Angeles: een stad zonder
maar met achterbuurten
Los
hart
steden
in verval
Snelle modernisering van strijdkrachten
Nieuw front in
Libanese oorlog
Libië breekt
niet met Egypte
Engeland boos over
rapport martelingen
Stakingen
in Spanje
„Benzineplantage in
woestijn Calif ornië"
Dicht bij grens met Israël
VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
Conclusie van Londens instituut:
Van onze redactie buitenland co's inhoudt die niet zijn te
overzien.
AMSTERDAM De NAVO
en het Warschau-pakt zijn
druk bezig hun strijdkrachten
verder te moderniseren. De
gevechtskracht is daardoor
de afgelopen tijd aan beide
kanten toegenomen. De lan
den van het Warschau-pakt
hebben op dit moment in Eu
ropa een aanzienlijke voor
sprong in aantallen
manschappen, tanks, kanon
nen en vliegtuigen. Het totale
evenwicht is echter zodanig
dat een militaire aanval risi-
Tot deze conclusie komt het be
faamde Londense Instituut voor
Strategische Studies in zijn laatste
jaarrapport, dat vandaag wordt ge
publiceerd. Het instituut komt
voor centraal Europa tot de volgen
de cijfers: aan de Oostelijke kant
zijn er 910.000 man. 19.000 tanks.
5600 kanonnen en 4200 taktische
gevechtsvliegtuigen. Daartegeno
ver staan aan de kant van de NA
VO 635.000 man. 7000 tanks. 2700
kanonnen en bijna 2100 ge
vechtsvliegtuigen. Maar. zo voegt
het instituut daaraan toe. de tanks
van de NAVO zijn over het alge
meen veel beter. Verder is de NA
VO begonnen haar luchtvloot te
moderniseren (vervanging van de
Starfighter door de F-16) en be
schikken met name de Amerikaan
se strijdkrachten in Europa over
uiterst modern oorlogstuig, zoals
zeer nauwkeurig geleide wapens.
De NAVO beschikt bovendien in
Europa over tweemaal zoveel (7000)
taktische kernwapens dan de Oost-
europese landen.
Supermachten
De beide grote mogendheden, de
Sowjet-Unie en de Verenigde Sta
ten. hebben in het afgelopen jaar
hun strategische kernstrijdmach
ten verder gemoderniseerd en uit
gebreid.
Zij zijn daarbij gebleven binnen de
grenzen van hun overeenkomst ter
beperking van de strategische
kernwapens. het zogenaamde
SALT-akkoord. Exacte cijfers kan
het Londens instituut niet geven
over de Amerikaanse en Russische,
kernbewapening. Het neemt aan dat'
de Sovjet-Unie momenteel twintig
procent meer lange-
afstandsraketten met atoomkoppen
heeft dan de Verenigde Staten. De
totale vernietigende kracht van die
wapens is aan Sowjet-kant bijna
tweemaal zo groot dan aan de Ame
rikaanse kant. De Amerikanen heb
ben hun atoomkracht echter ver
beeld over een veel groter aantal*
ladingen. De VS hebben in totaal'
meer dan 8500 kernkoppen en de
Sowjet-Unie 3250. In de komende
tien jaren zal dit aantal in de VS
opgelopen zijn tot 10.000 en in de
Sowjet-Unie tot 7500.
De VS zijn voorts bezig hun lange-
afstandsraketten om te bouwen tot
zogenaamde MIRV's. Dat betekent
dat ze geschikt worden gemaakt
voor het vervoer van verscheidene
atoomkoppen, die in de ruimte de
..moederraket" kunnen verlaten om
ieder een eigen doel op te zoeken. De
Sowjet-Unie is ondertussen bezig
aan de ontwikkeling van een nieuwe
generatie lange-afstandsraketten
met een zware lading.
