V V VVVVVVV** V*.j
Pet af voor zon dealerorganisatie
I
Bewegingstherapie moet
praatcultuur" doorbreken
iiisiii&y
fliailisii!
Een vakman van DAF is nooii ver al H
Stichting begint in Amsterdam met nieuwe cursus
Amalrik gaat college
doen in Utrecht
Nieuwe boeket
i
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
2. Amsterdam
02Q-11211 941323
05920 -12847
6. Badhoevedorp
8. Bergen op Zoom
01640 - 36655
11. Doetinchem
13. Ede- 14. Eindhoven 15. Emmen 16. Enschede 17. Goes 18. Gorinchem 19. Gouda 20.'s-Gravenhage 21. Groningen 22. Haarlem 23. Harderwijk 24. Harmeien
08380-19008 040 - S13922 05910-12244 053-320105 01100-6810 01830-22722 01820-17122 070-889232 050-132945 023-248141 03410-5889 03483 -1624
25. Heerhugowaard 26. Heerlen 27. Helmond 28. Hengelo 29. 's-Hertogenbosch 30. Honselersdiik 31. Hoogeveen 32. Hoorn 33. Koewacht 34. Leeuwarden 35 Lochem 36. Maastricht
02207-12744 .045-717041 04920-26112 05400-22966 073-146653 01740-26951 05280-67551 02290-17541 0U46 - 228 05100-31426 05730-2441 043-16755 I
37. Marum 38. Middelharnis 39. Naarden 40. Nijkerk 41. Nijmegen 42. Oirsbeek 43. Oss 44. Renesse 45. Roermond 46. Rotterdam 47 Rijsoord 48. Tegelen L
05944-1431 01870-2134 02159-45844 03494-2441 080-771444 04492-1314 04120-26451 01116-1370 047S0-156S6 010-376611/290655 01804-13022 077 -32323 Eri
01. marum jö. ivnaaeinarnis 03. nadiaen au. wijicerK ai.nijmegen az. uusDeeK 45. Oss aa. Kenesse ao. Koermona ao. noneraam 47 Ri soord 48. Tegelen
05944-1431 01870-2134 02159-45844 03494-2441 080-771444 04492-1314 04120-26451 01116-1370 047S0-156S6 010-376611/290655 01804-13022 077 - 32323 1 Jut;
49. Temeuzen 50. Tiel 51. Tilburg 52. Twello 53. Utrecht 54. Veere 55. Venray 56. Vianen 57. Wolvega 58. Zaandam 59. Zoeterwoude 60. Zwolle
nncn nin nn l IA cnfl nn illAOO nnn A1A AAAA4I a..a. 1 r. H ..a. aajaa .AAA aaaia a .aa .nnn.A -c 01'.
05200 - 31122 jj&
BA
Waar uw bedrijf ook gevestigd
is - nooit is een DAF Trucks-dealer
verder verwijderd dan een half uur
rijden. Dat betekent alwéér besparing
op niet-produktieve uren, terwijl het
planmatig onderhoud van de DAF
service-organisatie daar toch al sterk
op gericht is. Daarbij is zo'n dicht
dealernet ook een veilig gevoel voor
elke DAF-truckrijder op zijn dagelijkse
route: een DAF truck che langs de
weg staat is dan ook een erg zeldzaam
tafereel.
U moet maar zo denken: de hele
DAF Trucks-verkooporganisatie is
er op gericht om "vervoer" (ton-kilo-
meters) te verkopen en geen stilstand.
Bij een onvoorzien contact met een
dealer zal het u opvallen, hoe snel en
vakkundig u wordt geholpen
Want een DAF Truck-dealer
staat voor zijn werk. En weet waarover
hij praat. Pet af dus voor zo'n dealer
organisatie!
DAF Nederland Bedrijfswagen B-X- Eindhoven Postbus 152
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Met een groepje van negen mensen zijn ze al enkele jaren bezig om een
post-academiale cursus van de grond te krijgen: een opleiding voor bewegingstherapie. Alice
Geijsel, Eva van Es, Monique Peereboom en Anneke Dijkstra hebben zelf deze opleiding gevolgd
en ze vinden het hard nodig dat de in 1973 op eigen kracht begonnen cursus nu gesubsidieerd
wordt.
