Luthersen niet gelukkig
in raad van kerken
I
W
Onderzoek naar
Israël-interesse
fundamentalisten
Vandaag
'P
Onze adressen:
Kerk verdedigt ds.Brüsewitz
Biddag in Lesotho
voor Zuid-Afrika
Kerkleden vragen
meer training
VOORBIJGANGERS
Conferenties
Bij het graf
van Ulrike
Meinhof
- s
MAANDAG 13 SEPTEMBER 1976
KERK/BINNENLAND
TROUW/KWARTET 2
AMERSFOORT De luthersen voelen zich niet helemaal gelukkig binnen de raad van kerken. De
synodale commissie van de evangelisch-lutherse kerk heeft de raad dit schriftelijk laten weten. Zo
vindt zij dat de raad bezig is zich te ontwikkelen tot een soort superkerk en dat de uitspraken van de
raad worden geacht van groter gewicht te zijn dan die van de kerken afzonderlijk. „Op deze weg
moet niet worden voortgegaan," meent de synodale commissie.
De luthersen klagen erover dat het
moderamen van de raad van kerken,
naar achteraf bleek, soms over meer
informatie beschikte dan de leden
varr de raad op het moment dat een
beslissing moest worden genomen.
Een' ander groot ongenoegen van de
luthersen Is dat de raad een log li
chaam is geworden, steeds moeilij
ker tot besluiten in staat, omdat zijn
zittingen door te veel personen wor
den bijgewoond. Overigens zouden
deze vergaderingen te weinig ruimte
voor redelijke alternatieven en vari
anten op voorstellen bieden.
Het zit de synodale commissie ook
hoog dat soms uitspraken namens
de raad van kerken worden gedaan,
zonder dat de leden op de hoogte
zijn", en dat in veel gevallen voorstel
len van het moderamen besluiten
lijken.
Niet mokken
Een en ander doet de luthersen te
meer leed, omdat hun kerk, zo zegt
de brief van de synodale commissie,
Prof. dr. H. A. M. Fiolet
Dr. H. M. de Lange.
„van het begin af aan van harte
achter de oecumenische gedachte
heeft gestaan en con amore meege
werkt aan het werk van de raad."
Ook nu wil de evangelisch-lutherse
kerk „niet mokkend terzijde gaan
staan," aldus de brief.
Op de jongste vergadering van de
raad van kerken gaf ds. W. Bleij als
toelichting op het schrijven dat het
ongenoegen niet van vandaag of gis-
tereh dateert. AJ enige tijd kan de
lutherse achterban de raad van ker
ken niet bijbenen. Dat is bijv. duide
lijk aan het licht gekomen op de
synode van mei dit jaar. Ds. Bleij
voegde aan het cahier van klachten
en wensen nog toe dat op de zittin
gen van de raad onvoldoende reke
ning met de luthersen wordt ge
houden.
De doopsgezinde ds. C. Brüsewitz
deelde het bezwaar tegen eigen
machtige uitspraken namens de
raad, maar constateerde, met de
brief van de luthersen, dat hierin de
laatste maanden verbetering was
gekomen.
Ook de gereformeerde dr. J. Rinze-
ma van de sectie oecumenische actie
noemde zich enigszins ongelukkig en
zei steeds meer behoefte te krijgen
aan een onderzoek naar het functio
neren van de raad.
UIT
VAN LEZERS
Bidstond (2)
Met droefheid hebben wij uw stukje
over de bidstond gelezen Begrijpt u
niet waarom dit door de gerefor
meerde gemeenten voorgesteld
wordt0 Zijn daar geen redenen voor?
Zijn er geen schokkende dingen van
de laatste tijd? Wij hopen dat door
meerdere kerken de oproep van de
gereformeerde gemeenten wordt na
gevolgd.
Zwijndrecht A. Harmscn
Middenstanders
In deze tijd van veel werkloosheid,
vraag ik mij af. geachte middenstan
ders. wordt toch eens een keer wak
ker. Voor de middenstander met per
soneel is het ondoenlijk geworden.
