Rhodesische premier naar Zuid-Afrika Corsica onrustig Amerika is racisme nog niet kwijt fi"» steden in verval Suarez praat met ■leger Britse zeelieden gaan staken w Zuid-Afrika schendt grens van buurlanden NAVO vraagt om onderzoek in Russische Mig-25 Senator Dole van blaam gezuiverd Vooroordelen groot bij blanke arbeiders door Rimmer Mulder -JnÓERDAG 9 SEPTEMBER 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 ftIJSBURY, WASHINGTON, DAR ES SALAAM (Reuter, UPI, AP) Premier Ian Smith van het anke minderheidsbewind in Rhodesië, gaat begin volgende week naar Pretoria om daar met zijn uidafrikaanse ambtgenoot John Vorster te praten over de moeilijkheden in zuidelijk Afrika. Met mie zal de ontmoeting van Vorster met de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken. Henry issinger in Zürich, onderwerp van gesprek zijn. Ook Kissinger zal hoogstwaarschijnlijk begin jlgende week afreizen naar Afrika. Issinger bracht gisteren verslag uit rer zijn reis aan president Gerald ord. die vond dat zijn minister oede vooruitgang had geboekt" in jn streven een raciale oorlog in lidelijk Afrika te voorkomen. Ford •rklaarde gisteren dat de tijd geko- en is voor de Vereriigde Staten zich rote inspanningen" te getroosten idat een einde wordt gemaakt aan rassencrisis in dat deel van de ereld. gaf drie doelen aan in de Ame- ;e buitenlandse politiek ten hte van zuidelijk Afrika. Het voorkomen van een escalatie van geweld die tezijnertijd ook de nationale veiligheid van de Vere nigde Staten in gevaar zou kun- nen brengen. i Het realiseren van de wensen van het volk terwijl de rechten van minderheden gewaarborgd wor den en het verzekeren van econo mische vooruitgang. Het tegenhouden van een inter ventie in zuidelijk Afrika door buitenlandse machten. Met dit laatste doelde Ford op de Sowjet- Unie en Cuba en uit alle drie pun ten bij elkaar mag nog eens blij ken dat Kissinger is ingehuurd voor Amerikaanse belangen, i'ord zei te overwegen Kissinger op ten ..pendelmissie" naar Afrika te zenden en dat hij hierover een be sluit zal nemen als onderminister van buitenlandse zaken William Schaufele hem rapport heeft uitge bracht. Schaufele was gisteren in Dar Es Salaam, waar hij een ont moeting had met de Tanzaniaanse president Julius Nyerere. Er werd over de gesprekken geen enkel de tail bekend gemaakt, wel stuurde Schaufele per telegram een uitge breid rapport naar zijn bazen in Washington. Volgens Tanzaniaanse regeringskringen wordt Kissinger begin volgende week in Dar Es Sa laam verwacht. Schaufele zei giste ren dat het niet zeker was of Kissin ger ook vanuit Dar Es Salaam naar Zuid-Afrika zou reizen. Volgens hem zal Kissinger pas na een ontmoeting met Nyerere beslissen of hij eventu eel oversteekt van „zwart-Afrika naar blank Afrika." Schaufele zal vandaag naar Loesaka vliegen om daar de Zambiaanse pre sident Kenneth Kaoenda te ont moeten. Als Kissinger inderdaad naar Afrika gaat zullen het hoogstwaarschijnlijk Tanzania. Mo zambique, Angola. Botswana en Zambia zijn die hij het eerst zal bezoeken. Horst Kleinschmidt De voorzitter van de Senaatscom missie voor Afrikaanse zaken in de Verenigde Staten. Senator Dick JOHANNESBURG (AFP) „Het Zuidafrikaanse leger is al over jepaalde grenzen getrokken bij het achtervolgen van terroristen tn het is bereid dat weer te doen", zo heeft de Zuidafrikaanse ninister van defensie. Pieter Botha, gisteren laten weten. )e minister vervolgde met: „Er is een veilige wijkplaats voor de terro- isten die de door Zuidafrikaanse lülitairen verdedigde grenzen ichenden. Het leger zal op harde wijze reageren op elke aanval vanuit buitenlandse bases" Dat bij Zuidafrikaanse militaire ac ties in het buitenland ook Zuidafri kaanse militairen gevangen geno men kunnen worden