Nieuwe Komedie speelt
voor saneringswijken
B
Kelly De zachtste
van
10
CD
2
3
4
8
Trekvogels, honden
en katten centraal
op dierendag 1976
Rotterdams orkest
zet seizoen goed in
Kostwinner, wat is dat, pa?
POMPEN
Tussen
mens
en
onmens
Burgemeester Texel
tegen Waddenzee
als natuurgebied
Machine wurgt man
Limburgse KVP
doet beroep op
Eerste Kamer
Zondag laatste
'Woord voor woord'
Prinselijk paar gaat naar Egypte
ZATERDAG 2 OKTOBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 9
De kostwinner-boekhouder-vader ontmoet met zijn gezin een majorette en een dienstplichtige
door André Rutte"
I DEN HAAG De vormings-toneelgroep Nieuwe Komedie gaat, na een interne reorganisatie, zich
I bijzonder richten op bewoners van min of meer bedreigde oudere stadswijken, zoals die er ook in
Den Haag wel enkele zijn. Zonder er haar jongeren-publiek voor in de steek te laten.
door W. H. Wolvekamp
ROTTERDAM Het eerste abonnementsconcert van het Rot
terdams Philharmonisch Orkest, donderdag onder Edo de Waart
in de zo goed als geheel bezette Doelen gegeven, hield een goede
l start in voor dit concertseizoen. Begonnen werd met drie delen
uit de Marsyas-suite die Alphons Diepenbrock heeft samenge
steld uit de muziek die hij schreef bij de mythische comedie van
zijn leerling, de Amsterdamse dichter Balthazar Verhagen. (De
classicus Diepenbrock was namelijk behalve componist ook
leraar in Grieks en Latijn).
Haar eerste programma. „Kostwin
ner. wat is dat, pa?", dat in het
weekeinde in het zalencomplex Ami-
cltia aan het Westeinde te zien was.
maakt duidelijk dat op dat publiek
niet alleen de inhoud, maar ook de
vormgeving gericht wordt.
Rond het publiek, dat in een ruit
vorm is opgesteld, wandelt de hele
voorstelling lang een gezin: vader,
moeder, opgroeiende zoon eerst
ook grootvader, maar die wordt door
een verdwaalde kogel geveld, wat
langer ook grootmoeder, die door
een auto wordt doodgereden. De va
der is boekhouder bij een grote bou
wonderneming, die winstgevende
plannen heeft met de „Vogelwijk",
een oude volksbuurt met slecht on
derhouden huizen.
Velen achten Diepenbrock de be
langrijkste Nederlandse toondichter
na Sweelinck. Zonder de betekenis
van Hendrik Andriessen en Willem
Pijper ook maar enigszins te willen
I onderschatten kan men in Die
penbrock toch een figuur zien die in
het Nederlandse orkestrale palet be
langrijke vernieuwingen heeft aan-
gebracht. Wel roept het eerste deel
ADVERTENTIE
Dr. Atklns' Dieet Revolutie
volop eten en toch afvallen
1e dr okt. 75. nu al de 13e dr
Bosch Keuning, mg f 19.50
Huub Oosterhuis
Mensen voor dag en dauw
over Marx, Kafka, Jezus e.a.
Ambo, ing f 12.50
Manuel J. Smith Als ik nee zeg,
voel ik me schuldig
beter voor jezelf opkomen
Ambo, 3e dr.. ing f 19,50
Moeders mooiste, verhalen
voor kinderen, verzameld door
Mies Bouwman, 220 blz3e dr
Fontein, geb tijdelijk f 17,50
Dorothee Solle De heenreis
gedachten over religieuze
ervaring, 2e dr
Bosch Keuning. ing f 12.50
Elisabeth Kubler-Ross
Dood. het laatste stadium van
l innerlijke groei
Ambo. ing f 19.50
Roald Dahl
Daantje de wereldkampioen
een fantastisch jeugdboek
Fontein, geb f 12.50
Or K A Deurloo/Dr C Graafland
Eén bijbel, twee gedachten
de tekst van de tv-discussie
Ten Have, ing. f 7.50
Simon Speyer
Nu pas begrijp ik mijzelf
f genees uw innerlijke conflicten
In den Toren, mg 118.50
H J van Nijnatten-Doffegnies
Het geheime dorp
roman uit de bezettingsjaren
Callenbach, geb 117.50
van de Marsyas-suite, „Marsyas en
de nimfen", vernieuwingsgedachten
op die bij het verdere verloop van de
muziek niet helemaal in vervulling
gaan.
