Dordtse Biesbosch vijftig jaar
Overvallen gevaar voor
busreizigers in Brazilië
m.
Ouders nemen zelf het
initiatief tot betere
schooltandverzorging
Tot en met 18 september tentoonstelling in Dordrecht
*4* k fr
„Waterreservoir zal
schade toebrengen
aan Veluws milieu"
Onderzoek
AKZO-
Noord
uitgesteld
Tot asielaanvrage gedwongen?
Russen verwijten Nederland
duistere rol" in zaak veearts
Dragline-machinist
verongelukt
Dodelijk ongeval
Sanering van
subsidies
in tuinbouw
Veiligheidsmaatregelen sorteren weinig effect
Tandartsen hebben het te druk
Voetbalsupporters
vernielen trein
Giraffe geboren
Blijdorp
in
Maastricht kan
arbeidsplaatsen
niet meer missen
Vragen over
sex-beurs
Metaalbedrijf dient
klacht in tegen
milieu-inspecteur
VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1976
BINNENLAND/BUITENLAND
TROUW/KWARTET P 6/H 19
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT „Rust en on
rust in het bos van biezen" heet
de tentoonstelling die tot en
met 18 september in het
Dordtse stadskantoor wordt
gehouden. Zij is ingericht naar
aanleiding van het vijftigjarig
bestaan van de polder „de
Dordtse Biesbosch", een groot
welvarend landbouwgebied
dat voor de gemeente
Dordrecht wordt beheerd door
een stichting.
De historische betekenis van deze
expositie ligt echter veel verder te
rug dan 1 september 1926, toen rond
een ruig stuk Biesbosch een dijk
werd gesloten en met de ontginning
ervan kon worden begonnen. Daar
voor liggen namelijk eeuwen van
voorvaderlijke inspanningen om te
rug te winnen wat bij de St. Elisa-
bethsvloed in 1421 verloren was
gegaan.
Eiland van Dordt
Volgens overlevering verdronken bij
deze ramp 72 „dorpen en parochies."
Dat dit aantal nu met een korrel zout
wordt genomen, doet weinig af aan
de omvang van de catastrofe die zich
toen voltrok. Vrijwel de gehele Grote
of Zuidhollandse Waard ging verlo
ren, de stad Dordrecht zag zich plot
seling aan alle kanten door water
omspoeld. De eerste pogingen om
j*
De grienden bij hoog water
verdronken land terug te winnen,
leverden honderd hectaren op. In de
zeventiende eeuw echter groeide het
in de rampnacht ontstane Eiland
van Dordt tot 2695 hectare. Het bleef
daarna bij kleinere indijkingen tot
dat met de polder „de Dordtse Bies
bosch" alsnog 1130 hectaren aan het
eiland werden toegevoegd.
Op die terugwinning van land legt de
expositie niet de volle nadruk. Zij is
meer gewijd aan de Biesbosch zoals
deze als getijdendelta is geweest en
is geworden na door de Deltawerken
een ander karakter opgedrongen te
hebben gekregen. De tentoonstelling
geeft daar boeiende beelden van,
evenals trouwens van het econo
misch gebruik dat tot voor kort van
dit unieke natuurgebied gemaakt
werd door middel van de griend-
cultuur. Nog zijn in de jubilerende
polder kleine op terpen staande
huisjes te zien. die als onderkomen
dienden voor de vaak weken aan een
stuk in de Biesbosch werkende
griendwerkers. De armoe die deze
mensen ondanks hun harde werken
nauwelijks te boven kwamen herin
nert onwillekeurig aan de door oude
ren nog lang niet vergeten bittere
kant van de tot stand koming van de
polder.