Oe premie sociale lasten te kunnen
opbrengen. Ik heb een zaak met acht
man personeel, en de Dctam vraagt
eèn voorschot te betalen van vijftig
duizend gulden, in twee maanden te
betalen Is het niet een schande m
deze tijd Hoe kan een middenstan
der dit opbrengen Ook zij moeten
betalen aan al die werklozen, terwijl
ef werk genoeg is Ook het verplicht
uitbetalen van het minimumloon is
al een groot fiasco geworden voor de
middenstand Vele jonge mensen
zouden aan het werk kunnen, indien
wat minder loon wordt betaald
Doch ze gaan liever naar de steun. Al
deze wettelijke verplichtingen wor
den uitgevonden door econbmen. We
worden zo langzamerhand opgege
ten door de economen. Maar van
economie is weinig te bespeuren.
Den Haag A. v.d. Mik
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 8S9, Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Bidstond
Waarom die bijzondere bidstond?
Elke zondag zijn er in de kerken
massale schuldbelijdenissen. Alle
aanwezigen zijn zondaren en wor
den over één kam geschoren. Er
schijnen geen vijf rechtvaardigen
meer te zijn. Toch spreekt Jezus
duidelijk dat er boze en goed men
sen zijn, rechtvaardige en on
rechtvaardige. Ook nu nog zijn er
goede mensen die een beker koud
water uitreiken in de naam van Je
zus. Ds Vergunst van de geref. ge
meenten zegt: „Hoe verwereldlijkt is
het leven van Gods knechten, van
ambtsdragers, van de gemeenten".
Het klinkt allemaal zo negatief. La
ten de leidslieden in deze gemeenten
de mensen het grote gebod van Je
zus voorhouden: „God lief te hebben
boven alles en onze naaste als ons
zelf". Dan wordt een schuldbelijde
nis een geloofsbelijdenis.
De Bilt
Den Uyl (2)
Voor het overige echter kregen de
afgevaardigden van de evangelisch-
lutherse kerk krachtig de wind van
voren. „Ik steiger oecumenisch", al
dus dr. A. van den Heuvel (herv.). „Ik
vind de raad van kerken meer dan
één kerk. Hij is het begin van de
conciliariteit. Ik ben dan ook van
mening dat hij te weinig bevoegdhe
den heeft. Een superkerk als de raad
van kerken wil ik graag. Misschien
zeg ik iets waarvan ik nog ooit spijt
krijg, maar ik vind helemaal niet dat
de synode van de Nederlandse Her
vormde Kerk ecclesiologisch (in ker
kelijk opzicht, red. Tr.) meer gewicht
bezit dan een kerkelijk gezelschap
als de raad van kerken en ik ben
bereid dit standpunt op onze synode
even kras te verdedigen".
De remonstrant dr. H. M. de Lange
van de sectie sociale vragen keerde
zich energiek tegen de stelling van
de Luthersen dat de raad zich ertoe
heeft te beperken een ontmoetings-
en overlegplaats van de be
leidsfunctionarissen der kerken te
zijn. „Dit is oecumenisch verschrik
kelijk, een opvatting die de dyna
miek van de oecumenische beweging
ontkent", zei dr. De Lange.
Mgr. Ernst (rk) legde er de nadruk op
dat de vertegenwoordigers van alle
leden-kerken, klein of groot, even
veel gewicht in de schaal leggen.
Ook wees hij erop dat de evange-
lisch-luthersen bij het werk van de
raad en zijn secties nogal eens afwe
zig zijn.
Niet eenvoudig
De raad van kerken heeft op zijn
jongste vergadering moeten consta
teren dat het opstellen van een plan
voor zijn beleid, mede met het oog
op de tweede beleidsconferentie van
de kerken in Nederland, nog niet zo
eenvoudig is. Een ingenieus samen
gesteld ontwerp daarvoor, zo meldt
de sectie publiciteit van de raad.
vond weliswaar warme bijval, maar
AMSTERDAM
Postbus 859.
Wibautslraat 131
Tel 020-913456
Tele* 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT.
Postbus 948
Westblaak 9. Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
MAAGDENBURG (EPD) De leiding van de protestantse
kerk van de kerkprovincie Sachsen (DDR) heeft de com
mentaren in twee Oostduitse kranten op de zelfverbranding
van dominee Oskar Brüsewitz afgewezen als „boosaardige
karikatuur".