Maar deze partituur heeft niettemin
een schilderachtig coloriet, waarbij
de eigen instrumentale kleur die Die
penbrock aan de drie hoofdfiguren
van het stuk (Apollo, Marsyas en de
waternimf Deiopea) meegeeft, res
pectievelijk zijn toevertrouwd aan
harp, fluit en solo-viool. Dirigent en
orkest hebben aan de uitvoering gro
te zorg besteed. Gehoord het perfec
te samenspel en de algemene
klanksouplesse moet er wel hard aan
deze Marsyas zijn gewerkt.
Solist
De verleden jaar reeds met succes
bij ons stedelijk orkest opgetreden
Amerikaanse pianist Murray Pera-
hia was tijdens dit concert solist in
Van Beethovens vierde pianocon
cert. Wanneer pianist, dirigent en
orkest kans zien, om van dit overbe
kende en zeer vaak uitgevoerde kla
vierconcert een auditie te geven die
van de eerste tot de laatste noot
sterk boeit, dan moet er wel voortref
felijk gemusiceerd zijn. Zo was het
ook. Murray bleek een persoonlijke
visie te hebben op Van Beethovens
G-dur concert, waarbij gave
techniek, bijzondere muzikaliteit en
sterke profilering van het ritmisch
aspect op gelukkige wijze samen
gingen.
Vergaderen
Geïnspireerd
Het nieuwe grote tuin-ABC
<l. met 500 illustraties m kleuren
300 grote bladz in solide band
tijdelijke prijs slechts f 20,50
Na de pauze bracht hét R.Ph.O. een
zeer geïnspireerd klinkende Derde
Symfonie (met orgel) van Saint-
Saëns. Op symfonisch gebied een
van de belangrijkste werken uit de
tweede helft van de vorige eeuw.
Evenals César FTanck past 8alnt-
Saëns in deze symfonié het zg. cy
clisch principe toe, waarbij het
hoofdthema, zij het in allerlei vor
men, overal opduikt. Het orkestspel
heeft ook in dit werk aan hoge eisen
voldaan.
De orgelsolo werd (uit het hoofd)
vertolkt door de hier reeds meerdere
malen in orgel-recitals opgetreden
Daniel Chrozempa. Was Doelen
organist Arie Keijzer niet de aange
wezen man om deze orgelsolo voor
zijn rekening te nemen? Grote bui
tenlandse namen geven niet altijd
een bijzonder cachet aan een uitvoe
ring De naar onze smaak al te luid
ruchtige afsluiting van deze symfo
nie vormt wel het dynamisch, maar
niet het artistieke hoogtepunt van
dit overigens zeer boeiende werk.
De bewoners van die wijk ge
speeld dus door acteurs vergade
ren een paar keer tijdens de voorstel
ling. Zij zitten dan tussen het pu
bliek en doen ongezouten hun zegje
via een microfoon, opgesteld in het
middelpunt van de ruitvormige
opstelling. Echte bewoners van de
wijk, waarin gespeeld wordt, kunnen
daar ook het woord doen. De geac
teerde voorzitter van het wijkcomité
en zijn secretaresse zitten daarbij op
een klein podium.
Opzij van de zaal is een summier
buurtcafé, waarin een paar keer
buurtbewoners elkaar treffen. Op
het grote podium het eigenlijke
toneeltje van de zaal laten ze zo nu
en dan zien wat er op „hoger" niveau
over de wijk bedisseld wordt: bij de
directie van de bouwonderneming,
bij de wethouder.
Deze opzet geeft de mogelijkheid
alles wat er bij zo'n wijksanering op
menselijk sociaal, economisch en po
litiek gebied aan de gang is, redelijk
genuanceerd aan bod te laten ko
men. Het levendigst zijn de buurtbe
woners getekend, de grote onderne
mer en de wethouder raak getypeerd
overeenkomstig het beeld dat je via
televisie-optredens van dergelijke fi
guren krijgt. Het uitvoerigst komt de
vader-boekhouder-kostwinner en
zijn gezin aan bod, geheel gemodel
leerd volgens cliché-opvattingen van
en over een typisch burgerlijk gezin.
