Waarom praat de
gereformeerde bond
nu opeens anders?
,,Mens te centraal in
christelij k onderwij s"
Uit de kerkbladen
Drs. K. Exalto pleit
voor theocratie
Vandaag
Mgr. Ernst leidt
nu Pax Christi
Prof. Herman Ridderbos vraagt:
Koreaanse gemeente
bij vrijgemaakten
Paus niet tevreden
over Argentinië
Hervormde mannenbondsdag
VOORBIJGANGERS
Onze adressen:
Kerk, waar
de staat
alles regelt
MAANDAG 4 OKTOBER 1976
KERK/BINNENLAND
TROUW/KWARTET 2
(Van een onzer verslaggevers
KAMPEN Prof. dr. Herman Ridderbos Is niet tevreden met de nadere toelichting, die ir. J. van
der Graaf gegeven heeft op de verklaring van de gereformeerde bond ten aanzien van de pogingen
om tot eenheid te komen van de hervormde en de gereformeerde kerken.
Gelijk bekend is deze verklaring,
waarin de gereformeerde bond een
samengaan van belde kerken onder
de huidige omstandigheden afwees,
bulten de bond zelf slecht gevallen.
Ze werd betiteld als een „schot voor
de boeg" voor de gezamenlijke ver
gadering van de beide synoden. In
een reactie op de kritiek schreef ir.
Van der Graaf, dat de gereformeerde
bond bereid Is tot een diep en eerlijk
gesprek. Over de reactie van Ir. Van
der Graal en de toon, waarin zij
gesteld is. schrijft prof. Ridderbos nu
in het Gereformeerd Weekblad:
Waarom kan na de vergadering van
beide 8ynodes zo anders geschreven
worden dan in de „Verklaring" vóór
de 8ynode. Thans moeten wij, prof.
Runla en ik (en dat geldt dan natuur
lijk niet enkel ons persoonlijk) „ui
terst serieus" genomen worden. In
de Verklaringen lagen wij, als mede
verantwoordelijk voor het eenparig
geloofsgetuigenis (de „proeve en
aan het onderwijs aan de Theol. Ho
geschool. nog onder het algemene
doemvonnis van „de vrijzinnigheid
in oude en nieuwe vormen". Thans
wordt gezegd, dat de GB en wij in
een situatie zijn gekomen, waarin
we, meer dan voorheen, met elkaar
te maken hebben en krijgen en als
zonen van Hoedemaker en Kuyper
elkaar nader moeten spreken. Maar
in de Verklaring stond, dat wat er
vroeger dan nog in ons te prijzen
geweest mocht zijn wij thans weinig
of geen binding aan de belijdenis
meer kennen en derhalve een ernsti
ge bedreiging vormen voor wat er in
de Herv. Kerk nog aan confessioneel
leven te vinden is. Thans geldt het:
„Samen zijn wij afgeweken, samen
zijn we onnut geworden," wordt een
eerlijk en diepgaand gesprek met
ons begeerd, in een gemeenschappe
lijke „worsteling" om de waarheid.
Maar vóór de Synode was er maar
één waarschuwing: hoed u voor het
samen met de gereformeerden!
Men kan zich er natuurlijk over ver
heugen. dat het van de kant van de
GD ook nog anders kan; broederllj-
ker, minder aanmatigend en keur
meesterachtig, met meer begrip voor
de situatie als een .worsteling" om de
waarheid en niet slechts als een de
sertie van de waarheid. Nu. ik wil mij
daarover ook wel verheugen, maar
vraag toch: waarom nu zo anders
dan nauwelijks drie weken geleden?
Is het mijn „boze hart" of is het een
Juiste diagnose als ik geneigd ben te
antwoorden: omdat nu na de Syno
de, het gevaar van het samen op weg
voorlopig weer geweken schijnt en
men weer vrijblijvend met elkaar
samen om de tafel kan zitten."
Tot zover prof. Ridderbos.
