Defensieve wapensystemen
lijken 'aan winnende hand'
3
Van Doorn wil plannen
voor restauratie paleis
Het Loo niet veranderen
De goeie msnier Vdn kleden. Er is n nieuwe manier
van leven. Zelfbewust, rielekst, genietend, van de goeie dingen des
levens. Er is ook 'n goeie manier van kleden. Eén ding staat daar
bij voorop: Kwaliteit. De C&A Mode-Nieuwsdienst houdt u
regelmatig op de hoogte.
Defensie
en
veiligheid
Militaire inspanningen van Oost en West op juiste wijze vergelijken
Minister legt motie naast zich neer
Twee doden bij
autobotsing
door generaal-majoor M. H.
von Meyenfeldt, gouverneur
van de Koninklijke Militaire
Academie in Breda.
gisch belangrijke vaarwegen en
doorgangen naar bijvoorbeeld de At
lantische Oceaan. Een dergelijk sys
teem kan de omstandigheden waar
onder de Sowjet-marine moet opere
ren aanzienlijk verslechteren en het
Russische overwicht op onderzee-
bootgebied volledig compenseren.
Een andere ontwikkeling voltrekt
zich op het gebied van de bestrij
dingsmiddelen van tanks. Het Wes
ten is zeer bezorgd over het tank-
overwicht van het Warschau Pact,
met name in de Centraal-Europese
regio (NAVO: 7.000 W.P.: 19.000).
Dit overwicht houdt nauw verband
met Russische strategische opvat
tingen die voorzien in een verrassend
offensief van tanks en gepantserde
voertuigen.
Nu zijn er mobiele anti-tank wapen
systemen in'ontwikkelingen gebruik
(bijvoorbeeld de Amerikaanse Tow),
die door hun afstandsbereik (tot on
geveer vierduizend meter) en trefze
kerheid, naast de tank, een geducht
wapen vormen tegen de Russische
tankmacht. De waarde van deze mo
derne systemen die primair voor een
verdediger van belang zijn, is bewe
zen in o.a. de Jom-Kippoer oorlog
van oktober 1973 tussen Israël en de
Arabieren. Ongeveer 65 procent van
de Israëlische tank verliezen (821 op
1.900) werd door deze middelen ver
oorzaakt.
Discussie in Rusland
Deze gedachte leeft ook onder de
r.-k. bisschoppen van Nederland. In
hun verklaring van januari 1976
over de bewapeningsproblematiek
zeggen zij o.a. dat het defensiebeleid
in zijn doelstelling en middelen tot
uitdrukking zou dienen te brengen
„dat het gaat om niets anders dan
een toereikend defensief vermogen
in een wereld waarin de vrede en de
internationale stabiliteit niet door
een rechtvaardige orde worden ge
garandeerd". Op de waarde van de
ze gedachten wil ik later graag te
rugkomen. Ik geloof wel dat zij tot
nu toe in Nederland te weinig aan
dacht gekregen hebben.
Van de militaire mogelijkhe
den van de moderne verdedigings
middelen, is de NAVO zich wel be
wust. Zo voorzien de Westduitse de
fensieplannen in onder meer uitbrei
ding van het aantal anti-
tankraketsystemen voor de NAVO-
brigades (van 525 tot meer dan 2500)
en in een verbetering van de doel-
matigeid van de territoriale verdedi
gingsorganisatie door de uitrusting
van territoriale militaire eenheden
met tanks en pantserbestrijdings
middelen.
Tot slot nog een laatste opmerking
naar aanleiding van het sterkte
overzicht in de Sunday Times. Bij
de beoordeling van de gegevens mo
gen wij niet vergeten dat, zeker waar
het gaat om de militaire veiligheid
op het Europese continent, beide
grootmachten kunnen rekenen op
de steun van bondgenoten. Dit bete
kent dat wij naast bij voorbeeld het
aantal militairen en onderzeeboten
van Amerika (2.084.000-114) en Rus
land (4.412.000-326) ook aandacht
moeten hebben voor de militairen
en onderzeeboten van de partners in
respectievelijk de NAVO (2.941.000-
141) en het Warschaupact (1.064.00-
8).
Een volledige en juiste vergelijking
van de wederzijdse defensie
inspanning is onmisbaar voor een
verantwoorde oordeelsvorming over
de militaire inspanning die met het
oog op onze veiligheid nodig is.