Het is opvallend met hoe veel zorg.
hoe goed doordacht en hoe goed er
geacteerd wordt, met veel aantrek
kelijke speelse invallen. Toch zou er
nog tamelijk veel aan te sleutelen
zijn. Het gebruik van de burger-
manscliché's vertoont te veel herha
lingen. is te zeer uitgerekt om nog
echt doeltreffend te zijn. het op
nieuw gebruiken van op zichzelf ver
rassende vondsten vermindert het
effect ervan, sommige zaken worden
te simplistisch voorgesteld om nog
geloofwaardig te zijn. in het bijzon
der het slot. dat een schijnoplossing
geeft, die het misschien zou doen als
zij geheel absurd zou overkomen, en
waarschijnlijk worden er in het ge
heel ook dingen bij gehaald, die er
niet in hoeven omdat zij eerder ver
doezelen dan verhelderen. Maar de
opzet lijkt juist.
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Thema's voor de maandag te houden
Werelddierendag, traditiegetrouw op 4 oktober, zijn de
bedreigde vogels en zwervende katten en honden. De We
reldfederatie tot bescherming van dieren heeft op deze
zevenenveertigste Werelddierendag, naamdag van Francis-
cus van Assisi, het lot van de trekvogels die vooral in Italië
tijdens de voorjaars- en najaarstrek massaal worden
gevangen, centraal gesteld. De Nederlandse vereniging tot
bescherming van dieren heeft daar als thema aan toege
voegd de plaag van zwerfkatten en zwerfhonden in Neder
land.
Dit vervult de belangengroep
Rechten voor al wat leeft, de lan
delijke werkgroep Dier in Nood
en de Anti-Vivisectie Stichting
met grote voldoening. Volgens de
ze organisaties belanden duizen
den katten en honden in de vivi
sectie-laboratoria, waar jaarlijks
alleen al in Nederland drie mil
joen dieren langdurige en pijnlij
ke proeven ondergaan.
De enkele Jaren geleden door de
Zandvoortse actiegroep, onder
leiding van wijlen Ernst Bartels,
begonnen actie tegen de trekvo-
gelmoord in Italië, heeft nu ook
de aandacht van de Dierenbe
scherming. In deze tijd van het
jaar schieten en vangen anderhalf
miljoen Italiaanse jagers de trek
vogels, die op weg zijn naar Afri
ka. Per jaar sterven in Italië 150
miljoen vogels, aldus de Neder
landse dierenbescherming. De
vereniging meent dat het een
overheidstaak is het probleem
van de zwerfkatten aan te pak
ken. „Het houden van honden en
katten is in Nederland danig uit
de hand gelopen", zegt mevrouw
M. A. Nieburg van de Haagse af
deling van de vereniging. Volgens
de dierenbescherming is het hoog
tijd dat katten en honden na de
eerste worp worden gesterili
seerd, gecastreerd of de pil krij
gen. De dierenasiels zitten
stampvol, zo zelfs dat de dieren
bescherming niets anders over
blijft dan een zeer groot aantal
katten en honden te laten „insla
pen". De dieren kunnen eenvou
dig nergens worden geplaatst, een
zaak die de vereniging tegen de
borst stuit. „Het valt echt niet
mee", zegt mevrouw Nieburg,
„poesjes en hondjes te laten af
maken. Gemakkelijker wordt het
als het gaat om pasgeboren
diertjes." Op welke wijze deze
„euthanasie" moet worden ge
pleegd, is voor de Nederlandse
dierenbescherming een onder
werp van studie.
Mishandelingen
Voorbeelden van dierenmishan
deling in andere landen zijn legio.
In Engeland en Indonesië worden
steeds meer hanegevechten ge
houden. In Amerika nemen de
Jumping beans"-wedstrijden,
waarbij insecten, gestopt in bo
nen het over grote afstand tegen
elkaar opnemen, in populariteit
toe. In Zuid-Amerika lopen da
mes op de revers met een levende
kever, die briljanten of mooie
steuntjes op de vleugeltjes heb
ben geplakt. In Spanje gaan de
stierengevechten onverminderd
door. terwijl in ettelijke landen
kikkerwedstrijden een aantrek
kelijk schouwspel vormen. En
wat te denken van een goudvis in
doorschijnende hoge hakken van
damesschoenen? Mevrouw Nie
burg: „Daarom heeft de wereldfe
deratie ook ditmaal een thema
gekozen dat de nadruk legt op het
onrecht dat dieren wordt aange-
Kijkje in de poezenboot" in de Amsterdamse Singel. In de
poezenboot worden zwerfkatten tijdelijk ondergebracht
ADVERTENTIE
evangelie
marxistisdi
leninisme
DisABoelensCzn.
