aarde
dat we met ons menselijk verstand
AMSTERDAM
Postbus 859.
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Tele* 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
Patkshaat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel 05200-17030
in de verste verte niet kunnen be
grijpen. Iets dat we na ons leven
zullen leren verstaan. De heer Van
Woerden lijkt me wel zeer zelfbe
wust om zo maar eventjes vast te
stellen dat met betrekking tot Rose
mary Brown de Satan aan het werk
is. Ik dacht dat voorzichtigheid van
oordeel geen kwaad kon.
Vasseveld
Mien Wamsteelter- Tuinstrma
kruis
De kerkeraad var. de gereformeerde
kerk (vrijgemaakt) te Hasselt heeft
besloten het geschenk van de archi
tect en de aannemers van het nieu
we kerkgebouw niet te aanvaarden.
Het ging om een kruis aan de voor
gevel! Motief: vrees dat de indruk
gewekt zou worden dat men meteen
rooms katholieke kerk te doen zou
hebben..Hoe is het mogelijk in
1976, een dergelijk standpunt in te
nemen? En die noemen zich dan
„vrijgemaaktWaarvan? Thuis heb
ik een originele statenbijbel. Op de
eerste pagina staat afgebeeld
een. crucifix! Kunt u wisselen in
Hasselt?
Oostburg K. H. M. van den Berg
Samen op weg
Totdat de Reformatie kwam. was er
één kerk, die zich de alleenzaligma
kende noemde. Paus en bisschop
pen maakten de dienst uit. De leek
had alleen maar te slikken. Geluk
kig ontstonden er kerken. Kuyper
sprak dan ook van pluriformiteit der
kerken. Wanneer Jezus in het hoge
priesterlijk gebed om eenheid bidt.
dan heeft Hij het over gelovigen en
niet een instituut. Alle ware gelovi
gen zijn in wezen één. Gelukkig is de
kerkelijke verdeelheid niet de ergste
zonde, van onze tijd. De ergste zon
de van alle tijden is ONGELOOF.
Daarom ls de opkomst van het com
munisme te danken aan het feit, dat
de kerk in leer en leven niet deed
wat Jezus Christus geboden had.
Een Evangelist bracht eens een be
zoek aan Fidel Castro in Cuba. De
kern van het gesprek was. dat indien
de Christenen hun grote Leider in
alles zouden hebben nagevolgd, het
communisme nooit tot zo'n grote
macht zou zijn ontplooid.
Dc Bilt Goris v. d. Hoeven
Moed
De heer Ton Hydra schrijft: „Geluk
kig bezitten wij nog politieke leiders
die elke verkrachting van de mense
lijke rechten durven veroordelen."
Het is mogelijk dat deze leiders
wel durven, maar zij doen het niet!
Wanneer wij onze politieke leiders
en onze linkse voorlichters zouden
geloven, dan vindt alleen maar in de
niet-communistische landen een af
schuwelijke onderdrukking plaats.
De heer Hydra spreek van durven.
Durven onderstelt moed. Hoeveel
moed is er nodig om banvloeken te
slingeren naar Zuid-Afrika, naar
Rhodeslé. naar Spanje, naar West-
Dultsland, naar Brazilië, naar Ar
gentinië. naar Chili?
Epte C.G. MEEDERSr.
Dr. B. Rietveld
naar een nieuwe avondmaalsprak
tljk. Geef daarvoor de ruimte.
Hoe komt het dat wij van een
avondmaalsviering zo vaak een on
bevredigend gevoel overhouden?
vroeg prof. dr J. Firet. Omdat wij het
nooit geleerd hebben. En Je kunt het
beste Jong leren, als je nog ontvanke
lijk bent voor het symbool.
Bevel
Dat er wel degelijk een vroom en
legitiem verlangen kan zijn van kin
deren om het avondmaal mee te vie
ren, trok niemand ln twijfel. Ouder
ling D. M. van Elk uit Haastrecht
ging zelfs zo ver dat kinderen vol
gens hem beter in staat zijn te vol
doen aan de voorwaarden die het
oude formulier aan de
avondmaalsganger stelt: berouw
over de zonden, geloof dat Jezus voor
hen gestorven ls en het voornemen
om naar Zijn beeld te leven.
Maar, zei ouderling T. de Ruig uit
Wassenaar: beslissend is toch of
Christus ook aan kinderen bevolen
heeft. Zijn dood te verkondigen.
