verwinteren?
robeer het eerst
iens een maandje
Keuze uit vier
gebieden met
zon in winter
Goed gedekt
met vakantie
Telkens met week
verlengen kan ook
- JDAG 24 SEPTEMBER 1976
r
WINTERSPORT
TROUW/KWARTET 29
Sen tijd er lekker helemaal uit zijn? Voor een maand
of langer verhuizen naar zuidelijke kusten, ver weg
van Hollandse wintermist en waterkou? Overwinte
ren in landen, waar ook in januari het klimaat nog
mild is, de bloemen in bloei staan en een kop koffie
op een buitenterras vaak nog zonder jas kan worden
genuttigd?
Dat kèn <3ok dit jaar weer. De
reisorganisaties mogen hun
aanbod aan overwinterings
leizen dit seizoen dan wat
beperkt hebben, er is nog ge
noeg om uit te kiezen.
Wie de tijd aan zichzelf heeft
- en dat zijn vooral de ge-
>ensioneerden kan voor
>etrekkelijk weinig geld
althans in vergelijking met
de prijzen van de zomerrei
zen) 30, 50, 120 of 150 dagen
lang zijn eigen huis ruilen
voor een appartementje aan
de Spaanse costa's, Mallorca,
de Canarische eilanden en
voor het eerst dit jaar de Por
tugese Algarve.
De voordeelaanbiedingen
knallen de brochures uit: 56
dagen Marbella voor 314 gul
den, 92 dagen Mallorca voor
gulden, 120 dagen Beni-
irm voor 610 gulden (en dat
dan allemaal inclusief de
fiegreis) zijn maar enkele
lorbeelden, die illustreren,
lat touroperators met hun
anbiedingen „tot de bo-
lem" zijn gegaan. Daartoe in
itaat gesteld door apparte-
ient-directies, die liever met
at verlies de winter
loordraaien dan hun appar-
menten leeg te laten staan
[en de luchtvaartmaatschap
pijen, die hun stoelen voor
een krats aanbieden omdat
de toestellen anders aan de
grond zouden moeten
[blijven.
Tientje per dag
Wie zo'n overwinteringsreis
overweegt dient overigens
wèl te beseffen, dat die met
veel fanfares gepresenteerde
voordeeltjes slechts vanaf-
prijzen zijn. Meestal betref
fen ze de eenvoudigste appar
tementen en bovendien gel
den ze vaak alleen wanneer
met vier personen tegelijk
een appartement wordt
gehuurd.
Voor een echtpaar, dat een
appartement voor zich alleen
wil hebben liggen de prijzen
een stuk hoger, al blijven ze
ver onder het zomer-niveau.
Door de bank genomen moet
in die gevaHen een tientje of
iets meer per persoon per dag
worden betaald. Maar ook
dat is een schijntje vergele
ken met wat in het hoogsei
zoen wordt gevraagd. Voor de
meeste touroperators is het
dan ook nauwelijks meer een
lucratieve zaak, reden waar
om bijvoorbeeld Necker-
mann en Sunair er dit jaar
mee zijn opgehouden. De an
dere gaan slechts door omdat
ze in deze reizen klantenbin
ders en reclame zien.
Eerst rekenen
De overwinteraar kan daar
zijn voordeel mee doen, maar
moet wel beseffen ook deze
aanbiedingen nooit te
lichtvaardig te kunnen ac
cepteren. Een tientje per dag
mag dan geen geld lijken,
daarmee is men er natuurlijk
niet. De vaste kosten thuis
(huur, telefoonabonnement
enz.) gaan gewoon door en
bovendien komt er ook ter
plaatse nogal wat bij, want
alle arrangementen zijn zon
der pension.
Nu zijn de levensmiddelen in
Spanje gemiddeld wel zo n
vijftig procent goedkoper
dan in Nederland, ze moeten
toch betaald worden. En wie
dat alles bij elkaar optelt,
komt al gauw tot de conclu
sie, dat zelfs de voordeligste
overwintering de bejaarde,
die alleen van zijn AOW moet
leven en geen spaarcentjes
heeft, financiële problemen
kan leveren. Het aantal 65-
plussers, dat pas ter plaatse
tot de ontdekking kwam te
luchthartig te hebben ge
boekt, is legio. Eerst uitge
breid rekenen dus alvorens
naar een reisbureau te
stappen!
