«itffè
Bij Nederhorst in
Gorkum vrij zeker
500 man ontslagen
Nieuwe Leidse Courant
Verdeeldheid in
het CDA over
onderwijsmotie
Bezetting gaat door
Vakbonden vrezen
ontslagen bij Vmf
met Nieuwe Haaöse Courant
Strauss wil onderzoek in
Lockheed-zaak
f Ontbijtbiskwies
Nederlander is
conservatiever geworden.
Pag. 3
Uw
en met
Zogezegd
In deze krant
Stemming kan spannend worden
Geen wijziging
rassenbeleid in
rede van Vorster
Fabriek gaat
failliet: ontslag
voor 157 man
Solzjenitsin
naar Amerika
Bewolking
JAMIN
Positie van 275
mensen onzeker
SI
I
Hier onder. Voor Trouw.
Welkomstvoordeel
ouyy
hoort bij u.
y
Trouw
34STE JAARGANG NR. 9927 DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1976
vandaag voor 11 uur
opgegeven, wordt
morgen geplaatst
en kan dezelfde dag
al resultaat hebben.
Tel. 020-913456
Tel. 010-115588
Tel. 070-469445
UITGAVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J.TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
ABONNEMENT/14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 -GEMEENTEGIRO X 11000— LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0,55
Van een verslaggever
UTRECHT „Minister Wester
terp fietst dwars door het door de
regering beloofde openbaar-
vervoersbeleid heen. De minister
van verkeer en waterstaat kapt in
het wilde weg in het streekvervoer,
zonder overleg, zonder afgewogen
normen, zonder zich op de ge
volgen".
Dat schrijft de initiatiefgroep ver
keer en vervoer in een open brief
aan de Tweede Kamer met het oog
op het Kamerdebat over het ver
voersbeleid op 15 september. In het
initiatiefgroep zitten tal van orga
nisaties zoals „natuur en milieu",
de werkgroep 2000, vereniging mi
lieudefensie, verkeerswerkgroep
PPR, wetenschappelijk bureau's
van de PvdA en de samenwerken-
Initiatiefgroep:
„Westerterp fietst
dwars door
vervoersbeleid"
de christelijke partijen en de ver-
voersbond CNV.
„De minister verhoogt als enige de
overheidstarieven voor de trein en
oppert voor de televisie enkele los
se gedachten over minder treinen
en stelt vervolgens met feestelijk
vertoon nieuwe autowegen en
nieuwe bruggen in gebruik, waar-
Binnen de drie partijen zijn nu acht
a tien kamerleden (helemaal duide
lijk is dat nog niet) tegen de motie.
De meeste tegenstemmers komen
uit de Anti Revolutionaire Partij. Er
wordt bovendien nog druk uitgeoe
fend op Hermes om de motie in te
trekken, maar Hermes was hiertoe
gisteren nog niet bereid.
Van Kemenade verweet de indieners
van de motie (CDA en VVD) dat zij
wilden verhinderen dat hij nog deze
kabinetsperiode het definitieve
wetsontwerp zou kunnen indienen.
Van confessionele zijde werd dit ar
gument niet ontkend. D't is dan ook"
een van de redenen voor de te
genstemmers binnen het CDA om
hun standpunt te wijzigen.
Aantal aanwezigen
Wordt de motie gehandhaafd, dan
wordt het vandaag een zeer span
nende stemming. De uitslag van de
stemming zal namelijk afhangen van
het aantal christen-democraten dat
uiteindelijk zal tegenstemmen.
Stemmen er acht tegen dan wordt de
motie aangenomen met 76 tegen 74
stemmer, ervan uitgaande dat alle
kamerleden aanwezig zijn, hetgeen
meestal niet het geval is. Dus ook
het aantal aanwezige kamerleden
kan nog van invloed zijn op de
uitslag van de stemming.
Als de motie wordt aangenomen be
tekent dit overigens niet dat de in
spraaktermijn inderdaad verlengd
zal worden. Van Kemenade heeft vo
rige week namelijk al duidelijk laten
doorschemeren dat hij niet van plan
is om de motie uit te voeren, als hij
wordt aangenomen. Hij argumen
teerde dit onder andere met het feit,
dat het vaststellen van een inspraak
termijn voor allerlei zaken uitdruk
kelijk is voorbehouden aan de rege
ring en niet aan het parlement.
