Groeiende kloof tussen blanke
en zwarte gereformeerden
Potter: oecumene voor kerken
nog te veel iets aparts
W
>1
Runia niet in leiding GOS
Troostwoord voor vrijzinnigen
Geref. Oecumenische Synode in Kaapstad
„Openbare school
achtergesteld in
wetsontwerp"
„Textus receptus"
Nieuwe Testament
in Londen herdrukt
Onze adressen:
Doopsgezinden
helpen Russische
geloofsgenoten
VOORBI
Orthodoxe
kritiek op
wereldraad
WOENSDAG 11 AUGUSTUS 1976
KERK-BINNENLAND
TROUW/KW,
door A.J. Klei
Uit de krant van afgelopen maandag heb ik
begrepen, dat de vrijzinnigen het behoorlijk
op hun zenuwen hebben bij de nadering van
de gemeenschappelijke vergadering van de
hervormde en de gereformeerde synode.
„Vrijzinnigen bang voor gereformeerden"
stond er in een bescheiden lettertje boven
het bericht van eergisteren, en dat is omdat
wij zo'n nette en vriendelijke krant zijn,
anders hadden we in koeien van letters
-uitgeroepen dat de vrijzinnige hervormden
doodsbenauwd zijn. Want zo is de situatie
op het ogenblik, dat heb ik wel begrepen.
Een van de aardigste vrijzinnige dominees
die ik ken, is dominee Huysman uit De
Purmer. Laatst kwam ik hem weer eens in
Amsterdam tegen. In zo'n geval pleegt hij
een vriendelijk praatje met me te maken,
maar dit keer was dat er niet bij. Hij had me
helemaal niet in de gaten, hij keek schichtig
om zich heen en zat zenuwachtig aan zijn
das te frunniken. Opeens bukte hij, zoge
naamd om zijn schoenveter vast te strikken.
Ik dacht: man, wat hèb je? Het lijkt wel of ze
je op de hielen zitten! Thans besef ik dat dit
niet slechts zo léék, maar dat het voor hem
werkelijk zo was: de gereformeerden loeren
op me. denkt hij.
Ik heb uit zeer betrouwbare bron vernomen
dat professor Speraa Weiland probeert el
ders op aarde theologisch asiel te verkrij
gen. Hij heeft op zijn bureau een globe en
elke avond zit hij maar aan dat ding te
draaien om een land uit te kiezen, waar de
gereformeerde arm hem niet zou kunnen
bereiken. Dit valt niet mee, want die gere
formeerde arm reikt ver. Er is bijna geen
land of er is wel een église réformée of een
reformed church. Soms is sprake van een
free church of een église libre, en omdat de
heer Sperna Weiland zijn talen kent, wist-ie
•meteen, dat dit „vrij" betekent. Even klaar
de zijn gezicht op, maar kenners legden hem
uit, dat wanneer er „vrij", „libre" of „free"
vóór de (gereformeerde) kerknaam staat,
het dan nog veel gevaarlijker is. Denk maar
bij ons aan de vrijgemaakten, zeiden zijn
adviseurs. Dat klinkt fleurig, maar in de
praktijk...ho maar.
Professor De Boer werd eveneens in het
bericht van maandag als een toekomstige
martelaar genoemd. Nu, ik denk niet dat ze
die snel te pakken krijgen, ik heb een sterk
vermoeden dat hij reeds ondergedoken is.
Onlangs probeerde ik hem te bellen, want
een mens wil tenslotte wel eens een oudtes
tamenticus spreken, nietwaar, maar ik
kreeg hem niet aan de lijn. Professor is niet
thuis, klonk het afgemeten. Wanneer dan
wel?, vroeg ik, nog geheel argeloos. Dat
kunnen wij u niet zeggen, was het antwoord.
Kan ik hem dan misschien elders bereiken?,
hield ik aan. Nee meneer, dat kan niet, werd
Prof. dr. P. Smits
loopt nog gewoon op straat
me op strenge toon toegevoegd en daarna
verbrak de ander de verbinding.
Professor Smits, de derde man die met
name in het bericht voorkwam, loopt nog
gewoon op straat rond, zo wordt me gemeld.