„Dwangarbeid"
De ontginning was in de vooroorlog
se crisisjaren aangewezen als
..werkverschaffingsproject". zoals
die er ook elders in het land waren
opgezet om werklozen uit de „steun"
te halen. Ondanks de wellicht goede
bedoelingen kwam het neer op een
soort dwangarbeid. Tegen te
werkstelling in de Biesbosch was na
melijk niet veel in te brengen zonder
het risico te lopen zijn steun te ver
liezen. Zo gebeurde het dat mensen
die nooit schop of spade in handen
hadden gehad, in de Biesbosch hun
rug braken onder het zwaarste
grondwerk dat er maar te vinden
was. Van het begrip „passende ar
beid" had men in die jaren namelijk
nog geen weet. De werklozen moes
ten voor heel weinig meer dan de
steun die zij anders zouden hebben
ontvangen, nuttig werk doen en
daarmee basta. Het is jammer dat de
expositie aan dit aspect volkomen
voorbij gaat.
Van een verslaggever
LEIDSCHENDAM Het is niet mo
gelijk ergens op de Veluwe een on
dergrondse watervoorraad aan te
leggen zonder dat daarbij schade
wordt toegebracht aan natuur en
milieu. Dat zegt de commissie in
filtratie Veluwe. die minister Vor-
rink van volksgezondheid en milieu
hygiëne heeft geadviseerd over de
vraag of ondergrondse voorraadvor-
ming met behulp van voorgezuiverd
Rijnwater op de Veluwe aan
vaardbaar is.
In haar rapport schrijft de commis
sie dat indien men besluit het plan
toch door te voeren, in aanmerking
moet worden genomen dat „opslag"
van 500 miljoen kubieke meter per
jaar. zoals die is voorzien, op één
plaats zo schadelijk is voor het Ve-
luwse natuurgebied, dat van deze
hoeveelheid moet worden afgezien.
Volgens de huidige gegevens is in
filtratie van kleinere hoeveelheden
water in een beperkt gebied aan
vaardbaar. aldus de commissie, mits
bindende voorwaarden worden ge
steld ter bescherming van de Veluw-
se natuur en het milieu en het aantal
plaatsen zo gering mogelijk wordt
gehouden. De commissie denkt hier
bij aan slechts 55 miljoen kubieke
meter per jaar. Verder krijgt minis
ter Vorrink het advies een nader
onderzoek in te stellen, voordat zij
besluit over te gaan tot het aanleg
gen van een ondergrondse water
voorraad.
DEN HAAG Volgens gegevens
,van het Centraal Bureau voor de
Statistiek bedroeg de waarde van de
binnenlandse omzet van kosme-
tische produkten tegen consumen
tenprijs in 1975 903 miljoen gulden
tegen 858 miljoen gulden in 1974. Dit
komt neer op een stijging in lo
pende prijzen van ruim 5 pet. Van
1973 op 1974 was deze stijging 11
pet. In dit pakket zijn niet opgeno
men de artikelen, die aan kappers
en schoonheidsspecialisten zijn ver
kocht ten behoeve van het verbruik
in eigen salon.
AMERSFOORT - De directie
van AKZO-chemie zal tot 10
september niet beginnen met
een voorgenomen efficiency-
ondereoek in de locatie
Amsterdam-Noord. Dit voor
genomen onderzoek leidde er
vrijdag 20 augustus toe. dat de
gekozen leden van de centrale
ondernemingsraad van Akzo-
Chemie hun activiteiten
opschortten.
Maandag hebben de directie
en de gekozen leden een ge
sprek gehad over deze stap van
de ondernemingsraad. De ge
kozen leden vrezen dat zij bij
de uitvoering van het ..afslan
kingsprogramma" van deze
AKZO-divisie te weinig infor
matie zullen krijgen.
In het gesprek van maandag,
dat beide partners „construc
tief" noemden, zijn voorstellen
besproken om tot betere over
legprocedures te komen Op 10
september zullen de twee par
tijen na beraad met hun ach
terban opnieuw bijeenkomen
om te bezien of het mogelijk is
tot een hervatting van het nor
male cor werk te komen, aldus
een gezamenlijk communique.