China heeft de verdere ontwikkeling
van zijn kernbewapening op een
laag pitje gezet. Er zijn de afgelopen
periode slechts twee kernproeven in NoOrW0g0n
China gesignaleerd. Wel wordt er in
China gewerkt aan een betere lange-
afstandsraket. die een bereik van
13.000 kilometer zou moeten krij
gen. Maar het Londense instituut
meent dat deze raket de komende
jaren nog niet operationeel zal zijn.
ten aan boord met een bereik van-
bijna 5000 kilometer. 1
Het instituut ziet één erg onevep-
HjHMtÉlfl
Frankrijk werkt actiever aan de mo
dernisering van zijn kernbewape
ning. Er zijn ondergrondse proeven
genomen met een nieuwe kernkop.
Eind dit jaar zal de Franse marine
een nieuwe kernonderzeeër in ge
bruik nemen met zestien kernraket
wichtige situatie op de kaart vai
Europa. Het zegt dat in het uiterste
noorden de strijdkrachten van de
Sowjet-Unie zo overheersend zijn
dat Noorwegen praktisch onverde
digbaar zou zijn bij een Russische
verrassingsaanval. In het noorden
van Noorwegen is maar één Noorse
brigade, terwijl er aan Russische
kant twee brigades plus een brigade
mariniers staan. Bovendien be
schikt de Sowjet-Unie in dat gebied
over een sterke vloot, inclusief vaar
tuigen voor landingstroepen.
BEIROET. CAIRO (Reuter. UPI. AP) Syrische troepen en
Palestijnse guerrillastrijders zijn gisteren in het berggebied van
Zuid-Libanon slaags geraakt, waarmee er in de Libanese oorlog
een nieuw front is geopend.
Waarnemers meenden gisteren dat
gevechten op grote schaal zo dicht
bij de grens met Israël het gevaar
inhouden dat Israël zou kunnen be
sluiten niet langer afzijdig te blijven
in het Libanese conflict. Zowel
linkse Libanezen als Palestijnen
hebben Israël er gisteren al van be-
MADRID (UPI, Reuter) Oproer
politie in de Noordspaanse stad Le
on gebruikte gisteren traangas om
een menigte van ongeveer 600 sta
kende bouwvakarbeiders uiteen te
jagen. De stakers namen daarop
hun toevlucht tot een kathedraal.
De bouwvakkers eisen dat de onder
handelingen over een nieuwe ar
beidsovereenkomst worden gevoerd
door hun eigen vertegenwoordigers
en niet door mensen van de
staatsvakbond. In de noordwestelij
ke provincie Galicië heeft een sta
king onder bouwvakkers, die al een
week duurt, zich gisteren verder uit
gebreid. Er wordt nu ook gestaakt in
de stad La Coruna.
De illegale vakbonden voorspellen
een herfst met veel stakingen. On
der de arbeiders bestaat veel onte
vredenheid over de lonen en over
het feit dat hun eigen vakbonden
nog steeds niet formeel worden er
kend. Wel onderhoudt de Spaanse
regering nu contacten met de lei
ding van de illegale bonden.
Loonsverhogingen zitten er in Span
je nauwelijks in om dat het land de
economische crisis nog niet te boven
is. Volgens regeringskringen in Ma
drid zijn de economische problemen
ook de reden voor de regering om
politieke hervormingen uit te
stellen.
(Zie ook ons commentaar op pagina
5).
schuldigd troepen en tanks samen te
trekken langs de grens met Libanon.
Radio Beiroet beweerde zelfs dat Is
raëlische troepen al in Libanon zijn
binnengedrongen en het dorp Ein
Ibil omsingeld hebben om het te
beschermen tegen Palestijnse guer
rillastrijders. Bij gevechten rond dit
dorp dat op vijf kilometer van de
Israëlische grens ligt, kwamen begin
deze week enkele christenen en Pa
lestijnen om het leven.
Het radiostation van de falangisten
liet gisteren weten dat de ..Palestij
nen zelf de oorzaak zijn van de huidi
ge Israëlische militaire concentra
ties in het grensgebied vanwege hun
onrechtvaardige provocaties in het
zuiden van Libanon". In de uitzen
ding werd verder herinnerd aan de
verklaring van de regering in Tel
Aviv dat Israël hervatting van de
acties van Palestijnen vanuit Zuid-
Libanon tegen Israël in geen geval
zal toestaan.
