4
Werkloosheid
neemt toe door
schoolverlaters
Rhodesische
actie in
Mozambique
V eiligheidsmaatregelen
Kissinger uiterst streng
Spinola terug in Portugal
Rap
Nieuwe Haaóse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Fritessaus
V
antal ziekmeldingen
i 1975 iets gedaald
•mme* 4
Groentetekort
weldra voorbij
Hernia
Kou»
Prijzenslag om
vliegtuigstoelen -pag 3
11
en met
vijf jaar lang gestegen te zijn:
Driehonderd doden gemeld
;ine een
Hun goedkoper
In deze krant
«irmte blijft
RS
jompassla
"inden
Eind juli 207.240 mensen zonder werk
Boersma bereid
te praten over
eis van FNV
Weer arrestaties
in Schiedam
literemmertje397
Een snel bericht
in een dynamische krant
Welkomstvoordeel
hoort bij u.
34e JAARGANG NR. 9902 WOENSDAG 11 AUGUSTUS 1976
vandaèg voor 11 uuë
opgegeid, wordt \V
morgen geplaatst
en kan dézeifde dag
al resultaat hebben
Tel 020-913456
Tel 010-115508
Tel 070-469440
'VE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J.TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
ilEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO 23 00.12.574 GEMEENTEGIRO X 11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0,55
'onze soc.-econ. redactie
voor vijftien bedrijfsvereni-
n. registreerde vorig jaar
miljoen ziekmeldingen.
antal was 0.8 procent lager
In 1974. In het jaarverslag
'975 noemt het GAK deze
„opmerkelijk" gezien het
1 het aantal ziekmeldingen
jaatste vijf jaar gestaag
nks deze daling is de gemid-
J ziekteduur per uitkerings-
gestegen van 15,7 dagen
[H6.4 dagen. Het totaal aantal
ringsdagen bedroeg vorig
D,7 miljoen.
<AK keerde vorig jaar bijna
iljard gulden uit aan zieken-
wat 18,1 procent meer is dan
jf |4. De voornaamste oorzaak
jezc stijging is de verhoging
i gemiddelde uitkering per
Het aantal aanvragen bij het
GAK om werkloosheidsuitkerin
gen nam in het verslagjaar met
maar liefst 57 procent toe tot
332.400. Deze groei valt met name
toe te schrijven aan de grotere
omvang van verkort werken
(145.900 meldingen). Het totaal
aantal uitkeringsdagen steeg tot
11,7 miljoen. Het totale uitke
ringsbedrag steeg met 90 procent,
namelijk van 380 miljoen tot 721
miljoen.
Het aantal nieuwe WAO-
uitkeringen bedroeg in 1975
42.000, in het jaar daarvoor 36.400.
Ongeveer 24.000 uitkeringen wer
den beëindigd, waarvan zesdui
zend wegens herstel van de
werknemer. Het beëindigen van
de overige uitkeringen is toe te
schrijven aan het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd of
het overlijden van de betrokke
nen. Het totaal aantal WAO-
trekkers was eind vorig jaar ruim
228.400. In totaal is 3.5 miljard
aan WAO-uitkeringen betaald.
.verslaggever
\AG De maximumprijs
erbenzine wordt donderdag
cent verlaagd. Een liter
Lmag dan maximaal 107 cent
en een liter superbenzine
"'°W 111.6 cent.
Lubbers heeft tot een prijs
je besloten, omdat de benzi-
vrije markt de laatste tijd
^er is geworden.
'fen van de olieindustrie is de
aging niet goed gevallen.
verhogingen van de laatste
j>n volgens de maatschappij-
»t voldoende om de stijging
kosten volledig goed te
itschappijen hebben de
nu op gewezen dat het
Per één september nood-
zal zijn de prijzen naar
an te passen. Dit omdat
mening de benzine op de
^kt tegen die tijd weer duur-
len zal zijn. De recente
op deze markt is volgens
veroorzaakt door sei-
Ic?*loeden.
tNBI
~t>eek
33-i
iper verdronken
ie correspondente
INBEEK In de Mark bij
;k (Noord-Brabant) is gis-
33-jarige schipper J. Haven
(N.H.) door onbekende
van zijn schip gevallen en
Ken. Hij kon niet zwemmen.