In het hoger beroepsonderwijs be
staan wel verschillende mogelijkhe
den om Je bezig te houden met dans.
beweging, expressie in woord en ge
baar. mime en noem maar op, maar
de therapeutische toepassing van
deze expressievormen is nog nauwe
lijks tot het onderwijs doorgedron
gen.
Dé initiatiefnemers van de kersverse
„Stichting Bewegingsexpressie en -
therapie" te Amsterdam weten waar
ze over praten. Zelf begonnen ze in
1973 met een opleiding bij Dan Hei
man. Toen deze ziek werd zetten de
cursisten het werk voort. Uiteinde
lijk hebben acht van de zestien be
ginners de eindstreep gehaald. Nu
werken de ex-cursisten in tehuizen,
scholen of inrichtingen.
Zo doet Alice Geijsel bewegingsthe
rapie in een behandelingstehuis voor
kinderen met emotionele en con
tactstoornissen in Amstelveen. Eva.
Monique en Anneke hebben allen
ervaring op een l.o.m.-school in
Amsterdam-Noord. Op bepaalde
uren werken ze daar met kleine
groepjes van vier kinderen. Het is
intensief werk. vandaar dat ze door
gaans met z'n tweeën één groepje
doen.
Gevoelens
Het blijkt dat kinderen in die drie
kwartier bewegingstherapie gevoe
lens kwijt kunnen die anders niet
aan bod komen. Een leerkracht
merkt bijvoorbeeld dat een kind er
gens mee zit. dat hij geremd is of
agressief reageert. Met praten kom
je er dan vaak niet uit. In therapeu
tische bewegingslessen kun je die
problemen via beweging en spel be
naderen", zegt Anneke Dijkstra.
Eva van Es. „Meestal werken we niet
met opdrachten. Er is wel materiaal:
lege dozen, kisten, kleden en lappen.
Door de fantasie de vrije loop te
laten komen er dan dingen in het
spel naar buiten waar je op in kunt
haken".
Monique Peereboom: „Je kunt na
tuurlijk niet altijd vrij werken, soms
moet je vast omlijnde opdrachten
geven. Soms moet je een kind eerst
alleen maar aanhalen, wat gevoel
van veiligheid geven. Maar de bedoe
ling is kinderen zover te krijgen dat
ze zich in hun spel en beweging vrij
gaan uitdrukken". En Anneke vult
aan: „We leven in een praatcultuur,
ook op school. Maar mensen met
problemen, zeker kinderen, kunnen
hun belevingswijze en gevoelens
vaak niet zo goed uitdrukken in
woorden. Dan kan de beweging een
middel zijn om je te uiten".
Niet alleen op l.o.m.-scholen, maar
ook in andere therapeutische situa
ties kan de expressieve beweging
bevrijdend werken. Vandaar dat de
ze werkwijze ook wordt toegepast in
psychiatrische inrichtingen en
dagklinieken.
Bewegingstherapie op een Amsterdamse l.o.m.-school.
Van een verslaggever
AMSTERDAM De dissidente
Russische schrijver Andrej Amalrik.
die sinds enkele maanden in ons
land verblijft, zal per 1 oktober naar
Utrecht verhuizen om daar college
te geven aan de rijksuniversiteit. Hij
zal deze winter waarschijnlijk be
gint de cursus rond de jaarwisseling
gaan vertellen over het leven van
alle dag in Rusland. Het gehoor van
Amalrik zal daarbij vrijwel uitslui
tend bestaan uit Slavisten want
naast Russisch spreekt Amalrik al
leen zeer langzaam een heel klein
beetje Duits.
Amalrik, die ook bezig is met het
schrijven van een nieuw boek over
de toestanden in zijn vroegere va
derland. is overigens van plan op
korte termijn Engels te gaan leren.
Hij wil namelijk, na het beëindigen
van de cursus in Utrecht, in de zo
mer van 1977 voor twee jaar naar de
Verenigde Staten gaan.
De schrijver vertelde dit zaterdag op
Schiphol, waar hij met zijn vrouw
een oude vriend uit Moskou begroet
te: de in juni van dit jaar naar Israël
geëmigreerde professor Vitali
Rubin.
Amalrik moest nog door de luchtha-
venpolitie opgespoord worden, want
toen hij zich op weg naar de aan-
komstpier even van zijn vrouw en
een begeleidster verwijderde om
naar het tollet te gaan raakte de
schrijver de weg kwijt en verdwaal
de in het labyrint van gangen op de
luchthaven.