Want en dat was weer een echt
gereformeerde gedachtengang van
sommige synodeleden als kinder-
communie mèg. möet het ook en
dan zou je kinderen die niet deelne
men moeten vermanen (aldus te
genstander ds E.J. Oomkes uit Uit
huizen).
malistisch. „Het moet een heel ge
wone en blije zaak zijn dat een kind
meegaat om het avondmaal te vie
ren. De beslissing hoort in het gezin
te vallen, niet in een synode", zei hij.
Maar ds Oomkes betwijfelde of het
geestelijk peil van het doorsnee ge
reformeerd gezin nu werkelijk van
dien aard is dat men de beslissing
aan de ouders kan overlaten.
Ouderling K. Jongs ma uit Bolsward
verwachtte al een nieuwe brave-
Hendrikken-mentaliteit: de goede
gezinnen in de kerk zijn die waar
men met zijn allen naar het
avondmaal gaat.
Catechese
Jongerencommunie vereist zorgvul
dige catechetische begeleiding.
Daar hadden sommige synodeleden
hun zorg over: is het op het ogenblik
met de catechisatie wel zo goed?
Daarentegen vertelde diaken me
vrouw B. Groenendijk-Boersma
geestdriftig over de hervormde kin
dercatechese waarmee in het Lucas-
centrum in Utrecht al kinderen van
af zes jaar op het avondmaal worden
voorbereid.
Voorstanders wezen uiteraard op de
samenwerking met de hervormden,
tegenstanders zagen kindercom
munie veel spanning en verdeeld
heid brengen in de eigen gemeente
en wanorde in het kerkverband: de
ene gemeente doet het wel, de ande
re niet. Hoe moet dat met verhui
zing, vroeg ds D.H. Borgers uit Den
Ham, die een heel ander kerktype
zag komen: kun je als je dpopleden
tot het avondmaal toelaat, nog nee
zeggen als ze vervolgens hun kinde
ren willen laten dopen.
En zo had ds Aalbers toch gelijk
toen hij zei dat het probleem niet
ligt bij de kindeken: die kunnen op
hun wijze het avondmaal best be
grijpen, maar bij de volwassenen.
Gezinnen
Ds S. de Vries uit Bennekom vond
de behandeling van de zaak zo for-
Paviljoen in Nes Ammim, dat al gebouwd Is van gelden uit de
Nederlandse actie.
Van een onzer verslaggevers
BUNNIK De landelijke actie
„Huizenplan Nes Ammim" heeft
tot nu toe driehonderdduizend
gulden opgebracht. Dit werd mee
gedeeld tijdens een vergadering
van de landelijke werkgroep in
Bunnik.
Het is de bedoeling, dat de actie
volgend voorjaar wordt afgeslo
ten. Gedacht wordt aan een Nes
Ammim-landdag in mei. De orga
nisatoren hopen, dat het gestelde
doel, 350.000 gulden, dan zal zal
zijn bereikt.
Het huizenplan stSi tte vorig jaar.
De christelijke nederzetting Nes
Ammim in het noorden van Israël
biedt plaats aan ruim honderd
personen. Meerderen willen hel
pen, er is genoeg praktisch en
ideëel werk te doen. maar Nes
Ammim kampt met een chro
nisch tekort aan woonruimte. Om
hierin te voorzien, werd in Neder
land het plan geboren, om de
bouw van vijf „units", plaats bie
dende aan twintig personen, mo
gelijk te maken.
Een succes werd de verkoop van
handdoeken met het embleem
van Nes Ammim (totaal 37.500
stuks) en Nes Ammim-T-shirts.
Het adres van de actie is Vondel
laan 103, Alblasserdam.
Ouderling D.M. van Elk
Hervormden
Dr C.P. van Andel uit Driebergen
die namens de hervormde kerk de
discussie meemaakte, vertelde over
een enquête die in 1973 gehouden is
onder hervormde gemeenten met
kindercommunie. Duidelijk kwam
daar uit dat kindercommunie maar
niet een modeverschijnsel was maar
voortkwam uit een nieuwe beleving
van het avondmaal, een vakere vie
ring en een nieuw theologisch zicht
op de verhouding van Woord en Sa
crament.
De hervormde ervaring was verder
dat de zaak in het algemeen zeer
grondig voorbereid was in de ge
meenten. De catechese was niet in
het nauw gekomen, integendeel,
jongerencommunie had er toe geleid
dat de ouders zich meer betrokken
voelden bij de catechese van hun
kinderen.
Dr. Van Andel drong er op aan dat
de hervormde en gereformeerde sy
nodes him besluiten op elkaar zou
den afstemmen. In de hervormde
kerk groeit het toe naar een overla
ten aan de plaatselijke gemeente.
Voor eenheid in het kerkverband is
eenvormigheid niet nodig, aldus dr.
van Andel.