Op de gemeenschappelijke vergadering van de hervormde en de gereformeerde synode sprak ook de hervorm-016de
gereformeerde-bondspredikant H. Binnekamp uit Maarssen (foto). Hij was ook niet geheel gelukkig met de toon van de
verklaring van het hoofdbestuur van de gereformeerde bond in de hervormde kerk. Geheel rechts-beneden op de foto de
gereformeerde ds. F. Dijkstra uit Tzum.
Van een onzer verslaggevers.
UTRECHT Christenen kunnen er onmogelijk vrede mee
hebben, dat God buiten het publieke leven wordt gehouden. Een
volledige neutralisering van het openbare leven is voor hen
moeilijk aanvaardbaar. De christelijke religie wil naar haar aard
een totale greep op het totale leven. Zij laat zich niet terugdrin
gen in de binnenkamer alleen. Dit zei drs. K. Exalto zaterdag in
een pleidooi voor de theocratie op de jaarvergadering van de
vereniging „Protestants Nederland".
Theocratie Is geen regeringsstelsel
naast democratie, aristocratie, mo
narchie. aldus drs. Exalto. Wie zo
redeneert, zet haar in de rij van men
selijke ideologieën. TheocraUe is
verkondiging, eis van het Woord
Gods en zo ook belijdenis en leer van
de kerk. Voorzover de kerk er een
politieke prediking op nahoudt,
heeft die de theocratie tot inhoud.
De kerk dient overheid en volk de
rechten Gods voor te houden. Daar
om mag men van de theocratie niet
afzien, ook niet al schijnt zij niet
gerealiseerd te kunnen worden. Heel
Oods wet vindt onder de mensen
maar een zeer gedeeltelijke vervul
ling. zo is het ook met de theocratie,
aldus drs. Exalto.
De Hasseltse predikant ging vooral
in op de theocratische gedachten
TORONTO De Canadese gerefor
meerde kerken (de Canadese zuster
kerken van de gereformeerde ker
ken (vrijgemaakt) in Nederland)
krijgen er een Koreaanse gemeente
bij. De Koreaanse presbyteriaanse
kerk in Toronto heeft aansluiting bij
het kerkverband gevraagd. De clas
sis Ontario-Noord heeft in principe
besloten, dit verzoek in te willigen.
De Koreaanse gemeente bestaat uit
immigranten uit Korea en had tot
qu toe geen enkele band met enige
kerk. Predikant is ds Y. C. Kim. De
gemeente is bereid, de belijdenisge
schriften en de kerkorde van de Ca
nadese gereformeerde kerken te
aanvaarden, maar wil wel haar eigen
culturele identiteit bewaren De
meeste leden spreken uitsluitend
Koreaans.
van Calvijn. Deze kerkhervormer
heeft zich niet willen vastleggen op
een bepaalde regeringsvorm. Drs.
Exalto achtte de moderne democra
tie. louter als staatsvorm, niet met
de theocratie in strijd. Maar als ideo
logie van de volstrekte soevereiniteit
van het volk is de democraUe onver
enigbaar met de theocratie, die de
soevereiniteit Gods belijdt. Daarom
pleitte drs. Exalto voor
grondwetswijziging in de geest van
Hoedemaker. Maar ook zonder dat
moet de regering worden aangespro
ken op haar verantwoordelijkheid
jegens God. een verantwoordelijk
heid die zij toch draagt, ook al wordt
die door de grondwet niet uitge
sproken.
Anarchisme
Calvijn koos een weg. die liep tussen
staatsabsolutisme en anarchisme.
Belde zijn nog actueel. In beide
komt de christelijke religie in ge
vaar. Met Calvijns theocratische pre
diking is een algemeen en een alge
meen-christelijk belang gemoeid, al
dus drs. Exalto, die de wortel van het
anarchisme omschreeft als: 's men
sen zelfhandhaving tegenover Ood
en de door Hem gestelde machten.
Maar „waar het goedertieren gezag
van God opzij wordt geschoven,
komt daarvoor in de plaats de harde
hand der onderdrukkers". De vruch
ten van een theologie der revolutie
zullen niet anders dan wrang kunnen
zijn. maar in het onderhouden van
Gods geboden is groot loon, zo stelde
drs. Exalto.