Mpofeval gebeurde, nadat zijn
pot door een geopende
jg was gevaren. De schipper
51 pept de stuurhut en viel over-
Het schip voer onbemand
n werd door een opvarende
V andere boot tot stilstand
Binnenland
Oud-Heerdenaren naar jubi
leumfeest 5
„Hartluchtbruggen blijven
nog jaren" 3
Buitenland
Britse wapens voor Iran 7
Gezochte Indiër verschijnt in
parlement en verdwijnt weer
7
Kerk
Troostwoord voor vrijzinni
gen 2
Groeiende kloof tussen blan
ke en zwarte gereformeer
den 2
Potter: oecumene voor ker
ken nog te veel iets aparts 2
Radio fnl> 4
Strips, feuilleton 4
Puzzel 4
CommentaarS
Dichtbij en verder
Weer 5
Familieberichten 12
laas g
l.tq en zonnig, maar in de
tijdelijk wat bewolking,
legend matige noordooste-
'wind. Maximumtempera-
ongvan 22 graden Celsius op
Idden tot 28 graden Celsius
lelijk in het binnenland.
acf
en en overmorgen: Droog
iverwegend zonnig; vrij
atdelinf
en zon op: 5.19, zon onder:
maan op: 20.43, maan on-
18.13.
gkundi
rdiepinj
le zijl
DEN HAAG Het produktschap voor groenten
en fruit verwacht dat binnen enkele weken het
aanbod van snelgroeiende groenten, zoals sla en
andijvie, veel ruimer wordt. De prijzen zouden
dan belangrijk lager komen te liggen. Ook de
prijzen van de tomaten kunnen lager worden
door de herstelde aanvoer, aldus het pro
duktschap.
t komp var pas!
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Minister Boersma
van sociale zaken is bereid desnoods
binnen enkele weken te gaan praten
met de vakbeweging over de eis van
de FNV.
Deze wil, zoals bekend, een uitke
ring ineens van 40 gulden zodra het
prijspeil twee procent hoger komt te
liggen dan in april.
Hij voelt er echter weinig voor even
tuele compensaties alleen te verle
nen via de loonpolitiek. „Ook mijn
collega's zullen hun bijdragen moe
ten leveren", aldus de minister. Hij
doelde daarmee onder meer op be
perking van prijsstijgingen. „In de
loonsfeer zijn we dit jaar al verder
gegaan dan we van plan waren. Nóg
meer betalen zal ik niet zonder meer
doen".
Voorzitter Van Veen van het Ver
bond van Nederlandse Onderne
mers sluit de mogelijkheid van com
pensaties niet uit. maar wil daarover
pas praten in het najaar. „We heb
ben afgesproken, dat we dan weer
bijeenkomen om te spreken over
wat we volgend jaar kunnen doen en
eventueel nog in de rest van dit jaar
en daar houden wij ons aan."
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Tijdens gistera
vond opnieuw uitgebroken rellen in
de Turkse wijk van Schiedam heeft
de politie de. volgens haar, „twee
grootste raddraaiers" gearresteerd.
Hun namen zijn nog niet bekendge
maakt.
De arrestaties volgden op acties van
de mobiele eenheid tegen ongeveer
tachtig jongelui.
Ook hebben er plannen bestaan het
huis van burgemeester Lems te bele
geren. Doordat de politie er een pa
trouille-auto posteerde, bleef het
echter rustig.
SALISBURY (Reuter, AP)
Rhodesische troepen hebben
afgelopen zondag een harde ac
tie ondernomen in Mozambi
que. Daarbij zijn, volgens een
officië Rhodesische verklaring,
driehonderd zwarte guerrilla's
om het leven gekomen.
