Lange lijst van onderwerpen
voor vergadering van IMF
Marktberichten
Wall Street flauw
Ontstaan en taken
Niet voor gebruik, maar
voor beschikbaarheid
openbaar vervoer betalen
Opzienbare resultaten onwaarschijnlijk
IMF - in het kort
Nederlander in
de leiding
Arbeidsmarkt neemt overschot aan scheikundigen op
VMF mogelijk in '78
weer op winst
„Nota Waddenzee
moet duidelijker"
Pen heeft lof
voor kabinet
Internationale opzet
bescherming consument
Bezorgdheid over
dalen Britse pond
DSM wil mét
ander bedrijf
chemische vestiging
Duitse mark
in de lift
tATERDAG 2 OKTOBER 1976
FINANCIEN/ECONOMIE
TROUW/KWARTET 29
door J. G. Wolters
AMSTERDAM Het ziet er
niet naar uit, dat de jaarverga
dering van het Imternationale
Monetaire Fonds opmerkelijke
resultaten zal opleveren. De
agenda voor deze bijeenkomst,
die maandag in de Philippijnse
hoofdstad Manilla begint, be
vat in elk geval deze keer geen
bepaald centraal thema.
Dat neemt niet weg. dat er genoeg
punten op het programma staan,
waarover de aanwezigen-— dat zul
len er een kleine 3000 zijn, onder wie
ministers van financiën en topban
kiers uit de gehele wereld officieel
dan wel in de wandelgangen van
gedachten zullen kunnen wisselen.
Aan de Philippijnen zal het in elk
geval niet liggen om de conferentie
tot een succes te maken.
De regering Marcos heeft, zo wordt
geraamd, ongeveer 1 miljard dollar
(ruim 2,5 miljoen gulden) uitgegeven
om het de afgevaardigden naar de
jaarvergadering van IMF en We
reldbank naar de zin te maken.
Daartoe is o.a. een groot vergader-
complex in Manilla verrezen, zijn tal
van nieuwe hotels gebouwd en is een
vloot van Mercedes-automobielen
(airconditioned en wel) aangeschaft.
Investeringen die, zo verwacht presi
dent Marcos, ook in de toekomst hun
nut zullen bewijzen als wat hij
hoopt Manilla zal zijn geworden
tot een belangrijk conferentie- en
toeristenoord voor het Aziatische
gebied.
Amendement
De voor de 31ste maal te houden
jaarvergadering van het IMF en
dat is wél opmerkelijk is de eerste,
die plaatsvindt nadat eerder dit jaar
een verstrekkend amendement met
betrekking tot de statuten van het
IMF aan de leden-landen was toege
zonden ter goedkeuring door de di
verse regeringen. Principiële over
eenstemming over de voornaamste
punten van dit amendement het
tweede sinds de monetaire conferen
tie van Bretton Woods in 1944, waar
bij het IMF werd opgericht werd
in januari van dit jaar bereikt tij
dens een bijeenkomst van het zgn.
„interim committee" van het IMF op
Jamaica.
Di( thans voorgestelde tweede
amendement (het eerste, van 1969,
had betrekking op de creatie van de
zg. speciale trekkingsrechten) be
helst een aantal ingrijpende veran
deringen van het Muntfonds. Zo
wordt o.a. voorgesteld „zwevende"
wisselkoersen te legaliseren en dat
terwijl bij de oprichting van het IMF
juist het instellen van vaste wissel
koersen vooropstond.
Hoewel het niet waarschijnlijk is dat
besluiten zullen worden genomen,
zullen de besprekingen op dit punt
in Manilla toch ertoe kunnen bijdra
gen. dat opnieuw een stap wordt
gezet op de weg naar wat meer orde
op het gebied van de wisselkoersver
houdingen. Dan ook zal mogelijk
AMSTERDAM Het Internationale
Monetaire Fonds, kortheidshalve ook
wel het Muntfonds genoemd, werd in
1944 gesticht als resultaat van een
conferentie van 44 VN-landen in het
Amerikaanse Bretton Woods. Deze
landen besloten toen een overeen
komst in het leven te roepen voor een
betere regeling van het internationale
betalingsverkeer en voor het bevorde
ren van de onderlinge samenwerking
op monetair gebied.
In het kader van het IMF zouden de
deelnemende landen voortaan niet
meer zelfstandig de koers van hun
geld bepalen. De waarde werd uitge
drukt in dollars, waar een vastgestel
de hoeveelheid goud tegenover stond.
Binnen bepaalde grenzen mocht daar
van worden afgeweken. Grotere afwij
kingen zouden alleen zijn toegestaan
als een ingrijpende verandering van
de betalingsbalans van een bepaald
land kan worden verwacht.
Hoofdtaken van het Muntfonds zijn
thans het zorgen voor een evenwichtig
kunnen worden voorkomen, dat situ
aties zoals we thans beleven rond het
pond sterling tot het verleden zullen
behoren. De vergadering in Manilla
is. zoals minister Duisenberg deze
week zei bij zijn vertrek naar de
Philippijnen. in dit opzicht nuttig als
contactpunt voor het maken van af
spraken. die van belang kunnen zijn
voor het streven naar een betere
monetaire orde.