1J DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1976
BINNENLAND
Om de defensie-inspanning
van NAVO en Warschau-Pact
op een verantwoorde wijze te
vergelijken, is meer nodig dan
een kritische benadering van
beschikbare militaire gege
vens. De vergelijking zelf moet
ook goed zijn. Welke
strijdkrachten en welke wa
pensystemen worden tegen
over elkaar gesteld?
Een probleem waar wij direct mee te
maken krijgen, is dat de strijdkrach
ten van de landen 'die wij in onze
beoordeling betrekken vaak op uit-
I éénlopende wijze zijn georganiseerd
en uitgerust. Dit komt onder meer
door het verschil in belangen die of
verdedigd of aangetast moeten wor
den. Het westen heeft bijvoorbeeld
groot belang bij het open houden
van de Atlantische zeeverbindingen
j (Amerika-West-Europa) en de ver-
bindingen over zee met het Midden-
Oosten (olie). Het primaire belang
van het Warschau-Pact als conti
nentale macht is het westen in
I crises-situaties of in tijd van oorlog,
het gebruik van deze verbindingen
j te ontzeggen.
Dit verschil in wat ik zou willen
noemen operationele doelstellingen
leidt tot een uitéénlopende waarde-
ring en keuze van onder meer wapen-
systemen. Zo kan ik mij, gelet op
eerdergenoemde belangentegenstel
ling, voorstellen dat het Warschau
pact de onderzeeboot als wapensys
teem anders waardeert dan de
NAVO.
T Maar ook bij gelijke operationele
J doelstellingen blijft een verschil in
opbouw van strijdkrachten mogelijk
door het ruime en gevarieerde aan
bod van middelen om deze doelstel-
78j lingen te bereiken. Amerika en Rus
land hebben voor de instandhouding
van hun strategische kernwapen
macht behoefte aan moeilijk uit te
schakelen dragers voor strategische
raketten. Zij kunnen kiezen uit: on-
'ni derzeeboten, vliegtuigen, over land
verplaatsbare installaties, statische
systemen met een effectieve beveili-
'j ging of uit een groot aantal combina-
ties van deze dragers.
Onderzeërs
Het is onwaarschijnlijk dat beide
grootmachten een middelenpakket
van gelijke samenstelling kiezen,
mede omdat aan de factoren die
deze keuze bepalen (politieke, econo
mische, financiële, technische, enz.)
vrijwel nooit een gelijk gewicht zal of
kan worden toegekend Een vergelij
king van alleen maar het aantal on
derzeeboten van Amerika (114) en
Rusland (326) zegt mij daarom erg
weinig. De waarde van bepaalde wa
pensystemen kan uitsluitend in een
vergelijking van het totale pakket
van middelen worden vastgesteld
met dien verstande dat ook andere
dan kwantitatieve (getalsmatige)
factoren in de beschouwing betrok
ken moeten worden. Ik kom daar
nog op terug.
Een factor die mijns inziens bij een
vergelijking van de defensie
inspanning van Oost en West onvol
doende aandacht krijgt is de toene
mende betekenis van defensieve
strijdmiddelen. Dit trof mij onder
andere bij de bestudering van het
volgende overzicht uit het Engelse
weekblad „Sunday Times" van 18
april 1976:
VS USSR
tanks 10.000 42.000
strategische
raketten 1.710 2.378
kernwapen, vermogen
in megaton 4.000 10.000
strategische
vliegtuigen 463 135
tactische
vliegtuigen 8.500 6.000
grote oppervlakte
schepen 182
vliegdekschepen 14
raket onderzeeboten
overige
onderzeeboten
militairen
2.084.00 4.412.000
In dit overzicht en de daarbij beho
rende tekst miste ik iedere verwij
zing naar ontwikkelingen op het ge
bied van defensieve wapensystemen
en dat maakte het niet gemakkelijk,
zo niet onmogelijk, om tot ver
antwoorde conclusies te komen.