Hij ziet er ook volkomen ontspannen uit. Dit
is niet zozeer omdat hij al een zaak-Smits
achter de rug heeft en dus minder schrik
achtig tegenover kerkelijke tucht staat dan
zijn collega's, maar omdat hij toch op 't
punt staat met emeritaat te gaan. Boven
dien schijnt hij er op te speculeren, dat de
gereformeerden hem wel met enige zacht
heid zullen behandelen, omdat hij in de
politiek aardig rechts is en dit wil er bij veel
gereformeerden wel in. Ik wacht maar
rustig af", verklaarde hij aan onze speciale
verslaggever.
Ik las ook dat de vrijzinnigen al uitgehuild
hebben bij de voorzitter en de secretaris van
de hervormde synode. Het was een mooi
gesprek. Nu, daar zou ik me maar niet op
verlaten. Mooie gesprekken zijn er bij de
vleet in de kerk. ze kosten niks, maar ze
leveren in de regel weinig anders op dan
onverkoopbare uitgaafjes van het Boeken
centrum in Den Haag.
Toch heb ik wel een troostwoord voor de
benauwde vrijzinnigen. Dit namelijk: dat
het nog bij lange na zo ver niet is dat
hervormden en gereformeerden met elkaar
in één kerk kruipen. De vermelde theologen
van vrijzinnige snit zullen dit niet mee hoe
ven te maken, durf ik te voorspellen. Het
grondvlak van de kerk (daar hebben we het
toch zo graag over?) is er namelijk nog niet
aan toe. speciaal in de afdeling peuters niet.
Daarvan hoorde ik laatst een treffend staal.
Een van onze medewerkers berichtte me dat
in een deftige stad in het westen des lands
(mij is gevraagd de naam niet te noemen, en
dat doe ik dus niet) hervormden en gerefor
meerden door de geldelijke nood gedreven,
samen éen kerkgebouw hebben. Ze houden
echter alles zorgvuldig gescheiden en dit
wordt volgehouden tot op het allerlaagste
grondvlak, de zondagse crèche. Hervormde
en gereformeerde peuters worden niet al
leen zorgvuldig uit elkaar gehouden, ook het
materiaal waarmee ze worden vermaakt.
Laatst echter had in de gereformeerde crè
che een nieuweling de leiding, die in oecu
menische overmoed zomaar in 't wilde weg
wat kleurkrijtjes pakte. Toen na afloop de
leidster van de hierna volgende hervormde
crèche binnenkwam, sprak deze kwaad:
„Zeg, wat denkt u wel, u heeft de hervormde
kleurtjes gebruikt!
Me dunkt, dit moet de benarde vrijzinnigen
als muziek in de oren klinken. Want zolang
hervormden en gereformeerden de
kleurkrijtjes voor het uiterst jonge volkje
nog gescheiden houden, hoeven zij niet be
ducht te zijn voor de brandstapel. Intussen
is het natuurlijk wel zaak, waakzaam te
blijven. Men lette dus op de kinderbe
waarplaatsen van beide kerken.
door Aldert Schipper
KAAPSTAD - Er openbaart
zich een groeiende kloof tussen
de blanke en de zwarte gerefor
meerden hier in Zuid-Afrika.
Terwijl de blanke gereformeer
den doorgaan zich te keren te
gen de organen die hen in een
vroeg stadium gewaarschuwd
hebben dat de apartheid tot
een ramp zal leiden, wordt
steeds duidelijker dat zij er
geen begrip voor hebben hoe
zeer die waarschuwingen nu
worden bewaarheid.
In de openingsdienst van de Gerefor
meerde Oecumenische Synode
(GOS) heeft de blanke Zuidafrikaan
dr. Koot Vorster de wereldraad van
kerken onomwonden aangezegd dat
het program van dialoog met aan
hangers van andere godsdiensten
leidt tot syncretisme (vermenging
van godsdiensten) en vandaar naar
heidendom. Dr. Vorster is voorzitter
van de Nederduitse-gereformeerde
kerk. Hij is een oudere broer van de
premier van het land, John. Hij wees
in zijn preek vrijzinnigheid, commu
nisme en kapitalisme af en hij be
streed het idee dat de kerk de mens
zou kunnen bevrijden van honger of
gebrek. Als de taak van de kerk op
zo'n vlak zou liggen, dan was Chris
tus wel een veldtocht tegen Rome
begonnen, aldus de Zuidafrikaan.
