Stedentrips: Londen nog steeds aan top
Meer bestemmingen in brochures -
vraag naar tweede vakantie groeit
De korte stedentrips in najaar, winter en voorjaar
zullen, voorspellen reisorganisatoren, dit jaar abso
lute toppers worden. Sommige touroperators spre
ken zelfs al over een tweemaal zo groot aantal
boekingen als vorig jaar om deze tijd
Vooral Londen gaat het weer
helemaal maken, zegt Ben
Schrijver, de man van Air
tour (een van de grootste or
ganisaties op dit gebied), die
le stedentrips samenstelt.
Belangrijkste oorzaak daar
van is het almaar devalueren-
pond, dat winkelen in En
geland tot een lucratieve
zaak maakt. Kleding (..erzijn
mensen, die zich gelijk drie
kostuums laten aanmeten),
drogisterij-artikelen, boeken,
grammofoonplaten zijn er zo
voordelig, dat degene die van
tevoren een boodschappen
lijstje opmaakt een flink deel
van de reiskosten terugver
dient.
Keus genoeg
Maar Londen is niet de enige
stad. die in de meeste bro
chures is opgenomen De mo
gelijkheden zijn binnen Eu
ropa vrijwel onbeperkt. Ro
me. Kopenhagen. Berlijn.
Salzburg. Barcelona. Madrid.
Istanboei. Parijs en Wenen
(vooral ook de laatste be
stemming is populair) komen
er eveneens in voor. De prij
zen zijn doorgaans uitgekne
pen. al moet wel beseft wor
den. dat ze vaak alleen de
vlucht (met luchthavenbelas
ting) plus logies met ontbijt
betreffen. De maaltijden
moet men meestal zelf beta
len. En dan kan zo n lang
weekend of kort weekje alles
bij elkaar toch nog een vrij
kostbare zaak worden, zeker
als men wat verder weggaat
Want koopt men vijf dagen
Londen dan al vanaf 290 gul
den. diezelfde vijf dagen kos
ten voor een verblijf in We
nen of Rome al gauw 400 gul
den. Niettemin staan ook de
ze prijzen in geen verhouding
tot de normale tarieven. Ter
illustratie: een retourtje Lon
den kost 430 gulden (en dan
heeft men daar geen hotel),
een retour Rome 600 gulden
en een retour Wenen 540
gulden.
Hoe dat verschil zo groot kan
zijn? Ben Schrijver noemt
twee ooreaken. „In de eerste
plaats hanteren de
luchtvaartmaatschappijen
voor dit soort trips speciale
tarieven wanneer óf de heen-
óf de terugreis op een zater
dag of zondag valt en gebruik
wordt gemaakt van bepaal
de. normaal matig bezette,
vluchten. In de tweede plaats
is ook de hotelier bereid wa
ter in de wijn te doen. In de
weekeinden zijn de meeste
hotels nu eenmaal vaak ma
tig bezet omdat de zaken
mensen voor de zondag thuis
willen zijn (alleen Parijs
maakt daarop een uitzonde
ring). Op die dagen staan dus
veel kamers leeg en de tour
operator kan daar gebruik
van maken."
Rekenen
In principe kan men zo'n ste
dentrip zo lang maken als
men wil. Hoeveel dat gaat
kosten hangt helemaal af van
de kwaliteit van het hotel. Zo
zijn er in Londen al hotels
waar men slechts 12 gulden
voor elke dag langer verblijf
betaalt (alleen logies), maar
er zijn ook hotels waar dit 60
gulden kost.
Enig rekenwerk vooraf is dus
wel aan te bevelen. Ook waar
het andere bijkomende kos
ten betreft. Zoals bijvoor
beeld de transfer van de
luchthaven naar het hotel.
Meestal zit dat niet in de pak
ketten, veelal wordt men op
het vliegveld ook niet opge
vangen door een hostess, die
de weg wijst.
Wat men in zo'n geval zeker
nooit moet doen als men
althans niet met een wat gro
ter gezelschap is lukraak
een taxi nemen. Omdat de
meeste vliegvelden ver van
de stadscentra liggen gaat
dat tientallen guldens kos
ten. Veel voordeliger is het de
bussen van de
luchtvaartmaatschappij van
het land te nemen (voor Lon
den bijvoorbeeld British Air
ways of Caledonian, in Rome
Alitalia). Die onderhouden
een pendeldienst naar het
stadscentrum en rekenen
daarvoor meestal maar een
luttel bedrag.