Brüsewit2 wilde met zijn daad
protesteren tegen het gebrek aan
bewegingsvrijheid voor de kerk in
Oost-Duitsland. in het bijzonder
inzake het Jeugdwerk. De kranten
schreven echter, dat het al lang
bekend was, dat de predikant
geestelijk gestoord was en dat hij
eind juli van de kerkleiding al de
raad had gekregen, om naar een
andere werkkring uit te zien.
Dat laatste is inderdaad juist,
schrijft de kerkleiding nu in een
brief aan de kranten, die ook aan
alle predikanten en gemeenten
toegestuurd is. Maar dat had
niets met kerkelijke tucht to ma
ken. De raad, om een beroep naar
een andere gemeente aan te ne
men. was het gevolg van de moei
lijke situatie, die voor ds Brüse
witz in Zeitz al lang ontstaan was.
En geestesiek was hij ook beslist
niet. De kerkleiding noemt het
beschamend, zoals de kranten de
nagedachtenis van een overlede
ne beklad hebben. „Zulke praktij
ken verstoren alle pogingen om
een vertrouwensrelatie tussen
staat en kerk te scheppen," aldus
letterlijk de brief, die door proost
Baumer is ondertekend.
Over de situatie van christenjon
geren in Oost-Duitsland zegt de
brief: „De kerkleiding weet van
concrete noden van jonge mensen
en heeft die tegenover staats-
instanties steeds weer naar voren
gebracht."
Bisschop Ernst van Breda
Dr. A. H. van den Heuvel
werd ook vrij hevig onder vuur geno
men. Het moderamen werd belast
met huiswerk, dat bestaat uit het
bijwerken van het beleidsplan.
Verschillende leden zeiden dat het
ontwerp te zeer aan de top was uitge
dokterd en dat de elementen ervoor
aan de basis bijeen gesprokkeld had
den moeten worden. Raakt het ont
werp met zijn pootjes wel de grond?,
vroegen zij zich af. Nu het niet analy
seert wat in de Nederlandse samen
leving en kerken aan de hand is,
bestaat het gevaar dat de raad van
kerken zich gaat werpen op projec
ten die door het grondvlak als onbe
langrijk worden ervaren.
't Volle leven
Secretaris dr H. Fiolet, uit wiens pen
het ontwerp was' gevloeid, bestreed
dit. Volgens hem is wel degelijk be
kend en zelfs heel goed wat aan
de basis leeft. De in het beleidsplan
voorgestelde prioriteiten komen niet
uit de reageerbuis maar uit het volle
leven.
Mevrouw dr E. Flesseman-van Leer,
gedelegeerde voor geloofsvragen,
mgr Ernst en dr Van den Heuvel
vertolkten het algemene gevoelen
van de raad dat de lopende projec
ten moeten worden voortgezet: re
kenschap geven van de hoop, nieuwe
levensstijl en „missie in Nederland".
Dit laatste behelst het inschakelen
van buitenlandse christenen bij de
beoordeling van de huidige situatie
van kerk en samenleving in Neder
land en bij de zelfkritiek die onze
christengemeenschap nodig heeft
om een optimale zendingsdienst in
-ons eigen land te (vervullen.
Er werd voor gepleit dat de leden-
kerken te zijner tijd hun beleidsplan
nen afstemmen op dat van de raad,
omdat anders een scheve toestand
zou ontstaan.
Nairobi
Door de gang van zaken met de
beleidsnota zou een gedachtenwisse-
ling over de opdracht van Nairobi
aan de kerken in Nederlnd zich in
mistige contreien afspelen, vreesde
voorzitter prof. dr H. Berkhof. Beslo
ten werd de betreffende stukken te
sturen aan de kerken en de secties
van de raad en de laatste te verzoe
ken vóór 1 november a.s. prioriteiten
aan te dragen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De hervormde raad voor de verhouding van kerk
in Israël constateert in zijn jaarverslag een snelle opkomst van
Israël-belangstelling in fundamentalistische en opwekkingsg^-
zinde kringen.
„Wij zullen moeten trachten te pei
len. wat daarachter zit, en moeten
zoeken naar een adequate houding
daartegenover," aldus de raad, die
de gereformeerde bond verwijt, dat
zich daar wel duidelijk belangstel
ling voor de vragen van kerk en
Israël begint af te tekenen, maar dat
er op zijn minst van aarzeling ge
sproken moet worden, als het erom
gaat daadwerkelijk ook financieel de
arbeid van de raad te dragen.