Volgens de verklaring was de actie
een vergelding voor een mortieraan
val door zwarte nationalisten op een
Rhodesische grenspost, waarbij vier
blanke soldaten om het leven kwa
men. De Rhodesische operatie was,
aldus de verklaring, ,in overeenstem
ming met de internationaal aanvaar
de praktijk van directe achtervol
ging' en een vergelding voor „onuit
gelokte agressie'. Bij het. uitblijven
van iedere steun van de buitenwe
reld heeft Rhodesië volgens de ver
klaring geen andere keus dan de
.centra van het terrorisme aan haar
grenzen te vernietigen. De regering
maakte niet duidelijk waar het aan
gevallen kamp ligt.
In Mozambique bevinden zich naar
schatting 6.000 geoefende guerrilla
strijders. Nog eens 4.000 opstandelin
gen zouden in dit buurland van Rho
desië een militaire opleiding onder
gaan, geholpen door Russische. Cu
baanse en Tanzaniaanse adviseurs.
Dit in voorbereiding voor een groot
scheeps offensief bij het inzetten van
de regentijd in oktober.
Champagnekurken
Champagnekurken knalden gistera
vond in Salisbury toen in bars en
andere openbare gelegenheden het
nieuws over de actie bekend werd.
Op de Rhodesische regering is voort
durend druk uitgeoefend om in actie
te komen, met name door boeren
langs de duizend kilometer lange
oostgrens met Mozambique.
Het is de derde aanval op Mozambi
que die Rhodesië sinds februari
heeft toegegeven, maar volgens on
bevestigde berichten zijn er veel
meer acties geweest. Zo zouden
Rhodesische vliegtuigen 10 juni
doelen in Mozambique hebben ge
bombardeerd. De regering in Salis
bury wilde daarover alleen kwijt dat
haar troepen in actie waren geko
men nadat vanuit Mozambique was
gevuurd op Rhodesische militairen
en burgers.
Volgens de officiële Rhodesische cij
fers zijn er dit jaar 542 guerrilla's
gedood, terwijl sinds de guerrilla
strijd in 1972 begon er 1155 om het
leven zijn gekomen. Rhodesië's ei
gen verliezen worden opgegeven als
61 man.
Schuldig
Acht Afrikanen hebben inmiddels
gisteren verklaard schuldig te zijn
aan tenlasteleggingen van terroris
me en sabotage, waaronder een gra
naataanslag op een eethuis in Salis
bury van afgelopen maand. De acht
waren samen met meer dan 20 ande
ren gearresteerd na een serie ont
ploffingen in Salisbury en omgeving
tussen 12 juni en 20 juli. In een
verklaring zeggen de Afrikanen dat
ze functionarissen zijn van de Afri
kaanse nationale raad (ANC). Een
van hun doelstellingen was „de eu-
ropese bevolking zodanig schrik aan
te jagen dat deze de regering vervol
gens zou dwingen de macht over te
dragen aan een Afrikaans bewind
De acht kunnen de doodstraf
krijgen.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Voor het korte
werkbezoek dat de Ameri
kaanse .minister van buiten
landse zaken, dr. Henri Kis
singer vandaag aan Den Haag
brengt zijn naar Nederlandse
begrippen, ongekend strenge
veiligheidsmaatregelen ge
troffen.
Amerikaanse veiligheidsagenten
hebben zich de afgelopen dagen in
ons land al georiënteerd op de mo
gelijke gevarqn die dr. Kissinger
kunnen bedreigen. Vanaf zijn aan
komst om 11 uur op Schiphol wordt
er een uitgebreid veilig-
heidöscherm om hem opgetrokken
om deze mogelijke risico's tot nul
te reduceren.
Van grote demonstraties tegen het
bezoek was gisteren overigens nog
niets bekend. Alleen de kommunis-
tische eenheidsbeweging Neder
land heeft een kleine demonstratie
op het Haagse Plein (bij het minis
terie van buitenlandse zaken) aan
gekondigd.
De demonstranten zullen echter
ver van de hoge bezoeker vandaan
worden gehouden.
