van de vu Humoristisch beeld
van negentiende eeuw
*5een handtekening, maar
^lan ook geen dispensatie
Zorgen
om de
identiteit
Rijkspostspaaibank
Vrolijke Mirandolina
van Noorder Compagnie
Vraag uitvoerige informatie
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 19
m
CT3
Oe lamp hangt scheef
Drs. R. J. Gerritsen
Doelstelling niet steeds waar te
maken.
Door Bert de Jong
Vrije Universiteit stelt zich
doel al haar arbeid in ge-
poizaamheid aan het Evange-
van Jezus Christus te rich-
op het dienen van God en
5 wereld.
<|et bestuur van de vereniging
c gereformeerde grondslag,
Ipparvan de VU uitgaat, heeft
■el moeite en zorgen om deze
heistelling te bewaken en er-
p toe te zien dat iedereen bij
VU in de geest van de
1! «lstelling handelt. In de niet
djleen universitaire, maar ook
inselijke gemeenschap van
VU komt er in de praktijk
L aak niet zoveel van terecht.
id rwijl er sprake was van een nieu-
op de doelstelling
te het VU-bestuur onlangs dul-
dat de doelstelling geen dode
kan en magzijn. Het bepaalde,
iden van de CPN en sympathi-
n van deze partij niet kunnen
fjorden benoemd in bestuurlijke en
st dende functies aan de VU.
nder spectaculair, maar ook sterk
ar aandacht trekkend was het be-
3e uit van het verenigingsbestuur.
io ak voor de zomervacantie defini-
0( genomen, om drs B. J. Gerritsen
et te benoemen tot onderwijscoor-
18 nator bij de medische faculteit.
eden: Gerritsen wilde niet zijn
jndtekening geven aan de verkla-
ng, dat hij instemde met de
Delstelling.
fie de doelstelling niet tekent kan
in het bestuur de zogenaamde „dis-
nsatle"krijgen. Voorkomen moet
imers worden, dat bekwame en ge
likte personen niet kunnen wor-
i benoemd.
rritsen kreeg echter ook geen dis-
isatie. Het verenigingsbestuur
nd. dat voor de belangrijke functie
onderwijscoördinator iemand
noemd moest worden, die van har-
Instemt met de doelstelling. Dit in
genstelling tot het college van be-
lur (het algemeen bestuur van de
stelling, zoals voorgeschreven in
wet), dat het verzoek om dispen-
tie steunde.
t weigeren van de dispensatie
ïor het eerst in de geschiedenis
n de VU) werd niet begrepen. Er
lgden scherpe protesten. Zelfs be
te een aantal medische studenten
15 april jl. de vertrekken van het
renlglngsbestuur in het VU-
ibouw.
ok ontving het bestuur een brief
et 100 handtekeningen uit de me-
sche faculteit, waarin om ophelde-
ng werd gevraagd. Men voelde zich
ïzeker door de beslissing. Een
ntwoord op deze brief is nog niet
Dtvangen.
ieen afwijzing
et pikante van de weigering van de
spensatie is, dat de zaak-Gerritsen
rekt niets heeft te maken met het
eren van communisten uit de VU-
incties. Nog sterker, Gerritsen
emt in feite wél in met de
ondslag van de VU. Eigenlijk zou
J en dat is onder meer de mening
an bestuursleden van de medische
aculteit om deze reden geen dls-
ensatie nodig hebben.
an die instemming heeft Gerritsen
informele en formele gesprekken
Üjk gegeven. In berichten over zijn
tak komt men steeds de zinsnede
fgen, dat hij belijdend lid is van de
ervormde kerk. De inhoud van deze
mededeling is, dat hij regelmatig
aar de kerk gaat.
roeger was hij actief in het kerke-
|k jeugdwerk.
terrltsen kon zijn handtekening
ichter niet zetten, omdat hij het niet
>pbrengt van uur tot uur in gehoor
zaamheid aan het evangelie van Je
zus Christus in zijn dagelijks werk
God en zijn wereld te dienen. Gerrit
sen vatte de formulering van de
doelstelling ernstig en letterlijk op.