De raad vraagt zich ook af, hoe con
tact met het jodendom op theolo
gisch gebied het best kan gebeuren.
De raad zoekt daarbij een wijze,
waarbij de christenen hun eigen
identiteit niet prijsgeven, maar zich
daarvan juist duidelijker bewust
worden. „Anders gezegd: hoe men
theologisch omgaat met het joodse
zelfverstaan en de eigen weg van het
joodse volk ook in deze tijd, zonder
daarbij in een of andere vorm van
een tweewegenleer de spanning in de
MASERU De kerkelijke leiders
van Lesotho hebben hun zorgen uit
gesproken over „het voortgaande ge
weld, de verwoesting en de doden in
de republiek van Zuid-Afrika". Zij
hebben zondag 19 september be
stemd als een nationale biddag voor
de onrust in Zuid-Afrika.
Lesotho is een kleine onafhankelijke
enclave, dat geheel door Zuid-Afrika
omringd wordt. De kerkleiders be
treuren de arrestaties van zwarte lei
ders in Zuid-Afrika en zeggen, dat
vrede en verzoening pas mogelijk
zijn, wanneer rekening gehouden
wordt met de verlangens, ressenti
menten en teleurstellingen van zo
wel de jongere als de oudere zwarten.
verhouding tussen christenen en jo
den op te heffen."
Het jaarverslag komt donderdaga
vond aan de orde in de hervormde
synode. Voorafgaand aan de ge
meenschappelijke vergadering van
de hervormde en de gereformeerde
synode, vergaderen de hervormden
donderdag afzonderlijk op
Woudschoten bij Zeist, 's Morgens
zal over financiële zaken worden ge
sproken. 's middags komt onder
meer het jaarverslag van de raad
voor de katechese aan de orde.
Van een onzer verslaggever^
DEN HAAG De hervormde raad
voor de katechese meldt in zijn jaar
verslag een groeiende behoefte on
der de kerkleden aan training.
Het aantal deelnemers aan de cur
sussen geestelijke vorming en de ca-
techetenopleidingen in de her
vormde kerk is in vijf jaar verdub
beld: 481 deelnemers in 1970,1009 in
1975. Er wordt gewerkt aan verdere
vernieuwing van de cursussen, waar
bij meer rekening wordt gehouden
met de bruikbaarheid in de gemeen
te. Ook zal aandacht worden besteed
aan de katechetenopleiding als be
roepsopleiding voor hen, die willen
gaan werken in kerk en school.
In oprichting is een afdeling van de
raad, die de training van predikan
ten en katecheten op het gebied van
de katechese gaat begeleiden. Voor
die training zelf is secretaris dr. G. D.
L. Dingemans al sinds vorig jaar
voor een derde van zijn tijd afge
staan aan Hydepark, het theologisch
seminarie van de hervormde kerk.
HET GASTMAAL DER WIJSHEID 1
I
De wijsheid heeft haar huis 1
gebouwd
Zeven zuilen daarvoor uitgehouwen,
haar slachtvee geslacht, haar wijn
gemengd,
ook haar tafel aangericht.1
Wie onverstandig is, wende zich
hierheen,
tot de onervarene zegt zij:
komt! Eet van mijn brood,
en drinkt de wijn die ik gemengd
heb.
(Spreuken 9 vers 1-6)
Hiermee begint het slot van de inlei-
ding op de eigenlijke Spreuken. De
wijsheid pakt koninklijk uit. Zij
heeft een paleis gebouwd, liefst met
zeven zuilen. Kosten noch moeite
zijn gespaard, om er een feestelijke
maaltijd van te maken. Het hart kan
zich hier verheugen en de hele mens
kan hier nieuwe kracht opdoen. De
onervarenen worden uitgenodigd.
Die in dit leven zoeken naar een
vaste oriëntatie, iets om de koers
niet kwijt te raken en aan lager wal
te geraken, die kunnen hier terecht.
Maar ook zij die al connecties zijn
aangegaan met het onverstand. Je
loopt er nu eenmaal overal tegenop.