Rol van goud
Het amendement voorziet verder in
een vermindering van de rol van het
goud in het internationale monetaire
verkeer en in een uitbreiding van de
aanwendingsmogelijkheden van de
speciale trekkingsrechten (een soort
reservevaluta van het IMF, ook wel
„papiergoud" geheten). Ongetwij
feld zal dit amendement in Manilla
uitvoerig ter sprake komen. Niet in
dc laatste plaats omdat het voor alle
landen van kracht wordt, indien drie
vijfde van de IMF-ledenlanden met
tezamen vier vijfde van het totaal
aantal uit te brengen stemmen zich
tezijnertijd ermee akkoord ver
klaart.
Daarnaast zal er echter nog volop
andere stof zijn voor de financiële
wereldtop om over te discussiëren.
De economische ontwikkeling geeft
in vele landen aanleiding tot ernsti
ge zorgen. De problemen, die zowel
ontwikkelings- als industrielanden
met hun betalingsbalansen hebben
zijn legio. Maar ook de situatie rond
het pond sterling en de financiële
positie van het IMF zelf zullen zeker
monetair systeem in de wereld en het
verlenen van krediet als voor een land
een verstoring van zijn betalingsba
lans dreigt. Voorts het verstrekken
van adviezen aan landen, die met mo
netaire problemen worstelen.
Het IMF telt op het ogenblik 130 le
den-landen. Het is een instelling waar
zo'n 1300 mensen werken, onder de
managing director", de Nederlandse
oud-minister van Financiën dr H. J.
Witteveen. Deze wordt in zijn werk
terzijde gestaan door twintig directeu
ren, de zgn. .executive directors".
Ieder land heeft in het IMF een aantal
stemmen in verhouding tot zijn finan
ciële deelneming in het IMF, de zgn.
quota". Om een directeur te kunnen
benoemen is een vastgesteld aantal
stemmen nodig. De directeuren heb
ben bijna altijd een groep landen ach
ter zich. Zo zal dr Ruding behalve
Nederland, ook Joegoslavië, Israël,
Cyprus en Roemenië vertegenwoor
digen.
Italië is van plan het IMF
meer financiële hulp te vragen
voor het op orde brengen van
zijn economie.
De Volksrepubliek China eist
van het IMF dat het Taiwan
(nationalistisch China)
uitstoot. De Chinese Volksre
publiek is zelf geen lid van het
IMF.
worden besproken nu de laatste tijd
in toenemende mate door de leden
een beroep op het IMF wordt gedaan
sinds in Jamaica besluiten werden
genomen over een uitbreiding van de
kredietverleningsmogelijkheden
door het IMF en de verkoop van
goud. Dit laatste vooral met de be
doeling de middelen ten behoeven
van de Derde Wereld te vergroten.
Klankbord
In het bijzonder zal de jaarvergade
ring van het IMF ditmaal in het
kader van de (groeiende) Noord-Zuid
spanningen zijn nut kunnen heb
ben als een klankbord voor de ver
langens van de groep van grondsto-
farme ontwikkelingslanden voor toe
wijzing van extra trekkingsrechten
(kredietfaciliteiten). Het is niet bij
voorbaat uitgesloten dat in vervolg
op.de ter conferentie van Jamaica
gevoerde discussies deze landen in
Manilla met nieuwe eisen op de
proppen zullen komen op het stuk
van een vergroting, c.q. andere ver
deling van de zgn. quota, die. zoals
bekend, in het IMF belangrijk stem
rechten vertegenwoordigen.
In zoverre is daartoe de conferentie
in Manilla slecht gekozen, omdat de
ze op een moment wordt gehouden,
waarop tal van rijke industrielanden
Dr. H. O. C. R. Ruding
Amsterdam Eén van de punten,
die ter sprake zal komen tijdens de
jaarvergadering van het Internatio
nale Monetaire Fonds in Manilla be
treft de benoeming van onze
landgenoot, dr. H. O. C. R. Ruding, in
de plaats van dr. P. Lieftinck, oud
minister van financiën, als „executi
ve director" van het Muntfonds. Dr.
Ruding (37) is nog als directeur
werkzaam bij de Amrobank, waar hij
de leiding heeft over het directoraat
effectensyndicaten. Het is de bedoe
ling. dat de benoeming van dr. Ru
ding per 1 januari a.s. ingaat.
AMSTERDAM De jaarlijkse
vergadering van het Internatio
nale Monetaire Fonds en van de
Wereldbank wordt ditmaal van 4
tot 8 oktober in Manilla gehou
den. Voorzitter is de Syrische
minister van economie en bui
tenlandse handel Mohammed
Imady. Hij wordt terzijde ge
staan door Sadek Ayoubi, de
Syrische minister van finan
ciën.
Tijdens de openingszitting op 4
oktober zal behalve door de
voorzitter het woord worden ge
voerd door de ..managing direc
tor" van het IMF, dr. H. J.
Witteveen, en door de president
van de Wereldbank, Robert S.