D« pretentie was hem te groot. Wel
schrijft hij het college van bestuur in
brief, tijdens de lange benoe-
iQlngsweg, die een lijdensweg wordt:
VERWANTSCHAP MET OE OOELSTELUNG VAN OE VRIJE UNIVERSITEIT
Ho* it*M bctiofckcnt tcgwtowr de doditttimg «an dt Vnn Unnrnvteit. toeh onud*»n»n io artikel L3 ran hat reglement Vrij»
Unneruieit 1972?
Stemt m met artikel ij.
I IJ eerste lid. meer echt zich g<junden een de m artikel 1.3 tweed* lid uitgesproken
et toe uitdrukking gekomen?
Een deel van het benoemings/
bevorderingsformulier met de hokjes,
die moeten worden zwart gemaakt.
Daaronder is hoogstens ruimte voor
een paar regels uitgespaard om het
principiële standpunt van de betrok
kenen toe te lichten. Het college van
bestuur krijgt op hetzelfde vertrou
welijke formulier iets meer ruimte
voor een „commentaar".
„U mag met concluderen, dat ik niet
instem met de doelstelling."
Aan het eind van deze weg volgt
eindelijk een gesprek met leden van
het verenigingsbestuur. Ook na dit
gesprek blijft het bestuur bij de wei
gering.
Voor Gerritsen Is deze weigering een
raadsel.
Drs R J. Gerritsen is sinds 1969
wetenschappelijk medewerker in de
vakgroep anatomie en biomechani
ca van de medische faculteit. In 1973
begint de geschiedenis van de
doelstelling. Hij komt in het bestuur
van de faculteitsraad. Even voor hij
wordt geïnstalleerd als bestuurslid
legt hij op 30 Januari 1973 de verkla
ring af om de bekende reden de
doelstelling niet te kunnen tekenen.
In de belangrijke functie van secre
taris van het bestuur (de tweede
man naast de decaan) wordt hij in
zijn mening versterkt hoe jammer
lijk het is gesteld met de doorwer
king van de grondslag in de prak
tijk.
Gerritsen zegt. „Alle arbeid moet
gericht zijn op God en de wereld.
Ook in de bestuurlijke praktijk
merk je er weinig van. De facultei
ten strooien het college van bestuur
zand in de ogen en het college van
het bestuur doet dat ook weer. Alles
uit eigen belang. Ik vind. dat het
bestuur van een door het Evangelie
geïnpsireerde instelling als de VU
risico's moet nemen in het bestuur
en moet kiezen voor een eerlijke
benaderingswijze." De kritiek van
Gerritsen is ook, dat de regeling van
de ondertekening van de doelstel
ling niet vruchtbaar werkt. De
doelstelling zelf vindt hij niet on
vruchtbaar. Het verenigingsbestuur
heeft zwaar getild aan deze bewe
ring.
Hokjes
Wat hem ook is aangerekend is dat
hij op het benoemingsformulier niet
alleen het eerste hokje niet zwart
wilde maken (de ondertekening van
de doelstelling), maar ook het twee
de hokje niet. Het zwart maken van
het tweede hokje geeft aan, dat de
betrokkene niet instemt met de
doelstelling, maar belooft toch in de
geest van de VU te handelen.
Gerritsen: „Ik wijs de grondslag niet
af. Dan kan het tweede hokje toch
niet zwart worden gemaakt.
Overigens heeft Gerritsen een ver
zoek om de „dispensatie" Ingediend,
waaronder zijn handtekening wel
staat.
Ik vraag hem of hij geen slachtoffer
is geworden van zijn eigen muggezif-
terij.
Dan komen de voorbeelden van het
minder ernstig nemen van de onder
tekening en het aanvragen van dis
pensatie. Van Iemand, die moét wor
den benoemd, wordt getuigd dat hij
in een ander deel van de wereld is
opgegroeid en in een andere cultuur,
dat hij weliswaar geen christen is.
maar dat de ziekenhuispredikant
kan bevestigen, dat hij zich interes
seert voor religieuze zaken. „Er
wordt maar geprobeerd wat christe
lijkheid in te dragen. Dat is het
eevole van de verkeerde procedure"
Meer dan eens is Gerritsen gevraagd
toch zijn handtekening te geven. Als
er één kon tekenen, was hij het weL
Aan de doelstelling kun Je Immers Je
eigen uitleg geven, aldus de redene
ring.