Ontwikkelingen
Op twee van deze ontwikkelingen
wil ik wijzen. In de pers is onlangs
aandacht geschonken aan een mo
dern Amerikaans wapensysteem
„Captor", geschikt voor de bestrij
ding van onderzeeboten. Het wapen,
een torpedo met een elektronisch
brein dat kan worden afgesteld op de
specifieke geluiden van typen Sow-
jet-onderzeeboten, zou ontworpen
zijn voor het blokkeren van strate
TROUW/KWARTET PS 11 /RH 13
Naar verluidt heeft een analyse van
deze oorlog in Russische militaire
kringen geleid tot een discussie over
de houdbaarheid van geldende stra
tegische en tactische opvattingen
en over de overlevingskansen van
tanks en gepantserde voertuigen in
een gewapend conflict.
De veranderende betekenis van be
paalde typen van wapensystemen is
uiteraard geen nieuw verschijnsel.
In de geschiedenis van de oorlogvoe
ring hebben nu eens offensieve dan
weer defensieve strijdmiddelen de
overhand gehad. De ridders in de
Middeleeuwen verdedigden hun be
langen in zwaar versterkte burch
ten. Wereldoorlog I was de oorlog
van de defensieve middelen als de
loopgraaf, het prikkeldraad en de
mitrailleur. Wereldoorlog II was
daarentegen de „oorlog van de be
weging" en van offensieve wapen
systemen als tanks en vliegtuigen.
In deze tijd lijken de meer defensie
ve wapensystemen aan de winnende
hand en dat is voor de NAVO als
verdedigingsorganisatie bijzonder
gunstig. In een beschouwing over de
Jom-Kippoer-oorlog (Adelphi Paper
rir III van het Londense instituut
voor Strategische Studiën) zegt de
Britse generaal Farrar Hockley on
der andere dat de komst van de
raket de gedachten oproept dat de
dagen van tanks en vliegtuigen (wa
pensystemen waardoor wij ons erg
bedreigd voelen) zijn geteld.
Doorbreken?
Sommige deskundigen menen dat
de toenemende betekenis van defen
sieve wapensystemen ons de moge
lijkheid biedt om de bestaande im
passe in de Oost-West-relatie te
doorbreken. Zo spreekt de meerder
heid van de (Nederlandse) advies
commissie inzake vraagstukken van
ontwapening en internationale vei
ligheid zich, in haar rapport van 30
april 1975 aan onze minister van
Buitenlandse Zaken, zeer positief
uit voor een stelsel van minimale en
defensieve afschrikking.
Zij beoogt de instandhouding van
een wapenmacht die offensief niet
te vrezen valt en die defensief effec
tief is ook in die zin dat kleinere
acties met conventionele middelen
ongedaan gemaakt kunnen worden.
Een militaire opbouw waarbij maxi
maal wordt geprofiteerd van de hui
dige ontwikkelingen op het gebied
van de verdedigingsmiddelen,
schept betere voorwaarden dan de
huidige, voor het behoud van de
vrede en voor ombuiging van de
kostbare en riskante wapenwed
loop.
kaping oi terreuractie buiten het
..bezette gebied Palestina". (Tr/Kw.
van 6 september). Waarmee niet al
leen het aan de Palestijnen door de
Verenigde Naties toegewezen gebied
wordt bedoeld, maar óók de demo
cratische rechtsstaat Israël. Zo
doende worden alle pogingen om te
komen tot een vrije Palestijnse
staat nog steeds door deze „bevrij
dingsorganisaties" gedwarsboomd
en gaan de terreuracties onverdro
ten verder
Vlissingen Y. v. d. Schoot
BTW
Al sinds het optreden van het huidi
ge kabinet worden we vergast op
ongeloofwaardigheden van een ze
kere J. den Uyl. Ook nu weer blijkt
dat hij beloften voor lastenvermin
dering aan zijn socialistische laars
lapt door zo nodig de BTW te moe
ten verhogen van 16 naar 18 procent.
Een duidelijke lastenverzwaring
dus. Het levensonderhoud wordt be
wust hierdoor duurder gemaakt.
Het gezegde „Bij Den Uyl fs uw
daalder een gulden waard" doet ook
hier weer opgeld.
Amersfoort J. van Doorn
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Van Doom heeft gisteren de Tweede
Kamer laten weten dat hij niet bereid is om zijn plannen voor de
restauratie van het paleis Het Loo te herzien. Hij legt daarmee
een motie van de Tweede Kamer, die afgelopen voorjaar werd
aangenomen, naast zich neer.
Paleis Het Loo in Apeldoorn zal wor
den gerestaureerd in zeventiende
eeuwse stijl, zo heeft de minister na
rijp beraad besloten. De Tweede Ka
mer wilde dat het paleis werd geres
taureerd naar de situatie waarin het
in de negentiende eeuw verkeerde.