McNamara.
minder geneigd zullen zijn hun oor'te
lenen voor de wensen van de ontwik
kelingslanden. Gedacht moet in dit
geval worden aan de Ver. Staten en
West-Duitsland. waar de verkiezin
gen voor de deur staan. Maar ook
aan landen als Engeland en Frank
rijk. die met economische proble
men in eigen land te worstelen heb
ben. waardoor zij vermoedelijk niet
zullen instemmen met verlangens
om meer bijstand dan tot nog toe
aan de ontwikkelingslanden te ver
lenen.
Van onze redacteur wetenschappen
DEN HAAG Het bestaande over
schot aan academisch opgeleide
scheikundigen ongeveer 280 men
sen zal binnen enkele jaren door
de arbeidsmarkt worden opgeno
men. Dat concludeert de Koninklij
ke Nederlandse chemische vereni
ging (KNCV) uit haar tweejaarlijkse
enquête naar het aantal verwachte
vacatures. Dat ligt voor dit en vol
gend jaar samen tussen zeven en
vijftien procent van het aantal nu
werkende chemici met doctoraal- of
ingenieursexamen.
De ondervraagde bedrijven en in
stellingen was gevraagd om een „ho
ge" en een „lage" schatting van de
verwachte vacatures. In het verle
den klopte het gemiddelde van die
twee schattingen heel aardig met
AMSTERDAM „Het zou on
zorgvuldig zijn om over dit en vol
gend jaar te verwachten resultaten
definitieve uitspraken te doen. In
dien aan een aantal kernvoorwaar-
den wordt voldaan zal Vmf-Stork
echter in 1978 de oude resultatenlijn
weer moeten hebben opgepikt", al
dus drs. M. de Jong, lid van het
presidium van de Vereniging van Be
leggingsanalisten ter toelichting op
de onlangs gepubliceerde halfjaar
cijfers.
Het over 1976 en 1977 te verwachten
resultatenniveau van Vmf-Stork zal
volgens de heer De Jong vooral af
hangen van drie ontwikkelingen: 1)
ae resultaten van het overleg dat
met medewerkers en vakbonden
wordt gevoerd naar aanleiding van
een aantal studies over verliesgeven
de bedrijven. 2) de conjuncturele
Ontwikkeling en 3) de medewerking
van de Nederlandse overheid bij de
financiering van grote projecten en
het compenseren van internationale
dumpingprak tij ken
Indien deze drie punten zich positief
ontwikkelen heeft het concern zich
tot taak gesteld in 1978 een winstni
veau van 30 A 40 min te bereiken.
wat er in feite aan banen beschik
baar kwam. De KNCV is deze keer
wat voorzichtig met haar conclusies,
omdat vrij veel bedrijven onvolledig
of niet geantwoord hebben. Maar
het valt wel op dat het benodigde
aantal chemici nog steeds blijft
groeien. Als alleen het natuurlijk
verloop was opgevangen, zou over
een periode van twee jaar zes pro
cent vacatures zijn verwacht.
In de enquête blijkt de groeiver
wachting vooral te zitten bij de over
heid en bij ingenieursbureaus. De
KNCV vindt het sterk aan te raden
om ten minste een deel van de nu
nog bestaande chemische arbeidsre
serve met speciaal op te zetten pro
jecten in training te houden. Voor
hogere technici (hts'ers) brengt de
enquête een nog flink groeiende ar
beidsmarkt aan het licht. Het aantal
vacatures over twee jaar wordt ge
schat op tussen negen en twintig
procent van het aantal nu werkzame
hts'ers.
Spruiten: AI 103/111, All 75/82, BI 82/98. Bil
72/83, CU 35/41, ADI 123. ADD 87/101. ADIII
52/60. Dl 151. DU 83/88. DIU 42/47.
WiUof: 280/440.
Bloemkool: 6: 88/103. 8: 67/76, 10: 32/36
Komkommers: 76/91: 73/81, 61/76: 67/73, 51/61:
53/62. 41/51: 45/48, 63/41: 23/35, 31/36: 24/27.
Tomaten: AI 250380, BI 250/350. Cl 250/280
Komkommers: p. kg: Krom 55/71. grol stek
57/71. fijn stek 20/43
Andijvie kg 15/48. Bospeen kg 55/83. Chin, kool
kg U/24. Knolseld. kg 16/67. Kroten kg 10/63.
Peterselie kg SZl Postelein kg 97/110 Prei kg
68'86 Selderij kg 7/48. Sla kg 9/32. Snijbonen kg
170/330. Sperziebonen kg 450/510. Spinazie kg
141/173 Spitskool kg 6'41. Uien kg 10/107.
Veldsla kg 360 430. Winterpeen kg 10 53 Was-
peen 38 66. Bruine bonen 240 Bintje 56 68.
Elgenh. 67/83 Lekkerlander 99. Ramanas 23/40.
Druiven kg 230/410.
VEEMARKT LEEUWARDEN Aanvoer 6214.
waarvan 608 gebrulksvee. 1825 slachtvee. 117
kalveren (gras- en vette). 1105 nuchtere- en
mcstkalveren. 2389 schapen en lammeren, 32
paarden en veulens en 138 bokken en gelten.