Paus Paulus
ROME (Kathpress) Het aanbie
den van de geloofsbrieven door de
nieuwe Argentijnse ambassadeur
bij het Vaticaan. Blanco, aan paus
Paulus is nogal ongebruikelijk ver
lopen.
Bij het aanbieden van de ge
loofsbrieven schetste de nieuwe am
bassadeur de langdurige samenwer
king tussen staat en kerk in Argenti
nië. Hij vroeg de kerk, deze samen
werking voort te zetten en mee te
willen strijden tegen de opmars van
het geweld van linkse krachten in
Argentinië.
Paus Paulus was zeer kort in zijn
antwoord. Het gebruikelijke eerbe
toon aan de regering van het land
van de ambassadeur liet hij achter
wege. Hij vroeg wel opheldering
over de moorden op enige priesters
in Argentinië van de laatste tijd.
Vervolgens zei hij. dat het Argen
tijnse volk terecht streeft naar vrede
en veiligheid. De paus zei het „aan
wakkeren van blind geweld" diep te
betreuren en hij sprak zijn oprechte
deelnemeing uit met alle Argentij
nen. die de laatste tijd in angst en
beven hebben doorgebracht.
Dit zei ds. C. den Boer uit Wagenin-
gen zaterdag op de bondsdag van de
hervormde mannenbond op gerefor
meerde grondslag, waar hij refereer
de over „christelijke opvoeding en
christelijk onderwijs". Volgens ds.
Den Boer Is de tendens in het protes
tants-christelijk onderwijs thans
overwegend om de mens centraal te
stellen. De humaniteit, de medemen
selijkheid, dat wat nuttig wordt ge
acht voor het menszijn, maakt de
dienst uit. Wat daar niet direct mee
te maken heeft, telt niet mee. De
bijbel wordt ook op dat spoor gezet.
De mens Jezus geeft ons het voor
beeld van het rechtse handelen. Een
christelijke school moet navolgings-
school zijn, staande in de navolging
van Christus. Vertel aan de kinde
ren. dat het kerstfeest een appèl is
tot bestrijding van de armoede op
aarde en dat het paasfeest ons tot
opstand brengt tegen macht en ge
weld op aarde. Het gaat om het han
delen. Het gebed heet een oriëntatie
voor het aangezicht van God op de
noden van de wereld. Doe er wat aan.
Ds. Den Boer noemde deze visie
levensgevaarlijk. Niet omdat het
niet nodig zou zijn, de kinderen te
leren, dat geloven ook een heilig
doen met zich meebrengt. Maar wel
omdat hier een is-gelijk-teken komt
te staan tussen geloven en doen. Het
uitgangspunt is verkeerd. De mens
staat centraal. En God wordt opge
offerd aan dit mens-zijn. Hij is al
leen van belang, voorzover Hij men
selijk is. Maar we moeten het omke
ren. De mens is er om God. Het
bijbels mensbeeld is, dat de mens
het beeld van God is, maar gevallen
is door de zondeval en daarom we
dergeboren moet worden om met
God een persoonlijke verhouding te
krijgen. Dat mag en moet in de
opvoeding en het onderwijs centraal
staan.
Vandaaruit zullen op de christelijke
school ook de maatschappijvragen
aan de orde moeten komen. Maar de
norm is daarbij niet wat men nuttig
acht voor de mens, maar wat de
leefregels zijn, die de bijbel leert. Ds.
Den Boer wilde vanuit deze visie het
gebied van leerboeken godsdienst,
geschiedenis, maatschappijleer, Ne
derlands. Hier ligt volgens hem een
groot arbeidsterrein braak.
Revolutiegeest
Voorzitter ds. A. Vroegindeweij uit
Veenendaal onderstreepte in zijn
openingswoord de grote betekenis
van blijvende beginselstudie in de
mannenverenigingen. Het kamerbe-
sluit inzake de abortus was voor
hem een teken van de „grote geeste
lijke verwildering van ons volk".