Kissinger zal op Schiphol een korte
verklaring afgeven en dan met zijn
speciaal overgevlogen gepantserde
en van kogelvrij glas voorziene li
mousine in sneltreinvaart naar Den
Haag vertrekken voor een persoon
lijk onderhoud met minister Van
der Stoel. De Nederlandse politie
zal op de route Schiphol-Den Haag
extra waakzaamheid in acht ne
men. In Den Haag zelf zijn door de
Haagse politie de gebruikelijke vei
ligheidsmaatregelen genomen. Die
houden onder meer extra surveil
lance en bewaking, ook door agen
ten in burger, bij de, Amerikaanse
ambassade, het ministerie van bui
tenlandse zaken en het Binnenhof
in.
Gorilla's
In de directe nabijheid van dr. Kis
singer zorgen de Amerikaanse vei
ligheidsagenten, de zogenaamde
gorilla's die een vast deel uitmaken
van zijn gevolg, voor de veiligheid.
Zowel op Schiphol als in Den Haag.
na afloop van de besprekingen, zal
dr. Kissinger contact hebben met
de pers. Persmensen zullen aan een
ongewoon strenge controle worden
onderworpen voordat zij in de
buurt van Kissinger worden toege
laten. Het ministerie van buiten
landse zaken in Den Haag sloot
gisteren niet uit dat iedere persver
tegenwoordiger zijn bezittingen zal
moeten laten controleren.
Na zijn aankomst in Den Haag zal
Kissinger eerst een gesprek met
alleen minister Van der Stoel heb
ben. Daarbij zal het met name gaan
over de betrekkingen tussen de Eu
ropese Economische Gemeenschap
en de Verenigde Staten. Minister
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Kissinger was gis
teren nog in Frankrijk, waar hij nog
tijd had voor een bezoek aan zonnig
Deauville.
Van der Stoel is tot het eind van dit
jaar voorzitter van de Europese mi
nisterraad. Daarna volgt een
werklunch met aansluitende be
sprekingen waarbij ook minister
Pronk (ontwikkelingshulp) en
staatsecretaris Kooijmans (buiten
landse zaken, vrede en veilig
heidsvraagstukken) aanwezig zul
len zijn. Verwacht wordt dat bij
deze besprekingen ook de oost
west problemen, de komende alge
mene vergadering van de Verenig
de Naties, de problemen tussen
Turkije en Griekenland en de si
tuatie in Zuidelijk Afrika aan de
orde zullen komen. Buitenlandse
zaken in Den Haag achtte het niet
erg waarschijnlijk dat de Lockhee-
d-omkoopaffaire ter sprake zal
komen.
Werkbezoek
Kissinger zal geen bezoeken afleg
gen aan de koningin of aan premier
Den Uyl. Het gaat. niet om een
officieel bezoek maar slechts om
een werkbezoek, zo wordt in Den
Haag gezegd. Om 18 00 uur ver
trekt Kissinger weer vanaf
Schiphol.
Kissinger is de eerste Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken
die ons land sinds lange tijd be
zoekt. Wel hebben Amerikaanse vi-
ce-presidenten Nederland aange
daan tijdens rondreizen door Euro
pa. Dat waren Johnson in 1963 en
Humphrey in 1967. Nederlandse be
windslieden zijn de afgelopen jaren
wel talrijke malen naar Was
hington afgereisd, minister Luns in
1967, premier De Jong en Luns in
1969. Premier Biesheuvel in 1972 en
premier Den Uyl en minister Van
der Stoel in 1975.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De werkloos
heid in Nederland is in de
maand juli met ruim 13.000 toe
genomen. Eind juli waren er
daardoor 207.240 werklozen in
Nederland. De stijging is gro
tendeels het gevolg van toene
mende werkloosheid onder
schoolverlaters
Uit cijfers van het ministerie van
sociale zaken blijkt dat eind juli de
totale geregistreerde arbeidsreserve
werklozen, op aanvullende werken
tewerkgestelden en mensen in socia
le werkvoorcieningsobjecten
220.350 bedroeg.
Wanneer de seizoeninvloeden op het
werkgelegenheidsbeeld buiten be
schouwing gelaten worden, is de si
tuatie milder, maar dan nog is er een
stijging met ruim vierduizend. Van
de afhankelijke beroepsbevolking
was eind vorige maand 5,1 procent
zonder werk.