Prijzen ln guldens per stuk: nleuwmelke koeien
1400-2025. nleuwmelke vaarzen 1250-1775.
kalikoeten 1550-2225. kallvaarzen 1500-1975.
gulste koelen 775-1175, pinken 850-1100. en
terstieren 900-1475, graskalveren 450-650,
mestkalveren 225-475. slachtkalveren 30-50.
lokschapen 200-240 en weldelammercn 125-175.
Pnjzen ln guldens per kg ges. gew slachtkoeien
le kw 5.90-6.50 en 2e kw. 4,45-5,80, worstkoelen
4.20-5,25 (le tot en met 3e kw Jonge stieren
6.50-7.00. oudere stieren 6.00-6.50. graskalvcren
6.00-6.80. vette schapen 4.05-4.55. vette lamme
ren 8.00-8.75 en gelten 1.50-4.00
KAASMARKT ALKMAAR. 1 okt - Commis
sienoteringen per kg: fabrieksedammer 4.96,
middelbare 5.01 en Ooudse volvette 5.07
ZUIVELBEURS LEEUWARDEN Commissie
noteringen in guldens per kg goudse kaas 4.95.
edammer kaas 4.82. broodkaas 4.82
POELDIJK Alicante 310-440. Frankethaler
450-590. Ooiden Champ 560-680, Gros Maroc
300-340. Tomaten 250-420. Blnn. 250-270. Andij
vie 19-56, Postelein 43-85. Sla 9-17. Komkom
mers 21-84. krom kg 56-60. Pepers groen 130-210.
Pepers rood 150-190. Paprika groen 160-220, Pa
prika rood 120-170, Selderij 6-24. Krulpeterselle
6-30. Radijs 35-48. Prinsessebonen 320-340. Snij
bonen 280-450.
S-ORAVENZANDE - Sla 9-18.5. Tomaten 100-
397. Snijbonen 300-360. Bloemkool 31-93. Kom
kommers 28-75. Aubergines 230-285, Paprika
groen 170-210. Paprika rood 135-175. Andijvie
40-71. Spinazie 52-78. Waspeen 52. Pepers groen
160-250. Pepers rood 150-220. Radijs 14-37. Prin
sessebonen 380-530. Spitskool 23-25, Alicanten
250-400, Frankethaler 330-460. Selderij 24, Peter
selie 17. Perziken 44-58. Prei 61-78. Bleekselderij
45-106.
DE LIER Aubergines 215-230. aardappelen
77 -95. andijvie 43-47. dubbele bonen 370-545.
snijbonen 330-405. AUcante 300-330. golden
champ 230-330. Frankethaler 440. ananas me
loenen 80-160, ogen meloenen 25-130, spruiten
45-108. bospeen 67, flakkesepeen 25-36. rode
paprika p. kg. 130-165. gr paprika p. kg 130-225.
gr pepers p. kg 90-200. rode pepers p kg.
160-210. peterselie 17-36. postelein 128-138.
raapstelen 7-12 radijs 54-56. seldenj 8-23, sla
9-21, bloemkool 35-47. tomaten 250-420. uien p.
kg 65-84, rode kool 45-46. groene kool 31-32.
spitskool 26-31, prei 59-69, komkommers 22-97.
Besommingen
KW 11 20.100. KW 194 9.320. LE63 9 310. UK
48 4.000.UK56 4 840. UK 78 1 560. UK 107
7 430. UK 123 4 140. UK 159 5.100. UK 234
890. VLAARDINOEN 105 ƒ43.900. VD 6
11.200. VD 19 18 600. VD 20 i.150. VD 24
14.400. WR 47 20 200. WR 138 1.320 IJM 27
960. SL I en OD 8 17 680. UK 135 en 145
2480
UMUIIDEN Vrijdag - 2330 kg tong. 85 kisten
tarbot en griet. 718 kisten kabeljauw. 1135
kisten koolvts. 492 kisten schelvis. 775 kisten
wijting, 830 kisten schol. 104 kisten schar. 1961
kisten haring. 47 kinsten diverse 207 kisten
makreel 137 kisten ansjovis
Prijzen per kilogram tarbot 12.40—11.69. gr
tong 13.79-13.38. gr m tong 12.91-12.58. ld. m
tong 11.32—10.65. tong I 11.48-^10.70, II
U.08-10,10. Krab 92. ansjovis 12.80-3. heek
204-136.
Per 40 kilogram schelvis 1 60. II 98-47. IU
Van een verslaggever
DEN HAAG „De definitieve nota
van minister Gruyters van
volkshuisvesting en ruimtelijke or
dening over de hoofdlijnen van de
ontwikkeling van de Waddenzee zal
duidelijker moeten zijn over de door
de regering voorgestane belangenaf
weging. Maatregelen ter bescher
ming van de bewoners van de eilan
den en de kustgebieden moeten
kunnen worden afgewogen tegen
het belang van het behoud van de
Waddenzee zonder dat van tevoren
is uitgesproken, dat het behoud
steeds het zwaarst moet wegen."