Ook in het gebied ten oosten van
Beiroet werd gisteren zwaar gevoch
ten. Daarbij zouden acht Soedanese
soldaten van de Arabische vredes
macht zijn gewond. De soldaten
maakten deel uit van een comman
dopost in de frontlinie tussen de
christelijke en moslemse wijken in
Beiroet.
Opnieuw hebben de christenen een
voorstel van de Arabische Liga tot
wederzijdse terugtrekking uit de
bergen ten oosten van Beiroet ver
worpen.
•De tweede man in de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie PLO. Aboe
Ayad. heeft gisteren gewaarschuwd
voor een wereldomvattende explosie
van guerilla-geweld als de Palestij
nen in Libanon tot wanhoop worden
gedreven. Over de Syrische rol in
Libanon zei hij: „Wij zijn bereid onze
wapens neer te leggen en elke con
cessie te doen die verenigbaar is met
de overleving van het Palestijnse
verzet, maar Damascus wil er zelfs
niet over praten."
Spanning nog niet verminderd
TRIPOLI, CAIRO (Reuter, UPI, AP) Libië zal de betrekkingen
met Egypte niet verbreken. Dit heeft de Libische leider Mo-
ammar Khaddaffi verteld in een rede die hij woensdag hield ter
gelegenheid van de zevende verjaardag van de Libische revo
lutie.
Zuidafrikaanse oproerpolitie voert een zwarte demonstrant af in het centrum van Kaapstad In het ..blanke"
centrum van de stad vonden gisteren felle straatgevechtenplaats tussen zwarten en kleurlingen en de politie
LONDEN (Reuter. UPI) De Britse regering heeft gisteren boos
gereageerd op de uitspraak van de Europese Commissie voor de
Rechten van de Mens, dat Britse troepen zich in Noord-Ierland
schuldig hebben gemaakt aan martelingen.
de terreurorganisatie IRA. De Ierse
regering vroeg in haar klacht bij de
Europese commissie ook nog om het
vastzetten van Noordieren zonder
proces op zichzelf te veroordelen.
Vanuit Egypte is er nog niet gerea
geerd op de Libische uitlating, maar
politieke waarnemers meenden gis
teren dat de spanning tussen beide
landen er niet door verminderd zal
worden omdat er fundamenteel aan
het conflict nog niets is veranderd.
Khaddaffi zei dat hij zelf niet geaar
zeld zou hebben de betrekkingen
met Sadat wegens diens „haat. on
dankbaarheid, ernstige agressieve
daden tegen het Libische volk en
zijn bondgenootschap met de zionis
tische vijand" onmiddellijk te ver
breken. Maar het Libische volk had
besloten de betrekkingen niet te ver
breken en „omdat de beslissing bij
het volk ligt." aldus Khaddaffi.
„handhaven wij de betrekkingen
Hetgeen hem er niet van weerhield
de Egyptische president een gek en
een verrader te noemen en hem on
dankbaarheid te verwijten voor de
De Britten wijzen er op dat zij allang
hebben toegegeven dat de ondervra
gingsmethoden. die Britse soldaten
in 1971 gebruikten voor Noordierse
gevangenen, niet door de beugel
konden. De gewraakte methoden
worden daarom allang niet meer ge
bruikt. terwijl de slachtoffers een
schadeloosstelling hebben gekregen.
De Britse regering neemt het de Ier
se regering daarom kwalijk dat zij de
zaak toch voor de Europese commis
sie voor de Rechten van de Mens
heeft gebracht. „Ik kan geen
rechtvaardiging zien voor dc Ierse
vasthoudendheid", aldus de Britse
minister voor Noord-Ierland. Merlyn
Rees, gisteren.