Geen Engels vliegveld in september 1944, maar de acteur Dirk Bogarde als generaal Browning, commandant van de
geallieerde luchtlandingstroepen bij Arnhem in 1944 bij enkele van de zweefvliegtuigen, die in Deventer bij de
filmopnamen van Een burg te ver worden gebruikt. Het was namelijk generaal Browning, die in 1944 de angstige
vraag stelde of men met de operatie Market Garden niet „een brug te ver" was gegaan een vraag waaraan de film
zijn naam dankt.
AMSTERDAM De 46-jarige Russische veearts Konstantin
Roussini die in februari van dit jaar een voorlopige verblijfsver
gunning voor zes maanden kreeg in afwachting van de behande
ling van zijn verzoek om politiek asiel maar zich in april bedacht
en naar Rusland terugkeerde, zou onder druk naar het westen
zijn uitgeweken.
Voor liefhebbers van oude au
to's om te watertanden: British
Leyland gaat in Donington Park
(Engeland) een museum inrich
ten waar de oude modellen van
de firma een plaatsje zullen
krijgen. Al met al wordt dat een
miljoenenzaak. Op de foto zien
we o.a. een brandweerauto uit
1937, een Austin uit 1910, de
Jaguar XK 120 uit 1957. een
Riley uit 1907. een Morris 1913,
een Rover 1906, een Wolseley
1897. een Thorneycroft chassis
1908, de Morris Minor 1948, de
Lever driewieler 1876 en de
Gardner MG recordbreker 1938.
In het jongste nummer van het Rus
sische weekblad „Literatoernaya
Gazeta" staat een groot artikel waar
in de Nederlandse autoriteiten wordt
verweten „een duistere en anti-
Russische rol" te hebben gespeeld in
deze zaak.
Het blad beweert dat de veearts op 7
december van het vorige jaar op
straat werd aangehouden door twee
Russisch sprekende mannen die
hem een mes op de keel zetten en
hem op die manier dwongen een
verklaring te ondertekenen waarin
hij kritiek leverde op Rusland en
tevens politiek asiel vroeg. „Ik pro
beerde te zeggen dat ik dat niet
wilde maar ik kreeg als antwoord:
Uw handtekening betekent uw le
ven, weigeren een kogel in uw
hoofd".
Er zat toen volgens de veearts niet
anders op dan maar te tekenen. Hij
zou daarop van de mannen de
opdracht hebben gekregen 20 de
cember politiek dsiel aan te vragen
bij de Nederlandse regering of op de
Belgische. Deense. Britse of
Westduitse ambassade. Als dat niet
gebeurde zouden ze hem vermoor
den of te schande maken door de
Russische ambassade ge
luidsbandjes toe te spelen waarop
hij zijn kritische mening over de
Sovjet-Unie gaf. Op deze manie.- in
een hoek gemanoevreerd had de vee
arts 19 december politiek asiel ge
vraagd en de Canadese ambassade
toestemming gevraagd tot emigra
tie. Het Russische blad zegt verder
dat Roussini door de Nederlanders
werd beloofd dat hij werk zou krij
gen als veearts maar in plaats daar
van ontdekte hij dat „het enige werk
wat hij kon doen was op te treden
tegen de Sovjet-Unie of door speciale
informatie te verstrekken aan de af
deling speciale diensten van de
NAVO, of daar als lasteraar te wer
ken". Toen hij werd bewerkt zijn
gezin over te laten komen had Rous
sini besloten terug te keren en als
dat niet lukte zelfmoord te plegen
Hij was er tenslotte in geslaagd de
Russische ambassade te bereiken.
Van een verslaggever
GROOTEBROEK De 30-jarige
dragline-machinist N.S. Knijn uit
Waarland is bij een ongeluk in
Grootebroek (NH) om het leven ge
komen. Het slachtoffer hield toe
zicht toen een trekker met oplegger
waar een bulldozer op stond, zijn
dragline wilde passeren. De uitste
kende bulldozer is de man noodlot
tig geworden.