Hij herinnerde ook aan de Tsje
chische theoloog Josef Hromadka,
die zijn leven lang had geijverd voor
dialoog met de communisten en voor
maatschappelijke betrokkenheid
van de kerk, maar die vlak voor zijn
dood volgende op de Sowjet-inval in
Tsjechoslowakije, vaststelde: mijn
gesprek met de communisten is
mislukt
Geen woord
Over de voortgaande opstanden in
de zwarte ghetto's van Zuid-Afrika
zei dr. Vorster geen woord. Zijn kerk
heeft in een verklaring alle bevol
kingsgroepen van het land tot
zelfbeheersing en verantwoordelijk
heid opgeroepen. De kerk is teleur
gesteld en ontsteld over de onlusten
in Soweto vorige week. Volgens de
blanke verklaring is het vernielen en
beschadigen van openbare eigen
dommen slecht voor de zwarten zelf
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De stichting interker
kelijk overleg in schoolzaken(IKOS)
vindt de wijze, waarop in het con
cept-wetsontwerp nieuwe wet op het
basisonderwijs de neutraliteit van
het openbaar onderwijs beschreven
wordt een achteruitgang vergeleken
bij de huidige wet.
en maakt een oplossing van de pro
blemen moeilijker. De blanke kerk
heeft aangekondigd dat zij over de
onlusten in contact is met de rege
ring.
Ds. Buti
De zwarte gereformeerden eisen
daarentegen eerst gerechtigheid, en
met name volledige burgerrechten.
Ds. E. T. S. Buti, de voorzitter van de
zwarte Nederduitse gereformeerde
kerk heeft in een reactie gezegd dat
de verantwoordelijkheid voor Zuid-
Afrika's toekomst in de handen ligt
van de blanke Nederduitse Gerefor
meerde Kerk en dat het nu tijd is dat
deze kerk duidelijk zegt waar zij
staat. Hij daagde de blanke kerk uit
nu maar eens de rassenwetten open
lijk aan de kaak te stellen, die leid
den tot het zwarte verzet, of steun te
betuigen aan de regering. Ds. Buti
noemde de verklaring van de blanke
•kerk verwarrend en hij zei geschokt
en verbaasd te zijn dat de blanke
kerk wel bezorgd blijkt te wezen over
materiële schade maar niet over ver
loren mensenlevens.
De protestdemonstraties zijn, zo ver
klaarde ds. Buti, de enige weg voor
de zwarten in de steden om hun
onvrede te tonen. De verklaring van
ds. Buti werd ondersteund door ds.
E. J. Mannikam van de (Indiase)
Reformed Church.
Zwarte jeugd
Gisteren werd bekend dat in de ge
meente van ds. Buti Alexandra op
nieuw twee jongelui werden doodge
schoten terwijl zij protesteerden te
gen het politie-optreden. Duizenden
jongeren zijn bereid nu voor hun
erkenning als volwaardige mensen
te sterven, menen personen die in
nauw contact staan met de zwarte
jeugd. De protesten uiten zich soms
ongeorganiseerd en drukken alleen
maar wanhoop uit.
Dit stenengooien en brandstichten
is echter lang niet de overheersende
soort protesthouding, al wil de blan
ke regering van Zuid-Afrika dit wel
zo laten lijken. De meerderheid van
de nu aan de gang zijnde protestac
ties is goed gedisciplineerd en welo
verwogen. Zo boycotten de studen
ten van de (kleurlingen)universiteit
van de Westkaap vorige week hun
colleges. Zij overhandigden maan
dag een lijst van grieven aan de
rector. De secretaris van de studen
tenraad zei: „men moet niet verge
ten dat onze boycot een protest is
tegen het hele maatschappelijke, ec-
nomische en politieke systeem in dit
land." De studenten zongen We
shall overcome en namen een mi
nuut stilte in acht voor de in de
gevangenis omgekomen studenten
leider Mapetia Mohape.
heid komt voort uit schrijnend ge
brek aan de noodzakelijkste le
vensbehoeften.
In Zuid-Afrika's zwarte ghetto's
wordt honger geleden. Volgens de
Cape Herald, een in Kaapstad ver
schijnend dagblad, is de kinder
sterfte in de Kaapprovincie in het
afgelopen jaar bijna verdubbeld.
Volgens voedingsdeskundigen als
gevolg van ondervoeding. In juni
1976 was de kindersterfte 63 per 1000
levendgeborenen. Vorig jaar juni
was dat getal nog 35.
Ds. Koot Vorster
DORDRECHT Deze maand is
een nieuwe druk te verwachten van
het Griekse Nieuwe Testament in de
zogenaamde „textus receptus". Dit
is de tekstvorm, die eeuwenlang ge
golden heeft als de juiste grondtekst
van het Nieuwe Testament.