De Europese commissie heeft giste
ren. vijf jaar na dato. haar onderzoek
afgerond met een rapport van 686
pagina's. Daarin wordt de behande
ling van veertien gevangenen in au
gustus 1971 veroordeeld. Deze man
nen. die in voorlopige hechtenis za
ten. werden lange tijd uit hun slaap
gehouden, moesten urenlang tegen
een muur geleund blijven staan en
werden urenlang verhoord met een
zak over hun hoofd.
Verder maakt het rapport melding
van elf lichtere gevallen van mishan
deling. Enkele van deze gevangenen
waren uit laagvliegende helikopters
geduwd, terwijl de indruk was ge
wekt dat ze zich hoog in de lucht
bevoncen.
De gevangenen werden verdacht van
lidmaatschap of samenwerking met
SAN FRANCISCO (UPI) Het moet in principe best mogelijk zijn om een
benzineboom te kweken. Tenslotte bestaat in de natuur al zoiets als een
rubberboom, en van rubber naar benzine is chemisch maar een klein stapje
(terug overigens). Met deze gedachte vermaakte Nobelprijswinnaar Meivin
Calvin zijn collega's op het congres van de Amerikaanse Chemische Vereniging
ACS.
In alle ernst: een rubberboom produceert koolwaterstoffen met een rendement
bijna net zo groot als dat waarmee suikerriet suiker maakt. Die koolwaterstof
fen zijn aan elkaar geknoopt tot zeer lange moleculen, en dat levert rubber op.
Als we dat mechanisme kunnen ophelderen en beheersen, zouden we
misschien een benzineboom kunnen kweken, aldus Calvin, die moleculen
koolwaterstof levert op de langte die wij als benzine gebruiken.
Hij meent dat zulke bomen zouden kunnen groeien op grond die voor andere
gewassen ongeschikt is. Een benzineplantage in een droog gebied in Zuid-
Californië zou misschien wel een jaaropbrengst van tien kubieke meter per
hectare kunnen halen.
hulp die Libië aan Egypte heeft ge
geven tijdens de oorlog met Israël ln
1973.
Egypte heeft naar aanleiding van
het conflict ongeveer 30.000 man aan
troepen naar de Libische grens ge
stuurd. die er echter volgens Khad
daffi zo slecht aan toe zijn dat Libië
hen in het woestijngebied aan wöter
moet helpen. Libië heeft volgens de
kolonel geen troepen naar de grens
met Egypte gestuurd.
De Libische leider heeft in zijn rede
ook een nieuwe regeringsvorm aan
gekondigd. Het huidige systeem, be
staande uit ministers en een pre
mier. zal worden vervangen door
„opzichters" die door een „algemeen
volkscongres" worden gekozen.
Verder heeft de Libische revolutio
naire raad aangekondigd dat de
straffen van een groot aantal gevan
genen met een derde verminderd zul
len worden. Dit geldt niet voor poli
tieke of ..morele" misdrijven. Het is
niet duidelijk om hoeveel mensen
het gaat maar een woordvoerder van
het ministerie van binnenlandse za
ken zei dat de gevangenisstraffen
van onder meer „honderden Egypte-
naren. die op Verschillende gronden
schuldig zijn bevonden door Li
bische gerechtshoven" verminderd
zullen worden Ook dit had de bedoe
ling het geschil met Egypte bij ;te
leggen.
Tot slot van de feestelijkheden van
de verjaardag van de Libische revo
lutie (zeven jaar geleden werd ko
ning Idris na een staatsgreep aah de
kant gezet) nam Khaddaffi een mili
taire parade af. Onder meer werden
nieuwe Russische raketten, waar
mee volgens Libische functionaris
sen Israëlische steden bestookt kun
nen worden, getoond. Een Britse
waarnemer omschreef het wapen
tuig van de Libiërs als „modern en
evenwichtig".
Al in de jaren vijftig werd Los Angeles omschreven als 'een
verzameling voorsteden op zoek naar een centrum' Anno 1976 is
dat niet veel anders. Ik heb tenminste na een week rondkijken
niet kunnen ontdekken waar nu het hart van Los Angeles klopt.