Houd je er maar eens buiten. Maar
hier wordt een nieuwe kans gebo
den. Het gastmaal der wijsheid. Een
nieuwe kans! Een zaak die het over
wegen waard is. Vaak zitten we in
het slop. We komen er met alle pro
blemen niet uit. Ze worden ons te
gjppt, het loopt uit de hand. We
heur"d£n meT net. onverstand. Maak
je los, z&j£t de WflSHè'id. Hier is de
grote invita'tiéThiet-. gastmaal. Je
bent welkom. Geen mens hoeft^zon-
der te zitten. Er is wijsheid. En de
wijsheid geeft éten, te drinken, te
leven, tegen de problemen op te
kunnen. Op een nieuwe manier. Die
van de werkelijke föijsfieid. Die van
Hem die daardoor heen spreekt. Van
de liefde en de verzoening, en tegen
de haat en het geweld. :ins!
Beroepingswerk
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Alkmaar: G. J.
Brinkman te Utrecht-Noord.
GEREF. GEM. IN NED.
Beroepen te Gouda: A. Wink te Vee-
nendaal.
GEORGI VINS
Goris v. d. Hoeven
Zeer onaangenaam werd ik getrof
fen door het stukje van T.
Brandsma: „Den Uyl". Als er één
kabinet geweest is de laatste jaren
dat het zeer zwaar heeft gehad met
ongewone moeilijkheden, dan is het
dit wel geweest. Beginnende met de
oliecrisis ln 1973, daarna verschillen
de kapingen en gijzelingen en eindi
gende tot nu toe met de moeilijkhe
den rondom onze prins Bemhard.
Zwolle J. Toppen
Zending: waarom? waar? hoe? Ze
ven interkerkelijke zendingsdagen
op zaterdagen. 25 september. Ad-
ventskerk. Eindhoven, spreker ds.
A. Vos: 2 oktober. De Fenix. Leeu
warden. drs. P. J. Merkelijn; 2 okto
ber. Lucaskerk, Utrecht, drs. R. J.
van der Veen; 9 oktober. Etten-Leur.
De Baai. prof. dr. J. M. van der
Linde; 9 oktober. Christus Ko
ningkerk. Voorburg, prof. dr. J. Ver-
kuyl; 16 oktober. De Tamboer. Hoo-
geveen, ds. P. Bons; 6 november. De
Schouw. Velsen. ds R. J. van der
Veen. Aanmelden uiterlijk tien da
gen van tevoren bij de Nederlandse
Zendingsraad, tel. 020-717654.
Daar zat ik dan te vergaderen!
Voor evangelisatie-ouderlingen,
m.m.v. ds. H. Kuyk. Zaterdag 25
september half elf tot half vijf. Toe
rustingscentrum te Leusden (tel
033-43244. toestel 123).
Helmut Gollwitzer mocht iets zeg
gen bij de begrafenis van Ulrike
Meinhof, bekend om haar revolutio
naire acties ln de Bondsrepubliek.
Zijn toespraak Is te vinden in het
septembernummer van Voorlopig.
Gollwitzer deed er ook een briefje
bij, waaruit we het volgende citeren:
Het was een zware homiletische op
gave en of ik het goed gedaan heb.
weet ik niet. Ik wist. dat vroomklin-
kende woorden bij een groep van de
kerk vervreemde mensen tegen
spraak oproepen. Traditionele woor
den moeten omschreven en bemid
deld worden. Daarvoor heb Je tijd
nodig en die had ik niet. Maar het
was me ook duidelijk bij alle bemid-
delingsopgaven, dat je een begrip
kunt omschrijven, maar de NAAM.
die kun Je niet omschrijven. Bij de
woorden: „Ze is de dood in gegaan
uit motieven die ze ons niet gezegd
heeft dat wilden ze niet horen,
omdat ze het niet waar wilden
hebben, dat ze zelfmoord gepleegd
had), maar ze is ln werkelijkheid
ingegaan in de liefde van God,"
kwam het eerste boegeroep. Men zou
kunnen vragen, of ik het niet beter
had moeten omschrijven. Maar het
sterkste boegeroep kwam bij de
naam Jezus. Wie van ons zou echter
niet kunnen begrijpen, dat bij vijf
duizend meest Jonge mensen ieder
christelijk woord meterslang de
strot uit komt. dat zij alleen nog
uitvallen: nu begint „der Gollle" ook
nog vroom te praten over de Here
Jezus. Ik heb dat dan ook niet als
bijzonder tragisch ervaren. Ieder
christelijk woord wordt geassocieerd
met de taal van de ambtelijke kerk.