„Met Gods gebod wordt geen reke
ning meer gehouden. Het gaat erom
wat de mens wil. Er heerst een revo-
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT „Wij moeten onze kinderen leren, dat ze dan pas gelukkig zijn, als ze zichzelf met
alles wat ze hebben en zijn aan de levende God zijn kwijtgeraakt. We moeten ze leren zich te
onderwerpen aan het onfeilbare gezag van het Woord van God, dat er is, ook al eist de moderne
mens, dat het zich eerst maar eens waar maakt. Wij moeten onze opgroeiende kinderen wijzen op
het geheim van Gods verborgen omgang in zielen waar zijn vrees in woont. En eerst vanuit deze
doorleefde geloofsomgang met de levende God komen we tot de vraag, wat goed is voor ons
dagelijks handelen."
LEVEN EN DOOD
Wat Je tegen Gods geboden In ver
worven hebt is nergens goed voor.
maar gerechtigheid redt van de
dood. (Spreuken 10,2).
De eerste zin van deze spreuk lijkt
een beetje op „gestolen goed gedijt
niet". En daar zou die zegswijze ook
best eens vandaan kunnen komen,
maar de spreuk zelf omvat meer.
Het gaat hier om een levenswijze.
Waardoor laat Je je regeren? Door
Gods gebod of zo maar door je eigen
begeerte, waarbij de wegen de mid
delen er niet meer toe doen. Veel
onrecht wordt goed gepraat met zul
ke uitspraken als: een mens moet
toch leven, of: Je denkt toch allicht 't
eerst aan Je zelf. Tegenwoordig heet
dat al gauw dat Je geen dief van Je
eigen portemonnale moet worden.
Over dieven gesproken weet de man
dan de spreuken Iets anders. In de
verwerving van bezit, dat intussen
een mens best gegund is, luistert het
toch nauwer dan wij denken. Je
kunt er maar niet alles voor doen. In
die overweging moeten we elkaar
ook helpen. Een ondernemer kan
maar niet alles produceren! Alleen
beroep op de werkgelegenheid is
niet voldoende. Er worden dingen
geproduceerd die andere mensen
kwaad doen. Kan je daarmee door
gaan? 't Is nergens goed voor, zegt
de spreukendichter van 't op die
manier vergaarde vermogen. Je
hebt zelfs kans dat het zich tegen je
keert. Alleen gerechtigheid redt van
de dood. Nu wordt hij wel Ineens
heel ernstig, door over de dood te
beginnen. Maar zo ligt 't natuurlijk
wel. Wat Je op die manier van de
eerste zin verwerft leidt tot niets,
d.wjs. tot de dood. Je gaat 'r dood
aan. Maar aan de gerechtigheid ga
je het leven binnen.
lutiegeest onder ons volk. De men
sen leven zich schaamteloos uit."
aldus ds. Vroegindeweij. die de kerk
mede schuldig stelde aan deze ont
wikkeling.
De kerk is volgens hem niet meer in
staat, met gezag te srpeken, omdat zij
enerzijds zo verscheurd is en ander
zijds mee gaat met _de tijdgeest. De
kerk moet zelf terug naar de gehoor
zaamheid aan Gods Woord. Dat was
ook de bedoeling van de verklaring
van de gereformeerde bonbd inzake
de toenadering van de hervormde en
de gereformeerde kerken.
Ds. Vroegindeweij wees het verwijt af,
dat het de gereformeerde bond daar
bij om de macht zou gaan. „TRrouw
aan de Schrift als Gods Woord en aan
de belijdenis mag men toch geen stre
ven naar macht noemen? Alleen
Christus regeert de kerk en voor Hem
en zijn Woord hebben wij te vallen.
Natuurlijk is de eenheid van de kerk
ons een groot goed. Maar wij zouden
het zeer betreuren, als onze strijd voor
herstel van de kerk nog moeilijker zou
worden, doordat de gerefomreerde
niet zouden terugkeren met dezelfde
bedoeling, als waarmee zij de her
vormde kerk indertijd verlieten, na
melijk de gehoorzaamheid aan Gods
Woord," aldus ds Vroegindeweij.