Nadat de deputaten nog uitvoerig
aan het woord geweest waren, kwam
de synode gisteravond niet meer tot
een besluit. Vandaag zal na beraad
tussen de indieners van de diverse
voorstellen en amendementen ge
stemd worden. De meeste kans
maakt het commissie-voorstel, gea
mendeerd door prof. dr. J. Plomp.
Volgens dit voorstel zou de synode
besluiten het oordeel van de plaatse
lijke kerken te vragen en opnieuw
deputaten te benoemen om de zaak
te bestuderen.
Zijn jaarredes genoten faam door de
manier waarop hij de vragen van de
kerk, inclusief de geldelijke proble
men, niet losmaakte van de vragen
in het maatschappelijk leven. Mede
door zijn optreden is het beeld van
grimmig-zuinige kerkvoogd verdwe
nen: prof. Van Beusekom bracht
steeds naar voren dat de arbeid der
kerkvoogden er op gericht is om de
kerk van Christus mee te helpen
bouwe. Prof. Van Beusekom heeft de
hervormde kerk ook gediend door
zijn voorzitterschap van de bouw-en
restauratiecommissie der synode.
Tevens was hij actief in de CHU.
Reeds vóór de oorlog deed de heer
Vvan Beusekom zich kennen als ie
mand die de vraagstukken van kerk
en samenleving ter harte gaan. Zijn
loopbaan als bouwkundige wijst ook
DEN HAAG De hervormde en
gereformeerde kerken in Nederland
zullen op zondag 17 oktober voor de
tweede keer dit Jaar speciale aan
dacht besteden aan het werelddiako
naat. In vele gemeenten wordt er
dan gecollecteerd, maar ook in pre
diking en gebed komt de nood in de
wereld en het antwoord van het
evangelie daarop aan de orde.
Vanuit de hervormde kerk hebben
de generale diakonale raad en de
sectie internationale hulpverlening
gevraagd om een extra inspanning
van de gemeenten en van de ge
meenteleden persoonlijk, omdat het
voor dit Jaar begrote bedrag van vier
miljoen gulden nog lang niet is be
reikt. Het hervormd werelddiako
naat heeft een speciaal nummer van
„Globaal" uitgegeven voor deze zon
dag, geschikt voor verspreiding op
grote schaal.
DEN HAAG Over tien tot twaalf jaar zijn er voor de achttien
honderd r.-k. parochies in ons land nog maar ruim tweeduizend
priesters beschikbaar. Nu zijn er reeds ongeveer duizend een-
mansparochies. Aldus het Kaski, instituut voor sociaal-religieus
onderzoek, in een rapport over het bestand aan priesters en
pastorale werkers en werksters.
Thans werken er 2878 priesters in de
parochies. Hun aantal vermindert
jaarlijks met ongeveer tachtig.
Vereenzaming en lichamelijk ver-
kommeren kan het gevolg zijn, wan
neer een pastor de parochie zonder
medepriesters moet runnen. Vroeger
was dit volgens het Kaski een min
der groot probleem, omdat de pas
toor meer geïntegreerd was in de
kleine gemeenschap waarover hij ge
steld was. Bovendien werd er door
gaans in de pastorie een „normaal"
huishouden gevoerd, met één en niet
zelden twee gedienstige vrouwen. Nu
is er hooguit enkele uren per dag
huishoudelijke hulp. Een ander na
deel is. dat de pastor alles moet
doen, zonder overal geschikt voor te
zijn.
Deze problemen worden enigszins
overwonnen door teamvorming in
wonen en werken, door een groeiend
lekenkader en de medewerking van
pastorale werkers.
Leeftijd
In de zeven Nederlandse r.-k. bis
dommen zijn 4008 priesters actief
pastoraal bezig. Van hen is 60 pro
cent seculier priester (wereldheer) en
40 procent regulier priester (lid van
een religieuze orde of congregatie).
In de bisdommen Groningen en Rot
terdam is het aantal regulieren het
hoogst: ruim 48 procent. In het bis
dom Den Bosch werken 919 reguliere
priesters, een vierde van het totaal
dat in Nederland in dienst is van een
bisdom.
De gemiddelde leeftijd van de actie
ve priesters is ruim 51 jaar. Ruim 40
procent is 55 Jaar of ouder. De mid
dengroep (40-54 Jaar) telt bijna 40
procent. Slechts 15,6 procent zit ln
de categorie beneden de 40 jaar (623
personen). 700 personen te weinig
om van een evenwichtige leeftijds
opbouw te kunnen spreken.