DEN HAAG De 76-jarige me
vrouw M. C. A. A. Koolen-Thijssen
uit Den Haag is overleden aan de
gevolgen van een verkeersongeluk.
De vrouw stak in haar woonplaats
de Witte de Withstraat over en werd
aangereden door een auto.
Provincie Zuid-Holland
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De provincie Zuid-
Holland wil de subsidies aan land
en tuinbouw saneren. De afwachten
de houding die zij tot nu toe heeft
aangenomen, moet vervangen wor
den door een actief subsidiebeleid
waarbij de provincie zelf initiatie
ven neemt.
Dit concludeert het provinciaal be
stuur in een voorlopige nota over
land- en tuinbouw in Zuid-Holland.
Ondanks het sterke industriële ka
rakter. is Zuid-Holland de be
langrijkste agrarische provincie van
Nederland wat betreft de hoogte
van de toegevoegde waarde. Het
subsidiebeleid noemt de provincie
het beste, om de agrarische produk-
tie te handhaven en de concurren
tiepositie te verstevigen.
In de toekomst wil de provincie
vooral projektsubsidies geven. Tot
nu toe werden te veel exploitatie
subsidies verleend, waardoor het
verband tussen de te stimuleren ac
tiviteiten en subsidies te zwak was.
De provincie zal zich gaan richten
op aantoonbaar specifiek regionale
problemen, zoals de natuurlijke
omstandigheden en de invloed van
de verstedelijking op het agrarisch
bedrijf. De provincie neemt zich
voor het voor agrarische subsidies
beschikbare bedrag van 350.000 gul
den niet verder te verlagen
RIO DE JANEIRO (Reuter) De buspassagiers in Brazilië, nog steeds niet gewend aan de
gewoonte van hun chauffeurs van viaducten te rijden, botsingen te veroorzaken of in ravijnen te
storten, zien zich de laatste tijd met een nieuw gevaar geconfronteerd, dat van de bijna dagelijks
plaatsvindende overvallen op autobussen. Op sommige dagen, vooral 's avonds of 's nachts in de
achterbuurten van Rio de Janeiro, doen zich wel vijf overvallen binnen enkele uren voor.
Recentelijk werden op de hoofdweg
naar Sao Paulo twee lijnbussen ge
kaapt door mannen die als passa
giers waren ingestapt. Zij dwongen
de chauffeurs naar een stille plek te
rijden en beroofden daar de passa
giers van hun bezittingen en de
chauffeurs van hun dagopbrengst.
Identiteitsonderzoek
Als veiligheidsmaatregel hebben de
autoriteiten voor reizigers op interlo
kale lijnen een verplichte identi
teitscontrole ingevoerd. De namen
van de passagiers worden opgeschre
ven bij aankoop van een plaatsbe
wijs en hun identiteit wordt nog
maals gecontroleerd bij het instap
pen De maatregel veroorzaakt ech
ter vertraging en verwarring en vol
gens een functionaris van een buson
derneming sorteert hij weinig effect.
„Rovers zijn nu Juist degenen die
altijd over vervalste identiteitepa-
pieren beschikken", zei hij.
Andere maatregelen die zijn geno
men om het de overvallers moeilijk
te maken zijn under meer een verbod
om passagiers onderweg te laten in
stappen. behalve op plaatsen die on
der voldoende toezicht staan en het
voorschrift dat bij duisternis de bus
sen van binnen verlicht moeten zijn
en de gordijntjes openblijven.
Terwijl de reizigers op interlokale
trajecten worden bedreigd door zich
als passagiers voordoende bandieten
lopen zij op de stadslijnen het regel
rechte gevaar van directe overvallen.
De bussen worden op een stil gedeel
te van het traject tegengehouden en
op elke vorm van verzet volgen
schietpartijen. Daarbij zijn al ver
scheidene passagiers gewond of
gedood
In sommige gevallen schieten de
bandieten hun slachtoffers dood als
zij de buit te mager vinden.