EN POGING
TOTINIERPRBTflTT
VPNl-ET WOORDJE
GOD
JOSI: MI4.I I IUIMV)
TIIFOI.OÜIF. VAX
Nieuwe boeken
Prof. Dr. J. Vertiuyt
VOORBEREIDING VOOR DE DIALOOG
OVER HET EVANGELIE EN DE IDEOLO
GIE VAN HET MARXISTISCH LENI
NISME
208 blz.. 19.90
De dialogen mei marxisten zijn over de hele wereld in
volle gang. In dit boek beperkt de auteur zich tot de
gesprekken in onze westerse samenleving. Daarbij
blijkt dat de mogelijkheden tol dialoog met neo
marxistische stromingen volop aanwezig zijn. Maar er
is een grondige voorbereiding voor nodig. Daarvoor
biedt dit boek uitstekend materiaal.
Drs. B. Boelens Czn.
TUSSEN MENS EN ONMENS
152 blz.. 16,90
Een poging tot interpretatie van het woordje God. Oe
schrijver gaat uit van twee voor-onderstellingen. De
eerste Is dat het geloof in Gof óf concreet óf abstract
is; dat het w ergens ól nergens op slaat. Oe tweede is
dat het mogelijk moet zijn de boodschap van het
evangelie niet aanvaardbaar, maar wel ver
staanbaar te maken voor iedereen.
José Bonino
THEOLOGIE VAN VERDRUKTEN
160 blz., f 17.90
Een boodschap uit Latijns-Amerika. Dit boek geeft
een overzicht van de geschiedenis van het Christen
dom tn Latijns-Amerika en onderzoekt de invloed van
Ihet Rooms-Katholicisme en het Protestantisme op de
maatschappij. Het biedt vervolgens een knappe sa
menvatting van de sociaal-politieke analyse op grond
waarvan christenen en niet-christenen een
hislorisch bevrijdingsplan ten uitvoer brengen. Ten
slotte behandelt de auteur de standpunten van de
belangrijkste Latijns-Amerikaanse theologen.
Th. J. M. Naastepad
AMOS
104 blz., 12.50
Serie Verklaring van een bijbelgedeelte Eerder ver
schenen SALOMO en JONA. Voor beide delen be
staal een opmerkelijke belangstelling. Van de laatste
verscheen reeds een 2e druk.
Verkrijgbaar in de boekhandel
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ
KOK kampen
GRONINGEN Burgemeester mr.
H.W. Sprenger van Texel heeft zich
uitgesproken tegen de gedachte in
de regeringsnota over de Wadden
zee, dat het Wad een natuurgebied
zou moeten zijn. Er gelden ook ande
re belangen, zoals visserij, recreatie
en dergelijke, aldus de heer Spren
ger. Deze gedacht leeft ook op de
andere Waddeneilanden en volgens
de heer Sprenger is het ook niet juist
dat de gemeenten automatisch in
het werkings- en beheersgebied van
de Waddenzee zouden vallen. De
Texelse burgemeester was één van
de sprekers op een tweedaagse con
ferentie die door de landelijke veren
iging tot behoud van de Waddenzee
in Groningen is belegd. De Wadden
vereniging zelf is wel voor de in de
regeringsnota uitgesproken gedach
te dat de Waddenzee, inclusief de
eilanden als natuurgebied moet wor
den beschouwd.
„Fur Elise"
voortaan niet meer
in Van Goghmuseum
HILVERSUM Het NOS-
radioprogramma „Fur Elise" dat
's zondags tussen 11.00 en 13.00 uur
op Hilversum 4 wordt uitgezonden,
zal niet meer rechtstreeks uit het
Van Gogh museum in Amsterdam
komen. Met ingang van zondag 3
oktober wordt dit koffieconcert ge
geven in de kleine zaal van het
Amsterdamse Concertgebouw. Re
den voor de verhuizing is. dat het
rijk van de NOS een bedrag aan
„huisvestingskosten" voor het mu
seum eist Deze kosten zijn bere
kend op die voor verwarming, ver
lichting en dergelijke.