Verveling
Trouwens, ook in andere op
zichten is het onverstandig
zo maar te boeken voor een
lange overwintering. Want
overwinteren is heel wat an
ders dan een lange vakantie.
Wie lang weg wil, zal zich ook
moeten afvragen of hij zich
tijdens zo'n maandenlang
verblijf aan de palmenkust
niet zal vervelen. Goed, je
kunt natuurlijk wat excur
sies maken, je kunt elke dag
een ander terrasje kiezen
voor het ochtend-kopje-
koffie, maar tenslotte houdt
dat op. De omgeving heb je
dan wel gezien en de obers
ken je bij hun voornaam. Zal
na zo'n paar weken de pret er
niet gauw vanaf zijn? En zou
het niet verstandiger zijn het
voor de eerste keer eerst eens
met een maandje te probe
ren? Overwinteren is tenslot
te ook een beetje verhuizen
en dat doe je ook nooit „zo
maar". Uit het verleden zijn
vele voorbeelden bekend van
mensen, die na een paar we
ken al aan de hostess vroe
gen: mogen we niet eerder
naar huis?
Thuis meenemen
Wie een geslaagde overwinte
ring wil genieten, zal er reke
ning mee moeten houden dat
thuis op den duur niet ge
makkelijk te kunnen blijven
loslaten en er düs voor moe
ten zorgen dat er een stukje
thuis meegaat. Foto's van de
kinderen bijvoorbeeld, een
schilderijtje, een kleedje voor
op tafel. Ook al is het appar
tement van het nodige voor
zien, tussen nodig voor twee
weken en nodig voor drie
maanden zit een heel ver
schil.
Zo staat er geen draagbare
radio of televisie klaar én ligt
'Niet alle touroperators hebben in hun programma's maanden
durende overwinteringsvakanties opgenomen, maar bieden
daartoe wel de gelegenheid. Zo krijgen 65-plussers bij Arke de
mogelijkheid 15-daagse reizen naar Mallorca, Costa Blanca,
Costa del Sol en Tunesië telkens met een week te verlengen.
Op al deze bestemmingen kunnen zij rekenen op 10 procent
korting. Langere vakanties zijn ook mogelijk op de bestem
mingen Canarische eilanden en Rhodos, maar de 10 procents
regeling geldt hier niet.
Hotelplan biedt dezelfde verlengingsmogelijkheden voor 8- en
15-daagse reizen naar Albufeira en Lagos aan de Portugese
Algarve.
Bij Neckermann heeft men de overwinteringsreizen beperkt
tot maximaal vier weken.
er geen verrekijker. Meene
men dus. Andere dingen, die
aangeraden worden in de kof
fers te stoppen: een fototoe
stel, hengels voor de vislief-
hebbers, wat spelletjes en
boeken.
En dan op huishoudelijk ge
bied: een fluitketel, Melitta
koffiepot, theepot met zak
jes, theezeefje, handmixer,
stamper, koelkastdoosjes,
blikopener, kaarsen, ver
loopstekker, verlengsnoer,
strijkbout, een afwasborstel,
theedoeken, pannespons en
pantoffels. Voorts: twee soor
ten kleding, want ook in het
zuiden is het 's winters lang
niet altijd zonnig. Truien en
regenkleding mogen beslist
niet ontbreken.
Levensmiddelen hoeven niet
mee. Dat zou in de eerste
plaats een te grote vracht
worden, maar bovendien zijn
ze in Spanje ook en veel voor
deliger te koop.
Begeleiding
Allemaal zaken, waarop bij
de goede reisbureaus de aan
dacht moet worden geves
tigd. Gelukkig gebeurt dat
in tegenstelling tot enkele ja
ren terug al veel meer in de
brochures van de touropera
tors. De hele begeleiding van
de overwinteraars is trou
wens verbeterd.
Dat is merkbaar aan kleine
dingen (zo vullen Holland In
ternational en NRV-Holiday
voor de eerste dag de koel
kast met de noodzakelijkste
levensmiddelen), maar ook
aan zaken van meer gewicht.