Goud
De voorzitter van de gereformeerde
bond, ds W. L. "tukker uit Sir-
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Ens (NOP), kand. drs
A. J. Boersma te Amsterdam die dit
beroep heeft aangenomen.
Motor-bisschop
De 72-jarige r.k. bisschop van Linz,
Franz Zauner, heeft van de Oosten
rijkse touring- en automobielclub
een onderscheiding gekregen, om
dat hij in 35 jaar motorrijden niet
één bekeuring heeft gekregen.
Bisschop Zauner is bekend als een
enthousiast motorrijder. Per jaar
legt hij op de motor vijftienduizend
kilometer af.
janslkand, refereerde over „reforma
torische leer en leven." Hij haalde
drie hoofdtrekken van het gerefor
meerd verstaan der Schriften naar
voren: Gods eeuwige raad, de ver
zoening ln Crhistus en het toepas
sende werk van de Heilige Geest. Eé
opmerking uit ds Tukkers toe
spraak: „Als u ergens de schatten
van de Reformatie wilt zien schitte
ren, dan kunt u dat zien in de formu
lieren voor de sacramenten. En deze
staan aan de poorten der kerk, bij de
ingang tot het ehil. Hole heeft de
kerk, onze kerk, het toch aange
durfd om deze formulieren te ver
vangen door andere, kortere. En nu
worden de oude formulieren natuur
lijk vergeleken bij de nieuwe maar
zelden meer gebruikt. Aleen ln een
uithoek van de kerk. Men weet niet
wat men terzijde gesteld heeft. Meer
dan goiud! De schatten van de Re
formatie."
Herdenking rabbijn Soetendorp
door genootschap Nederland-Israël.
woensdagavond 6 oktober acht uur.
Drift 21, Utrecht m m v. rabbijn
Awraham Soetendorp. ds J. G. K.
Littooy en dr. A. C. Ramselaar.
Mens-zjn' met en zonder werk.
Over werkloosheid Zaterdag 9 okto
ber half elf tot half vijf. Toerustings-
centrura te Leusden (teL 033-43244).
AMSTERDAM
Postbus 859.
Wibautstraat 131 v
Tel 020-913456
Tete* 13006
ROTtERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
Westbiaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
Parkstraat 22 Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel 05200-17030
In De Bazuin schrijft Franz-Joseph
Htrs over de situatie van de kerk ln
Zweden:
Zelfs je lidmaatschap van de kerk
wordt voor je geregeld door de staat
Een leder die als Zweed wordt gebo
ren is. omdat hij een Zweedse burger
is. automatisch ook lid van de
Zweedse staatskerk. Een lidmaat
schap dat overigens op uitdrukke
lijk verzoek ongedaan kan worden
gemaakt. Verder hoef Je ook niet
meer om te kijken naar de kerk.
want de staat Int, via de belastin
gen. ook het geld dat je voor de kerk
moet afstaan Dat laatste ls heel
simpel mogelijk omdat de lutherse
kerk ln Zweden een staatsbedrijf ls.
Een service-instituut met afdelin
gen tot ln de kleinste dorpjes van
het land. De voornaamste taak van
de kerk van Zweden is het bijhou
den van de burgerlijke stand: ge
boorte. huwelijk en overlijden. Ei
genlijk ts de kerk niet veel meer dan
een bevolkingsadministratie met
plechtig ritueel. Ze functioneert al
leen op de belangrijkste dagen ln
een mensenleven. Vanzelfsprekend
vervult ze ook de normale taken die
Je van een kerkgenootschap mag
verwachten, maar deze zijn secun
dair en worden door een uiterst klei
ne groep van het Ingeschreven
kerkvolk <95 procent van de Zweed
se bevolking) bezocht. Rond de gro
te oude kathedralen ls vanzelfspre
kend wat meer te doen, zoals de
wekelijkse processie rond de kathe
draal van Lund. Een godsdienstige
plechtigheid, opgevoerd terwille van
het toerisme en gevolgd door een
religieus geïnspireerde, dat wel
theateropvoering in de kathedraal.