Nadere bestudering van de oude
handschriften bracht de nieuwtesta-
mentici in de negentiende en twin
tigste eeuw tot de vaststelling van
een Griekse tekst, die huns inziens
het oorspronkelijke dichter bena
dert. Overeenkomstig deze nieuwere
inzichten worden de laatste honderd
jaar de Griekse Nieuwe Testamen
ten gedrukt. De laatste uitgave van
de „textus receptus" was van 1902.
De herdruk van de „textus recep
tus" is vooral van belang voor diege
nen, die nog steeds de Statenverta
ling gebruiken, omdat de Statenver
talers bij hun werk van deze tekst
zijn uitgegaan.
door Albert Schipper
Opgekropt
Behalve dit soort waardig protest
blijkt er in de zwarte ghetto's heel
wat opgekropte haat te bestaan, die
zich uit in machteloos geschreeuw
en stenengooierij. Veel van de boos-
KAAPSTAD Prof. dr. K. Runia
uit Kampen, die twee maal voorzit
ter van de Gereformeerde Oecume
nische Synode is geweest is dit
maal helemaal niet in het modera-
men van de synode doorgedrongen.
Voor het voorzitterschap werd hij
verslagen door de Amerikaan ds.
John Galbraith.
Er waren twee stemmingen nodig,
evenals voor de post van eerste en
tweede assessor waarvoor prof. Ru
nia eveneens werd gepasseerd. Het
moderamen bestaat nu uit ds
Galbraith, moderator, ds P. E. S.
Smith, eerste scriba, prof. F. H.
Klooster, tweede scriba, ds S. Buti
jr. eerste assessor, ds. Arnold de
Graaf, tweede assessor.
Naar de reden naar deze voor de
Nederlandse gereformeerden enig
zins teleurstellende stemming kan
men slechts gissen. Volgens prof.
Runia zelf neemt men hem kwalijk
dat hij zich heeft laten afvaardigen
naar de vijfde assemblee van de
Wereldraad van Kerken vorig jaar
in Nairobi. Maar de afwijzing van
Runia moet men toch ook opvatten
als een uiting van wantrouwen te
gen de Nederlandse gereformeer
den in het algemeen met hun mo-
door L. M. P. Scholten
AMSTERDAM
Postbus 859.
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948,
Westblaak 9. Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22. Den H^ag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
GENEVE In zijn rapport
aan het centraal comité van de
wereldraad van kerken heeft
secretaris-generaal dr. Philip
Potter het een eerste taak voor
de wereldraad in de komende
jaren genoemd, dat er nauwere
betrekkingen komen met de
289 aangesloten kerken.
„Er is te lang een soort apartheid
geweest in de verhouding tussen de
ledenkerken en de wereldraad," zei
dr. Potter. De oecumene blijft in het
leven van de kerken iets aparts, een
kwestie van af en toe een vergade
ring of een assemblee, waarvoor
mensen moeten worden afgevaar
digd.
Als er geen wisselwerking komt tus
sen de kerken en de wereldraad,
heeft de oecumenische beweging
volgens dr. Potter geen toekomst.
En de ledenkerken. hoe rijk, belang
rijk en zelfvoldaan zij zich ook mo
gen voelen, leven een beknot en ver
armd bestaan, zolang zij niet bereid
zijn hun leven met anderen te delen
en van anderen te ontvangen.
Potter vroeg de leden van het
centraal comité gistermiddag mee
te denken over „fantasievolle we
gen," waarlangs de kerken, samen
met de wereldraad, meer betrokken
kunnen worden in opdrachten, die
wezenlijk zijn voor hun eigen ver
nieuwing en getuigenis.
Pelgrimsvolk
Hij wees op de oudtestamentische
begrippen „verbond" èn „zegen."
Zegen betekent in de bijbel: je
kracht, Je vitaliteit, jezelf delen met
de ander, die ander in staat stel
len zelf ook krachtig en doeltreffend
te zijn. Dat ls de bestaansreden van
de oecumenische beweging: om als
het Abrahamitisch pelgrimsvolk
van God in deze tijd deze ver-
bondsgemeenschap te delen en zo
het leven dat uit God is, te delen en
aan teJaieden aan „alle geslachten
der aarde." Dat is maar niet een
„extra" naast het gewone leven van
de kerken, maar een niet te ontko
men plicht.