Een voorbeeld hiervan is het
initiatief van Holland Inter
national. die in Benidorm
een van de belangrijkste
overwinteringsbestemmin
gen een sociëteit heeft in
gericht, waar de gasten een
kaartje kunnen leggen, kun
nen sjoelen, op video vastge
legde tv-verslagen van voet
balwedstrijden in Nederland
kunnen bekijken en een bi
bliotheek met ruim duizend
boeken ter beschikking
hebben.
Evenals de NRV organiseert
deze touroperator ook sin
terklaas- en kerstfeesten. Te
vens worden regelmatig Ne
derlandse dag- en weekbla
den aangevoerd en wordt
overwogen cursussen Spaans
te organiseren.
Opvang
Rens Molenkamp, hoofd van
de afdeling buitenland van
Holland International: „We
hebben ontdekt, dat die be
geleiding noodzakelijk is, dat
je de mensen moet opvangen,
want er zijn nogal wat over
winteraars. die zich in het
buitenland gauw eenzaam
gaan voelen. Daarom ook zijn
we blij, dat zowel de protes
tantse als de katholieke ker
ken op de meeste bestem
mingen een geestelijk verzor
ger hebben gestationeerd. En
wat de lichamelijke verzor
ging betreft: wij hebben voor
deze winterbestemmingen
als hostesses bij voorkeur
meisjes met een verpleegster
sopleiding gekozen, die we
een spoedcursus geriatrie
hebben laten geven. Als er
wat gebéurt kunnen zij eerste
hulp verlenen, maar ook in
jecties geven en de weg naar
de juiste arts wijzen".
Andere touroperators heb
ben het in weer andere
extra's gezocht. Zo biedt De
Magneet kinderen van be
jaarden de mogelijkheid voor
sterk gereduceerde prijzen
tijdens de feestdagen over te
komen (voor het apparte
ment hoeven ze niet te beta
len) terwijl Gulliver-Flytours
de langblijvers gratis voor
een paar dagen naar huis en
weer terug vliegt (die laatste
touroperator laat voor rond
375 gulden ook een logé over
vliegen naar Spanje).
Vervelen hóef je je niet persé op zo'n overwinteringsreis, zoals uit deze foto blijkt.
Sommige reisorganisatoren organiseren speciale evenementen zoals deze puzzeltocht
per auto door de Sierra de Aitana achter Benidorm.
Ochtendkout aan het strand, zonder winterjas (maar neem hem voor het geval dét zeker
mee!)
Volle terrassen, ook in de winter en koffie voor nog geen twee kwartjes
Foto's Walter de Maar
Grofweg vier bestemmingen zijn er waar dit jaar kan
worden overwinterd: de Spaanse costa's (Costa
Blanca en Costa del Sol), Mallorca, de Portugese
Algarve en de Canarische eilanden.
Van de kusten van het
Spaanse vasteland is de Cos
ta Blanca verreweg het meest
populair met Benidorm en
Alicante als de bekendste
trekkers. Aan de Costa del
Sol zijn dat Torremolinos,
Fuengirola en Marbella.
Voordeel van de Costa Blan
ca boven de Costa del Sol is
dat het klimaat er doorgaans
iets aangenamer is. De Costa
del sol ligt dichtbij de Straat
van Gibraltar zodat het er
nogal eens winderig en heiig
kan zijn. Nietemin ontlopen
de gemiddelde temperaturen
elkaar niet veel (in januari
ongeveer 13 graden».
Hoewel velen van plaatsen
als Benidorm en Torremoli
nos van zomerfoto's wellicht
een wat Manhattan-achtig
beeld hebben overgehouden
(ze bestaan ook grotendeels
uit monumentale slaapto-
rens) valt dat na het hoogsei
zoen mee. De toeristenhor
den zijn weg. men ziet er weer
Spanjaarden en het leven
gaat er weer zijn gewone
gang. In alle rust. Met name
het aan een baai gebouwde
Benidorm biedt' 's winters
een aanmerkelijk sfeervolle
re indruk dan 's zomers.
Mallorca
Op Mallorca liggen de meeste
appartementen, waar wordt
overwinterd, in plaatsen rond
de hoofdstad Palma, binnen
een straal van ongeveer 15
km. Hoewel het eiland noor
delijker ligt dan de Costa
Blanca en Costa del Sol lig
gen de gemiddelde tempera
turen er ongeveer gelijk. Dit
komt vooral doordat een
bergrug in het noordwesten
de koude noordenwinden
enigszins tegenhoudt. Te veel
moet men van die gemiddel
den overigens niet verwach
ten. Vooral in december, ja
nuari en februari kan het er
door zeedampen en regen
nog pittig koud zijn.