Dit heeft de Unie van Waterschap
pen mede namens de provinciale
waterschapsbonden in Groningen,
Friesland en Noord-Holland de mi
nister meegedeeld in een reactie op
de nota.
Naar de mening van de waterschap
pen wekt de nota door de gehanteer
de afweging in twee fasen de indruk
van een onzuivere belangenafwe
ging
De waterschappen spreken er ver
der hun bevreemding over uit. dat
de waterschappen met hun eigen
bestuurs- en beheersactiviteiten in
de nota niet worden onderkend. De
waterschappen zullen op grond van
deze activiteiten bij de in de nota
voorgestelde ontwikkelingen be
trokken raken en als ge
sprekspartner optreden. De wa
terschappen in de drie betreffende
provincies zullen dan ook in het
coördinatie-college Waddengebied
dat een gecoördineerd beleid tussen
de verschillende overheidsniveaus
moet bevorderen, vertegenwoordigd
moeten zijn. aldus de reactie.
66-43. wijting IU 78-20.40: schar 66-20. tong-
schar 110—61. ham met kop 108: rode poon
74—59: kleine kreeft 67—49: koolvis 172. II72. III
71-69. IV 25.20-18.40: schol I 83-73, II 90-74.
III 76-50. IV 65—47; tarbot 368—158; griet
220-118; makreel II 35-22; haring I 44.80-38;
kabeljauw I 120—96. II 156—120. III 96—82. IV
94—68. steenbolk V 86-25. horstmakreel 24—17.
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG De winstbelas
ting (vennootschapsbelasting)
moet omlaag en de lonen moe
ten beheerst worden in een ge
leide loonpolitiek. Dan kan het
kabinet-Den Uyl de weg vinden
uit de economische problemen.
Dit voorstel deed gisteren de Gro
ningse hoogleraar dr. J. Pen op een
studiedag in Den Haag van het insti
tuut voor onderzoek van de over
heidsuitgaven. Pen vindt het heel
bijzonder dat de Miljoenennota met
zoveel woorden zegt dat de be
drijfswinsten te laag zijn. „Dat is
nimmer gebeurd sinds de oorlog.
Een paar jaar geleden nog zou het
voor de volgelingen van Den Uyl
ondenkbaar zijn geweest Den Uyl op
de tv te horen zeggen: De winsten
moeten omhoog." Pen ziet hierin een
hoopvol teken. De politici moeten nu
ook kunnen duidelijk maken waar
om de winstbelasting omlaag en de
lonen beheerst moeten worden. Als
de winsten niet stijgen, zal er immers
geen enkel progressief beleid te voe
ren zijn, aldus Pen.
Drukte
Prof. Pen wond zich op over de druk
te die de organisaties van werkge
vers maken over de vermogensaan-
wasdeling (VAD). Allemaal verspilde
energie, vindt Pen. „De VAD is vol
komen onschuldig. Laat het VNO
(werkgeversverbond) zich toch met
iets zinnigers bezighouden. Laten ze
blij zijn dat we in het VAD-
wetsontwerp eindelijk eens te horen
krijgen dat een norm voor het rende
ment is: de rentevoet (van staats
obligaties) plus twee procent. Die
norm is namelijk al sinds het begin
van de jaren zestig niet meer ge
haald." aldus Pen.
Pen zag nog meer mogelijkheden om
via winstherstel tot meer investerin
gen en minder werkloosheid te ko
men. Dat zou kunnen via verlaging
van lonen of van overheidsuitgaven.
Beide mogelijkheden acht Pen poli
tiek niet goed haalbaar. Vandaar zijn
voorstel een strakke inkomenspoli
tiek te combineren met verlaging
van winstbelasting. Investerings
steun en loonkostensubsidies acht
Pen slechts als tijdelijke noodver
banden zinvol.
Kafka
De Tilburgse prof. Stevers voorziet
voor ons land een „Kafka-
maatschappij. een
dwangmaatschappijDe invloed
van de overheid op lonen, investerin
gen. werken zal toenemen, omdat
zonder die dwang de problemen niet
tot een oplossing komen. Stevers
hoopt dat de bevolking deze „histo
rische ontwikkeling" tijdig in de ga
ten krijgt, zodat er nog een wending
gemaakt kan worden. Stevers voor
ziet ook „spanningen en haarden van
onrust" doordat werkende mensen
nauwelijks meer verdienen dan
werklozen of arbeidsongeschikten.
Een werkloze die weer kan gaan wer
ken. verdient nauwelijks iets meer,
dat vindt hij „onlogisch, on
rechtvaardig en oneerlijk". Stevers
pleitte dan ook voor een groter ver
schil tussen loon en werkloosheids
uitkering.
Eenzelfde pleidooi kwam van de
Rotterdamse prof. Wolfson. De uit
kering bij arbeidsongeschiktheid is,
als gevolg van allerlei inhoudingen,
in de praktijk wel 90 procent van het
dagloon. Wolfson vindt dit „de kat
op het spek binden."