Een soclologlestudent zei me: Ik heb
nog nooit beleefd, dat christelijke
woorden op een christelijk kerkhof
zo vreemd klonken.
V3
Ulrike Meinhof
Weerstand
Al het gefrutsel aan eenheid van
hervormden en gereformeerden
haalt niets uit, als de geestelijke
voorwaarden om elkaar te kunnen
verstaan, niet aanwezig zijn, schrijft
prof. dr. Herman Ridderbos in het
Gereformeerd Weekblad:
En dót help Je met geen nieuwe
„proeve" of „kernen" of „concep
ten" van belijden de wereld uit.
Daarvoor zijn óndere „proeven" no
dig, nl. van het elkóór beproeven, in
het samen luisteren, samen bidden,
samen kerken, samen werken, of
men op grond daarvan niet zou kun
nen en mogen en moeten zeggen:
Kom-, ga met ons en doe als wij! En
niet eerder geloof ik in de mogelijk
heid van een nieuw belijden en dus
ook van een nieuwe integrale kerke
lijke eenheid, voor er niet slechts ln
een synodale werkcommlssie, maar
in de praktijk van het plaatselijk
kerkelijk leven de bereidheid en de
mogelijkheid van elkaar te verstaan
is gebleken. Dat wil niet zeggen, dat
de hele kerk moet wachten tot het
laatste schaap over de dam Is. Het
wil ook niet zeggen, dat er van
Utrecht 1976 niet iets kan uitgaan
dat een nieuwe Impuls, een nieuwe
gehoorzaamheid en bereidvaardig
heid schept. Integendeel, hoe krach
tiger en duidelijker en onomwonde-
ner daar gesproken zal worden over
wat eenheid wel en niet is, hoe beter
deze Vergadering haar taak zal ver
staan. Maar the proof of the pud
ding is in the eating, d.w.z. in het
proefondervindelijk en zeer
concreet de eenheid, ook plaatselijk,
met elkaar beleven. En zolang dóór
de grote historische, psycholo
gische, óók theologische en confessi
onele weerstand zich niet laat
doorbreken, kan het aansnoeren
van de eenheid de verdeeldheid al
leen maar groter maken. Daarom
hoop ik. dat men in Utrecht de vol
gende week zijn kracht niet zal zoe
ken in allerlei algemene ontwerpen
en formuleringen, maar in het be
raad over de realiteiten, die op dit
ogenblik de toenadering en de een
heid in allerlei plaatsen nog altijd
onmogelijk blijken te maken.
Roes
De actie van de werkgroep Nieuwe
Levensstijl van de Raad van kerken
heeft ook weerklank gevonden in de
gereformeerde gemeenten. Na de
aandacht te hebben gevestigd op de
regionale contactdagen, die de
werkgroep belegd heeft, vervolgt N.
van der Kolk in De Saambinder:
Ik meen daarom dat we blij mogen
zijn met de initiatieven van boven
genoemde werkgroep. De ach
tergrond van hun denken zal niet
geheel of geheel niet de onze zijn,
maar dat ook wij er voortdurend op
gewezen worden, dat we onze rijk
dom hebben ontvangen ook ten nut
te van onze naaste, is uitermate nut
tig en nodig. Ook onze levensinrich
ting is, vaak veel meer dan we zelf
beseffen, door de roes van bezits-
streven en bestedingsexplosies be
heerst. Het Franciscaans sober-
heidsstreven. wat we b.v. bij Van
Lodenstein terugvonden, heeft on
der ons weinig ingang gevonden.
Dat onze Heidelbergse Catechismus
tot tweemaal toe (zondag 9 en 50)
slechts spreekt over „nooddruft des
lichaams" doet ons blijkbaar niet
veel. Het spanningsveld tussen onze
zucht tot zelfverwerkelijking, zich
uitend in een opgeschroefd beste
dingspatroon en het leven van de
„vreemdeling hier beneèn" is steeds
geladener geworden. Of is" het' er
helemaal niet meer?-
Droom
Het augustusnummer van Levend
Joods Geloof, het maandblad van de
liberaal religieuze joden, zou geheel
gewijd zijn aan het tienjarig bestaan
van de sjoel in Amsterdam en de
ingebruikneming van de synagoge
in Den Haag. Plotseling werd het
tevens een rouwnummer vanwege
het heengaan van rabbijn Jaap Soe-
tendorp.