Van Doorn noemt zijn plan in een
brief aan de Tweede Kamer „in alle
opzichten harmonieuzer, historisch
aanvaardbaarder en bruikbaarder"
en hij zegt dat de Tweede Kamer
hem in het Kamberdebat over Het
Loo afgelopén voorjaar niet van het
tegendeel heeft kunnen overtuigen.
Tuin
Verder heeft de minister de Kamer
laten weten dat hij nog steeds geen
besluit genomen heeft over een twee
de motie die over Het Loo in de
Kamer werd aangenomen, en waarin
de Kamer uitsprak geen behoefte te
hebben aan het plan voor de aanleg
van een peperdure geometrische ba-
roktuin. De Kamerleden vonden dat
die tuin veel te duur in aanleg en
onderhoud is, en bovendien veel van
het natuurlijke groen bij het paleis
zal aantasten.
In de Tweede Kamer is gisteren ta
melijk heftig gereageerd op de brief
van de minister. Indienster van de
motie tegen het restauratieplan,
PvdA-kamerlid mevrouw De Boois,
zei gisteren eventueel nog wel bereid
te zijn zich bij het negeren van haar
motie neer te leggen, als minister
Van Doorn dan tenminste afziet van
de aanleg van de dure baroktuin.
„Als hij die motie niet loyaal uitvoert
krijgt de minister met mij, en ik
neem aan ook met de VVD, veel
ellende", aldus De Boois.
Minister Van Doorn liet de Tweede
Kamer weten dat hij over de tuin
aanleg pas zal beslissen na advies
van enkele deskundigen. Tot die tijd
zullen geen maatregelen worden ge
nomen die vooruitlopen op de aanleg
van een tuin in welke trant dan ook.
Van een verslaggever
DELFZIJL Twee mensen zijn gis
termorgen in Delfzijl om het leven
gekomen toen hun auto in botsing
kwam met een vrachtwagen. Slacht
offers zijn de 53-jarige P.H. van der
Wolde uit Groningen en zijn 75-
jarige moeder H. van der Wolde uit
Wagenborgen.
„Ik geef jullie nog even tijd".
(Cartoon uit The Washington Post uit de jaren vijftig).
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
iu één lunt getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris HoofdredacUe Trouw/
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
BIJ publikatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Seksualiteit 1976
Waar gaan we in Nederland toch
heen en waar blijven de vlammende
protesten bij de voortgaande verloe
dering van ons volk? We denken dan
inzonderheid aan de Rotterdamse
„tentoonstelling" Seksualiteit 1976
waar men voor 6 gulden entreeprijs
een hoop vuil en vuilnis kon bezich
tigen inzake de intiemste relaties
van de mens. Waar bleven de protes
ten van de zijde der kerken? Wordt
het niet de hoogste tijd dat alle
kerken in Nederland de hoofden
eens bij elkaar steken en gezamen
lijk een afspraak maken dat bij een
herhaling van zoiets men terdege
protesteert Het kin nog goede ge
volgen hebben, want we mogen toch
ook nog wel zeggen dat h^t overgro
te deel van ons volk, hetzij kerkelijk
of niet kerkelijk (nog) niet gediend is
van dergelijke smeerlapperij. Maar
nu zwijgt men veel te veel en men
laat ons volk als het ware in een
totaal versufte toestand maar rustig
verder leven. In plaats dat we nog
eens flink wakker geschud worden
en zien wat er in Nederland zoal te
koop is anno 1976. Het meest indroe-
ve is wel dat een vertegenwoordiger
van het ministerie van volksge
zondheid, dr. Wafelbakker deze vun
zige expositie met een openings
woord heeft vereerd. Seksualiteit
1976 had ook voorlichting moeten
geven inzake sex metdieren' Ja
heus, dat wordt openlijk den volke
verkondigd in ons goede vaderland.
En dat nog wel door een vertegen
woordiger van het ministerie van
volksgezondheid.
's-Gravenpolder L. Janse
Kaping
De twee grote Palestijnse „bevrij
dingsorganisaties" veroordelen elke
Zwaar uitgevoerd Noors vest. Top-shirt met Mexicaanse Motieven. -JQ_
Cfcoi Li tbxA OvxAdeli^eX