Parkeren
Onder die bijkomende kos
ten valt voor velen ook het
parkeren op Schiphol. Verre
weg de voordeligste methode
is daarvoor het terrein P 3 te
nemen 21,50 voor de eerste
vijf dagen). Vertrekt men
vroeg, dan is aan te bevelen
de nacht ervoor door te bren
gen in de op en vlakbij de
luchthaven gelegen hotels
Frommer of Sheraton. Dat
kost wel een paar tientjes de
man, maar voordeel is, dat
men de auto er tijdens de reis
gratis kan achterlaten (een
hotelbusje pendelt naar de
vertrekhal). Elk reisbureau
kan zo'n extra arrangement
regelen.
Het is trouwens zinvol bij het
reisbureau ook naar andere
mogelijke extra's te informe
ren. Zoals voor Londen
het bestellen van een „go-as-
you-please-ticket", dat voor
3. 4 of 7 dagen recht geeft op
onbeperkt reizen op alle
diensten van de rode bussen
en de ondergrondse (dat ter
plaatse te doen kost veel
meer tijd). De prijzen va
riëren van 27 tot 40 gulden.
Als gratis extra leveren som
mige touroperators voor de
stedetrips zgn. countdown
cash cards, kaarten waarop
men in een groot aantal win
kels (adressen worden erbij
geleverd) recht geeft op kor
tingen.
Ben Schrijver .Steden worden toppers"
rilOAG 24 SEPTEMBER 1976 WINTERSPORT
ders aan de voornamelijk
Spaanse stranden) het ad
vies: laat u niet verleiden
door sensationele dagprijzen
vanaf vijf gulden. Die betref
fen vaak alleen arrangemen
ten, waarbij men met vier
personen tegelijk een appar
tement huurt en dan nog
voor langere perioden.
Meer dan vorige wintersei
zoenen wordt in de brochures
aandacht besteed aan de ei-
gen-autoreizen, waarschijn
lijk als gevolg van de afgelo
pen zomer gestegen populari
teit van deze vakanties. In
veruit de meeste gevallen be
treft het hier reizen naar de
wintersportgebieden.
Opvallend zijn hier de grote
prijsverschillen. Er worden
(op basis van logies en ont
bijt) al arrangementen aan
geboden van nog geen 60 gul
den per week. maar voor zes
maal zoveel kan men ook een
appartement huren. Ook hier
geldt, dat men zich niet moet
laten verleiden door de vaak
in het oog vallende voordeel
aanbiedingen omdat die
meestal alleen in het laagsei-
zoen gelden (de koude janua
rimaand) en daarnaast een
voudige accommodaties be
treffen in de lager gelegen
dorpen
Om deze pakketten nog wat
te versieren (en voor de tour
operators financieel aantrek
kelijker te maken) zijn in
sommige daarvan als extra
opgenomen een abonnement
op de skiliften en het volgen
van skilessen.
Behalve bij de bekende grote
reisorganisatoren kan men
voor zo n eigen autoreis ook
terecht bij de in Amstelveen
gevestigde Swiss Chalets In-
ter Home-organisatie Deze
geeft een gids uit met enkele
honderden appartementen,
hotels en pensions in de win-
tersportlanden Voordeel van
deze gids is. dat zij meer dan
de brochures van de meeste
touroperators informatie
geeft over de aard van de
plaats, de hoogte en de voor
zieningen Bovendien biedt
zij meer keuze
Ver weg
Een ander elk jaar omvang
rijker wordend onderdeel van
het aanbiedingen-pakket
vormen de verweg-reizen.