Van een onzer verslaggevers
STRAATSBURG/BRUSSEL De bescherming van de
consument gaat internationaal gestalte krijgen. Een week
nadat de Europese Commissie een document indiende,
waarin de producent aansprakelijk wordt gesteld voor scha
de veroorzaakt door een gebrek in het produkt, is de Raad
van Europa gekomen met een nieuw Europees verdrag
waarin de strikte verantwoordelijkheid is vastgelegd voor
de fabrikanten, wanneer hun produkten lichamelijk letsel of
de dood teweeg brengen.
De Europese Commissie meent
dat de producent aansprakelijk
moet kunnen worden gesteld, óók
wanneer hem geen verwijt kan
worden gemaakt. Letterlijk zegt
het document: ..De producent
van een produkt is aansprakelijk
voor de schade, veroorzaakt door
een gebrek in het produkt. onge
acht of het gebrek hem bekend
was. dan wel bekend had kunnen
zijn. De producent is ook dan
aansprakelijk, wanneer hij vol
gens de stand van de wetenschap
en techniek op het ogenblik waa
rop hij het produkt in het verkeer
bracht, van het gebrek niet op de
hoogte had kunnen zijn."
Dit stuk moet echter nog door de
ministerraad van de aangesloten
landen worden besproken. Zo
doende is het nog onzeker, wat de
uiteindelijke inhoud van dit revo
lutionaire idee zal zijn en wanneer
het van kracht zal worden.
Fundament
Het verdrag van de Raad van
Europa gaat verder in die zin. dat
het is aangenomen door het Co
mité van Ministers in Straatsburg
en dat de negentien lidstaten het
verdrag vanaf 27 januari volgend
jaar kunnen gaan ondertekenen.
Het verdrag wordt beschouwd als
een van de fundamenten voor de
bescherming van de consument.
Het steunt op het beginsel dat de
fabrikant verplicht is de schade
te vergoeden voor lichamelijk let
sel of overlijden, verooizaaktdoor
een gebrek aan zijn produkt. Van
een gebrek is sprake, wanneer het
produkt niet de veiligheid biedt,
welke men redelijkerwijs kan ver
wachten.
Op de benadeelde consument be
rust de bewijslast voor de schade,
het gebrek en de oorzaak. De fa
brikant kan zich vrijpleiten als hij
kan aantonen, dat het gebrek niet
bestond op het moment waarop
hij het produkt in omloop bracht.
De verantwoordelijkheid van de
fabrikant op grond van dit nieuwe
verdrag is onbeperkt. De (lidsta
ten mogen de hoogte van de scha
devergoeding beperken. Zo'n be
perking mag niet lager zijn dan
een som gelijk aan ongeveer
200.000 gulden per overleden per
soon of slachtoffer van lichame
lijk letsel en aan ongeveer
30.000.000 gulden voor de totale
schade door identieke produkten
met hetzelfde gebrek veroor
zaakt.
Voorzitter KNVTO in jaarvergadering:
„Idee verdient onderzoek"
ZWOLLE Het idee de betaling voor het gebruik van openbaar
vervoer te vervangen door een betaling voor de beschikbaarheid
ervan, moet in het kader van de plannen voor een nieuwe wet op
het openbaar vervoer nader worden onderzocht.
Subsidies
Dr. Drees jr. betoogde dat over
heidssubsidie een te grote rol gaat
spelen in de samenleving. De econo
mie wordt een ..kostschool
economie". waarin alles beroeps
opleidingen, wonen, vervoer, cultu
rele voorzieningen is gesubsidi
eerd. „Het rijke roomse leven is ver
vangen door het gesubsidieerde
roomse leven," zei Drees schertsend.
„De overheid raakt bekneld tussen
allerlei pressiegroepen die om meer
of nieuwe subsidies aankloppen. De
burger is niet meer een consumerend
individu, maar meer een groepsdier
geworden, levend als lid van zijn
pressiegroep."
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kabinet is zeer
bezorgd over de invloed van de da
lende waarde van het Engelse pond
op het gemeenschappelijke
landbouwbeleid van de Europese
Gemeenschap. Het pond, is sinds
Engeland tot de gemeenschap toe
trad. gedaald ln waarde van 8.60
tot 4.30. Engeland heeft daardoor
in guldens uitgedrukt 800 miljoen
minder aan het landbouwfonds bij
gedragen dan was voorzien. De
landbouwministers zullen zich vol
gende week in Brussel over dit pro
bleem beraden.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN - DSM (staatsmij
nen) zoekt een partner om een che
mische vestiging bij de Eemshaven
te realiseren. Dit heeft het provinci
aal bestuur van Groningen verno
men van de DSM-bedrijfsleiding.
Tot nu toe was er alleen sprake van
een vestiging van DSM alleen. De
vestiging zal overigens zeker nog vier
jaar op zich laten wachten. Boven
dien wil DSM dat Groningen minder
strenge milieunormen stelt dan ln de
milieunota van deze provincie staat.
Daarover zal nu worden overlegd.