Mentaliteit
Prof dr H. Jonker bezocht Zuid-
Afrika en geeft zijn reisindrukken
weer in De Waarheidsvriend. In
Turfloop sprak hij een oudzendeling
en zijn vrouw:
De oudzendeling had vele jaren ln
Zambia gewerkt. Zijn vrouw was
werkzaam geweest in de medische
zending en sprak de taal van dat
Bantoevolk vloeiend, ze vertaalde
ook mijn gastcollege in die taal aan
enkele studenten. Ik had diepe eer-
beid voor de geloofskracht en opge
wekte blijdschap waarmee zij over
hun werk spraken. In Holland, zo
vertelde hij, weten zij niet dat de
Bantoe een ander mens is. In Mo
zambique zijn landgoederen aan
zwarten overgedragen. Na een half
Jaar ls alles teruggekeerd ln de oer
staat van de wildernis. Dat komt
niet omdat een zwart mens lui is, hij
werkt iv*<tzaam en stadig door. Er ls
een ai#ere zaak ln het geding. De
Bantoe leeft ln verbondenheid met
de natuur, is een deel van het kos
misch geheel, waarvan hij zich niet
kan noch mag losmaken. Hij staat
met het oog naar het verleden ge
richt en met de rug naar de toe
komst. De cultuuropdracht en de
verwachting van het komende Rijk.
waar de Bijbel over spreekt kent hij
niet. HIJ ls aartsconservatief. HIJ ls
ëën met de natuur, die niet aange
raakt en gecultiveerd mag worden.
Maar hij cultiveert de natuur wel
onder leiding van de blanke?
Juist, op gezag van de blanke, omdat
hij uitgaat van de gedachte dat de
blanke een „medicijn" heeft tegen
de schuld van de aanranding van de
aarde, een „medicijn" die hij niet
heeft. Gaat de blanke weg, dan is het
„medicijn" weg en ziet de zwarte af
van cultivering en beleeft hij weer de
verbondenheid met de natuur in het
niets doen. Alles wordt aan het lot
over gelaten en zo keren de door de
blanken ijverig bebouwde gronden
na korte tijd weer terug in de oer
staat van de wildernis. De Bantoe
ziet alles in een bezield verband,
vandaar zijn grote vrees voor slan
gen en hagedissen, gestalten van bo
ze geesten, die hij uit de weg gaat.
Dit animisme tref Je ook nog bij de
Bantoe-Christenen aan. Verder kent
de Bantoe geen „planning". Hij
denkt niet aan morgen en de toe
komst. hij leeft alleen bij de dag. Hij
wenst daarom ook geen bezit Voor
de Bantoe-elite is bezit van vrouwen
en koeien alleen maar een status
symbool. Het een en ander ^af mij
wel te denken over de toekomst van
Zuidelijk Afrika zonder leiding of
begeleiding van de blanke. En hoe
onder een eventuele zwarte meerder
heidsregering?
Witte raven
Ds A. J. Janssens in dc Gereformeer
de Kerkbode van Rotterdam en om
geving:
Wanneer je de jeugd van onze gere
formeerde kerk beziet, dan kun je
haar in verschillende groepen inde
len. In de eerste plaats is er een nogal
grote groep, die de kerk niet meer ziet
zitten en ook het geloof vaarwel zegt.
Ten tweede heb je de jeugd met ster
ke sociale bewogenheid en maat
schappijkritiek; lang niet altijd onge
lovig. soms zelfs diep door het evan
gelie aangesproken, maar vaak wei
nig binding aan het kerkelijk insti
tuut. De derde groep is diep religieus,
wil ook voor individuele mensen alles
zijn, moet van politiek juist niets
hebben, komt ook nog wel in de kerk,
maar mist in de kerk de warmte en
hét vuur. Daarvoor hebben ze hun
eigen bijeenkomsten. En de vierde
groep, de gewone gereformeerde jon
gens en meisjes, die zonder meer in
de voetsporen van hun ouders door
gaan Waar zijn zij? Zijn zij er
wel? Soms heb je het gevoel, dat het
witte raven zijn.