Speciaal vroeg dr. Potter de aan
dacht voor de plaatselijke gemeen
ten. Er zijn er, die menen, dat de
wereldraad zijn boekje te buiten
gaat, als hij zich rechtstreeks met de
plaatselijke gemeenten bemoeit,
maar daar klopt het hart van de
kerk. Dr. Potter sprak van „de 99
procent van de kerkleden, die vaak
het bevroren bezit van de kerk wor
den genoemd". De oecumene blijft
een kreet, als ze geen werkelijkheid
wordt in elke plaats, in het leven van
ouderen en jongeren, mannen en
vrouwen. De wereldraad zal daarom
de komende jaren daar veel aan
dacht aan moeten geven, hoe de
gemeenten geholpen kunnen wor
den levende centra te zijn van chris
telijk leven, zending en dienstbe
toon.
Woord en daad
Naast het streven naar een ware
oecumenische gemeenschap werden
tijdens de assemblee in Nairobi nog
twee richtlijnen geformuleerd voor
het werk van de wereldraad: „De
vleeswording van het Geloof" en „de
strijd om ware menselijkheid". Over
het ene zei dr. Potter, dat we nog
maar aan het begin staan van het
proces, waarin woord en daad sa
men zullen moeten gaan.
„De strijd om ware menselijkheid"
is geen nieuwe richtlijn, maar wel
nieuw is. dat al het werk van de
wereldraad daarbij betrokken zal
moeten worden. Want de kennis van
God en van de medemens, die naar
Gods beeld geschapen is. gaan hand
in hand.
Dr. Potter sprak van „een toene
mende schending van de mensen
rechten. overal". Hij vroeg met na
me voortzetting van de strijd door
de kerken tegen het racisme, „Die
vreselijke vloek, die beide partijen
ontmenselijkt". Ook de discrimina
tie van de vrouw in kerk en samenle
ving noemde hij ontmenselijkend.
De kerken zullen alles moeten doen,
om levende tekenen te stellen van
een gemeenschap van vrouwen en
mannen in Christus.
Tenslotte vroeg hij blijvende aan
dacht voor de vraag naar een
rechtvaardige en duurzame samen
leving, om te handelen in solidari
teit met de armen en verdrukten en
voort te gaan met de dienst van
vrede en verzoening.
Politiek
De nieuwe voorzitter van het
centraal comité, de 57-jarige leiden
de aartsbisschop van de Anglicaan
se kerk in Canada, Edward Scott, zei
in zijn openingsrede, dat de wereld
haast helemaal verpolitiekt ls, Daar
om heeft elke openbare daad politie
ke gevolgen, dat is tijdens de olym
pische spelen wel gebleken.
De vraag voor de kerken is dan ook
niet, of zij aan politiek moeten doen,
maar hoe zij dat willen doen, want
„niet aan politiek doen" is ook een
politieke daad. De wereldraad kan
invloed uitoefenen, zowel door zijn
uitspraken, alsook door de wijze,
waarop dergelijke uitspraken tot
stand komen, zei hij.
Aartsbisschop Scott stelde de eerste
christenen ten voorbeeld. Zij brach
ten in een wereld, die net als nu
gekenmerkt wordt door verloren
heid en vervreemding, een nieuwe
manier van leven, die zij gevonden
hadden in de gekruisigde en opge
stane Christus. Zij ontdekten een
nieuwe soort gemeenschap, een
nieuwe vrijheid, een nieuw gevoel
van eenheid. In Christus ls noch
jood, noch griek, noch dienstbare,
noch vrije, zei Paulus. Niet dat de
scheidsmuren ineens verdwenen wa
ren, maar men had het betrekkelijke
ervan leren zien.
Aan ons nu de taak, de wereld voor
te leven, dat in Christus geen sprake
is van rooms of protestant, gestu
deerd of ongestudeerd, kapitalist of
socialist, uitgebuite of uitbuiter,
zwart of wit. rijk of arm, mannelijk
of vrouwelijk, maar alleen van nieu
we schepselen in een nieuwe ge
meenschap. aldus aartsbischop
Scott.
AMSTERDAM De doopsgezinde
stichting voor bijzondere noden
heeft een beroep gedaan op alle
doopsgezinden, om de actie te steu
nen voor gemeentecentra ten behoe
ve van doopsgezinden, die uit Rus
land komen.