De traditionele pastorale taken zoals
parochiewerk en godsdienstlessen
worden voor het merendeel door se
culiere priesters vervuld, terwijl de
regulieren in de meerderheid zijn in
de meer bijzondere pastoraatsvor-
men zoals bejaardenpastoraat, zie
kenhuispastoraat, categorale ziel
zorg.
Van de 218 moderatoren en
godsdienstleraren is het aantal
-<
priesters van 55 Jaar en ouder zeer
gering. Het Kaski vraagt zich af wel
ke maatregelen er worden genomen
om het teruglopend bestand aan
priester-godsdienstleraren op te
vangen.
Bijna 40 procent van alle bejaarden
pastores (124) is ouder dan 65 jaar en
80 procent 55 jaar of ouder. Volgens
het Kaski liggen op dit terrein goede
mogelijkheden voor pastorale
werkers.
Ook in de groep ziekenhuispastores
(215) is de groep van 55 jaar en ouder
(ruim 45 procent) oververtegenwoor
digd, terwijl de diocesane diensten
en de categoriale zielzorg vrij sterk
uit de groep van middelbare leeftijd
worden gerecruteerd.
Thans heeft de basispastor gemid
deld de zorg voor 1706 katholieken,
terwijl de gemiddelde parochie 2709
leden telt.
Werkers
Op de onderzoekdatum (1 Jan. 1976
voor Haarlem en Rotterdam; voor
overige bisdommen zijn de cijfers
een jaar ouder) werkten er in de
zeven bisdommen in totaal 154 door
de bisschop van het desbetreffende
diocees benoemde pastorale werkers
en werksters. Roermond telde er 6,
Breda 8. Groningen 9, Rotterdam 23.
Haarlem 27, Utrecht 40 en Den
Bosch 41. Exacte cijfers waren niet
verkrijgbaar, zodat er per bisdom
verschillen van hooguit 3 personen
mogelijk zijn. De meesten zijn
werkzaam in het basispastoraat (84),
de katechese (32) en de diocesane
centra (13). Vergeleken bij de pries
ters zijn zij Jong. 41,6 procent is bene
den de 40.
Van een verslaggever
HILVERSUM 8 Op 83-jarige leeftijd is te Hilversum overleden
prof. dr. ir. H. G. van Beusekom, een man die in het kerkelijk
leven vooral bekendheid kreeg door de leiding welke hij vele
jaren heeft gegeven aan de vereniging van hervormde kerkvoog
dijen.
op een grote betrokkenheid met het
maatschappelijk en culturele leven.
Hij begint zijn carrière in 1920 bij de
hoofdinspectie voor de volkshuisves
ting. Na de oorlog was hij hoofd van
de afdeling stedebouw en sociaal-
economisch onderzoek bij het minis
terie van wederopbouw en
volkshuisvesting; later werd hij advi
seur van de minisater tot hij in 1958
met pensioen ging. Ook na zijp pen
sionering zette hij zich in voor de
woningbouw.
Prof. Van Beusekom was lid van tal
van commissies en instellingen en
heeft zeer veel geschreven in tal bla
den. Hij heeft al zeer vroeg onder
kend dat een van de meest wezenlij
ke behoeften van de mens is het
wonen in een behoorlijk huis (zijn
proefschrift uit 1920 droeg de titel;
„beschouwingen over de wo
ningnood".) Van 1948 tot 1963 was hij
buitengewoon hoogleraar te Delft.
TELEVISIE
Vijf en twintig Jaar televisie mag
minder een reden zijn om daaraan
gelden van de gemeenschap te ver
smijten, het is wel iets dat ons aan 't
denken mag zetten. Wat hebben we
met dit medium gedaan? Laatst
werd voor Radio Stad (Amsterdam)
aan een forum de vraag voorgelegd
of je nu nog van een „beeldreligie,"
zoals tien jaar geleden, kunt spre
ken. De meningen liepen uiteen.
Sommigen meenden die vraag be
vestigend te moetnen beantwoor
den, anderen wezen op de houding
van veel Jongeren die geen televisie
in huis willen hebben omdat ze wil
len blijven leven. Vooral dit laatste
zou ons aan 't denken kunnen zet
ten. Niemand zal kunnen ontkennen
dat er door de televisie veel tot
stand gebracht is. Er is een massa
informatie over onze mondiale sa
menleving op verantwoorde wijze
doorgegeven. Velen zijn er door
gefnspireerd om aan de gang te
gaan, voor verdrukten op te komen
en geen genoegen te nemen met het
voortduren van de schrijnende te
genstelling tussen het arme zuiden
en het rijke noorden. Velen hebben
gehoopt op dit medium ten aanzien
van het verkondigen van het evan
gelie. Men kan zich afvragen of die
hoop vervuld is. Het beeld van kerk
en christendom dat ik niet gelijk
stel met het evangelie is nog
steeds een hachelijke zaak. Wat de
één aandraagt om mensen bij kerk
en evangelie te betrekken lijkt de
ander wel meteen weer grondig te
willen afbreken door vooral aan te
tonen dat er niets veranderd is en
ook niets veranderen mag. Wel
wordt steeds duidelijker dat wie wil
weten wat de kerk kan betekenen
zelf op zoek en aan 't werk moet
gaan. Het is ook de vraag of het
diepste van het evangelie door dit
medium doorgegeven kan worden.