De vraag naar personeel nam de
vorige maand af met 2.100 waardoor
er eind juli 44.400 open arbeidsplaat
sen geregistreerd waren, ofwel 1.1
procent van de afhankelijke be
roepsbevolking.
Onder de werklozen zijn ruim
155.000 mannen en ruim 55.000 vrou
wen. Naast deze werkzoekenden die
beschikbaar zijn voor een volledige
dagtaak stonden er eind vorige
maand bij de arbeidsbureaus ook
nog ruim 14.000 merendeels vrouwen
ingeschreven, die op zoek zijn naar
een part-time baan.
Zeeland stabiel
De stijging van de werkloosheid is
gelijkelijk verdeeld over alle provin
cies. Alleen in Zeeland bleef de situa
tie stabiel. Ook over de beroepsgroe
pen was de verdeling evenredig, op
het scheepvaartpersoneel na, waar
geen stijging optrad.
32,7 procent van de werklozen is jon
ger dan 23 jaar. 27.400 van hen zijn
schoolverlaters die geen werk kun
nen vinden. Daaronder zijn overi
gens drie keer zoveel meisjes als jon
gens. In vergelijking met juli vorig
jaar is het aantal werkloze schoolver
laters toegenomen; toen waren er
8200 ex-scholieren minder zonder
werk dan nu.
LISSABON (Reuter. UPI, AP)
De vroegere Portugese presi
dent Antonio de Spinola is gis
teren plotseling in Portugal te
ruggekeerd na een balling
schap van anderhalf jaar. De
ex-president is voor ondervra
ging aangehouden maar ver
wacht wordt dat hij spoedig
weer vrij man is. Uiterst links
heeft inmiddels gevraagd om
berechting van De Spinola
voor zijn betrokkenheid bij de
mislukte rechtse staatsgreep in
maart vorig jaar.
Spinola kwam gistermorgen tegen
tienen uit New York aan op de
luchthaven van Lissabon. Hij werd
aan de voet van de vliegtuigtrap
opgewacht door een politie-auto. De
aankomst van Spinola is in de
grootst mogelijke geheimhouding
verlopen.
De nieuwe president van Portugal,
generaal Antonio Ramalho Eanes.
heeft onlangs verklaard dat de ex-
generaal bij terugkeer naar Portugal
verantwoording zou moeten afleg
gen. Spinola vluchtte na de coup in
1975 naar Madrid, maar de Spaanse
overheid stond hem niet toe er te
blijven en hij begaf zich uiteindelijk
in ballingschap in Brazilië.
In juli verklaarde de socialistische
premier Mario Soares in een vraag
gesprek met een krant dat Spinola
maar naar Portugal moest terugke
ren. „Wanneer een regering die er
een moet zijn van nationale
eendracht, met haar werk begint,
ben ik van mening dat over het on
aangename verleden in het Portuge
se leven een spons moet worden ge
haald", aldus Soares.
De Portugezen zouden zowel de mis
lukte rechtse coup van 1975 als de
mislukte linkse coup van november
van dat jaar uit hun hoofd moeten
zetten, meende de premier. Presi
dent Eanes heeft gezegd dat zijn
tegenstander in de presidentsverkie
zingen in de maand juni, de links-
radicale majoor Otelo Saraiva de
Carvalho. terecht zou moeten staan
voor zijn aandeel in de opstand van
november '75.
ADVERTENTIE
Hoewel het met de democratie in India zorgelijk
gesteld is, vertoont het parlementaire leven er unie
ke trekjes. Een ondergedoken afgevaardigde die
men werelddelen verwijderd waande, dook plotse
ling in 's lands vergaderzaal op, en even schielijk
weer onder.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:Giro:
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
Ik ontvang graag naar keuze:
4 fraaie zwart-kunstlederen onderzetters met tilver bedrukte ouder
wetse locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel.
Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, origi
neel.
Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook.
Q Tekening van het vroegere IJ te Amsterdam.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel Hij be
taalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant te
hebben ontvangen) 6.25 minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoord
nummer 2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
«fiS-