In PvdA-kring hoopt men desalniet
temin vurig, dat de motie zal worden
De grote openheid heeft veel
voordelen, maar een zeer nade
lige bijkomstigheid is dat her
haaldelijk de vuile 'was buiten
hangt.
Piet van der Ende, dis
trictsbestuurder van het CNV
over de gang van zaken bij
Hoogovens
door het gebruik van auto's feeste
lijk wordt gestimuleerd", aldus de
open brief.
„Kortom, de feitelijke maatregelen
van de minister zijn duidelijk in
strijd met de harde beloften van
regering en parlement. Een slui
pende afbraak van het openbaar
vervoer hangt gebruikers en wer
kers als een dreiging boven het
hoofd. Maar er is meer aan de
hand.
Openbaar vervoer is duur, maar
het is als basisvoorziening een on
misbare zaak. Slecht openbaar ver
voer kost bijna evenveel en het is
maatschappelijk een ramp".
De initiatiefgroep gaat zelf op 15
september in circa 50 plaatsen met
affiches en raambiljetten aan de
weg timmeren om het nut van het
openbaar vervoer te benadrukken.
Kerk
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Binnen de drie christen-democratische fracties in
de Tweede Kamer zijn moeilijkheden ontstaan over een motie
van het KVP-kamerlid Hermes, om de inspraaktermijn voor het
concept-wetsontwerp voor het basisonderwijs met drie maanden
te verlengen. Aanvankelijk waren KVP, ARP en CHU in hun
geheel voor deze motie, maar na de felle aanval van minister Van
Kemenade, vorige week, op deze motie zijn de standpunten wat
gewijzigd.
verworpen, omdat men bang is dat
de onderwijsraad anders voor „uit
voering" van de motie zal zorgen. Dit
advies-college van de minister van
onderwijs moet namelijk, voordat
het wetsontwerp bij de Tweede Ka
mer wordt ingediend, advies hiero
ver uitbrengen, evenals overigens de
Raad van State. Bij de PvdA is men
nu bang, dat als de motie wordt
aangenomen, maar niet uitgevoerd
door de bewindsman, de onderwijs
raad extra tijd zal nemen met het
uitbrengen van het advies, zodat het
er in de praktijk toch op neer komt
dat Van Kemenade het definitieve
wetsontwerp niet meer deze kabi
netsperiode zal kunnen indienen.
BLOEMFONTEIN (UPI. AP) De
Zuidafrikaanse premier John
Vorster heeft gisteren geen melding
gemaakt van veranderingen in de
rassenpolitiek van zijn regering,
waarop waarnemers gehoopt had
den. Eerder heeft Vorster volgens
deze waarnemers laten blijken een
harde koers te willen aanhouden.
In zijn rede op de laatste dag van
het congres van de regerende Natio
nale Partij in Bloemfontein ging de
premier in op de Amerikaanse po
gingen te komen tot veranderingen
in zuidelijk Afrika. Hij verklaarde
dat er vele aspecten van het Ameri
kaanse beleid ten opzichte van
Zuid-Afrika zijn „waar wij niet mee
instemmen". Hij verwelkomde het
vredesinitiatief van de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
Henry Kissinger, maar maakte te
vens duidelijk dat Zuid-Afrika er
geen prijs op stelt dat buitenlandse
mogendheden het binnenlandse be
leid zouden gaan dicteren.
Vorster wees erop dat de Verenigde
Staten kritiek hadden op vele aspec
ten van het Zuidafrikaanse beleid,
„maar", aldus de premier, „er zijn
ook vele aspecten in hun beleid
waar wij het niet mee eens zijn". ,.Ik
zal de Verenigde Staten blijven
steunen omdat zij tegen het commu
nisme zijn", aldus Vorster, die geen
details over zijn besprekingen met
Kissinger in Zürich bekend maakte
„omdat dit de lopende onderhande
lingen zou kunnen schaden". Hij be
vestigde dat hij volgende week een
ontmoeting zal hebben met de Rho-
desische premier van het blanke
minderheidsbewind, Ian Smith.