Is het geen mond-op-mond
beademing? En intussen beslaan de
programma's van het onbenul een
steeds groter ruimte van het
beeldscherm. Soms denk ik: maar
goed ook, meerderen zullen zich
kunnen troosten met de gedachte
dat ze zelden iets missen.
Gesprekken over geloof en leven:
hoe zet je dat op? Over de opzet van
kringwerk, zaterdag 9 oktober half
elf tot kwart voor vijf, Toerustings
centrum te Leusden (tel. 033-43244).
Pastorale zorg aan onze school
jeugd. Voor chr. geref. ambtsdragers
en leerkrachten, zaterdag 9 oktober
half elf in de Ichthuskerk, Grote
Haag 54, Amersfoort.
Weekend met dichters en mensen,
die van gedichten houden, 9-10 okto
ber, Den Alerdinck, Laag Zuthem
(tel. 05290-541).
Nieuwe religies vlucht uit de
werkelijkheid? Vijf openbare
avondcolleges van de hogeschool
voor theologie en pastoraat te Heer
len op 7 oktober en de vier volgende
donderdagen. Sprekers: dom Tho-
lens, prof. DR. O. Steggink, dr. W.
Smet, dr. W. Berger, dr. J. Lescrau-
waet.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te IJsselmuiden en Vee-
nendaal: M. Verduin te Brakel; te
Apeldoorn (bijz. werkz. vrijz.-herv.):
J. A. Labrie te Havelte; te 's-
Gravenzande: K. Ooms te Arnhem;
te Sneek: B. Jager te Roden.
Aangenomen naar Doorn: F. v. d.
Sluis te Nieuw Beyerland; naar
Eindhoven: J. C. Nennie te Zaan
dam; naar Losser: L. de Ru te
Amsterdam; naar De Bilt: G. H.
Duyvendak te Eist.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Lier: H. Lijesen te Rot
terdam: te Aalten: M. M. den Hollan
der te Mariënberg.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Zutphen: P. F. Lameris
te Biija-Holwerd; te Appingedam: J.
Borgdorff, kand. te Zwijndrecht; te
's-Hertogenbosch: M. Brandes te
Ermelo.
Aangenomen naar Den Helder: W.
Woudt te Vrouwenpolder, die be
dankte voor Oostelijk Flevoland en
Gorlnchem i.c.m. Langerak.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Woerden en Nijmegen:
A. K. Wallet, kand. te Apeldoorn; te
Groningen: J. Plantinga te Dronten.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te 's-Gravenzande: A. Hof
man te Scheveningen.
Kardinaal Kim
Een rechtbank in Seoel heeft het
verzoek van kardinaal Kim Soo
Hwan, de r.k. primaat van Zuid-
Korea, om te mogen helpen bij de
verdediging van de dissidente dich
ter Kim Tsji Ha. afgewezen. De dich
ter Kim, die bekend is geworden
door zijn spotgedichten op de cor
ruptie. staat terecht omdat hij een
Noordkoreaanse beschuldiging zou
onderschrijven, dat een groep linkse
opposanten van het Zuidkoreaanse
bewind zou zijn gemarteld en be
recht op grond van verzonnen aan
klachten. Volgens de rechtbank is de
hulp van de kardinaal niet nodig, j
omdat de verdedigers van Kim hun j
werk goed doen.
In een interview met het Franse tijd
schrift „Informations Catholiques
Internationales" heeft kardinaal
Kim gezegd, dat Zuid-Korea geen
goed alternatief heeft voor het auto
ritaire bewind van president Park.
Het heengaan van Park zou het land
in de chaos storten. De enige vrede
lievende oplossing voor Zuid-Korea
ziet Kim daarin, dat de regering
Park zichzelf hervormt. De kerk in
Zuid-Korea is in traditionele zin vrij.
maar wordt beknot in haar maat
schappelijk engagement. Kim zou
een dialoog tussen regering en kerk
willen, maar de moeilijkheid is. „dat
de regering alleen maar een dialoog
wil, wanneer wij van tevoren haar in
alles gelijk geven."