Een buschauffeur werd neergesto
ken omdat hij slechts 100 cruzeiros,
ongeveer 25 gulden, bij zich had
Drie passagiers die wat traag waren
bij het afgeven van hun geld werden
door kogels gewond
Gewenning
Een buschauffeur die al achtmaal
een overval had meegemaakt zei: „Ik
geloof dat ik era&n gewend raak.
maar toch gaan telkens weer mijn
haren overeind staan als een passa
gier naar mij toekomt om een inlich
ting te vragen"
Het is al een aantal malen voorgeko
men dat bandieten uit nijd omdat de
buit gering was alle passagiers dwon
gen zich uit te kleden en er dan met
hun kleding vandoor gingen.
Mochten de ongelukkige slachtof
fers denken dat zij sympathie van de
kant van de politie kunnen verwach
ten dan hebben zij het mis Toen een
bestuurder zijn van hun kleding be
roofde passagiers naar een politiebu
reau reed was de eerste reactie van
de dienstdoende politieman het drei
gement dat hij ze in de gevangenis
zou werpen als ze niet „behoorlijk
gekleed op het bureau verschenen"
Van een verslaggever
VLIJMEN In het Brabantse Vlijmen hebben de samenwerken
de ouderorganisaties van basis- en kleuterscholen een werkgroep
mondhygiëne opgericht. Deze groep houdt van 6 tot en met 10
september een schooltandverzorgins-week, waarbij 1900 kinde
ren en hun ouders betrokken zullen zijn.
De groep vindt dit eigen initiatief
nodig, omdat het was opgevallen dat
ondanks de uitbreiding van het aan
tal tandartsen in de gemeente, de
kwaliteit van de kindergebitten ach
teruit ging. Volgens de werkgroep
hebben deze tandartsen het zo druk
met controle-werkzaamheden, dat
zij niet toekomen aan actief in
grijpen.
Begeleiding
Bij de acties heeft de groep het
stadsgewestelijk gezondheidscen
trum in Den Bosch ingeschakeld.
Daar zijn een mondhygiëniste en
diëtiste aanwezig om de actie verder
te begeleiden. Medewerking wordt
verder verleend door een aantal
maatschappijen, die filmmateriaal
hebben afgestaan en andere firma's
die niet gevaarlijk snoepgoed aan de
actiegroep ter beschikking hebben
gesteld. Op de s.cholen zullen de kin
deren een week lang betrokken wor
den bij de noodzaak van een goede
mondverzorging. Dit door middel
van het kleuren van platen, het ma
ken van tekeningen, en het opzetten
van collages. Voor de ouders zijn er
speciale voorlichtingsfolders waarin
wordt gevraagd beter te letten op
het snoepgedrag van hun kinderen
en eventueel verkeerde eetgewoon
tes te verbeteren.
DEN HAAG Circa 100 supporters
van FC Den Haag. die de nederlaag
van hun club tegen het Rotterdam
se Sparta niet konden verkroppen,
hebben woensdag in de trein op weg
naar huis hun woede bekoeld op de
eigendommen van de Nederlandse
Spoorwegen.
De „sportievelingen" leidden hun
handelingen in door vlak voor Den
Haag aan de noodrem te trekken.
Vervolgens richtten ze in de trein
een enorme ravage aan: acht zitban
ken werden vernield en vijf rugleu
ningen.
ROTTERDAM De giraffe Sabrina
(25) heeft in diergaarde Blijdorp het
leven geschonken aan haar negende
jong, genaamd Reglna
Het is het 23ste giraffe-jong. dat
sinds 1959 in de Rotterdamse dier
gaarde werd geboren. De vader van
het girafje heet Stanley
Van een verslaggever
MAASTRICHT Burgemeester en
wethouders van Maastricht hebben
de leden van de vaste Tweede-
Kamercommissies voor econo
mische en sociale zaken laten weten
dat deze stad „geen arbeidsplaats
kan missen". Dit naar aanleiding
van moeilijkheden bij de Goodrich-
bedrijven waartoe ook de Vrede-
steinvestiging te Maastricht be
hoort en waarover de Kamercom
missies met minister Lubbers van
Economische Zaken overleg plegen.