Van een verslaggever
MAASTRICHT Alle 157 werkne
mers van de Maastrichtse Machine
fabriek Delnooz is ontslag aange
zegd omdat dit bedrijf onherroepe
lijk failliet gaat. De gezamenlijke
vakbonden van NKV, NW en Unie
BLHP hebben dit woensdagavond
meegedeeld. Het faillissement zal
volgende week donderdag een feit
zijn.
De vakbonden proberen met een
plan van directeur P. Dekker na het
faillissement een nieuwe fabriek op
te richten, maar daarvoor is de steun
van het ministerie van economische
zaken nodig. Als er tweeëneenhalf
miljoen gulden op tafel komt blijft
voor minstens honderd mensen
werkgelegenheid bestaan, temeer
omdat de orderportefeuille goed ge
vuld is. Het Limburgs instituut voor
ontwikkeling en financiering (LIOF)
gelooft niet in dit plan en heeft bere
kend dat er minstens 3,8 miljoen
gulden nodig is om het bedrijf in een
nieuwe vorm voort te zetten.
Over dit meningsverschil willen de
vakbonden op korte termijn met het
ministerie van economische zaken
overleg plegen. Zij hadden ernstige
kritiek op het ministerie omdat dit
op verzoeken om een onderhoud niet
heeft geantwoord.
WASHINGTON (Reuter. UPI) De
Russische schrijver Alexander
Solzjenitsin is van Zwitserland naar
de Verenigde Staten verhuisd. Dit is
gisteren meegedeeld door Ameri
kaanse immigratie-autoriteiten.
De 57-jarige schrijver, die in februari
1974 door de Sowjet-Unie verbannen
werd. is met zijn vrouw Natalia en
vier kinderen via Canada naar de
Verenigde Staten gekomen. Het ge
zin is kennelijk met stille trom uit
Zwitserland vertrokken, want Zwit
serse autoriteiten deelden gisteren
mee dat Solzjenitsin zijn huis ont
ruimd had, zonder dat ze konden
zeggen waar de schrijver zich
bevond.
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG Het is nu vrij-
De bekende ds m. l. w. Schoch gaat wel zeker dat Nederhorst Staal
met emeritaat en neemt afscheid van GorkUril Zal WOrden OVerge-
nomen door De Groot
Den Haag. Er wordt voor hem een
„ovtrgei.lijk uitwuiffeest" voorbe- (Zwijndrecht) en Hollandia
reid. Zie pagina 2. Lubbers (Krimpen aan de IJs-
sel). Dit zal voor vijfhonderd
Binnenland van de duizend werknemers
Verdeelde meningen over prins v,an Nederhorst Gorkum ont-
Bernhard 3 sla£ betekenen. Dit blijkt uit
Rijbewijs maakt vrouw onafhanke- mededelingen van minister
lijkee 3 Boersma, na een uitvoerig ge
sprek over Nederhorst met de
Tweede-Kamercommissies
Buitenland voor economische en sociale
Onrust op Corsica7 zaken-
Rhodesische premier naar Z -
Af,:^ j Vandaag of morgen beslist het kabi-
net over het overnameplan van De
Britse zeelieden gaan staken 7 Groot en Hollandia. Na de overname
biedt het bedrijf slechts werk voor
Familieberichten 20 tweehonderd man met een uitgroei
binnen anderhalf jaar tot ongeveer
vierhonderd man, aldus de medede-
pAAKAti utiIIav* lingen van Boersma. Ongeveer 275
■DOvrvIl Willen van de duizend Gorkumse Neder-
horstpersoneelsleden zullen niet
li A fTDPA na*117Atl worden ontslagen, maar voorlopig in
IlUgCi XZ |II 1j£jv1I dienst komen van de „Stichting Ar
beidsreserve De heer De Groot van
Van een onzer verslaggevers Groot Zwijndrecht liet gisteren
echter weten dat hij geen garanties
WESTERBORK De prijzen van kan bieden voor die uitgroei naar
melk, fabrieksaardappelen en sui- vierhonderd man. „Dat zal een kwes-
kerbieten moeten worden verhoogd, tie zijn van hard werken, maar we
Dit zijn enkele van de eisen die hebben vertrouwen."
noordelijke boeren gisteren in Wes-
terbork hebben gesteld. Deze
„droogtebijeenkomst" zoals de boe
ren die noemden, is de eerste van een
serie protestbijeenkomsten die over
al in den lande zullen worden ge
houden.