Sinds 1970 krijgen Duitstalige
doopsgezinden in Rusland toestem
ming om in het kader van de ge
zinshereniging naar West-Duitsland
te emigreren. Tot nu toe zijn er al
ongeveer vierduizend naar het wes
ten gekomen. Zij hebben zich voor
namelijk in Bechterdissen, Biele
feld. Espelkamp. Lage en Neuwied
gevestigd. Bewust blijven zij bij el
kaar om het onderlinge contact niet
te verliezen.
Als regel zoeken de nieuwgekome-
nen aansluiting bij de aanwezige
doopsgezinde gemeenten. Dezen ko
men door de grote toeloop voor
moeilijkheden te staan. Vandaar
dat zij een beroep hebben gedaan op
de doopsgezinden in Europa en
Amerika om de bouw van nieuwe
gemeentecentra mogelijk te maken.
onze 5
ITER!
xlands
UIT LONDEN
er bij c
We hebben een kamer op eelgen d(
punt waarop liefst zeven stré doelgi
komen. „De zeven juwelen" i Onvc
buurtje. Tegenover ons stLlc
Cambridge-Theater. De
avond zijn we er geweest enPe za*
er een stuk van TsjechowïiOgelij
„De drie zusters", met Jan£ wor
man en Nigel Davenportjdwerkl
hoofdrollen. Het radde EngLjen
mochten wij niet geheel te vL
waardoor met name de grorf H
één van de huisvrienden varf de v
ters ons ontgingen. Maar \Lal v
het verder door en door TsLp n
met die „beminnelijke treurt ,d
mensen die naar iets ander^ d,
naar Moskou of zoiets >ieve'
eenvoedig nergens toe komt b
roerend met name is het mon b t k
de jongste zusters in wanL
tranen is uitgebarsten. D(r977 di
schoonzuster in het huis lot J
even zeer heerszuchtig overf^.
neel. De jongste doet het it niiripn
lijk na en dan breekt de tri J
voor een moment. Er was r J
mannetje met zo'n ouderwet1""
te strohoed, die wij als krnt mp,
onder allerlei handgebaar f
Wqqtawi nrictan nra üiftanHr
Waarom wisten we eigenlil
Hoewel niemand je kon conf
had je toch niet de moed i
eigen getal geziene hoeder
voeren. Bij het uitgaan zag
weer. Hij nam z'n rotan uit es
plubak en spoedde zich zoi
mand aan te zien naar buif
itwaars
niets
in wor<
het i
AA&AAA UV 4IAA.AA A t CL CA A UU1LCI
hij nog een voorstelling wildj|e*d a®'
iet dat
kunnei
En misschien was dat ook wc
was nog jong en zeer zonl'
Nog net voor het sluitingsuien sen
den we in een pub nog wat rfersonei
Luid uitgesproken, totaal jKsover)
staanbare woorden gaven or.®taa|;
ter te kennen dat we verwaq6"'dat 1
den heen te gaan. We warë
Londen is geweldig, maar dtfptrede
wel op je zolang je de methol°nge£
kent en de tijd niet hebt oJ^a"^
stad klein te krijgen.
derne theologen, hun belangstel
ling voor hedendaagse samenle
vingsvraagstukken en hun lid
maatschap van de Wereldraad. Dat
zij kortgeleden hun steun aan het
programma tot strijd tegen rassen
waan hebben opgegeven heeft hen
nog niet „salonföhig" gemaakt in
dit gezelschap.
De synode gaat na de eerste verga
derdag uiteen in commissies, die
over verscheidene brandende
kwesties praten, zoals een reactie
op het zwarte protest in Zuid-
Afrika en het omstreden lidmaat
schap van de Nederlandse gerefor
meerden.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Veentf1
kand. A. G. Heijden te Putf
bedankte voor Boskoop.
Ds. J. J. Moll
Op 52-jarige leeftijd is overlj
hervormde legerpredikant J,
te Gouda. Hij heeft de her'
gemeenten te Genderen, tl y yv
dinxveen, te Schoonhovend/ I 1
Driebergen gediend. In 1965 vV \J
legerpredikant in lang verba
Moll is directeur van „Beuk!
te Huis ter Heide geweest.