Hierbij, aldus het gemeentebestuur
van Maastricht, dienen de Kamerle
den de werkgelegenheidssituatie in
Maastricht zwaar te laten wegen
Eind juli bedroeg het aantal geregi
streerde werkloze mannen in deze
stad meer dan 3.060, hetgeen neer
komt op 8,7 procent van de manne
lijke beroepsbevolking. Vorig jaar
8.3 procent.
De winkeliers in Vlijmen worden
eveneens benaderd en krijgen fol
ders uitgereikt over verkeerd snoep
gedrag bij kinderen.
ROTTERDAM Het raadslid A. D.
den Braber (SGP) heeft aan het col
lege van burgemeester en wethou
ders van Rotterdam een aantal vra
gen gesteld over de sexuali-
teitsbeurs. die in Ahoy wordt ge
houden.
Het raadslid vraagt het college of zij
het begrip menselijke relatie, nog
meer de intieme persoonlijke relatie,
onderwerp voor een beurs acht. Hij
vraagt of het college niet met hem
eens is. dat door openbaarheid van
alle mogelijke menselijke intieme re
laties deze mens wordt ontluisterd
en hem of haar doet ondergaan in
een naamloze kleurloze en smaaklo
ze massa.
„Acht u het juist, dat diverse afwij
kende vormen van menselijke rela
tie, in het middelpunt van de be
langstelling komen te staan, waarbij
mogelijk niets anders dan het sensa
tionele de boventoon zal voeren."
Het raadslid vraagt of het college het
juist acht, dat een leeftijdsgrens niet
wordt gesteld, waarbij tevens moet
worden geconstateerd dat ook in de
ze helaas aan de door een deel van de
bevolking voorgestane zondagsrust
is voorbij gegaan. Zoals bekend
staat de gemeente Rotterdam niet
garant voor een eventueel verlies
van deze beurs.
Van een verslaggever
BRESKENS Het metaalop-
pervlakte-veredelingsbedrijf Cruson
uit Breskens. dat twee weken gele
den op last van de Kroon gesloten
moest worden, gaat een klacht in
dienen tegen de Zeeuwse milieu-
inspecteur dr Adriaanse Deze heeft
onlangs de sluiting van het bedrijf
geëist, omdat er in bepaalde afdelin
gen van het bedrijf zonder hinder
wet werd gewerkt en in andere ge
vallen zelfs helemaal zonder.
De gemeente Oostburg weigerde
aan deze eis gehoor te geven. Daar
op tekende dr. Adriaanse beroep
aan bij de Kroon, die alsnog de
sluiting gelastte. Een van de geslo
ten afdelingen werkte met chloro-
theen, een ontvettingsmiddel. dat
volgens Adriaanse zodanig bij Cru
son werd gebruikt dat er kankerver
wekkende stoffen zouden vrijko
men. Volgens het directielid A. van
Hanegem van Cruson wordt de stof
chlorotheen ln honderden bedrijven
in Nederland gebruikt in precies de
zelfde baden als bij Cruson en dat
onder goedkeuring van de arbeids
inspectie
Door de onzorgvuldige wijze van
handelen van de milieu-inspectie
wordt volgens Van Hanegem voort
bestaan van een gezond bedrijf ern
stig in gevaar gebracht „Wij hebben
ons door allerlei deskundigen uit
voerig laten inlichten over de scha
delijke gevolgen van de verwerking
van deze gewraakte stof. Nu blijkt
dat deze niet aanwezig is. voelen wij
ons wel genoodzaakt om deze zaak
aan de burgerrechter voor te leggen.
Dat is niet alleen in het belang van
ons bedrijf, maar ook in het belang
van ons personeel dat door deze
actie van de milieu-inspecteur toch
wel degelijk ongerust is geworden",
aldus Van Hanegem.