De voorzitter van de Kon. Neder
landse Vereniging van Transporton
derneming (KNVTO). mr. D. van Set
ten. pleitte hiervoor in de in Zwolle
gehouden buitengewone algemene
vergadering van de vereniging. Beta
ling voor de beschikbaarheid van
openbaar vervoer betekent volgens
de voorzitter, dat elke Nederlander
zijn aandeel in de kosten van het
openbare vervoer via een directe be
lastingheffing zou betalen. Ook nu
draagt deze via de belasting zijn
steuntje bij voor dat déél van de
kosten van het openbaar vervoer,
dat door overheidsbijdragen wordt
gedekt, maar dit geschiedt op volko
men ondoorzichtige wijze.
Men kan van mening verschillen,
zegt mr. Van Setten, of deze heffing
de volledige kosten van het open
baar vervoer zou moeten dekken of
inderdaad slechts de kosten verbon
den aan de beschikbaarheid, d w z.
aan de aanwezigheid van het hele
apparaat. Daarnaast zou dan even
tueel ruimte blijven voor betaling
voor het gebruik van bus, trein of
tram.
Uitgangspunt moet echter zijn. zoals
bij de omroepbijdragen, dat de hef
fing verplicht is voor iedereen, die
gebruik maakt van de bestaande
voorzieningen voor verkeer en ver
voer en dat de opbrengst ook daar
voor wordt gebruikt.
In de vergadering pleitte de
KNVTO-voorzitter ook voor een on
derzoek naar geheel andere syste
men van openbaar vervoer, maar hij
moest toegeven dat dat geen gemak
kelijke opgave is. Bijvoorbeeld bij
invoering van kleine voertuigen we
gen de personeelskosten relatief nog
zwaarder dan bij de thans gebruikte
vormen van openbaar vervoer. De
laatste bedragen nu al 65 tot 70 pro
cent van de totale kosten van het
openbare vervoer, hetgeen een ver
dubbeling in vijf jaar betekent.
AMSTERDAM. Op de valu
tamarkten namen vrijdag de
geruchten weer toe. dat na de
Westduitse verkiezingen (deze
worden morgen gehouden) de
mark toch zal worden opge
waardeerd. Een en ander had
een koopgolf van marken tot
gevolg.
In Frankfort drukte de vraag naar
marken tegen verkoop van dollars
het Amerikaanse betaalmiddel aan
vankelijk omlaag tot DM 2.4250, het
laagste peil sedert juli 1975. Bij het
slot werd echter DM 2.4423 voor een
dollar genoteerd.
Door de stijging van de Duitse mark
ontstond opnieuw druk op de andere
munteenheden in de monetaire
„slang". Hierdoor kwamen de zwak
kere valuta's in dit gemeenschappe
lijk „zwevende" valutablok dicht bi. l
de toegestane onderste grenzen.
Om te voorkomen dat ze hier door
heen zouden schieten moesten de
centrale banken op grote schaal
steun verlenen door het opkopen
30/9
1/10
30 9
1/10
30'9
1/10
309
1 10
ACFIndustr
35
35
ControlD
23'/.
py.
Lockheed
9".
9'/.
South Pa
33".
32"
161/»
16".
CPClnt
42".
42".
LoneStar
17".
18".
SouthRa
58'/-
56".
AlcanAlum
26'.
26
Crown Ze 11
40".
39'/.
LTVCorp
II'*
S perry R
48' «e
48
AlleghPow
20'/i
20'/.
CurtWrC
19".
19'/.
MarthFld
16".
18'*
Si Brand,
1")
29
AllChcmSy
38'/.
n
CortWrCA
17
17".
Marti nM
23".
22".
StOilCal
37".
37"
AlluMCoAm
60
59'/.
Dartind
27
27".
MeyDepS
30".
30".
StOillnd
55'/.
55
Amoxlnc
57'/*
57
Delmonte
35»/i
34"i
MCAInc
29
29»/.
StDrug»
17".
16'
23»/i
23'/»
DowChem
28
28".
24'*
23".
Studi-b
43".
40'.
AmAirlines
12'/»
1 2".
Du pont
44 I/I
43>i
Merek&C
7»".
76".
SunOilC
38".
40'
AmBrands
4 P/a
42",
EasternA
126'/. 125»
MetroGM
13".
13»*
SunOUCp
40".
42'*
ABroadC
34'/.
34".
East Kodak
8»/.
8'/.
Midi Ros,
24".
25
SynteyC
26".
25*
AmCanCo
38
37»/.
ElPa.oG
89".
i 88".
Minnesota
64»/.
64
TandyC
33".
32'*
AmCyanCo
27'/»
27".
Esmarkl
14 v»
14".
MobllOil
ei>*
61".
Tandjcrufts
15'*
15'
AmElecP
23'/»
23'/.
ExxonC
32'/.
32".
Monsanto
88".
86".
Tennecol
34
33".
AmHome
35'/i
34'/.
FairchC
55".
54".
Motorola
53'*
52".
TexacoIne
'28
27"
AmMotorC
4'/a
4",
Florida
SI'/.
50".
Nablaco
44".
43'*
116'*
112".
AmNalGas
39>/«
39
FluorC
29".
29".
NaiCanC
14".
14".
Texa.V'il
20".