APELDOORN Twee mensen zijn
zondagavond in Apeldoorn om het
leven gekomen bij een botsing op de
Broeklanderweg. De slachtoffers
zijn de 24-jarige motorrijder H. A. M.
van Straaten en de 77-jarige fietser
G. H uit den Boogaard, beiden af
komstig uit Apeldoorn.
Cursus
De in Amsterdam opgerichte stich
ting begint deze maand 'met een
nieuwe groep cursisten. Belangstel
lenden kunnen zich nog aanmelden
(p.a. Kastelenstraat 115 II. Amster
dam». Omdat de subsidie nog niet
rond is. wordt een vrij hoog cursus
geld gevraagd: zevenhonderd gul
den. De verdere kosten van de oplei
ding worden in het komende cursus
jaar voor een belangrijk deel gedekt
door een bijdrage uit het Fonds van
de kinderpostzegelactie. De initia
tiefnemers hopen in augustus vol
gend jaar zover te zijn dat ze subsi
die krijgen van het ministerie van
volksgezondheid. Het leerplan (drie
jaar part-time, waarbij de voorwaar
de is gesteld dat deelnemers een
bewegingsopleiding hebben vol
tooid) ligt ter goedkeuring op het
ministerie.
Of het plan het haalt is natuurlijk de
vraag. Er zijn al verschillende aca
demies die op verwante gebieden
werken: theaterscholen, de acade
mie voor expressie door woord en
gebaar, een nieuwe academie in
Leeuwarden en de Mikojel-
opleidingen. Maar de oprichters van
de nieuwe stichting missen toch
overal de aandacht voor de thera
peutische mogelijkheden van het
bewegingsonderwijs. Hun geloof in
de noodzaak daarvan verklaart de
volharding en vasthoudendheid,
waarmee zij nu naar overheidssubsi
die streven.
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Autoreclame
Bij de Tweede Kamer is door de
minister van Volksgezondheid en
Milieuhygiëne een wetsontwerp in
gediend. beogend reclame voor
rook- en rokersartikelen te verbie
den. Op dezelfde en nog veel meer
gronden zou de reclame voor auto's,
onderdelen daarvan en autobeno
digdheden verboden moeten wor
den. Niet alleen, dat zoals bij roken,
de gebruiker zijn eigen gezondheid
in gevaar brengt en zijn medemens
in geringe mate hindert, de auto eist
jaarlijks duizenden mensen, tien
duizenden dierenlevens, is oorzaak
dat vele duizenden mensen blijvend
invalide worden, schroeft de zieken
huiskosten tot torenhoogte op. leidt
tot algehele verslapping van het
menselijk ras, tot steeds toenemen
de inbreuken op het milieu en de
bewoonbaarheid van onze steden en
dorpen, eist zoveel tijd en
mankracht van onze politie op. dat
deze praktisch niet meer in staat is
de bescherming van persoon en
goed naar behoren te vervullen, ont
neemt aan de jeugd haar natuurlijk
domein, de straat en doet denkelijk
nog veel meer kwaad. Wie van de
Kamerleden heeft het lef, om boven-
Onderwijs
genoemd wetsontwerp te amende
ren, juister aan te vullen met de
woorden: „automobilisten, onderde
len daarvan en benodigdheden
daarvoor?"
A. G. van den berg
Wolfheze
Jagers (2)
Meer dan vijftig jaren heb ik ge
jaagd en van kindsaf in de polder
gewerkt en nooit bang geweest voor
vuile handen, als het voor behoud
van het leven in de natuur ging. In
Trouw van 28 augustus en 1 septem
ber staan stukjes over botulisme en
jagen. Van botulisme weet ik niet
veel, maar wel dat mijns inziens
„alleen" door de dode vogels op te
ruimen de ziekte tegen te gaan is.
nog is te bezien. Maar wat er over
jagen en schadelijk wild instaat, ge
tuigt van grote onkunde over wat er
in de natuur te beleven is. Uw han
den kunt u wassen als u ze aan
kadavers hebt bevuild. Maar er
helpt geen afwassen van handen
aan als je de jagers en de jacht zo
bezoedelt door onkunde.
Almkerk
Met het oog op de komende verkie
zingen zal het van groot belang zijn
te letten op de woorden en daden en
ook op de aanwezigheid van de Ka
merleden van christelijke partijen
bij belangrijke beslissingen in de
Tweede Kamer, in verband met het
voortbestaan van het christelijk on
derwijs. Als er te veel „begrip" is
voor alle standpunten en als er te
veel „gedoogd" wordt, zal men
weldra geen baas meer zijn in eigen
huis (in dit geval in eigen school).