AMERSFOORT De ledenvergadering van de r.k. vredesbewe
ging Nederland Pax Christi heeft zaterdag de keuze bevestigd
van bisschop Ernst van Breda tot haar landelijk voorzitter.
Bisschop Ernst volgt in deze functie kardinaal Alfrink op, die
president van de internationale Pax Christi blijft.
In de strop
Ds A. Faber in Kerk en Wereld (het
blad van de vrijzinnige hervormden)
over de toenadering van de her
vormde en de gereformeerde kerken:
Wat wil men toch eigenlijk aan met
het veelgebruikte (en misbruikte):
gehoorzaamheid aan de ene Heer? Is
die ene Heer een keurslijf, een inper-
ser van uniforme eens-luidende dog
matische vooronderstellingen? Of is
die ene Heer een inspirerende Lei
der, die een brede en onderling sterk
verschillende, schare Christenen kan
bezielen tot een spontane medewer
king? Het zal u duidelijk zijn, dat
vrijzinnige mensen veel meer voelen
voor de tweede mogelijkheid dan voor
de eerste! Vrijzinnigen zijn van huis
uit de beroerdsten niet, en willen best
hun deel bijdragen, maar zij passen
er terecht voor om hun tere organisa
ties te laten inpersen in een gerefor
meerd keurslijf, en hun hoofd daar
mee in de strop te steken.
Voor de voorzitterswisseling van Pax
Christi Nederland bestond zeer grote
belangstelling. Behalve kardinaal
Alfrink was er ook kardinaal Wille-
brands, alsmede de nieuwe pro
nuntius in ons land, mgr. John
Gordon. Verder prof. dr. H. Berkhof
en dr. H. A. M. Fiolet. voorzitter,
respectievelijk secretaris van de
raad van kerken Nederland. Ook re
gering en parlement waren vertegen
woordigd door ministers en parle
mentsleden. Premier Den Uyl en de
ministers Van der Stoel en Pronk
hadden bericht van verhindering
verzonden vanwege verblijf ln het
buitenland. Talrijke kerkelijke orga
nisaties waren vertegenwoordigd, zo
als de commissie Justitla et pax"
(mevr. dr. M. Klompé), het landelijk
pastoraal overleg, de bisschoppelij
ke beheers- en beleidscommissie, de
pauselijke missiewerken, het Inter
kerkelijke vredesberaad en het
centraal missiecommissariaat.
Bisschop Emst verklaarde, dat Pax
Christi in de kerk een vorm heeft
gevonden, die hij zeer gelukkig
vindt. ,Het is een vrije beweging, die
gedragen wordt door overtuigde en
geëngageerde mensen en die goede
verbindingen heeft met kerkelijke
leiders. Zo kan Pax Christi zelf een
voorhoede zijn, maar voorhoede van
de kerk, die de kerk zelf tot een
beweging van vrede tracht te maken.
Daarbij zal zij trachten in de wijze
waarop zij de vrede dient geen ver
deeldheid te scheppen. Bisschop
Ernst verklaarde, dat „wij er samen
borg voor moeten staan Pax Christi
in deze zin te bewaren en te ontwik
kelen.
Alfrink
Kardinaal Alfrink werd als voorzit
ter van de Nederlandse Pax Christi
uitgeluid door secretaris C. ter Maat
•Deze wees in een terugblik op de
activiteiten van kardinaal Alfrink
voor Pax Christi op diens be
dachtzaamheid en durf. „Ook als dat
bij sommigen niet welkom was of
bepaald nog niet werd aanvaard
door een gevestigde mening, heeft
hij" aldus de heer Ter Maat
„niet geaarzeld zijn stem te laten
horen. Hij heeft steeds duidelijk
voor een standpunt gekozen. Daarbij
nam hij risico's en maakte hij zich
kwetsbaar. Door zijn naam aan deze
zaken en aan deze opstelling te ver
binden heeft hij aan het vredeswerk
een gezicht gegeven en er in be
langrijke mate toe bijgedragen, dat
het werk van een beweging als Pax
Christi serieus wordt genomen".