Van onze verslaggever
GENEVE Dr. A. H. van den Heu
vel heeft gisteravond in een reactie
op de toespraken van aartsbisschop
Scott en dr. Philips Potter erop aan
gedrongen, bepaalde groepen niet
uit het oog te verliezen. Hij herinner
de aan die grote groep van mensen,
die het in hun eigen kerk niet meer
zien zitten, maar die in de we
reldraad van kerken en diens activi
teiten nog tekenen van hoop ontwa
ren. Juist deze mensen zijn de beste
test voor de oecomenische beweging,
aldus Dr. van den Heuvel.
Ook vroeg hij aandacht voor die
groepen, „die geen stem hebben, die
niet kunnen komen op vergaderin
gen als deze en zich alleen kunnen
uiten door brieven te schrijven naar
de wereldraad," Een duidelijke toe
speling op de situatie in de Sowjet-
Unie.
Dr. Potter antwoordde, dat de we
reldraad inderdaad de schakel wil
blijven vormen tussen groepen als
door dr. Van den Heuvel bedoeld en
de officiële kerken, tussen, zoals dr.
Potter zei. de guerrilla's en de gere
gelde troep. Maar hoe de tweede
categorie, die dr. Van den Heuvel
noemde, in het werk van de we
reldraad kan worden betrokken, was
voor Potter veel moeilijker.
Tijdens de discussie, die volgde op
de betogen van Scott en Potter wa
ren het overigens vooral de ortho
doxen en speciaal de Russen, die
zich weerden. De oude orthodoxe
kritiek op de gang van zaken in de
wereldraad werd weer gehoord, dat
de wereldraad zich tevreden r.telt
met „eenheid in Christus" en .liet
alles op alles stelt om tot kerkelijke
eenheid te komen. De orthodoxen
blijven moeite houden met de idee
van een samenwerking tussen ker
ken, die niet werkelijk één zijn.
Natuurlijk kon die zaak gisteren niet
uitgepraat worden. Maar wel zei
aartsbisschop Scott bewust over
„eenheid in Christus" te hebben ge
sproken, om ook die mensen buiten
de officiële kerken erbij te betrek
ken, waar over dr. van den Heuvel
had gesproken.
Ds. Adam Hecker tó een
WELAIn
De hervormde predikant heef
Drimmelen te Wenen, secretP®1.
het Europees pastoraat vocf>d.Jn v
mensische betrekkingen, mé uitzor
het volgende: £ds™a:
Uit Nederland werd mij eef1 de n(
teknipsel toegezonden
dagblad van 27 juli. waarin |iEens
richtje stond over ..vero<^sport
van Hongaarse dominees,
werd de veroordeling van
ar de
- 11 TEoed
thodistenpredikanten vermt^ d'
"nrh„
ook het feit, dat de superinfi,edrac
van deze kerk, ds. Adam Lster
met kerkgeld zou hebben Belbondei
Ik zou het zeer op prijs stelle
neer in uw krant een correcte vergo
artikeltje kan worden gegekond
daar uw berichtgeving in sor exti
met de werkelijke leiten. Br en
iuatie
Uit objectieve en gezaghebgepas
bron heb ik ervaren, dat ds. insporl
die ik persoonlijk heb leren hnen ei
als een bijzonder integer meeter no
anderen in een moeilijke pcneland
gedreven. Ds. Hecker heeft ieslanc
zijn eigen kerk een rivaal, dgere a
de macht van de superintend
heeft gestreefd en die verg* j
poogd heeft dit door midd
intriges te bereiken. Deze
had het plan opgevat een-QQ
methodistenkerk in Honga/Cld
stichten, naast de bestaand
ciële. Om hiervoor aan het b
de geld te komen, heeft d<
onregelmatigheden met gÉ
pleegd.
Naar aanleiding hiervan hr
staat ingegrepen, twee pred| een
(niet vier) van de partij van g;
de rivaal onder observatie fiIPH<
In Wenen, is ons niets behen no
eveneens van welingelicht^riks
van voorwaardelijke geva
straffen. noai'
staatss
jDaar het werk van ons Eu|ren, to
pastoraat zich inzonderheidaags
houdt met de contacten tulnigde
kerken in Oost- en West-Eu! Hendr
er ons bijzonder veel aan g conf
dat superintendent ds. Heokiuchtbi
dagblad van alle blaam en dbatiënl
natie wordt gezuiverd. De gkrerkgrc
van dergelijke publikaties, jde gez
katastrofaal zijn voor de bésnelle
nen in het bijzonder en vdeluc!
christelijke kerken in dergelltaatssf
den. in het algemeen. soepel
rul
b -w-