De boeren vinden de maatregelen
van minister Van der Stee voor de
door droogte getroffen boeren wel
een stap in de goede richting, maar
toch onvoldoende.
MüNCHEN (DPA) De voorzitter
van de Beierse CSU, Franz-Josef
Strauss, heeft de Westduitse rege
ring dringend verzocht zo snel moge
lijk contact op te nemen met de
Amerikaanse regering om de be
schikking te krijgen over alle docu-
ADVERTENTIE
Van het westen uit toenemende
bewolking en perioden met re
gen. Matige tot krachtige wind,
ruimend van zuidwest naar
noordwest en later aan de kust
toenemend tot hard of storm
achtig. Maximumtemperaturen
rond 17 graden.
Vooruitzichten voor morgen en
overmorgen:
Vrij koel met enkele buien,
maar vooral later opklaringen.
Morgen zon op: 6.06
zon onder; 19.06
maan op: 19.31
maan onder: 08.12
van meneer Jamin zijn gezond
smakelijk, goedkoop en altijd
kraakvers!
k\
Elke morgen een kraakvers ontbijt
met ontbijtbiskwies van Jamin
Van tarwe- en sojameel, havermout,
mallhose en nog meer
"gezonde" grondstoffen.
En maar weinig kalorieën
Eén pakje (8 stuks) hebt u al voor
50 cent.
N*1 duur wti heerlijk.
De bezetters van het United
Holland bedrijf Veldkoning heb
ben een brief gekregen met de
mededeling, dat zij op staande
voet zijn ontslagen. Ondanks
deze brief hebben de bezetters
hun posten in de fabriek niet
verlaten en ging het werk ge
woon door. Meer hierover op de
pagina Economie.
ROTTERDAM Een invalide
vrouw uit Rotterdam heeft een week
lang geleefd naast haar man. die was
overleden. Zij was niet in staat ie
mand te waarschuwen. Toen omwo
nenden al enkele dagen geen teken
van leven hadden gezien,
waarschuwden zij de politie Deze
trof de zeventigjarige H. de Vos dood
aan op zijn bed. Naast hem lag zijn
echtgenote, die nu naar het Dijk-
zigtziekenhuis is overgebracht.
Solidariteit met het
Chileense verzet.
DEMONSTRATIE
zat. 11 september. Amsterdam.
Vertrek 15.00 uur vanaf Rokin.
Sprekers:
A. Sepulveda namens het
Chileens verzet;
Huub Oosterhuis namens
Chili Beweging Ned.
Steun het Chileense volk in haar
strijd tegen de junta.
Strijdfonds Chili
giro: 3149800
Amsterdam.
de hebben becijferd. Het Gorkums
Nederhorstbedrijf zal na een overna
me door De Groot en Hollandia weer
de oude naam, de Vries Robbé
krijgen.
Nederhorst Staal heeft ook in Rot
terdam nog een bedrijf met vierhon
derd man, het vroegere Braat. Voor
overname hiervan hebben twee af
zonderlijke Rotterdamse bedrijven
zich gemeld, Van Kooten en Veer
beek, en Van Nellen's Machinefa
briek en constructiebedrijf. Het
eerste overnameplan biedt werk
voor 250, het andere voor honderd
man.