Eén van de vele autowegen van Los Angeles
Wat het meest bij blijft van deze
stad is het ingenieuze netwerk van
autowegen, waar geen einde aan
komt en dat ieder uur van de dag
overvol lijkt te zijn. Tussen al die
verkeersaders, die naar niets anders
dan weer andere wegen lijken te
leiden, liggen de verschillende delen
die samen de derde stad van Ameri
ka vormen. Veel structuur is er niet
in te vinden. Alleen dank zij de auto
wegen is het nog als een eenheid te
beschouwen.
Ondanks de voortdurende ver
keersdrukte en de daarbij behorende
uitlaatgassen (Los Angeles is de stad
met de ernstigste luchtvervuiling in
de VS) heeft het gebied toch iets
paradijselijks. Daar zijn om te begin
nen de prachtige brede stranden,
waar de hele bevolking wel gelijktij
dig terecht kan om van de subtro
pische zon te genieten. Aan de ande
re kant bieden de mooi begroeide
^ergen een alleraardigst aanzien. In
de woonwijken overheerst de laag
bouw zodat je het beeld krijgt van
onafzienbare rijen bungalowachtige
huizen met dubbele garages aan de
voorkant en zwembaden en palmbo
men in de achtertuin. Als de Ameri
kaanse Droom ergens werkelijkheid
zal worden moet het hier toch wel
zijn.
Taakverdeling
Het is daardoor op het eerste gezicht
moeilijk te zien waar nu eigenlijk het
verval van Los Angeles begint
De problematiek van de grote steden
is er in elk geval niet onbekend.
Burgemeester Thomas Bradley pleit
tenminste regelmatig voor groot
scheepse hulp van de nationale rege
ring aan de noodlijdende grote ste
den. Toch staat Bradley zelf er aan
merkelijk beter voor dan zijn collega
van New York. Dat heeft hij vooral te
danken aan een gunstiger taakver
deling tussen de stad en het district
(de county) Los Angeles. In de stad
wonen 2.8 miljoen mensen, in de
county ruim zeven miljoen, Zaken
als sociale bijstand en ge
zondheidszorg. die New York juist
zoveel geld kosten, komen hier voor
rekening van de county. De grote
financiële zorgen zijn daardoor niet
voor het stadsbestuur, maar voor de
county-bestuurders
Bradley's eigen probleem is vooral
dat hij niet meer kan doen voor de
minder bedeelden in zijn stad. Hij is
gekozen op een tamelijk vooruitstre
vend programma, maar moet nu we
gens gebrek aan middelen een strak,
conservatief beleid uitvoeren. Hij
moet allereerst de begroting in even
wicht proberen te houden en kan
daardoor de minderheidsgroepen
weinig meer dan lippendienst be
wijzen.
Watts
Een typische minderheidswijk in
Los Angeles is Watts. Het valt vol
strekt niet op als probleemgebied.
Hier geen nauwe, vuile straten met
akelig hoge woonkazernes, maar
kleine huisjes langs brede wegen.
Veel mensen houden er in hun ach
tertuintjes wat kippen of konijnen.
„Ziet er helemaal niet uit als een
slump nietwaar", raadt Jerry Lamo-
the onze gedachten. Hij is een hoge
functionaris van de vakbond voorde
autoindustrie en woont zelf in het
sjieke Bellair. maar is al jarenlang
betrokken bij politieke activiteiten
in Watts. Hij was hier ook al bekend
in augustus 1965 toen Watts plotse
ling wereldnaam maakte als toneel
van de hevigste rassen-onlusten, die
Amerika na de oorlog beleefde Zes
dagen lang duurde de uitbarsting
van geweld. De balans was 34 doden.
200 gewonden. 40000 arrestaties en
45 miljoen dollar materiële schade.