Hoewel het aantal boekingen
daarvoor in absolute getallen
en in vergelijking met de an
dere reizen nog vrij beperkt
is. zit er toch elk jaar, zeggen
de reisorganisatoren, nieuwe
groei in. Die weerspiegelt
zich in de brochures. Het zijn
vooral de aan buitenlandse
moedermaatschappijen ge
bonden touroperators, die
hiermee aan de weg timme
ren (Neckermann. Ho
telplan). maar ook de andere
organisaties hebben meer
ruimte vrijgemaakt voor dit
soort arrangementen (Chris-
toffel. Long Range Travel)
Dat het vooral de met het
buitenland gelieerde bedrij
ven zijn. die verweg
vakanties bieden, ligt voorde
hand omdat zij in veel geval
len gemakkelijker gebruik
kunnen maken van goedko
pere charters (in plaats van
vluchten op de lijndiensten»
zij zijn voor het vullen van de
loestellen niet alleen afhan
kelijk van de Nederlandse
markt.
rat zo'n tien jaar terug
iog was voorbehouden
an de elite met veel geld
pp zak, lijkt de laatste
Ijd haalbaar voor steeds
roeiende groepen: een
weede vakantie.
Foto: Bert Nienhuis
gelijkluidende commentaren
horen. Nu moet men als klant
natuurlijk wel het betrekke
lijke van dat trompetgeschal
weten in te zien. Een verko
per van vakantiepret toont
nu eenmaal nooit een zak-in-
as-gezicht aan de balie.
Hij zal eerder geneigd zijn
problemen te verdoezelen.
En die problemen zijn er nog
steeds. Het belangrijkste
daarvan: de welhaast moor
dende concurrentie, die tour
operators dwingt vaak prij
zen te berekenen, die be
drijfseconomisch gezien nau
welijks meer verantwoord
zijn.
Die slag om de gunst van de
klant begon eigenlijk pas
goed toen zo'n zes jaar terug
het Duitse Neckermann-
concern op de Nederlandse
markt kwam. Met stuntprij
zen (mogelijk gemaakt door
forse subsidies van het moe
derbedrijf), die onder Neder
landse concurrenten de nodi
ge verwarring stichtten.
Bundeling
Direct gevolg van die pene
tratie was een bundeling van
krachten. Sinds 1974 vindt
Neckermann de gebalde
vuist tegenover zich van een
tiental reisorganisaties
(waaronder vertrouwde na
men als Eurotours Magneet.
Centouri. Fit en Airtour), die
samengingen onder de para
plu van Holland Internatio
nal (door vergaande reorgani
saties eigenlijk pas dit win
terseizoen écht concurre
rend).
Andere organisaties ver
sterkten de banden met hun
moederconcerns (Christoffel
en Sunair in België. Ho
telplan in Zwitserland: 'tzijn
maar enkele voorbeelden) en
bonden eveneens de strijd
aan.
Voeg daarbij de wedijver tus
sen de luchtvaartmaatschap
pijen KLM en Martinair
(KLM heeft daarvan een
kwart van de aandeleni en
Transavia (waarvan de
laatste zijn concurrent van
onverantwoordelijke prijs-
dumping beschuldigt) en het
is duidelijk, dat er op het
ogenblik een meer dan ge
spannen sfeer heerst in de
reiswereld. Met tientjes prijs
verschil proberen touropera
tors elkaar de loef af te ste
ken. En daar kan de klant
natuurlijk zijn voordeel mee
doen.
Voor hem betekent dat ge
vecht ook dit naseizoen
scherp berekende prijzen.
Prijsstijgingen in de bestem-
mingslanden werden meer
nog dan voorheen in de reis-
sommen gecompenseerd
door verder doorgevoerde ef
ficiency en kleinere
winstmarges. In sommige ge
vallen werden, vergeleken
met vorig winterseizoen, zelfs
prijzen verlaagd. Zo timmert
Holland International bij
voorbeeld aan de weg met
verlagingen op Spaanse en
Oostenrijkse bestemmingen
van 5 tot 10 procent. (Oók
overigens slogans, die moe
ten worden gerelativeerd,
want vorig jaar was dit con
cern op veel van deze bestem
mingen duurder dan de con
currentie.)
Waarheen?
Waar kan men heen voor een
tweede vakantie in winter,
voor- of najaar? Dat is eigen
lijk te veel om op te noemen.
Uiteraard zijn er de speciale
wintersportreizen (niet alleen
naar de bekende alpine-
landen, ook naar Oost-
Europa, Noorwegen en Fin
land). wat daaruit te kiezen
hangt vooral af van de per
soonlijke voorkeur en de fi
nanciële mogelijkheden.