bleek gisteren uit een uit Loeanda afkomstig be- icht dat door het Angola-comité erspreid werd. In de Angolese loofdstad werd een Zuidafrikaanse nilitair voorgesteld die in augustus door Angolese troepen gevangen werd genomen. Hij vertelde deel te hebben uitgemaakt van een groep van zes soldaten onder leiding van een officier die bij de noordelijke grens van Namibië gestationeerd was. De taak van het groepje was het „verzamelen van vluchtelingen" die naar Namibië wilden vertrekken. Volgens hem waren ongeveer vier tot j vijfhonderd vluchtelingen „uit eigen vrije wil" nog onlangs naar Namibië meegenomen. Volgens drie eveneens [gevangen Angolezen werden de vluchtelingen ondergebracht in een [kamp waar ze door Zuidafrikaanse [militairen getraind werden om daar- na weer naar Angola teruggestuurd te worden om te fungeren als pa trouilles. In het kamp zouden veel Clark, heeft gisteren gezegd de po gingen van Kissinger een oplossing te vinden voor de problemen in Rho desië en Namibië (Zuid-West-Afrika) te waarderen, maar dat de wortels van alle problemen in zuidelijk Afri ka te vinden zijn in de „raciale poli tiek van Zuid-Afrika zelf." De com missie is gisteren hoorzittingen be gonnen over de Amerikaanse poli tiek ten opzichte van zuidelijk Afri ka. Als eerste getuige trad op de momenteel in Nederland wonende medewerker van het christelijk in stituut in Johannesburg. Horst Kleinschmidt. Hij riep op tot een onmiddellijke terugtrekking van al le buitenlandse investeringen in Zuid-Afrika, gekoppeld aan een vol ledig wapenembargo met inbegrip van het stopzetten van alle hulp op nucleair gebied. Kleinschmidt zei dat zowel veel blanken als zwarten in Zuid-Afrika van de westerse machten vinden dat ze tweeslachtig zijn wat betreft de bevrijding van zuidelijk Afrika. Sowjet-Unie oud-Unita en FLNA-mensen zitten. (UNITA en FLNA zijn de in de Ango lese burgeroorlog door de nu rege rende MPLA-verslagen bevrijdings bewegingen). De Angolese commandant, die de militairen gevangen had genomen, zei dat Zuidafrikaanse troepen de afgelopen maanden herhaaldelijk het Angolese grondgebied geschon den hadden, hetgeen werd toegege ven door de Zuidafrikaanse minister van defensie. Kustverdediging Minister Botha liet verder weten dat Zuid-Afrika in Durban zes mari neschepen bouwt die met raketten worden uitgerust. Zuid-Afrika con centreert zich voor zijn kustverdedi ging op kleine snelle vaartuigen met zeer moderne raketbewapening en op onderzeeboten, aldus Botha. In 1978 zal de eerste onderzeeboot van het type „Agosta" worden afgeleverd die in Flankrijk is besteld. Botha zei dat Zuid-Afrika de enclave Walvis baai in Namibië nooit zal opgeven. Walvisbaai is de enige diepzee haven aan de Namibische kust. De zwarte bevrijdingsbeweging van Namibië, de SWAPO, heeft geëist dat Walvis baai weer bij Namibië komt wanneer dit gebied onafhankelijk wordt. De Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken, William Schaufele (midden) BRIGHTON (Reuter, UPI, AP) Ondanks het besluit van de overkoepelende Britse vakbond TUC de Labourregering van Callaghan te blijven steunen bij de bestrijding van de economische crisis, maakte de bond van zeelieden bekend dat er met ingang van zaterdagnacht door haar leden wordt gestaakt. Het Sowjet-Russische persbureau Tass heeft gisteren de Amerikaanse minister Kissinger beschuldigd van het versterken van de racistische regiems in Afrika en het veilig stel len van Amerikaanse belangen. „De westerse pers stelt de initiatieven van Kissinger voor als belangeloze pogingen tot het vestigen van racia le vrede, maar in feite zijn de Veren igde Staten bang voor het ondermij nen van hun economische invloeden in het continent", aldus Tass. President Bongo van Gabon be schreef de