„Dat is Juist mijn bezwaar", betoogt
Gerritsen. „Die eigen interpretatie
wordt niet ondertekend. Die hoeft
niet eens te worden uitgesproken.
Als Je het zo opvat, onderteken Je
niets."
In het enige en laatste gesprek met
het verenigingsbestuur legde prof.
Sizoo uit, dat de doelstelling niet het
onmogelijke van de mens vraagt.
„Het is een elke dag herhaalde in
tentie. We zullen elkaar over de
diepste vragen moeten kunnen aan
spreken".
Uit het verslag van dit gesprek
blijkt, dat Gerritsen op veel punten
van wat Sizoo zei Ja" kan zeggen.
Hij verzekert er graag mee eens te
zijn. Zijn moeilijkheid zit in de uit
werking in het praktisch handelen.
Na dit gesprek valt de definitieve
beslissing de dispensatie niet te ver
lenen en de benoeming niet door te
laten gaan. Drs. Gerritsen begrijpt
het niet. Hij voelt zich onrechtvaar
dig behandeld. In het universi
teitsblad Ad Valvas zegt hij als eni
ge uit een grote groep te zijn gelicht
van mensen, die wel dispensatie kre
gen. Hij uit de beschuldiging en
dit was ook de reactie van de protes
terende medische studenten dat
er meer achter zit.
De afgewezen onderwijscoördinator
geeft toe. dat hij in zijn bestuurlijke
functie kritisch en lastig is geweest
voor anderen. Mogelijk ligt hier een
reden om de benoeming niet door te
laten gaan. Ook acht hij het niet
uitgesloten, dat het bestuur niet
meer terug kon op een eenmaal in
geslagen weg. Deze veronderstellin
gen getuigen niet van veel vertrou
wen in het bestuur van de vereni
ging.
Het is moeilijk na te gaan waarom
bestuur en kandidaat elkaar niet
hebben kunnen vinden. Aan de ene
kant opereerde het bestuur, bezorgd
over de identiteit van de VU en aan
de andere kant stond de kandidaat-
onderwijscoördinator met zijn prin
cipes. Men zou uit de geschiedenis
kunnen concluderen, dat de zo be
sproken doelstellingen juist in de
betreffende gesprekken aan de top
van de VU onvoldoende heeft ge
functioneerd.
7 -
l Vi j '1
„De lamp hangt scheef": een der arbeiders (Ben Hulsmanspreekt op een tafeltje tegen zijn lotgenoten.
door André Ruften
AMSTERDAM Er wordt veel en
hartelijk gelachen bij Centrums
voorstelling van „De lamp hangt
scheef". Het stuk van Per Justesen
geeft daar ongetwijfeld alle aanlei
ding toe. maar de mogelijkheden in
die richting worden wel op een ver
bluffende manier door de toneelma
kers onder leiding van Peter
Oosthoek uitgebuit.
Het gaat over de opkomst van het
verzet onder de Friese veenarbeiders
op het einde van de negentiende
ee 'w. Het blijft op kleine schaal: een
groepje arbeiders tegenover een
groepje notabelen, die ten slotte een
groepje huzaren te hulp roepen.
Uit het groepje arbeiders komen er
een paar wat meer naar voren, ook
even hun vrouw en kinderen, om iets
an te duiden van hun armoede. Uit
pure nood stelen zij wat aardappe
len. Eén wordt op staande voet ont
slagen omdat hij bij het rooien be
trapt wordt met twee aardappelen
onder zijn pet. Tot verzet komen zij
pas door twee veenarbeiders, die van
elders komen en weigeren t werken
voor de acht gulden die de baas hen
biedt met een beroep op de slechte
tijden.
Die twee vreemden zijn jolige typs
die niettemin voet bij stuk houden
De Friezen zijn laconieker, maar
hebben wel humor soms ongewild.
Maar de meeste aamnleiding tot la
chen ligt in de parodistische manier,
waarop de notabelen en hun dames
worden uitgebeeld. Dat wordt niet
met venijn gaddan. Er worden geen
schurken va gemaakt. Hun preten
ties, zoals die in hun houding tegeno
ver de arbeiders én in hun onderling
verkeer tot uiting komen, worden in
het zonnetje gezet, heel doeltreffend
komisch ontmaskerd. Zo'n typisch
voortbrengsels van de negentiende-
eeuwse samenleving, waarin de pa
triarchale verhoudingen overgaan in
kapitalistische.