Een gewaarschuwd mens telt voor
twee en zal dus ook terzijner tijd
weten op welke partij hij zijn stem
moet uitbrengen.
Zwolle J. M. Enklaar-Reulman
Leeftijd
Soms kun je het niet laten, de pen te
nemen voor een protest. Omdat
vrouwen gemiddeld zes jaar ouder
worden dan mannen, raadt prof.
Galjaard mannelijke huwelijkskan
didaten aan. een oudere vrouw te
kiezen. Dit gaat te ver! Een man
zoekt een vrouw, die bij hem past,
en dan wordt er niet eerst naar de
leeftijd gevraagd. Ik schrok van
prof. Galjaards uitspraak „dan ga je
ook gelijk dood". Het is niet aan ons,
de leeftijd te bepalen van ons einde
op aarde. Onze tijden zijn in Gods
hand.
A. Roubos Veenendaal L. Kleefsman-Nijhuis
Goden van licht en duisternis, door 53V
Richard E. Mooney. Uitgave H. Meu- ®3'
lenhoff, Baarn. 182 blz.; 17,50.
Het houdt maar niet op met fantas
tische theorieën over het ontstaan
van wereld en mensheid. Volgens
mijnheer Mqoney zijn wij nakome
lingen van kolonisten van een ande- £3;
re planeet, miljoenen jaren geleden. lAN
Een enorme kernoorlog in de ruimte,
zevenduizend jaar terug, zou de su
perieure beschaving hebben vernieipli
tigd en een stelletje armzalige holbe-
woners bleef over, dat opnieu^ {59
moest beginnen. Het bijzondere van 200c
dit soort boeken (met name de Zwit
serse heer Von Daniken heeft in dit
genre opgang gemaakt) is, dat men
uit enkele schaarse gegevens de
meest verstrekkende conclusies -öbc
trekt. Zo is een versteende „zool- g1'?.
afdruk", die in 1959 in de Gobi- -ass
woestijn werd gevonden, voor de
heer Mooney het bewijs, dat het
mensdom honderd miljoen jaar ou
der is, dan tot nu toe werd aangeno
men. Toen de Apollo-astronauten na
afloop van hun maanwandeling hun
maansloep te pletter lieten vallen,
veroorzaakte dit een merkwaardige
„nagalm". Voor de heer Mooney het
bewijs, dat de maan hol is en aange
zien hemellichamen nu eenmaal niet
langs natuurlijke weg hol" kunnen jiila
worden, blijkt hieruit, dat de maart
oorspronkelijk gediend heeft als en
orm ruimteschip voor de kolonisten
naar de aarde. Als de heer Mooney
de duizendjarige binding van de sa
tan en zijn engelen in de afgrond,
waarvan Openbaring 20 spreekt, uit
legt als een beschrijving van iets, dat w-
in de prehistorie gebeurd is (een
langdurig verblijf in onderaardse
schuilkelders ter voorkoming van ra
dioactieve besmetting), wordt het
een gewone recensent te machtig.
Deze science fiction heeft niets meer
met science, maar alles met fiction
te maken. Wat mij wel intrigeert, is
de vraag: hoe komt het, dat er met ju!
dergelijke rare boeken schatten ver
diend wordt? Vanwaar die ziekelijke
belangstelling in oorsprongsvragen?
Sch.
De brief van Paulus aan de Epheziërs,
door dr. A. van Roon. In de serie: De
prediking van hel Nieuwe Testament
Uitgave Callenbach, Nijkerk. 194 blz.;
33,50.
In Callenbachs reeks bijbelcommen
taren verscheen in 1941 een verkla
ring van de brief aan de Efeziërs van
Berkelbach van der Sprenkel.
Sindsdien is er zoveel over deze brief
geschreven, dat een herdruk niet ge- 52-
noeg was. Vandaar deze nieuwe ver
klaring. van de Alblasserdamse do
minee Van Roon, die in 1969 promo- «1
veerde op de Efeze-brief. Opvallend
zijn enkele uitgebreide begrip-
penstudies, zoals die over „plèroma"
(volheid), een van de sleutelwoorden
van deze brief.
P-7
O-;:
011