Amerikaanse pogingen als „tijdsverspilling". „De bespre kingen van Vorster en Kissinger zijn nonsens, het verspillen van tijd, het lijkt wel toerisme. Vorster zal zijn politiek niet veranderen, hij is door en door racist", aldus Bongo. Botsingen Ook gisteren is het in Kaapstad weer tot botsingen gekomen tussen oproerpolitie, zwarten en kleurlin gen. In het stadscentrum trad de politie met wapenstokken, geweren en traangas op tegen christelijke demonstranten, die christelijke lie deren zongen. Gedurende het „de Heer is mijn Herder" voerde de poli tie een charge uit en arresteerde verschillende kleurlingen. In Sowe- to staken gisterochtend zwarte be togers een gedeelte van het grootste arbeidersverblijf met benzinebom men in brand. Volgens de politie kwamen daarbij twee mensen om het leven. TOKIO (Reuter. AP) De NAVO heeft Japan gevraagd een onderzoek te mogen instellen naar de Rus sische gevechtsbommenwerper Mig- 25, die afgelopen maandag door een Russische piloot in Japan aan de grond gezet werd. Vice-minister van defensie, Ko Markoeyama zei dat het verzoek informeel was. Het Japanse antwoord is nog niet bekend. De 38.000 zeelieden van de Britse koopvaardijvloot gaan in staking ter ondersteuning van hun eis voor een loonsverhoging van zes pond per week. De staking kan leiden tot een stagnatie in de aanvoer van voedsel en grondstoffen en tot het afzeggen van bestellingen van Britse goede ren, hetgeen de pogingen van de Britse regering de economische moeilijkheden te overwinnen ernstig in de wielen rijdt. De laatste grote staking van zeelieden werd tien jaar geleden gehouden. Deze duurde ze ven weken. De toenmalige premier Harold Wilson verklaarde toen dat de staking de Britse economie voor vele jaren had benadeeld. De beslissing om te gaan staken werd unaniem genomen door het achttien man tellende dagelijks be stuur van de bond van zeelieden. Zowel de regering als de TUC heb ben de argumenten voor een onmid dellijke loonsverhoging met zes pond afgewezen, omdat deze niet in overeenstemming is met de 4.5 pro cent loonsverhoging per jaar, die door regering en vakbonden afge sproken is. Inmiddels is de regering van premier' Callaghan in spoedzitting bijeen ge komen om zich over de situatie te beraden. Toegeven aan de eisen van de zeelieden zou een golf van loonei sen betekenen; en dat is door de Britse economie niet meer op te brengen. Toch verwacht men dat de regering nog een uiterste poging zal doen een compromis tot stand te brengen. Meegaand De algemene raad van de Britse scheepvaart, die de reders vertegen woordigt, heeft gezegd ontzet te zijn over de beslissing om te gaan staken. „De schepen zullen zeer snel opge legd worden en onze internationale concurrenten zullen zeer snel het gat in de markt opvullen, omdat er op de wereld al te veel schepen zijn die achter de weinige scheepsladingen aanzitten", aldus een verklaring van de raad. De Britse vakbeweging als geheel is overigens aanmerkelijk meegaander dan de vakbond van zeelieden. Met overgrote meerderheid besloot ze de regering te steunen bij de bestrijding van de economische crisis. We) ver langde de TUC. de overkoepelende vakorganisatie waarbij alle bonden zijn aangesloten, op haar jaarlijkse congres in Brighton, dat de regering onmiddellijk maatregelen neemt om de eigen industrie te beschermen. De bonden gaven uitdrukking aan hun teleurstelling over het hoge aan tal werklozen, dat momenteel 1.5 miljoen bedraagt, wat neer komt op 6.4 procent van de beroepsbevol king. Verder drongen de bonden aan op een grotere greep van de overheid op de industriële activiteit. Door de ze houding blijft de TUC precies in de pas bij de politiek van de rege ring. AJACCI (AP, UPI, Reuter) Ontevredenheid onder Corsi- caanse