„Die rellen waren een noodkreet
vanuit een absoluut hopeloze situa
tie". legt Lamothe uit. „Er was geen
dialoog tussen deze mensen en de
rest. Het minderheidsprobleem werd
volledig genegeerd De mensen van
Watts hadden simpelweg geen deel
aan de luxueuze samenleving, die zij
om zich heen zagen." Volgens hem is
sinds 1965 niet veel ten goede veran
derd in Watts. Het is nog steeds een
wijk met veel werkloosheid, veel
mensen die op bijstand zijn aange
wezen en veel misdaad. „Maar veel
van de echte problemen vind je niet
in de statistieken. Neem bijvoor
beeld de enorme apathie, de frustra
ties. het gevoel er niet bij te horen.
Dat kun je in cijfers niet vangen",
aldus Lamothe.
Weer rellen?
Is er dan geen grote kans op nieuwe
uitbarstingen? „Ja en nee. Het is
waar dat de meeste mensen in Watts
er niets beter aan toe zijn dan in de
jaren zestig. Maar hun probleem
wordt niet meer geheel ontkend. Zij
hebben nu in elk geval toegang tot
het bestuur van de stad. Zij hebben
eigen woordvoerders kunnen kiezen.
Maar dat heeft de hele machtsstruc
tuur die in het nadeel van hen. de
zwakkeren, werkt, natuurlijk niet
veranderd."
Hij verwijt daarbij de zwarte ge
meenschap de eenheid niet te heb
ben bewaard." Wij hebben niet ge
leerd de rijen te sluiten. Onze leiders
van de jaren zestig zijn niet vervan
gen. Velen hebben de strijd opgege
ven toen zij zelf deel waren geworden
van de welvaartssamenleving. Ver
geet niet dat het in een welvarend
land erg gemakkelijk is om je naar
het systeem te schikken. Daarom is
er nu geen kader dat revolutionaire
veranderingen eist."
Lamothe gelooft niet dat er weer
rellen nodig zijn om de verbeterin
gen in Watts van de grond te krijgen.
Wel is er een aanpak nodig die de
krachten van het stadsbestuur te
boven gaan Daarom is hij er wel blij
mee dat burgemeester Bradley zo
krachtig pleit voor een nationaal
hulpprogramma voor wijken als
Watts. Verder verwacht hij niets van
hem „Want om te worden herkozen
heeft Bradley Watts niet nodig
De rellen van 1965 begonnen meteen
incident tussen een blanke politie
man en een zwarte verkeersovertre-
der. Er waren in die tijd veel klach
ten over het optreden van de blanke
politie tegen de zwarte bevolking. Is
dat nu anders? Johnny Morgan, die
sociaal werk doet in Watts, vindt van
niet. „Het politie-optreden is nog al
tijd hard. met veel machtsvertoon.
Veel besef van het psychologische
effect van hun optreden hebben ze
niet."
De volgende dag snijd ik dit onder
werp maar eens aan op het hoofdbu
reau van politie. Watts staat daar
inderdaad bekend als probleemge
bied nummer één. Het is de wijk
waar naar verhouding het meeste
geld en de meeste mankracht wordt
besteed.
Dat al dat politie-vertoon wel eens
vijandigheid bij de bevolking kan
kweken wordt niet ontkend. „Maar
wij móeten de misdaad omlaag zien
te krijgen", luidt de verontschuldi
ging
De zwarten blijken nog altijd sterk
ondervertegenwoordigd te zijn in het
politiekorps van Los Angeles Van de
bevolking is twintig procent zwart,
van het politiekorps maar zes. Er is
een plan om bij het aannemen van
nieuwe agenten zwarten voorlopig
voorrang te geven, maar daar zijn
veel blanke politiemensen tegen
„Kijk", zo legt één van hen uit. „iede
reen heeft in dit land dezelfde kan
sen. Als de zwarten het bij de tóela-
tingsexamens voor de politie slech
ter doen dan de blanken, dan is dat
hun eigen schuld. Dan moeten zij er
maar harder voor werken. Dat moes
ten wij ook."
Het politiekorps van Los Angeles
heet één van de modernste van Ame
rika te zijn. Op geestelijk gebied is
de modernisering kennelijk nog niet
voltooid.
(Dit is het vierde verhaal in een serie;
dc vorige stonden 28 en 30 augustus en
1 september in de krant.)