De NOS heeft kwijtschelding van
deze kosten gevraagd, maar dit ver
zoek werd in verband met richtlij
nen van het ministerie van financiën
niet ingewilligd. Het Van Gogh
museum geniet namelijk over
heidssubsidie via het ministerie van
CRM. Zowel de NOS als de directie
van het Van Gogh museum betreu
ren deze gang van zaken, omdat de
concerten „Für Elise" een stijgend
aantal bezoekers trokken. Deze be
zoekers werden na afloop van het
concert geacht ook het museum te
bezoeken
SITTARD Bij het reinigen van
een draaiende uienrooimachine is
gisteren in Sittard de 34-jarige P. A.
J. Timmermans uit Kessel door een
draaiend onderdeel van de machine
bij zijn trui gegrepen en gewurgd.
Zijn stoffelijk overschot werd pas
geruime tijd na het ongeval ontdekt.
Abortusvoorstel
Van onze parlementsredactie.
DEN HAAG De Limburgse KVP
heeft gisteren een klemmend beroep
gedaan op alle leden van de Eerste
Kamer, om het door de Tweede Ka
mer aanvaarde wetsvoorstel van
WD en PvdA tot legalisering van de
abortus niet te aanvaarden. In dat
geval, aldus het Limburgse KVP-
bestuur, krijgt een regeling op basis
van het KVP-AR-ontwerp alsnog de
kans waarop het recht heeft. De Lim
burgse KVP wijst het wetsontwerp
van WD en PvdA volstrekt af. om
dat deze regeling „nauwelijks enig
recht geeft aan ongeboren en weer
loos leven". Het KVP-AR-ontwerp
acht men meer in overeenstemming
met de christelijke levensovertui
ging.
Een zelfde beroep op de Eerste Ka
mer Is inmiddels ook door de Chris
telijke Historische jongerenorgani
satie CHJO gedaan. De CH-jongeren
vinden dat een nieuwe regering
straks de problematiek van de arbor-
tuswetgeving maar moet beoor
delen.
HILVERSUM Zondag zendt
IKON de laatste aflevering van de
serie Woord voor woord, bijbelver
halen voor kinderen, uit. Het pro
gramma heeft dan elf en een half
jaar gelopen en in die tijd heeft
Woord voor woord drie maal de bij
bel behandeld.
„Je kunt niet aan de gang blijven,"
meent de schrijver Karei Eykman.
„Er moet nu maar weer eens een
andere manier worden bedacht om
bijbelse begrippen aan kinderen
duidelijk te maken." En daar is hij.
samen met een team, hard mee
bezig.
„Woord voor woord" ging in april
1964 van start. Mies Bouhuys
schreef de eerste teksten, de teke
ningen waren van Bert Bouman. In
1967 ging Karei Eykman teksten
schrijven. Aart S'aartjes pr??en-
teerde.
In 1969 won „Woord voor woord" de
eerste prijs in de afdeling kinderpro
gramma's op het WACC/UNDA-
festival in Monte Carlo. De afleve
ring „Oorlogje spelen" won in 1972
de Prix Jeunesse op het televisiefes
tival in München. In december zal
nog een speciale aflevering worden
uitgezonden van „Woord voor
woord", over de Openbaringen van
Johannes.
DEN HAAG Prinses Beatrix en
prins Claus zullen van 1 tot 8 novem
ber een informeel werkbezoek aan
Egypte brengen. Volgens de
rijksvoorlichtingsdienst die dit gis
teren bekendmaakte, is het
kroonprinselijk paar uitgenodigd
door de Egyptische vice-president en
zijn vrouw Hosni Moubarak. Het is
de eerste maal dat leden van de
koninklijke familie een bezoek aan
Egypte zullen brengen.
ADVERTENTIE
Over sigaretten kun je weinig
zeggen.
Je vindt ze lekker of je vindt ze
niet lekker. En ze hebben een hoog
of laag 'teer - en nicotinegehalte.
Welnu.Wat 'teer' en nicotine
betreft is Kelly wel bijzonder laag.
'teer' 7 mg..nicotine 0.4 mg.
En als 't om de smaak gaat is
Kelly de zachtste van allemaal zonder
flauw te worden.
Veel meer valt er niet te zeggen.
Zelfs over Kelly nietMaar 't is
meer dan genoeg om Kelly 'n keertje
te proberen.
fcJ£BjS£t£j
B StWtH MNDEfl TE£R ÉN *IcOTNE