vrachtwagenchauffeurs heeft geleid tot de bezetting van het vliegveld van Ajaccio en de vernietiging van een Boeing 707 van de Franse luchtvaartmaatschappij Air France. De ongeregeldheden op het Franse eiland begonnen toen dinsdagmid dag tientallen vrachtwagenchauf feurs de toegangswegen tot het vlieg veld blokkeerden. Ze protesteerden tegen het gevangen houden van een van hun vakbondsleiders die vorige week tot zes maanden gevangenis straf was veroordeeld voor het aan zetten tot opstand tegen de verhoog de vrachtprijzen voor vervoer naar het vasteland. De politie omsingelde de vrachtwa genchauffeurs en de voor zelfstan digheid van Corsica pleitende jonge ren. die zich bij de chauffeurs had den aangesloten. Toen de autoritei ten geen aanstalten maakten de ge vangen vakbondsleider vrij te laten, gaven de demonstranten het vlieg tuig, dat op het punt stond met 180 passagiers naar Parijs te vertrekken, bevel te stoppen. Alle passagiers en bemanningsleden moesten uitstap pen, waarna het toestel werd opge blazen. Onmiddellijk daarna viel de politie de opstandige menigte aan; de gevechten duurden tot ver na middernacht. Er is geen melding ge maakt van slachtoffers. In Parijs heeft de Franse minister van binnenlandse zaken. Ponia- towski de politie opdracht gegeven een onderzoek in te stellen naar de vernietiging van het vliegtuig. De Corsicaanse politie heeft na de onge regeldheden 80 mensen aangehou den, van wie er momenteel nog 30 worden vastgehouden. Het vliegveld van Corsica was gisteren nog geslo ten voor alle vliegverkeer. Toerisme De bezwaren van de vrachtwa genchauffeurs richten zich tegen de hoge veertarieven voor vervoer naar het vasteland. Ze zijn verder gekant tegen de lange wachttijden, die ver oorzaakt worden door het zeer druk ke vakantieverkeer. Dit antitoeris- me treft men ook aan bij de aanhan gers van de seperatistische beweging op Corsica. Zij vrezen dat het toeris me de ondergang zal betekenen voor de Corsicaanse taal en cultuur. Vol gens opiniepeilingen beschikt het Corsicaanse nationalisme over aan hang onder dertig procent van de bevolking van het eiland. Slechts drie procent van de bevolking zou echter voor volledige zelfstandigheid zijn. De aanval op het vliegveld van Ajac cio. waarvoor de verantwoordelijk heid wordt opgeëist door het Corsi caanse Bevrijdingsfront, is het ern stigste incident sedert een jaar gele den twee politiemannen werden doodgeschoten door nationalisten. MADRID (Reuter,AP) Dé Spaanse premier Adolfo Sua- rez heeft gisteren met de hoogste militaire leiders van het land overleg gepleegd over de hervormingsplannen. De premier wil zich verzekeren van de steun van het lager. Volgens politieke waarnemers heeft Suarez behoefte aan de steun van het leger, omdat hij op verzet rekent van de kant van de aanhangers van de voormalige dictator Franco. Zo zou de huidige Cortes zich verzetten tegen de plannen om volgend jaar vrije algemene verkiezingen te hou den. Eerder pleegde de premierover- leg met politieke leiders, onder wie ook leden van de oppositie. Vrijdag komt het kabinet bijeen om de hervormingsplannen te bespre ken en in een definitieve vorm te gieten, waarna de premier het ko mende weekeinde de hervormings voorstellen den volke zou kunnen bekend maken. Volgens politieke waarnemers zou het plan van Suarez bijzonder sterk lijken op het pro gramma van zijn voorganger Arias Navarro. Een nieuw parlement, zoals de premier dat zich voorstelt, zou moeten bestaan uit twee kamers: een gekozen en een benoemde. Mochten deze geruchten juist zijn. dan zal de premier op een hete herfst moeten rekenen, zo menen deze waarnemers. Catalonië Vrijwel alle Catalaanse politieke groeperingen hebben aangekondigd dat zij het verbod van de regering om de nationale