Het plan van de industriebonden
NVV en NKV voor handhaving van
een zelfstandig Gorkums staalbe
drijf van achthonderd man maakt
geen enkele kans. Ook de Kamer
commissies zien niets in dit plan.
deelde commissievoorzitter Wieren-
ga (PvdA) na het gesprek met
Boersma mee. Het plan zou volgens
Wierenga trouwens de staat veel
meer gaan kosten dan de achttien
miljoen gulden die de industriebon-
Vakbondsleiders, de heren J. G. Schermer van het NW en A. C.
van Nijnatten (NKF) geven in een speciale persconferentie com
mentaar op het sombere nieuws over de VMF.
Van onze economische redactie
AMSTERDAM De vakbonden zijn tegen de „deelonderzoe
ken", die Vmf-Stork momenteel doet bij een aantal bedrijfson
derdelen. De Industriebond CNV zegt in een verklaring hierover
op grond van eerdere ervaringen te vrezen, dat deze deelonder
zoeken zullen leiden tot inkrimping van bedrijfsonderdelen (en
dus tot vermindering van de werkgelegenheid red.). Bij het
concern werken 23.000 mensen.
menten van het steekpennin
genschandaal van Lockheed. De be
trokken documenten moeten dan
volledig worden onderzocht. Strauss
gaf gisteren in München te kennen
dat de regering in Bonn mogelijk op
grond van „gebeurtenissen" in de
jaren vanaf 1970 er een bepaald be
lang bij heeft niet voor de Bondsdag
verkiezingen van 3 oktober over be
wijsstukken te beschikken Sinds
eind 1969 zetelt in Bonn een rege
ringscoalitie van SPD/FDP.
De CSU-leider zei er geen begrip
voor te hebben dat de regering de
publikatie van reeds in haar bezit
zijnde documenten „door formeel-
bureaucratisch gedoe steeds weer
heeft vertraagd". Blijkbaar wil men
„tegen beter weten in de Indruk op
houden dat er binnen kringen van de
CDU/CSU toch bepaalde zaken zijn
voorgevallen". Volgens Strauss zijn
er „ook nog andere Amerikaanse be
drijven. En daar zijn de gebeurtenis
sen mogelijk niet verjaard. En deze
gebeurtenissen zijn in de jaren na
1970 voorgevallen". De CSU-leider
vroeg zich af welk belang de
Bondsregering erbij heeft het ver
krijgen van alle documenten van de
Amerikaanse Senaatscommissie (on
der leiding van Frank Church) te
vertragen. In dit verband noemde hij
met name de Amerikaanse vliegtuig
fabriek Northrop. Op de vraag of hij
over bewijzen beschikt dat de rege
ring bedenkelijke aankoopbesluiten
heeft genomen zei Strauss: „Als ik
het vermoeden uit moet ik in ieder
geval bepaalde informaties of aan
wijzingen als uitgangspunt gebrui
ken"
(ADVERTENTIE)
De bedrijven^ waarin deelstudies
gaande zijn betreffen:
Stork-Werkspoor Gieterijen in
Utrecht en Hengelo (respectieve
lijk 325 en 280 werknemers);
Stork Velsen apparatenbouw (350
man);
Stork Plastics Processing Machi
nery Hengelo (350 man) en
Werkspoor Sneek turbineschoe
pen (140 man).
In het tussentijds bericht, waarin
deze deelonderzoeken worden aan
gekondigd, wordt tevens melding ge
maakt van een zware daling van de
winst over het eerste halfjaar.
Zie verder pagina Economie.
De actie „Blij dat ik rij" wil maar niet erg hard van
de grond komen. Ach, het behouden van een goed
contact met de weg is ook wat waard. Onze actie
„Blij dat ik lees" houden wij dus maar wat onder
gronds. Contact met de hele wereld door éen keer je
naam in te vullen. Te gek eigenlijk.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:Giro"
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:-
Plaats:
Ik ontvang graag naar keuze
4 fraaie zwart-kunstlcdcrrn onderzetters met zilver bedrukte ouder
wetse loeomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel.
Voor de kinderkar
Tekening van het
ler. de keuken of waar dan ook.
roegere IJ te Amsterdam.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel Hij be
taalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant
hebben ontvangen) 6.25 minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de open envelop Trouw Kwartet, antwoord
nummer 2792. Amsterdam
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij
l-Sta