Wij citeren uit de terugblik, die Soe-
tendorp zelf nog geeft, op de stich
ting van de liberale synagoge in
Amsterdam, tien jaar geleden:
De oorspronkelijke droom van de
eerste „hervormers" is niet verwe
zenlijkt. Zij dachten dat de wereld
morgen zou zijn waar ze nu nog lang
niet is. Ze meenden het eigen land
door de wereld te kunnen vervan
gen. Ze meenden het te kunnen
doen zonder Tsion of Jeroesjalajim
omdat de wereld in broederschap
verenigd éeroot Jeroesjalajim zou
bewonen, waar de idealen van de
profeten werkelijkheid zouden wor
den. Nu weten wij meer dan ooit wat
ons Tsion en ons Jeroesjalajim voor
de gehele wereld betekenen. Want
dat hebben wij gelukkig mogen be
houden; joodse geschiedenis blijft
wereldgeschiedenis. Het ging ons
nooit alleen om ons, beter gezegd
het ging God nooit alleen om ons,
maar altijd om de gehele wereld.
Kerk en Israël
De hervormde raad voor Kerk en
Israël heeft een nieuw blad Kerk en
Israël in het leven geroepen. Doel:
voorlichting aan de hervormde ge
meenten inzake hun verhouding tot
het joodse volk en de dialoog met
dat volk. Het verschijnt eens per
kwartaal, kost f 7.50 per jaar en is te
krijgen bij het bureau. Jac. van
Ruisdaelstraat 62, Utrecht
Georgi Vins
Bij de internationale raad van chris
telijke kerken (ICCC, postbus 80, De
Bilt) is de, gratis te verkrijgen, bro
chure „Het proces tegen ds. Georgi
Vins" verschenen. Deze brochure be
helst een"getuigenverslag van de
rechtzaak tegen de ondergrondse
kerkelijke leider Vins, die begin van
dit Jaar te Kiew (Rusland) werd ver
oordeeld tot vijf jaar gevangenis met
streng regime en vijf jaar verban
ning; zijn bezittingen werden in be- j
slag genomen. Eveneens gratis ver
krijgbaar is de ICCC-brochure „Nai- j
robi spreekt zich uit", waarin de ver-
klaringen staan van het negende
ICCC-congres, dat in juli te Nairobi j
is gehouden. Een rijksdaalder vraagt
de ICCC voor het door ds. J. C. Maris
en S. Paas geschreven boekje „Er is
geen tussenweg", dat beschouwin
gen over de zgn. nieuw-evangelische
beweging bevat
Dr. Wim Malgo
De Nederlandse evangelist Wim Mal
go heeft een eredoctoraat gekregen
van het American Christian College i
in Tulsa (VS). Malgo, die vanuit Zwit- j
seriand het zendingswerk Midder- j
nachtsroep leidt, kreeg dit eredocto-
raat „als een waardering van de bij- i
belgelovige, conservatieve kringen
van Amerika."
Mkhatswha
De katholieke bijbelfederatie in
Stuttgart heeft de aangesloten or
ganisaties in vijftig landen opge
roepen, te protesteren tegen de ar- i
restatie van Smangaliso
Mkhatswha, de secretaris van de
Zuidafrikaanse r.k. bisschoppen
conferentie. Ook de Franse com-
missie Justltia et Pax heeft tegen j
zijn arrestatie geprotesteerd. De
Nederlandse commissie Justitia et
Pax heeft vernomen, dat
Mkhatswha het naar omstandighe
den goed maakt. Hij zou samen
met een andere zwarte priester.
Clement Mokoka, gevangen zitten j
en brengt de meeste tijd door met j
studie. Volgens de berichten uit
Zuid-Afrika zullen beide priesters
nog ongeveer vier maanden worden
vastgehouden. De Zuidafrikaanse
regering hoopt, dat de periode van
onlusten dan voorbij is.