dag van Catalonië te vieren, aanstaande zaterdag, zul len negeren. Alle bewoners van Cata lonië werden opgeroepen aanstaan de zaterdag aan de manifestaties mee te doen. De organisatoren heb ben aangekondigd dat de bijeen komst „de wederopstanding van een volk" zal betekenen. Dit betekent dat de demonstraties in het teken zullen staan van de regionale onaf hankelijkheid van het gebied. Het Spaanse ministerie van justitie heeft bekend gemaakt dat 287 pol)- tieke gevangenen zijn vrijgelaten sinds koning Juan Carlos op 4 augus tus een amnestie voor politieke ge vangenen afkqndigde. Volgens niet- officiële berichten wachten nu nog 150 gevangenen op hun vrijlating. Zij die wegens gewelddaden veroor deeld zijn, vielen niet onder de am nestie. WASHINGTON Senator Robert Dole. Republikeins kandidaat voor het Amerikaanse vice- presidentschap, is gisteren van blaam gezuiverd. Hij heeft in 1970 van Gulf Oil geen 2.000 dollar ver- kiezingsbljdrage ontvangen. Claude Wild van de Amerikaanse oliemaatschappij die deze beschul diging had geuit, heeft deze zelf in getrokken en gezegd „zich te heb ben vergist". Wild heeft Dole zijn verontschuldigingen aangeboden en deze werden aanvaard door de senator. Dole had ontkend ooit geld voorzijri verkiezingscampagnes van Gulf Oil te hebben ontvangen, ook niet in 1973 zoals de geruchten wilden. Eén van de akeligste kanten aan het verval in de Amerikaanse steden is de rassenkwestie. Nergens is de scheiding tussen blank en zwart zo pijnlijk scherp zichtbaar als in de grote steden. De ergst verwaarloosde wijken zijn zwarte wijken. De huidige crisis drukt het zwaarst op de zwarte bevolking. De zwarten krijgen daardoor weer een stempel opge- drukt als de zorgenkinderen van de welvaartsmaatschappij, als de mensen „die het niet hebben gemaakt." Het is verleidelijk deze situatie af te doen als een uiterst vervelende erfenis uit een donker verleden. De zwarten zijn vele tientallen jaren onderdrukt en uitgebuit. Daardoor hebben zij een enorme ach terstand opgelopen, die niet in één gene ratie is weg te werken. Maar er zit voor uitgang in, kijk maar naar de opkomst van een zwarte „midden-klasse". Het is een vrij gevaarlijke redenering omdat ze gemakkelijk uitmondt in èën veroorde ling van de mensen in de achterbuurten. De slimsten en de actiefsten komen er immers wel uit. Misschien dat de anderen niet zo erg hun best hebben gedaan De redenering ontkent bovendien dat er nog steeds rassendiscriminatie bestaat. De bewoners van de zwarte slums hebben niet alleen hun lage afkomst, maar ook hun huidskleur tegen. Geen huis Discriminatie bestaat er bijvoorbeeld bij het toewijzen van woningen. Een zwarte journalist van de New York Times en een blanke vrijwilliger namen deze zomer een proef op de som.Beiden probeerden bij dezelfde huiseigenaren (een kleine hon derd) een woning te huren. De verschillen in behandeling waren zeer opmerkelijk. Waar de zwarte te horen kreeg dat er op het moment niets beschikbaar was. kreeg de blanke een lijst met adressen waar hij uit kon kiezen. In andere gevallen werd de zwarte een veel hogere huur gevraagd voor hetzelfde appartement. Soms bood hij zelf aan wat meer huur te betalen, maar dan nog bleek er voor hem minder beschikbaar dan voor zijn blanke partner. Dergelijke praktijken worden aangemoe digd door banken en makelaars. Zij gaan ervan uit dat onroerend goed in blanke buurten minder waard wordt als daar zwarten komen wonen. In dat geval advi seren ze de blanke huiseigenaren maarzo snel mogelijk te verkopen, waardoor de prijzen inderdaad gaan dalen. In die fase geven banken liever geen grote leningen meer voor huizen in zulke buurten zodat de prijzen nóg sneller omlaag gaan. Om zo n proces te voorkomen houden de blanken hun straten