20
AmSlandI
28'/»
27»/»
FordMot
36
3S>H
NatCashR
34''.
33
Toledo Ed
24 i.
AmTelTel
60'/.
60»/.
Freuhauf
58".
50
NatDut
24' j
23'*
Tramam
13'*
12".
AmpexC
7
6»/.
GatxCorp
27".
27
NalGyp.
IS'/a
15".
TrunsWA
10".
10
AMFInc
19'/i
19
GonCable
30»/.
30
NatSu-fl
46".
45".
T wCent F
9"j
O'/.
AmpcoP
12'/.
12'/.
GenCigar
10".
10".
NatTeaC
5".
5
Unilever
43 "ib
Amstedlnd
48'/.
48'/.
GenEIcct
54".
53".
NigaraM
13".
13'*
UnionCarb
63'*
63".
AnacondaC
30'/.
30".
GenFoodC
33".
33".
NLIndu.
21'*
21'*
UnionEI
15'.
15".
ApecoCorp
IV.
IV.
GcnMot
73
72".
NorfWest
•9'.
88".
UnOilCal
54'*
54'*
ArmcoSteel
30
30
CenPUt
1»
19
NrdAPhi)
29".
26'*
87".
8i
ASALtda
I5'/1
15'/.
GenTelT
29'/.
29".
Nlllinoi,
26".
26".
Üriroyal
8".
6"
Aiarcolnc
IV/«
I5"i
GrttvOil
192".
188".
OccPetr
I»'*
18
UrBrand
7".
8".
AchlandOll
26'/.
26'/.
Gilet te
28»/.
28".
OlInCorp
39".
39".
UnCorp
9»/.
9".
AtlanlKich
57
56'/.
'Goodrich
28".
27".
PaclfGat
22".
22".
UnTechn
34'*
33*.
BayukCigI
5
Goodyear
23»/.
23",
PacifLigh
16»*
18".
USSleel
49".
49
BendixCorp
42
41'/.
Grace&C
28".
2»
Pan Am
4".
5".
34".
33»/
BclhlehSt
40'/.
39".
14".
14'/»
85".
85".
WejtBane
25' i
BocingCorp
45'/.
4S'/i
GuirOiiC
25".
26
PhelpxD
42
41'*
WestUmon
20'*
19
Burlingtln
26'/.
26»/.
GulfOil
27'/.
27 "a
PhMorri»
61".
61".
Wc.tmgh
19".
I7-.
BurlNInc
42'/.
42'/.
He.niCo
47".
47'/.
Philips
I0"«b I0".b
Wheelobr
24
21
BurroughsC
92'/.
90>/«
Hetlerl
20»/.
20".
PhillPct
61".
60".
Woolworth
23
23
CanadPac
17'
17»/.
HiltonH
18»/.
18".
Polaroid
43'*
42".
Wrigley
81V.
83
Carlingo'K
27/1
ZV.
45'/.
44»/*
ProctorC
96".
•5".
Xerox
64".
62'/.
CaterpilTr
35'/.
55»/.
UlCent
20'/.
20".
PubiSe
22".
22».
CclancicC
45'/.
44'/.
ImpOil
21»/.
21".
22'*
22'
ChaicManh
28'/.
28'/.
13".
13".
RCACorp
27".
26".
Ches.ieSya
36'/.
36'/.
IntBu-,
2(2".
Ï80"J
15»/.
15".
BEURS MONTREAL
ChrysIerC
19
19'/.
IntFlav
24".
24".
RepSteel
34".
34".
309
110
Citicorp
31'/.
30".
IntHarv
29".
29".
Reynolds
62'*
62
25'.
2594
CitiesS
56'/.
36".
IntNick
33".
33
Rockwell
29".
29'*
BelTel
50
50
CocaCola
85'..
84»/.
IntPapcr
70".
66
RoyalD
SaFelnd
46"!
46
Bovi -
0 72
07
Colgate-P
27'/.
27'/.
IntTelT
31»/.
31»*
34".
34".
CanPar
17".
)7«/
Coltlndlnc
45*/.
45".
9'/.
9
8".
6".
Domtar
21".
21"
ColumGo,
25".
25»/.
JManvüe
29".
29".
SchJumb
100
99".
Huskey
I6")b
16".
CommEd
31".
31»*
KansCily
29".
29".
Sear: R
66'*
66
Inland
9'.
9
28'/.
77".
KanaPow
19".
19".
ShetlOd
74'*
74".
MIM
32'*
32*/
ConsolEd
19".
19'.
Kennecott
13".
32".
SouthCo
IV*
IV*
Ma.tc>
22'.
21' i
ComNatG
2»
29
KLM
O".
44
3b'*
34
ContCanCo
32'/.
J2'/i
KraflCo
4VU
44
ShellCen
14".
I4V*
ContOil
38'/.
37»/.
KrogerCo
23»/. 23".
StecpR
1 85
1 81
ContTclC
15'/.
IS'/a
LehmanCo
Litton ln
11»/.
15
li'*
14'*
- gedaan
en bie-
den. i
Walker
30
laten:
29".
b
bicden.- Uien. e - ex div. - claun.