Het is een voorstelling in een le
vendig tempo, waaraan verbluffend
veel af te zien is. waarin pittig wordt
geacteerd en verrassend goed gezon-
gen ln het bijzonder door de
„dronkelap" Jacques Commandeur
»;p aantrekkelijke melodietjes.
Het is een bijzonder tweeluik, dat de
bijna voltallige groep met deze voor
stelling en die van „De koele meren
des doods" gemaakt heeft. Twee
tijdsbeelden van de late negentiende
eeuw.
Rick Nicolet en Ton Lensink in „Mirandolina" bij de Noorder Com
pagnie.
door Pieter Terpstra
Met Rick Nicolet en Ton Lensink als
aanwinsten heeft de toneelgroep de
Noorder Compagnie voor het ko
mende seizoen goede verwachtingen
geschapen door een voortreffelijke
première van Carlo Goldoni's „Mi
randolina" te geven in de schouw
burg De Lawei te Drachten. Het 18e
eeuwse vrolijke kostuumstuk over
de herbergierster Mirandolino. en
Spaaixleposito
met9™rente
Looptijd 6 jaar, vaste rente 9'/2% r
Looptijd 5 jaar, vaste rente 9'A%
Looptijd 4 jaar, vaste rente 9
Looptijd 3 jaar, vaste rente 8'/2%
Minimum storting f 1.000,-
Rente jaarlijks opneembaar
Tussentijdse opneming mogelijk
voor aankoop eigen huis
- ".>i de folder met uitgebreide inlichtingen
over oeze spaardeposito's
Naam
Straal
WWP'MtS-
Deze coupon ongelrankeerd opsturen naar
Rijkspostspaaibank, Amsterdam.
T R
uw nationale spaar- en hfipotheelihank
'l
U
haar adellijke aanbidden werd le
vendig. kleurig en ln een vlot tempo
gespeeld.
De regie van Zdenek Kraus en het
decor van Vaclav Elias maakten de
opvoering alleen als kijkspel al aan
trekkelijk. Maar bovendien werden
de rollen over het algemeen zo goed
vertolkt dat het enthousiasme van
de volle Lawei-zaal volkomen ver
klaarbaar was. Mirandolina is in de
ze vorm een zeer geschikt stuk om
niet alleen in de schouwburgen maar
ook in de vele kleinere zalen,
dorpshulzen e.d. die ln de Noordelij
ke provincies door het gezelschap
worden bespeeld, te worden ge
bracht
Hoogtepunten ln de opvoering wa
ren wel de scènes met alleen Miran
dolina en de baron van Rlpafratta.
Rick Nicolet was kostelijk als de
herbergierster die met haar listen en
lagen baron, markies en graaf te slim
af ls en tenslotte haar bediende als
levenspartner kiest.
Ton Lensink gaf heel overtuigend
gestalte aan de baron die alle vrou
wen haat maar tegen Mirandolina
niet opgewassen ls. De scène waarin
deze beiden elkaar ontmoeten ter
wijl de herbergierster de was strijkt
was een hoogtepunt; vooral de lich
teffecten deden het goed. Men zou
bijna de indruk krijgen dat Rick
Nicolet en Ton Lensink de Noorder
Compagnie naar dit succes hebben
gedragen.
Maar ook de spelers die reeds langer
aan het gezelschap verbonden zijn
brachten het er goed af. Vooral Ad
Noyons toont zich een veelzijdig
speler, na goede vertolkingen ln het
vorig seizoen was hij ditmaal ln de
rol van de dikdoende gierige markies
van Forlipopoli volkomen ln zijn ele
ment. Robert Sobels als de graaf van
Albafiorlta en Babette Mulder als
Dejanira, een van de belde to
neelspeelster die in de herberg ko
men, leek er zich bij Goldoni minder
thuis te voelen. Dlny de Neef als de
andere toneelspeelster en Joop Wlt-
termans als de bediende waren goed,
maar een apart complimentje ver
dient Roel Nljboer die van de be
diende van de baron een fijne creatie
maakte.