Oosteuropese landen als
Roemenië en Bulgarije heb
ben het voordeel meestal zo'n
30 procent goedkoper te zijn
dan de alpinelanden, maar
het nadeel dat de wat men
noemt ambiance ont
breekt.
De gezelligheid van de Alpen
dorpen ontbreekt veelal en
bovendien krijgt men nogal
eens met kleine ongemakken
te maken (zoals een defect
geraakte sleeplift, die pas na
dagen wordt gerepareerd of
een radiator in een hotelka
mer. die alleen op nul of ko
kend kan worden gezet). Na
tuurlijk is dat niet aan de
orde van de dag. maar het
kén gebeuren.
Noorwegen en Finland heb
ben weer het nadeel, dat ze
voor de secundaire uitgaven
(het borreltje aan de bar 's a-
vonds) erg prijzig zijn (van
wege de grotere afstand is
ook de hele reis soms duur
der). Frankrijk mist in veel
van zijn sneeuwcentra de in
timiteit van het dorpse
avondleven. Allemaal over
wegingen, die men moet la
ten meetellen bij de keuze.
Overwinteren
Dan natuurlijk de overwinte-
ringsreizen, met name voor
hen (meestal gepensioneer
den). die de tijd voor zichzelf
hebben. Voor die overigens
beperkte gToep (er overwinte
ren nog geen 8000 Nederlan-
rtficiële statistieken mogen
voor de Nederlander een
jerkwaardige 1,3 vakanties
oteren, dat is slechts hetcij-
latig berekend gemiddel-
i. Als men er vanuit gaat.
nog altijd de helft van de
ederlanders helemaal geen
akantie viert, dan betekent
dat die andere helft veel
dan die 1,3 maal op stap
it (voor langer dan vijf da-
en dat er zelfs mensen
ïten zijn, die zich drie en
ïr vakanties per jaar kun-
veroorloven.
ook de reisindustrie deze
kkeling met vreugde
begroet en zich daaraan
snel heeft aangepast, was
verwachten en blijkt dit
zelfs duidelijker dan
ieen. De zojuist versche
en vaak met veel fanfare
jekondigde herfst-winter
voorjaars-brochures laten
geen twijfel over bestaan,
it de reisorganisatoren
nergiek een nieuwe markt
an het aanboren zijn.
programma's zijn dikker
an voorheen, de aanbiedin-
talrijker, de bestemmin-
en gevarieerder. En dét na
en toch bepaald niet altijd
ven florissant zomerseizoen,
taarin touroperators te ma
in kregen met een met ze-
;r twintig procent terugge-
pen vliegvakantiemarkt.
list de markt, waarvan zij
et moeten hebben.
)pleving?
jlllsof er geen vuiltje aan de
uf [acht zou zijn! Zijn de smaak-
A liakers in vakantieland zó
lunnig optimistisch van pro-
«sie, dat zij blind zouden
voor de door hun boek-
uders geproduceerde cij-
rs? Natuurlijk niet! Er is
)en touroperator die uitslui-
nd met de natte vinger te
erk gaat. De nieuwe hoop
opleving van de markt
Utten zij uit prille ervarin-
en. Met name waar het de
panje-vraag betreft.
lirecteur drs. A. P. Houtzaa
ier van Nederlands grootste
eisorganisatie. Holland In-
emational, die begin vorige
naand al haar overwinte-
[irigsprogramma presenteer
de. kon eind van diezelfde
naand al laten weten, dat er
reel meer geboekt was dan
om die tijd vorig jaar.
Een gegeven, dat hem de
overtuiging leverde, dat het
„Spanje-effect" volledig is
weggeëbd. Trouwens, ten
aanzien van de hele markt
toont hij zich weinig somber
„De lange-termijn-trendszijn
zo vast en duidelijk, dat ze
wel moeten doorzetten. Wie
de cijfers naast elkaar zet.
ziet dat de bevolking nog
steeds groeit, het percentage
dat met vakantie gaat sinds
1966 steeds groter werd (van
1 naar 54 procent), de va-
antiefrekwentie nog steeds
imhoog ging (toen 1,24, nu
1.3) en het aantal vakanties
groeide van 6,1 miljoen naar
9,2 miljoen."
Concurrentie
Andere touroperators laten