maar zo lang moge lijk „raszuiver". Onderwijs Bij het onderwijs bestaat er een zelfde patroon. Scholen voor zwarte kinderen zijn traditioneel het slechts. Als nu een bepaalde school steeds meer zwarte kin deren krijgt, is dat voor ouders een teken dat het onderwijs daar achteruit gaat. Wie het kan betalen stuurt zijn kinderen daarom maar naar een particuliere school, waar zwarten gemakkelijk ge weerd kunnen worden. Zo blijven zwarte en blanke kinderen gescheiden van el kaar opgroeien. Rassen-vooroordelen hebben op die manier een taai leven. Archie Bunkers De frontpositie bij deze rassenstrijd A i Monseigneur Geno Baroni gaf een jaar of wat geleden een vlugschrift uit onder de titel „Ik ben ook een varken Varken (pig) wordt vaak gebiuikt voor blanke racisten en blanke politiemensen. wordt ingenomen doc/r de Archie Bun kers: de gewone, laag geschoolde arbei der. Die voelt zich het meest bedreigd door de opkomst van de zwarte bevol king „De gewone arbeiders wonen het dichtst bij de minderheidsbuurten. Zij voelen de veranderingen het eerst." ver duidelijkt monseigneur Geno Baroni. di recteur van het nationale studiecentrum voor stedelijke problemen in Was hington. Jarenlang heeft hij in de zwarte achterbuurten van deze stad gewerkt. Aan de andere kant voelt hij zich als zoon van een Italiaanse immigrant (een mijn werker) sterk verwant aan het milieu van blanke arbeiders. Hij zegt het onbehagen dat er bij die laatste groep heerst best te kunnen begrijpen. „In de woelige jaren zestig is deze groep in de tang genomen", legt hij uit. „Aan de ene kant werden zij aangevallen door de intellectuelen en de blanke Jongeren met hun culturele revo lutie. Aan de andere kant voelden zij zich bedreigd door de revolte van de zwarten, die hun deel van de welvaart opeisten.De zonen van de immigranten hadden ge leerd dat Amerika goed was en dat ze er trots op konden zijn dat ze Amerikanen waren.Maar in de jaren zestig hoorden ze in eens dat Amerika niet goed was. En ze zagen op de televisie hoe jongeren met lange haren, die het veel beter hadden dan zij, openlijk hun verachting demon streerden voor de Amerikaanse samenle ving. Tezelfdertijd waren ze bang dat ze hun banen zouden verliezen aan de zwarten." Slecht begrepen Baroni neemt het veel progressieven kwalijk dat zij deze benarde positie van de blanke arbeider zo slecht begrepen. „Ze scholden hem uit voor achterlijke conservatief en racist. Toen heb ik ge zegd. ho, wacht eens even Ik ben één van hen en ik begrijp dat ze het niet gemak- kelijk hebben. Het is gemakkelijk om vanuit je veilige positie aan de universi teit solidair te zijn met de zwarten, maar wat doen we voor die andere groep? Vanuit deze stellingname pleit Baroni niet direct voor meer integratie programma's. Integendeel, hij vindt dat de blanken eerst maar eens op zoek moe ten gaan naar hun eigen herkomst. „Eén van de problemen is dat we in Amerika nooit hebben leren leven met het feit dat we zo verschillend van oorsprong zijn. Wij zijn uit alle delen van Europa naar hier gekomen. En daarna hebben we ge probeerd iedereen gelijk te schakelen. We probeerden zoveel mogelijk op De Amerikaan te lijken, maar die bestaat helemaal niet. We werden daardoor men sen met een kunstmatige levensstijl, zon der echte identiteit.Daarom weten we ons geen raad met mensen, die anders zijn. Daarom zijn we onzeker en voelen wij ons gauw bedreigd Laat de blanke daarom eerst maar proberen in het reine te komen met zichzelf. Ik ben ervan over tuigd dat hij het daarna ook beter zal kunnen vinden met de zwarte bevol king," aldus monseigneur Geno Baroni. Dit is het zesde verhaal in deze serie; de vorige verschenen 28 aug., 30 aug., 1, 3 en 7 sept.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7