Voordeel van Mallorca is de
aanwezigheid van Palma in
de directe nabijheid: een ech
te stad, waar het gezellig win
kelen is en waar men in de
kleine eethuisjes nog voor
weinig geld een goede schotel
geserveerd krijgt.
Canarische
eilanden
Verreweg het beste klimaat
voor overwinteraars bieden
de Canarische eilanden (in ja
nuari nog gemiddelde tempe
raturen van 17 tot 20 graden).
Maar daar moet ook voor be
taald worden. De prijzen voor
een overwintering liggen ge
middeld zeker anderhalf
maal zo hoog als aan de
Spaanse kusten.
Behalve de langere afstand
(en dus hogere vliegtarieven)
speelt hier ook een rol het
feit, dat de winter op de Ca
narische eilanden hoogsei
zoen is.
De meeste overwinteraars
worden ondergebracht in
nieuwe vakantiedorpen Op
Gran Canaria zijn dat Mas-
palomas en Playa des Ingles,
op Tenerife Costa del Silen-
cio, ver van de respectieve-
hoofdsteden Las Palmas en
Santa Cruz. Dit betekent, dat
men er vrij geïsoleerd zit.en
de intimiteit van de oude
dorpjes mist.
Algarve
De Portugese Algarve. een
vrij nieuw overwinteringsge-
bied, heeft ditzelfde nadeel.
Er is weinig te beleven. Wie
vertier zoekt kan eigenlijk al
leen terecht in Albufeira. De
prijzen liggen tussen die van
de Spaanse costa's en de Ca
narische eilanden in. Het feit.
dat in januari en februari de
amandelbomen in bloei
staan wijst er op, dat deze
streek ondanks haar ligging
aan de Atlantische kust, een
vrij mild winterklimaat kent
(gemiddelde dagtemperatu
ren in januari: 14 graden).
Als u uiteindelijk besloten hebt tot een wat langere
vakantie, zorg er dan vooral voor dat de financiële
zaken in orde zijn.
Zit u in een ziekenfonds
vraag dan het E-lll-
formulier aan. Daarmee gaat
u ter plaatse direct na aan
komst naar het kantoor van
het Spaanse ziekenfonds (in
veel gevallen wordt dat door
de hostesses geregeld). Dat is
noodzakelijk omdat, mocht u
ziek worden voordat u bij het
Spaanse fonds bent inge
schreven, u geen recht op
gratis hulp kunt laten gelden.
Dat Spaanse fonds geeft aan
buitenlanders dezelfde ver
goedingen als aan de Span
jaarden. wat betekent, dat u
soms niet zo royaal gedekt
bent als in Nederland. Een
aanvullende, in Nederland te
sluiten, reis- bagage- en onge
vallenverzekering is dan ook
noodzakelijk (verplicht trou
wens ook).
Denk er voorts aan thuis een
relatie te hebben, die eventu
eel geld kan overmaken.
Bent u dieet-patiënt infor
meer dan van tevoren of daar
in uw hotel rekening mee kan
worden gehouden. Vraag dat
bij het reisbureau zwart op
wit want er wordt, vaak te
gemakkelijk overheen
gepraat.
Wat medicijnen betreft:'over
het algemeen kan men die
ook in de Spaanse apotheken
wel krijgen (in Portugal wat
moeilijker) voor zover het
merkprodukten betreft.
Neem in ieder geval wél de
recepten mee (liefst gesteld
in het Latijn).
Komt u onverhoopt in een
ziekenhuis terecht verwacht
daar dan niet dezelfde verzor
ging als in Nederland. Me
disch staan ze wel op redelijk
ni niveau, maar de verpleeg
kundige verzorging is min
der. Voor bewassing moet
worden gezorgd door een ge
zinslid. voor wie op de kamer
ook een extra (gratis) bed is
vrijgehouden.
Tenslotte: neem een rijbewijs
mee. Dat kan handig zijn als
u eens een auto wilt huren,
maar ook voor eventuele ex
cursies (er zijn touroperators,
die puzzelritten organiseren).